CttldSTFUJK
Kiezen tussen kerk of
kerken
Gebrek aan ondernemende
middenstanders
Wereldraad bracht nog
geen bijbelse eenheid
Dr. Niemöller mocht niet
op de kansel
Een woord voor vandaag
Kanttekening
aiw<me
In het ..Gereformeerd Week
blad" heeft prof dr. A. D. R.
Polman aandacht geschonken
aan de vernieuwing van de
Dordtse Kerkorde bij de Chris
tian Reformed Church in Ame
rika. Daarbij is ook de vraag
opgekomen of het niet beter zou
zijn te gaan spreken van ..ker
ken" m plaats van „kerk" zo
als ook er wordt gesproken van
de Gereformeerde Kerken.
Men acht het meervoud meer in
overeenstemming met de Heilige
Schrift- Het opmerkelijke feit doet
zich voor. dat in het Nieuwe Tes
tament het enkelvoudige woord
kerk steeds of op de Algemene
Kerk van Christus ziet of op een
van de plaatselijke kerken of
gemeenten. Zo spreekt de apostel
Paulus in Efez. 1:22 en Coloss.
1:24 over de Kerk van Christus in
het algemeen, over het geestelijk
lichaam des Heren Wie echter de
plaatsen Hand. 14:23, Openb. 2:1.
7 enz opslaat, ziet terstond, dat
hier aan de plaatselijke gemeente
gedacht wordt.
De enige mogelijke uitzondering
hierop is Hand. 9:31. waar som
migen het meervoud en anderen
het enkelvoud lezen Maar ook
wanneer hier het enkelvoud zou
moeten gelezen worden, dan zien de
voorstanders aan de overzijde van
deze naamswijziging daarin alleen
een aanduiding van de algemene
kerk des Heren, zoals zij in de da
gen der Apostelen in de streken
van Judea. Galilea en Samana
vertegenwoordigd was. Met onze
kerkverbanden heeft dit in elk ge
val mets te maken.
Spreekt de Heilige Schrift over
meer dan een plaatselijke kerk.
dan gebruikt zij altijd het meer
voud Verwezen wordt daarbij
naar Hand. 16:5; Rom. 16:4; 1
Cor. 14:33; 2 Cor 8:1; Openb.
1:4. Daaruit wordt dan de con
clusie getrokken, dat het enkelvou
dig gehruik van het woord kerk.
zoals dit in de officiële aandui
ding van de Christelijk-Gercfor-
meerde kerk van Amerika voor
komt. niet op Schriftuurlijk voor
beeld berust.
Historie
Naast dit Schriftuurlijk argu
ment wordt verder het beroep op
de historie gesteld Zo wordt be
ven de verhandelingen van het
Convent van Wezel, geschreven:
..Acta ofte Handelingen der Ver-
samclinge der Nederlandtsc Ker
ken. die onder 't Kruis sitten..."
Hier wordt dus duidelijk het meer
voud gebruikt.
Men acht dit tenslotte ook daar
om geboden, omdat het enkelvou
dig gebruik van het woord kerk in
benamingen van de kerkverbanden
in feite een collegialistisch kleur
tje heeft. In het cnllegialistische
stelsel wordt aan de zelfstandig-
Acta van het Convent van Wezel
staat. Zij gebruiken daarbij echter
een vrije overzetting van een oude
Nederlandse vertaling, die in het
geheel niet authentiek is. Zij is
wel in tal van uitgaven opgeno
men. zodat de vergissing van de
broeders begrijpelijk is, maar zij
is, zoals prof. Rutgers reeds heeft
opgemerkt, in het minst niet offi
cieel of gezaghebbend. De kerken
zelf hebben naar nooit aanvaard,
zodat zij slechts het werk is van
een particulier persoon, die zich
allerlei vrijheden veroorloofde. Dit
wordt terstond duidelijk, wanneer
we zijn vertaling van de titel leg
gen naast het oorspronkelijk op
schrift. Dit luidt letterlijk vertaald
aldus: ..Enige bepaalde ounten of
artikelen, welke in de dienst der
Nederlandse kerk dienaren van de
zelfde kerk geacht hebben deels
noodzakelijk deels nuttig te zijn
Hier wordt dus niet van de Ne
derlandse kerken, maar juist tot
tweemaal toe van de Nederlandse
kerk in het enkelvoud gesproken.
Even later wordt het meervoud ge
bezigd.
Na er op gewezen te hebben
dat in de tweede helft van de
negentiende eeuw de gelovigen
de plaatselijke kerk vrij alge
meen zagen als een vrije groep
van gelovigen, di_ uit nuttig
heidsoverwegingen een vrij ver
band met elkaar aangingen,
schrijft prof. Polman, dat naar
het nieuwere Schriftonderzoek
de ontwikkelingsgang niet loopt
van individuele gelovigen naar
lokale, plaatselijke gemeenten
en vandaar naar het kerkver
band. maar dat het veeleer van
de eenheid der kerk komt tot de
plaatselijke kerken, die alleen
kerk zijn als zij deze ene kerk
vertegenwoordigen. Prof. Pol
man eindigt zijn artikel dan ook
met de woorden:
de Christelijk Gereformeerde kerk
van Amerika in de meervouds
vorm volkomen gewettigd Is. Al
leen moet men daarbij niet de il
lusie hebben, dat dit meer naar
de Schrift en geheel In de lijn
der Gereformeerde vaderen Is. Het
afwisselend gebrnlk der zestiende
en zeventiende eeuw is zuiver
Schriftuurlijk en uitermate zinvol.
heid van de plaatselijke kerk te
kort gedaan. Men gaat daarbij vgp
de gedachte uit. dat het ..kerkge
nootschap" feitelijk de kerk uit
maakt en dat de plaatselijke ker
ken slechts afhankelijke afdelingen
zijn van de ware en werkelijke
kerk. De kerken bestaan dan bij
de gratie van de Kerk. Om elke
cnllegialistische gedachte volstrekt
uit te bannen, stellen zij daarom,
op Schriftuurlijke en historische
gronden voor om de oude naam
..The Christian Reformed Church"
in het meervoud te zetten.
Voor de ouderen onder ons zijn
dit welbekende klanken. Bij deze
argumentatie zijn wij opgevoed.
In de felle strijd tegen het collegia-
listische stelsel in de Nederlands
Hervormde kerk deden deze argu
menten onder ons algemeen op
geld. Wie nog eens bladert in tal
van geschriften uit het begin van
deze eeuw vindt bijna steeds de
ze drievoudige argumentatie te
rug. die ook nu nog door velen on
der ons en blijkbaar ook in Ameri
ka volledig onderschreven wordt.
JVief sterk
Toch is deze argumentatie min
der sterk dan zij lijkt. Om met het
historische te beginnen, moet im
mers toegestemd v vrden. dat onze
Gereformeerde vaders in de zes
tiende en zeventiende eeuw gere
geld zowel van ..De Nederlands-
Gereformeerde kerk" als van ..De
Nederlands-Gereformeerde ker
ken" gesproken hebben. Onverge
telijk is het voor mezelf, die bij
deze oude kijk op de historie ben
opgevoed, dat ik bij het lezen van
hun geschriften tot de ontdekking
kwam. dat deze traditionele opvat
ting in het geheel niet opgaat. De
Amerikaanse broeders beroepen
zich op het opschrift, dat boven de
Sterke toeneming aantal
filiaalbedrijven
(Van onze sociaal-economische redactie)
Er is in Nederland gebrek aan middenstanders,
Beroepingswerk
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen te Woudrichem: Jac. de
Vries, voorg. bij de herv. evang. te Oost-,
Aangenomen naar Perth, West-Austra-
lië, Presbyterian Church: C. J. P.
Mackaay te Rotterdam, Charlois.
Benoemd tot vic. te Soest: J. G. Beert-
huis, vic. te Zoelen, die voor benoeming
tot vic. te Delft bedankte.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Schagen: G. J. v. d.
Burgh, kand. te 's-Gravenhage.
Aangenomen naar Meeden: H. Dijk-
slag. kand. te Epe, Gjd., die bedankte
zaken- voor Echten, Fr.. Houwerzijl, Niezijl,
mensen, die in staat zijn en bereid zijn een zaak zelfstandig en Emmen" W FWieAinga ^e°B?eisvTifk.
economisch verantwoord te leiden. Aan bedrijfspanden in de
nieuwbouw is op het ogenblik geen tekort meer. Ook met de
financieringsmoeilijkheden valt het wel mee. Het Algemeen Waar
borgfonds voor de Middenstand doet in dat opzicht voortreffelijk
werk en dan zijn er ook nog de branchewaarborgfondsen. Maar
het grote probleem van vandaag is, dat zich niet voldoende be
kwame middenstanders aanmelden om de vestigingspunten in
de nieuwe woongebieden te bezetten.
Novitiaat vereniging
vrouwelijke studenten
Het novitiaat van de vereniging van
vrouwelijke studenten aan de V.U. be
gint op dinsdag 9 september 1958, D.V.
Meisjesstudenten die lid wensen te wor
den van deze vereniging dienen ter in
schrijving aanwezig te zijn op dinsdag
9 september in het gebouw van de
Vrije Universiteit, Keizersgracht 162 te
Amsterdam. En wel, zij wie- achter
namen beginnen met één van de letters
A t/m M om 9 uur 's morgens, de overi
gen om 1 uur 's middags.
Op de ernst van dit verschijnsel wordt
gewezen in het dezer dagen verschenen
jaarverslag van de Stichting Algemeen
Waarborgfonds voor de Middenstand
over 1957.
De laatste tijd komt het niet zelden
voor. dat voor de bedrijfspanden niet
voldoende gegadigden te vinden zijn. In
verschillende gevallen heeft men zich
daardoor zelfs genoodzaakt gezien het
oorspronkelijk geplande aantal bedrijfs
panden in te krimpen. Hier demon
streert zich op pijnlijke- wijze het
groeiend tekort aan bekwame midden
standers. dat vrijwel over de gehele li
nie valt waar te nemen. In de na-oorlog-
se jaren is door allerlei oorzaken de
toevoer van jonge krachten naar de
middenstand beslist onvoldoende ge-
De stichting zou de bestaande gezon
de middenstandsbedrijfen meer in de ge
legenheid willen stellen filiaalbedrijven
op te richten om zo in het tekort te
voorzien. De financiering is hier echter
dikwijls een moeilijkheid, omdat het
waarborgfonds geen bijzondere kredie
ten ten behoeve van de stichting van fi
lialen mag verleden. De middenstands-
Structureel
Dat er een duidelijke ontwikkeling is
in de richting van het filiaalbedrijf,
blijkt overduidelijk uit de cijfers over
de periode van 1952 tot 1956. De toene
ming van het aantal verkooppunten be
droeg in totaal slechts 3 pet. De toene
ming van het aantal ondernemingen
bleef dus sterk achter bij de snelle groei
van de bevolking met ais gevolg een
gestadige groei van de gemiddelde on
dernemingsgrootte.
W Wiersinga
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Nieuw Amsterdam: T. Brie-
nen te Mussel en J. J. Rebel te Murmur-
woude.
Bedankt voor "s-Gravendeel: W.
't Spijker te Drogeham; vi
M. Vlietstra te Eemdijk.
Komhom:
Vragen beantwoord
Congres van Duitse
rooms-katholieken
bouw en inrichting, die een verhoging
van de maximum-kredietbedragen ver
gen. Zowel voor het hypothecair kre
diet (op het bedrijfsgedeeltei als voor
het inrichtingskrediet gelden op het
ogenblik maxima van 40.000. Een
maximum van 50.000 zou naar dë me
ning van de stichting ernstig in overwe
ging moeten worden genomen.
De kredietverlening heeft het afgelo
pen jaar met extra moeilijkheden te
kampen gehad, tengevolge van de ka-congres van de Duitse rooms-katnolieken
pit'aalschaarste. de hoge rentestand en; discussiebijeenkomsten gehouden. In de
de kredietbeperkende maatregelen van| Oost-Berlijnse kerk, die bekend staat
de Nederlandse Bank. Daarbij werd het ondei de naam „Corpus Christi", hadden
aanvragen van kredieten nog afgeremd i de meeste vragen die gesteld we
door een algemeen gevoel van onbeha-j politieke achtergrond Bij elk thema
gen en onzekerheid tengevolge van de klonken de huidige toestand in Oost
bestedingsbeperking en de teruggang in Duitsland en de daarmee verbonden
de conjunctuur. Na het vrij geringe aan-1 noden en zorgen van de christenen
tal aanvragen van de afgelopen jaren
verwacht men in de toekomst een sterke
toeneming van de kredietaanvragen,
daar er thans een verschuiving van de
kredietbehoefte plaats vindt naar een
later tijdstip. Over 1956 bedroeg het aan
tal kredietaanvragen 491
519.
1957
De leiding van de bijeenkomst zag er
niet tegen op vtagen te beantwoorden
als: „Kan iemand bewijzen dat God be
staat" In het middelpunt van de be
langstelling stonden de vraag naai
zin van het kwaad en het leed in de
wereld en de probleemstellingen rond
het vrijheidsbegrip.
Dr. W. A. Visser 't Hooft voor de B.B.C.:
Lauwe lidmaten
Het aantal filialen in de detailhandel 111
p"iod' dfn "°ki belemmeren groei
van 9500 tot 13.100, een toeneming dus O s
XKi,Ve. h"n h" Dr. W. A, Visser 'i Hooft, seere-
midden- en kleinbedrijf groeide net aan- r
ui filialen sterk. Het verschijnsel van taris-generaal van de Wereldraad
df versterkte dl"anK naar 'iiiaaivorming van Kerken, heeft in een preek
blijkt van structurele aard te zijn, eenl
reden t« meer. aldus het verslag, om voor de B.B.C. gisteren verklaard,
hiermee rekening te houden bij de kre-1 dat We ons moeten beijveren om
dietvericning. Wereldraad niet tot ook een
Behalve hetbruikbare organisatie, die zich
zijn
kredietverlening y
nog de gestegen kosten
Voorstanders atoombeicapening atheïsten
Ds. Heil, de predikant van de Evangelische Kerk in het Noord-
Beierse stadje Tegernsee, heeft ds. Martin Niemöller de kansel ge
weigerd van het kerkje van Kreuth. Hij kwam tot deze daad omdat
ds. Niemöller de voorstanders van de atoombewapening in een preek
„atheïsten" had genoemd. Hij voelde zich verplicht een kerkelijk j afzonderlijke kerken alleen met hadden
r kunnen volbrengen. De hulp aan de
ambtsdrager, iemand die ook hem een atheïst noemde, om de „Waar- J vluchtelingen, het enorme programma
heid van het Woord van God en oin de geloofswaardigheid van de ihipJSuS'gitS^to'over dfvredeen
verkondiging" de toegang tot de kansel te ontzeggen. "het rassenprobleem, het feit dat de raad
broederlijke banden heeft gelegd
In zijn antwoord aan ds. Heil heeft dei Ds. Niemöller schriift verder nne in ziin kerken die leven onder regerin)
toelegt op onvermijdelijke zaken,
J te laten verworden. De secre-
taris sprak ter gelegenheid van het
I tienjarig bestaan van de Wereld
raad.
De tekst die dr. Visser 't Hooft had
gekozen voor zijn toespraak was Fil. 127
„dat gij vast staat in één geest, één
van ziel. medestrijdende voor het geloof
aan het evangelie". Christenen moeten
tonen dat het hun ernst is. Zij moeten
standvastig het Evangelie verdedigen en
zij moeten een nieuwe eenheid openbaren
die zij samen in Christus hebben ge
vonden. De kern van het evangelie 1.
zien dat allen die geloven bij elk;
horen. Het is het evangelie onwaari
als christenen zich van hun medegelovigen
isoleren.
De spreker was dankbaar dat de
Wereldraad had kunnen doen,
U kent ongetwijfeld de verhalen van Mozes uit het 0
Testament. Hij had in Egypte een schitterende carrière kur{
maken. Opgevoed aan het hof, beschermeling van Fay
dochter, een wetenschappelijke en culturele vorming als
nigen ontvingen. Niets hoefde Mozes zich te ontzeggen,
toekomst was uitgestippeld. Maar Mozes heeft welbewust
dit leven gebroken en bedankt voor een Egyptische loopb
Hebrepën elf geeft daarvan een verklaring: „Door het ge
heeft Mozes, volwassen geworden, geweigerd door te
voor een zoon van Farao's dochter, maar hij heeft liever
het volk Gods kwaad verdragen dan tijdelijk van de zondi
genieten". Door hei geloof: daarop komt het aan. Onze roej
is niet die van Mozes; onze taak is niet een volk te leii
Maar er wordt tuèJ* elke dag, van ons een geloofsbeslisi
gevraagd: breken rhet de zonde en met alle aangenaamhe
des levens, die ons afvoeren van God. Mozes begreep, dat
niet van twee walletjes kon eten: èn zijn positie aan Far I
hof behouden en uitbouwen èn tegelijk strijden voor zijn v
voor Gods volk. Zo'h compromis was niet mogelijk. God vri
van Zijn kinderen een radicale beslissing.
MIDDENSTANDERS GEVRAAGD
laatste jaren rondom de middensL,
is gecreëerd hieraan niet mede sc|
«er dagen gepubliceerd jaarverslag 's- Heeft de middenstander
geconstateerd dat er een tekort is i"'" »'«t VM|.
aan jonge ondernemende midden. onrechte, het gevoel g,f
standers. Het aantal bedrijfspanden ffen> dat hij in de hoek zit
in de nieuwbouwwijken moet soms slagen vallen?
beperkt worden, omdat er doodeen
voudig geen gegadigden voor zijn.
Behalve de panden zelf, staan er middenstander uit het Econoni
dikwijls ook nog kredieten ter be
schikking, maar desniettemin zijn
er onvoldoende jonge mensen die
hier een bestaan willen opbouwen.
Een bedenkelijk verschijnsel
Sociaal Comité van de Euroji
Economische Gemeenschap,
tweede symptoom noemen wij l
gemak waarmee men
is heengestapt
neer men weet. hoe vroeger velen dat de Sociaal Economische
onder veel moeilijker omstandighe
den zich een zaak opbouwden tot
een groot bedrijf. Terwijl thans voor
veel meer kans biedende grote za
ken in grote woonwijken niet de vol
doende ondernemingslust kan wor
den opgebracht. De ondernemings
lust, die zo belangrijk is voor de in
standhouding voor onze onderne
mingsgewijze produktie. Waar zou
hiervoor de oorzaak gezocht moeten geen enkele
worden? zoals
Men kan moeilijk beweren; dat het Tot slot
organisatieleven bij de middenstand
onvoldoende bewerktuigd is om de
mensen op te vangen en voor te lich-
nu al een half jaar vergadert
slissingen neemt <ook over de i
denstand) zonder dat de middensd
in de raad vertegenwoordigd is.
En het kan toch ook niet ontb
worden dat vele wettelijke soa
regelingen sterk knabbelen aan
inkomen van de middenstander, n
voor hem bestaat er, niettei
staande zijn soms matig inkom
compensj
de werknemer.
dan nog de p
stabilisatiepolitiek. Is het niet i
wijls zó geweest, dat de voorligt
de schakels in het produktiepro
ten. Er is een Economisch Instituut me, nlet v„, mocite l0M|
ming krijgen voor een doorberf
ning van een prijsverhoging,
wanneer de middenstander, als lj
ste schakel, aan de beurt was c
de eindprijs voor de consument g
dan was er dikwijls geen doorbj
de Middenstand, dat voortreffe
lijk werk verricht. Er is een produk-
tiviteitscentrum voor het midden-
en kleinbedrijf, er zijn midden
standsconsulenten. er is een publiek
rechtelijke raad voor het midden-
Nieuwe Testament luisteren beseffen
we dat al deze resultaten, hoe goed
ook, niet vergeleken kunnen worden
met de grote eis van het evangelie.
We hebben slechts de eerste stap gezet
in de richting van de eenheid. Samen
werken én Samenspreken ls lilet Vol
doende. We zijn nog vei- van de eenheid
\vaar Paulüs van sprak die zich uit in
éen diep geestelijk samenleven, een vol
ledige sacramentsgemeenschap, en -
gezamenlijke strategie voor zending
evangelisatie. We bezitten nog slechts
een gedeeltelijke eenheid. Daarom wordt
onze dankbaarheid getemperd door de
wetenschap dat r--u
ben gedaan om c
dig te tonen.
In het slot van zijn boodschap legde
'Jr. Visser 't Hooft er de nadruk op dat,
Paulus zich tot de plaatselijke gemeente,
richtte en dat de strijd om de eenheid
gewonnen of verloren zal worden op
het vlak van de plaatselijke gemeenten.
„We zullen nooit tot eenheid komen als
onze lidmaten lauw sljn, sich nauwe
lijks voor het werk van Ue Wereldraad
Interesseren en het overlaten aan bis
schoppen en moderamen van kerken."
Binnen de kerken moet de overtuiging
leven dat zij geroepen zijn om een ver
deelde wereld te openbaren dat Chris
tus de menselijke gespletenheid kan
overwinnen en Zijn mensen van alle
einden der aarde tot één volk kan
en kleinbedrijf, er zijn twee hoofd- kening bij, ondanks vele welwiL,
bedrijfschappen voor de midden- toegestane audiënties en ontvi
«tand, er Is een staatssecretaris voor sUn Un departomrnte. Een heelf
de middenstand, er zijn uitstekend
geoutilleerde middenstandsbonden,
er is een waarborgfonds, dat kre
dieten verstrekt, en het midden
cent voorbeeld is wel de melk#
del, die allerlei goedgekeurde kosf
verhogingen in lonen en sociale
ten kreeg te verwerken.
standsonderwijs laat vrijwel niets te niettegenstaande de erkenning
wensen over. redelijkheid van zijn eisen -
Maar hoe komt het dan, dat het aj jaren op een geringe
ondernemerschap bij de middenstand ^verbetering wacht.
wij beperken ons nu maar hiertoe
in dlsctediet is geraakt? Hoe komt We kunnen ons met
het dat het begrip middenstander is onttrekken, dat al deze verschij
gedevalueerd voor velen, dat de len van invloed zijn geweest
goodwill sterk aan betekenis heeft hoogte
ingeboet?
Inderdaad bestaat er in onze tijd een
zacht naar sociale veiligheid en ge
ring individueel risico.
Maar het gebrek aan ondernemen
de middenstanders kan hieruit niet de Middenstand spreekt
geheel verklaard worden. Wij vragen verslag terecht over
ons af, of ook het klimaat dat er de bleem.
NADERENDE PROBLEMEN
het aantal jonge ondeip
mende middenstanders dat inter^
heeft getoond
drijfspanden in de vele nieuwe
wijken.
Het Algemeen Waarborgfonds
rgfonds w
t in zijn jt
•n groot 1
D1
de jaren is heel wat communistf
verlies bij de socialisten terecht f
dat hij in een aantal samenkomsten, ge-1 ting en ik kan naar mijn bijbels
orgamseerd door het comité „Bestrijd de theologisch inzicht haar
atoomdood", gezegd heeft dat: „ZO. die stellen."
zich voorstanders verklaren van het
bouwen, in gereedheid houden en gebrui
ken van atoomwapenen zich ook als
ze zich nog christenen noemen prac-
tisch bewust of onbewust als
materialisten, nihilisten en atheïsten jte wei8ei
minderheidskerken zijn ei
zovele bewijzen van. Deze dinj
niet verwezenlijkt zijn als de 1
de
gedragen."
zouden
Niemöller voegt aan zijn schrijven nog I niet had bestaan
toe dat ds. Heil wel het formele recht'
bezit oo beo, de .„eeiu* .o. zii» kanzci
dat hij de waarheids- 1 nu na jjen jaar n,et het gevoel krijgen
e er zijn". Want als we naar het
1 vraag niet kan ontlopen.
108
De kanonnen van
alles
Twee minuten over half negen. Wat ter wereld
Voorde Andrea nu toch uit. vroeg Mallory zich ge-
irrit erd al en had meteen spijt van z'n opwinding.
Andrea zou geen seconde verknoeien; snelheid van
handelen was van doorslaggevende betekenis, doch
haast was fataal Het leek hem niet waarschijnlijk
dat er officieren in het huis zouden zijn voor zo
ver ze hadden kunnen nagaan doorzocht het halve
garnizoen hetzij de stad dan wel de streek in de
richting van Vygos doch indien i
dan zou een enkele schreeuw het
betekenen. J
Mallory staarde naar de brandplek op de rug van
zijn hand. dacbt aan de vrachtauto die ze m brand
hadden gestoken en grijnsde wrang. Dat in brand
steken van die auto was die avond zijn enige bij
drage geweest Alle overige verdienste kwam An
drea of Miller toe Andrea had m dit huis aan de
westzijde van het plein een van de rij huizen die
als kwartieren voor officieren werden gebruikt
de enigs? oplossing voor hun moeilijkheden gezien.
En Miller, die nu geen tijdontstekers. saskoord. ge
nerator of enige andere bron van elektriciteit meer
bezat, nad plotseling meegedeeld dat hy een accu
moest hebben. En weer wa» het Andrea geweest, die
toen hij in de verte een vrachtauto hoorde nade
ren. h«t begin van de lange oprit naar het kaateel
met zware stukken steen van de aan weerszijden
van de weg geplaatste zuilen had geblokkeerd, zodat
de soldaten hun auto in de steek hadden moeten la
ten om naar het kasteel te hollen. Het was een
kwestie van seconden geweest de chauffeur en z'n
kameraad te overvallen en hen bewusteloos en ge
bonden in een greppel te deponeren, terwijl Miller
maar een ogenblikje nodig had om de accukabels
los te maken, het reserve benzinebllk van de ach
terkant van de wagen te halen en de inhoud over
motor cabine en laadbak te gieten. In een oogwenk
brandde de auto met loeiend geluid Zoals Louki
eerder die avond had gezegd, was het in brand ste
ken var een auto niet zonder gevaar de ge
schroeide plek op z'n hand deed hem gemeen pijn
maar rnals Louki öók had gezegd: 't was een
prachtige brand geweest In zekere «fa was het js
MISTAK MACIEAN
baasd over dat ik het voor alle zekerheid maar twee
keer heb doorzocht."
„Schitterend! 't Kon niet mooier! Ik neem aan dat
al die kerels het eiland naar ons afzoeken. 'k Ben
benieuwd wat ze zouden zeggen als ze te horen kre
gen dat we in hun salon
zouden zoeken."
..Ik hoop van harte dat je gelijk hebt'
de Mallory
noodzakelijk geweest het wegnemen van de accu
te camoufleren Mallory had te veel ervaring met
de Duitsers opgedaan en te veel ontzag voor hen
om ze ook maar enigermate te onderschatten: beter
dan de meeste mensen konden ze gevolgtrekkingen
Hij voelde dat Miller aan zijn enkel trok. schrok
ervan en draaide zich snel om. De Amerikaan wees
achter zich en nu zag Mallory dat Andrea aan de
andere zijde van het dak een luik had geopend en
hem wenkte; hij was zo met z'n eigen gedachten
bezig geweest en de grote Griek was zo stil en kat
achtig te werk gegaan, dat hij de man geen ogen
blik had opgemerkt. Mallory schudde het hoofd,
even geërgerd door zijn korte verstrooidheid, pakte
de accu van Miller aan. beval hem fluisterend de
anderen te gaan halen en schoof toen zo geruisloos
mogelijk naar het dakluik De accu was ongelooflijk
zwaar en 't leek wel of het ding een ton woog. maar
Andrea pakte de accu zonder meer van hem aan.
lichtte hem over de rand van het luik. nam hem
onder een arm en daalde er kwiek de trap naar de
kleine corridor van het huis mee af. alsof het geen
Andrea liep door een kamer naar het overdekte
balkon, dat uitzicht bood op de haven, bijna dertiv
meter loodrecht eronder Mallory die hem gevolgd
was. tikte hem op de schouder, toen hij de accu
voorzichtig op de grond zette.
„Moeilijkheden gehad"' vroeg hij zacht.
.Helemaal niet m'n beste Keith." Andrea richtte
zich op. „Het hu«s is verlaten. Ik was daar zo ver-
mompel
de grondvan zijn hart. Hij liep
de rondom het balkon aangebrachte balustrade
van smeedijzerwerk. keek naar beneden en rilde.
Een hele diepte! Het was bitter koud! De loodrecht
neerplenzende regen verkilde hem tot in z'n botten.
Hij deed een stap achteruit en rukte aan de balus
trade.
„Zou dit ding sterk genoeg zijn?" vroeg hij zacht.
..Ik weet 't niet. m'n beste Keith, ik weet het
werkelijk niet." Andrea haalde de schouders op. „La
ten we maar hopen dat *t houdt
„We zullen 't hopen." zei Mallory .,'t Komt er
trouwens niet op aan. Dit is de enige manier." Weer
leunde hij ver over de balustrade en draaide het
hoofd naar rechts en naar boven. Door regen en
duisternis kon hij nog juist de nog donkerder ope
ning van de galerij zien. waar de twee grote kanon
nen stonden, misschien twaalf meter van hem van
daan en zeker negen meter boven hem. Een lood
rechte rotswand scheidde hem van zijn doel. Voor
wat de bereikbaarheid van dc galerij betrof, had
hij net zo goed op de maan kunnen staan.
Hij richtte zich op
hoorde strompelen.
..Ga jij naar de voorkant van het huis. Casey.
Blijf bi]
ten. Als
..Neerslaan of neersteken, niet schieten." mom
pelde Brown ,,Is dat de bedoeling, kapitein?"
..Juist. Casey
..Laat dat karweitje maar aan mij over." zei
Brown grimmig cn strompelde weg
Mallory wendde zich tot Andrea ..Volgens mijn
horloge nog drieëntwintig minuten."
..Volgen? 't mijne ook."
..Succes." mompelde Mallory Hij grijnsde tegen
Miller. ..Kom. Dusty. De voorstelling begint
(Wordt vervolgd
hij Brown 't balkon op
internationale politiek maakt
hier en daar een roerige
moerige uitzondering, maar voor het komen en men mag aannemen dat^
overige is de politiek met vacantie. hier door de bank genomenj
Onze ministers zeilen op de Friese lieden betreft met tamelijk radi%
meren, beklimmen Zwitserse bergen inslrj. Rechts richten kan beteke(
of zoeken op andere wijze ontspan
ning en verpozing. De Kamers zijn
op reces, met als charmant inter
mezzo de huldiging t
rende voorzitter van i
Wij moeten aannemen dat de komen
de begroting, zeker in grote lijnen,
in kannen en kruiken f
derde dinsdag
te voorschijn
wordt op die dag ook opening
zaken gegeven over een enkele zaak ben thans het voorbeeld gevolgd
die nog hangende was. Wij denken de heer Oud, die eens meehielp
aan de vraag, bij welk departement de socialistische partij in het lel
de buitenlandse economische kwes- te roepen, maar daarvan ijlings sj
ties moeten worden ondergebracht: kreeg. Hun spijt is wat later gé
de aanhankelijkheid t
deze mensen gaat verliezen. Ti*
wens, wijst de winst van de pacï
de jubile- tische socialisten ook niet op i
Lagerhuis, zekere radicale instelling zeke»,
enkele belangrijke punten bij:
van socialisten?
op de Aan de andere kant hebben. re(
september daaruit van de socialisten, velen blijk
komen. Mogelijk geven toch niet zo muurvast aan
socialistische partij te zitten. Ze b
Geen benijdenswaardige positie
De enige minister die op dit moment de soclallstische partij. Ook daal
duidelijk zorgen heeft is die uii.
Landbouw. Zijn melkprijsbeltld Is ^braailbedoeiingen tot de soci
htvig in het geding. Boeren, slijters (tohe geledere„ jijn toegetreden
en consumenten zij allen hebben jterke, Iaten selae„ Deze mp
hun rechten, en dan zijn er nog de
financiële perikelen rondom de
landbouwegalisatie.
Maar over de hele linie genomen is
het toch vacantie. Intussen komt, dag
na dag, de septembermaand onver
mijdelijk nader en de eerste belang-
stellenden in de politiek gaan zich e'rÖJp' gelijk "te "krijgen,
afvragen wat zij ons brengen gaat.
In het voorjaar hebben we de ver
kiezingen voor de gemeenteraden ge
had, met het verlies voor de socialis
ten en de winst voor de liberalen.
Hoe zal deze uitslag doorwerken bui
ten de gemeenteraden? Wat zullen
bijvoorbeeld de socialisten gaan
niet, omdat verscheidenen die i
hebben zo hun overtuiging mee|
nomen en willen daarvan nu
blijken. Dat zijn ze alleen al v
plicht aan wie niet met de doorbrj
zijn meegegaan omdat ze daarin gJ
heil zagen. Ten nadele van de ai
hangers van de doorbraak dreigt dl
In socialistische kring zelf is de
'raag in discussie, of men het links
Omgekeerd is de geldingsdrang v.
de aanhangers der doorbraak vJ
tal van socialisten van het klassié
stempel aanleiding om zich afl
vragen, of dit wel ooit de bedoelj
is geweest. Zij meenden, dat
socialisme voortaan alleen
„maatschappijbeschouwing" gewi
den was en hadden, misschien
vele uit het klassifi
moet zoeken dan wel rechts. In hun
wetenschappelijk maandblad is
hunner
deze vraag al klaar gekomen: het
zal aankomen op meer rechts richten,
meent hij.
Voor het oog heeft hij gelijk. Links
van de socialisten zitten alleen nog
de communisten en de nieuwe kleine
partij van de pacifistische Sociali
sten. Rechts zit „de grote rest".
Toch is het een allerminst benijdens
waardige positie. Want in de loop van
Marxisme overgeleverde zaken
stand gedaan,
zichzelf met Redenen dus te over voor een
katterige stemming. Wat zal m|
gaan doen? Rechts richten? Op lid
aanhouden? Wil men „zichzelf" bij
ven? Maar dit laatste is moeilijk
dat men het eigen partijtype tochi
zo heeft verschraald.
Nog is het vacantiemaand. Maar 1
tussen komt de septembermaand n
der. Zij brengt haar eigen vragl
met zich.
