Jliemue £riltGTmtranl
Ruimte en vrijheid voor
verantwoordelijkheid
MINISTER ZIJLSTRA OVER CHR. POLITIEK
Het gaat om de richting
waarin gegaan wordt
PTT: winst van
f 18 min.
Volgende zet van Faubus:
Openbare scholen worden
particuliere instituten
Overleg over beperking
van melkproduktie
Ill
Formosa voor Verenigde Naties als
gesprek in Warschau mislukt
Foster Dulles zet problemen
in de assemblee uiteen
Men dwingt ons
de kernproeven
te hervatten
ftjy
dol
of..
BON
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie. Redactie. Abonnementen- t
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: J 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Negenendertig»!* jaargang no. 11366
CURISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stanhttstirb is ohrMmn
myn in tfgijetwpor!"
De P.T.T. verwacht in 1959 bU enkele
lienstonderdelen een exploitatietekort,
amelük bij de posterijen 5.392.000, de
elegrafie 2.553.000 en de draadomroep
3.597.000. De telefonie en de postcheque-
n girodienst daarentegen laten voor-
elige saldi zien van respectievelijk
7.981.000 en ƒ2.194.000. Met lnacht-
eming van de overige lasten en baten
edraagt het hedrjjfsoverschot in totaal
18.283.000, welk bedrag wordt gereser-
eerd.
Bij het onderdeel telegrafie wordt met
En teruggang rekening gehouden. De toe-
eming van het aantal telexaansluitimgen
U lager zijn dan de laatste jaren. Ook
wdt gerekend op een iets geringer ver
eer per aansluiting.
j Het aantal aanvragen om telefoon-
kisluiting is in de loop van 1957 gedaald,
oor de aanleg van telefoonaansluitingen
igeveer op het niveau van 1957 te hand-
Even, zal de omvang van de wachtlijst
linnen worden beperkt. Het gemiddelde
intal lokale gesprekken per aansluiting
il nog een lichte daling blijven vertonen,
«wijl de verwachting bestaat, dat het
middelde aantal interlokale gesprekken
ir aansluiting in 1959 vrijwel gelijk zal
ijven aan dat in de jaren 1957 en 1958
Het aantal aansluitingen van de
•aadomroep liep in 1957 enigermate te
lg. Verwacht wordt, dat de teruggang
1959 nog niet tot stilstand zal komen
De mogelijkheid om bij de postchè-
le- en girodienst een rekening te openen
tijdelijk verruimd. Hiervan is in het
rste halfjaar van 1958 door 27.000 aan-
'agers gebruik gemaakt De rente der
ileggingen van deze dienst wordt becij-
rd op f 41.178.000 tegen een herziene ra-
iag van f 38.968.000 voor 1958, als ge
lig van de verwachte toeneming der sal-
van de particuliere postrekeningen,
et betrekkelijk gunstige resultaat is on-
ir meer het gevolg van de hogere op-
tengst der belegde gelden.
Voor terreinen en gebouwen is
40.794.000 uitgetrokken, onder meer ter
tendering van de gebouwen, die in de
euwe stadswijken van Amsterdam, Den
Bag en Rotterdam moeten worden ge-
Icht en voor de bouw van torens in
nilde en Lopik ter op peil brenging van
lt televisienet.
wordt en om de plaats waar men staat.
Hoewel daarop niet verder ingaand
durfde prof. Zijlstra de stelling aan, dat
in deze opvatting van christelijke poli
tiek tevens besloten ligt de eis van ge
rechtigheid voor het overheidsbeleid. En
de christelijke politiek zal zijns inziens
ook praktisch juist blijken.
Christelijke politiek wil richtinggevend
zijn, wil de hoofdlijnen aangeven. Zowel
voor het sociale als voor het economische
terrein geldt dit richting geven aan staat
en maatschappij.
Chr. politiek
Het begrip christelijke politiek wilde
minister Zijlstra daarbij niet verengen
tot de overheidssfeer, maar meer zien
(Varr onze sociaal-economische redactie.)
/~\P HET JUBILEUMCONGRES van de Christelijke Middenstandsbond
gisteren te Hilversum gehouden, heeft minister Zijlstra een rede uit
gesproken over wat christelijke economische politiek in het algemeen en
christelijke middenstandspolitiek in het bijzonder is. Hij formuleerde daar
bij op drie punten een concreet standpunt:
j Een uitgebreid, solide prijsappa-
raat uit te bouwen, juridisch ge
baseerd op sluitende prijsvoorschrif-
ten, is praktisch onmogelijk en prin
cipieel onjuist. De voorkeur dient ge
geven te worden aan een samenspel
met het bedrijfsleven, waardoor fei
telijk ingrijpen in de prijzen verme
den wordt. Prijsbeheersing zou ge
leid hebben tot een overspannen on
mogelijk uit te voeren taak van d(
overheid met te grote verantwoorde
lijkheden en zou noodzakelijk onjuiste
beslissingen meegebracht hebben,
o Opneming van het behoefte-ele
ment bij de vaststelling van he
vestigingsbeleid voor de middenstand
moet ook principieel afgewezen wor
den. De overheid zou niet op billijke
en rechtvaardige wijze deze behoefte-
norm kunnen hanteren. Het zou be
tekenen het kapot maken van een stuk
vrijheid en het veroorzaken van schrij
nende situaties.
o Ten aanzien van het vraagstuk vai
de parallellisatie dienen niet pri
mair de branche-belangen afgewogen
te worden, maar moet bij het zoeken
naar een juiste verdeling van de ar
tikelen over de verschillende branches
iet christelijk politiek beginsel maat
staf zijn. namelijk de vraag hoe wordt
3e maatschappelijke ontwikkeling
:en goede beïnvloed.
Als doelstelling van de christelijke po
litiek noemde minister Zijlstra
Ie waken dat er ruimte blijft v
rervirilen van God's opdracht
leven en het gehoorzamen aan Zijn ge
bod. Er moet zijn ruimte en vrijheid
)eze verantwoordelijkheid te kunnen
Iragen. Vrijheid en verantwoordelijkheid
ioemde hij de centrale begrippen
Ihristelijke politiek.
In bovenstaande drie voorbeelden spit-
ite minister Zijlstra de betekenis van
leze beide begrippen toe op enkele con-
Irete situaties.
De toepassing in de concrete situatie
hoet zelf gemaakt worden. Gods Woord
[eeft geen pasklare recepten. Daarom
:ou minister Zijlstra christelijke politiek
tok willen aanduiden als structuurpoli-
iek. Het gaat om de beoordeling van
Ie richting der maatschappelijke ont-
rikkeling en om de beïnvloeding van
leze richting ten goede of ten kwade,
ïet gaat om het doel waarheen gekoerst
als de gedragslijn, die God in dit leven
van alle mensen vraagt. Wanneer men
individueel en als groep Gods geboden
niet volgt, moet men ook niet veel ver
wachting hebben van de overheid.
Met betrekking tot de christelijke eco
nomische politiek verklaarde minister
Zijlstra dat nérgens zo duidelijk de ge
brekkigheid van het pogen tot een der
gelijke politiek te komen blijkt als hier.
De problemen van de economische poli
tiek zijn door de zonde zelf in de we
reld gekomen, namelijk door het oordeel
over de arbeid.
De situatie in de vorige eeuw toetsend
aan een christelijke politiek merkte spre
ker op, dat de kinderarbeid geen ruimte
liet voor de naastenliefde. De onderne
mers kregen een te zware verantwoorde
lijkheid die zij niet konden dragen, zij
werden economisch hiertoe gedwongen,
terwijl de staat zijn verantwoordelijkheid
liet schieten. De christelijke politieke
partijen hebben toen in die tijd haar
taak begrepen.
Onze eeuw dreigt echter veeleer te
lijden aan een te zware verantwoorde
lijkheid die de staat op zich neemt. Dit
betekent een beperking van de vrijheid
om de naaste te dienen en in het ergste
geval een beperking van de vrijheid om
God te dienen.
als een bedrijfsvorm waarbij de uitvoe- telijke politiek.
PROF. DR. J. ZIJLSTRA
rende arbeid, het kapitaal en de leiding
nog in een hand zijn. Veel komt het ge
zinsbedrijf voor. Nergens leeft en lijdt
het gezin zo mee met het bedrijf als
juist hier. De middenstand behoedt te
gen gevaren van massavorming en tota
litaire regeervorm. De samenleving,
waar dit middenstandsbedrijf zou ver
dwijnen zou voor mij niet erg aantrek
kelijk zijn, aldus minister Zijlstra.
Voor de christelijke organisatie zag hij
in het algemeen twee opdrachten, na
lijk het verstaan van de eigen tijd
het voorzien van de eigen problemen.
Botsingen en tegenstellingen zijn daarbij
niet erg, wanneer de richting maar uit
gaat boven het belang.
Grote waardering sprak minister Zijl
stra nog uit voor het Convent van Chr.
Sociale Organisaties, dat de wezenlijke
vragen, de beginselen, wil laten preva
leren boven het belang. Wanneer de
conventsgedachte slaagt, aldus de spre
ker, dan mag dit de triomf genoemd
worden voor de gedachte van de chris-
Rock heeft zijn goeclkpuring ge
hecht aan een vereniging, die de
openbrae scholen van Little Rock
wil exploiteren als particuliere
scholen, waartoe negers geen toe
gang hebben. De vereniging draagt
als naam: Particuliere schoolvereni
ging Little Rock.
.Dit is dus de volgende zet van gou-
;rneur Faubus, die redeneert dat
het opperste gerechtshof in Washing
ton opheffing van de rassenschei
ding heeft bevolen, doch dat parti
culiere scholen zich daar niet aan be
hoeven te houden. Op zijn aandrin-
de nieuwe vereniging opge
richt, die nu met steun van de staat
scholen kan exploiteren.
President Eisenhower heeft onlangs
verklaard dat een dergelijke actie tot
„heel wat processen" zou leiden en een
van de vragen die men zich nu kan stel
len is: kan de staat Arkansas volhouden
dat dc scholen particuliere instellingen
zijn. wanneer zij door de staat financieel
worden gesteund?
Intussen heeft zich gisteren het me
ningsverschil tussen gouverneur Faubus
het bestuur v- de openbare middel
bare school waarop de moeilijkheden be
gonnen, verder toegespitst. De gouverneur
beschuldigt het bestuur ervan dat zij
de integratie streeft
Faubus wenst dat ondanks de sluiting
van de vier middelbare scholen de sport
wedstrijden en endere bijeenkomsten van
leerlingen normaal doorgaan. Het bestuur
van de bewuste school staat echter op
het standpunt dat de beëindiging
activiteit geheel in overeenstemming is
met de sluiting van de school door de
gouverneur.
In Londen
Intussen worden in Londen nog steeds
processen gevoerd in verband met
rassenrelletjes, die zich in Nottingham
in de Londenso wijk Notting Hill hebben
voorgedaan. Zoals gemeld zijn reeds negen
blanken tussen de zeventien en twintig
jaar veroordeeld tot vier jaar gevange
nisstraf.
De Engelse kerken hebben gisteren be
kendgemaakt dat zij voorstellen tot be
perking van de toelating van gekleurde
immigranten in Engeland ndet zullen
accepteren. Dit werd gezegd in een ver
klaring van het bestuur
kende Britse kerken.
De vijftienjarige Johnny Gray
en zijn zusje Mary waren op
weg naar school, toen zij van
twee passerende blanke jon
gens het bevel kregen van
stoep af te gaan, zodat de he
ren ongehinderd zouden kun-
i passeren. Johnny accep
teerde dit niet en vloog de trei
teraars aan. Onnodig te ver
melden dat dit incident zich in
Little Rock voordeed.
Baron van der Straten Waillet, ambas
sadeur van België bij het Nederlandse Hof
heeft vandaag aan mr dr P. J. de Kanter,
sous-chef der directie algemene zaken en
lid van de Benelux-studiecommissie tot
eenmaking van het recht, het ereteken
van officier in de Kroonorde van België
uitgereikt.
Blij vende inkomstenoverdracht aan
landbouw niet aanvaardbaar
(Van onze parlementsredactie.)
HET in hel komend begrotingsjaar
te voeren landbouwbeleid moet
in het teken staan van de toenemen
de moeilijkheden bij de afzet var
landbouwprodukten. in het bijzonder
van de zuivelprodukten.
Uit de tot dusverre beschikbare ge
gevens en de daarop gebaseerde ramingen
blijkt, dat in 1959 een verbetering van de
situatie ten deze nauwelijks kan worden
verwacht. Dit schrijft de minister van
landbouw, visserij en voedselvoorziening,
dr. ir. A. Vondeling, in de memorie van
toelichting op de landbouwbegroting 1959.
H(j wUst erop, dat, gezien de katastro-
fale ontwikkeling op de zuivelmarkt,
beperking van de melkproduktie onont
koombaar is. Met de georganiseerde land
bouw is, naar hU meedeelt, thans overleg
gaande over het probleem op welke wUze
door de individuele bedrUven de bU een
vermindering van de melkproduktie vrU-
komende produktiemiddelen, waaronder
de arbeid, op andere wUzc nuttig kuni
worden aangewend.
Het zou, naar het oordeel van minister
Vondeling, niet aangaan de moeilijk
heden in de zuivelsector ook in de verder®
toekomst geheel voor rekening van d®
overheid te laten komen. Ook de vee
houders beseffen dat er een ontwikkeling
in de wereld gaande is, die noopt tot aan-
Fidel Castro komt
weer in actie
De radio van de Cubaanse rebellen:
leider Fidel Castro heeft gisteren be
kendgemaakt dat de strijdkrachten, van
de oostelijke provincie Oriente uit, de
opmars naar het westen zijn begonnen
Cuba te bevrijden van de dictatuur
president Fulgencio Batista.
Volgens Castro zijn zes kolonnes reeds
over grote afstand opgerukt, zonder
veel tegenstand te ontmoeten. Hij wen
ste het doel van de troepen en ook
hun omvang niet bekend te maken.
Men gelooft dat hij op het ogenblik
beschikt over vijfduizend goed uitge
rust? manschappen.
RUSTIG WEER
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht en morgenochtend
ahier en daar mist. Overigens
r droog weer met opklaringen.
Weinig wind en gematigde
-/W~~ temperaturen.
(opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN ZMAAN
Vrijdag 19 september: zon op 6.20 uur,
onder 18.48 uur. Maan op 13.43 uur, onder
uur. Zaterdag 20 september eerste
HET WEER DM EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
passing van de bedrijfsvoering. Gelet op
de ontwikkeling elders lijkt een beperking
de melkproduktie onontkoombaar.
Hiervoor zal een aanpassingsproces nodig
zijn, dat geruime tijd zal vergen.
De minister zegt te weten, dat ook bU
de georganiseerde landbouw het realitelts
besef aanwezig Is om te begrUpen. da'
een biyvendc inkomensoverdracht aan d®
landbouw ten laste van de andere be
volkingsgroepen voor een onbeperkt®
overproduktie op de duur geen aanvaard
bare situatie Is. Dc regering vertrouwt,
dat tezamen met het bedrijfsleven een op
lossing zal kunnen worden gevonden
waarmee uiteindelijk het belang van d»
landbouw en 's lands belang het beste zUn
gediend.
Garantieprijzen
De minister heeft het voornemen d®
garantieprijzen voor het komend jaar op
vroeger tijdstip vast te stellen dan g®
bruikelijk was. Evenals Ln voorafgaand®
jaren zal' het systeem van garantieprijzen
landbouwprodukten de belangrijkst®
basis vormen voor het inkomensbeleid
ten behoeve van de landbouw. Met d®
georganiseerde landbouw is in het afge
lopen begrotingsjaar uitvoerig van g®
dachten gewisseld over de grondslagen
de kostprijsverrekeningen. Daar het
overleg nog niet is beëindigd, stelt do
minister zich voor bij de nadere med®-
delingen over de garantieprijzen voor
akkerbouwprodukten van de oogst 1959
tevens de resultaten van het overleg ove»
de grondslagen van de kostprijsbereke
ningen bekend te maken.
De bewindsman hoopt voorts, dat het
SER-advies over het voorontwerp van een
Landbouwvestigingswet op een zodanig
tijdstip ^zal verschijnen, dat de indiening
oen wetsvoorstel nog dit zittingsjaar
mogelijk zal zijn.
geh. bcw.
pch. bew
zo-, bew
onbew
licht bcw
windstil
windstil
windstil
NNO
windstil
MERIKA zal de kritieke toestand bij Formosa voor de Verenigde Na-
ties brengen als de onderhandelingen in Warschau met communis
tisch China mislukken. Het is niet de bedoeling van de Amerikaanse
regering de besprekingen in de Poolse hoofdstad onbepaalde tijd te laten
duren, maar wel wil Washington de ambassadeurs een kans geven de
kwestie tot een oplossing te brengen. Daarom hebben de Verenigde Staten
er bij Tsjang Kai-Tsjek op aangedrongen de communisten niet te veel te
prikkelen, de luchtaanvallen op het vasteland te staken. Verder zijn met
klem de berichten tegengesproken, dat Amerikaanse infanteristen op For
mosa zouden zijn geland.
Vandaag zou de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Foster Dulles,
de kwestie Formosa in de Algemene
Vergadering ter sprake brengen.
In New York verwachtte men dat hij zijn
rede tegen het einde van de middag zou
uitspreken. De minister zou de ingewik
kelde situatie uiteenzetten en daarbij
wijzen op twee factoren die onomstote
lijk vast staan:
1. de regering te Peking heeft in de negen
jaar van haar bestaan nimmer gezag
uitgeoefend over Formosa of de eilanden
bij het Chinese vasteland;
2 de communistisch-Chinese regering
tracht nu gezag over deze gebieden te
vestigen door het gebruiken van geweld.
Vergadering verzocht de,toelating van
communistisch China als lid van de V.N.
niet op de agenda te zetten. Wanneer
de kwestie Formosa wordt voorgelegd
aan de assemblee of de Veiligheidsraad,
hebben de Verenigde Staten echter geen
bezwaar tegen deelneming van een
communistisch-Chinese afgevaardigde
aan het debat. De commissie heeft hier
over nog geen besluit genomen.
Algerije
Wel heeft de commissie geadviseerd
de kwestie-Algerije te behandelen. De
Franse minister van buitenlandse zaken,
Couve de Murville, heeft naar aanlei
ding van dit besluit reeds verklaard, dat
zijn land niet aan debat over Algerije
zal deelnemen.
De commissie besloot ook de Hongaar
se kwestie nogmaals te behandelen. Ver
der adviseert de commissie de Algemene
Vergadering, te spreken over de ontwa
pening, de staking van de kernproeven,
de kwestie-Cyprus, het probleem van de
kosmische ruimte en het zeerecht.
Rusland dreigt
Rusland zal waarschijnlijk ge
dwongen worden zijn proeven met
kernwapens te hervatten, heeft
radio-Moskou vanmorgen gedreigd.
„De westelijke mogendheden dwin
gen de Sowjetunie eenvoudig op
haar woord terug te komen."
Rusland heeft in maart beloofd, zijn
proeven met kernwapens te zullen stop
zetten en niemand kan het verwijten dat
't zijn woord niet heeft gehouden, aldus
de radio.
„Waar vooral de nadruk op moet wor
den gelegd is, dat de Sowjetunie niet al
te lang onverschillig kan blijven staan
tegenover het toenemende aantal proeven
met kernwapens dat door de westelijk*
mogendheden wordt genomen".
„De leiders van de Sowjetunie hebben
beslist moed getoond met het stopzetten
van de proeven en wij hopen dat de Ver
enigde Staten en Engeland het Russischs
voorbeeld zullen volgen, maar er is een
grens aan ons geduld".
het stAAt noq op steen
7VEEN, we zijn echt niet aan plan u in te wijden in
de geheimen van het krantenvak. Maar op één punt
willen we dan toch uw nieuwsgierigheid bevredigen.
Met een antwoord op deze vraag: „hoe is het toch
mogelijk dat jullie iedere dag die krant zo precies vol
krijgenGeen regel te veel en geen regel te weinig....
Iedere dag opnieuw past het preciest"
„Het staat nog op steen", is de uitdrukking die de
sleutel is tot dit geheim. Het betekent dit: dat iets wat
bestemd was voor de krant van vandaag, niet in die
krant is opgenomen, omdat er geen ruimte meer voor
was. Het zetsel, loodregels, zijn blijven staan op de
(vroeger) stenen tafels waarop loodregels gewoonlijk
tot een pagina worden samengevoegd. U krijgt dus niet
iedere dag alles onder ogen wat op die dag voor u be-
Uiteraard is dit voor iedere redactie een iedere dag
weerkerende vraag: wat is belangrijk en wat is minder
belangrijkWat moet per se in de krant en wat kan nog
wel „op steen blijven staan?" Die vtaag is een beleids
vraag. Door die dagelijkse beslissingen wordt het ka
rakter van de krant mede bepaald.
Bekijk nu eens de krant van vandaag. U vindt tr
veel in van wat zich gisteren heeft afgespeeld op veler
lei terreinen van christelijke actioiteit (want de voor
keur van vele organisaties schijnt tegenwoordig naar
de woensdag uit te gaan). Zijn die verslagen allemaal
wereldschokkend?
Neendoor onze bril bezien is de vergadering van
de Verenigde Naties misschien belangrijker. En toch...,
door al die christelijke activiteit heen loopt dezelfde
draad: bezig te zijn met de zaken van Gods komend
Koninkrijk. Gods blijde boodschap voor deze wereld is
het uitgangspunt.
Nu gaat dat alles met fouten en gebreken we
weten het ook wel. Maar als u uw kinderen niet de
gelegenheid geeft om met al die activiteit kennis te
maken,dan gaat het straks helemaal niet meer. En die
kennismaking geschiedt haast automatisch door de
krant. De krant die dit zetsel niet op steen laat staan,
maar u en uw gezin daarmee vertrouwd maakt.
Van „het steen" naar dc bon is nu nog maar een kleine
stap. Na alles wat we hierboven schreven, behoeven we
niet meer aan tc tonen hoe bclangrUk het Is dat u zorgt
dat die bon wordt ingevuld. Alleen stel niet uit tot
morgen wat ge heden doen kunt. We zUn bUna aan de
duizend toe waarom zou u niet de duizendste nieuw»
abonnee aanbrengen?
Nieuwe Leidsche Courant
De Rotterdammer
Nieuwe Haagsche Courant
Dordtach Dagblad
Ieder die zlcb nu abonneert ontvangt de krant 14 dagen gratis.
Doorhalen wat niet gewenst wordt.
Deze bon kan als brief worden gezonden aan d*
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Steenstraat 3/, Lelden. Telefoon 31441
