EEEBSHI
OSBORN KOMT NAAR DEN HAAG
Zal het protestantse paviljoen op
de Expo behouden blijven?
Deurne: Protestants bolwerk
Rooms-Katholieke streek
in
LERAAR OF PREDIKANT
PSALM 23
Amerikaanse genezings-evangelist
Kracht Gods of godsdienstig carrousel?
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1958
Vlek op de muur
Het is een oud verhaal zo oud dat we het waarschijnlijk al lang
weer vergeten zijn. Het speelde zich af in de Schotse Hooglanden
waar een theologie gevonden wordt, die een tweelingzusje is van
onze Nederlandse gereformeerde theologie. Het gebeurde tijdens een
jachtfeest.
Een groot aantal gasten hadden de uitnodiging aangenomen en waren
met hun gastheer de bergen ingetrokken om in een aantal jacht
hutten enkele dagen door te brengen Voor de jacht begon had de
gastheer al handen vol geld uitgegeven om het zijn gasten naar de
zin te maken De huisjes stonden vers in de verf en waren geheel
nieuw ingericht.
Eén
an de eerste dagen reeds had één der gasten, een ongeluk met
een flesje vloeistof. Het vloog in diggelen tegen de muur toen het
een ander werd toegeworpen en liet een lelijke vlek na. die niet was
weg te poetsen. De gast bood zijn verontschuldigingen aan, maar
iedereen wist dat de gastheer er niet erg over te spreken was.
Terwij] de gasten erop uit trokken om te vissen of te jagen bleef
één van hen achte-. Als schilder had Landseer zich een wereldnaam
veroverd en dat was ook de reden dat hij tot de uitgenodigden
behoorde.
Hij sloot zich op in de kamer waar de vlek de muur ontsierde en
bracht daar de dag door. Toen de gasten terugkwamen was Lands
eer weg. Op de plaats waar de vlek was geweest was een muur
schildering die allen stil maakte. De vlek was er nog. maar nu ont
sierde zij de muur niet meer. zij maakte deel uit van het kunstwerk.
De bedorven muur was herschapen.
Vlek op otis leven
Den Haag bereidt zich voor op wat sommigen
van Gods kracht, anderen een godsdienstig carrousel en derden werden niet verricht
een protestants Lourdes zullen noemen. Van 22 tot 31 augustus deren zelf of omdat ieder
hoopt de Amerikaanse genezings-evangelist T. L. Osborn in Den
Haag een serie openluchtsamenkomsten te houden, waar ge
predikt zal worden en waar ongetwijfeld na afloop ook gelegen
heid zal zijn om voor zieken te hidden. In grote lijnen zullen
de samenkomsten lijken op die van de zakenman Zaiss, die
enkele jaren geleden in ons land ook genezingsdiensten hield,
maar er niet in is geslaagd de aandacht van het Nederlandse
protestantisme blijvend te boeien Hetzelfde is trouwens ook in
Duitsland het geval, waar zijn beweging is vastgelopen in een
eigen kerkgenootschap.
T. L. Osborn is, met Oral maar op de uitnodiging om voor
Roberts, één van de meest be-
kende Amerikaanse gebedsge
nezers. Hij houdt grote samen
komsten in tenten en enorm
zalen en heeft in een groot aan
tal landen in de wereld pep re- Graham nauw betrokken
dikt. Hij steunt op de zendings-
velden en plaatselijke gemeen
ten die opdracht hebben zo spoe
dig mogelijk zelfstandig te wor
den, geeft twee maandbladen
uit: „Faith Digest" en het zen
dingsrad ..Native Evangelism", born5"^®^!
verzorgt rudioorogi
Behalve in Den Haag wil hij
ook in de stad Groningen een
aantal samenkomsten leiden.
Met zorg
ïngeno-
Niet iedereen is ev
men met zijn komst naar Neder
land. Het blad „Kracht van Om
hoog" en een paar andere bladen
jubelden en juichten
king zouden kunnen brengen. An
deren daarentegen zien de samen
komsten met grote zorg tegemoet.
Zij verwachten dat ze een enor- u
me deining zullen teweegbrengen. njet V(
Er zijn ogenblikken dat ziekte, pijn. verlies van familieleden of andere
onverwachte dingen ons leven schijnen te misvormen. Zij zijn als
een vlek op een nieuwgeschilderde muur Onze ogen worden er
steeds naar toe getrokken, onze gedachten zijn er voortdurend mee
bezig We bidden, maar de vlek blijft en meer dan eens komt de
gedachte bij ons op: „Is het geloof dan toch onzin? Bekommert God
zich niet om ons? Is Hij ons vergeten?"
We drukken de gedachte met een beetje angst weg. We verbazen ons
misschien wel over de zwakheid van ons eigen geloof. Velen zijn
nooit klaar gekomen met de vraag: „Waar is God dan?"
Tallozen zijn er die de twijfel wegdrukken achter een uiterlijk ge-
loofsvertoon. God geneest immers op geloof, dus de mens die niet
geneest moet gezondigd hebben. Een dergelijke geloofskwakzalverij
doet het nog wel zo lang ons eigen lichaam niet in de zaak
betrokken wordt. Hoe anders wordt het echter als het om eigen
lijf en leden gaat!
Niemand ontkomt aan de vlek op zijn geestelijk geloof. Op een
gegeven ogenblik komt er iets in ons leven dat schijnt te spotten
m"t onze theologie. Twee van de tolken die Zaiss een paar jaar den hun geloof zullen"vèrïU*cu en
geleden vertaalden in zijn genezingsdiensten, kregen kort daarop dat de geestelijke winst niet zal
met zoveel ziekte in eigen lichaam te kampen, dat het een wonder opwegen tegen de geestelijke de-
is, dat ze er niet geestelijk onder bezweken zijn. pressie, die zich steeds weer na
De vlek was hun leven binnen gekomen, zij was niet weg te redeneren dit soort samenkomsten openbaart.
noch weg te theologiseren, zij was er en bleef er Vreemd is dit verschil
Neemt God zo'n vlek dan niet weg' Hij kan het. dat is ongetwijfeld r mL"nta'hf
een feit. Maar Hij doet hot niet altijd Soms schildert God om de
vlek in ons leven zijn eigen schilderij Als we later terug zien is
de vlek er nog. maar ze is opgenomen in het geheel van Gods plan.
Zij is niet langer een vloek op een net geschilderde muur, maar een
„Amen"'in een gebed van kleuren.
Liever borstelen we zelf uren vergeefs op onze vlekken, en staan we
God in de weg als Hij bezig is aan Zijn schilderij. Toch is er geen
andere weg. Slechts door God de kans te geven ons leven over te
schilderen leren we zeggen. „Alle dingen werken mee ten goede".
Al weten we dit, toch zuchten we altijd nog, na die tekst: „Gemak
kelijk gezegd
Voorzover wij konden nagaan,
voelde geen van de leden van het
Billy Graham-comité voor deze
genezingssamenkomsten. Wel is
het comité een paar maal ge
vraagd om samenkomsten te or
ganiseren voor Oral Roberts, Os-
Hicks, maar het
romité heeft steeds geweigerd.
Ook Youth for Christ, die op het
gebied van massasamenkomsten
haar Scoren wel verdiend heeft,
houdt zich afzijdig. In haar maand
blad i3 nog met geen woord mel
ding gemaakt van de komende
samenkomsten. Opmerkelijk is
ook dat de navigators, die bij de
Graham-samenkomsten liet na-
zorgwerk voortreffelijk opbouw
den en ook Youth for Christ hei
onder geen voorwaar-
derstrepen. Zoals een christen on
danks de verlossing zondaar blijft,
zo kan een chr.sten ock ziek zijn
en ziek blijven. De nadruk ligt
hier niet op de zonden van de
mens. niet op de verkeerde daden
die hij heeft verricht, maar op de
zonde 'zonder „n"), de zondige
In wezen staat tussen dit armi-
nianisme van Osborn en het calvi
nisme van Grahram één letter, de
„n". Het gaat cm de vraag: Is
de menselijke natuur geneigd tot
zonde of zond'.it de mens? Voor de
calvinist is h^t kruis niet te schei
den van opstanding, hemelvaart en
wederkomst, en de christen-calvi
nist verwacht de total? bevrijdmg
van ziekte van de wederkomst, al
ontkent hij niet dat God ook nu
zou kunnen ingrijpen. Hij weigert
van dit ingrijpen echter een sy
steem te maken. De arminiaan ge
looft echter dat all#s in het kruis
is volbracht, ook de genezing: Als
de mens dus maar gelooft, wordt
hij genezen.
Er i
Osborn zal straks niet over
belangstelling te klagen hebben.
Met groot enthousiasme zullen
vele kerkmensen zich geven
om van de samenkomsten een
succes te maken. Tegelijker
tijd echter zijn er anderen die
met een grote mate van onrust
de samenkomsten zien nade
ren, die nu reeds met mede
lijden vervuld zijn om hen die
niet genezen zullen worden, of
die slechts tijdelijk genezen
worden om daarna weer terug
te vallen, maar die hun ge
loof erbij dreigen te verspe
len.
Het kan verkeren
drr in de kerk nogal
dicht deed. Daar zei
lÜk wat van. Antwoorr
och jongen, je moet
I i andere angst, die
bij sommige mensen die wel voor
gebedsgenezing voelen openbaar
wordt. De Amerikaanse genezings-
evangel-.sten staan bekend om hun
Amerikaanse houding, die met de
landsaard weinig rekening houdt.
De meest extreme vertegenwoordi
ger van deze richting. William
Branham, werd twee jaar geleden
door de regering van Finland het
land uit gezet, omdat hij ten on
rechte beweerd zou hebben een
dode te hebben opgewekt. In het
zelfde jaar hield Tommy Hicks
samenkomsten in Zwitserland. Hij
kreeg grote bekendheid door zijn
Theologisch verschil JeweldUgejamenkomstdn in Zuid-
genezen i
kwam. zijn er een aantal felle
'.ikelen tegen hem
lende kerkbladen gepubliceerd
Deze negatieve houding komt
et voort uit een verschil van in
zicht over methodiek. Het ver
schil is theologisch. In de grond
van de zaak komt de lijn tussen
Arminius en Gomarus. In Ameri
ka is het fundamentalisme of de
orthodoxie scherp verdeeld in cal-
beweging van de ..holiness"
noemd. omdat deze beweging
leerde dat een christen door de
feller zelfs dan de artikelen dié Heilige Geest zó geheiligd kon komsten
door tegenstanders van worden dat hij
Amerika hij werd zelfs door
Peron ontvangen en door zijn
reis door Rusland. Volgens zeggen
zou de tolk hem in Rusland eens
tijdens de preek in het gezicht ge
slagen en bespuugd hebben. Plot
seling begon hij echter ,,\n tongen"
te spreken en de Russen verston
den hem woord voor woord. Toen
Hicks echter in Zwitserland was.
veroorzaakten zijn opgeschroefde
collecten zo'n verzet, dat de helft
van de Zwitsers? Pinkstervcm^en-
ten zich van hem afkeerde. Wat
precies na de geweldige
Osbor
Het is op het ogenblik de vraag of het protestantse pavil
joen op de wereldtentoonstelling te Brussel behouden zal
kunnen blijven. In de drie maanden dat het op de Expo
staat werd het door tienduizenden bezocht. De vier diensten,
die er elke zondag in vier verschillende talen worden ge
houden, trekken steeds volle kerken.
helemaal duide-
verschil echter voort
schil van inzicht in methodiek.
Men maakte er niet zozeer aan
merkingen op zijn boodschap.
Hervormde kerk ontdekt,
waarop ook nog staat aangege
ven dat de „dienst zondag om
10.00 uur" begint, en het is even
verrassend als je op een vraag,
aan, een willekeurige
.voorbijganger op de Markt ge-
Hjteld, ten antwoord krijgt: „O, u
toekt de dominee? Wel. ge kunt
lem vinden in dat witte huis
tchuin tegenover zijn kerk".
In dat witte huis stond
wieg van Aaltje Noordew
- dmgius,
Verrassende ontdekkingen in een
Noordbrabants stadje
D
\IE MORGEN dan deden
Noordbra
bantse Deurne twee ver
rassende ontdekkingen,
nt hel is verrassend als je
en daarnaar leeft". En tussen de
Hervormde predikanten
R oom s-K a tholi eke
bestaat zelfs een
menwerking. „Ik laat buiten be
schouwing. dat
hun arbeid in
opkomst van
veranderd. De _1.TTI1.T
heeft vat gekregen op de kinde
ren van die vroegere
kers, op hen dus, die
streek zijn geboren en zij vinden
hun werk in de industrie".
Als ge in Deurne komt moet ^loof
geestelijkheid ge het kerkje van die kleine De
groep Hervormden gaan bekij-
l-OT> Hot ie t1
al veertig verschillende kerk
genootschappen) die het spreken in
tongen als het bewijs van de doop
met de Heilige Geest zien. Deze
gemeenten wilden terug naar de
eerste hoofdstukken van Handelin
gen en kwamen zo ook bij de won
deren terecht. Het is dan ook geen
wonder, dat uit deze beweging de
z.g. gebedsgenezingssamenkom
sten zijn voortgekomen.
Een aantal evangelisten is zich
zelfs geheel in deze richting gaan
„specialiseren". Opmerkelijk is
dat de calvinisten zich geheel af
zijdig houden van deze beweging.
Op scholen als het Moody
industrialisatie meenten of samenkomsten
le kinde- ze gebedsgenezingsevangelisten te
Peelwer- bezoeken. Het is dan ook beslist
deze onjuist om een man als Osborn
met Graham te vergelijken. De ten.
Jwee_ zijn door een theologische
elkaar gescheiden
Mentaliteit
Een correspondent schreef:
„Het afscheid van broeder en zus
ter Osborn heb ik helaas niet mee
gemaakt. Van derden heb ik ge
hoord, dat deze dienst allertreu
rigst verlopen Is. Er had geen
werkelijke onderlinge verzoening
tussen de broeders plaats gehad.
Osborn heeft in deze dienst zeer
geweend en hun gezegd hoe hard
ze waren". Had misschien een ge
deelte van het organiserend comi
té zich van de methoden van Os
born afgewend, omdat de zegenin
gen niet zo groot waren als werd
geadverteerd? We tullen maar
geen gissingen maken. Osborn zal
zich aan de Nederlandse mentali
teit dienen aan te passen, wil hij
werkelijk Ingang in ons land heb-
blljvcnd
Op zichzelf zijn deze feiten ver
blijdend. Het is de eerste maal
dat op een wereldtentoonstelling
in het overwegend rooms-katho-
lieke België een protestants pa
viljoen werd gesticht. Dit initia
tief van de kleine groep protes
tanten in België moet dan ook
gezien worden als een geweldig
waagstuk. Velen meenden oor
spronkelijk dat „een kerk te
midden van die kermis van
ijdelheid" een dwaasheid zou
zijn. Het paviljoen heeft echter
het vertrouwen gekregen van de
overgrote meerderheid van de
protestanten.
De Belgen hebben het paviljoen
kunnen stichten met behulp van
de oecumenische beweging. Ook
in Nederland werd een comité
gevormd dat oeloofde 100.000
bijeen te brengen. Tot nu toe is
dit bedrag nog niet volgestort.
de kosten echter hoger gekomen
dan de oorspronkelijke raming.
De oorspronkelijke opzet om het
paviljoen als een blijvend ge
tuigenis ergens ir. België te
plaatsen zal nu misschien niet
uitgevoerd kunnen worden.
Het Nederlandse comité
evenwel nu besloten om te pro
beren alsnog de benodigde gel
den bijeen te brengen. Onder het
motto: „Helpt ons zo, dat de
ton overloopt" is zij een nieuwe
actie begonnen. Inlichtingen kun
nen worden ingewonnen bij het
comité „Protestants Paviljoen".
Wassenaarseweg 159. 's-Graven-
hage. (giro 195859).
Human relations
Henry Ford heeft eens gezegd:
Als we het probleem van de tus
senmenselijke verhoudingen in het
industriële produktieproces kun
nen oplossen, kunnen we geduren
de de eerstvolgende 10 jaren een
even grote vooruitgang in het ver
heeft lagen van de onkosten bereiken,
ais we in de laatste kwarteeuw
bereikt hebben door de ontwikke
ling van machines en massa-pro-
werk verrich-
een Rooms-Katholiek stadje Oranjevereniging zitten.
samenwerking
Paasfeest, als we gezamenlijk
stoffelijk opzicht wat doen
de gemeenteleden, en ik
vooral ons beider open oog
ken. Het is geen fraai bouujwerk.
iiv Het is eenvoudig ingericlft en
met het is klein. In het middenpad
moeten stoelen worden bijgezet
als het aantal kerkgangers extra
groot is. Maar ge moet het gaan
bekijken, omdat daar
-Red-
steen in de gevel
loven de deur zal zolang het
er staat de voorbijgangers
dit feit herinneren. Haar va-
was predikant 'in Deurnp en
hij heeft hier gestaan van 1866
lot 1875, vertelde dominee L. F.
Wagenaar, die daar thans predi
kant is.
de gevaren van de gemengde hu- aaatT ee'<
welijken. Als we bij onze jeugdi- R°oms-Kathoheke streek een
stevig bolwerk is van het Pro
testantisme. geleid door een en
thousiast predikantenpaar en
bestaande uit zelfbewuste men
sen en een zelfbewuste jeugd,
die in de voorzittershamer van
de vereniging de woorden heeft
gegraveerd van Paulus: „Ik
schaam mij het Evangelie van
Jezus Christus niet."
Bekering
Het grootste bezwaar dat wordt
aangevoerd tegen de komende sa
menkomsten is. dat het aantal ge
nezen personen over het algemeen
veel kleiner is dan wordt beweerd.
Toen Zaiss in de Grote Kerk v^n
Goes gesproken had. begon na de
samenkomst een meisje, dat jaren
- v i*"Jverlamd was geweest, plotseling
hopine van üidlvlducle daden. ,e De kerk was vol ]otzan_
Sterk de nadruk wordt Eele;d op e"„ de dankbaarheid was groot.
do tekst dat Christus dcjelfdn is. 0vpral in hel laad „„d dit voor.
i i jS beeld van genezing aangehaald Er
Zijn rondwandeling op aarde deed. werd niet bij verteld, dat in de
kan en doet Hij nu nog. De mens Vrije Evangelische Gemeente van
Ilf .0„e!..5„e-rl"inL ue1'; -!Goes een week later een bijzonde-
bidstond gehouden werd, omdat
T)e theologie van icz» .holi-
ïiesV'-beweging wordt beheerst
het kruis niet slechts voor dc ton
den. maar ook voor de ziekten van
de wereld is gestorven. Zonden
worden dan gezien als een opeen-
ivaardcn en hij zal i
Hoe diep soms onze theolo- leraar of predikant moet heten.
gische discussies kunnen gaan Onder de aanwezige voorgangers
blijkt uit een verslagje in het (wij willen in dezen niet partij-
Doopsgezind Weekblad": dig zijn, daarom: voorgangers)
In de vergadering van de ring werd gevoeld voor de betiteling:
Utrecht en het Gooi kwam bij predikant. Niet omdat de Sticht-
de herziening van het reglement se en Gooise predikheren dit
de vraag aan de orde. of de deftiger oordeelden, maar men
Door de grote belangstelling zijn doopsgezinde voorganger nu vond de oud-doopsgezinde bena
ming verwarrend en iets te in-
tellectualistisch. terwijl toch de
opdracht van een evangeliever
kondiger, prediken, getuigen is.
Tot een besluit is het niet ge
komen. De vergadering vond, dat
de dominees dit maar onder el-
kaar moesten uitvechten. Na-
i» doppsptónds. broe-
derltjke geest.
Ah een teken
De tegenstanders leggen sterk
nadruk op het feit. dat Paulus cok
niet alle mensen genas, dat zelfs
Christus maar één man in het zie-
toe v
ïnge-
is dan
In het licht van zulke gevallen
houden een groot aantal
die hard liepen b'.i de samenkc
De drie en twintigste psalm
is waarschijnlijk de meest ge
zongen psalm, niet als psalm
want die melodie is vrijwel niet
te zingen maar wel als gezang
in tientallen berijmingen en nog
veel meer vertalingen. De meest
originele vertaling echter, is
waarschijnlijk te vinden in een
indianentaal. De man die deze
vertaling maakte zocht niet naar
een zo letterlijk mogelijke weer
gave van de inhoud, maar wilde
zijn gehoor juist de inhoud mee
geven. Daarom vertaalde hij:
rtrtririrlrirüfr
Ds. Wagenaar is de zoon van
de bekende Rotterdamse oud-pre
dikant ds. G. W. Wagenaar en hij
is gehuwd met de dochter van
een predikant, die zelf domina
is. Hij heeft ons verteld over zijn
gemeente en over zijn werk. Die
Gmeentc is oud en zijn werk is
langwekkend.
Ds. Wagenaar zei: „De Her
vormde gemeente hier is gesticht
iter^EnTn'w» h'fe'mite
iikant gekomen. Dat was dominee mnr""
Abraham Huizingius
ing te sluiten: ik ben de 28ste
predikant. Toen er een predikant
was werd er vanzelfsprekend ge
tracht ccn min of meer flinke ge
meente te krijgen en daarvoor
verden er Hervormden 111 Deur-
ie geïmporteerd. Die dominee
Huizingius zag als eerste taak de
bekering van de Rooms-Katholie-
ken, maar dat lokte, wat ook te
begrijpen is, een fel protest uit.
£>e predikant en zijn aanhangers
werden nagejouwd en van hun wo
ningen werden de ruiten inge
gooid. Later heeft de „Protes
Blondje en zwartje
XXIII
Drie elementen beheersten natuurlijk allereerst
het gesprek dat Joke met Han- slachtoffertje, hoewel ze aan
kie's vader voerde. Twee heb de andere kant lang genoeg bj
i oen got
Joke hapte p
en Kreeg m nee
patcKen
mijn Opperhoofd. Ik ben
Hem en met Hem ontbreekt mij
niets. Hij werpt mij een lasso toe
en de naam van die lasso is Lief
de en Hij leidt mij naar een plek
waar het gras groen en het water
ongevaarlijk is. Daar eet ik en
ga ik voldaan liggen.
Eens - het kan erg gauw
zijn, het kan ook nog lang duren
eens zal Hij mij naar een val
lei brengen. Daar is het donker,
maar ik vrees niet. Want tussen
de heuvels van die vallei zal ik
het Opperhoofd ontmoeten en de
honger die ik gedurende geheel
mijn leven in mijn hart voel. zal
dan gestild worden.
Soms verandert Hij het liefde
koord in een zweep, maar daarna
geeft Hij me een staf om op te
leunen. Hij dekt een tafel voor
mij met alle soorten voedsel.
Hij legi Zijn hand op mij en dan
is al mijn moeheid weg. Mijn be
ker vult H\i tot ze overloopt. Wat
ik vertel is waar. Ik lieg niet. Zo
ben ik op weg gedure-d» dit leven
en ook straks. En straks zal ik
altijd bij het Opperhoofd neerzitten.
Jto.t
..up t
dacht °ns
irkte
Dan-
deze jonge bloemen niet be-
slist alleen maar passie/ ge
dacht feitelijk geen P,ukt worden, maar zich zeer
zijn vijf- act'ef tot die behandeling lenen
De vader was het op zijn ma
te weten dat wel voldoende verstaanbaa
tienjarig dochtertje en hij r
het zonder zich ergens druk n'cr
Bij elkaar
eigenge-
dan met die
„En onze Hervormde gemeente
is sterk door het charmante ge
voel: Wij horen bij elkaar. Wij
zijn op elkander aangewezen, wij
verdrinken niet in de massa. Het
prettige van een kleine gemeente
is, dat je elkaar door en door
kent, dat je als predikant zelfs
de namen van de kinderen weet,
doordat je regelmatig de lid-
tantse maatschappij tot bevorde- maten bezoekt. En door dat be
ring van de welstand onder de zoeJc maak je kennis met alle
landlieden" in de omgeving boer- problemen, die in de gezinnen
aerijen gekocht en daarop Her- Hpt ppn viP;„p
boeren als nachter sezet. sPelen- Het \s m-t een Kleine
maken dat
reid haar zelfstandig weggetje 'Hoor
ging op 'n leeftijd, die daar toch Hankie loopt
nog wel iets te vroeg voor is. keus T'iet in ze-
Maar er was nog 'n derde ven sloten tege-
eigenschap die hem kenmerk- bjk. Laat die
te. En die kwam voor de dag o^oar schui-
toen Joke een beetje kribbig ven En
werd over zoveel belangstel- daarbij zette hij
"2 ling voor zijn eigen lichamelijk een gezicht dat
met mijn zienswijze zi
kon maken. En het is ook de
vraag of haar toon niet
mogelijkheid tot een positief uiten
gesprek uerstoorde. Mensen
die aangeblaft worden, verlie-
worden en
hangen van
d"lust 'tot een werkelijk evening dat ze er achterazetj
openhartig praten. Laten we naar van zou zijn geworden.
wij Kupuaasien! iWan, je g
met wul je *.egt. Au je p
vat we ons omzeggen g
oe ze ons tn ae siteic
een scnilderij op- p.
zoveei zeijverw
- zei hij „Die eerlijk zijn: Joke blafte onte- JWaar ze kreeg
de kans
had Hankie's
adem geput, en g
Nieuwe .Jood
Siiss"-film in
Duitsland?
De Westduitse filmproducent
Peter Goldbaum heeft medege
deeld. dat hij eind
Uit de
VOLKSWIJK
uader daarom met stentorstem overöaste hij
wat hij
Iwoordde? IK
I loeet het niet.
Maar ik weet
<i welzijn en over zoveel gebrek
irschijnlijk
vormde boeren als pachter gezet.
En zo is langzamerhand een ge
meente ontstaan, die op het ogen
blik een 400 zielen telt en geens
zins ten dode is opgeschreven".
Dat die gemeente niet ten do- ^UI|
de is opgeschreven bewijzen de
cijfers. „De gemeente telt een
200 belijdende lidmaten en van °P
de Hervormde jeugd bezoekt 100 patronen nog ongeschonden lig-
1 Er is een gen. Hier in Deurne merk je
druk kerk- betrekkelijk weinig van de stads-
invloeden. Ze zijn er wel, maar
in bescheiden mate."
niet zicht overigens. Een gezicht, dat
voor zoete koek op. Dat had ze Joke het bloed onder haar na-
wel gedaan met de mededeling gels vandaan haalde.
gemeente anders, dan met een
gemeente in de grote stad, waar
het directe contact tussen predi
kant en lidmaten niet zo hecht
kan zijn. En voor Deurne geldt
alle kleine gemeenten
op het platteland, dat de levens
dat vaderlief helemaal versie
ten was. Maar dat deed ze niet oordeelde Joke derhalv
toen hij zo onuitstaanbaar lijzig
en lamlendig eens en ander
maal „Dat weet ik niet'
verdedigingsrede.
„Jawel, kapitalisme!" zei p
h\j en tierde vrij uit „Alle- g
maal om ons arrebeiders rustig
elk geval wel te houden. Altijd afschepen en
dat zü" ant- altijd zoet houden!"
„We willen de kinderen juist
kreet
Joke ér tegen in. „Een kind g
van vijftien, dat langs de straat i)-
woord aldus luidde: Juffrouw,
hoor u eens eventjes. V meet beter
niet denken dat ik een poot
zal uitsteken voor het kapita-
aken met de
opnamen van een film over Jo-
den. Deze film zal de titel Jud
Süss krijgen. Voor deze film zijn
de rechten verworven van de ro
mans van Lion Feuchtwanglcr Dc
oorspronkelijke film Jud Süss
werd op instigatie van Goebbels in
nazi-Duitsland vervaardigd door
Veit Harlan. Deze film. die een
p hevige anti-semitische inslag had,
g wordt thans nog vertoond in de
g 'Arabische staten. Tegen het voor-
,U moest u schamen!" Als dat kind naar jullie toe wil slentert, dat is afschepen
„U gaan. dan doet ze dat En als
schamen! U weet net ze het niet wil, dan laat ze het.
goed als ik wat zo'n kind Maar éér ik dat kind naar jullie
zalH
pet. de catechisatie,
goed clubleven
Dat kerkbezoek wordt overigens
indirect gestimuleerd door de
Rooms-Katholieke bevolking.
„Men respecteert het, als ie Her
vormd bent. maar men rlangt
dan ook, dat je daarvoor uitkorr.t
gevaar kan lopen. En
„Weet ik veel" sprak. Want als vader behoorde daar een er heel wat gebeuren. Want ik
met zoiets moet je bij Joke stokje voor te steken. Dat kind heb jullie wel door, hoor! 't Is
moet 's avonds op tijd thuis allemaal kapital'
zyn. Ze is nog een kind. En als eens kapitalisme
uitgaat, laat ze dan op de hoestte
club komen, en niet wie weet had bete
.In de loop van de jaren is de
structuur veranderd. De migran-
'on uit Drenthe en Overijssel, die
naar hier zijn gekomen, vonden
niet aankomen.
„Hoor eens!" zei Joke dus.
streng en autoritair „Zo mag
u niet praten. Dat moet u
ten. Het is uw kind. Wie weet
waar zo'n kind uithangt Er ka i
wel ik weet niet wat met haar
kunnen doorpraten
op de straat rondslinge- want Joke was even met stom-
U kunt toch zeggen dat ze heid geslagen en daar moet je
altijd gebruik van maken.
Zo stonden ze als twee kemp
hanen tegenover mekaar. In-
dan moet eens draaide Joke zich om.
.Bah zei ze, uit de grond
jan haar hart en stapte de
De'vader kamer weer uit„Vuile kapi-
zweeg eventjes. Hij talist!" hoorde ze zich nog
naroepen. Ook uit de grond van
zijn hart ongetwijfeld.
naar de club moet toegaan. En
MIEBEL.
u M««fl ttttdtïjXr üirirïtïrirtrlrPltPirtrtrtriiirv
onder deze beruchte
een nieuwe rolprent uit te bren
gen.. heeft de centrale raad der
Joden in Duitsland stelling geno
men. In een verklaring zegt hi.',
dat de vertoning van een film on
der de titel, die eens als leus werd
gebruikt voor anti-semitische pro
paganda. slechts tot onaangena
me reacties aanleiding kan geven.
„Hierbij komt het op de tendens
van de nieuwe film in het geheel
niet aan. De verheerlijking van de
historische Joodse figuur is even
verwerpelijk als de poging door
het zwart afschilderen van Joden
de openbare mening te beïnvloe
den. De centrale raad van de Jo
den in Duitsland wraakt niet al
leen op morele maar ook op juri
dische gronden het voornemen een
film to v°-vaardigen onder de ti
tel Jud Süss".
2y
.SLECHTS DE MIDDEX-
ORTHODOXIE
Ds. J. J. van Hille in het
„Remonstrants Weekblad:"
Wat He middenorthodoxie heeft
gepresteerd, is enorm: het oplei
dingscentrum De Horst b.v., vele
Herderlijke Schrijvers als over het
Huwelijk, Nieuw Guinea, Chris
ten zijn in de Nederlandse Samen
leving, het Oorlogsvraagstuk, om
i greep l
GF.ltEK. RICHTINGEN'
Prof. dr. F, W. Grosheide
in „Belijden en Beleven:"
Vroeger kenden we geen rich
tingen, dat lieten we aan de Her-
vormden over, thans is het an
ders geworden. Wy spreken in
den Gereformeerden kring ook
van rechts en van links B.v. als
die of die
orden. Ik
iet, hij is m
dc kerk
veetal door
PRINCIPIEEL
Ds. G. N. Lammens in
„Jong Gereformeerd:"
Er zijn gereformeerden die zeer
principieel over de melkprijzen
van Vondeling kunnen praten,
maar tot hun ongelovige melk-
Chri
kum
zegget
Het christelijke schoolblad
,Onze Vacatures:"
De Hervormde Synode heeft nu
i begin. En wellicht komt het
zover dat de kerk haar woord
de overheid spreekt Met b\j-
J