CHRISTELIJK
Zuid-Afrika en de
apartheid
'avarme
Oecumenische hulp aan
Italië en Pakistan
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Steeds meer leerlingen
op sehipperssclioleii
Internationaal congres
landbouwkundige studenten
Dr. H. Matter over:
Du Plessis contra Bushes
Dr. H. M. Matter heeft gerea
geerd op een boekje i»an de
Zuid-Afrikaan** hoogleraar prof.
L. J. du Plessis over de apart
heid In ryn artikel liet de
fchr\jyer zien dat Du Plessis niet
langer de Bybelse Chain er b\j
sleepte om de apartheid te ver
dedigen, maar dat h\j juist de
nadruk legde op het ..nationale
bewustzijn". Ds. Matter ver
volgt dan:
Het U hem stellig niet onbekend,
dat overal ter wereld de assimi
latie der volkeren In steeds snel
ler tempo voortschrijdt. Hij weet
wel, dal Je In de stamboom van
bv. de gemiddelde Fransman
den of Italianen of Russen tegen
komt. en dat het onmogelijk Ie
xeggen Is. wat voor ..ras" (men
▼ergeve me hei afschuw ijke
woord) de Amerikanen nu eigen
lijk lijn. En hij zal wellicht ook
wel weten, dat het wereld-commu-
nisme ons helemaal niet allemaal
tot Russen" wil maken. En dat
dat voor ons. Westerlingen. In elk
geval helemaal niet de Inset la
van onze strijd tegen het Commo-
We zijn desnoods bereid, te er
kennen. dat de Russen een hele
boel dingen beter doen dan wij,
maar we willen eenvoudig de vrij
heid hebben, het nu eens slechter
te doen. We zijn misschien wel
bereid, nog eens Russen of Chine
zen te worden, maar dan op het
ogenblik dat wij dat willen en niet
de P'i«*"n of oezen En dfit is
nu «ik weet. dat ik op 't ogenblik
een beetje formalistisch praat» on
ze cultuur En daarvoor vechten
we nu tot onze laatste atoombom
Prof. Du Plessis zou 'daar Is hij
Christen voor) als hij hier woon
de er stellig precies zo over den
ken. maar nu woont hij in Zuid-
Afrika En nu gaat hij plotseling
spreken over „rassen" «alsof dat
woord niet zwaar is van problema
tiek» en vin een „nationale zelf
standigheid" d;e tussen die ras
sen gehandhaafd moet worden,
alrof ..nationale zelfstandigheid"
ook maar iets te maken had met
de kleur van onze huid En nu
5nat hij in elk geval de vreselijke
ingen. die Bus'tes (voor zover ze
niet al bekend waren! onthuld
heeft in beginsel goedkeuren
Zeker. deze dingen kunnen
slechts „voorlopig" zi)n. Hij weet
wel. dat er geen aparte hemel zal
zijn voor blanken cn niet-blanken.
En daarom zouden er van tijd tot
tijd „geringe versagtlnge in dis-
kriminasie" overwogen kunnen
worden' Maar „voorlopig" gaat
de blanke, die met een niet-blan-
ke trouwt, of „trouwt" «want men
kan in die situatie natuurlijk niet
wettelijk trouwen) de gevangenis
in. En „voorlopig" wordt de nlet-
blanke afgesneden van de Avond-
maslrgemeenrchap met de blan
ke F!n zo zal het dan naar de
..eindbestemming" gaan. aldus de
schrijver Hij geeft terloops even
toe, dat Zuid-Afrika die „eindbe
stemming" nog niet „helder den
voor m'n gemak. Fn prof. Dn Ples-
sis ook niet, al lijkt het in dit
boekje een beetje 10.
We zijn met dit boekje een stap
vooruit. We danken er God voor
Maar er zullen nieuwe stappen
moet-n volgen Prof Du Plessis
verwacht, dat het met het door
hem voorgestelde beleid nog al
vreedzaam zal aflopen tussen
blanken en Bantu's. We hopen het
We bidden het, hoeseer we vre
zen' Maar het doet tenslotte m het
licht van het evangelie niet ter za
ke Want het is het evangelie van
Hem, die terwille van ons ieder
risico genomen heeft, tot en met
het risico van een Kruis. Ook het
risico van voort te komen uit een
„niet-blank ras" Als de wereld
deze dingen niet kentGod
zij haar genadig. Maar als de
Kerk deze dingen dan kent en
verkondigt, dan beginne zij met
ze in eigen leven te realiseren en
aan de wereld voor te leven. De
wereld kan zich misschien veroor
loven het evangelie de tanden uit
te breken als het al te gevaarlijk
wordt, de Kerk kan zich niets ver
oorloven dan dankbare gehoor
zaamheid en dat tot elke prijs.
Zij is nu eenmaal de wereld pre
cies een eeuwigheid vooruit.
i pacifist Busk es over, dese din
gen telkens ln herinnering te bren
gen. mur het steune de broeders
In Zuld-Afrika met een eigen
De Kerk springt bij...
(Van i
verslaggeefsters)
Half augustus zullen de heer en mevrouw M. v. d. Linden-Klap met hun
baby vertrekken naar Falerna. Falerna is een arm dorpje in Zuid-Italië. De
boeren werken er zeer primitief, met het gevolg, dat zij weinig verdienen.
Meestal kunnen lij de smid, de schoenmaker en de timmerman niet betalen,
zodat het hele dorp in behoeftige omstandigheden leeft. Het echtpaar Van
der Linden, dat wordt uitgeionden door de Stichting Oecumenische Hulp aar
Kerken en Vluchtelingen, sal samen met een Italiaanse domineeszoon die te
gelijkertijd als tolk fungeert, proberen de mensen in Falerna op alle moge
lijke manieren te helpen en raad te geven, zodat zij een hogere levens
standaard kunnen bereiken.
Fn da
waar zijn. En dat is waarliik
schande Het staat heus allemaal
nic» n de Bijbel, wat de Here wel
van plan is met de wereld en met
Zuid-Afrika.
we moesten hier ia Nederland en
in het verre Afrika temidden van
onze angsten voor wat er wellicht
gebeuren gaat ona maar werpen
op die enkele dingen die angstig
duidelijk tn de Bijbel staan. Ik «al
als Nederlander mijn vrouw en
kinderen en vaderland desnoods
met atoombommen moeten verde-
d)7~n Dat staat mi. duidelijk tn
dc Bijbel. En ik heb daarom niet
on de rlsleo'a te letten Die zijn
enorm, en Ik ion duizendmaal lie
ver willen, dat Ik vannlt het evan-
elle de weg van het pacifisme
i kleien. De kans. met mijn ge-
gelli
i In een atoomoorlog
te worden Is dan gering,
ken dal evangelie nu eenmaal niet
X
Felle aanval van het
Vaticaan op Polen
De Osservatore Romano heeft er bij
de Poolse r -katholieken op aangedron-
met de verdediging
opgeleid worden tot borduursters. De
werkstukken die zij later thuis maken
worden verkocht en... met succes. Zo
werd er in 1957 voor 35.750 gulden aan
borduurwerk naar Canada uitgevoerd,
terwijl er in Pakistan zelf voor een
bedrag van 32.500 gulden werd omge
zet. Het is helemaal niet ongewoon,
wanneer de vrouwen in Lahore dank
zij dit werk meer verdienen dan hun
broers of vaders.
De zelf-verdienende vrouwen tonen
H de verbete" veel interesse voor de lees- en schrijf-
ring van de hygiënische omstandighe- kunst, voor een betere behuizing en voor
den. En daar valt inderdaad nogal wat onderwijs aan de kinderen.
te doen: in Falerna wonen de men- Mejuffrouw Sijbranda zal zich in Pa-
in één kamer en in die kamer sla- kistan speciaal bezighouden met het
pen behalve de gezinsleden ook ezels, i derhouden
varkens, konijnen en kippen....
De heer Van der Linden is onderdi
recteur geweest van een landbouw-1
school op Nieuw-Guinea. Als expert op
landbouwgebied zal hij de boeren raad
geven over het gebruik van kunstmest, j
het werken met geselecteerd zaad, het
aanleggen van irrigatiewerken, het kwe-1
?n van tomaten en het verzorgen van
:t vee.
Mevrouw Van der Linden is in het
bezit van een verpleegstersdiploma en
zij heeft grootse plannen met betrekking
tot de volksgezondheid
het gelo
slimhedi
contacten met de gezin-
i Het jonge Nederlandse echtpaar Blan-
Voorllchting aan aanstaande en jonge kers. dat sinds verleden jaar de Griek-
moedera, zuigelingenzorg en kleuterver- $e bevolking in de „Vallei der Stinken-
sorging. misschien het oprichten van de Meren" helpt en dat eveneens door
een klein polykliniekje en nog diverse de Stichting is uitgezonden, heeft veel
andere zaken staan op het programma succes met zijn werk. De inwoners van
van mevrouw v d- Linden. Zy zal ook het dorpje Arethousa lopen de deur bij
proberen een eind te maken aan de zeer hen plat om om hulp en raad te vra-
oneeonomische omstandigheid, dat er in gen en zij zijn bijzonder populair,
het hele dorp geen enkele lapjeswinkel
te gaan met de verdedig.ng vinden is. zodat de acht naaisters die I
eloof. zonder zich te lenen Falerna rijk Is een reis van 25 kilome-
BEKUEPINGSWERK
NED. HERV. KERK
Beroepen te Soest: H. Roest te Vrooms-
Aangenomen naar Dalen (toez.): mr. L.
H. v. d. Bilt. kand. te Amsterdam; naar
Welsum: kand. C de Jong te Scheve-
n ingen
Bedankt voor West-Terschelling: Th.
van Sprang te Zundert; voor Zoetermeer:
G H. van Kooten te Genemuiden; voor
Werkendam: J. J. Trouw te Alblasserdam.
Benoemd tot vicaris te Utrecht: A. van
Dorssen. kand. te Zeist.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Sijbrandaburen c.a.: G de
Jong, kand. te Nhega.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Rozenburg: kand. W.
Steenbergen te Zwolle.
EVANG. LUTH. KERK
Aangenomen naar Woerden: mej. A. P
Ris te Amsterdam
BAPT. GEMEENTEN
Bedankt voor Vriescheloo: H. Ploeger
te Borne.
Dr. J. C. Versluys
overleden
In de ouderdom van 63 jaar is te
Velp overleden dr. J. C. Versluys. die
op 11 juli jl. als leraar Frans aan het
Christelijk Lyceum te Arnhem afscheid
had genomen om met ingang van 1 sep
tember met vervroegd pensioen te gaan.
Dr. Versluys was aanvankelijk werk
zaam bij het bijzonder onderwijs als
onderwijzer te Nijmegen, Bloemendaal
en Amsterdam, en sinds 1 september
1922 was hij leraar aan het Christelijk
Lyceum te Arnhem. Gedurende de be
zettingsjaren zat dr. Versluys enige tijd
gevangen, waarna hem toegang tot de
school werd ontzegd. Sinds september
1946 trad hij op als conrector.
Dr. Versluys werd in 1950 benoemd
tot ridder in de orde van Oranje
Nassau.
De Bijbelse bewogenheid is méér dan een sociaal gevoel,
omdat zij de mensen in hun schamelheid voor God ziet en de
materiële ellende een gevolg weet van de zonde, het verbro
ken contact met God. In Zijn Naam zullen wij aan het werk
moeten, de theorie omzetten in de praktijk. De dienstdie de
christenen de wereld hebben te bewijzen, is er een van simpele
naastenliefde: zoekt het verlorene, misschien vlak naast uw
huisdeur. Bedenk, dat een beker koud water al meetelt en
dat een goed woord, een echt gesprek, van hart tot hart een i
kleine attentie, van grote waarde is in de orde, die geldt voor
het Koninkrijk van God. Onze bewogenheid is zonder zin, als I
zij niet wordt gedragen door de overtuiging, dat Christus
gekomen is om ons, verlorenen, te zoeken en dat Zijn bewo
genheid de wereld heeft gered. Hij vraagt van ons geen tegen
prestatie, maar slechts een antwoord op Zijn boodschap, met
ons leven aan de naaste.
KERKELIJK CONTACT
Het blad bracht gisteren een tweede
artikel in minder dan een week over de
recente Poolse overval van het Poolse
nationale heiligdom in het klooster van
Jasnja Gora en verklaarde, dat deze over
val de Poolse katholieken beledigd en
gekwetst heeft evenals het christelijk ge
weten en de gevoedens van alle fatsoen
lijke mensen.
De Poolse regering rechtvaardigt de
politie-overval als deel van een actie
om de veiligheid van de staat te be
schermen. Deze veiligheid schijnt inder
daad zeer goed beschermd te worden,
omdat zij een keer temeer gediend wordt
met de middelen van het meest onver
zoenlijk stalinisme, aldus het blad.
Dit wordt bewezen door het feit. dat
de agenten, die de overval verrichtten,
onder leiding stonden van dezelfde kolo
nel Morawski van de veiligheidsdienst,
die in de nacht van 27 september 1953
kardinaal Wyszinsky arresteerde".
- moeten maken ais zij voor een
de Inwoners een jurk of een ja« moeten
Het team van de Stichting Oecumeni
sche Hulp bestaat voorlopig uit drie le
den. later, wanneer die wat ingewerkt
zijn, zullen zij misschien assistentie
krijgen van nog twee anderen.
Pakistan
Mejuffrouw A. Sijbranda uit Hilver
sum is de derde Nederlandse die door
de Oecumenische Raad wordt uitgezon
den. Zij gaat half oktober naar Lahore
in West-Pakistan. De Technical Service
van de West Pakistan Christian Coun
cil heeft daar een jaar of zes geleden
een borduurcentrale opgezet, die op het
ogenblik bijzonder goed loopt.
Alle vrouwen uit Lahore en omge
ving. de christelijke zowel als de mo
hammedaanse. kunnen, wanneer zij
dat willen, in Lahore in drie weken
Vakantiecursus op IJsselmeer
Bescherm Uw haar tegen zon
en water met
-haarcrème
RECTIFICATIE.
Het tweede internationale con
gres van landbouwkundige stu
denten is vanochtend in de aula
van de Landbouwhogeschool te
j Wageningen officieel geopend door
|de secretaris-generaal van het de-
aucr ./ic ons oiaa ^an^gïste1 I Partement van landbouw, visserij
ren) zyn enkele woorden uitgevallen CH voedselvoorziening, dr. J. H.
Dr Matter schreef over het onrecht j Patijn Ruim 50 studenten uit der-
t ogen over de nlet-blanke in Zuid-Afnka .fin ,„iior> «m Wroano
en in de zuideiüke staten van Noord- tien landen zullen een leergang,
Amerika. In deze laatstgenoc-n-lc gebic- gevolgd door excursies, besloten
den liggen de zaken principieel anders. met een driedaags congres, bij
ten is het vorige jaar in Tunis opge
richt.
Dr. Patijn sprak in zijn openingswoord
over de verantwoordelijke taak die
deze toekomstige dragers van de land
bouwwetenschap wacht. Zij zullen gro
te invloed kunnen uitoefenen op gezord
geestelijk en materieel welzijn van de
boerenstand door het tot verder bloei
brengen van wetenschap en door het
uitdragen van onderwijs en voorlich
ting. „Als gij elkander op internatio
naal vlak zoekt en leert begrijpen, ge
dachten en gegevens over opleiding
uitwisselt, werkt ge
Uitbreiding school
te Rotterdam is
bijzonder urgent
Stichting Koninklijk Onder
wijsfonds voor de Scheep
vaart deze week een vakantie
cursus. Aan boord van het in
structievaartuig Prins Hendrik,
bevonden zich bij het vertrek
ruim 50 personen, onder wie di
recteuren en leraren, verbonden
aan het fonds, alsmede mr. J. de
Bruyn, chef afdeling lager onder
wijs van het ministerie van O.,
K. en W. en de heer B. Mosterd,
hoofd afdeling b.l.o. van dit mi
nisterie.
De twee schepen zullen varen op het
IJsselmeer en Harderwijk, Kampen, Lely
stad, Urk en Enkhuizen aandoen. Er
worden enige inleidingen gehouden en
er staan excursies naar de Zuiderzee
werken, het Zuiderzeemuseum en de
Noordoostpolder op het programma
De directeur van het onderwijsfonds,
de heer A. A Kleijn, heeft als eerste
een uiteenzetting gegeven van de activi
teiten van het fonds sedert de vakantie
cursus 1957. Sprekende over het lager
onderwijs, dat door het fonds wordt ver
zorgd. merkte hij op. dat de wijziging
van de conjunctuur in de afgelopen acht
maanden merkbaar is en wel in de vorm
van een belangrijk grotere toeloop van
kinderen, omdat er meer schepen stil
liggen- Op korte termijn moesten maat
regelen worden getroffen, die o.m- be
stonden in het aantrekken van leer
krachten. Ook lesruimte vormde verder
een probleem.
school te Delfzijl, met een dub
bele capaciteit van de tegenwoordige, zijn
in principe door de minister goedge
keurd. Als de definitieve toestemming
eenzelfde uitbreiding als in Delf-
iien in Rotterdam al drie jaar be-
terreln, vry dicht by het water,
/erven. Het Is door de gemeente
liet fonds gereserveerd, maar er
zyn moeiiykheden, waardoor er geen
schot in de plannen zit en de aankoop
het terrein nog niet mogelyk was.
Er zpn weer besprekingen gaande en de
heer Kleyn rel te hopen, dat er nu ein
delijk eens klaarheid zal komen. De uit
breiding in deze stad is dringend nood
zakelijk. omdat de afwijzing van leer
lingen hier het grootst is.
Ook in Amsterdam zijn plannen voor
uitbreiding. Van de gemeente kan men
een terrein krijgen op ongeveer 700 me
ter van het schoolschip Koningin Wil-
helmina, dat dan als internaat zal wor
den ingericht voor 180 jongens. Op het
terrein zal een houten schoolgebouw
worden opgetrokken. Realisering van
de plannen betekent een uitbreiding van
50 procent t.o.v. de bestaande capaci
teit.
Ook in Harlingen
Verder is een vooropleiding voor de
kust- en binnenvaart in Harlingen
noodzakelijk gebleken. Het gemeentebe
stuur heeft een pand laten verbouwen,
zodat het een uitstekend' internaat zal
zijn. De lessen kunnen in een bestaand
schoolgebouw worden gegeven en zullen
in september a s. aanvangen. Er hebben
zich voor deze vierde dagnyverheids-
school al meer leerlingen gemeld dan
geplaatst kunnen worden.
Ten slotte gaf de directeur een
woord" op de vraag hoe het met het derde
instructievaartuig staat. De uitvoering
van de plannen is vertraagd door finan
ciële moeilijkheden. Nu is het plan klaar
nstantie. die het benodig
de geld wil lenen.
De Evangelisch Luthen
«lanle heeft ilrh als een
ktrkgenooUehap geïnstitueerd. Ze
heeft ongeveer 1300 leden die over
vyf gemeenten lijn verdeeld. De eerste
synode van het nieuwe kerkgenoot-1
achap zal op 10 augustus beginnen. 1 le organisatie
S ,Xnat:onakZ-samenwedrkmeg" "oeft te wyken voor de slulzenbou-
aldus dr Patiin samenwerking Men heef| ze,fg de iekerheld ^„jen,
Nadien heeft de waarnemend rector- jf?1 er lokaliteiten mogen worden Het wacf,ten |s op de toestemming
magnificus van de Landbouwhoge- bygebouwd. de m|nister Zou mpn |ember
opdracht van del school, prof. tf. W. F. Eijsvoogel. Jc I hp
ational Association of Agricul- congresserende buitenlandse studenten Bouwplannen
tural Students" onder auspiciën van de ingelicht over de studie te Wageningen leerlingen aan de dag-
SSTS3Ï.
grarische studenten De internat:ona-
grarische studen-
98
De rit van Navarone was belachelijk eenvoudig
geweeat. maar hot totaal uitblijven van oppositie
viel gemakkelijk te begrijpen. »dat alles zo onver
wacht was gegaan. Naast Mallory op de voorbank
S;ze;en en evenals «leze in eer. Duitse uniform ge-
eed. h3"i Louki de zware auto bestuurd en **«1 on-
berupel.jk bc-.tuurd, iets wat voor een man op een
afgelegen e.iand in de Aegc.sche Zee zo ongewoon
was. dat Mallory er versteld van had gestaan, tot
Louki hem eraan herinnerde dat hij jarenlang de
chauffeur van de co«vsul Eugene Vlachos was ge
weest. De rit naar de stad had geen twaalf mi
nuten vereist en niet alleen dat de kleine man keu
rig reed, hij kende bovendien de weg zo goed dat
hij een bijzonder hoge snelheid bareikte. ondanks het
feit dat hij bijna voortdurend zonder licht reed
Het was niet alleen een eenvoudige tocht, maar
ook gebeulde er onderweg vrijwel niets bijzonders.
Ze wa-.»n verscheidene, op gelijke afstanden van ei
kaar geparkeerde trucks gepasseerd en op nog geen
twee kilometer var de stad em colonne ar twintig,
in rijen van twee marcherende soldaten gepasseerd,
die hen 'egrm et kwam Leuki had vaart gemin
derd het zou argwaan hebben gewékt indien hij
jrK'le- was gaan rijder en daarmee heé leven van
de soldaten >r. gevaar had gebracht maar hy
had sterke V »plamp«n aangeknipt de Duitseri
verblind en hevig geclaxoneerd. terwijl Mallory uit
het rechter portierraampje leunend, ui perfect DuiU
«Ie soldaten had toegeschreeuwd dat ze uit de weg
moeeten gaan. Dat hadden te gedaan, terwijl de
jonge groepscommandant keurig in de houding
De kanonnen van
r AIISTAI* MACIIAN
gav
hoog
reden, bissen een vervaDen Byzantijnse kerk en een
wtt gekalkt orthodox klooater. die elkaar noga! te
genstrijdig elk aan een kant van de stoflage weg
«tonden aan te kijken, en waren direct daaror in
het laag gelegen deel van de r-xtc stad beland.
Mallory had een vage indruk gekregen van «malle,
bochtige, zwak verlichte at raten, slechts centimeters
bochtige laan ingereden en hij had gevoeld hoe de
wagen steeds hozer klom. De Griek had plotseling
gestopt cn Mallory had zijn voorbeeld gevolgd toen
hij snel de donkere laan afkeek, die volkomen ver
laten was ofschoon het nog een uur v«>or «le avond
klok was Naast hem was een trap van witstenen
treden geweest, zonder leuning en evenwijdig met
de gevel van een huis; het portaal bij de deur was
met eer. hek van smaakvol smeedwerk omgeven.
De nog altijd half versufte Panayia wa# hen voor-
Segaan de trap op. door het huis hij had precies
e weg geweten over een plat dak. een trapje
af. over een donkere b nr.enplaats en ln de oude
woning waar ze nu zaten Nog eer ze de buiten
trap op waren, was Louki met de auto weggereder
en pas nu realiseerde Mallory zich dat de kleine
man het niet nodig had geoordeeld hem te zeggen
wat hij met de auto dacht te doen.
Terwijl hij door het vensterloie gat in de muur
naar de poort van het fort zat te staren, hoopte
Mallory vurig dat de kleine Griek met g'n droevige
ogen niets zou overkomen en dat waarlijk niet al
leen omdat dier; ontzaglijke vindingrijkheid en
plaatselijke bekendheid van zo n onschatbare waar
de waren geweest en vermoedelijk zouden blijven
Afgezren van deze overwegingen was Mallory een
diepe genegenheid gaan koesteren voor deze man
met zijn onverstoorbare opgewekheid, zijn enthousi
asme. zijn begeerte om te helpen en bovenal zijn
totale zelfverloochening. Hij was een door en door
beminnelijke kerel en Mallory voelde grote sym
pathie voor hem. Dat was allesbehalve het geval
met Panayis. dacht hij wrang, om echter onmiddel
lijk spijt van die gedachte te hebben. Want Panayis
kon het niet helpen dat hij was zoals hij was en
bovendien had de man op zijn sombere en ver,
beien manier evenveel voor hen gedaan als Louki.
Maar dat alles nam niet weg dat hij helaas Louki's
warme mensehjkneid miste.
Ook ontbrak hem Louki's parate intelligentie en
diens kwieke opportunisme, dat aan het geniale
grensde. Het was Louki's briljante idee geweest, zo
peinsde Mallory, dat ze in dit verlaten huis zouden
trekken. Niet dat het zo moeilijk was geweest een
lege woning te vinden, want sinds de Duitsers in
het oude kasteel waren getrokken, hadden tientallen
inwoners dc stad verlaten en zich in Margaritha en
andere afgelegen dorpen gevestigd en het eerst van
allen waren zij verdwenen, die aan het marktplein
woonden. De nabijheid van de muur van het fort,
die de noordzijde van het plein vormde, was meer
geweest dan ze konden verdragen, te meer daar het
voortdurend in- en uitlopen der soldaten en de voor
de ingang heen en weer lopende schildwachten hen
steeds herinnerden aan hun verloren vrijheid. Er
waren zoveel inwoner» verhuisd, dat meer dan de
helft van de woningen aan de westzijde van het
plein die het dichtst bij het fort lagen nu door
Duitse officieren tn beslag waren genomen. Maar
dat hij en zijn vrienden nu als het ware gedwongen
waren de vijand van nabij gade te slaan, waa pre
cies wat Mallory had gewikf Wanneer het ogenblik
om toe te slaan kwam. hoefden ze maar enkele
meters af te leggen. En ofsch«x>n een bekwame
garnizoenscommandant altijd op het onverwachte
voorbereid zou zijn. achtte Mallory het toch hoogst
onwaarschijnlijk dat een zinnig mens op de aedachte
kon komen dat saboteurs hun leven op het spel
zouden zetten door een hele dag op letterlijk een
steenworp afstand van «le fortmuur door te brengen.
(Wordt vervolgd)
dracht tot de bouw kui
sou het derde vaartuig
klaar kunnen zyn.
Advertentie
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
School voor Joods
hoger onderwijs
VAN OOST EN WEST
TAEZE WEEK zullen dus in ons land
besprekingen worden gevoerd
tussen vertegenwoordigers van de
Wereldraad van Kerken aan de ene
kant cn vertegenwoordigers van de
Russisch Orthodoxe Kerk aan de
andere. Correspondentie welke zich
over jaren uitstrekt is aan deze sa-
menspreking voorafgegaan. De be
sprekingen zullen het karakter dra
gen van een onderling-voeling-ne-
Het feit reeds van deze ontmoeting
is belangrijk. Zij Is stellig het re
sultaat van een wederzijds gevoeld
oprecht begeren.
De kerk, waar ook ter wereld, kan
en mag geen genoegen nemen met
door mtnsen en machten opgewor
pen scheidingen. Waar zij zich ook
openbaart, heeft zij iets gemeen wat
buiten de kerk wordt ontbeerd en
gemist. En juist waar zij een woord
hèt Woord, heeft voor de wereld,
niet het minst voor de wereld in
gescheidenheid en gespletenheid,
daar zal zij blijven zoeken naar
toenadering, daar zal zij de schei
ding, de separatie, van christenen
in het bijzonder, blijven gevoelen
als nood en als iets waarbij zij
zich als kerk niet mag neerleggen
als bij een voldongen feit.
Het gesprek tussen de vertegen
woordigers van Wereldraad en Rus
sisch Orthodoxe Kerk zal belang
rijk zijn en, naar te verwachten
valt. bovendien niet gemakkelijk.
Er zijn op de wereld vandaag heel
wat menselijke hinderpalen en be
lemmeringen. Dat de kerk mede
staat in de spanning die wij plegen
aan te duiden als de spanning tus
sen Oost en West, zal niet het
minst tijdens deze besprekingen aan
dc dag treden.
Wat wij, ook in eigen land, maar
tevens tot ver over de grenzen van
ons land, de laatste jaren hebben
zien gebeuren, is dat de kerk zich
beijvert opnienw kerk te zijn ln de
ware en volle zin des woords. Kerk
ook in deze zin, dat zij haar vrij
heid en onbevangenheid wil bewaren
zo nodig wil herwinnen, ten over
staan van machten en krachten in
de wereld. Zij wil zich hoeden voor
„vereenzelviging".
Naar ons gevoelen heeft zij daar
bij de neiging te ver te gaan, in
zoverre zij namelijk ten aanzien
van wat zich buiten de kerk zelf
aan christelijke activiteit ontwik
kelt dezelfde distantie betracht als
ten aanzien van alle andere acti
viteiten. De kerk behoort, zo me
nen wij, behalve te scheiden óók te
onderscheiden. Dit laatste geschiedt
in feite nog te weinig, ai valt er
wel iets van een kentering te be
speuren.
Echter, de kerk wil kerk zijn. Zij
wil dit zijn in West en in Oost.
En juist omdat zij dit wil zijn, kan
een gesprek tussen de kerken links
en rechts van het IJzeren Gordijn
ook moeeliik zijn. Zulks ligt nader
in de lijn van de Wereldraad, die
zich ook waarlijk Wereld-raad wil
betonen.
Dat het gesprek moeilijk zal zijn,
behoeft men zich niet te verhelen.
En wederzijds wantrouwen lijkt niet
geheel ongerechtvaardigd.
Er zijn achter het IJzeren Gordijn
bedenkingen, ook kerkelijke beden
kingen, dat de kerken in het Wes
ten enige dienstbaarheid aan het
„kapitalisme" beoefenen. Wordt, zo
vraagt men er onder meer, de oecu
menische beweging bijvoorbeeld
niet voor een overgroot deel van
uit Amerika gefinancierd?
De bedenkingen van de christenen
in het Westen tegenover de situatie
in het Oosten zijn minstens zo
groot. In hoeverre heeft, zo vragen
zij zich af, de kerk achter het IJze
ren Gordijn wel leefruimte om wer
kelijk kerk te zijn? Zal zij er niet,
in meerdere of mindere mate, door
ideologieën zijn geïnfiltreerd? Zal
zij niet dienstbaar zijn aan de
staat? Bij dit alles komt, dat het
gesprek straks tussen de vertegen
woordigers wel aan alle kanten be-
invioed moet worden door de con
stellatie in de wereld.
Het zal wel niet mogelijk zijn, en
het zal trouwens wel niet de bedoe
ling zijn, het gesprek te beperken
tot een theologisch gesprek of zelfs
tot een gesprek tussen theologen.
Er is ln onze dagen in de wereld
iets gaande. Men denke aan de
atoombewapening. Men denke aan
het vredesvraagstuk. Hoe komen de
leiders van de Russisch Orthodoxe
Kerk naar de besprekingen? Moet
de omstandigheid dat zij voor deze
besprekingen van de Russische poli
tieke leiders de onvermijdelijke uit
reisvisa hebben gekregen ons iets
zeggen? Moet ons dit met wat ex
tra wantrouwen vervullen? Of mag
dit wantrouwen misplaatst heten?
Binnen de Russisch Orthodoxe Kerk
schijnt het begeren te zijn gegroeid
om tot de oecumenische beweging
van de Wereldraad toe te treden.
Aan de Wereldraad zelf moet dit
welkom zijn. Aan de andere kant zal
de Wereldraad enige bedachtzaam
heid wenselijk voorkomen. Hij wl'
zich vrijhouden van „wereldse'
machten. Hij zal zich, voor zover dc
omstandigheden dit mogelijk ma
ken, willen vergewissen in hoeverre
de Russisch Orthodoxe Kerk zelf
waarlijk vrij is en of met het „toe
staan" van deze besprekingen de
Russische politieke leiders niet hun
eigen bedoelingen hebben.
Moeilijke besprekingen zullen het
worden, maar tegelijk belangrijke.
Wij zullen goed doen er niet maar
critisch tegenover te staan. Niet
maar met onze critiek zullen wij
deze besprekingen moeten begelei
den, veeleer met ons gebed.
Want wij mogen, als christenen,
aannemen, dat zij zijn ingegeven
door dezelfde begeerte die wij in de
Brief aan de gemeente Efese (1:
15) vinden aangeduid als „een lief
de tot al de heiligen".
Deze liefde is tegelijk een christe
lijke liefde en zorg jegens de we
reld, te sterker naar mate de we
reld is verscheurd en in de impas
se is beland.
GEEN TOPCONFERENTIE
Begin september zal in Amsterdam
een dagschool voor Joods hoger onder
wijs worden geopend. Er zullen onge
veer 25 lesuren per week worden gege
ven, o.m. in Talmoed. Rabbijnse litera
tuur. Joodse geschiedenis en Joodse fi
losofie. Deze nieuwe onderwijsinstelling
is een onderdeel van het Nederlands Is-
raëlietisch Seminarium. Zij leidt niet
op voor een bepaald «liploma en beoogt
uitsluitend een ver doorgevoerde Joodse
algemene ontwikkeling tegeven^fc
TN de brief van Chroesjtsjef aan de
westelijke Grote Drie valt on
middellijk op, dat de Russische pre
mier na zijn bezoek aan Peking de
gedachte aan een topconferentie over
het Middenoosten volledig heeft la
ten varen. Hij zegt op een bepaald
ogenblik wel, dat de Assemblee van
de Verenigde Naties de organisatie
van een topconferentie zou kunnen
bespoedigen. Maar dat is slechts een
rookgordijn, waarmee hij zijn opval
lende aftocht wil dekken.
Het staat dus nu wel vast, dat Mao
Tse Toeng zowel een topconferentie
in de Veiligheidsraad als een vijfmo-
gendhedenconferentie over het Mid
denoosten van de hand heeft gewe
zen, omdat in het eerste geval
Chroesjtsjef aan één tafel zou komen
te zitten met een vertegenwoordi
ger van de nationalistisch Chinese
president Tsjang Kal Sjek en in
het andere geval communistisch
China toch ook niet tot de gespreks-
parfners zou behoren.
We hebben reeds meermalen gecon
stateerd, dat er een eind Is gekomen
aan de onderdanige houding van Pe
king tegenover Moskou en dat deze
ontwikkeling de Russische leiders
voor enorme problemen kan plaat
sen. Het behoeft dan ook geen ver
bazing te wekken, als de Sowjetunie
binnenkort opnieuw de eis stelt, dat
de zetel van China in de Verenigde
Naties door een vertegenwoordiger
van het communistische regime In
Peking zal worden Ingenomen.
President Eisenhower heeft er goed
aan gedaan het nieuwe voorstel van
Chroesjtsjef onmiddellijk te accep
teren. Had hij dit niet gedaan, dan
zou hij het odium op zich hebben
geladen een gesprek over de toestand
in het Middenoosten uit de weg te
willen gaan. En dat is wellicht wel
een van de bedoelingen van Chroesj
tsjef geweest.
Dit neemt echter niet weg, dat de
problemen die aan een gesprek over
het Middenoosten verbonden zijn
hiermede niet uit de weg zijn ge
ruimd. De Russische propaganda
machine zal in de Assemblee ook
wanneer Chroesjtsjef daar niet per
soonlijk tegenwoordig is op volle
toeren gaan draaien om Amerika en
Engeland als agressors aan de kaak
te stellen.
Een gevolg daarvan kan zijn, daf de
Russen in elk geval zullen weten te
voorkomen dat eventuele voorstel
len van de westelijke mogendheden
om definitief een eind te maken aan
de spanning in het Middenoosten, de
vere'ste meerderheid van twee der
den krijgen.
Er moet dus rekening gehouden wor
den met de mogelijkheid, dat ook
het gesprek in de Assemblee zal ont
aarden in propaganda en dat het even
weinig resultaat zal hebben ais dat
in de Veiligheidsraad. Wellicht wil
Chroesjtsjef een dergelijke situatie
scheppen om later opnieuw op een
»nn«-nn»«»rentie aan te kunnen drin
gen. maar dan op zijn voorwaarden.
Ook is de mogeiykheid niet uitgeslo
ten, dat er ln Azië dingen gaan ge
beuren waarin communistisch Chins
een belangrijke rol speelt en waar
door het niet langer mogelijk zal zijn
deze staat te negeren.
