Negende Firato in teken
de sterefonie
van
u" Tweehonderd bedrijven op
*1 20.000 vierkante meter
Fransen blij ven
Algerije-debat
boycotten
Eisenhower zal politiek
van V.S. in Verre Oosten
vanavond toelichten
Koningin ongedwongen op
visite in Ambonezenkamp
Een
met
lierfstcollectie
Franse allure
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 19S8
(Van onze speciale verslaggever)
al NEGENDE „FIRATO", die van 22 t/m 29 september in het R.A.I.-
ig gebouw te Amsterdam gehouden zal worden, zal vooral in het teken
van het stereofonische geluid staan. Nagenoeg alle fabrikanten, die hun
eu produkten op deze jaarlijkse expositie zullen tonen, hebben hun nieuwe
ipp series op deze steeds meer populair wordende vorm van geluidsweergave
afgestemd, zonder overigens het traditionele radioterrein te vergeten.
Wat betreft de prijzen van de tentoon te stellen radio- en televisie-
,j toestellen kan gezegd worden, dat deze zich nog steeds in een dalende lijn
ge bewegen.
lijkheid tot plastische geluids-
opname en -\\;eergave berust op
het principe, dat de mens in staat
is ruimtelijk te horen. Dit betekent
ieldat de afstand van geluid en beeld
oe, respectievelijk akoestisch en optisch
er waar te nemen is.
I De filmbezoeker kent reeds gedurende
00 lange tijd de cinemascope, het cinerama
de stereoscopische bril, die alle media
het suggereren ran drie in plaats
twee dimensies zijn (lengte en
breedte dus. maar ook diepte). Ook voor
'de grammofoonplatenliefhebber is thans
ie'de mogelijkheid geopend „drie-dimensio-
■jjnaal" te genieten.
De stereo-grnmmofoonplaat geeft de
muziek ruimtelijk weer, via ten minste
luidsprekers. Dit heeft tot gevolg,
imdat bij het beluisteren van stereo-muziek
diide instrumentklanken op dezelfde wijze
hoorbaar zijn als bij het opnemen van
plaat het geval was in overeen
stemming dus met de plaats van opstel-
der muziekinstrumenten.
Hierdoor wordt het klankbeeld aan-
dlzienlijk beter, omdat de richting en de
afstand ten opzichte van de opname-
mikrofoons worden geregistreerd, wat
de totale akoestiek een zeer realistische
geeft. Ofschoon men bijvoor-
inbeeld het gevoel heeft naast dé grote
reitrommel te staan, kan men toch onder-
cjtscheiden, dat hout en koper op verschil-
njiende plaatsen zijn opgesteld,
In 't kort gezegd komt stereo-geluids-
dan ook hierop neer, dat men
het gevoel heeft de beste plaatsen in de
diconcertzaal te bezetten.
Naast „gewone" toestellen zullen op
de negende „Firato" stereo-series van
een veelheid van radio-merken te be
zijn. Met apparaten van dit
die met een twee-kanalen-verster-
«ker uitgerust zijn. kunnen èn stereo-
W-platen èn stereo-geluidsbanden worden
"afgespeeld, terwijl na het indrukken van
toets het geheel weer monauraal
radio normale platen normale
band) werkt.
i Over 't geheel genomen heeft men
a^zich bij stereoconstructies beperkt tot
yjde zogenaamde muziekmeubels (radio-
dus in het duur
dere genre). Enkele fabrieken hebben
aJzich daarnaast ook op stereo voorbereid,
r.wat wil zeggen, dat er in grote en mid
delgrote toestellen een extra versterker
unit en een tweede luidspreker kan wor
den geplaatst, waarvoor reeds aansluit-
voorzieningen getroffen zijn. Complete
bi-kanaalversterkers zijn voorts beschik-
jjjbaar, hetzij voor zelfstandig gebruik in
jjjgrammofoon/band-installaties, hetzij om
^daarmee een bestaande radio-grammo-
„stereófoniseren."
tooncombinatie
High-fidelity
Als in Engeland en Amerika is ook in
Nederland een groeiende belangstelling
voor de high-fidelity weergave te con
stateren. N'aast de bestaande monaurale
installaties zullen op de „Firato" dan
ook Hi-Fi stereo-uitvoeringen worden ge
ëxposeerd. Ook zal men kunnen constate-
«ren, dat de Hi-Fi techniek steeds verder
nin de radio-apparatuur doordringt, met
-tandere woorden: dat de duurdere toe-
d«tellen nu haast alle van Hi-Fi klasse
e De snelle ontplooiing van de televisie-
-Itechniek heeft meerdere nieuwe moge
lijkheden ontsloten om beeldkwaliteit
en comfort van de TV-toestellen nog
weer verder op te voeren. Een aantal
van deze pluspunten is zonder prijs
verhoging universeel toegepast, doch
Commerciële t.v.
Tegenover commerciële televisie in
kipenlyke zin blijven wij overwegende be
twaren koesteren. Het culturele element
ïq( onvermijdelijk steeds meer overwoe
kerd worden. Televisiereclame is bijzon
der duur en het is alleszins begrijpelijk,
|iat de adverteerders onvermijdelijk zullen
aandringen op programma's, die het meest
In trek zijn, als shows, sportevenementen
ttc. Zoals gezegd, kan men naast deze echte
borm van commerciële televisie ook spre
ken van commerciële televisie in een veel
beperktere oneigenlijke zin: het benutten
van de televisie voor reclamedoeleinden
binnen het kader van het bestaande tele-
pisiebestel. En wanneer mr. Jan Derks
in De Linie juicht, dat de commerciële
televisie er bijna is, heeft hij kennelijk
deze veel beperkter, oneigenlijke vorm
op het oog.
De eerste, eigenlijke vorm van com
merciële televisie maakt ondanks het op
timisme, dat van de zijde der voorstanders
jarenlang aan de dag is gelegd en na de
te de van dr. Van der Wal opnieuw is op-
levlamd, geen schijn van kans in ons land.
soa]s de heer Derks thans blijkens zijn
Brtikel in De Linie ook begrepen heeft. In
de Tweede Kamer is hiervoor beslist geen
meerderheid te vinden. (De Maasbode)
sommige der nieuwe „features": vol
automatische afstemming bijvoorbeeld en
visuele controle op afstemming moeten
extra betaald worden.
Het is om deze reden, dat de fabrikan
ten er als bij radiotoestellen toe
zijn overgegaan versctyllende prijsklas
sen in te stellen. Het aantal typen is
daardoor gestegen cn sommige series om-
Het monster, dat robot heet,
en dat op de negende inter
nationale Firato in Amsterdam
zal worden gedemonstreerd.
i al 1
i of i
verschillende
modellen.
De keuze ligt thans dus niet meer
uitsluitend bij beeldgrootte en voorkeur
voor een tafelmodel of staande uitvoe
ring, doch is nu mede afhankelijk van
„automatiek", comfort en luxe. Het gros
van de toestellen is thans uitgerust met
een verticaal chassis, dat in vele geval
len draai- of omklapbaar is. Een belang
rijk voordeel hiervan is o.m. dat er een
aanzienlijke tijdsbesparing wordt ver
kregen, als het toestel of onderdelen er
van gerepareerd moeten worden. Ook
zal het niet meer zo vaak noodzakelijk
zijn de kast naar de reparateur te ver
sjouwen, als er iets aan mankeert.
De negende „Firato" zal ook duidelijk
aangeven, dat de vormgeving zich nog
steeds in een belangrijk ontwikkelings
stadium. bevindt. Het aantal apparaten
met „moderne" kast neemt hand over
hand toe, terwijl de zogenaamde klas
sieke uitvoeringen over 't algemeen
strakker van lijn en minder weelderig
zijn, met andere woorden, dat de tijd
verguldsel en chroom voorgoed
>rbij i
Rohot
Meer en meer wordt ook afgestapt
van de traditionele donkere hoogglans-
politoering. Er komt een menigte van
lichter getinte uitvoeringen op de markt
en het reeds faam gekregen hebbende
polyesterlak (kras- en stootbestendig, zo
mede immuun voor schroeiende sigaret
ten) wint steeds verder aan invloed. Op
merkelijk is de werkelijk zeer grote
vooruitgang in de vormgeving van
stofkasten (bakeliet bijvoorbeeld). Zoals
bekend zijn persstofkasten mit
masse aangemaakt aanzienlijk sneller
en goedkoper le vervaardigen dan hou
ten kasten. Op de Firato zal men c
ook kunnen zien, dat men onder de d:
honderd gulden al een prima apparaat
uit de middenklasse kopen kan, dat in
houten bekasting een stuk duurder uit
valt
Niet minder aandacht verdient het op
dringen van de halfgeleiders (transistors
en gormaniumdioden). die de draagbar
radio's vrijwel geheel en autoradio'
voor een groot deel zijn gaan beheersen.
De voordelen van de halfgeleiders zijn:
lager stroomverbruik (batterijkosten een
derde en vaak nog minder in verhouding
tot de portable met buizen I), groter uit
houdingsvermogen en minder omvang
rijke en lichtere toestel-constructies.
De elektronische sector zal men dit
jaar kunnen aantreffen in de zogenaam
de Stille Zaal. waar ook een robot van
Zwitserse makelij en met afstandsbe
diening zal worden gedemonstn
Vragen staat vrij.
Steeds méér huisvrouwen zien in,
dat het haar eigen belang is by
het kopen van een bindmiddel
MAÏZENA DU RYE A te vragen.
En haar winkelier geeft het haar
graag, want het <a ook tyn belang
dat haar maaltijden slagenHij weet
door jarenlange ervaring dat er
voor groenten, soepen en sausen
geen beter bindmiddel bestaat dan
juist MAÏZENA DU RYE ABy
het gebruik daarvan ejjn misluk
kingen b\j voorbaat uitgesloten.
een herriemeter en een fotozender en
-ontvanger
Ook bezoekers uit scheepvaart- en
scheeDsbouwkringen kunnen op de Fi-
ato over de ontwikkeling van elektro-
en in hun sector worden voorgelicht,
i een grote afdeling zullen de toepas-
ingsmogelijkheden ten aanzien van de
radio-communicatie- en de navigatiemid
delen worden getoond. Een voorbeeld
de recente uitbreiding van de
scheepselectronica zal een maritieme mo
bilofoon zijn, die het mogelijk maakt het
radioverkeer binnen de territoriale wa
teren rechtstreeks van de brug van een
schip af te voeren in plaats van door
tussenkomst van een telegrafist.
Geen Spoetnik
Terwijl de Nederlandse televisiestich
ting dagelijks een gevarieerd programma
zal uitzenden ten behoeve van de Firato,
zal een bedrijf op het RAI-terrein een
veertig meter hoge mast laten oprich
ten met een antenne erop. De bedoeling
is er een buitenlandse televisiezender
mee op te vangen, doch het is een vraag
of dit lukken zal.
Een bezienswaardigheid, die waar
schijnlijk wel veel bezoekers zal trek
ken, zal een replica Explorer, de Ameri
kaanse kunstmaan, zijn, di^deskundig
door vakmensen zal worden toegelicht.
De Spoetnik, zijn Russische tegenhanger,
zal men helaas niet kunnen bezichtigen.
De organisatoren van de „Firato" heb
ben van de Russische ambassade in Den
Haag een brief ontvangen, waarin met
spijt tot uitdrukking werd gebracht, dat
er geen enkele mogelijkheid was de
kunstmaan der Sovjets op korte termijn
naar Amsterdam te brengen.
Evenals vorig Jaar ten slotte zal er op
de negende internationale tentoonstelling
van radio, televisie, elektronika etc. een
emigrantendienst zijn. In een gcluiddich-
te cabine znllen bezoekers voor nog geen
twee galden een geluidsbandje van vier
minuten kunnen laten opnemen ten be
hoeve van familieleden of vrienden in
den vreemde. Direct na de opname wordt
het spoeltje verzendklaar gemaakt, in
clusief met het verplichte douanezege]
Officiële bevestiging
Prof. Verrijn Stuart
voorzitter van SER
(Van een onzer redacteuren)
Inmiddels is ook officieel bekend ge
worden, dat het voornemen bestaat prof.
dr. G. M. Verrijn Stuart te Amsterdam
bij de Kroon voor te dragen ter benoe
ming als voorzitter van de Sociaal-econo-
misdhe raad. Zoals we reeds gisteren heb
ben medegedeeld, is de S.E.R. advies ge
vraagd over deze voordracht. De bedoe
ling is, dat prof. Verrijn het voorzitter
schap bekleedt in de nog resterende zit
tingsperiode, die loopt tot 1 april 1960.
De benoeming zou 1 oktober moeten in-
Frankrjjk zal ccn debat in de Verenigde
Naties over Algerije blijven boycotten.
Aldus deelde gisteren minister van voor
lichting Soustelle mee na een kabinets
vergadering. Soustelle zei dat de Franse
delegatie geen debat zal bijwonen, of dat
nu is in de Algemene Vergadering of In
de Veiligheidsraad.
„Wat Algerije betreft, wie ter wereld is
in staat de geweldige taak op zich te
nemen, welke noodzakelijk is. Frankrijk,
dat zijn verplichtingen in Afrika in het
algemeen en in Algerije in het bijzonder
ernstig neemt, behoeft ze derhalve niet te
bespreken voor een internationale orga
nisatie", aldus de minister.
De invloedrijke Franse econoom Jean
Monnet, die zich de bijnaam Mr. Europe
heeft verworven door zijn onvermoeibaar
streven naar een verenigd Europa, heeft
ziich gisteren uitgesproken voor de ni<
grondwet van premier De Gaulile.
Monnet, die de afgelopen tien jaar geen
woord over politieke kwesties heeft ge
zegd, schreef in een brief aan Le Monde
dat hij na lange tijd te hebben overwogen
of de nieuwe grondwet een dictatuur
gelijk zou maken, tot de conclusie is ge
komen dat De Gaulles constitutie
vaardbaar is.
In verscheidene streken van Frankrijk
heeft de politie gisteren arrestaties
richt onder Noordafrikanen. Verschillen
de sabotagegroepen van Algerijnen
den opgerold en in totaal stelde mei
Noordafrikanen in arrest.
Luchthaven Rotterdam
heeft een langere
startbaan nodig
Als de luchthaven Rotterdam haar taak
binnen het kader van de op Nederland
gerichte internationale burgerluchtvaart
wil vervullen, dienen bepaalde accon
daties van het vliegveld te worden uitge
breid, met name is noodzakelijk verlen
ging van de startbaan tot 1850 m
Aldus ir. J. A. C. Tillema, hoofddirecteur
van gemeentewerken te Rotterdam, in
een toespraak woensdagmiddag op de
luchthaven Rotterdam gehouden voor de
leden van de vaste commissie voor ver
keer en waterstaat uit de Tweede Kamer.
De Kamerleden brachten dit bezoek aan
Zestienhoven in het raam van een twee
daagse „excursie Burgerluohtvaart", ge
organiseerd door de Koninklijke Neder
landse Vereniging voor Luchtvaart.
Dinsdag brachten de Kamerleden een
bezoek aan de vliegvelden Schiphol en
Eelde; woensdag werden het vliegveld
Beek en het zweefvliegcentrum Teriet
bezocht. Voor de luchtreis van Teriet naar
Rotterdam was gebruik gemaakt van een
Friendship en maar liefst achttien sport
vliegtuigjes.
T)RESIDENT Eisenhower spreekt
vanavond voor radio en televisie
het volk van Amerika en van de
gehele Vrije Wereld toe, om duide
lijk te maken, welke de politiek van
de Verenigde Staten is in het Verre
Oosten. Hij doet dit op advies van
minister Dulles, die ervan overtuigd
is, dat men het hoe en waarom van
de Chinese crisis niet begrijpt.
De President heeft voor de tweede keer
zfjn vakantie In Newport onderbroken
zal zjjn rede uitspreken om elf uur Ame
rikaanse t(jd. dat is dus om drie uur van
nacht Nederlandse tijd.
Het Amerikaanse blad New York Times,
dat in regeringskringen een grote invloed
heeft, stelde vandaag voor dat de Ver
enigde Staten China adviseren de Que-
moyeilanden en de naburige kuststreken
te demilitariseren.
In een bericht uit Washington, aldus de
Times, wordt gezegd dat de commandant
van de Amerikaanse vloot in dat gebied
er zijn twijfel over te kennen geeft of het
wel verstandig is Quemoy en Matsoe te
verdedigen.
Volgens het blad bestuderen de diplo
maten in Washington de demilitarisering.
Een dergelijke overeenkomst met de com
munisten zou vergezeld kunnen gaan van
een gezamenlijke verklaring, waarin de
vrijheid van navigatie in de Straat van
Formosa wordt erkend. De diplomaten
zouden hebben gezegd dat een dergelijk
voorstel door de communistische Chine
zen zal worden afgewezen, doch het zou
een Amerikaanse bereidheid aantonen om
te spreken, zonder grondgebied van de
nationalisten weg te geven.
Formosa
Op Formosa nemen Amerikaanse vlieg
tuigen nu actief deel aan de verdediging.
Amerikaanse eenheden zijn op het eiland
in stelling gegaan en hebben de verant
woordelijkheid voor de nachtelijke ver
dediging op zich genomen. Dit betekent
dat de vliegtuigen gereed staan om on
middellijk op te stijgen wanneer onbe
kende toestellen naderen. De luchtmacht
>p Formosa is versterkt met een aantal
Super-Sabres F-100.
Een derde konvooi van de nationalisten,
geëscorteerd door Amerikaanse oorlogs-
Halklok voor Jaarbeurs. Deelnemers
aan de Jaarbeurs te Utrecht hebben gis
termiddag een grote naiklok aangeboden
aan de vroegere voorzitter van de Jaar
beurs, mr. A. W. Fokkema Andreac, al»
:rkenning voor zijn ve'.e verdiensten De
klok is aangebracht in de wand van de
Julianahal in het Jaai beursgebouw.
schepen, is nu op weg naar het belegerde
eiland Quemoy. Er zijn geen wijzigingen
gebracht in de bevelen voor Amerikaanse
schepen om buiten de drie-m(jlszone te
blUven. In Taipeh werd vanmorgen i
gedeeld dat de vloot binnen het radar-
bereik van de communisten voer.
Kleuters zongen
liedjes voor H.M.
middag een bezoek gebracht
aan het Ambonezen-woonoord te
Vaassen.
De Koningin die gekleed was in een
blauwgrijs complet en op het hoofd een
beige coque droeg, begaf zich na de ont
vangst naar de kantine waar zij zich op
ongedwongen wijze onderhield met de
vertegenwoordigers van verscheidene or
ganisaties van Ambonezen en vertegen
woordigers van het commissariaat-Ambo-
lezenzorg.
Vervolgens bezocht de Koningin de
Sociaal-democratisch centrum van
leden der P.v.d.A.-hoofdbestuur noemt in
motie Nederlands gezag over Nievw-
Guinea een vorm van kolonialisme, die
de verhouding tot de Aziatische wereld
ernstig verstoort; ernstig verontrust door
berichten aangaande pogingen om hel
bied in te schakelen in internationale
militaire blokvorming wil het hoofdbe
stuur spoedig onderhandelingen met Indo
nesië op basis van soeveredniteitsafstand.
La belle Hollandaise
(Van onze moderedactrice)
toont, draagt zoals gewoonlijk de titel La belle Hollandaise. Die
is wel typerend voor de ontwerpen: Frans van toon maar voor de Neder
landse vrouw. Elegant maar draagbaar, zorgvuldig uitgebalanceerd en toch
verscheiden.
We weten het. de verhoogde taille! Maar Werkelijk groots wordt die empirelijn
er is toch een enorm verschil hoe deze bij de lange avondtoiletten. Brocaat of
toegepast wordt. Ferry Offerman bereikt damast in strakke lijn met daarover
het effect veelal door hoog in de taille wijd vallend kleed van ragdunne zuivere
een brede, dikwijls geplooide ceintuur te
plaatsen. Een ceintuur, die óf gemaakt
is van de japonstof óf van zacht velours,
waarvan dan ook het korte lijfje i6.
Velours is een zo mooi materiaal, dat
het gevoegd bij de tweeds, bouclees en
mohairs een Ideale combinatie geeft. De
rokken laat Offerman enigszins in de
taille bollen bij zijn ensembles, zodat de
ruimte juist onder het korte jasje uit
springt. Die jasjes hebben driekwart
rechte laagingezette mouwen. De hals
heeft accenten door een opgeknoopte pas,
een brede kraag of een hoge col van
bont. maardan hoort er een toque
van hetzelfde bont bij. Een detail, dat
opmerkzaamheid verdient, vormen de
knopen van been of parlemoer en vrij
groot van formaat
De collectie toonde veel anthraciet-
kleur, wat de gelegenheid biedt om ge
bruik te maken van de kleurrijke acces
soires die de mode thans brengt
Verder tinten lila tot paars, mosgroen,
veel zwart. De dikke tweeds geven weer
gelegenheid tot een aparte garnering,
door het uitrafelen van de stof, waar
door een franje ontstaat in een der hoofd
kleuren van het materiaal.
Een zwarte mantel had een kraag zo
groot als een pelerine, die tot de elle
bogen reikte, afgezet met zwarte koord-
franje.
Bij de japonnen valt de ruglijn meestal
soepel en zit de „empire-ceintuur" alleen
aan de voorkant. I
kleuterschool, waar de kleuters liedjes
voor haar zongen. De Koningin toonde
veel interesse voor het werk op de lagere
school. Ook werden enkele woningen van
de Ambonezen bezocht.
Het woonoord beslaat een ruimte van
ongeveer zes hectare en bestaat uit woon
barakken met 174 woningen van verschil
lend type. Men vindt er voorts een school
barak, een sociaal-medisch centrum, een
kerkgebouw en een ruime kantine.
Onze Luchtmacht
tien jaar
De vereniging Onze Luchtmacht gaat
16 september op Prinsjesdag haar
tweede lustrum vieren. Zij doet dit met
een feestavond in Amicitia, in Den Haag,
waarvoor o.a. prins Bernhard en auto
riteiten uit de luchtvaartwereld zijn uit
genodigd. Als gastheer treedt op de
Haagse afdeling, die bet feest onder
auspiciën van het hoofdbestuur organi
seert. Het doel van Onze Luchtmacht
is het publiek meer kennis van en waar
dering voor de militaire luchtvaart bij
te brengen.
Aan de feestavond in Amicitia wordt
medewerking verleend door de Konink
lijke Luchtmacht Kapel. Tevens zal de
première worden gegeven van de nieuwe
film Vliegbasis Paraat, die een beeld
geeft van wat er zoal op een militaire
vliegbasis gebeurt. Deze film zal hoofd
zakelijk worden gebruikt op beroepsvoor
lichtingsbijeenkomsten. Verder spreken
o.a. de heer A. van Ulsen, gezagvoerder
van de KLM, over Het vergrijsde ver
leden, en de heer H. Ch. E. van Ede v.
d. Pais, voorzitter van het hoofdbestuur.
Ingenieur bleek
flessentrekker
„Een verwende enige zoon, die er i
zijn jeugd steeds op gewezen is vooral
geen ondeugende dingen te doen en met
goede vrienden om te gaan en die moest
en zou slagen in het leven".
Aldus het psychiatrisch rapport over de
32-jarige B. B.. die gisteren voor de Rot
terdamse rechtbank terecht stond, omdat
hij tien jaar in zijn onderhoud voorzag
door familie, vrienden en kennissen op
te lichten. Zijn vader bracht hij in staat
van faillissement. De druk, op B. uitge
oefend, toch vooral te slagen in het leven,
leidde er toe, dat verdachte na zijn HBS-
tijd voorgaf in Delft te studeren, daar
voor geld ontving, maar nooit een exa
men deed. Thuis vertelde hij dat het met
de studie voor de wind ging en tenslotte
kwam hij opdraven met de mededeling
dat hij ingenieur was geworden. Toen be
gon het pas. B. ging zwerven met ir. voor
zijn naam en maakte iedereen wijs dat hij
voor een Amerikaanse firma werkte, die
in Duitsland de lancering van een kunst
maan voorbereidde. Hij deed dik over
zijn positie en salaris en trouwde een
meisje, dat rotsvast in hem geloofde. Bij
zijn visites aan familieleden en kennissen
had hij steeds evenwel toevallig geen con
tanten bij zich en men leende hem graag.
Vele duizenden guldens bemachtigde hij
zo en trok ermee van he» ene land naar
het andere. Een caféhouder kreeg B. door.
toen deze in korte tijd tweemaal achter
een geld vroeg, omdat-ie toevallig geen
los geld in de zak had. De politie werd
gewaarschuwd en B. werd gearresteerd.
De rechtbank zal 16 september de behan
deling van de zaak voortzetten, om eerst
nog een toelichting op het psychiatrisch
rapport te kunnen ontvangen.
Japan. Wereldbank verstrekt lening van
194 min voor staal en elekitricite'itspro-
jeoten (Op 18 augustus werd een derde
lening van f 38 min verstrekt voor de
Japanse staalindustrie).
Tijdens haar bezoek aan het
Ambonezenoord Vaassen toon
de de Koningin gisteren grote
belangstelling voor de kleuters
die in het speellokaal van
kleuterschool hun beste been
tje voorzetten. Naast H.M. staat
de minister van maatschappe
lijk werk, mejuffrouw dr. M.
A. M. Klompé.
Arnhemse jeugd
leert talen
DE STICHTING Arnhem-Euro
pa gaat binnenkort op acht
Arnhemse scholen proeven
nemen met talen. Vijftien
achtjarige jongens en meis
jes. leerlingen uit de derde klas, die
nog nooit in een vreemde taal zijn
onderwezen, krijgen les in Frans of
Duits of Engels of Esperanto.
In onderwijskringen ziet men dit
experiment met grote belangstelling
tegemoet. Van de uitslag zal afhan
gen of het wordt voortgezet of dat
van een herhaling wordt afgezien. In
onderwijskringen ook is men het er
wel over eens, dat kinderen tussen de
leeftijd van 6 tot negen jaar het ge
makkelijkst vreemde woorden en
klanken opnemen en dus op die leef
tijd ook het gemakkelijkst een vreem
de taal eigen maken. In brieven van
emigranten naar huis wordt altijd ge
zegd, dat juist de jonge kinderen zich
zo gauw en zonder moeilijkheden in
de taal van het tweede vaderland
kunnen uitdrukken. Woorden van
vriendjes gehoord, worden spelender
wijs overgenomen en ook gebruikt.
Dit systeem zal
nu ook op die acht
scholen worden
gevolgd. Het uit
het hoofd leren
van lange rijtjes
woorden met het
geslacht en meer
voudsuitgangen,
een systeem, dat kinderen tot razer
nij kan brengen, wordt verlaten. Een
voorwerp het woord in de taal.
Versjes leren en regels nazeggen. Het
is bekend, dat mensen, die zich nooit
in een vreemde taal hebben verdiept,
door het luisteren naar liedjes van de
radio, een taal zijn gaan spreken. Nog
tal van Nederlanders spreken Engels,
dat zij hebben geleerd door omgang
met de Canadezen of Engelsen of
Amerikanen. Door reizen naar Duits
land heeft een groot deel van de
Nederlandse toeristen zich de Duitse
taal eigen gemaakt. Hetzelfde, mis
schien in iets minder makkelijke
mate, geldt voor het Frans en het
Italiaans.
Het experiment is toe te juichen.
Jongens en meisjes, die naar een
middelbare school gaan en daar voor
het eerst in contact komen met een
vreemde taal hebben het moeilijker,
dan klassegenoten, die op de lagere
school in de geheimen van die taal
zijn ingewijd. Wil men van het Ne
derlandse volk in zijn geheel een volk
maken, dat niet met een mond vol
tanden staat als het door een vreem
deling wordt aangesproken, dan moet
vooral de jeugd al vroeg met die taal
worden vertrouwd gemaakt.
Misschien dat op dit gebied in Arn
hem de victorie begint. Een victorie
zonder: la pipe de papa. en. Pierre
est soldat, zonder vervoegingen van
onregelmatige werkwoorden, waar
van zelfs de ouderen zware hoofd
pijnen krijgen. De liedjes van Pat
Boone worden door de jeugd, ook
door die jeugd, die het moet hebben
van het horen, zo goed als foutloos
gezongen. Zijn we feitelijk niet te
Iaat tot een voor de hand liggende
ontdekking gekomen? Enfin, al trek
ken wij er geen profijt meer van,
onze kinderen krijgen het gemakke
lijker.
