Jiieumc jTrifcsrije löóuranl
Gaulle op volksfront
De
Socialistisch verlies zet door,
liberalen opnieuw
winnaars
Het weer van a.s.zondag|
►...dus bierweer!
Massale demonstraties
op
de F
Place de la Bastille
Protestants-christelijken vooral in
de steden achteruit
Spaak blijft
optimist
Ike: De Gaulle
goedgezind
Oppositie Libanon blijft
van president Sjamoen
aandringen op
President Coty stelt alternatief
Twee mogelijkheden
Als eregast naar gouden
trouwfeest van dochter
heengaan
Raketbases in
Oost-Pruisen
Balastore
>58 DONDERDAG 29 MEI 1958
BUREAUS: Steenslraat 37
Directie, Redactie. Abonnementen- c
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
LH RIST EUJK-N A TIONA A L DALBLAU
Voor Leiden en Omstreken
Negenendertigste jaargang no. 11270
„Stfluhttstirb is ghfWfwn
myn in legijenspoft"
Comfortabel
REIZEN
Zie pagina 5
D
E ONVERWACHT GROTE WINST van de Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie en de onverwacht grote nederlaag van de Partij van
de Arbeid voor de Prov. Staten kunnen geen voorbijgaande gril der kiezers
tvorden genoemd: bij de verkiezingen voor de gemeenteraden, die gisteren
ons land in spanning hielden, was er weer een grote zetelwinst voor de
liberalen en een (kleiner) verlies voor de socialisten. De andere verliezers
waren de communisten en belaas ook de Protestants-Christelijke partijen
die, ondanks de samenwerking, vooral in de grote steden met zetelverlies
genoegen moesten nemen.
Uiteraard is het niet mogelijk uit ge
meenteraadsverkiezingen vérgaande con
clusies te trekken ten aanzien van de
politieke wil der kiezers. In de eerste
plaats beschikken wij niet over landelijke
cijfers (deze zullen eerst veel later kun
nen worden opgemaakt door het Cen
traal Bureau voor de Statistiek) zodat
Iedere conclusie noodgedwongen een
sing moet zijn. En in de tweede plaats
spelen bij gemeenteraadsverkiezingen
overwegingen van zeer plaatselijke aard
een rol. Vele zuiver plaatselijke partijen
vertroebelen het beeld en vele stemmen
zijn niet onder te brengen in het lande-
iijk-politiek bestel.
De conclusies waartoe wij in de aanhef
gekomen zijn, zaf men dan ook als
voorlopig moeten zien.
Dezelfde voorzichtigheid hebben
verschillende politieke leiders betracht in
hun eerste commentaren op de uitslag.
Het verst ging uiteraard prof. Oud, de
liberale overwinnaar van gisteren. „Een
directe invloed op de landspolitiek", zc
zei de heer Oud, „mag men van dfe ge
meenteraadsverkiezingen niet verwach
ten maar de uitslag er van kan op den
duur doorwerken en misschien kan de
spanning wel eens te groot worden".
Over de P.v.d.A. zei de heer Oud: „Mijn
indruk is dat deze partij over haar hoog
tepunt heen is. De jongeren zien ir
socialisme geen perspectief meer".
Dr. Bruins Slot constateerde in zijn
dat de samenwerking van
Het meest trof dit in Den Haag.
fcnti-revolutionairen, Christelijk-
Kistorischen en Staatkundig-Gere
formeerden hadden daar het ideaal
ran velen verwezenlijkt en waren
Eiet een gezamenlijke lijst uitge-
omen desondanks gingen er twee
fetels verloren.
Gelukkig kan men hiertegenover stellen
1st de verliezen op het platteland (wij
lebben ongeveer 150 kleinere steden en
lorpen in Zuid-Holland samengeteld)
Binder groot waren.
Een andere conclusie die men uit deze
Iptelling van plattelandsgemeenten kan
(rekken is dat het aantal stemmen op de
K.V.P. stiigt, althans sterker stijgt dan
fcet landelijk gemiddelde. Bij de verkie-
lingen van gisteren zijn de Rooms-Katho-
üeken vrijwel gelijk gebleven.
Bloemen en een
verzoekplaat
Onder de naam „Interdisco" heb
ben de verenigingen „Ziekenom
roepen Nederland" te Amersfoort
en de stichting „Bloemenexpresse"
te Den Haag, besloten een samen
werking tot stand te brengen,
waardoor het voor ieder in Neder-
i land mogelijk wordt op eenvoudige
wijze een graramofoonverzoekplaat
met groet aan te bieden aan pa
tiënten in een aantal verpleegin
richtingen in ons land.
Zoals bekend is» zo deelt men ons
van de zijde van „Ziekenomroepen
Nederland" mede, nemen de vijf
omroepverenigingen uit Hilversum
geen aanvragen voor verzoekplaten
meer in behandeling.
Daarom hebben de ziekenomroe
pen, die de ziekenprogramma's van
de Hilversumse omroepen aanvul
len, gezocht naar een oplossing, die
het aanvragen van verzoekplaten
voor zieken alsnog mogelijk maakt.
Deze oplossing is in samenwer
king met de stichting „Bloemenex
presse" gevonden in „Interdisco".
Van morgen 28 mei af zal men
een bloemenorder bij' de aangeslo
ten bloemenhandelaren kunnen la
ten vergezellen van een verzoek
plaat met persoonlijke opdracht
aan een zieke. De bloemenhande
laren beschikken over een lijst van
verpleeginrichtingen, waarin een
ziekenomroep uitzendingen ver
zorgt.
Vanzelfsprekend blijft het ook
mogelijk aanvragen voor verzoek
platen rechtstreeks tot de Z.O.N.
te richten. Dit moet per briefkaart
gebeuren, geadresseerd aan Zon-in-
terdisco, postbus 66, Amersfoort.
Paul Henri Speak, de secretaris-gene-
6a 1 van de N.A.V.O., maakt een korte
landreis door Canada. Op een perscon
ferentie in Ottawa vroeg men hem giste-
en naar zijn mening over de ontwikke-
Ingen in Frankrijk. „U moet de dingen
liet te donker inzien", antwoordde Spaak.
|Generaal De Gaulle is een zeer sterke
Ban, wij moeten afwachten". Spaak ver
haarde beslist niet pessimistisch te zijn
fat betreft een mogelijke uittreding van
Ie Vierde Republiek uit de N.A.V.O.
Over de N.A.V.O. zei Spaak verder dat
|e organisatie door Rusland is overvleu
geld, niet in Europa, waar de Russen
►el in bedwang kunnen worden gehou-
|en, maar vooral in Azië, het Midden
posten en Afrika. De westelijke alliantie
feeft nu te kampen met een offensief uit
len richting, waartegen geen collectief
(ptreden was voorbereid, aldus Spaak.
Indonesië zou uranium
verpanden
Volgens radio-Menado heeft kolonel
tfarouw, een der leiders van de Indone-
Iche opstandelingen, verklaard, dat de
legering te Djakarta Indonesiës rijkdom-
Ben aan uranium aan de Sowjetunie heeft
jerpand in ruil voor straaljagers en an-
lere krijgsbehoeften. Toen Warouw nog
bilitair attaché te Peking was, had presi-
laar Moskou gezonden om dit aanbod
de Sowjetunie te doen.
enkele protestants-christelijke partijen
op het platteland wel, in de steden als
regel geen succes heeft opgeleverd. Hij
kon hiervoor geen onmiddellijke verkla
ring geven.
de Partij van de Ar
beid, de heer Evert Vermeer, meende dat
ditmaal niet de P.v.d.A. maar de C.P.N.
de grote verliezer is. „Over het effect
van deze uitslag op de landelijke politieke
verhoudingen", zo zei hij, „kan ik mij
op dit ogenblik niet uitlaten."
De heer Tilanus constateerde dat de
C.H.U. zichzelf is gebleven of soms iets
vooruitgaat. Naar zijn mening zijn de
verschuivingen die deze raadsverkiezin
gen te zien hebben gegeven, niet van
dien aard dat ze van invloed zijn op de
landspolitiek.
Persbureau Pia (Aneta)
werd verboden
De garnizoenscommandant van Dja
karta heeft heden het Indonesische pers
bureau Pia, voortzetting van Aneta, tot
nader order gesloten omdat het berichten
ui niet-officiële bron had gepubliceerd
Om dezelfde reden is ook het oppositie
blad Indonesia Rava verboden. Er is
echter nog niemand gearresteerd. De
waarnemend hoofdredacteur is de laat
ste vier maanden reeds tweemaal gear
resteerd, doch kort daarop weer vrijge
laten. (De laatste tijd is de mohamme'
daanse dagbladpers in Djakarta ver
dwenen).
„Ik behoor tot degenen die de ge
neraal goed gezind zijn", verklaarde
president Eisenhower gisteren op
zijn wekelijkse persconferentie, toen
een van de journalisten hem vroeg
iets over De Gaulle te vertellen, zon
der hem met de crisis in Frankrijk in
verband te brengen (de President
had geweigerd daarover te spreken).
Eisenhower lachte hartelijk om
de vreemde vraag, omdat De Gaulle
nu eenmaal niet los van de toestand
in Frankrijk kan worden gezien. Hij
vertelde geruime tijd vriendschap
pelijke betrekkingen met De Gaulle
te hebben onderhouden. „Een van
mijn laatste handelingen voor ik
Europa in 1952 verliet Eisenhower
was toen opperbevelhebber van de
N.A.V.O. was het brengen van een
bezoek aan generaal De Gaulle, met
wie ik heb gedineerd. Wij hebben
lange tijd over de toestand in de
wereld en over de toekomst ge
sproken."
De President wilde zich echter niet
uitlaten over de kwaliteiten
generaal De Gaulle.
DF
LIBANESE oppositieleider,
Saeb Salam, heeft gisteren op
nieuw aangedrongen op het onmid
dellijke heengaan van president
Sjamoen. Salam antwoordde op een
radiorede die premier Sami-el-Solh
dinsdag hield en waarin deze zei dat
de revolte in Libanon was begonnen
onder het valse voorwendsel, dat het
om een grondwettelijke kwestie
ging. De premier verzekerde dat hel
parlement niet van plan is om de
grondwet te wijzigen met het doel
de herverkiezing van president Sja
moen te verzekeren.
Salam zei in zijn antwoordrede dat het
volk een dergelijke verklaring va
regering niet meer gelooft. Gisteren
heeft de regering overleg gepleegd met
politieke groeperingen buiten de rege-
Verdacht van moord
op acht vrouwen
Voor de rechtbank te Glasgow staat o_
het ogenblik de 31-jarige arbeider Peter
Manuel terecht, die wordt beschuldigd
van de moord op acht vrouwen. Zo groot
is de belangstelling voor het proces (dat
al enkele weken duurt), dat er iedere dag
lange rijen mensen staan te wachten. Voor
een plaatsje vooraan in zo'n rij wordt
soms tien gulden betaald
Op de tiende dag van het proces ver
oorzaakte de verdachte een sensatie door
zijn twee verdedigers aan de kant te zet
ten en aan te kondigen zijn verdediging
zelf te zullen voeren. Dat doet hij dan nu
ook met een zeer grote welsprekendheid
en radheid van tong.
Manuel heeft in de gevangenis een be
kentenis ondertekend, maar heeft later
verklaard dit slechts te hebben ged;
om zijn familie er buiten te houden.
Driemaal De Gaulle, die nog
steeds niet aangezocht is een
kabinet te vormen. De begrij
pelijke aarzeling in de Natio
nale Vergadering is nog niet
overwonnen, al ziet het er
naar uit dat het parlement zich
het onvermijdelijke zal
moeten schikken.
PARIJS, hedenmorgen.
PRESIDENT RENÉ COTY heeft vanmorgen, na een
nachtrust van slechts enkele uren, laten meedelen,
dat hij vanmiddag om drie uur een gezamenlijke bijeen
komst van de Nationale Vergadering en de Raad van
de Republiek zou toespreken. In een officieel commu
niqué van het Elysée, de ambtswoning van de Presi
dent, werd gezegd: „De President van de republiek is
gisteravond bijeen geweest met de voorzitters van de
Nationale Vergadering en de Senaat, die hem verslag
uitbrachten over hun ontmoeting met generaal De
Gaulle. De President zal nu het parlement toespreken
over de toestand." In het communiqué werd een beroep
gedaan op het volk om kalm te blijven: „In de ernst
van het huidige uur rekent de chef van staat op het pa
triottisme van allen die leven onder de driekleur. Hy
doet een beroep op hen om met kalmte en eerbied voor
de orde beslissingen af te wachten die binnenkort zul
len worden genomen."
Het besluit van Coty, om een gezamenlijke bijeenkomst
van het parlement toe te spreken, is in Frankrijk een
zeer ongebruikelijke procedure. Het kwam na een nacht
van uiterste spanning. Coty ontving de voormalige pre
sident Vincent Auriol en de leiders van de beide Ka
mers, die later een ontmoeting hadden met Charles de
Gaulle. Na een gesprek van enkele uren met de generaal
brachten zij verslag uit aan de President. Volgens zegs
lieden op het Elysée waren de beide onderhandelaars
somber gestemd. Zij zouden hebben meegedeeld dat op
het ogenblik nog geen beslissing was genomen. De
druk werd gelegd op de bepaling „op het ogenblik".
Coty, die nu blijkbaar volkomen vastzit, zou het parle
ment zeggen dat het kan kiezen „tussen een volksfront
regering en generaal De Gaulle".
gering bestaande uit communisten en uiterst linksen uit de socialisti
sche partij öf een regering van conservatieven en rechtsen, die De Gaulle
steunen. De communisten hebben in de Nationale Vergadering een mach
tige fractie en hebben, zoals bekend, reeds gedemonstreerd voor een volks
front. De meeste Fransen zijn het volksfront echter meer beu dan generaal
De Gaulle. Het zou de communisten een rechtstreekse stem verschaffen i
de regering, voor het eerst sinds zij elf jaar geleden uit de regering werden
gezet door de socialistische premier Paul Ramadier. In de tussenliggende
jaren was de communistische invloed alleen maar negatief.
Inmiddels is generaal De Gaulle,
onbewogen en raadselachtig als al
tijd, vroeg in de morgen per auto te
ruggereden naar zijn woning in Co-
lombey-les-deux-Eglises. Het was
diep in de nacht, maar de sfeer in de
Franse hoofdstad was ook toen nog
gespannen en mysterieus; een komen
en gaan van somber kijkende bezoe
kers aan het Elysée en bijna niemand
was genegen iets mee te delen.
Generaal De Gaulle kwam laat in de
Kapitalistische kool
en Sow jet geit
Het oommunistische raadslid A. C. de
Vries te Utrecht heeft burgemeester en
wethouders gevraagd of zij niet veront
rust zijn over de vele ontslagen in
Utrechtse bedrijven en of er in de Sow
jetunie, China en Indonesië met behoef
te bestaat aan Utrechtse produkten met
name van Werksspoor. B. en W. beschik
ken echter niet over gegevens over uit
voer van Utrechtse produkten naar de
Sowjetunie.
MEVROUW DEDERIKA GccTtruida Versloot-Van Rooyen, de oudste ingezetene
van Gouda, is oqdanks haar honderd-en-een jaren nog bijzonder kwiek. Niet
alleen zal zij binnenkort eregast zijn op het gouden huwelijksfeest, dat haar dochter
en schoonzoon gaan vieren, maar ook toog z(j gisteren op haar 101ste verjaardag
vief ter stembus. Na het verrichten van haar staatsburgerlijke plicht ontving de
hoogbejaarde dame vele vrienden en bekenden in haar woning te Gouda. Onder hen
was ook de huisdokter, die zoals mevrouw Versloot verklaarde tot nu toe bijna
alleen maar op visite is geweest om haar te feliciteren, zoals gisteren.
avond to Parijs aan. Zoals gemeld, ont
moette hij op een onbekende plaats do
voorzitters van Nationale Vergadering en
Senaat. Een grote menigte stroomde sa
men voor het presidentiële paleis, om nu
eindelijk de beslissing te horen. Die be
slissing bleef echter uit.
Betogingen
Eerder op de avond waren tien
duizenden naar de Place de la Bas
tille getrokken het symbool va
omverwerping van het absolutisme
en betoogden daar krachtig tegen
de machtsoverneming door Charles
de Gaulle. De betoging had een rustig
verloop, er deden zich geen inciden
ten voor.
Ook radio-Algiers liet zich vanmorgen
uit over het gesprek dat De Gaulle heeft
gevoerd met Le Troquer en Monnerville,
de voorzitters van de beide Kamers. Vol
gens de radio hebben zij de generaal ont
moet om zijn programma te vernemen en
dit aan de fracties van de Nationale Ver
gadering voor te leggen. Dit was, volgens
radio-Algiers, de door De Gaulle ver
langde procedure. Voorts werd gezegd dat
oud-president Vincent-Auriol. die dus ook
op het Elysée werd ontvangen, heeft ge
weigerd als derde lid van het groepje de
Eeneraal te ontmoeten.
PIERRE PFLIML1N
,...er was geen uitweg....
Volmachten
Het Franse persbureau A.F.P. meent te
weten dat Dc Gaulle tijdens de bespre
kingen heeft gezegd over grote volmachten
te moeten beschikken wanneer h(
macht In handen neemt. Vooral Le Tro
quer een socialist sou zich daartegen
krachtig hebben verzet. Hjj vreest het ver
zet van talrijke vooraanstaande partijge
noten tegen grote volmachten voor d<
generaal. Monnerville zou volgens A.F.P.
begrip hebben getoond voor de verlangens
van generaal De Gaulle.
Tegen de middag werd nog gewacht op
de uiteindelijke beslissing van de socialis
ten. De socialistische fractie kwam
elf uur in vergadering bijeen.
Indonesië negeert
Stafs verklaring
Mevrouw Supeni, de voorzitster var
afdeling buitenlandse zaken van het Indo
nesische parlement, heeft gisteren te Dja
karta verklaard, de verklaring va
Nederlandse minister van defensie, ir. C.
Staf, over de mogelijkheid van eer
donesisch militair optreden tegen Neder
lands Nieuw-Guinea, zodra aan de bin
nenlandse moeilijkheden in Indonesië e
einde zal zijn gekomen, alleen maar
kunnen negeren. Volgens haar mening
Nieuw-Guinea een binnenlandse aange
legenheid van Indonesië, daar het Indo
nesisch grondgebied zou zijn. Er kan vol
gens mevrouw Supeni geen sprake zijn vai
Indonesische „agressie" tegen Nieuw
ringspartlj, over een mogelijk compro
mis om uit de moeilijkheden te geraken.
Eén van de leiders der gematigde oppo
sitie, Herri Pharon, zou de vorming
hebben voorgesteld van een overgangs
kabinet uit parlementaire en buiten
parlementaire figuren, dat de lopende
zaken zou moeten behandelen tot de
presidentsverkiezingen, die in septem
ber worden gehouden.
Wapens uit V.S.
In de omgeving van de haven van Beiroet
werd gisteren een sterke wacht ge
plaatst toen een aantal lichte tanks en
ander oorlogsmateriaal aan land werd
gezet. Men meent te weten dat dit de
eerste zending tanks is diie kort geleden
aan Libanon is toegezegd op grond van
het Amerikaanse programma voor mili
taire hulp.
Volgens bench ten van de regering is de
toestand in het land de laatste dagen
vrij rustig.
Stembiljetten in
Waarde fout
De stemming in Waarde is wel door
gegaan, maar het was een dubbeltje op
zijn kant. In ieder geval zit men nog met
de handen in het haar. En heit is de vraag
of de gemeenteraadsverkiezingen 1958 in
het vriendelijke Zuidbevelandse dorpje
geen onaangenaam staartje zullen hebben.
Wat is er gebeurd?
Op de oproepdngskaarten stond de lijst
van gemeentebelangen als nummer 3 en
die van de A.R. als nummer 4. Maar gis
termorgen bij het openen van de stem
bussen bleek, dat de lijsten op de stem
biljetten waren verwisseld.
De stemming is doorgegaan en de leden
van het stembureau hebben hun best ge
daan een ieder van de vergissing op de
hoogte te stellen.
De vraag is nu of de beide betrokken
partijen akkoord zullen gaan met de gang
Bij Koningsbergen in Oost-Pruisen is
volgens een voorlichtingsblad van de
Westduitse regering een belangrijke Rus
sische basis voor lange-afstandsraketten
aangelegd. Binnen een straal van vijftig
kilometer rond Koningsbergen zouden
bases voor vijf soorten Russische raket
ten zijn ingericht. Het bericht is af
komstig uit Zweedse bron.
Vrijdag 30 mei:
20.47 uur, maan o
uur. Op 1 Juni vi
zon op 4.2f
p 17.54 uur
ïlle maan.
onder 3.03
IMCOS S
WIN
HET
Hm,po
WEER
trtrn li-
IN EITROPA
rf.-nmomnn 7 uur
Lenden seint
Komende
een reis van Pöstbus 2200 Amsterdam Brirfkesrten
moeten uiterlijk vrljdeg gepott zijn Wi»
1000.- rits rrxïsr
B'J 0°*d» voorspellingen wordt deze
prijt gedeeld) Bovendien zijn er 100 troost
U
i
!t
HU
«i
i h
veranderlijk
plaatselijk
maar ook
opklaringen met
7.Lnm nserstsg, O.""*" zon Prljssslnnear:
wat imcost
/Ti De** International Metersoloc'cw Consultent
GjjGX Q Services worden geleld door
Helsinki
Stockholm
Kopenb
bw. be».
MdftSü
ZZW 4
WNW 6
windstil
W J
windstil
windsel
ZO^ 2
19 13
15 8
18 0
12 13
12 5
18 1
16 0
18 0
16 2
perioden.
g«imenl"eV,n
onze reizende no eland
j 1 "er k rest voor reiden
Orenoble
Berlijn
Fr sakion
MUocbee
rw. be»
bw. bew
geh. bew.
ge*i. bew.
mist
zw. bew
windstil
ono
O 2
19 0
20 0
0
I v
13 i
brouwer» vin het
bette Nederlandse
Zu T>.eht |e soms dat fll eUMtt doret hed^
Ueoéee
Loctroc
Mkdn'd
MaUorce
on bew
rw. bew
harf bew.
windstil
o
NW 5
o zo
ONO 4
NNW 1
VNO 1
J
16 t
20 6
M> 0.3
18 i
28 o
21 o
bat goedkoopste goede zongordijn met de sleufjes
Minder zonnig
De Bilt verwacht tot mor
genavond:
Aanvankelijk weinig, later
veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele buien.
Zwakke tot matige wind uit
zuidelijke richtingen. Over
dag iets minder warm. (Op
gemaakt te 11.15 uur).
ZON EN MAAN