Bezitsvorming niet los
van loonbeleid
«Eenzaam, maar niet alleen,
getuigenis van Prinses
mui
o
5?
Christelijke bouwvakkers gaan
gotisch kerkje restaureren
Treinverkeer
vertraagd
MEER GELD NODIG VOOR
WETENSCH. WERK
Nu minder
ongelukken
Italiaanse zwier past
bij Nederlands bont
s
WOENSDAG 24 SEPTFlinER 1958
Eerste Kamer aanvaardt Jeugdspaarwet
(Van onze parlementsredactie)
DE Eerste Kamer heeft gisteravond het ontwerp-Jeugdspaarwet zonder hoofde
lijke stemming aanvaard. In juni van dit jaar had de Tweede Kamer zieh
reeds met deze eerste concrete, op de bezitsvorming gerichte maatregel van het
vierde kabinet-Drees akkoord verklaard. Zeer spoedig, waarschijnlijk op 1 oktober
a.s., zal de regeling in werking kunnen treden. In de Senaat kreeg de wet gister
middag een gematigd gunstig onthaal. Men waardeerde het over het algemeen,
dat er thans op het gebied van de bezitsvorming iets gaat gebeuren, maar men
wees er anderzijds op, dat er heel wat meer zal moeten geschieden wil er werkelijk
sprake zijn van een bezitsvorming, die in het voordeel is van alle lagen der bevol
king. De a.r.-senator M. Ruppert. voorzitter van het C.N.V., betoogde b.v., dat er
ten bate van de bezitsvorming door loon. en salaristrekkenden weinig reëels zal
kunnen gebeuren, wanneer die bezitsvorming niet wordt behandeld in het kader
van het loonbeleid.
De heer Ruppert noemde vijf middelen,
waarvan de overheid zich ter bereiking
van een bezitsvorming door heel ons volk
heeft te bedienen. Het eerste en belang
rijkste middel is: de lust tot bezitsvorming
door sparen^te bevorderen door bewaking
van de waardevastheid van het geld. Be
strijding van de inflatie is het beste mid
del om de spaarzin te bevorderen. De
overheid moet meewerken aan een inter
nationale samenwerking om de sluipende
inflatie te bestrijden en verder moet zij
ook in haar binnenlands beleid voortdu
rend bedacht zijn op de vervulling van
haar zedelijke verplichting, de waarde
van de munt te handhaven.
Een tweede middel tot bevordering van
de bezitsvorming Is: een goede voorlich
ting. „Wat denkt u op dit punt concreet
te doen?", zo vroeg de heer Ruppert aan
minister Struycken en staatssecretaris
Schmelzer. Als derde middel noemde hij:
het dienstbaar maken van de fiscale poli
tiek aan het bevorderen van sparen en
bezitsvorming. Er zou reeds veel gewon
nen zijn, als de fiscus de spaarlust niet
al te zeer zou belemmeren.
Het vierde middel is het loonbeleid. De
besparingen van de werknemers moeten
uit hun loon komen. Zolang het loon
beleid zodanig bl(jft, dat het rendement
van de onderneming niet tot uitdrukking
mag komen In de toonhoogte, en zolang
het loon in Nederland blijft afgestemd op
de minder florerende bedrijfstakken, moet
de regering maar niet al te grote illusies
koesteren over het slagen van haar bezits-
vormingsbelefd.
„Er moet thans", aldus de heer Ruppert.
„weer overleg worden gepleegd over het
voortbestaan van een dubbeltje noodtoe-
slag op de kinderbijslag. Met andere
woorden: bij duizenden arbeiders is geen
dubbeltje ruimte voor een inleg op een
spaarbankboekje, laat staan voor beleg
gingen in de risico-dragende sfeer. Zal
daarom aan de bezitsvorming door de
brede groep van loon- en salaristrekken
den iets reëels kunnen gebeuren, dan
moet die bezitsvorming behandeld worden
in het kader van het loonbeleid."
zou", aldus de a.r.-senator, „de vraas wil
len stellen: is er op dit punt nu een we
lijk overleg met de minister van sociale
zaken en volksgezondheid?"
Onderneming
Als vijfde middel noemde de heer Rup
pert de herziening van de structuur
de rechtsvorm van de onderneming, wa
door de brede groep van loon- en salaris
trekkenden ook daadwerkelijk bij de pro
blematiek van sparen, bezitsvorming er
investering wordt betrokken en dat niet
alleen op het niveau van het bedrijfsleven
als geheel en op dat van de bedrijfstak
ken, maar ook (en vooral) op het vlak
van de onderneming zelf. De C.N.V.-\
zitter betreurde het ten zeerste, dat
de S.E.R. zelfs nog niet om advies
de herziening van het vennootschapsrecht
is gevróégd. Hij kon begrijpen, dat de
regering voorlopig een afwachtende hou
ding aanneemt ten aanzien van de vraag,
of het niet gewenst is, dat ons volk (en
dus niet alleen de werknemers) meer gaat
sparen en die bespaarde gelden méér in
de industriële sfeer gaat beleggen. Er is
echter nog de vraag, of het niet gewenst
is. dat de werknemers als zodanig, dus
als bedrijfsgenoot, in de naar structuur
herziene onderneming aanspraak hebben
op mede-eigendom van de in de onder
neming né uitbetaling van redelijke
lonen en redelijke dividenden geïnvi
teerde kapitalen. „Ten aanzien van deze
vraag", aldus de heer Ruppert. verwach
ten wij, dat de regering niet langer talmt
met het vragen van advies. Met nan
dit van belang met betrekking tot de
aanwas van kapitaal, benodigd voor
voortgaande industrialisatie".
De heer Ruppert haalde ben slotte
brief van Willem van Hogendorp (uit 1820)
aan Da Costa aan. In deze brief wordt
uitdrukkelijke gevraagd om een wet
geving, die cumulatie en concentratie
bezit zou tegengaan en spreiding van
zit zou bevorderen. De regering er
ondernemers zijn sedert die door Van
Hogendorp tijdens de eerste industriële
revolutie gestelde vraag „horende doof
en ziende blind gebleven."
„Wederom", aldus de heer Ruppert,
„wordt aan de regering gevraagd en
nu aan het begin van de tweede indus
triële revolutie om spreiding vai
aanwas van kapitaal, benodigd voo
industrialisatie. Laat ons hopen, dat de
Nederlandse regering niet opnieuw horen
de doof en ziende blind zal zijn."
Carpe diem
Van c-h.-zijde werd o.m. het woord ge
voerd door de heer Van Hulst, die
stateerde, dat het „carpe diem", het „pluk
den dag", in deze tijd hoogtij viert, spe
ciaal bij de jeugd. Men moet echter de
schuldvraag naar de houding van de jeugd
niet eenzijdig politiek stellen. Deze hou
ding is kenmerkend voor de moderne tijd.
De situatie, waarin dus met name de
jeugd is geraakt, zou men fundamenteel
verkeerd beoordelen, wanneer men
van zou uitgaan, dat de jongeren de
spaargewoonte hebben verleerd en dat ze
die gewoonte weer opnieuw moet leren
Neen, het gaat hier. in de jeugdspaar
wet, om het aankweken van een nieuwe
gezindheid onder de jeugd, die nodiger
is dan brood. „Dit wetsontwerp", aldus
de heer Van Hulst, „gaat midden in de
tijdsstroom staan". Hij weer er verder nog
op, dat voor de c.h. een mens Iemand is.
die iets bezit. Bezit Is één van de meest
waardevolle cultuurgoederen. Onze ver
houding tot God en de naaste wordt er
door bepaald.
Staatssecretaris Schmelzer deelde In
zijn antwoord mee. dat de zaak va
voorlichting over en de propaganda
het jeugdsparen een punt van Intensief
overleg met de spaarinstellin^en vormt.
Men denkt 3000 bladen en tijdschriften
advertenties e.d. te bereiken. Verdér
van de radio en een enkele maal ook
de televisie gebruik worden gemaakt.
Ook zullen affiches en brochures worden
vervaardigd. Voor propaganda in '58 is
50.000 uitgetrokken: voor '59 45.008.
Door de heren Ruppert (a.r.) en V;
Lieshout (kath. v.) waren vragen gesteld
over een advies van de Spaarbankbond
de spaarbanken om. wat het jeugd
sparen betreft, alleen inlagen van mini
maal 5,te accepteren. De staatssecre
taris zei hierover, dat door de spaarinstel-
lingen zelf dringend de wens was geuit
dergelijke minimum-inleg vast te
len, zulks om o.a. administratieve moei
lijkheden te voorkomen. De bewindsman
echter met de spaarinstellingen
deze kwestie onmiddellijk opnieuw
opnemen. Het zou dan zo fcui
worden, dat wel de minimum-inleg
5,— gehandhaafd blijft, maar dat spaar
instellingen. die er moeite en kosten voor
hebben, desgewenst een lagere mi
nimum-inleg kunnen vaststellen.
Over de vraag, of en zo ja hoe het
loonbeleid dienstbaar kan worden ge-
aakt aan de bezitsvorming, is overleg
met de minister van sociale zaken en
volksgezondheid gaande, zo deelde de
staatssecretaris mee in antwoord op de
door de heer Ruppert gestelde vraag.
Ook met de maatschappelijke organi-
s zal nog overleg over deze zaak
moeten worden gepleegd. Het betreft
hier een moeilijke, weerbarstige materie,
■van de behandeling (ook in het
kabinetniet mag worden overhaast.
Aan de „diligentie en activiteit" van de
inister van justitie op het stuk van de
herziening van het vennootschapsrecht
twijfelde de staatssecretaris niet. Hij
voelde er dan kennelijk ook niet veel
deze zaak zelf ter hand te nemen,
zoals de heer Ruppert had voorgesteld.
Weinig voelde de staatssecretaris ook
>or het concipiëren van één groot plan
>or het doen deelhebben van de arbei
ders aan de produktiemiddelen vai
onderneming. Hij bleek meer geporteerd
te zijn voor een experimenteren in deze
richting. Het gaat hier om een zeer moei
lijke zaak, die op dit moment meer ge
diend is met een incidentele aanpak dan
met een behandeling volgens één groot
Ten slotte ging de bewindsman nog even
in op de mogelijkheden, die er in deze
situatie van welvaartsstilstand niet voor
de overheid, maar voor de burger zijn
om iets aan de bezitsvorming te doen. In
de eerste plaats is daar de mogelijkheid
van een zekere bevordering van de be
sparingen uit het lopend inkomen ten
laste van de consumptie. De tweede
gelijkheid is: verschuivingen van
overheid naar de particulieren en var
bedrijfsleven naar de werknemer door
middel van winstdelingen en gepremieer
de spaarregelingen. Op deze wijze valt
ook in de huidige situatie een bezitsvor-
mingsbeleid voor de toekomst te conci
piëren. „Moe, mat en uitgeblust zijn wij
in ieder geval allerminst", aldus de
staatsseeretaris aan het eind van zijn rede.
In de toaited Princeton komen de aromavolle Burley- tabakken geheel tot hun recht
Verbondenheid met God hield mij staande
Autobiografie van
450 pagina's
FJE VERBONDENHEID met God
en de daaruit voortvloeiende
visie op mens en wereld, werden de
kracht, die mij staande hield.
Deze overtuiging is Prinses Wilhel-
mina (78) toegedaan en Hare Konink
lijke Hoogheid brengt ze tot uitdruk
king in haar memoires die, zoals ge
meld in een deel van onze edities, nog
dit najaar zullen verschijnen bij de
Amsterdamse uitgeverij W. ten Have
„Eenzaam, maar niet alleen" luidt de
titel van de autobiografie, dat 450 pa
gina's tekst beslaat, gezet uit de 12
punts Bembo-letter in dagboekvorm
Uniek monument gered
aan de restauratie van het klein
ste Gotische kruiskerkje, dat ons
land rijk is, de Blauwkapel, gelegen
in een oud fort in de Bilt, dat vroe
ger deel uitmaakte van de Hollandse
waterlinie. Dit uit het midden
de 15de eeuw daterende bouwwerkje
is op zichzelf al een monument van
Nederland, maar zal bovendien nog
een monument worden ter ere van de
protestants-christelijke bouwwereld
Want door de eendrachtige samen
werking tussen de werkgevers en de
werknemers zal het mogelijk zijn,
dat dit oude gebouwtje als kerk be
houden blijft. De Ned. chr. aan-
nemersbond en de Ned. chr. bond
van werknemers in de hout- en
bouwnijverheid hebben in de stich
ting Blauwkapel de handen ineen
geslagen om de restauratie voor een
belangrijk deel mogelijk te maken.
Voorzitter van de stichting is de heer
F. W. van Gulick, hoofdredacteur van
het weekblad voor het bouwbedrijf Co-
bouw. Hij heeft dit kerkje eigenlijk
„ontdekt" Voor de oorlog ging het Her
vormde deel van het uit 200 zielen be
staande dorpje Maartensdijk bij Utrecht
er ter kerke. Tijdens de bezetting na
men de Duitsers bezit van het fort en
ook van de kerk, nadat zij het dorpje
hadden laten afbreken. De bewoner»
trokken naar het verderop gelegen dorp
je Groenekan, waar zij zich een nieuwe
kerk bouwden.
Na de bezetting werd het fort gebruikt
door Canadezen en later werden er po
litieke delinquenten geïnterneerd. Het
kerkje werd toen ook gebruikt voor al
les, behalve voor het doel waarvoor het
was gebouwd. Dat wil zeggen, dat het
weldra een ruïne was geworden.
In 1951 ontdekte de heer Van Gulick
het vervallen bouwwerk en zag er i
in. Na veel onderhandelen werd hij
de eigenaar van voor de somma van i
gulden. Hij had geen dag later moeten
zijn, want reeds had het ministerie t
stemming gegeven om het- kerkje af
breken, waarna het opnieuw zou worden
opgetrokken in het openluchtmuseum
Arnhem.
Op voorstel van de heer Van Gulick
besloten de chr. werkgevers en werk
nemers in de bouwvakken hulp te ver
lenen bij de restauratie. De architect W
Stooker te Utrecht, specialist in het
restaureren van historische bouwwerken,
stelde het restauratieplan op. De aan
nemingsfirma Gebr. Van der Eist te
Scherpenzeel zullen de werkzaamheden
zonder winst uitvoeren. De werknemers
zullen er in hun vrije tijd aan werken.
Het herstel zal plm. f 110.000 bedragen
Het ministerie zegde een subsidie van
f 90.000 toe. De resterende f 20.000 hoopt
men uit particuliere giften bijeen te
krijgen (gironummer van de stichting
Blauwkapel is 485541) Het ligt in de be
doeling goede gevers een jaar gratis toe
gang te verlenen gedurende één jaai
het gereedkomen der restauratie, die
ongeveer een jaar zal duren.
(d.wz. dat de regels niet vollopen) en
gedrukt op houtvrij offset-papier. Het
boek zal f 13.75 kosten en er zullen vijf
tig foto's uit het persoonlijk foto-archief
van de Prinses in opgenomen zijn, waar
van verschillende nimmer gepubliceerd.
Voorts bevat het boek tien reproducties
van schilderijen en tekeningen var
Het boek, dat prinses Wilbelmina ge
durende de afgelopen acht jaar in de
rustige beslotenheid van Het Loo e
Ruige Hoek heeft geschreven, is opgedra
gen aan Prins Willem van Oranje, de
Vader des Vaderlands en aan koningin
Juliana.
Dat wordt gezegd in een voorwoord,
dat ook van de hand van de Prinses is.
De omslag is ontworpen door prof. C.
T. Roelofsz van de Rijks Academie
Beeldende Kunsten te Amsterdam e
typografische verzorging is toevertrouwd
aan de graficus Th. Kurpershoek, i
eens te Amsterdam.
Een driemanschap uit de naaste omge
ving heeft de koninklijke schrijfster bij
gestaan in de documentatiewerkzaam-
heden, waarvoor zij in het voorwoord
de dank van de Prinses verkrijgen. De
irwachting is algemeen, dat het boek
weldra ook in het Frans, Duits en Engels
zal worden vertaald.
In het boek geeft prinses Wilbelmina
hagr levensloop weer en beschrijft zij
haar jeugdherinneringen, haar ouderlijk
milieu, de persoonlijkheid van haar
onders, haar leven temidden van
hof, haar verlangens naar vrijheid
gewoqn menselijk contact, haar officiële
bezoeken aan het buitenland en haar
familiereizen, haar ontspanning en haar
genoegen in het schilderen.
Uiteraard wordt ook de oorlogstijd
het verblijf te Londen, de terugkeer in
Nederland en de overwegingen, die tot
de abdicatie hebben geleid, niet o
geslagen en daarbij krijgt het boek
zeer persoonlijk karakter.
Ten slotte zijn er de talrijke herinne
ringen aan koningin Emma, aan prins
Hendrik, aan de geboorte van haar doch
ter Juliana, haar verloving en huwelijk
en aan de geboorte van de kleinkinderen.
In het boek zijn ook redevoeringen en
proclamaties opgenomen.
De kern van het boek, dat zeker niet
alleen een historisch relaas of een
soonüjke herinnering wil zijn, vindt
in een passage als deze:
„Wij verdiepen ons niet in wensdro
men, als wij volharden in ons wertrou-
uien op dat schone, betere Nederland,
dat na de bevrijding zo nabij leek. Ook
gaan wij niet af op iets wat wij
gaarne voor waar willen houden, doch
op de diepe ondervinding van Gods lei
ding met mensen en volken. Allen, die
deze mochten zien en ervaren, zullen
dit beamen"
Het koninklijke boek is een getui-
Bestemming
In de toekomst zal het gebouwtje in
derdaad weer dienst doen als kerk
de uitbreidingswijken van Utrecht. Zo
lang deze wijken nog niet zijn voltooid,
zal het gebouw worden gebruikt als
expositieruimte van het Utrechts
seum en als vergaderlokaliteit voo:
chr. bouwvakorganisaties.
Ter aanbeveling van de stichting
Blauwkapel heeft zich een comité ge
vormd, waarvan jhr, mr. C. J. A. de
Ranitz, burgemeester van Utrecht,
zitter is. De gemeente Utrecht heeft
reeds de toren van het bakstenen kerkje
laten restaureren.
genis van liefde van een vorstin voor
haar land en volk en voor God. Vooral
dat laatste, haar geloofsovertuiging,
komt sterk naar voren in dit boek, zo
als dat ook steeds in het leven van de
Prinses naar voren is gekomen,
zeker is dit een belangrijker waarde
van het boek dan de historische, die
toch ook van grote betekenis is.
Als gevolg van een storing in het be
dieningstoestel van een wissel bij het
station te Schiedam heeft het trein\
keer tussen Rotterdam en Den Haag
Rotterdam en Maassluis vanmorgen t
sen half zeven en negen uur ernstige
vertraging ondervonden. De storing was
moeilijk op te sporen, zodat het geruime
tijd heeft geduurd, voordat het euvel
was verholpen. De maximale vertraging,
die de treinreizigers vanmorgen hadden,
bedroeg ongeveer 22 minuten. De ver
trektijden van de treinen werden enigs
zins veranderd en zelfs werden enkele
diensten gedurende enige tijd niet uit-
De treinvertraging was zelfs nog tot
Leiden merkbaar, waar de reizigers aan
zienlijk later dan volgens de dienstrege
ling arriveerden.
Prins Bcrnhard zal in de middag
de dertiende oktober een bezoek brengen
aan de Coöperatieve suikerfabriek „Din-
teloord" te Stampersgat. De Prins zal ver
gezeld worden door de commissaris der
Koningin in Noordbrabant, prof. dr.
E. de Quaay.
Uitbreiding van
aantal onderwij s-
inspecteurs
Aan DE stichting Fundamen-
teel onderzoek der materie
(F.O.M.) wordt in het komende jaar
een subsidie van meer dan een half
miljoen gulden verleend. Ook voor
de uitbreiding van de werkzaam
heden op het gebied van de thermo-
nucleaire reacties zal een verdere
verhoging van subsidie nodig zijn
Verder hebben de stichting Mathe
matisch centrum, de stichting Radiostra-
van zon en melkweg en de Stichting
scheikundig onderzoek in Nederland
geld nodig. Deze instellingen ont
vangen eveneens meer subsidie van de
ster van O. K. en W„ zoals blijkt uit
de toelichting op de begroting van zijn
departement.
Vooral de stichting Scheikundig onder
zoek heeft in haar korte bestaan al zeer
belangrijk werk gedaan.
Minister Cals vindt uiteraard de toepas
sing van de kernfysica zeer belangrijk.
In de toekomst zullen vooral middelbare
deskundigen nodig zijn zowel bij de
research als bij het ontwerpen en de bouw
van kernreactoren. Er is daarom een
missie ingesteld die zal onderzoeken
welke voorzieningen moeten worden gi
troffen om aan de hogere technische schi
len een opleiding mogelijn te maken voc
hen, die bestemd zijn een functie te ve
vullen op het gebied van de kernenergi
en de kernfysica en haar toepassingen.
Voor dc uitzending
pclijkc expeditie naar
minister Cals f 330.00
drijfsleven zal evenee
bijdragen.
an de wetcnschap-
Nieuw-Guinea wil
betalen. Het be
is f 330.000 moeten
Onderwijs
De sterke groei v
vrijwel alle sectoren maakt de aanstel
van meer inspecteurs nodig. Zelfs zal
inspecteur voor het middenstandsonder-
wijs benoemd worden Vooral hel nijver
heidsonderwijs. dat door een uitzonderlijk
groot aantal leerlingen oezocht zal w<
den vraameer inspectrices en i
spert*.(r
In /.n ....tin* stelt minister Cals
vom 13 en en cursussen voor jongens
en 16 scholen voor meisjes voor subsidies
in aanmerking te laten komen.
Minister Cals belooft tenslotte binnen
kort het wetsontwerp op het voortgezet
onderwijs bij de Tweede Kamer
Sukarno spreekt over
Algerije
Sukarno, die met vakantie op Bali ver
toeft, heeft de minister van buitenlandse
zaken Subandrio bij zich ontboden voor
bespreking over de Algerijnse rege
ring in ballingschap en straat Formosa.
Men verwacht niet dat het kabinet vóór
30 september de kwestie van erkenning
der Algerijnse regering in ballingschap
zal kunnen bespreken.
Waarnemers naar
Midden-Oosten
De woordvoerder van het Indonesische
het Midden-Oosten zal
zenden om op te treden als waarnemers
de Verenigde Naties. Dit is geschied
op verzoek van de secretaris-generaal
der V.N.
MINISTER mr. J. Algera heeft
in de toelichting op de be
groting van zijn departe
ment meegedeeld, dat als
gevolg van de invoering van
de maximumsnelheid btnnen de be
bouwde kom en speciaal in die grote
steden, waarvan het grondgebied
overwegend uit bebouwde kommen
bestaat, het aantal verkeersongeval
len belangrijk is afgenomen. Het
aantal doden ten gevolge van ver
keersongelukken ligt zelfs 33.6 pet
lager dan daarvoor.
Toen er van de
invoering van een
maximumsnel
heid nog slechts
sprake was, rezen
er al dadelijk van
de zijde van auto
mobilisten be
zwaren. Een maximumsnelheid, zo
ongeveer zeiden zij, zal niet gaan
betekenen, dat het aantal verkeers
ongelukken afneemt. Het weggebrui
kend publiek zal vermoedelijk zor-
gelozer worden en met minder aan
dacht dan voorheen zich in het ver
keer begeven. Meer heil zag men
over het algemeen in een strakkere
verkeersdiscipline.
De feiten hebben bewezen, dat die
automobilisten ongelijk hebben ge
had. Het centraal bureau voor de
statistiek, dat altijd zeer nauwkeurig
te werk gaat, heeft cijfers gepubli
ceerd, waaruit blijkt, dat in de ze
ven maanden, die volgden op 1 no
vember 1957 in gemeenten met 100.000
en meer inwoners het aantal slacht
offers van verkeersongelukken op
de openbare weg 7621 bedroeg tegen
over 9832 in de overeenkomstige pe
riode van het daaraan voorafgaande
jaar.
Het verkeer wordt dus iets veili
ger en de invoering van de maxi
mumsnelheid heeft daartoe het hare
bijgedragen Maar met die maxi
mumsnelheid alleen komen we er
niet. Ook de verkeersdiscipline van
iedere weggebruiker moet nog straf
fer worden Het aantal ongelukken
in de bebouwde kommen mag ver
minderd zijn, dat op de zg. grote
wegen is dit nog niet. Misschien, dat
de minister in de toelichting op een
volgende begroting ook daarover een
prettiger geluid kan laten horen, dan
nu kon gebeuren.
(Van onze moderedactrice)
WWEE MODEASPECTEN waren gists-
ren harmonieus verenigd in de show
van de beroemd geworden Nederlandse
bontwerkers Van Daal en Meyer en de
Italiaanse ontwerpster Germana Maru-
celli. Honneur aux dames, dus eerst iets
over signora Germana.
Ze is groot en heel beslist niet slank,
met grijs haar dat van voren plat met
scheiding ligt en achter in een enoi
zwarte, knot boven op de kruin gedra
it. Ze heeft fonkelende zwarte ogen
gezien haar modellen, een grote
fantasie bezitten.
„In 1951", zo vertelde ze ons, „stuurde
ik mijn empire lijn de wereld in. Nu heeft
Parijs die ontdekt! Mijn nieuwe lijn heeft
geen speciale naam." Ze wuift al die
drukte om een naam weg. „Wij doen het
Italië wat rustiger, maken niet zo'n
overdreven lawaai over ons werk als men
in Parijs doet." In Rome en Milaan, waar
zijzelf met haar zoon woont, heeft zij
zaken en ook behoort zij tot de groep
Italiaanse ontwerpers, die ieder Jaar in
Florence met toenemend succes showen.
Verder heeft ze in België haar modellen
laten zien, in Brussel. Verder trekt een
collectie door Amerika.
In de week, die zij in Amsterdam
vertoeft maakte ze natuurlijk het uit
stapje naar Volendam en Marken.
Haar indruk? „De vrouwen lijken zo
oud vergeleken bij de mannen. Ik heb
echtparen met kleine kinderen zien
wandelen. De man blond, fris, de
vrouw met rimpels en mat Ik vraag
me af of dat nu door de kostuums, die
ouwelijk zijn, komt?"
Haar modellen vertolkten haar dyna
mische persoonlijkheid. Verrassend, ge-
panden recht, soms met de rulnvto uit
springend onder de buste, dikwijls ook
ver onder dc heup. Dan zijn brede
gerimpelde of geplooide stroken aangezet,
die tot kniehoogte reiken en waaronderuit
paar centimeter kokernauwe rok
steken.
De Italianen zijn meesters in het maken
an stoffen en de ontwerpster heeft uit
de rijke keuze een maximum van moge
lijkheden gehaald.
Van Daal en Meyer hebben in haar een
waardige medewerkster gevonden, want
hun modellen zijn even verrassend. Bont
wordt onder hun kundige handen een
soepele stof. Dat zagen we aan de seal-
skinmantels, waarbij de velletjes in de
schouderpas dwars en verder in visgraat
waren verwerkt, in de gedrapeerde breit-
schwanz kragen en de korte persianer
De mantels waren veelal in empirelijn
verwerkt, wat geaccentueerd werd door
brede ceintuur van soepele suède.
Grote paddestoelhoeden van bijpassend
bont werden erbij gedragen.
Het publiek was aanvankelijk zo be
duusd van al dit moois, dat tnplaats van
applaus en het gebruikelijke geroezemoes
een stilte in de zaal hing, waarin men
nauwelijks ademen durfdel
Germana Marucelli, de Italiaanse
modeontwerpster uit Milaan die reeds
In 1951 de empirelijn lanceerde, toonde
gisteren in Amsterdam haar collectie.
Deze robe-manteau is een typisch voor
beeld van haar l(;n 1958-1959: soepel
en iets gebogen van schouder tot over
dc heup en dan een rechte ge plooide
of gerimpelde strook Geen of slechts
kleine kraagjes. In de typische hals
uitsnijding werd een felrood sjaaltje
gedragen en ook de hoge bol van de
hoed was fel rood.
durfd van lijn, maar toch uitgebalanceerd
met iets van de soepelheid der klassieke
Romeinse gewaden en iets van dc weelde
van de Italiaanse renaissance.
De ruggen vallen van de schouders uit
soepel en naar benoden gebogen, de voor-
„Guerrilla"
Wanneer men in Djakarta in staat zou
zijn tot een objectieve analyse, dan zou
men begrijpen, dat de bevolking van de
buitengewesten de republiek steeds meer
moet gaan aanzien als een militaire impe
rialistische staat, die zich tegenover
onderworpen volken schuldig maakt aan
koloniale „uitbuiting". Maar Djakarta
houdt zich nog ten volle aan de fictie van
de eenheid en het komt daardoor van
kwaad tot erger. Het wil nu de vooraan
staande Masjoemileden vervolgen en
Nasution verbood deze parti) in de
guerillagebieden, waardoor hij haar dwingt
ondergronds en „vijandelijk" te gaan wer
ken. En juist de Masjoeml, die haar groot
ste aanhang in de buitengewesten heeft,
is de enige politieke band van betekenis,
die nop in staat is Indonesië bijeen te
houden. Nochtans wordt zij buiten de wet
gesteld. Men ervaart nu tveer, als telkens
tevoren, dat het separatisme, waardoor de
republiek dreigt uiteen te vallen, uitgaat
van Djakarta, dat het separatisme van
heer en knecht, van sterke en zwakke,
van onderdrukker en onderdrukte toe
past. Wanneer de republiek investering
van buitenlands kapitaal wenst, dan zal
z(j moeten bepinnen met vrede te sluiten
met de buitengewesten, ook al voeren
deze slechts een „guerrilla". (A l p.
Handelsblad)
2 Neveda
I wikkels 6 leuke S,
I borduurkoartjes.
