George Washington Goethals
BERKEMA KREEG
BEZOEK
een «m vettnm\
Schilder De Haas was in
1798 Oranjeklant
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 21 JUNI 1958
Honderd jaar geleden geboren
ontwerper en bouwer van
het Panamakanaal
QERKEMA behoorde tot die categorie mensen, die hun levensavond in de eenzaamheid
doorbrengen. Het valt daarom niet te verwonderen, dat hij zich enigszins geschrokken
uit z'n krakende rieten leunstoel opricht, als er plotseling luidruchtig op de deur gebonsd
wordt. Met een gezicht van: wat-zullen-we-nou-weer-beleven, schiet hij in z'n pantoffels en
sloft naar de deur. Als hij deze ontgrendeld heeft, het is sinds Antjes dood z'n vaste
gewoonte in de wintermaanden 's-avonds om acht uur de deur te grendelen, trachten
z'n ogen aan het duister te wennen.
DIT schijnt enige tijd te veigen, want hU schrikt,
als hij vlak voor zich plots een gejaagde stem
hoort: ,.Och meneer, mag ik even binnen ko
men? ik heb in het water gelegen en ik voel me
niet goed". En voor de oude Berkema zich reali
seert wat er precies aan hand is. schuift een don
kere gestalte langs hem heen het duistere portaal
in ..Doe de deur alstublieft dicht", spreekt de
stem bevelend. ..ikheb het koud". Door het onge
wone van dc situatie totaal overbluft, voldoet Ber
kema aan hel verzoek. Automatisch grendelt hij
de deur weer. To laat realiseert hij zich, dat
deze handeling wellicht van symbolische betekenis
kan worden als hij daardoor het onheil z'n huis
heeft binnengehaald. Als hij
de deur. die toegang ver
schaft tot het woonvertrek
openduwt, valt een schaars
licht op een man. die klap
pertandend, met angstogen
rondkijkt, als een hond, die
benauwd is voor een nade
rende onweersbui. „Zo, nu
kunnen we tenminste zien
wat we zeggen". Berke-
ma's eerste woorden zijn gesproken en hij voelt
het zolf als een bevrijding Dan valt z'n blik op
het hoopje menselijke ellende, dat nog steeds in
afwachtende houding in het portaal staat. De kle
ren van de man hangen als een natte zak om z n
lichaam; z'n zwarte haren pieken dwaas langs het
bleke voorhoofd. Een enorm litteken ontsiert zn
linkerwang. Een mens moet wel keihard SUB, om
bij een dergelijke aanblik een afwijzende houding
aan te nemen Berkema behoorde in ieder geval
niet tot die ..keiharden „Blijf hier staan", zegt
hij beslist; „ik haal droge kleren".
Een kwartier later zitten de beide mannen bij de
Inmiddels dooi Berkema opgeporde kachel. De
ellendige aanblik van de vreemdeling van zoeven
heeft plaats gemaakt voor een komische. Het veel
te nauw-sluitende zondagse pak van Berkema is
daar de oorzaak van. Terwijl de vreemdeling zijn
sombere geschiedenis vertelt, die af en toe wordt
onderbroken, wanneer hij geschrokken naar iets
schijnt te luisteren, lurkt Berkema. wie net
laatste schijnt te ontgaan. aan z'n onafscheide
lijke pijp. zo nu en dan meewarig het hoofd schud
dend. „Ik heb een verschrikkelijke tijd achter de
rug", gaat de vreemdeling verder. „Moeilijkheden
in het huwelijk. Mijn vrouw is me ontrouw gewor
den en ging er met een ander van door. Kapot
ben ik er van meneer, kapot! Radeloos heb ik
wekenlang gezworven, omdat ik het in mijn eigen
huis niet meer kon uithouden. Ik ben m'n eigen
omgeving ontvlucht. Ik heb honger geleden, dorst
en kou". En dan vervolgt hij bijna fluisterend:
.Vanavond heb ik er een eind aan willen maken.
Ik heb me willen verdrinkenIk ben een
lafaard geweest de angst voor dc dood deed
me terugkrabbelen". Dan plotseling geheel van
onderwerp veranderend vraagt de vreemdeling:
„Is het te veel van uw goedheid gevraagd als ik
u verzoek mij deze nacht onderdak te willen ver
schaffen'' Het is nu te laat om nog verder te
gaan". Hoewel Berkema zich al min of meer op
een dergelijke vraag had voorbereid, brengt ze
hem toch even in verwarring. Een vage ondefi
nieerbare onrust doet hem aarzelen.
stoel aangeland, een van z'n eerste bezighe
den is 's morgens even de krant inkijken. dan
en donkere drei-
Op 29 juni 1858, dus een eeuw geleden werd te Brooklyn
op Long-Island een flinke jongen geboren, die gedurende
zijn leven een werkelijk gigantisch werk tot stand zou bren
gen: George Washington Goethals, zoon van Vlaamse emi
granten, de geniale, bij ons te weinig bekende, ontwerper
en bouwer van het Panamakanaal.
Na een strenge militaire opleiding aan de akademie van
West-Podnt werd hij in 1880 tot luitenant aangesteld, waar
op in 1891 zijn bevordering tot captain volgde.
Laten wij in de historie een stap
teruggaan. Wij herinneren ons wel
dat Vasco Nunez Balboa om
streeks 1513 de Cordilleras van de
isthmus van Panama overtrok en
als eerste der conquistadores de
Stille Zuidzee aanschouwde. Door
laster en intrige verloor hij zijn
hoofd op het schavot en zijn rivaal
Pizarro ondernam zijn tocht naar
het rijk der Inca's, argeloze slacht
offers van de roofzucht en moord
lust hunner ontdekkers. Spaanse
{[aljoenen brachten hun kostbare
ading naar de nieuw gestichte
goudstapelplaats Panama. van
waar muilezels ze over bergpassen
en ravijnen naar Portobello aan de
kust van Nieuw-Granada over
brachten.
De Boekaniers
In 1671 hebber\ de beruchte fli-
bustiers of boekaniers Panama ge
brandschat en uitgeplunderd; hun
aanvoerder Henry Morgan, die als
basis van zijn rooftochten te land
en ter zee het eiland San Domingo
in vaste hand hield, werd gesteund
en aangemoedigd door de Britten,
die door middel van de kaapvaart
Spanje enorme schade berokken
den. Morgan, die Panama had uit
gemoord, werd door Jacobus II
aanklacht van
een gewetenloze
speculatie, tegen
jarenlang te heb
ben opgedreven
en het volk daar
bij misleid. Ge
neraal Boul^pger
heeft niet mogen
genieten van zijn
triomf, hij is
evenals later ook
Paul Déroulède.
de vurige dich-
terstaatsman die
eveneens de „re
vanche'' predik
te, uit Frankrijk
verbannen.
Na al die smaad
blamage was
de United States een
nationale eer en pres-
voeten vertreden! Des ochtends
van zeven tot twaalf leidde en con
troleerde hij de veelzijdige werk
schepen in en uit. Gezien in de
richting van Colón aan de At- jij
lantische OceaanA
heeft op de eerste januari 1S| e(
lat q
;r- middags en des avonds in zijn ver-
ei- plaatsbaar kantoor, terwijl hij op reldoor,°8 hadden gemengd,
troon verloor tot koninklijk goe-
verneur Van Jamaica benoemd!
Later, in de jaren 18501858, leg
den de Amerikanen een spoorweg
aan over de isthmus, van Aspin-
wail (Colón) aan de Caribische
HarryO.tenBrinke
die onder zijn dak verkeert. Onge
rust loopt hij met de krant naar het venster om
beter te kunnen zien. Gejaagd leest hij verder:
QISTERAVOND heeft de zesendertig-jarige
ex-mijnwerker H. J. van D. uit Sittard, kans Zee naar het weder opgebouwde
gezien uit de strafgevangenis te Breda te ont- Panama aan de Pacific, subliem
sneppen. Onmiddellijk na de vermissing werd staaltje
d. pUuMW. politic ge.
alarmeerd. doch het is haar
niet mogen gelukken de
uitbreker te arresteren. Een
inter, dvt inlichtingen kan gSR'Snl
verschaffen, welke kun
nen leiden tot aanhouding
van de ontsnapte, wordt
verzocht, zich onmiddellijk
De Miraflores-Locksdu
stel sluizen, acht mijl van
bon aan de Pacific. Nadat
„Pedro Miguèl Sluizen" het
de richting Colón kornet
schip al tien meter hebben late
lakkei
het o
mlaag
slui
het Ocei
:onder hoogteverschil, met nega-
geleden. De aanleiding daar- tie van de negatieve
De „Gatun-Locks", die in drie
achtereenvolgende sluiskumers
kwestie van nationale eer en pres- troieerae nij ae veeizijaige wens- een niveauverschil van bijna
tige geworden het grote werk in zaamheden, zoals het aanleggen jcrri-_ melfr overu,innen. Elek.
mich?*?!! De" Uw ÏÏS. ","n <el,em«„,„e,
Slweg rond Kaap Heüfn forten, het opblazen van reuver- over tandrad™!, l-rmpand,. <f.
schreeuwde als het ware om de sperringen, het hier en daar wijzi-
veel kortere route door de land- gen van rivierbeddingen en het
engte van Panama! Voor veertig graven van het kanaal, niet met
miljoen dollar werd tenslotte van mankracht zoals onder de Franse
de Franse maatschappij de con- leiding, maar met de nieuwste
cessie overgenomen en Panama graaf- en boormachines, spring- cersve j.nuar.
tooode zich bereid de Itanaelzooe stoften excavateur. en b.gsermo- „o," voordat
voor 99 jaar in pacht te geven. lens. Na de siësta werkte hij des r. ze-
maar het parlement van de ver- middags en des avonds in zijn
enigde staten van Columbia
eerde het plan goed te keuren en zondag na Kerktijd voor eitceen te
f'anama een deelstaat daarvan toegankelijk was om. wat dan ook, co de „F.nama-Pacific-Expo
mocht op eigen gezag geen land in het belang van het grote werk tion gehouden: voor AmerUi
afstaan... Geen nood. de republiek te bespreken. Hij was de eerste die was een nieuwe aera d
Panama verklaarde zich in een het Juiste denkbeeld in toepassing h
korte felle revolutie vrij en onaf- bracht, n.l. een sluizenkanaal met 6* bloei van handel en industfl
hankelijk. en de United States zowel gekoppelde als hellende slui- aangiebirokengl
haastten zich de nieuwe staat on- zen. die in verschillende trappen destelling van de Monroe-leer.
verwijld te erkennen, waarmede en door middel van elektrische lo-
het geschil met Columbia de facto komotieven, naar gelang zulks Dertig jaar geleden, in 1928, j n<
beslecht was' Zij verkregen een vereist wordt, de schepen tot drie- George Washington Goethals lm
strook gronds van 15 K.M. breedte maal toe op een ander niveau eerste goeverneur van de Ami
(de Kanaalzone), waarin nu een brengen. De sluizen - - -
hooggelegen Kanaal zou worden zouden per dag
aangelegd met diverse sluizen om schepen tot 30 m-- -- -
de verschillen van waterstand te heffen. En inmiddels ontstonden in de wis- en natuurkunde
overwinnen. er in de zone steden met kerken, universiteiten van Princetown
ziekenhuizen, hotels, koelhuizen, van New York benoemd. Na zj
ruime winkelstra- dood is aan de zeezijde van de b
venstad Panama een boulevai
De toenmalige majoor van de CnnJor* bns*n aan8eleSd mat e.en inrposant
genie, leraar aan de militaire aka
demie van West-Point, ontving in
maart 1904 een telegram van pre-
Gatün kaanse kanaalzone, overleden. Ij P'
dan vijftig, was tot generaal bevorderd en l s<
m'eter hoger niveau ere-doctor in de hydrographie j y,
ziexennuizen
Dictator bakkerijen
toe gaf de gold-rush'—
rado's en gelukzoekers naar de terkering
schatten van het pas verworven
Franse pogingen
Dan zou
riprobeert
Een lange nachtrust zal u goed
zwerver, breekt in hem alle weerstai
'k maar gelijk onder de lappen kruipen
hij te schertsen. mm te
doen".
VTADAT Berkema de zwerver z'n kamer heeft
IN gewezen, laat hij zich zuchtend in z'n stoel
vallen. „Hè. hè!, wat eer
komen op z'n ouwe dag"
- B- Hij moest i
in bed kruipen. Het vuut
»oft langzaam uit. Het wordt kil i
aanstonds
in de kachel
««V.» n het vertrek.
Het is alsof plotseling alle kilte zich concentreert
hem zijn
hem her-
portret bo-
hart. Een angstige twijfel besluipt hem.
als een wild dier. loerend op z'n prooi. Is het wel
goed wat hij gedaan heeft* Heeft die kerel de
waarheid gesproken? Kan hij iets kwaads in de
zin hebben'' Het zijn deze vragen, die hem maar
niet kunnen doen besluiten naar bed te gaan. De
vreemdeling ligt nu in zijn bed. het bed. dat hij
in gelukkige Jaren met Antje deelde. En op het ka
mertje staat op oen tafeltje een doosje met Antjes
ateraden Misschien verdienen de spullen in het
doosje die naam niet eens. maar vooi
het tn ieder geval sioraden. omdat ze
ïnneren aan Antje. Als de kerel maar
Onwillekeurig dwaalt z'n blik naar het
ven de schoorsteen. Antje. z'n overlecieii-Tn-uwT-
Het is. alsof ze hem bemoedigend toeknikt, alsof
ze zeggen wil: „toemaar jongen, het was goed wat
je deed" Hij herinnert z:ch nog zo goed hoe Antje
leefde. Altijd stond ze klaar voor een ieder, die
haar hulp vroeg. Geen bedelaar of schooier klop
te tevergeefs bij haar aan. Eens toen hij haar
min of meer bestraft had om haar vrijgevigheid
aan dat ..volk langs de weg", had ze gezegd, 't
was een vrome ziel. zijn Antje, „Arie". had ze
gezegd, „weet je wat de Heere Jezus gezegd heeft
Voorwaar ik zeg u, voorzover gil dit aan één van
Mijn minste broeders gedaan hebt hebt gij dit
Mi) gedaan".
Later, toen ze reeds was heengegaan, heeft hij
precies begrepen, wat de drijfveer was geweest
van haar daden. Maar kom. wat zit hij zich eigen
lijk zorgen 'e maken. HIJ moet niet zo wantrou
wend zijn. Antje verweet hem dat vroeger ook al.
Als hij opstaat en aanstalten maakt om naar bed
te gaan. kijkt hij nog eenmaal naar het portret.
En plotseling overvalt hem de blijde zekerheid:
hU handelde in de geest van Antje. Zij zou pre
cies zo gedaan habben.
getwijfeld opknappen. Als hij even later de brie
venbus hoort klepi-eren. loopt hij. genietend van
t'n pijpje naar het portaaltje en raapt het och
tendblad van de mat. Hij ia nauwelijks bij z'n
verbinding te stellen met het plaatselijk
Gesterkt door zijn met jgroot s
ces bekroonde werk i
zij het ook ten koste v
JS1
Egypte PR
- i vele tien- knoeierij
bureau van politie. Van D. staat bekend als duizenden mensenlevens besloot ketenden het beruchte Panama-
)i gevaarlijk misdadiger, die talrijke inbraken Ferdinand de Lesseps door het schandaal.
of hellende
niet meer te herstellen misre
kening. Het bankroet der maat
schappij werd voor de Franse re
publiek een nationale ramp, dui
zenden kleine beleggers hadden gen
hun kapitaaltj
politieke kuiperij
Goildetl knop nument°en de borstbeelden
Governor Goethals, van colon
maart im eet. w«gi...i v-« „,°P,13 James GaiUard - die de doorgi 1
sident Theodor Roosevelt, die hem Woodrow Wilson in het Witte Huis ving van de vermaarde „Culebï
naar Washington ontbood en met- ®P c*" kUE ®°p«iS? Cut" tot stand bracht en
een liet weten, dat hij bij keuze tot h* andere hoofdpersonen m de i
sssiï ffirSsasSsii H1*'
S™nar»ïtwerp,t5™°?l-h™ D. „(fidele ep.nlng DB. W. VINKHUYZI)
bouwen „sluizenkanaal",
den aan een kunstmatig aan te leg-
(in het lage westelijke
.„je. vaak hun laat- gedeelte van de landengte) vol-
verloren. Wanbeheer, gens besluit van het congres
gewelddadige roofovervallen op zijn
heeft staan. Hij koos zijn slachtoffers voor
namelijk onder de oudere
vijftien jaar gevangenisstraf. Het
van betrokkene luidt als volgt: Lengte onge
veer een meter zeventig: zwart achterover ge
kamd haar; bruine ogen; groot litteken op de
linkerwang; gekleed in... De krant valt uit
z'n bevende handen. Z'n kin begint te trillen,
zodat de pijp zonderling manoeuvreert tussen
z'n afgebrokkelde tanden. Hulpeloos gaat z'n
blik weer naar het portret, terwijl hij als ver
ontschuldigend prevelt: „Antje....;., hoe heb ik
het nou?" Moeilijk begeeft hij zich op z'n be
vende benen naar de slaapkamer. Angst heeft
hij niet. Zonder te kloppen opent hij de deur...
Dan leunt hij kreunend tegen de deurstijl. De
zwerver is verdwenen en met hem het doosje
met Antjes sieraden en z'n zondagse pak.
SABOTEUR IN HET KLEINE
kanaal door de
fsthmus de twee grote oceanen
met elkander te verbinden. In 1879
richtte hij daartoe de „société in-
terocéanique de Panama" op^ en
ie, met
instemming van de Verenigde Sta
ten van Noord-Amerika.
Zijn plan beoogde de aanleg
kanaal op gelijk
moest worden uitgevoerd.
Kolonel Goethals werd voor de
hem toegewezen opdracht bekleed
zó verstrekkende bevoegdhe
den, dat hij als een ware dictator
kon worden beschouwd; met ere
heeft hij zich van de ongemeen
zware taak gekweten. Tien jaren
lang zou hij. met onbeperkte vol
macht van de presidenten Roose
velt en Wilson, aan het hoofd
staan van een arbeidsleger van
sparen. Inderdaad bleken talrijke nagenoeg honderdduizend men-
met kamerleden, senatoren rigH"' i
Kuiperijen
De partij der nationalisten, aan-
Sevoerd door generaal Boulanger,
eschuldigde de republikeinse re
gering ervan een onderzoek naar
de ware schuldigen tegen te hou-
i hun politieke vrienden 1
'ter i talrijk
invloed-
slechts aan de uiteinden een door rijke ambtenaren omgekocht of
Ïepraat te zijn, zij het ook r
iedoeling de ministers op hun tegen de myriaden malaria-r
Al spoedig zag de Lesseps zetels te behouden. Politieke lei- kieten gestreden
zich voor enorme moeilijkheden ders van naam als Rouvier, de la- miljarden larven werden
tere tegenspeler van de gematigde mangrovemoerassen
Delcassé, en Clémenceau, de late- wekelijks werd
re „père de la victoire", v
door typhus en gele koorts, leidden zwaar gecompromitteerd,
de catastrophe in, wier noodlot be- slotte werden Ferdinand de
gewonnen,
de
geplaatst: bergafschuivingen
overstromingen, daarbij angstwek
kend verlies aan mensenlevens
irdelgd,
zerkers
drieduizend dollar aan
Ten kinine uitgereikt. Op een plaat van
die tijd ziet men Goethals. temid-
egeld is door het faillissement der seps, de beroemde Eiffel en enige den van zijn staf van artsen,
De huis- en decoratieschilder J. de Haas moet iemand geweest zijn. die oranje
liefde paarde aan inzicht tn het opstellen van declaraties. Jammer dat dit pas ruim
150 jaar later gebleken is. Deze ei genschappen van de nijvere Apeldoornse am
bachtsman uit de tijd van de Bataafse Republiek kwamen aan het licht bij de
restauratie van het orgel in de hervormde kerk te Beekbergen.
Onze geschiedenis begint bij een brand, die de oude kerk van het arme heide-
dorp Apeldoorn met pastorie en omgeving in 1698 in de as legde. Met spoed werd
een nieuwe kerk gebouwd, die later vergroot werd en van betere zitplaatsen
voorzien voor prins Willem IV en zijn hofhouding. Tachtig jaar lang heeft men
in deze kerk zonder orgel gezongen. Totdat prins Willem V die onlangs te Delft
tot zijn vaderen verzameld werd en zijn vrouw prinses Wilhelmina van Pruisen
aan de gemeente van Apeldoorn een orgel ten geschenke gaven.
vierregelig ver
ne ondergrond ai
werd geschilderd:
dat op een groe- Ahasuërus van den Berg vermoed-
het orgelfront de schilderde men, dat het een ge
schenk van de koning was.
Nog
Dat Nederlanders onder een regiem,
dat hun niet zint, altijd wel kans zien
van hun vaderlandse gezindheid blijk
te geven, behoeft men ons, Nederlan
ders die de oorlog 1940-'45 hebben mee
gemaakt, nauwelijks te vertellen. Dat
er echter ook al in de achttiende eeuw-
zulke activiteiten als „sabotage" en
„lijntrekkerij" tegen een regiem voor
kwamen, vertelt u nevenstaande repor
tage over een Apeldoornse huisschilder,
wiens sabotage echter eerst nu na
bijna twee eeuwen aan het licht
komt: daarom, zouden we bijna willen
zeggen, i6 dit verhaal ook eerherstel van
schilder De Haas, die in 1798 gedwon
gen werd werk te doen dat tegen zyn
Oranje-liefde indruiste.
illej
Doorluchtige (Willem
„inlrlUlro Hellen
.Hunne
V) en Koninklijke Hoogheden
(Wilhelmina) hadden
werk. De orgelbouw
uit Deventer maakte een fraai naa» ou ».e.
strument en de ingebruikneming twee gulden
Van de verhuizing had men ge
bruik gemaakt om enkele „ver
beteringen" aan te brengen.
V erivaarlozing
Verwaarlozing en (zuinig, dus:)
ondeskundig onderhoud deden hef
fraaie barokorgel nog meer ver
vallen. Ir. deze eeuw begon het
ivoor van de toetsen los te raken;
schroefde het weer vast. La
gers op schroefjes in plaats van
op toetsen zette en het orgel
ook verder nagenoeg onbespeel
baar werd, besloot men tot alge
mene restauratie en tot verplaat
sing van het koor naar de toren
wand van de kerk. Wat het inwen
dige van het orgel betreft had dit
tot gevolg, dat het weerbarstig in
strument weer koninklijk werd:
--- --- - -het is een genot er op te spelen,
de Bataafse Republiek Wordt tegenwoordig dan ook
„Dit orgel schonken U de
Vorst en zijn Vorstin
o Apeldoorn, om God bij 't
heilig zingen te eeren.
Paar met zijn klanken dies
een hart vol hemelmin:
dat is de beste dank, die zij
van U begeren!
i de zijkanten van de witgeschil
derde orgelkast verfraaid werden
met groen loverwerk, waarin
oranjeappeltjes waren verwerkt.
Balling
achttien jaar later
V ondanks alle dank-
balling. En de
Ijverig bezig alle herinne-
«^h.itln® ringen uit te wissen aan de ,.ty-
Scheuinf ran- En hier komt schilder J. de
Haas op het toneel. Hij bracht
streng bewaakt tegen vakantie
houdende organisten en andere
liefhebbers.
1780 werd een evenement. In
de stampvolle kerk werden het
prinselijk paar. de hofhouding en
vele aanzienlijken vergast op can
tates, begeleid door het orgel en
andere instrumenten en de ge
meentezang werd gesteund door
orgel, koper en pauken.
De predicatle —.bijna hadden
wij geschreven: feestrede werd
gehouden door de bekende Arn
hemse predikant Ahasuërus van
den Berg (tekst:,.op het tiensna-
rig instrument, ende op de luy-
te: met een voorbedacht lied. op
de harpe": thema:„Dc nuttigheid
van het gebruik van muzyk en ge
past speeltuig bij den Godsdienst
en tot Gods verheerlijking".)
Dichter
Nu was Ahasuërus van den
Berg met alleen een bekend rede
naar. hij placht ook te dichten,
als het uitkwam en het kwam
vaak uit. In oude psalm- en ge
zangbundels staat hij bij de „on-
dergeschreevene predikanten", die
de psalmberijming van 1777 i
kening voor gedaan schilderwerk:
de groene takken en „gele ap-
>els" (het woora oranje v
Ontdekking
Eodei
i 1940 tot 1945 deed
Bij de verhuizing
officieel geen prinsesseboontjei
maar sla- of sporcieboontjes aten!
had hij „weggemaakt en over-
verft" evenals het
i de grote ontdekking.
Schilder De Haas mocht dan
1798 oranjeappels en vers „over-
verft" hebben, „weggewerkt" had
orgel". Het prinselijk wapen had hij het niet. Deze man moet i
Naar Beekbergen
In 1842 was de kerk te klein ge
worden: koning Willem I schonk heel verdwenen
een nieuwe kerk aan de Loolaan
(later afgebrand en herbouwd in
bouwdoosstijl-eind-vorige-eeuw). I
Het orgel van de oude kerk schonk de bladeren zijn
hij aan de hervormde gemeente
van Beekbergen.
stille oranjeklant zijn geweest,
een saboteur in het kleine. Met
een héél dun laagje verf liet hij
het voorkomen alsof de herinne
ring aan de „gehate" Oranje ge-
Men heeft nu dat laagje verwij
derd. de appels zijn weer oranje.
en zijn weer groen. Het
Ahasuërus van den Berg
tevoorschijngekomen en
bijgewerkt. Het is vanuit de kerk
goed te lezen, door het
d van de preekstoel die
voorzanger ge- tijdelijk nog voor het orgel staat.
steeds met
daan. Het gekregen orgel werd
het koor geplaatst, omdat men
toch niet gebruikte. Onder het
gel kwam de consistorie: de oude fijke" luister. En wat geeft het dat
sacristie werd rommelhok. Een
rechtzinnigheid opdrukten
(Overigens: enkde van zijn ge
zangen worden nog steeds graag
gezongen).
Ds. Van den Berg maakte een waar nlema"nd
fin: het prinselijke orgel stond
Beekbergen en op de plaats
het vers van
de aanmaning aan dankbaar Apel
doorn in Beekbergen niet hele
maal op haar plaats is? Het geeft
koster T. Vester, weer een aan
leiding voor een meeslepende uit
leg aan de tallozen, die hij 's zo
mers in „zijn" ouÜe kerk rond
leidt.
wetenswaardig m^m
merkwaardig nLULW
uit de tvcreld van vandaag en gisteren,
bijeengebracht door
JEUGDIGE MATADOR
Alle Spaanse jongetjes dromen er van eens, als ze grooti
zijn, beroemde stierenvechters te worden. En zoals bij ons M
de kleine jongens achter een voetbal draven en zich ,,Abe"i
wanen, zo lopen de jeugdige Spanjaarden gehuld in een rode
mantel van moeder rond en vechten met hun houten degen
tegen een stier, die door een van vlechtwerk gemaakt hoorn-1
stel wordt voorgesteld door een vriendje. Clemente Agudo Lo-
rento uit Cruz de Retamar was vorige week ook bezig voor!
„matador" te spelen, toen het varken uit de stal van de
boerderij kwam. Clemente is pas vier jaar, maar hij droeg1
het houten stierenvechterszwaard met ere. Het varken storm-j
de op hem af en Clemente stak. Het beest viel dood voor dt
zijn voeten. Het jochie had het zwijn precies in de hersens'B
geraakt. Of zijn vader nu trots op hem was? Helemaal niet. 1^,
Want wat moet er nu in het najaar in de vleeskuip? Geen
varken. 'k
IN SLAKKENGANG l
di
Op het goederenstation van Milaan was het deze week een
complete uittocht van slakken. Duizenden van deze dieren ont-i
snapten aan een zekere dood, toen ze uit zes kisten wisten te
verdwijnen. De slakken waren voor Zwitserland bestemd, waar
ze als bijzondere lekkernij op de tafels hadden moeten komen.
SNELLE DIEF
Mrs. Ray Maylin reed in Cleveland (Ohio) in haar auto
door één van de drukste straten. Ze stak haar linkerhand uit
het raam om richting aan te geven. Een automobilist, die aan
die kant passeerde, haalde de gouden, met diamanten bezette\
armband van haar pols, verhoogde zijn snelheid en verdween
om tot nu toe niet achterhaald te worden.
VUURDOOP
Hun vuurdoop In de waarste zin van het woord, kregen
honderd Jonge officieren van de Zweedse officlerenschool. Zij
hadden nauwelijks als gasten bij een artillerie-oefening in
Oreb'ö hun plaatsen ingenomen of de eerste granaat kwam al
boven hun hoofden aanhuilen. Terwijl ze ijlings dekking zochten
ontploften in hun onmiddellijke nabijheid nog een stuk of tien
l in de gaten, dat het
INVOERRECHTEN
Een merkwaardige beslissing nam onlangs de rechter
Flensburg in Noord-Duitsland Een 23-jarige dief en smokkelaar
stond terecht omdat hij over de grens in Denemarken verschil
lende inbraken had gepleegd. Htj had o.a. kleren, een horloge,
een vulpen en 1700 sigaretten gestolen. Hij werd veroordeeld
wegens de diefstallen, maar hij kreeg nog extra straf, omdat hijj
aar. i(e grens geen invoerrechten voor de gestolen sigaretten
had betaald.
ASSISTENTIE
„Meneer, weet u ook waar lk moet zijn om dit geld te storlen",
vroeg die dame uit de Zweedse stad Gavle, toen ze in de hal
van de „Skandinaviska Bank" stond om een bankrekening vanr
45.009 kronen (36.000 gulden) te openen. „Mevrouw, geeft u het
maar even hier", zei de vriendelijke jongeman, „dan zal ik voor
een kwitantie zorgen.' Ze wachtte tien minuten, een kwartier,
een half uur. werd ongeduldig, pas daarna wantrouwend en legde
aan een andere (ditmaal een echte) bankbediende haar moeilijk
heden voor. De vriendelijke Jongeman ia door de politie nog
niet gevonden.
OVERBODIG
Na een (kwijnend) bestaan van 13 jaar is in Noorwegen
een regeringsbureau opgeheven. Dit bureau kostte de Noorse
belastingbetalers jaarlijks 60.000 gulden aan salarissen, want 1
er „werkten" acht ambtenaren. Het ging hier om het „Bureau 1
voor het buitenlandse bezit van gevluchte Noren". Dat werd
in 1945, direct na de oorlog opgericht envergeten. Door
de Noorse „Rekenkamer" werd dit bureau nu herontdekt r
en onmiddellijk opgeheven. Er is nooit iemand geweest, die J
bv het bureau om hulp gevraagd heeft
