Voor het eerst onderwijs in de voedingsleer Dr. Kramer pleitte voor een dynamische neurologie Gunstige ontwikkeling arbeidsmarkt Leiden De R.K. Antoniuskerk voor Leiden Z.-West NIEUWE LF.TDSCHE COURANT WOENSDAG 8 OKTOBER 19S8 Ambtsaanvaarding nieuwe Leidse lector Toepassing nieuwe technieken belangrijke vereiste /~\NDER GROTE BELANGSTELLING, vooral van de zijde der medici, heeft gistermiddag in het groot-auditorium dr. W. Kramer het ambt aanvaard van lector in de klinische neurologie aan de rijksuniversiteit te Leiden. Het onderwerp van deze eerste openbare les was: Pleidooi voor een dynamische neurologie. Dr. Kramer begon zijn voordracht met erop te wijzen, dat het woord „hersenen" reeds 4000 jaar oud is en reeds voor komt op een papyrusrol van 2000 v. Chr., doch dat de exacte studie van dit orgaan pas honderd jaar geleden is begonnen. Nadat hij een korte uiteenzetting van het wezen der neurologie in het algemeen en van de klinische neurologie in het bijzonder had gegeven, merkte hij op, dat deze laatste wetenschap, ondanks haar jeugd, reeds stramme leden gaat krijgen, die een voortgang bemoeilijken. Juist in deze tijd, waarin de klinische neurologie een puberteitscrisis doormaakt, waarin onzekerheid over enkele in een vroegere periode geaccepteerde wetenschappelijke waarden is ontstaan, is het dienstig te onderzoeken, waaraan zij sommige van haar kwalen te wijten heeft. i Als voorbeeld gaf spr. de orthodoxe opvatting omtrent de integratie van d motoriek, die z.i. onjuist is, een voo beeld, dat met vele andere zou kunne worden aangevuld. Kortom, het gebou' der conventionele klinische neurologie behoeft blijkbaar enige vernieuwing Pijl ers daardoor Sillevis Smitt, nl. d< flexen- en de lokalisatielei kritisch onderzoek en kwam daarbij tot de slotsom, dat de techniek van het his- tologische en anatomische onderzoek van de hersenen, de reflexleer en de lokali- satieleer en sommige methoden van on derzoek in de neurologische basisvakken aan het centrale zenuwstelsel een enigs zins statisch karakter dreigen te nen. Het zenuwstelsel is echter e tief, d.w.z. dynamisch orgaan, da eigenschap aan de prikkelbaarheid zijn elementen dankt en juis van andere organen verschilt. Vervolgens gaf dr. Kramer enkele voorbeelden van het dynamische ka rakter van het zenuwstelsel, waarbij hij er onder meer op wees. dat de hersenen niet alleen prikkels opne men, verwerken en doorsturen, maar deze ook voortdurend met elkaar ver gelijken, opdat zij geen foutief beeld van de buitenwereld krijgen. In de tweede plaats beschikken de herse nen over een activiteit die het moge lijk maakt boodschappen, die al of niet van betekenis zijn, te onderken nen. Bovendien verschillen hersenen van andere organen, doordat zij in staat zijn sporen van het prikkelings proces te bewaren, waardoor zij kun- De nieuwe docent eindigde zijn betoog met een pleidooi voor een dynamische en -pathologie bijvoorbeeld niet de leven loze stof doch levend weefsel wordt be studeerd. Bij het klinische onderzoek zou meer aandacht aan stofwisselingsproces sen kunnen worden besteed, zoals dit het geval is bij een studie van. de bloed- liquorbarrière en de zuurstofwisseling volgens de methode van Kety. Methodiek deze door middel 1 f £a Leidenaars voor de Haagse politierechter De Haagse politierechter veroordeelde een Leidse koopman tot vijftien gulden boete of drie dagen en twee weken voor waardelijke gevangenisstraf. Hij had een traploper gestolen aan de Bruggraven- laan. Op de zitting zei hij, de loper in een heg te hebben gevonden. Een Leidse opperman vernielde een ruit van het gebouw van de r.k. bouw vakarbeidersbond, omdat hij geen uitke ring had gekregen van de werkloosheids wet. De administrateur vertelde de po litierechter. dat de opperman met een voddenwagen was gezien en als „werk schuw" bekend staat. Het werd tien gul den boete, subsidair twee weken, en twee weken voorwaardelijke gevangenisstraf. Een Katwijkse politie-agent was door zijn buurjongen, die een bal van het po litionele woonhuisdak haalde, uitgeschol den. „Ik zou eerst maar eens zorgen, dat je zelf iets presteert," zei de rechter tot de achttienjarige jongen, die geen enkele school met goed gevolg had afgelopen. Het werd, conform de eis, 25 boete of 5 dagen. Vrije toegang tot Leidse musea In verband met het 75-jarig bestaan van de vereniging „Rembrandt" houdt deze vereniging een speciale „Rembrandt- week", en wel van 11 tot 19 oktober. In deze week zijn in Leiden het museum van oudheden, het stedelijk museum De La kenhal en het museum voor volkenkunde gratis toegankelijk. Indien u de krant eens niet mocht ontvangen. kunt u tussen 6 en 7 u. 'g avonds onze klachten- dienst bellentelefoon no. 31441. Wij pogen dan alsnog u van dienst te zijn. Directie N.L.C. cinematografie bestudeert. De elektr< encefalografie is een bij uitstek geschikte methodiek om de dynamiek van het ze nuwstelsel te onderzoeken, en het aan tal klinische mogelijkheden voor weten schappelijke studie is schier onbegrensd Het is vanzelfsprekend dat een dyna mische neurologie ondenkbaar is, als men niet openstaat voor de toepassing van nieuwe technieken, zoals bijvoor beeld een studie van de ultrastructuur en celchemie van biopsiemateriaal, mi- ispectrofol letrie. elektrospectografie Maar ondanks iedere welgemeende poging tot een meer dynamische wijze van onderzoek te komen, even als van bouw en functie van het zenuwstelsel, zal het beeld dat de clinicus-neuroloog zich erover vormt, te vergelijken zijn met een abstract schilderij, waarbij het onderschrift (de terminologie) ons duidelijk maakt wat de maker heeft willen uitbeel den. In elk geval is het een dyna misch beeld, omdat het gestadig wis selt, al naar gelang de opgedane kennis en ervaring dit nodig maken. En al kan men de variabiliteit tn de natuur, gebonden aan de beweeg lijkheid van materie, begrijpen, dan blijft het een vraag aan welke wet ten die beweeglijkheid is gebonden. Daarachter ligt het raadsel van het verband tussen stof en energie, waar door een dynamische variabiliteit aan bepaalde wetten is onderworpen en het leven op aarde mogelijk werd. Dank zij dit alles is er een grote ver scheidenheid in de wijze, waarop de kli nische neurologie wordt beoefend. En juist door deze individualiteit van de klinische neurologie blijft het hanteren van het palet der kunde een kunst Na afloop van de oratie was er een drukbezochte receptie in de ontvangst kamer van het academiegebouw. Seizoemverkloosheid dreigt Leiden blijft de werkgelegenheid zich buiten verwachting gunstig ontwikkelen. De afgelopen zomermaanden hebben de cijfers van Leiden en naaste omgeving steeds beneden het provinciale en landelijke niveau gebracht en ook de cijfers van september zijn weer gezond. De verwachting bestaat, dat het aantal thans als werkloos ingeschrevenen, in de komende najaarsmaanden zal toenemen, met een top van ongeveer 1^00 in het hartje van de winter. Deze stijging heeft niets met de conjunctuur te maken, doch is een logisch gevolg van het dalen der werkmogelijkheid in de winter. Door de beperking van deze mogelijkheid worden vooral de ongeschoolden getroffen, dus de arbeidskrachten, die slechts werkzaam heden kunnen verrichten, die geen enkele scholing behoeven. Inenting in Leiden tegen kinder verlamming De directeur van de gemeentelijke ge neeskundige- en gezondheidsdienst te Leiden schreef ons: Door het Rijk is opnieuw entstof be schikbaar gesteld om de inentingen tegen kinderverlamming voort te zetten. Thans komen daarvoor in aanmerking alle kinderen geboren in 1950 en 1951 De inentingen worden weer verricht door artsen van de G.G. en G.D., in het St. Antonius-Clubhuis, Mare 43. De inenting bestaat uit een serie van drie inspitingen, waarvan de tweede plm een maand na de eerste, en de derde minstens een half iaar na de tweede moet worden gegeven. Voor de 1ste inspuiting worden de kinderen opgeroepen van maandag 13 oktober tot en met zaterdag 18 oktober a.s.; de inentingstijden zijn van 9 tot 12 Kinderen uit één gezin zullen steeds op dezelfde tijd worden opgeroepen. Men kan erop rekenen, binnen 5 minu ten te zijn geholpen, als men zich houdt aan de in de oproep aangegeven tijd te komen en ook verder te letten op de op de oproeping vermelde aanwijzingen. De oproepingskaart moet worden mee gebracht. De kinderen geboren in de jaren 1952 t/m 1957 zijn voor een zeer groot deel reeds een-, twee- of driemaal ingespoten. Enkele kinderen in die jaren geboren, die nog niet eerder in aanmerking kon den komen, zullen alsnog ook worden opgeroepen voor een inspuiting in de week van 13 t/m 18 oktober a.s. Bovendien zijn er kinderen, die reeds ;rder niet Dit aantal is in Leiden nog steeds vrij groot en uit de gespecificeerde staat van branches, waarin gedurende september werkloosheid heerste, blijkt, dat de groot ste groep hierbij door de ongeschoolden 140 tegen 133 in augustus) wordt gevormd. Metaal en textiel De metaal- en textielindustrie blijft zich in het rayon Leiden bevredigend ont wikkelen. Beide beschikken over voldoen de orders voor het ogenblik, al blijft de toekomst nog onzeker. Bij de textiel zijn thans alle verkorte werktijden opgegeven, zodat men het najaaT „op volle kracht" in kan gaan. Bij de bouwvakken is er van werkloos heid praktisch geen sprake; er staan in deze rubriek wel 92 werklozen ingeschre ven, doch ook hier wordt dit getal weer in hoofdzaak door de ongeschoolden of praktisch ongeschoolden gevormd. Vraag naar vrouwen In verhouding tot augustus liggen de cijfers van september verrassend gunstig. De werkloosheid steeg slechts zestiende procent, hetgeen beduidend minder is dan het provinciale percentage. Een interes sante bijzonderheid is. dat het landelijke I cijfer en het landelijke percentage in sep tember daalden. Dit moet worden ge zocht in de oogstwerkzaamheden in de noordelijke en oostelijke provincies, die grote groepen arbeiders aantrekken. In vergelijking met vorig jaar zijn de schenen zijn. Ook deze kinderen kunnen nog terecht binnen de hierboven vermel de dagen en uren. De oude, reeds langer in bezit zijnde oproepingskaart moet worden meegebracht. Vertrouwd wordt, dat ieder het grote belang van deze inenting besefteen grote opkomst wordt dus verwacht. Ds. Van der Weele kreeg buitenlands beroep Ds C. van der Weele. Chr. Geref. predikant te Leiden, heeft een buiten lands beroep ontvangen, namelijk van de Free Christian Reformed Church of Ca nada voor de Kerken te Ed Monton en Red Deer in Alberta Ds. Van der Weele moet binnen zes weken over dit beroep beslissen. De Leidse spaarbank in september In september werd bij de Leidsche Spaar bank 1.221.412,78 ingelegd en terugbe taald 1.161.309,25. Het aantal nieuwe boekjes bedroeg 365 en het aantal afbe taalde boekjes 227. Op 6531 rekeningen van deelnemers aan de afhaaldienst werd 139.461.50 bijgeschreven. Er werden 748 spaarbusjes ter lediging aangeboden met een gezamenlijke inhoud van 20.960,05 Het tegoed der 41.369 inleggers bedroeg aan het eind der maand 29.275.382,98. De dienst gerepatrieerden cijfers van september voor 1958 wel on gunstiger, maar gezien in het conjunctuur- beeld, is de 0.6 procent stijging niet ver ontrustend. Vrouwelijke arbeidskrachten kunnen doorgaans vrij vlot worden geplaatst. Er jn de dienst voor gerepatrieerden, die bestaat zelf weer een vraag naar vrouwe- zondagmorgen om 11 uur in de aula lijke krachten bij de textielindustrie. Dat school aan de Boshuizerkade wordt er ondanks dit toch nog 159 vrouwen als gehouden, gaat niet ds. Brink van Zeist werkloos staan ingeschreven wordt ver- voor hij is plotseling ziek geworden oorzaakf door het feit, dat de aard van maar ds. B. Keers. predikant voor de vraag en aanbod dikwijls te veel verschilt gerepatrieerden in Den Haag en om te kunnen worden overbrugd. I zit ter van de sectie Zuid-Holland. m Burgerlijke staud van Leiden GEBOREN: Stella Corita dr v H M van der Meer en L C Citroen; Ignatia Agatha Wilhelmina dr v C R W van Velzen en M A A van der Hoeven; Abraham invA van der Vis en A C Corts; Ronald Eduard zn v T van der Meij en M Zwaan; Johanna Alida Maria dr v H J Warmerdam en A M Versleijen; Marinus Franciscus zn v H Kroeze en H Haan; Wilbert Maria zn v H J Goosen en S W Kershof; Robertus Johannes zn v J van Diest en M van den Berg; Marcelle Ferdi nand Rudolf zn v J H van Dam en C T Prins. OVERLEDEN: M Smittenaar 83 jr echtgenote v W F Valentgoed; D Schuurinig 78 jr weduwe v H Link. Inauguratie dr. A. Schaberg Op vrijdag.17 oktober om 4 uur hoop: dr. A. Schaberg, die is benoemd tot ge woon hoogleraar in de faculteit der ge neeskunde, zijn ambt te aanvaarden mei het uitspreken van een rede in het groot- auditorium. dc heer H R P Rijks te Leiden F: de beer S C t beer M Knoe [ET plan voor de in het zuidwea- >n van Leiden in 1960 te bouwen rooms-katholieke Sint Antoniuskerk is thans vrijgegeven. (In ons blad van gisteren hebben wij uitvoerig over de plannen van verschillende Kerken voor dit deel van de stad geschre ven). Het ontwerp voor de room»- katholieke kerk, die wordt gebouwd op de hock van de Vijf-meilaan en de Churchill-laan, is van de hand van de Rotterdamse architect J. P. J. Hen driks. De kerk biedt plaats aan 950 mensen. De kosten zijn inclusief de Hoge opbrengst voor „Margriet" De collecte van het medisch kleuter dagverblijf „Margriet", die van 15 tot 20 september in Leiden werd gehouden, heeft f 6433,97 opgebracht De toezeggingen van firma's en personen die gewend zijn hun bijdragen per giro te voldoen, zijn in de afgelopen dagen geëffectueerd. Het be stuur meldde ons. dat het over deze op brengst zeer tevreden is. Leiden, Maarsmansteeg 8 Telefoon 20685 pastorie ongeveer 1800.000. althans volgens de op het ogenblik geldende berekening. Bij de kerk zal ook nog plaats zijn voor een parochiehuis, dat f250.000 zou moeten kosten, een kleuterschool en een lagere school. In cellofaan verpakt Dr. De Wijn privaatdocent in LEIDEN DR: J. F. DE WIJN, adjunct-directeur van het Voorlichtingsbureau ior de Voeding in Den Haag, die is toegelaten als privaatdocent de voedingsleer aan de rijksuniversiteit te Leiden, is vanmiddag zijn colleges begonnen met een openbare les, getiteld „De ontmoeting van kliniek en preventie in voedingsvraagstukken". Het is de eerste maal dat aan een Nederlandse universiteit onderwijs wordt gegeven in de dingsleer. In deze tijd houden voedingsspecialisten zich bezig met de vraag of het niet juist zou zijn, in het programma van de medische opleiding plaats te maken voor onderwijs in de voedingsleer. Het feit, dat hiervoor aan de Nederlandse universiteiten tot nu toe geen docent is aangewezen, vindt waarschijnlijk zijn verklaring in de omstandigheid dat de clinicus in dit opzicht gedurende de opleiding geen leemte voelt en dat de arts-voedings deskundige, die deze vraag opwerpt, blijkbaar een andere taal spreekt dan de met voedingsvraagstukken toch geregeld in contact komende clinicus. In het bijzonder voor.de volksgezond heid is basiskennis van goede voeding belangrijk in verband met het bevorderen van een optimale ontwikkeling van kin deren en jonge volwassenen, voor het handhaven van gezondheid in het alge- teen en met betrekking tot arbeidspres- ities met de minst mogelijke schade Dor de gezondheid. Waar wij heden ten dage, met snel ver anderende inzichten in de voedingsleer, vooral behoefte aan hebben, is minder theorie en meer feiten, waarop een con- en niet een abstracte conceptie van het begrinp voedingstoestand kan worden gebouwd, en aan de stimulering 'oorden van de daaromtrent vastge stelde karakteristika. Hoewel men krachtens de opleiding in eisen, dat kennis van de betekenis >n een juiste en goed gevarieerde sa menstelling van de voeding voor de mens gemeengoed is van iedere medicus, en de pathologie van voedingstekorten en el hem bekend zijn, blijkt in de praktijk uit het contact met de algemene medicus, dat er grote behoefte is aan nieuwe en betere informatie omtrent normen van gezondheid in verband met de voedingstoestand. VOLGENS dr. De Wijn kunnen ten aanzien van het begrip optimale voe ding twee dingen worden vastgesteld. N.C.R(eis)V., afdeling Leiden Lust tot reizen deze zomer sterk afgenomen ningsavond gehouden in de foyer van de Stadsgehoorzaal De heren C. Bax en F. N. Grims waren uitgenodigd dia's uit Oostenrijk, Italië en ons eigen land te vertonen. Het doel van de avond was bij de leden het reizen te stimuleren, zowel in binnen- als buitenland. Voorzitter J. van den Bosch merkte in zijn openingswoord op, dat er het afgelopen seizoen beduidend minder reislust is geweest dan in voorgaande jaren. Dit is niet alleen zo bij de N.C.R.V. maar ook bij andere reisorganisaties Als oorzaken hiervan noemde de heer Van den Boech de bestedingsbeperking, de politieke moediijkheden ln Frankrijk en het Midden-Oosten en het ongunstige weer in het voorjaar. De meeste leden gingen naar Oostenrijk, Italië en Duits land. Zwitserland trok minder belang stelling dan vorige jaren. Er zijn 27 ex cursies gemaakt, drie naar de Expo. on der leiding van mevrouw La Rivière. De heer Van den Bosch wekte ten slotte vooral de heren op de wandeil- en fiets tochten mee te maken. De dia's waren goed. vooral de plaatjes van Venetië. Er is in Italië wel een groot contrast tussen rijk en arm. De boule vards zijn prachtig, maar erachter heerst grote armoede. Dia's van Oostenrijk werden afgewis seld met opnamen van ons eigen land: Keukenhof, Aalsmeer en Prinsjesdag. Opvallend was overigens het geringe aantal natuuropnamen van Oostenrijk en Italië. Men zag bijna alleen straten en gebouwen. Deze voeding is voorlopig in feite nog buiten het bereik van het grootste deel van de wereldbevolking, een situatie di een acuut ernstig probleem vormt, dat behalve gezondheidswerkers ook politieke leiders in eerste instantie zouden ten oplossen, wanneer wij een vrij reld willen. Deze gebieden herbergen meer dan 2/3 van de kinderen in de wereld in ondervoede toestand en daar wordt het dagelijkse leven vai sen nog beheerst door de sorg ger, ziekte en sterfte, door onvoldoende kennis, onjuiste voorlichting en sociaal- economische en sociaal-psychologische factoren. Voordat de medicus bij het van de onmetelijk grote problematiek ten aanzien van het veranderen historie, volksaard en cultuur gebonden voedingsgewoonten mocht besluiten, dat het de taak van cultuur-psychologen en economen is en niet de zijne deze vraag stukken te helpen oplossen, zal hij voor zijn dagelijkse werkzaamheden niettemin een bredere basiskennis van de voe dingsleer moeten hebben. De preventieve geneeskunde zal met de medicus-practicus uiteindelijk de we gen moeten bewandelen om geconi de voedingsvraagstukken op te lossen, vraagstukken, die de medische wereld in volle ernst moeten bezighouden ralentekort en eiwitminima voor kwets bare groepen van vele kleuters, adoles centen en zwangeren, subnormale vita mine C-voorziening gedurende bijna de helft van ieder jaar voor kind en vol wassene, te hoge vetconsumptle. het tandcariesproblcem, bejaardenvoeding, verouderde inzichten ten aanzien van diëetleer, voedingsproblemen bij zware arbeid (inclusief die van huismoeders), arbeid in ploegendienst en bij omgang met toxische stoffen, ontbrekende k: tine-accommodatie op scholen voor m en n.o. bij veranderde schooltijden en bedrijven bij ongewone werktijden, voldoende bekwaamheid van jonge vol wassenen om zich, vooral buiten gezin» verband, te voeden, zoals de voeding var studenten, leerling-verpleegsters, bij ouders inwonende jonge gezinnen en nog andere groepen ons te zien geeft, onvol doende verzorging van het ontbijt in de meeste gezinnen, ongeloof aan de pre ventieve betekenis van optimale eiwit consumptie en wereldvoedingsvraag- stukken. De nieuwe inzichten in de epi demiologie van de voeding en de methodiek voor het vaststellen van ondervoeding vinden voorlopig een plaats bij het onderwijs in de sociale geneeskunde.Is echter, zo vroeg spr. zich af, de algemene voedingsleer in verband met gezondheid niet een zo belangrijke klinische en sociale wetenschap geworden, dat deze in de medische opleiding dezelfde aan dacht vraagt als bijvoorbeeld de bacteriologie? De tijd is, naar het zich laat aanzien, niet ver af, dat men ook in Nederland aan de voe dingswetenschap bij de opleiding van artsen een ruimere plaats zal toe kennen. Dr. De Wijn had daarmee allerminst het gevoel een nieuw superspecialisme aan te kondigen. AGENDA VOOR LEIDEN Woensdag Geref. jeugdhuis Breestraat 19, 8 uur: evangelisatiebijeenkomst voor alle ge zindten. Royal, 8 uur: atichting Film en We tenschap, vertoning van film „Kring- Het gulden Vlies, 8 uur: chr. verent- ging Zedenopbouw afdeling Leiden, prof. E. L. Smelik te Amsterdam over de ongehuwde tn de samenleving. Wijkgebouw Leveodaal. 8 uur: afdeling Leiden C.H.U„ mr. H. K. J. Bee mink. voorzitter van de Unie, geeft een poli tieke rondblik. Donderdag Centraal, Breestraat, 7.30 uur: Chr. Hist, jongerengroep, S. H. van Eyber» gen over „Het Midden-Oosten". Wijkgebouw Rehoboth, 8 uur: bijeen- Vrijdag Rapenburg 8, 8 uur: afdeling Leiden- Oegstgeest Viro, mevrouw G Kramers de Vlaming Pleijsier over vluchtelingen problemen in het Nabije Oosten er Hong- Wtjkgebouw Levendaal, 8 tot 10 uur: receptie K. en G. ter gelegenheid van 10-jarig bestaan. Academie, 4 uur: Inauguratie prof. dr. G. J. Hoenderdaal. OEGSTGEEST: Geref. kerk, 8 uur: prof. dr J. Verkuyl over „De lectuur» dienst op Java. Zaterdag Schouwburg, 8 uur: Tot Ieders Ge noegen met „Het huis aan het meer". Stationsplein, 1.45 uur: afd. Leiden Kon. Ned. Natuurhiatoriache Vereni ging, paddestoelenexcurgie. Station, 1,30 uur: afdeling Leiden Ned. Chr. Reis-Vereniging, vertrek excursie naar Hoel» van Holland met druiveneten. Tentoonstellingen Volkenkunde: tentoonstelling van Ja panse penseeltekeningen, tot 12 oktober. De Lakenhal, tot 27 oktober: tentoon stelling van werken van Gerretaen en Hierck. Academiegebouw: tentoonstellingen van moderne Nederlandse grafiek, gedurende oktober op dinsdag van 11 tot 13 uur. vrij dag van 11 tot 13 uur en zaterdag van 14 tot 16 uur. Apotheken De avond- en nachtdienst van de apo theken wordt waargenomen door apo theek Reyst, Steen straat 35. telef. 20136, an apotheek Oegetgeest, Wilhelminapark 8 te Oegstgeest, telef. 26274. Leidse gewichtheffer in nationale ploeg Morgen hoopt onze stadgenoot S Stok- kel als zwaargewicht in de Nederlandss ploeg gewichtheffen uit te komen tegen Zweden De wedstrijden worden gehouden Den Haag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1958 | | pagina 3