Jlicuwe £ciiisrf)c It'ounml
Rassenstrijd ontwricht
middelbaar onderwijs
l!lï li is
Duidelijk arrest van het
opperste gerechtshof
Voldoening over de nederlaag
de communisten
van
Bestuur van K.A.B. wil
reële welvaartsstijging
Britten akkoord met een
rondetafelconferentie
over kwestie-Cyprus
Gratie voor
Jimmy Wilson
Kostbare kunstschatten
uit musea weggeroofd
Li
DEVSDAC 30 SEPTEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: J 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Negenendertigste jaargang no. 11376
Directie: r. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. B. DIEMER
LURISTELIJKJiATlONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„5laoh«sürij is gbfbkwtt
myo Q«rt in Uyftnspftt"
Zo goed als
IDEAAL
Zie pagina 3
Scholen in Little Rock blijven dicht
A LS GEVOLG van de verbeten rassenstrijd in de zuidelijke staten van
Amerika is het middelbaar onderwijs in Arkansas en Virginia vooi
een groot deel ontwricht. Meer dan 16.000 kinderen konden gisteren in
deze staten niet naar school. In Little Rock, het brandpunt van de strijd,
zouden vandaag vier middelbare scholen, verhuurd aan particulieren, al
leen voor blanke leerlingen geopend worden. Het federaal gerechtshof in
Omaha (Nebraska) heeft deze manoeuvre van gouverneur Faubus echter
verhinderd en de particulieren, die de scholen huurden, verboden hun
scholen deze week te openen. Er moet eerst een nader onderzoek ingesteld
worden, zo bepaalde het gerechtshof.
Vooral in de staat Virginia is het
verzet tegen de opheffing van de
senscheiding hijzonder fel. In de
grootste stad van deze staat, Norfolk
besloot men dan ook niet minder dan
zes middelbare scholen te sluiten.
Hierdoor werden een 10.000 kinderen
„werkloos". In Little Rock staan nog
6teeds, na het besluit van het gerechts
hof in Omaha. 3460 kinderen op straat.
Verder zijn in de staat Virginia 2750 kin
deren getroffen door sluiting van
middelbare 6ohool in Front Royal en
Verstekelingen
terug
naar
Indonesië
Zevenendertig verstekelingen van
Indonesische nationaliteit, die in de
loop van dit jaar naar Nederland
waren gekomen, worden thans aan
boord van de Johan van Oldebarne-
velt naar Indonesië teruggebracht.
De regering heeft de verstekelin
gen, die in de Kruisberg bij Doetin-
chem ondergebracht waren, geen
langer verblijf in Nederland toege-
I staan. Het schip is gistermiddag 16
i uur uit Nederland vertrokken. Een
en ander werd medegedeeld door een
zegsman van het ministerie van
justitie.
I Van bevoegde zijde deelde men ons
mede, om misverstand te voorkomen,
dat het hier niet betreft een geval van
uitzetting van vreemdelingen, maar een
weigering van toelating. Het is inter
nationaal gebruik, dat verstekelingen
nooit vergunning krijgen het schip,
waarop zij aankomen te verlaten.
In verband met de bijzondere omstan
digheden echter zijn deze personen tij
delijk ondergebracht in De Kruisberg.
Dit betekent dus niet dat zij toegelaten
I werden, maar dat over hun toelating na
grondig onderzoek zou worden beslist,
i Dit grondige onderzoek is voor alle be-
trokkenen stuk voor stuk geschied.
Hierbij is gebleken, dat £it personen
zijn van geheel ander kaliber dan de
verstekelingen, die wel zijn toegelaten.
Zij hebben stuk voor stuk generlei band
met de Nederlandse samenleving en het
was niet te verwachten, dat zij daartoe
ooit zullen behoren, hetgeen voor de
J toegelaten verstekelingen wel het geval
is geweest. Zij hadden ook geen familie
in Nederland. Men kan over het alge-
meen zeggen, dat het avontuurlijke
I jongelui zijn geweest, die een soort
I zucht naar verandering hadden.
:dedeelde, geer
vinden b(j aan
Ook zullen z(j naai
van bevoegde zijde r
kwade gevolgen ondi
komst in Indonesië. Deze overtuiging be
rust niet op toezeggingen, maar is ge
grond op ervaring.
Twee Nederlandse
nota's te Djakarta
De Nederlandse diplomatieke vertegen
woordiger te Djakarta, de heer H. Hassel-
mati heeft twee nieuwe Nederlandse no
ta's aan het Indonesische ministerie van
buitenlandse zaken overhandigd, name
lijk aan de heer Papain, hoofd van het
directoraat Europa. Noch de Indonesische
noch de Nederlandse vertegenwoordiger
was tot mededelingen bereid., doch zeiden
dat de nota's geen betrekking hadden op
de voornaamste geschilpunten tussen Ne
derland en Indonesië.
Wij vernemen, dat de ene nota betrek
king had op de terugzending van 13 ver
stekelingen en de tweede op een betrek
kelijk minder belangrijk gevak
Vierde Spoetnik
hoogtepunt van
Chinees feest
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken zegt over inlichtingen te
beschikken dat Rusland mogelijk morgen
van Chinees grondgebied een kunstmaan
zal lanceren. Communistisch China viert
morgen de verjaardag van dc oprichting
der Volksrepubliek en de Sowjetunie zou
dan voor „iets spectaculairs" zorgen. Vol
gens de perschef van het ministerie, zijn
van verschillende zijden berichten over
het afschieten van een nieuwe Spoetnik
ontvangen.
middelbare en lagere school in Charlot
tesville.
Soms wordt dn de staat Virginia nog les
gegeven in woningen en gehuurde ge
bouwen, maar over het algemeen lijkt
het middelbaar onderwijs op niets. Voor
al voor leerlingen die eindexamen moe
ten doen. begint de toestand ernstig U
worden.
Het was onder deze omstandig
heden. dat men gisteren met grote
belangstelling nitkeek naar de offi
ciële uitspraak van het Amerikaanse
opperste gerechtshof in Washington,
over dc opheffing van de rassen
scheiding op de scholen in Little
Rock.
Velen hoopten, dat deze uitspraak dui-
1 Ijker zou zijn dan het arrest in 1955
toen werd beslist, dat opheffing van de
rassenscheiding op de scholen voortgang
moest vinden met „overwogen spoed"
Deze hoop is niet vergeefs geweest.
Gisteren sprak bet opperste gerechtshof
uit. dat dc Amerikaanse leerlingen een
onvervreemdbaar en in de grondwet
verankerd recht hebben, om op school
niet aan rassenscheiding onderworpen te
worden.
Bepalingen
Noch de wetgevende, noch de uitvoe
rende macht van enige Amerikaanse
staat, noch de rechters, hetzij direct, het
zij indirect, kunnen aan dit recht af
breuk doen.
Het hof bevestigde dan ook zijn be
sluit van 12 september, dat absoluut geen
uitstel kan worden verleend bij de op
heffing van de rassenscheiding op de
middelbare school in Little Rock.
Het arrest vervolgt dan: „Het onder
wijs aan de middelbare school te Little
Rock zal er onder lijden, als de ongewen
ste toestand van het vorig jaar besten
digd wordt". En duidelijk wordt gesteld:
„Het gaat niet op te zeggen, dat de orde
en rust in Arkansas slechts kunnen wor
den gehandhaafd, door de negerleerldn-
gen van hun grondwettelijke rechten te
beroven".
„De moeilijkheden in Little ltock", zo
spreekt het opperste gerechtshof ten
slotte udt, „zijn veroorzaakt door de
autoriteiten van Little Rock. Deze moei
lijkheden kunnen dus ook door dezelfde
worden bezworen".
Ondanks deze duidelijke uitspraak
van het hof gingen ook vandaag
weer honderdduizenden leerlingen
in de uiterst zuidelijke staten van
Amerika, gescheiden naar huids
kleur, naar school.
Eindelijk was het dan zover: gisteren is de honderdduizendste emi
grante naar Australië vertrokken. Maar voor het zover was, moesten
mevrouw Zevenbergen en haar echtgenoot uit Abbenbroek nog enkele
toespraken aanhoren. Minister Suurhoff bood het echtpaar een foto
boek aan, getiteld „Holland", ter herinnering aan hun emigratie als
honderdduizendste naar Australië. Ook de Australische ambassadeur
sprak enkele woorden. Op de foto zien wij het echtpaar naast de Johan
van Oldenbarnevelt op de kade te Amsterdam bij hun attractief uit
gedoste verhuiskist, waarvan de opschriften aan duidelijkheid niets te
wensen overlaten.
Reacties op de
volksstemming
in Frankrijk
TN KRINGEN van de westelijke
regeringen is men over het al
gemeen zeer voldaan over de uitslag
'an de Franse referendum. Men is
■errast door het groot aantal „Ja"-
stemmers en spreekt zijn voldoening
over het enorme prestigeverlies
de communisten in Frankrijk. In
Londen noemde men dit de eerste
ernstige nederlaag voor de Franse
communisten sedert de oorlog.
In de communistische landen daaren-
igen toonde men zich teleurgesteld over
uitslag. Zo schreef het Oostduitse pers
bureau, dat de Franse reactionairen erin
geslaagd zijn de Grondwet aangenomen
te krijgen door fascistische terreur, poli-
liedwang en demagogische beloften. En
radio-Moskou riep om, dat het fereren-
dum nogmaals heeft aangetoond hoe
groot de dreiging van het fascisme in
Frankrijk is.
Een aantal landen, waaronder de Ara
bische, heeft een neutrale en afwachtende
houding aangenomen. Het hoofd van het
bureau van de Arabische Liga in Genève
gaf bijvoorbeeld de volgende verklaring
uit: „Wij hebben goede hoop. dat de
Franse regering tussen nu en vijftien ok
tober een beslissing zal nemen, die een
belangrijk keerpunt zal betekenen in de
Frans-Algerijnse betrekkingen.
Bepaald vijandig was de reactie van de
voorlopige Algerijnse rebellenregering.
Haar vertegenwoordiger m New York zei,
dat de uitslag van het referendum in Al
gerije met 98 procent stemmen voor doet
denken aan „bepaalde stemmingen van
andere regeringen in andere omstandig
heden uit een droef verleden."
Vertrouwen
Veel anders waren de reacties in de
westelijke wereld. De opperbevelhebber
van de N.A.V.O. in Europa, de Ameri
kaanse generaal Lauris Norstad, ver
klaarde dat de uitslag reden is voor meer
hoop cn vertrouwen.
Dr. von Brentano, de Westduitse mi
nister van buitenlunüSfc zaken, zot: „Wij
moeten er als vrienden van Frankrijk be
langstelling voor hebben en ons er
verheugen wanneer dit grote land zijn
inwendige kracht en stabiliteit vergroot."
En Winston Churchill, die een plezier
tocht maakt op de Middellandse Zee sein
de premier De Gaulle: „Ik hoop, dat u
mijn hartelijke gelukwensen wil aan
vaarden naar aanleiding van het over
weldigende vertrouwensvotum, dat u van
het Franse volk hebt ontvangen." Ook
Eisenhower heeft De Gaulle gefeliciteerd
met zijn overwinning.
De Franse autoriteiten in Algerije be
schouwden het referendum als een van
de belangrijkste overwinningen op de Al-
Het verbondsbestuur van de Katho-| sche politiek,
licke arbeidersbeweging heeft zich op de
gisteren in Utrecht gehouden buitenge
wone vergadering kunnen verenigen met
het eerder door het dagelijks bestuur
van dc KAB ingenomen standpunt in
zake dc inhoud van dc jongste Troon
rede en de daarop gevolgde adviesaan
vrage van de regering aan de Sociaal-
Economische Raad.
Met voldoening werd kennis genomen
van de opvatting van de SER dat het
gehele complex van de te nemen maat
regelen ten aanzien van het te voeren
sociaal-economische beleid nader in
studie dient te worden genomen.
Ervan uitgaande dat de SER zijn thans
aan te vangen studie zal uitstrekken tot
de algemeen te voeren sociaal-economi-
ent het verbondsbestuur
tadium van te moeten
onthouden publiekelijk tot een zekere
stelling ten aanzien van concrete maat
regelen te komen.
Het meent echter reeds nu te moeten
stellen dat na dc gevolgen van de eer
der doorgevoerde bestedingsbeperking
een verdere vermindering van de wel
vaart van de werknemers niet is te aan
vaarden. Integendeel, het verbondsbe
stuur van de KAB is van oordeel, dat nu
het evenwicht in onze volkshuishouding
in grote lijnen is hersteld, ernstig moet
worden gezocht naar wegen, waarlangs
een verdere stijging van de reële wel
vaart voor de werknemers in de naaste
toekomst mogelijk is.
De stormvloedkering bij Capel-
le aan de IJssel is bijna gereed.
Dat moet ook wel, want op 22
oktober zal minister Algera dit
nieuwe staaltje van kunnen in
gebruik stellen.
MEER KONVOOIEN
NAAR QUEMOY
Amerikaanse militaire autoriteiten
dringen er bij de Chinese nationalisten
op aan, meer en grotere voorraden over
zee en door de lucht aan te voeren naar
Quemoy. De Amerikanen streven ernaar
communistisch China niet dc kans te
geven, de nationalistische voorpost door
bombardementen af te snijden en uit te
hongeren.
Zowel de Amerikaanse als de Chinese
autoriteiten zijn opgetogen over het suc
ces van nachtelijke droppings boven Que
moy en massale konvooien tijdens het
weekeinde.
gerijnse opstandelingen. Algemeen ver
wacht men in Algiers, dat De Gaulle de
volgende week tijdens zijn bezoek aan
Algerije zijn plannen voor dit deel van
Noord-Afrika zal ontvouwen.
Nederlaag
ie zwaar de communistische neder-
is, blijkt uit de volgende uitslagen
het referendum. In totaal stemden
4.624.478 Fransen „Nee". Het aantal com
munistische stemmen bij de verkiezingen
in 1956 was veel meer, namelijk 5.454.589.
Deze vergelijkende cijfers zijn echter voor
de communisten nog geflatteerd, want
vele aanhangers van Pierre Mendes-
France en Maurice Bourges-Maunoury
hebben ook „Neen" gestemd.
Een duidelijke aanwijzing voor de com
munistische nederlaag vormt Ivry, waar
de communistische secretaris-generaal
Thorez woont.
Hier stemden 12.171 tegen, terwijl Tho
rez in 1956 in deze plaats niet minder dan
14.000 stemmen behaalde
Het sprekendst waren wel de cijfers
in Lens, waar slechts 5.087 kiezers tegen
de grondwet stemden tegen ruim 23.590
istische stemmen in 1956.
Libië klaagt over
Franse aanval
De regering van Libië heeft gisteren
een rapport ingediend bij de secretaris
generaal van de Verenigde Naties, waar
in wordt geprotesteerd tegen een „wel
overwogen aanval van een Frans vlieg
tuig op een Libisch dorp". Het vliegtuig
zou een dorpje onder vuur hebben ge
nomen, op een afstand van dertig kilome
ter van de Algerijnse grens. Eén burger
kwam volgens het Libische bericht om
"17"AN gezaghebbende zijde in Lon-
den wordt vernomen, dat En
geland de N.A.V.O.-raad heeft laten
weten dat het akkoord gaat met het
voorstel van Spaak, een drie-mogend-
hedenconferentie te houden over de
kwestie Cyprus, mits er dan gespro-
Nu levenslang
Gouverneur Folsom van de Ameri
kaanse staat Alabama heeft de doodstraf
waartoe de neger Jimmy Wilson veroor
deeld was, veranderd in levenslange op
sluiting.
Jimmy Wilson was veroordeeld omdat
hij in de nacht een oude vrouw van nog
geen twee dollar beroofd had. De wet in
Alabama stelt op beroving in de nacht dc
doodstraf.
Nu zijn straf in levenslang veranderd is.
komt de 55-Jarige Wilson waaischijnlljk
na vijftien jaar in aanmerking voor
voorwaardelijke lrwrijheidssteliing.
Volgens het oorspronkelijke vonnis
Wilson op 24 oktober terecht worden ge
steld op de elektrische stoel. Mede onder
invloed van de vele protesten d e de zaak.
Wilson in de gehele wereld heeft uitge
lokt. besloot Folsom om Jimmy gratie
verlenen
Morgen viert de kleine prinses
Marie Esmeralda, de jongste
dochter van koning Leopold en
Liliane de Réthy, haar tweede
verjaardag.
Drie inbraken
in een nacht
(Van
•rslaggevers)
yESENNEGENTIG kostbare antie
ke uurwerken, gezamenlijk een
waarde vertegenwoordigend tussen
de 80.000 en 100.000 gulden, zijn ont
vreemd uit het Nederlands goud- en
zilvermuseum te Utrecht. Maar dat
was niet het enige, want in diezelfde
nacht van vrijdag op zaterdag werd
(zoals gemeld) ook ingebroken in het
Amsterdamse Rijksmuseum en in het
luseum in Lichtenvoorde.
De Utrechtse recherche heeft geen
oeite gehad de inbraak in het goud- en
lvermuseum te reconstrueren. Want
het moet allemaal nogal gemakkelijk zijn
gegaan. De buitendeur kon met de schou-
p uit het slot worden geduwd. Door
tauratiewerkzaamheden was een lad
der bij de hand en de luiken leverden
barrière op voor de (ver
moedelijk) drie daders, die vier vitrines
volkomen leegroofden
oen in dc morgenuren de misdaad
•d ontdekt, miste men 96 catalogus-
(23 antieke gouden horloges,
arvan verschillende met diamanten
parels bezet, 51 zilveren uurwerken,
18 horloges van onedel metaal en 4
zwaar zilveren chatelaines).
Enkele meisjesstudenten hebben ver
klaard, dat zij in de nachtelijke uren
drie mannen bij het museum hebben ge-
Pe recherche heeft verdenking gekre
gen tegen een jonge man, wiens signale
ment nauwkeurig bekend is. Hij heeft in
de afgelopen weken zeer vaak het mu
seum bezocht en hij maakte af en toe
wel eens een praatje met de bouwvak
arbeiders om zogenaamd naar het ver-
od van de restauratie te informeren.
In dezelfde nacht werd ook, zoals wij
reeds gisteren meldden, een geslaagde
inbraak in het Amsterdamse Rijksmu
seum gepleegd. Op schandalige wijze
werden daar twee vitrines vernield en
vier gouden kunstschatten van histori
sche waarde verdwenen, nl. een gouden
ketting, die volgens de overlevering van
Michiel de Ruyter is geweest, verder
een keten met penning van kapitein Ies-
brand Gotskc, een beker van kapitein
Cornells Schrijver en een penning van
Isaak Rockcsen.
Met de veiligheidsmaatregelen is het
in het Amsterdamse museum heel an
ders en beter gesteld dan aan de Lange
Nieuwstraat te Utrecht. Het is daarom
een groot raadsel hoe de dief ongemerkt
is weggekomen met zijn buit. Het grote
gebouw is nl. des avonds en des nachts
rondom door natriumlampen verlicht.
In het gebouw patrouilleren bewakers
met honden. Het is waarschijnlijk do
eerste geslaagde diefstal uit het Rijks-
Men acht het niet uitgesloten dat de
dader do kostbare kunstvoorwerpen
reeds heeft laten omsmelten:
MUSEUMROOF
Ook uit het Gelderse dorp Lichten
voorde zijn berichten binnengekomen
over een diefstal in het museum aldaar.
Tal van antieke voorwerpen werden ei
uit het oudheidkundig museum wegge
haald. De waarde daarvan heeft men
nog niet kunnen vaststellen.
OOK IN BRUGGE
In Brugge werd zaterdag, dus vrijwel
onmiddellijk na de diefstallen in Neder
land, het paneel van het altaarstuk „De
legende van de heilige Ursula", uit het
klooster der Zwarte Zusters gestolen.
De dief ging hier wel zeer brutaal te
werk. Hij werd op zijn verzoek door
een tachtigjarige non in het museum
toegelaten cn verdween met een der zij
panelen van het altaarstuk, toen dc
kloosterzuster even werd weggeroepen.
Men schat de waarde van dit schilderij
op anderhalf miljoen gulden.
ken zou worden over het Britse deel
genootschapsplan.
De Britse regering zou bereid zijn en
kele wijzigingen in het plan aan te bren
gen, op voorwaarde dat dit cot een ak
koord tussen de drie landen luidt. Deze
zaken zijn gisterochtend op een kabinets
zitting in Engeland besproken.
Dc permanente N.A.V.O.-raad te Parijs
heeft zich twee en een half uur bezig ge
houden met de kwestie Cyprus.
Turkije heeft inmiddels zijn consul-
generaal te Nicosia, Burhan Ishin. aange
wezen als zijn vertegemwoordiier bij de
gouverneur van Cyprus. Het feit dat Tur
kije iemand heeft benoemd die al lange
tijd op het eiland werkzaam was, wordt
gezien als een verzoenend gebaar tegen
over Griekenland, dat alle medewerking
bi.i de uitvoering van het Britse plan heeft
afgewezen.
Jeugd NV's in
oprichting
Wellicht zal binnen niet al te lange tijd
in Nederland een net van Jeugdonderne-
mingen ontstaan, welke naar het voor
beeld van Amerika de schooljeugd be
grip over het ondernemerschap kunnen
bijbrengen. Deze verwachting sprak gis
teravond de heer M. C. van Trtgt sr.
voorzitter van de commissie jcugdscho-
l:ng der federatie van werkgevers-orga
nisaties in 't boekdrukkersbedrijf, uit op
een contactavond in Amsterdam. Het zou
een middel kunnen zijn om de kloof tus
sen onderwijs en bedrijfsleven te over
bruggen, vond hij.
In Utrecht heeft het denkbeeld uit
Amerika, waar in 30 jaar 3500 jeugdon-
dernemingen zijn opgericht, reeds ingang
gevonden, evenals in Amsterdam. In
Rotterdam bestaan al plannen tot op
richting van zulk een onderneming.
„Learning by doing" is de grondslag van
deze praktische jeugdvorming. die in
de vorm van een N.V. de jeugd gelegen
heid wil bieden om in de schooljaren
ondernemerservaring op te doen.
Haarlemse broertjes
uit Spaarne gehaald
Nadat gistermorgen het stoffelijk over
schot was ontdekt van de vijfjarige Theo-
'nr Vcrzijlbergh in het water aan het
paarne te Haarlem, vond men gister-
iddag ook het lijkje van zijn broertje,
zevenjarige Thomas.
De broertjes werden al enkele dagen
?rmist. Zij waren het laatst gezien in
•n speeltuin en nadien had niemand
eer iets van hen vernomen. Uitvoerig
er gezocht en gedregd door de haven
dienst en de politie van Haarlem, later
geassisteerd door 'n kikvorsman. Er werd
el niets gevonden. Gistermorgen
een voorbijganger het lijkje van
Theodoor midden in het Spaarne drijven
cn zijn broertje werd gevonden bij het
dreggen op dezelfde plaats.
Met tweejarige dochtertje van de land-
uwer L. Vis uit Oostendorp (gemeente
Harde) kwam gisteren bij het spelen
de Eekterbeek terecht en verdronk.
iar broertje vond haar een uur na de
vermissing.
Koningin naar Huizen
De Koningin is voornemens op 10 ok
tober des middags de bijeenkomst bij te
ter gelegenheid van het 150-jarig
bestaan van het instituut voor onderwijs
blinden te Huizen (N.H.)
WISSELVALLIG
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
enkele buien. Matige tot vrij
krachtige wind In hoofdzaak
tussen oost en zuid. Weinig
verandering in temperatuur,
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Woensdag 1 oktober: Zon op 6.39 uur,
onder 18.20 uur; Maan op 19.52 uur, onder
10.13 uur. Op 6 oktober laatste kwartier.
HET WEER IN EUROI'/V
Rapporten hedenmorgen 7 uur
M (loc beo
ZUrich
Geoire
