Katwijkse vrijbuiter Pieter
Groen keerde nimmer weer
VEM vroeg ontslag voor
7 opvarenden Haarlem
NIEUWE LETPSCHE COURANT
6
ZATERDAG 31 MEI 1958
Plichtsgetrouw tot aan zijn dood
Amerikaanse president schonk
hem gouden horloge
WIJ HADDEN geen schipbreuken van 1836 tot 1870. Sedert 1870 hebben
we vijf schipbreuken gehad op Tristan, twee op Inaccessible, één op
Goughs eiland (twee kleinere eilanden ten zuiden en ten zuidwesten van
Tristan), alle „total losses". Wij namen verscheidene scheepsbemanningen
van in volle zee verlaten schepen op. Dus als ik een voorstel mag doen, dan
dunkt het mij noodzakelijk een goede bootsbemanning op Tristan te heb
ben, geen mensen boven de vereiste leeftijd, zoals ikzelf en nog enkele
van mijn confrères. Maar mannen. Sinds HM schip Opal ons verliet, heb
ben we zes Engelse schepen gepraaid, ze hadden alle ernstig behoefte aan
verversingen. En één Amerikaans schip. Soms hebben ze zieken aan boord
Dan komen we in de rol van dokter; eieren, melk, kaas. vis en gevogelte
komen goed van pas". Ziedaar een specimen vertaald van Pieter
Groens briefschrijverij. Een foto van het origineel van deze brief uit 1885
komt voor in het reeds eerder gememoreerde boek van Jan Brander,
Tristan da Cunha 1506-1950.
Belangwekkend is zeker de vol
gende zinsnede, die ons doet zien,
hoe hij met enkele vroegere dorpsge
noten nog wel persoonlijk contact
heeft gehad op Tristan da Cunha
Daar hebben verscheidene Katwij-
kers hier op het eiland geweest, voor
eerst kapitein Schaap (vermoedelijk
Amerik Schaap, een neef van de be
kende Maarte Schaap, schr.). Zijn op
perstuurman was Dobbelaar, zijn
tweede' stuurman was Taat (dit is
vrijwel zeker Jan Hendrik Taat Wz
geweest, geboren 17-8-1829, die als
koopvaardijkapitein omkwam bij de
aanvaring van zijn schip, het s.s. W
A. Scholten, nabij Dover door het
Engelse s.s. Rose Mary, in de nacht
•an 19 op 20 november 1887), alle
maal Katwijkers. Dobbelaar heeft
hier tweemaal geweest. Stuurman
Arie Geervliet heeft hier ook ge
weest". Treffend spreekt de belang
stelling voor zijn Katwijk aan Zee
uit de woorden: „Wilt u mij laten
weten, of Katwijk veel veranderd
Het was bij deze reddingen, dat Groen
steeds weer aan de helmstok stond in
de boot van het eiland. En uiteraard
zat er ook nog wel een profijtelijke
kant aan dit werk: de schipbreukelin
gen werden enerzijds voorzien van alle
mogelijke levensmiddelen en onderdak,
anderzijds ontvingen de eilandbewoners
in ruil daarvoor wanneer althans de
lading van het gestrande schip kon
worden geborgen artikelen die het
eiland zelf niet opleverde, zoals suiker,
koffie, thee en meel
Redding
Onder deze reddingen neemt die van
de opvarenden van de Amerikaanse
bark Mabel Clark in mei 1878 stellig
een bijzondere plaats In. Toen de eilan
der» het op de klippen van Tristan ge
strande schip ontwaarden, zagen ze
twee-en-twintig opvarenden, onder wie
twee vrouwen, die een toevlucht hadden
gezocht in het want. Het waren een
zoon van Pieter Groen. William Green
en Cornelius Cotton, die, ondanks de
onstuimige zee een poging waagden,
door aan een lijn zwemmend zich naar
de bark te begevenze smaakten het
genoegen de enkele dapperen, die de
sprong in de kokende zee waagden, op
te vangen en veilig aan land te brengen.
De volgende dag, toen de wind was
gaan liggen, slaagde men erin met een
jol andermaal een aantal opvarenden
van de Mabel Clark in veiligheid te
brengen; 16 van de 22 opvarenden
brachten het leven er af.
De redding self en de maanden
lange verzorging der geredden op
Tristan waren niet onopgemerkt ge
bleven voor de Amerikaanse regering.
En so wordt de Amerikaanse consnl-
generaal te Singapore gemachtigd aan
Pieter Groen. William Green (zijn
zoon) en drie andere eilandbewoners,
die zich het dapperst geweerd hadden,
de dank van de Amerikaanse regering
te betuigen en elk een verering toe te
kennen van 25 dollar. Bovendien ont
ving Pieter Groen als persoonlijk aan
denken van president Hayes een gou
den horloge met bijbehorende ketting.
William Green ontving in 1880 de ere
penning en een loffelyk schrijven van
de Shipwrecked Mariners' Society. Maar
het mooiste geschenk naar aanleiding
van deze roemruchte daad van mens
lievendheid was toch wel de splinter
nieuwe reddingboot, die op 27 december
1884 door de Opal het in bovenge
noemde brief van Groen genoemde
Britse oorlogsschip werd afgeleverd
op Tristan en waarvan het Engelse
departement van handel de gever was.
Met trots getuigt Pieter Groen, hoe
magnifiek de boot door de brekers ging.
niet dóór de branding, maar erover
De zee néémt
Maar de zee voerde niet slechts aan.
de zee ném ook, zoals Groen op smar
telijke wijze moest ondervinden. Benja
min Green, de zoon die precies op
zijn vaders verjaardag het levenslicht
aanschouwd had, schijnt te hebben be
hoord tot hen, die zich een minder een
tonig bestaan zochten op de robben-
jagers en walvisvaarders. Hij keerde
niet terug en vond een eerlijk zeemans
graf in de golven niet ver van St. He
lena; een jongeman van omstreeks 35
jaar.
Nog veel zwaarder was het verlies,
dat hem trof op 28 november 1885, een
datum die mag worden beschouwd als
een rampdag voor de kleine eiland
nederzetting. Blij en veelbelovend had
de traditionele roep Sail hol, weer over
het eiland geklonken, om de nadering
van een Engels schip aan te kondigen
De reddingboot van het eiland, bemand
met 15 jonge kerels, koos het ruime
sop om de Engelsman te praaienboot
en bemanning bleven sedertdien spoor-
„In de vermiste boot had lk dne
zoons. William. Jacob en Jeremiah
En waar de eilandgemeenschap zo klein
was en dus eigenlijk iedereen van ieder
een familie was geworden, kan het nau
welijks bevreemding wekken, dat hy
ook nog meldt tegelijkertijd drie klein
zoons, drie zwagers en een schoonzoon
bij deze ramp te hebben verloren....
Is het wonder, dat Jan Brander het
hoofdstuk aan deze tragische gebeurte
nis gewijd, de titel gaf van Het eiland
der weduwen?
niet meer
Is?"
dat op mijn leeftijd ik
Dit laatste is niet zo verwonderlijk
oor wie bedenkt, dat deze brief om
streeks de jaarwisseling 18901891 werd
geschreven en Pieter Groen toen 82 jaar
wasOok bij hem kwam de
ouderdom met gebreken. En hoe moei
lijk het hem valt, zich daarin te schik
ken. toont zo'n enkele spijtige uitlating
sook kan ik zelf niet naar de
ihepen komen, moet alles overlaten
in de jongens, die er ruw mee om
gaan."
Niet onvermeld mag hier blijven,
dat Pieter Groen die na de offi
ciële opneming van Tristan in het
Britse gemenebest in 1876 onofficieel
fungeerde als d e tussenpersoon tus
sen regering en bevolking groot
behagen schiep in het lezen van alle
mogelijke boeken, die hem in de Iood
der jaren door Engelse vrienden wa-
toegezonden, en dat hij zich zelfs
bezig hield met tekenen en schil
deren.
Kwijnende krachten
Ofschoon Groen in naam nog steeds
de vertegenwoordiger van de eilandbe
volking bleef, noopten zijn kwijnende
krachten hem toch het „spokesman"-
schap over te dragen aan Andrew Ha-
gan. Het was in deze laatste jaren, dat
hij getuige was van de tragische onder
gang van de bark Allenshaw, die door
een 30-jarige kapitein, wiens geest op
een gegeven ogenblik volslagen verduis
terd was door het verdriet om een ver
broken verloving, moedwillig op de
klippen van Tristan werd gestuurd,
waarbij de geesteszieke gezagvoerder
en vier bemanningsleden de dood von
den (23 maart 1893).
Op de bres
Brieven uit de laatste jaren van de
19de eeuw getuigen .ervan, hoe Groen
tot het laatst toe op de bres bleef
staan voor de eilandgemeenschap: hij
stelt pogingen in het werk opnieuw een
predikant voor het eiland in de een
zaamheid te krijgen, maar ook om van
regeringszijde een voedselvoorraad voor
eventuele schipbreukelingen op Tri:
te ontvangen en zelfs een vuurtoren
rattengif. om het eiland en de oogsten
te bevrijden van ongewenste mee-eters.
Zelf getuigt hij in één van deze epistels,
dat zijn hand onvast begint te worden
en dat zijn gezichtsvermogen hem
de steek begint te laten. Ook zijn geest
wordt aangetast door de hoge ouder
dom, en op 2 april 1902, op enkele dag>
94 jaren oud, verwisselt deze ge
boren Katwijker na een alleszins merk
waardig leven het tijdelijke met het
eeuwige leven. In tegenwoordigheid
van alle bewoners van Tristan da Cunha
heeft de volgende dag de begrafenis
plaats, waarbij zijn kleindochter, Mrs.
ranees Repetto. de gebeden leest.
De Katwijkse bevolking kan de
heer Jan Brander niet anders dan
zeer erkentelijk zijn voor het feit,
dat hij bij zijn nasporingen aangaan
de het kleine eiland in de zuidelijke
Atlantische Oceaan ook de sluier
heeft mogen weghalen over het leven
van één van haar merkwaardigste
voorvaderen, de vrijbuiter die niet
terugkwam, Pieter Groen.
W. A. Poort
KATWIJK
Verkiezing gemeenteraad
De kandidaten, die bij de woensdag j.l
gehouden verkiezing tot lid van de ge
meenteraad werden gekozen, hebben allen
hun benoeming aanvaard, met uitzonde
van de heer J. H. van Neerbos, lijst
aanvoerder van de Staatkundig Gerefor
meerde Partij. In de hierdoor ontstane
vacature benoemde de voorzitter van hei
hoofdstembureau de heer D. van dei
Marei, wiens naam als nr. 2 op de kan
didatenlijst voorkwam.
Raadslid nam afscheid
Aan het einde van de raadsvergadering
van donderdag heeft het raadslid Jac.
der Plas, in verband met zijn vertrek
naar Rotterdam, afscheid genomen
de raad. De heer Van der Plas. die zitting
had voor de P.v.d.A., deed dit in
hartelijke bewoordingen, waarin hij onder
meer de prettige sfeer en samenwerking
prees, die hij in de vier jaren, dat hij
zitting had. heeft ondervonden.
De burgemeester beantwoordde dit af
scheidswoord en hoopte, dat de heer Van
der Plas in Rotterdam een goede ambas
sadeur van Katwijk zal zijn.
Apotheken
De nacht- en zondagsdienst van de apo
theken wordt van zaterdag 31 me
zaterdag 7 juni (8 30 uur v.m.) waarge
nomen door de apotheek Katwijk aai
Rijn, Kerkstraat 18.
Tandarts
De zondagsdienst van de tandartsen
wordt waargenomen door de heer Bou-
man. Zeeweg 34, telefoon 2234.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Zondagsdienst
De zondagsdienst wordt waargenomen
Oorzaak van veel stagnatie
Nieuws van en voor Oegstgeest
Kinderen van Curium
brachten Doornroosje
Penfriend
Ook uit de vrij intensieve briefwisse
ling met een Engelse „penfriend", de
dichter George Newman, komt de on
verflauwde belangstelling voor het
kleine vissersdorp aan de Noordzee tot
uiting. Getuige bijvoorbeeld een zin
snede als deze: „Ik hoop, dat gij een
uitstapfc naar mijn geboortedorp Kat
wijk aan Zee hebt gedaan. Het zou een
mooie gelegenheid zijn met kapitein
Van Klaver (d.i. de echtgenoot van
Pietertje Groen) een tochtje langs de
Rijn te maken. Brussel is de moeite van
een bezoek 'waard en ik had u graag
vergezeld, maar ik word zeer doof en
hoest erg. De dokter van Curacao denkt.
(Advertentie)
J. BERGMAN
ARTS KATWIJK
AFWEZIG tot 1 juli
Voor spoedgevallen wordt waargenomen
door de doktoren: C Hagen, Katwijk a. d.
Rijn; H. M. Hueling. Katwijk a. d Rijn;
E. E. v. d. Laan, Rijnsburg en Mevr Stok-
huyzen (bereikbaar bij Dr. Hueling).
NAAR
BEDEKER
VOOR „scbeeI
>°9S
stop?*
DE LANDBOUWER
levert zowel op zuivel als op commeatlble»
gebied alleen de
EERSTE KWALITEIT
VOORSTRAAT 38 TELEFOON 2136
Het volle licht valt op
Brieven
Vele mensen hebben de neiging
naarmate hun levensweg ten einde
spoedt nog eens een kijkje te nemen
in geboortedorp of geboortestad, ook al
ligt er dan bijna een heel mensenleven
tussen hun herinnering en het weerzien
Toch was het bij Pieter Groen een
initiatief van buiten af. dat hem weer
in contact zij het dan ook een schrif
telijk contact met zijn geboortedorp
Katwijk aan Zee bracht: een brief van
een onbekende, aangehuwde neef brengt
hem zijn geboorteplaats weer voor de
geest en hij zet zich tot het schrijven
van een antwoord aan heel zijn familie,
per adrts Pietertje Groen, zijn zuster
i bovendien zijn de tegoeden:
dagelijks opvraagbaar
volledig veilig en
worden vertrouwelijk behandeld.
RAIFFEISEN-BANK
Voorstraat 50 - Katwijk san Zee
SPAARBANK,..r IEDEREEN
KATWIJK AAN ZEE
Goede vangsten en
beste kwaliteit
Nadat aanvankelijk op de visgronden
slechte vangsten werden gemeld, zijn
deze de laatste dagen aanmerkelijk beter
geworden: zo om de 20 kantjes, wat voor
deze tUd van de teelt lang niet slecht te
noemen Is.
Begon men met enorm hoge prijzen
voor de ndeuwe haring, reeds de eerste
dag zakten de prijzen met een 1000 per
kantje. Daarna zette de daling zich
snel tempo door, zodat woensdag de kleine
zoute haring al tegen opvangprijs werd
Met de groene haring ls het steeds dag
prijs, want in het begin van de week no
teerde deze 110 tot 130 gulden, maar vrij
dag liep de prijs op tot 185 gulden, wal
niet slecht te noemen is.
Vrijdag was met 448 kantjes de KW 163
van de groep Dupain aan de afslag. Hel
schip maakte een besomming van 53.000;
een pracht-reis dus.
Dc kwaliteit van de haring is de laatste
dagen geweldig vooruitgegaan. De eerste
dagen was ze namciyk niet bijzonder best.
De prijzen waren deze week als volgt'
groene haring van 100 tot 300 gulden, voor
kleine zoute 100 tot 182 gulden, grote van
75 tot 125 gulden.
De vloot bevindt zich thans even bene
den de 57 graden N.B. en 1 graad W.L..
zodat in een week tijd de schepen al
30 graden naar het zuiden zijn afgezakt
De aanvoer aan de Katwijkse afslag
bedroeg deze week 1386 kantjes.
Opheffing van schorsing
De centrale kerkeraad van de Hei
vormde Gemeente van Katwijk aan Zt
heeft van de commissie voor het opzichl
uit de provinciale Kerkvergadering be
richt ontvangen, dat ook kerkvoogd N. J
van Duyvenbode en de notbaelen C. van
der Rhee. J. Tuurenhout en G. Vooys niet
langer voorlopig zijn uitgesloten van
deelneming aan het Heilig Avondmaal en
van het verrichten van kerkelijke werk
zaamheden krachtens hun functie en
ambt.
Zondagsdienst
De zondagsdienst wordt waargenomen
door dokter Slagmolen, Zeeweg 23. tele
foon 2336.
Hoog en laag water
Zondag: hoog water 2.23 en 14.53 uur,
laag water 10.32 en 23 uur.
Maandag: hoog water 3.12 en 15.41 uur;
laag water 11.23 en 23.48 uur.
Spreekbeurt
Dinsdagavond half acht zal da. B. Be!
te Krabbendijke in het gebouw van dr
Geref. Gemeente in de Remiaestraat een
•preekbeurt vervullen.
Par(jse goudmarkt. Vooruitlopend op de
vorming van een kabinet door generaa.
De Gaulle is de goudprijs gisteren scherp
gedaald. De prijs van baar goud wa»
526.000 francs, tegen donderdag 536.000
Noordafnkaanse waarden en olie-aan
delen met belangen in de Sahara stegen
5 tot 87c.
Yulcaansoord. Dividendvoorstei 12% (v
15%, w.v. 10% in aandelen); kapitaa
600.000. expl saldo 783.000 (718.000).
afschrijving 376.000 (357.000). belasting
160.000 (50.000); reservering 120.00V
(205.000). dividend 72.000 (60.000). tan
tièmes ƒ54.000 (46.000); omzet 15% geste
gen; uitvoer 45 (36)% van omzet; bij enkele
debiteuren achterstand, voorzieningen ge
troffen; ook in 1958 geen verkorte werk
tijd doch niet zeker of dit zo kan blyven,
voorzichtig personeelsbeleid gevoerd; or
ders teruggelopen en traag binnenkomend
maar In eerste 16 weken van 1958 was om
zet 12% boven 1957
Nat. Bezit Aandelen K.N.S.M. Raad van
beheer uitgebreid met mr H ter Meuien
T. J. Twijnatra, lr. F. W. C. Blom. A. A
v. Sandick, commissarissen van K.N.S.M
A. J. C. v. Rietschoten, directielid id.
De heer K. uit Katwijk aan den Rijn, die gistermiddag met zijn motor-
carrier op de Zeeweg in Katwijk aan Zee reed en de Karei Doorman
in wilde draaien, bemerkte te laat de tram naar Leiden, die
juist de halte Duinoord was gepasseerd. De gevolgen op deze late
reactie bleven niet uit, zoals bovenstaande foto laat zien. Gelukkig
twist de heer K. nog bijtijds van zijn carrier te springen zodat hij er
zonder kleerscheuren afkwam. Zijn wagen werd verpletterd tussen de
tram (die ook werd beschadigd) en een mast van de bovenleiding, die
de druk eveneens niet kon weerstaan. Het tramverkeer werd ernstig
gestagneerd en moest worden vervangen door autobusdiensten. Tot
laat in de avond waren werkploegen van de N.Z.H. bezig met het
herstellen van de schade.
Foto D. Kruyt.
De pedologische kliniek Curium te Oegst
geest, die reeds 3 jaar in gebruik is, werd
nog nooit officieel geopend. Als compen
satie hiervan werd gistermiddag een be
gin gemaakt met een groots opgezet tuin
feest, waarvoor talrijke genodigden, on
danks bet slechte weer, acte de présence
De curator van de stichting Curium
hield een korte Inleiding waarin hij de
nadruk legde op het feit, dat het feest
vooral bedoeld was voor en door de
kinderen.
Nadat burgemeester Du Boeuff een toe
spraak had gehouden waarin hij opmerk
te, dat het nodig was, dat Curium in de
schijnwerpers van de publieke belang
stelling kwam te staan, bood de 4-jarige
Ria Heynen mevrouw Du Boeuff bloemen
aan. Het meisje liet daarop haar ballon
los, waarna alle kinderen hun ballonnen
de lucht in lieten gaan, ten teken dat het
feest geopend was.
Prof. Carp memoreerde in zijn toe
spraak de verknochtheid van Oegstgeest
aan de psychiatrie. Hij dankte vooral de
penningmeesteresse van de stichting
mevrouw Seret, voor haar voorbereidend
De geneesheer-directeur, dr. D. A. van
Krevelen, begroette de vele aanwezigen
en dankte de mensen van de speeltuin
vereniging „De doorbraak" uit Leiden en
de Grofsmederij, die door de beschikbaar
stelling van een gedeelte van het perso
neel meehielpen aan de voorbereidingen
voor het tuinfeest.
Het hoogtepunt van het feest wa\
ongetwijfeld de opvoering van hei
sprookje „Doornroosje", waaraan
alle 28 kinderen die hier verpleegd
worden deelnamen. Onder regie van
mej. Van Thiel hebben deze kinde
ren van 4 t.m. 19 jaar maandenlang,
ondanks hun soms geestelijke ge
stoordheid, enthousiast gewerkt om
tot dit hoogtepunt te komen. Zelf
mochten ze de muziek kiezen
ballètjes instuderen waardoor de
zelfwerkzaamheid werd gestimu
leerd. Het was jammer, dat het door
het minder gunstige weer geen
openluchtvoorstelling kon worden,
maar de opvoering in het Patronaats
gebouw deed aan het gebodene
niets af.
's Avonds werd- het feestterrein on
huis prachtig verlicht, veel kraampjes met
vermakelijkheden boden voor elk wat
wils. Leden van K. en G. onder leiding
van Rien de Reede verzorgden de muziek.
In het huls zelf waren tentoonstellingen
van tekeningen, schilderijen en handen-
arbeidprodukten van de kinderen.
Vanmiddag wordt het feest vei*volgd,
waarbij het tamboer- en pijperkorps K
en G. een uitvoering zal geven.
Afbraak en beplanting
De onbewoonbaar verklaarde woningen
in de driehoek Rhijngee6terstraatweg—
Deutzstraat—Schoolstraat zijn alle ont
ruimd, zodat tot afbraak kan worden
besloten. Het college van B. en W. 6telt
de raad voor, tot sloping over te gaan
en dit werk op te dragen aan de heer
W. de Ruiter te Katiwijk. Deze wil de ge
meente 450 betalen.
Het i6 de bedoeling, op de vrijgekomen
grond wat beplanting aan te brengen
er trottoirs aan te leggen. Bovendien zal
de buitenmuur van het pand van de heer
Glasbergen in de Schoolstraat gepleis
terd worden. B. en W. stellen de raad
voor, hiervoor 1.450 beschikbaar t»
stellen.
Zondagsdienst
De zondagsdienst wordt waargenomen
door de dokters Van Walchren en
der Vllet-de Vries.
Herv. kerkdiensten
Vanavond "7 u avondgebed in zendings
kapel; morgen Groene of Willibrordikemc
10.30 u ds. Visser; Pauluskerk 10 u
Callenlbach; Hoge Mors 10 u de heer Vint
Katwijk aan Zee; zendingskapel, jeugd-
kerk, 10.30 u de heer Van Luyn; Irene,
kanderkerk. 10.30 u de heer Mulder.
Academische examens
II C S D de Heer. Bloemen-
»ns Beeren. Dividendpasserlng goed
gekeurd; in 1958 blijft orderportefeuille
op zelfde hoogte en volgens W. J. L. Bee-
ls er hoop. dat in tweede jaarhelfi
veel hersteld zal worden, geen optimisme
ook geen pessimisme; investeringen ad
f Wi min. hebben machinepark opgeleverd
met modernste apparaturen, waardoor
men beter aan concurrentie hoofd kan
bieden; prof. dr. ir. H. J. C. H. Gelissen
als commissaris herkozen.
Kon Textielfabr. Nyverdal/ten Cate
Dividend bepaald op 11% over met 70%
verhoogd kapitaal; statutenwijziging mei
nieuwe naam goedgekeurd; niet goed mo
gelijk uitvoer naar Indonesië over t»
brengen naar andere landen; voorraad-
stijging hoofdzakelijk bij grondstoffen:
geen vrees dat deze te groot wordt; terug
val in Indonesië doet zich ook in Aziati
sche landen gevoelen, zodat stroom van
Aziatisch doek groter wordt; vergaderin
gen beurtelings te Amsterdam en Almelo;
A. Hombrink en D. Doedes tot commissa
rissen herkozen
Batavia-Arak. Winst goederenhandel
168.926 (238.546); winst na onkosten
afschrijving 43.351 (98.679); dividend-
voorstel 6 (8) geen aanvoermoeiiijkhe-
den; produktiiekosten belangrijk hoger:
voorraden op gewenst peil; afzet niet on
belangrijk lager
Furnes». Dividendvoorstei 25 (25)
w.v.5als interim betaald.
Bank v. Onroerende Zaken. Voor 1958
500.000 beschikbaar voor inkoop van
voorlopig renteloze schuldbewijzen en'of
certificaten; bij N't. Voorschotbank
f 55.000 beschikbaar voor Inkoop van
schuldbrieven; aanbiedingen tot 27/6 12
Kon. Textielfab. Nyvcrdal-Ten Cate, te
Almelo. Dividendvoorstei 11% (v.j. vóór
fusie eveneens ll'/ol; geconsolideerde
ploitatiewinst na afschrijving. Inwendige
reservering en belasting in '57 f5.42 min.
w.v in eerste halfjaar f 2 93 min; interesi
en deelneming f 541.000; kosten aandelen-
rui! en registratie van kapitaalsuitbreidin
gen ad f 1.46 min geboekt ten laste van
iaarresuitaten. f 3 min bestemd voor voor-
z:ening tegen conjunctuurrisico's; winsi
f 2.96 min. in eerste halfjaar f 3.11 min
\andelenkap!taal f 34 min. eerste halfjaar
f 20 min binnenlandse katoenafzet gedaald
tegenover kleine stijging van uit'
diepte-investering begonnen; kapltaalsln-
tensiviteit per arbeider in fijnspinafdelin
in 20 jaar vertienvoudigd; garenvoorbere'
dingsafdelirvgen en weverijen steeds ver-
de' geautomatiseerd, kapitaalsintens-viteo
sinds 1938 tot 25- A 32-voud gestegen: tlj-
i:ge modernisering steeds geboden; eind
1957 conjunctuuromslag merkbaar; uitvoer
naar Indonesië liep tweede halfjaar sterk
achteruit; onderneming in Zuid-Afrika
door tariefmuur in moeilijkheden; thans
verkorte werktijd ernstig overwogen; 1958
wordt moet lijk Jaar
Coöp. /uivelban*. Voordelig saldo
'235 876 (221 293), waardoor stat. reserve
•ot '3.22 min verhoogd; rente spaargelden
verhoogd tot 3'4i«; deposito's daalden mei
f 6M: min; resultaten begunstigd door om
vangrijke bankgaranties voor agrarische
uitvoer; verlies effecten f 63 000
Bouwstoffen Braat. Dividendvoorstei
12 (12)»/.; vergadering 26/6.
Visserijgolfjes
TVE IJMUIDENSE REDERIJ VEM heeft bij het gewestelijk arbeidsbureau
te Haarlem het ontslag aangevraagd van de zeven opvarenden van de
trawler Haarlem IJM 9, die destijds betrokken waren bij het niet uitvaren
van deze trawler op een stormachtige dag. De bemanning van het schip
weigerde toen dienst, hoewel de weercommissie besliste, dat het vaarbaar
weer was en de schipper opdracht gaf om naar zee te vertrekken. Het con
flict omtrent deze kwestie duurt inmiddels nog voort. Dit verklaart de stap,
die de rederij Vem thans heeft genomen. De kantonrechter zal namelijk
uitmaken, of de op staande voet wegens dienstweigering ontslagen vissers
rechtmatig zijn ontslagen. Wanneer dit ontslag nu door het gewestelijk
arbeidsbureau wordt verleend, wordt het doorbetalen van de lonen aan de
betrokken opvarenden door de VEM voorkomen.
De opvarenden worden in het conflict
met hun rederij bijgestaan door hun
raadsman mr. J. H. van Wijk te Haarlem.
Deze raadsman heeft medegedeeld, dat da
thans door de VEM ondernomen stap bij
het gewestelijk arbeidsbureau hem be
vreemdt. Want nu wordt wederom dezelf
de reden opgegeven als bij het ontslag
op staande voet in februari van dit Jaar,
namelijk dienstweigering.
Dodelijk ongeval
Aan de loswal bij de Stelgerweg te
IJmuiden Is vrijdagmorgen een dodelijk
ongeval gebeurd als gevolg van het plot
seling afbreken van het topje vai
mast van de kotter UK 194. De vallende
masttop trof de 17-jarlge visser K. Woerd
uit Urk. In zorgwekkende toestand werd
de jonge Urker met een schedelbaslsfrac-
tuur naar het Antoniusziekenhuis over
gebracht. Na aankomst in dit ziekenhuis
Is hij spoedig aan' de gevolgen van hel
ongeluk overleden.
Dit was er
Vrijdag zorgden zeventien schepen voot
een totale aanvoer van 2200 kisten verse
vis te IJmuiden. Er waren 925 kisten
schelvis, 250 gul en kabeljauw, 475 kool-
vis. 20 verse haring, 130 makreel. 50 diver
sen, 825 stijve kabeljauwen. 40 kleine
kistjes makreel en haring en 12.500 kilo
tongen Aan de markt verschenen onder
meer de trawlers Ariadne IJM 18 me
kisten verse via. Vios IJM 24 met 900 kis
ten verse via en 300 stijve kabeljauwen.
Robert William KW 132 met 250 kisten
verse vis en 500 atljve kabeljauwen. Da
rest van de aanvoer werd verzorgd door
de logger- en kottervloot. die de visserij
bij de kust en op het Zand heeft uitge
oefend.
Vangst groter
De berichten uit de Noord hebben
opnieuw een ietwat gunstiger klank
gekregen. Het weer is gunstig en de
vangsten nemen langzaam toe, meld
den de schippers van de trawlers en
de loggers. Zij geven nu dagvangsten
door van 150 tot 200 manden schel
vis, haring en koolvis. Langs de kust
vangen de loggers en kotters gemid
deld 150 tot 200 kilo tongen en 10 tot
20 manden schol per etmaal. De
gers, die bij het vuurschip vissen,
vangen veel meer. Deze meldden ge
middelde etmaalvangsten van 300 tot
500 kilo tongen, zodat er binnenkort
een vrij ruime aanvoer van tong
wacht kan worden.
De visserij op het Zand blijft schraal
met vangsten van 25 tot 40 manden n
kreel cn 10 tot 15 stijve kabeljauwen
etmaal. Dan doen de vleetloggers
zijn er. die 100 kantjes haring per etmaal
vangen het nu wel wat beter...
En vandaag?
Vandaag zorgt de logger VL 131
200 kisten verse haring. 150 makreel, 120
gul en kabeljauw, 40 wijting, 240 stijvi
kabeljauwen en 110 kantjes haring. Een
vrij ruime vangst. De logger- en kotter
vloot is aanwezig met tong en schol.
Oudste boten
Wat betreft de aanvoer voor maandag:
oudste boten zijn thans de Polderman
IJM 20, KW 87, KW 170, VL 84 vai
mei, Elie IJM 32. KW 135 en SCH 135
21 mei en de Haarlem IJM 9 en de Medan
IJM 57 van 22 mei.
Hoge prijzen
De trawlers en loggers, die zorgden
voor de aanvoer van verse haring, boften
vrijdag. De handel telde maar liefst 23
tot 30 per kist van 50 kilo uit. Makreel
was met 24 tot 31 per kist van 50
kilo eveneens zeer duur. De tongenprijs
onderging een lichte daling. Kabeljauw
werd ook iets goedkoper. De schelvisprij-
bleveh hetzelfde vrij hoge peil be-
Kand politieke
ketenschappen: P E
mcj. E Koppenberg, Am-
A A Wijnkoop. Amsterdan
AMSTERDAM, V.U.. 30 mei Geslaagd v
kand. politicologie: C de Haas, Amsterdam.
letterkunde: H Kassies,
NIJMEGEN, 31 mei Geslaagd vo.
Engels: pater J J Knirim, S.C.J., Hes<Nijt
Kand. wijsbegeerte: JAS Tromp. N
GRONINGEN. 30 mei Geslaagd voo
Duits: mej. P Son. Hoogezand.
Doet. godgelerdheid: ds H Rietberg, I
(Gr.).
Artsex. ie ged.: J F Oostenrijk, Gronim
Lotgering, Groningen; mej.
hout; J W Kleine, Sappemei
AMSTERDAM. G.U., 23 r
kand. psychologie: A J W E
S Gerber. Amsterdam.
AMSTERDAM. G.U., 28 mei Geslaagd voor
kand. Engels, mej. J Jas, Naarden.
Kand. rechten: A Th de Miranda en W H
Wijnands, Amsterdam.
AMSTERDAM, G.U., 30 mei Geslaagd voor
kand. Engels: C W F Hopster, Amsterdam.
AMSTERDAM. G.U.. 27 mei Geslaagd voor
Kand.
L B E Vonk c
Kerkelijk exa
J H Veltkar
DELFT Op 4 juni zal promoveren tot doe-
or in de technische wetenschtap op proefschrift:
Jynamic and static measurements of very inho-
nogeneous magnetic fields, ir B de Raad.
LErDEN, 29 mei Rijksuniversiteit. Geslaagd
oor het doet. ex. Ned. recht: de beer H J
Varmenhoven te Middelburg.
GRONINGEN. 28 mei Gestaagd voor kind.
ardrijkskunde: mej. J Elshof. Groningen.
Doet. rechtsgeleerdheid: mej. A H G de
ROTTERDAM, Econ. H.O.. 29 mei.
staagd
C P Auwerda, Den Haag;
rdam en H A H Nijhoff, Den
en j H A
F H J M Harbers. Lochum;
B Hempenius. Zwolle; S L A M van der Kolk,
Den Haag en J Koudstaal. Rotterdam.
Aru: J P Klaassen, Leiden; C D Ruijs. Delft;
A J M Schómacher. Heemstede; E Wagman. New
York (USA) en J G Zeijlmans. Den Haag.
NIJMEGEN. 30 mei Geslaagd voor kind.
klassieken: M M C Hazen. Bergen op Zoom en
pater M J A Wevers M.S.F., Grave
Doet. klassieken: J C F H van Opstal. Tilburg.
NIJMEGEN, 24 mei Geslaagd voor doet.
Duits: mei. M A E A Geraedts. Eindhoven
TILBURG. 26 mei Geslaagd voor doei.
economie: 1 Tan Tjong Ging, Tilburg.
UTRECHT, 27 mei Geslaagd voor kand.
Vught, mej. C v d Voord»
M I
e Utre
Doet.
Doet.
Kand. theologie: W
Doet. klassieke leter
r Pont te Soes
i Utrecht; C J Clou»
i Elk te Gouda. T J Moojon
ncontinentle bij de vrc
1c Bruin te Deventer.
WAGE/NINGEN, 27
bosgeschledenis.
doctor in dc wis-
tirift: The geology, petro
gal. Oeng Ing Soen.
GRONINGEN. 29
doctor in de geneesk
mische bescherming t
NIJMEGEN, 24 mei - Gepromoveerd
loclor in de letteren en wijsbegeerte op pro
chrlft: Onaangepastheid in de werksituatie,
M Daniels. Nijmegen (cum laude)
UTRECHT. 23 mei Gepromoveerd
i der Lubbe. O.F.M
N. I. Spoor. Verlies-1957 f 1.07 (0.89)
min., ten laste van algemene afschrij
ving»- en reserverekening, welke komt
op f 28,4 min.; achterstallige rente op
obligaties f 4,38 (3,79) min., op leningen
op schuldbekentenis in Nederland f3,09
(2,68) min.; vergoeding niet aangepast
aan waardedaling roepiah en kwestie van
nationalisatie niets opgeschoten.
Machinefabriek Breda. Dividend op ge
wone en prioriteitsaandelen bepaald op
12V»; ir. A. F. J. Beukers en mr G. E. F.
M v. d. Schrieck als commissarissen her-
Geldleningen 5V» van Bank voor Ne-
derlandache Gemeenten aan Schiedam
ƒ2.217.000. aan Delft 2.789.000. aan Ber
gen op Zoom 1.208.000.
