CHRISTELIJK
LM ISABELLA
De
krant: betrokkenheid
op de lezerskring
Van versplintering tot
volledige eenheid
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Vervalt postale aanduiding
„onderh. art. 31 K.O."?
Easf Lynne
En dan meent deze ook
voor wat hoort wat
jj EBB ES we nu in enkele
£2 artikelen een aantal as
pecten van de krant, ook
nan de christelijke, belicht
een massaprodukt, onmisbaar
voor ieder, maar liggend in
de handen van uteinigen, uit
gegroeid o uitgroeiende wan
een overwegend politiek naar
een joumalistiek-bepaald maat-
ichappeli;k-cultureel verschijn
sel, gericht óp en afhankelijk
van de actualiteit dan nu,
last but not least, de lezer.
\TOOB. DE LEZER is de krant er
V en om hem is het begonnen,
om hem tot hulp te zijn. om voor
hem vertegenwoordigend werk
zaam te z:;n en om hem. elke
dag weer, tot een metgezel te
1 Voor de lezer zijn journalisten
dag en nacht in de weer. doen de
correspondenten in eigen land
of ver over de grenzen en ver
van het eigen gezin tot in de
nachtelijke uren hun werk. draalt
heel de ingewikkelde en kostbare
machinerie van administratie en
techniek.
De krant van vandaag, zo heb
ben wij het in onze vorige artike
len gezien, is een massapro
dukt, en zonder veel lezers kan
ze niet meer toe. Dat kan aan
de ene kant een beperking bete
kenen van het vlak waarop de
krant nog in de gelegenheid i*
haar lezers aan te spreken.
Maar aan de andere kant. als
zo vaak in het leven vertoont het
element van verlies dat hierin on
vermijdelijk liggen moet ander
zijds een element van winst. Want
er worden er dan toch maar velen
bereikt, elke dag opnieuw.
En vergeten we ook dit niet:
In deze t|Jd. waarin allerwegen en
ook In ons goede land de christen-
beid zozeer uiteenvalt, mag de
christelijke krant nog zijn een
vorm van saambinding, een plaats
van ontmoeting, een trefpunt. Een
ontmoeting tussen krant en lezer,
maar ook van lezer en lezer. BIJ
zoveel wat verdeelt Is de krant
dan nog Iets gemeenschappelijks.
Die ontmoeting tussen krant en
lezer kan er intussen alléén zijn
wanneer in de christelijke krant,
zij moge dan nog zozeer een mas
saprodukt zijn, Iedere lezer Iets
vindt, iets terugvindt, voor zich
zelf. Dat kan dan uiteindelijk al
leen iets zijn dat ook iets is vin
hemzelf, iets dat overeenstemt
met zijn geest, dat vertrouwd is
aan zijn gemoed en dat iets bezit
van de sfeer van zijn leven, van
zijn leven ook in gezin en ge
meenschap.
NU ZIJN ER in de journalistiek
zoals zij in onze tijd wordt
beoefend zeker twee begrippen
die aan de christelijke krant in
het bijzonder eigen kansen en ei-
zen mogelijkheden bieden. Die
fwee beg rippen worden in de vak
taal van de journalistiek in de
regel nog met de Engelse bewoor
dingen aangeduid: „background in
formation" en „human interest".
In onze vorige artikelen hebben
we over de „background informa
tion" (de informatie over de ach
tergrond van het nieuws) al iets
eschreven: over de behoefte van
e lezer naar nieuws achter het
nieuws, over zijn vragen naar het
hoe en het waarom der dingen en
de weg die zich opent om hem
te plaatsen voor de hoogste waar
den in het leven. We hebben im
mers gezien dat. zoals helaas nog
zo veelvuldig geschiedt, de lezer
niet met het hem voorgeschotelde
nieuws als het ware in de kou
wil blijven staan.
Welnu, dan wee', een christe
lijke krant dat zil als krant niet
het laatste woord mag hebben;
hoewel zij krant Is. mag zij zich
niet té sterk opdringen; haar
plaats in het mensenleven behoort
er een te blijven van bescheiden
karakter. Zij weet dat zij bereid
moet zijn, haar plaats te ruimen
voor het Woord dat alleen vast
is en waarvan ook zij boodschap
ster mag ziin. De christelijke krant
zal de aandacht vnn de lezer moe
ten leiden, door-leiden, naar de
achtergronden in het leven, zal de
lezer, ook door het nieuws heen.
de „background information" moe
ten geven van de beslissende
komst van Christus in ons leven.
Daarnaast is er het „human in
terest". Hieronder verstaan we dat
de krant er. reeds in het algemeen
gesproken, bijzonder op uit zal zijn.
uit het nieuws datgene naar vo
ren te halen wat de mens juist
als mens interesseert en toe
spreekt.
De krant van vandaag benadert
de mens van vandaag zeer dicht,
voor veler besef wel eens al te
dicht. Maar wanneer dan. ook In
de krant, de mens to dicht wordt
benaderd, dan openen tich daar
mee tegelijk de kansen om die
selfde mens op itjn mens-zijn aan
te spreken en om hem opmerk-
saam te maken op de Heer der
wereld, die voor de redding der
wereld zelfs mens is geworden on
der de mensen. Dieper en hoger
..human Interest" dan hierin open
baar is geworden Is zeker niet
denkbaar.
DE KRANT en haar lezers! Een
krant betekent: betrokkenheid
op de lezer. We behoeven niet te
ontkennen dat een christelijke
krant zuinig is op haar lezers.
Zij is bevreesd voor lezersverlies.
Vee. niet in de eerste plaats om-
lat zo de bestaansmogelijkheid
van de krant op het spel zou ko
men te staan. Men moge het van
ons aannemen: dat behoeft ge
lukkig niet dadelijk het geval te
zijn.
Waarom dan toch bevreesd voor
lezersverlies? Omdat de ervaring
leert: een lezer die zich laat ..af
vloeien" is veelal tegelijkertijd
afgeschreven van een dagelijkse
beïnvloeding in een christelijke
Seest en sfeer. Met het doorsnij-
en van de band is de mogelijk
heid om hem dagelijks te bena
deren verloren gegaan.
Zo zal een krant er bedacht op
moeten zijn. de lezer niet zonder
oorzaak van zich te vervreemden.
Wie in voortdurend contact staat
met een lezerskring weet. hoe ge
makkelijk en om hoe futiele rede
nen soms verwijdering plaats
heeft; aan de andere kant biedt
juist het dagelijks contact tal
prachtige kansen zich tegen
i geestelijk op-
verwijdering. ook
zicht, te hoeden.
Dit weten wij wel: het kan ge
tuigen van christelijke barmhar
tigheid. wanneer er de christelijke
krant iets aan gelegen is. haar
lezerskring te benouden eerst en
daarna ook nog met vele andere
lezers uit te breiden. Gelukkig is
een lezerskring ook in dit opzicht
niet spoedig aan enige limiet ge
bonden.
HIERMEE zijn we aan het einde
gekomen van onze artikelen
reeks. Misschien vraagt een en
kele: wat hadden we met dit alles
te maken? Hij zal dan werkelijk
een enkele zijn. Want de eerste
reacties zijn er al binnengekomen
om ons te melden dat men deze.
vaak openhartige, uiteenzettingen
op prijs heeft weten te stellen.
Zo naar buiten lijkt het in een
krantebedrijf alles te lopen als
van een leien dakje. Het is ook
niet aan de lezer om zich over
de gang in het krantebedrijf het
hoorn te breken. Dat zullen,
voor zoveel nodig, anderen voor
hem doen.
Maar er is hier niettemin een
wisselweiking. Is de krant een
betrokkenheid op de lezer, dan is
de lezer een betrokkenheid op de
krant. Tal van mededelingen die
ons bereiken bewijzen noe zeer
men dit als werkelijkheid ervaart.
En men blijkt het te begrijpen:
VOOR WAT HOORT WAT.
Is de krant dag aan dag In
touw voor de lezers, dan willen
de lezers op hun beurt ook wel
eens leU doen voor de krant. Zo
openen se bijvoorbeeld over* de
krant eens een gesprek met een
buurman of met een familielid,
die toch eigenlijk wel een chris
telijke krant behoren te leien,
maar die zichzelf tekort doen
door dit alsnog na te laten. Ge
lukkig valt er. ander» dan met
dc meeste andere tekorten het ge
val ls, Ln dit tekort gemakkelijk
te voonlen.
En het moge vreemd klinken,
maar het is waar: men zal eens
zien met wat nog grot
gen
De wereldconferentie in Noordwijk
l1
(Van een onzer verslaggevers)
EN verbroken wereld en een
versplinterd Europa, waren
de onderwerpen op de eerste vol
ledige conferentiedag van de In
ternational Council for Christian
Leadership, in hotel Huis ter Duin
in Noordwijk.
Dr. Wallace Bird sprak er over
in de korte ochtenddienst, die
iedere dag voor de conferentie
gehouden wordt, en de Belgische
minister Jean Rey hield er een
rede over tijdens de ochtendver
gadering. De deelnemers aan de
conferentie spraken over het on
derwerp na, belichtten het vanuit
velerlei gezichtspunt.
En steeds weer was de enige,
gelijkluidende conclusie: Alleen
dan kan eenheid op de wereld be
staan, wanneer alle mensen in hun
werk zich tevoren afvragen: „Hoe
wil Christus dat we dit doen zul
len".
man voor zijn referaat. Wijzend
op de eerste Christengemeente
merkte de Prins voorts op, dat
wij het meer als een voorrecht
moeten zien dat wij Christen
kunnen zijn. Diep deemoedig
moeten we worden, aldus de
Prins, als wij beseffen hoe weinig
wij meewerken aan de ver
breiding van dit Christendom.
DRIE FACTOREN
De Anglicaanse predikant, dr. Wal
lace Bird, die jarenlang in India werk
zaam was, sprak in de ochtenddienst
eveneens over de versplintering van
de wereld. De mensen moeten tot het
besef komen van de eenheid door het
Koninkrijk Gods, zo betoogde
Bird. Er zijn drie factoren die wij
moeten zien. Ten eerste het Plan van
God met de wereld. Dat is de ver
wezenlijking van Zijn Koninkrijk.
Ten tweede hebben wij als Christe
nen een filosofie nodig. Dat is de fi
losofie van de verzoening tussen broe
ders. De vier begrippen, kleur, klas
sen, geloof en geweten, die werelden
en mensen gescheiden houden, moe
ten wij door het centrale punt. Jezus
Europa ontartteid Voel v.rindeM, Chr:stu/' kuime.H
ro stelde minister Rey een het be. verbinden. Ten derde hebben vei;
lit. eau rijn botoor over de krach, meer hartstocht nodig, meer vuur uit
ten die de Europese eenwordlnj he-hart, by het doorgeven van
werkstelligen. Tal van Instellingen op j evangel,e. Ook hierdoor ral de
Europees niveau werden gesticht, de scheldenheid ln de kerken tot
K.S.G., de W.E.D., de O.E.E.C, de!elnde «aan behoren.
E.E.G., het Euratom.
Deze ontwikkeling zou onmogelijk
zijn geweest zonder drie krachten, de
politieke, de economische en de gees
telijke krachten
Sprekend over de politieke krach
ten, zei de Belgische bewindsman:
Na de oorlog werd de zwakheid van
een versplinterd Europa vastgesteld,
tegenover de wonderlijke opkomst
van de eenheden in velerlei opzicht,
Amerika en de Sovjet Unie.
De Europeanen werden er zich van
bewust dat de wereld in de toekomst
niet meer zal draaien rond een spil
die op het niveau van naties zijn
steunpunt heeft. De toekomst zal
een politiek van continenten te zien
geven.
Tevens werkte aan de eenwordings
gedachte van Europa mee, de visuele
vaststelling van de enorme ver
woestingen door gewapende conflic
ten tussen de landen onderling. Er
ontstond een nieuwe geest die bij
voorbeeld bleek uit de houding van
bestuurders van steden. De burge
meesters van Rotterdam en Keulen
werkten samen, hoewel hun steden
in de oorlog door tegenpartijen wer
den plat gebombardeerd.
In economisch opzicht ontdekte men
dat een versplinterd Europa niet meer
aan de behoefte van de moderne eco
nomie beantwoordde.
Geen Europese staat bleek nog
groot genoeg te zullen zijn om voor
een grote industrie als enige econo
mische ruimte te dienen. Men raak
te er van overtuigd dat de economi
sche expansie van Europa als een
heid, de algemene opheffing van dou
anebarrières en contingenteringen
eist.
Beroepingswerk
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen te Veendam (toez.l: W. van
Hoogevest te Den Hulst Ov\; te Vreeswijk:
K. Schippers te Waspik.
ter Hoeve te West-Terschelling.
CHRISTELIJK GEREF. KERKEN
Beroepen te Klundert: D. Slagboom te
's-Gravenzande.
Bedankt voor 's Gravendeel: A. H.
Schippers te Hillegom.
EVANGELISCH LUTHERSE KERK
Van Nelle bestellen Adv.
Kerkdagbezoekers
op de zwarte lijst
Rooms-katholieke geestelijken hebben
de Oostduitse communisten beschuldigd
van een terreur campagne tegen de r.-
katholiek» burgers, die vorige maand
hebben deelgenomen aan de katholieke
dag in West-Berlijn.
Het officiële kerfcorgaan Petrus Blatt
berichtte, dat bij sommige grensposten
zwarte lijsten aangelegd waren van Oost.
duitsers. die terugkeerden van de jaar
lijkse bijeenkomst. De communisten
hadden in sommige treinen Bijbels, pu-
blikaties en jeugdbrevieren in beslag
genomen en ze uit de vensters geworpen.
Sommige r-katholieken, die op de
zwarte lijsten staan zijn uit hun betrek
kingen ontslagen en anderen werden
verplicht communistische cursussen te
volgen, aldus het blad.
Ongeveer 100.000 Duitse r.-katholieken
hebben de dag bijgewoond, meer dan
de helft kwam uit Oost-Duitsland.
„Ik durf niet te bidden", zei een klein meisje toen haar
moeder haar het avondgebedje wilde laten zeggen. „Waarom
niet, kindje?" „Dan ziet de Here Jezus me", was het antwoord.
Om de e%n of andere reden was het kleine kind daar dus bang
voor. En het had blijkbaar gen kinderlijk besef, dat bidden
een gesprek met God is. Bij ons, grote mensen, is dat besef
maar al te vaak een beetje versleten. Wij zijn dikwijls in de
praktijk niet veel beter dan de mannen, die de profeet Zefanja
zo fel hekelde, omdat zij dachten: „De Here doet geen goed en
Hij doet geen kwaad". Dat is nu echt een grote-mensenoor-
deel. Maar Jezus heeft een uitgesproken voorkeur voor kinde
ren, met hun kinderlijk vertrouwen en hun kinderlijke angst.
Hij weet daar wel raad op. Als zij en wij Hem maar
serieus nemen. Zeker, God ziet ons als we kwaad doen, maar
Hij ziet ons ook als wij Hem dat in het gebed ootmoedig
belijden.
COMMUNISME, SOCIALISME EN WIJ
CINDER auspiciën van de Stichting schil in gezindheid. Dan heeft het so-
Johannes Althusius heeft mr. M. cialisme toch wel het een en ander
Van Nelle bestellen Adv.
Van Nelle bestellen Adv.
Algemene vergadering
christelijk v.h.m.o.
De algemene vergadering van de
Bond van Verenigingen voor Christelijk
Middelbaar en Voorbereidend Hoger
Onderwijs zal op donderdag 25 septem
ber a s. worden gehouden in het gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen te U-
trecht Des morgens komen huishoude
lijke zaken aan de orde. Er moet een
bestuursverkiezing plaatshebben wegens
periodieke aftreding van de heren W
Nauta, E J Rotshui
Steneker en wegens het bedanken
dr K. Sprey t« Hilversum een rede
houden over het onderwerp „De nood
zaak van christelijk v.h.m.o. nü".
FUNDAMENTEEL
Sprekend over de geestelijke kracht
die tot de eenwording van Europa
meewerkt, zei minister Rey:
De Europeaan is er door de tegen
stellingen die tussen de twee grote
bloes bestaan, meer van overtuigd
geraakt, dat zijn gebied, gevormd in de
historie door christendom en huma
nisme, in totaliteit een hogere vc
vertegenwoordigt in het geestelijk
het gemeenschappelijk leven. Dat zijn
gebied daarom een punt van ont
moeting moet vormen tussen de be
staande scheidingen, de levensbe
schouwingen en politieke opvattingen
die thans zo ver uiteen liggen. De
plaats die het Christendom in deze
eenwording, in deze krachten tot
■ereniging, inneemt is fundamenteel
Severijn. Des middags zal
ir te Hilversum een rede aldxu ««V
Van Nelle bestellen
Adv
PRINS BERNHARD, die deze
conferentiesamenkomst leidde.
I dankte de Belgische bewinds-
De synode te Spakenburg
Studenten mogen
blijven preken
Ter synode van de gereformeerde k*51W^rd"n To„geren te Leeuwarden
trken <ond. art. 31 k.o.) is een ver- verc}edigde het voorstel van zijn kerke-
raad. Hi
Ds. P. K. Keizer te Groningen sloot
zich hierbij aan. In de kerkg^schiede,
nis kom: de naamsverandering ook me
nigmaal voor. Maar een voorstel tot
naamswijziging is door geen der plaat
selijke kerken ingediend, zodat daar
op deze synode niet gehandeld
kerken
zoek van de kerkeraad te Leeuwar
den behandeld om de postale aandui
ding „onderhoudende art. 31 k.o." te
doen vervallen. Het verzoek werd on
dersteund door de kerkeraden van
Bergenthelm en Apeldoorn. De com
missie. welke de synode In deze zaak
ndit
De commissie overwoog namelijk, dat
de toevoeging slechts bedoeld is als on
derscheidingsteken om verwarring te
voorkomen bij postbestellingen enz.
Leeuwarden meende, dat, nu de met-
vrijgemaakte gereformeerde kerken ver
anderingen in de kerkorde hebben aan
gebracht, handhaving van de postale
additie juist verwarring kan brengen. De
commissie daarentegen sprak uit, dat
veranderingen in de kerkorde bij de ge
reformeerde kerken nog niet behoeven
te nopen enige wijziging in de aandui
ding aan te brengen. Ook is door Leeu
warden niet overtuigend aangetoond dat
bedoelde distinctie als postaal onder
scheidingsteken niet meer kan dienen.
Bij de discussie over dit punt betuig
den diverse synodeleden adhaesie met
het voorstel van Leeuwarden. Zij meen
den, dat terzijdestelling van de postale
aanduiding die door anderen dikwijls
spottend wordt gebruikt gewenst was.
Ouderling C. C. de Vries te Hattem zei
echter, dat het onderscheidingsteken niet
gemist kan worden, al was hij er niet
gelukkig mee. In militaire dienst b.v.
heeft men bij opgave van het kerkge
nootschap der militairen de aanduiding
nodig ter vergemakkelijking van de pas
torale bearbeiding van hen, die onder
de wapenen zijn.
Liever zou de heer De Vries zien,
dat men voor de kerken een hele
nieuwe naam koos, „vrijgemaakte
qereformeerde kerken", „vrije ge
reformeerde kerken" of iet
dergelijks. Dat is dan ook nog
overeenkomstig bijbels voorbeeld,
waarbij vaak aan mensen en plaat
sen bij belangrijke gebeurtenissen
een nieuwe naam werd gegeven.
Van Nelle bestellen Adv
Hij sprak buitengewoon teder, aangenaam voor
het oor maar gevaarlijk voor het hart. Lady Isa
bella keek op en zag in zijn ogen die warm en
teer op haar gevestigd waren.
Ze had zoiets nog nooit gezien en bloosde even
•n sloeg de ogen neer.
Pas op. pas op, jongedame fluisterde de Jon
ge' student toer. ze hem voorbij gingen, „die vent
la zo gemeen als ie lang is."
„Het is een schurk", merkte de graaf op.
..Vast en zeker, ik heb zo het een en ander
over hem gehoord Hij zou haar hart breken ter-
wille van het feit zelf. omdat ze mooi ls en
dan zou hij ze wegjagen."
„Juist!" besloot de graaf. „Maar het ia ook
een knappe meid."
HOOFDSTUK III
BARBARA HARE
Weit Lornne wai een stad van enige betekenis,
vooral in eigen ogen en toch was het geen indus
triestad. er was geen kathedraal, het was zelfs
geer. hoofdstad van een graafschap er. het was wat
primitief in zijn manieren en gewoonten. De stad
vaardigde twee leden af naar het parlement en
het kon '.rota zijn op zijn goede, overdekte markt-
Slaats. Er was een grote zaal boven, die ..stad-
uls" genoemd werd en waar de rechten elkaar
ontmoetten en hun zaken afhandelden.
Als men de stad uitging naar het oosten, dan
stonden daar over de afstand van een mijl onge
veer verapreid enige herenhulzen. Nog een mijl ver
der stond het prachtige buitengoed. ..East Lynne"
Vanaf de weg kon men het groene golvende park
zien. trouwens alleen vanuit een rijtuig of als men
t« paard zat. want er stond een muur omheen.
Grote weelderige bomen gaven schaduw en beschut
ting aan mens en dier. Het hui» waa nkt erg gr»ot,
in vergelijking met andere kastelen in die omge
ving. maar het was gebouwd als villa, helder wit
en aangenaam om te zien.
van
door ANN LUDLOW
genoemde huizen en East
_Jen liep tussen de bomen
door Er stond één huis ongeveer een kwart mijl
verder dan de huizen. Het stond aan de linkerkant,
vierkant, lelijk en van rode baksteen gebouwd met
een windwijzer op het dak. Er lag een grasveld
voor en langs het hek stond een rij bomen, een
paar meter breed Door een smal ijzeren hek kwam
men op een grindpad dat het grasveld in twee
stukken verdeelde en zo kwam men bij de rustieke
deur van het huis.
Bij het binnentreden kwam men eerst in de hal,
met aan weerszijden een ontvangsikamertje en recht
voor u de brede trap. Het huis heette „The Grove"
en het was eigendom en woonplaats van Richard
Hare. gewoonlijk rechter Hare genoemd.
De linkerkamer werd de gewone zitkamer, de an
dere was meer voor buitengewone gelegenheden
Rechter Hare en zijn stouw hadden drie kin
deren: een zoon en twee dochters. Anna was de
oudste. Ze was jong getrouwd; Barbara, de jongste
was op dit ogenblik negentien, en Richard de zoon;
maar daar komen we nog nader op terug.
Op een kille avond ln mei, een paar dagen na
het bezoek van mijnheer Carlyle aan de graaf van
Mount Severn, zat mevrouw Hare. een bleke, zwak
ke vrouw bij de haard, hoewel daar geen vuur in
was. Bij hel raam zat een aardig meisje, met blau
we ogen. blond haar en een fris gezicht met scher
pe trekken. Lusteloos bladerde ze in een boek.
„Barbara, ik geloof toch beslist, dat het tijd voor
de thee is."
ichiint niet erg vlug te gaan. volg....
i ik
Barbara Hare stond ongeduldig op. deed de deur
open en keek op de grote klok in de hal.
„Het duurt nog negen en twintig minuten, moe
der. vóór het zeven uur is. Ik wilde wel. dat u uw
horloge maar opdeed, u hebt me al vier m^al naar
de klok gestuurd."
„Ik heb zo'n dorst", herhaalde mevrouw Hare en
het was alsof ze even snikte, „dat het dan toch
nooit zeven uur wordt; ik moet thee hebben!"
Het is de lezer misschien al opgevallen dat een
vrouw in haar eigen huis. die zo zin in thee heeft,
het eenvoudig zou kunnen laten komen, hoewel het
«nog geen tijd was. Maar dat deed mevrouw Hare
niet. Sedert haar man haar vierentwintig jaar ge
leden in dat huis had binnengeleid, had ze zich
nooit durven laten gelden. Ze durfde nauwelijks op
eigen verantwoording een beslissing te nemen.
Rechter Hare was streng, heerszuchtig en koppig;
zij was bedeesd, zacht en onderdanig. Ze had innig
veel van hem geh<~ >den en haar leven was één op
offering geweest aan zijn wil. Ze had zelf inderdaad
Seen wil. de zijne was alles voor haar. Ze voelde
at ook helemaal niet
Wijngaarden een brochure op het communisme 1
geschreven om aan te tonen dat het in deze brochure overigens weinig
socialisme, ook zoals het vorm heeft blijkt.
gekregen in de P.v.d.A., niet af- Maar gesteld een ogenblik dat so-
wijkt van het communisme, zoals cialisme en communisme-werkelijk
dit is neergelegd in het Communis- zo, als de schrijver doet, op één
tisch Manifest. hoop mogen worden geworpen, dan
Over het onderwerp van de brochu- is de vraag des te urgenter: hoe
re zelf zullen we niet veel zeggen, hebben wij christenen dit alles kun-
De schrijver zal niet kunnen me- nen laten geworden?
nen dat het in een geschrift van een Ook op deze toch belangrijke vraag
dertiental bladzijden (wijd gedrukt, ontbreekt in deze brochure het ant-
schrijver een wezenlijk kenmerk Een simpele proclamatie van de
moeten zijn van christelijke politiek, christelijke vrijheid lijkt, in deze vol-
Echter, dan ziet nig nauwelijks voldoende. De chris-
men gemakkelijk twee factoren over telijke vrijheid moet toch ook de
het hoofd: de ontwikkeling die in vrijheid zijn om iets te doen.
doorgemaakt we hebben niet de telt, dan is dat veelal op
indruk dat ze elkaar nader zijn ge- waar wij mensen een bi
komen en vooral ook het ver- vacuum hadden gelaten.
GEEN SUBSIDIE VOOR „TIRADE"
VAN regeringszijde is, op vragen blijkbaar te weinige trouwe
uit de Kamer, nog eens bevestigd lezers van dit blad te behoren, en
dat er in elk geval over 1958 geen
subsidie zal worden gegeven voor
het tijdschrift „Tirade".
Tegelijk is nog eens de richtlijn he-
kend gemaakt die bij de verstrek
king van subsidie wordt gevolgd:
„de culturele betekenis van een tijd-
niettemin enigszins tot oordelen
bevoegd te zijn, hebben we ons een
los nummer aangeschaft. Het kwam
ons op een bedrag van een rijks
daalder te staan, dat we overigens
maar als redactiekosten bij oaize
onderneming zullen declareren.
schrift, blijkende uit de regelmatige Onze kennismaking was een teleur-
verschijning
i in e
zekere om- stellende. Een serie dwaze prenten
zijn kerke-
betwlstte. dat het hier
„slechts" om een postale aanduiding
zou gaan. In het spraakgebruik heeft
deze additie een omvang aangenomen,
die ons niet zint, zei hij. D«ze postale
aanduiding, in 1945 ingevoerd ter voor
koming van verwarring, is ons uit de
hand gelopen.
In plaats van de verwarring op te
heffen, sticht zij nu verwarring. Im
mers de synode van Assen der gere
formeerde kerken heeft een ander ar
tikel 31 „Het oude artikel, dat zij wèl
had, maar niet handhaafde, is
gen door een centraal artikel
vestiging van de hiërarchie. In januari
wordt de nieuwe kerkorde der Asser
synode ingevoerd. Door opheffing
de postale aanduiding zouden wij thans
een profetische daad verrichten. Wij
zouden namelijk markeren, dat niet de
synodocratische kerken, maar wij de
wettige voortzetting zijn van de aloude
gereformeerde kerken". Aldus ds. Van
T<
In 1945 had de postale aanduiding nog
zin omdat in de juridische sector de
zaak der vrijmaking niet geconsolideerd
was. Men had toen nog vele procedures
voor de boeg. Dat geldt vandaag niet
meer. Daarom is nu het moment geko
men de distinctie te laten vervallen.
Prof. H. J. Schilder en ook de rap
porteur ds. C. G. Bos te Zwolle waren
van mening, dat de praktijk een aandui
ding noodzakelijk maak;. Volgens hen
moest men deze zaak
Bij de stemming over het voorstel
van de commissie (handhaven van de
aanduiding) staakten de stemmen met
15—15 (en 2 onthoudingen). De praeses
achtte het voorstel verworpen maar gaf
gelegenheid om nadere voorstellen in
te dienen, waarover de rapporterende
commissie zleb eerst beraden zal, alvo
rens definitief beslist wordt of de posta
le aanduiding vervalt.
Studenten
Lange tijd is er door de synode be
raadslaagd over een voorstel inzake het
verlenen van preekconsent aan studen
ten. Op een korte periode na mochten
theologanten, die hun derde studiejaar
achter de rug hebben, sedert 1945 preek
consent aanvragen.
Er waren nu verzoeken uit Winters-1
wijk. Mijdrecht, Voorburg en Vrijhoe-|
ve-Capelle om deze situatie te bestendi-
5en. In die geest luidde ook het advies
er commissie waarvan ouderling H.
Troostheide te Bilthoven rapporteur was.
Hiertegen verzette zich ouderling G,
J. van Enk te Wolfheze. Hij achtte dit
rondpreken /an de studenten een ver
werpelijke zaa'.., want het leidt tot uit
slijting van het ambtsbesef. Ds. A. Kui
per :e Axel zag er een consolidering
van misstanden in.
Ds. H. Veitman te Zeist verklaarde,
dat het preekconsent verleend werd in
een noodsituatie. In 1946 waren er 26S
kerken, waarvan 110 vacant. In 1955
telde men 302 kerken, waarvan 95 va
cant. Momenteel zijn er 303 kerken
Bovendien is er een versnelling in hel
bezetten van de vacatures. Er komen
binnenkort en zeker in de eerstvolgen
de drie Jaren veel candidaten klaar. De
tijd is rijp om het preken van de pro
ponenten dat toch ingaat tegen de
besluiten van synodes te Amsterdam
(1908), 's-Gravenhage (1914) en Kam
pen (1951) af te schaffen.
Vele andere leden bepleitten evenwel
de voortzetting, waa. bij vooral prof.
Schilder het nut van dit preken (stich
telijk woord spreker) der studenten aan
toonde. De stemming wees uit, dat de
vang, uit het peil en de continuïteit wordt erin opgediend als ware het
van de redactie, uit het gehalte van treffende kunst. Een deel van het
de bijdragen van redactie en mede- opgediste proza kon zo uit een wat
werkers en uit het karakter van het saaie roman zijn weggelopen (indien
tijdschrift, kan zijn een periodiek
van algemeen cultureel belang of
een periodiek, gewijd aan een be
paalde tak van kunst.''
het daar niet te saai voor was).
Erger is dat van een buitenlandse
schrijver Bonder enige vorm van
kritiek „treffende" aanhalingen i
Ook uit deze formulering blijkt dat den gedaan die heel dicht in de
de gevolgde richtlijn een vage is, en buurt van blasfemie (godslastering)
zulks is wel onvermijdelijk. Daaraan komen,
is temeer het bewijs te ontlenen dat
het verstrekken van dit soort sub- Nee, liever maai
sidies een zaak is die heel gemakke- daarbij laten we
lijk gevoelens van onbevredigdheid door gevoelens
kan oproepen.
geen subsidie. En
ns nog niet leiden
in rancune omdat
in hetzelfde nummer staart dat stijl
Anders dan een deel van de overige en t
de hoofdartikelen in de
pers menen wij geen reden te heb
ben om over de weigering van sub-
Nederlandse pers „het gevolg zijn
van enige eeuwen wellustige kerk-
i het tijdschrift „Tirade" te gang", een oordeel overigens waar-
treuren. onder heel de pers blijkt te vallen.
Nu moeten wij bekennen niet tot de Van invloed der kerk gesproken
GEEN MUNCHENPOLITIEK
PRESIDENT Eisenhower heeft gis- enigde Staten op de eilanden voor de
teren geruststellende woorden ge- Chinese kust in een hachelijke situa-
sproken, die niet alleen voor het Ame- tie zijn geraakt waaruit het moeilijk
rikaanse volk, maar ook voor de rest zal zijn zich los te wrikken,
van de wereld bestemd waren. Het antwoord op de vraag of er in
Er zal geen politiek van vrede tot el- het Verre Oosten gevechten op grote
ke prijs worden gevolgd die vóór de schaal zullen uitbreken is niet alleen
tweede wereldoorlog tot het „akkoord afhankelijk van de houding die Ame-
van Münehen" leidde. Niettemin zul- rika zal aannemen. Het wordt in eer-
len er onderhandelingen worden ge- ste instantie bepaald door de macht-
voerd die wellicht vruchtbaar kunnen hebbers in Peking, die er zich
zijn voor de wereldvrede.
moeten hoeden dat zij hun gezicht
De president ziet het optreden van niet verliezen,
de Chinese communisten niet als een Het lijkt waarschijnlijk, dat de Ver-
poging om hun aanspraken op de enigde Staten communistisch China
eilandengroepen Quemoy en Matsoe
en op Formosa te verwezenlijken. Hij stemmen met
meent dat zij werken volgens
bitieus plan tot verovering
wereld, te beginnen in Zuidoost-Azië,
waar de gehele positie
wereld wordt bedreigd.
de gelegenheid zullen stellen in
aanvaardbaar com
promis. Dit zou gevonden kunnen
de worden de demilitarisatie van de ei
landengroepen, die voor de Chinese
de vrije kunst gelegen zijn.
Hierdoor zou het gevaar van een i
Als de Verenigde Staten nu buigen tion&listische aanval op het vasteland,
voor het communistische geweld dat waardoor rood China zegt. zich be-
rondom Quemoy is losgebarsten, dan dreigd te voelen, definitief worden
kan dat het begin van het einde weggenomen. Het is evenwel de
betekenen, zoals Münehen in 1938 het vraag, of men in Peking hiermee ge-
i komt dat
En.
riser
ielijl
te doen. zijn wil waarvoor alles
een gebrek in hem. maar hij w
bedoelde nooit onv -iendelijk te zijn jegens zijn i ü^.dpn
vrouw. Van zijn drie kinderen had Barbara alleen
die wil geërfd, maar dan in verzachte vorm.
(Wordt vervolgd)
juk: bij sommige synode In meerderheid het gevoelen der g*n aangetroffen
rechter Hare recht commissie deelde, zodat de prekende formatie. Zo wer
student In de
Van Nelle bestellen I
begin van het einde was. Al kan de noegen zal nemen,
situatie in het Verre Oosten moeilijk Is de rede van Eisenhower dus in ze-
worden vergeleken met die in Euro- kere mate geruststellend, zij is niet
pa in de dertiger jaren, het kan niet in staat de dreiging weg te nemen,
worden ontkend dat zich thans een Slechts wanneer communistisch Chi-
soortgelijk gevaar voordoet. na afziet van geweld, kan er van ont-
Dit alles neemt niet weg, dat de Ver- spanning sprake zijn.
Van Nelle bestellen Adv.
Ds. A. Meijers te Utrecht
met emeritaat
Ds. A. Meijers te Utrecht heeft met
het oog op het bereiken van de 65-jarige
leeftijd tegen 1 oktober a.s. eervol eme
ritaat aangevraagd. De centrale kerke
raad van de Hervormde Gemeente heeft
hem echter verzocht om zijn emeritaat
tot 1 mei a.s. te willen uitstellen, het
geen ds. Meijers zal doen.
Oude kerk wordt in
Sirjansland voorlopig
nog niet gesloopt
De aannemersfirma Woudenberg uit
Bemmel, die de vorige week te Sirjans
land op Schouwen-Duiveland is begon
nen met de afbraak van de zestiende
eeuwse kerk, heeft het verzoek gekre
gen de sloop van het gebouw enige tijd
stop te zetten.
In deze kerk werden wandschilderin
gen aangetroffen uit de tijd vóór de Re
formatie Zo werd o.m een schildering
gevonden van het Sint Andreaskruis in
kleuren. De restauratieschilder Smoren-
burg uit Amsterdam zal maandag a.s.
een begin maken met het schoonmaken
van de muren. Getracht zal worden de
wandschilderingen zoveel mogelijk on-
Van Nelle bestellen 1 Adv.
beschadigd van de muren te haien en
ze daarna te restaureren. Vermoedelijk
worden ze dan weer in de nieuwe kerk
aangebracht.
De zestiende eeuwse kerk moet afge
broken worden, omdat Sirjansland een
nieuwe kerk krijgt, waarvan de bouw
word' gefinancierd door het Rampen
fonds.
