WAT
ZAL DE GAULLE
DOEN?
Jlicuitic Ccihsrt)e Ifimiranl
Opstand uitgebreid
tot Borneo?
Zonder visum niet
het land uit
Vliegramp kostte
65 mensenlevens
Celfhet»
Inmenging in Libanon kan
ernstige gevolgen hebben
Frankrijk wacht vol spanning
af
„Franse Hugo de Groot
Ais een held ingehaald
Ook Juin aan het woord
Neuskegel van Jupiterraket
is thans geborgen
Doodstraf voor
vier Hongaren
WISS
MAANDAG 19 MEI 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Negenendertigste jaargang no. 11262
„jtanhttstiri) is qheMeurn
myo Qflti in teyljenspocl"
Op weg
Hollandse Nieuwe
Zie pagina 3
PARIJS, maandagmorgen.
MET GROTE SPANNING wachtte Frankrijk vanmorgen op de woor
den die generaal Charles de aGulle vanmiddag zou spreken der ver
duidelijking van zijn standpunt na de korte verklaring van de vorige week,
dat hij bereid was de macht in het land over te nemen. De leiders van het
comité voor openbaar welzijn in Algiers hebben verklaard de persconfe
rentie van de generaal te zullen afwachten, alvorens verdere stappen te
doen. Voor het hotel Palais d'Orsay, aan de linkeroever van de Seine, heb
ben sterke afdelingen van de veiligheidspolitie post gevat om de demon
straties, die door de regering Pflimlin zijn verboden, te verhinderen.
Het grote nieuws van het weekeinde was de „ontsnapping" van Jacques
Soustelle, de man die onder Mendès-France gouverneur-generaal van Al
gerije was en een fel voorstander is van een onverzoenlijke bestrijding der
Algerijnse opstandelingen. Zijn woning werd bewaakt door een flinke
politiemacht, doch aldus meldt Le Figaro Soustelle wist die te ver
schalken door onder een stapel bagage in een kleine personenauto het huis
te verlaten. Zijn vlucht was blijkbaar tot in de puntjes voorbereid. Onder
een valse naam boekte Soustelle op het vliegveld van Bazel-Mulhouse
voor het vliegtuig naar Algiers, via Madrid. Zijn vrouw verbleef al in
Zwitserland en reisde eveneens door naar Algerije, toen snelle auto's haar
echtgenoot over de Zwitserse grens hadden gevoerd.
„De beweging in Algerije is niet gericht tegen de vrijheden van de Fran
se republiek en evenmin tegen de banden die Algerije met Frankrijk Ver
binden. Algerije is een Franse provincie en wil dat blijven". Aldus ver-,
klaarde Soustelle, die leider is van de Franse socialistisch-republikeinse
partij, voor een duizendkoppige, juichende menigte, die hem in Algerije
ontving. Even later weigerde Soustelle het voorzitterschap van het comité
voor openbaar welzijn, dat nu naar men aanneemt in handen zal worden
gelegd van dr. Sid Cara, een voormalige mohammedaanse staatssecretaris
voor Algerije, die uit Oran in Algiers is aangekomen.
Het ochtendblad Le Figaro citeerde vanmorgen een brief, die maarschalk Juin
de vorige week aan een vriend heeft geschreven. Juin, de enige nog in leven zijnde
Fransé maarschalk en voormalig bevelhebber van de N.A.V.O.-strijdkrachten In
Europa, zegt geen enkel vertrouwen te hebben in Frankrijks politieke leiders. „Men
is op zoek naar de premier die het land de pil zal doen slikken" (hij bedoelt blijk
baar het verlies van Algerije). Het is de eerste keer dat de generaal naar voren
komt in deze moeilijke dagen. Een openbare verklaring van de maarschalk, waarin
hjj zich achteT De Gaulle of achter de militairen in Algerije zou plaatsen, kan
vooral in legerkringen van groot gewicht zijn.
De Indonesische opstandelingen zouden
volgens berichten uit diverse bronnen
hun invloed hebben uitgebreid tot Bor
neo. De centrale regering zou in en om
Bandjcrmasin een aantal personen heb
ben laten arresteren.
Djakarta heeft bericht, dat een B-26
bommenwerper van de rebellen, die een
luchtaanval op de haven van Ambon
deed, door luchtafweer is neergeschoten.
Van hun kant melden de opstandelingen,
dat ze voor Celebes een schip van de
centrale regering tot zinken hebben ge-
Subandrio, de Indonesische minister
van buitenlandse zaken, heeft de Ame
rikaanse ambassadeur bij zich ontboden
om hem te verbellen, dat Indonesië „niet
eeuwig kan wachten" op de maatregelen,
die de Verenigde Staten zullen nemen
ter beteugeling van de inmenging door
„buitenlandse avonturiers" in Indonesië'
binnenlandse aangelegenheden.
Te Seoul heeft een Zuidkoreaanse
jeugdgroep een betoging gehouden,
bij om vrijwilligers gevraagd werd met
het doel de Indonesdsche opstandelingen
te helpen.
Sukarno en Hatta hebben zaterdag ge
sproken bij de opening van een textiel
fabriek bij Soerabaja, waarbij Sukarno
niet geheel afwijzend stond tegenover
buitenlands kapitaal.
Opstandelingen beweren dat him bom
menwerpers bij Bandjermasin een vracht,
schip hebben tot zinken gebracht en bij
Donggala twee beschadigd.
Prawda dreigt
Een enthousiaste Fransman
drukte Jacques Soustelle de
hand toen hij na zijn geslaagde
„vlucht" in Algiers aankwam.
Rechts van de politicus, die als
een held werd ingehaald, de
parachutisten-generaal Massu.
Generaal Ely nam
zijn ontslag
De sensationele ontsnapping van Sous
telle is iri Frankrijk aanleiding geweest
j tot de volgende ontwikkelingen:
"I De leiders van de drie grote vak-
bonden hebben met ingang van van
middag een toestand van paraatheid af
gekondigd. Zij verklaarden zich bereid
een algemene staking uit te roepen voor
de verdediging van de democratische vrij
en De regering heeft de mobilisatie af-
gekondigd van reservisten der gen-
darmede (de hulppolitie).
O De opperprefeot van Algiers
zijn funotie ontheven omdat hij be-
i trokken was bij de ontsnapping van
Jacques Soustelle.
/f Na diens ontsnapping is verder be-
paald dat geen Fransman zonder ver-
1 gunning het land mag verlaten.
r De chef van de Franse generale staf
1 en voornaamste adviseur van de
gering, generaal Ely, is op zijn verzoek
ontslagen. Hij zal worden opgevolgd door
I generaal Jacques Lorillot, de chefstaf
de landstrijdkrachten. Lorillot zal ook
zijn oude funotie blijven bekleden.
Parijs rustig
In Parijs bleef het 't weekeinde rustig,
j in tegenstelling tot Algiers waar ti
i duizenden mensen zich verzamelden
de mohammedaanse vrouwen hun kleren
scheurden toen generaal Salan en de pas
aangekomen Soustelle gisteren een krans
legden bij het oorlogsmonument
gevallenen in Algerije. Soustelle sprak
tot de menigte:
„Ik heb beloofd al mijn krachten
geven voor het welzijn van Algerië. Ik
heb geen andere ambitie dan het herstel
len van de nationale eenheid tussen beide
kusten van de Middellandse Zee. Lang
leve Frans Algerije, lang leve Frankrijk
en lang leve De Gaulle".
Een luid gejuich steeg hierop uit de
menigte en steeds harder klonk de roep
„Soustelle, Soustelle".
Gisteravond heeft Soustelle opnieuw
verzekerd: „Wij willen geen breuk
het moederland. Dat is de toestand
het ogenblik. Wij zullen de gebeurtenis
sen naar de omstandigheden moeten
oordelen".
Soustelle ontweek echter de vraag
verslaggevers of hij Pflimlin Ms hoofd
van de wettige regering beschouwt.
„De gebeurtenissen in Algiers kunnen
niet ongedaan gemaakt worden", zei
„Men moet van deze realiteit uitgaan'
De voormalige gouverneur liet zich
verder gunstig uit over de NAVO. Zijn
commentaar was: Algerije blijft deel uit
maken van de NAVO, want Algerije
wordt niet van Frankrijk gescheiden. De
politiek, die De Gaulle in Algerije zou
voeren, zei Soustelle, zal nationaler en
liberaler zijn dan de mensen denken. Een
sterke regering kan juist liberaal zijn.
Het voorbeeld van Soustelle naar Al
giers te ontsnappen is gevolgd door een
tweede lid van de Nationale Vergadering,
Raymond Dronne.
De regering dn Parijs overweegt de par
lementaire onschendbaarheid van zekere
ifgevaardigden op te heffen. De
'an voorlichting, Gazier, die dit
deelde, noemde geen namen.
GENERAAL LORILLOT
opvolger van Ely
België rouwt over ernstigste
ongeluk uit zijn historie
ZONDAGMORGEN vroeg zijn 65 mensen levend verbrand, toen op het
vliegveld van Casablanca een DC-7 van de Belgische luchtvaartmaat
schappij Sabena na een mislukte noodlanding in vlammen opging. Dit is
de ernstigste luchtramp in de Belgische geschiedenis, een der ernstigste
in de historie van de internationale burgerluchtvaart. Van de passagiers
verloren 41 Belgen, een Nederlander, zeven Engelsen, vijf Portugezen,
een Duitser een een Zwitser het leven, benevens de gehele, uit negen
koppen bestaande, bemanning. De Nederlander is de 69-jarige heer Joseph
van Leeuwen, die in Brussel woonde.
Het viermotorige toestel was op weg
van Brussel naar Leopoldvïlle in de Bel
gische Kongo. Er was een tussenlanding
gemaakt in Lissabon, waar enkelen waren
uitgestapt en anderen aan boord waren
gekomen.
Kort na het vertrek uit Lissabon meld
de de piloot, dat een van de motoren tril
de en dat hij een noodlanding op het
vliegveld Cazes bij Casablanca wilde
maken.
De piloot daalde in de richting van de
landingsbaan. Ooggetuigen meenden, dat
de piloot kennelijk vond, dat hij te ver
was gekomen en dat hij gas gaf om op
te stijgen ten einde een nieuwe landings
poging te kunnen doen.
Een van de motoren werkte echter niet
en ook een tweede motor reageerde niet
meer. Het toestel miste daardoor de lan
dingsbaan, vloog dwars door een gebouw
BABY Zephyr-wol
breit dol
met militaire installaties en smakte vijftig
meter verder tegen de muur van
ander gebouw, waar het tot stilstand
kwam.
Vlammenzee
Enkele ogenblikken later was het één
vlammenzee, maar in die paar seconden
wisten vier personen, die achterin z
het ongelukstoestel te verlaten. Zij hebben
hun behoud vooral te danken aan de Bel
gische passagier Eduard Pilaet, die er ne
het ongelilk snel in slaagde de passagiers
deur te openen, hoewel hij zelf zeer
ernstige brandwonden had opgelopen.
Van de overlevenden is hij er het ernstigst
aan toe. maar hij verkeert niet in levens
gevaar.
Dc andere passagiers cn dc bemannings
leden, die er niet meer in slaagden zich
van hun gordels te ontdoen, kwamen
de vlammen om. De brandweer, die
laaiende vuurzee moeilijk kon benadei
had voor de blussing 2 uur nodig. De
hele dag is men verder bezig geweest met
het bergen van de stoffelijke overschot
ten, onder wie enkele gezinnen van vijl
personen cn veel kinderen.
Kort na de ramp kwam de Belgische
ambassadeur in Rabat op het vliegveld
van Casablanca aan en 's middags reeds
arriveerde een commissie van onderzoek
uit Brussel.
Russen waarschuwen het Westen
"DUSLAND heeft het westen giste-
•Lk ren jn een officiële verkla
ring gewaarschuwd, dat elke po
ging om de huidige binnenlandse
crisis in Libanon uit te buiten, „ern
stige gevolgen" zou kunnen hebben.
Volgens de verklaring, die door
het officiële persbureau Tass werd
uitgestuurd, maken Amerika en
andere westelijke landen van de ge
beurtenissen in Libanon gebruik om
een nieuw complot in het Midden-
Oosten" voor te bereiden.
Dit zou voor de toekomst en onafhan
kelijkheid van Libanon en voor de vrede
eiligheid in het gehele Midden-Oosten
ernstige gevolgen kunnen hebben.
Ontvaarheden
Het Britse ministerie van Buitenlandse
zaken heeft onmiddellijk op deze publi-
katie gereageerd met een officiële ver
klaring. Daarin noemde men de Russische
beschuldigingen „een verzameling on
waarheden" Het foreign office vindt het
opvallend, dat Tass geen melding maakt
3e verklaring van dr. Malik, de Liba-
minister van Buitenlandse zaken. Op
13 mei beschuldigde hij'in het openbaar
vreemde mogendheid van „massale in
terventie" in de binnenlandse aangelegen
heden van Libanon. Amerika heeft soort
gelijke protesten tegen de Russische ver
klaring laten horen
In de Verenigde Staten is men intussen
nogal optimistisch over de kansen van de
Libanese regering om de toestand meester
te worden. Libanon heeft Amerika geen
verzoek gedaan om hulp van Amerikaanse
troepen om te helpen de ongeregeldheden
de kop in te drukken.
Wel hebben de Amerikanen 18 grote
transportvliegtuigen van het type C-124
Duitsland gebracht die zonodig ge
bruikt kunnen worden om Amerikaanse
burgers uit het Midden-Oosten te evacu-
en troepen naar dat gebied over te
kunnen brengen. Indien de omstandig
heden dit vereisen, kan men 40 vliegtuigen
dit type naar Duitsland sturen. Elk
van de toestellen kan 200 passagiers ver-
>n. Ook de Britse schepen, die van
i zijn vertrokken om aan de NAVO-
vlootmanoeuvrcs deel te nemen, kunnen
volgens een woordvoerder van de Britse
ie voor de evacuatie van Britten uil
ibanon worden ingezet. Speciaal voor
dit doel gaat men in het oostelijk gedeelte
in de Middellandse Zee opereren.
Bombardementen
Intussen is de toestand in Libanon nog
lang niet rustig. Volgens in Beiroet ont
vangen berichten heeft het Libanese leger
gisteren delen van Tripoli, waar opstan
delingen zich ingenesteld hadden, gebom
bardeerd. Er zouden zich 700 rebellen
overgegeven hebben. Verder zou volgens
nog niet bevestigde berichten Rachid Ka-
rami, de leider van de oppositie in hei
noorden, gearresteerd zijn, evenals een
andere oppositieleider, Mohammed Hamze. I en overweegt, de betrekkingen met dat
Volgens Syrische kranten zouden 12001 land te verbreken.
Syrdërs, die door Libanon als de activeer-!
ders van de ongeregeldheden worden be- De premier van Libanon, Sami el Solb
schouwd, over de grens zijn gezet. Libanon heeft zaterdagavond een lichte hartaanval
wil bij de Arabische liga protesteren tegen gehad. Hij hoeft niet in bed te blijven,
het optreden van de Arabische Republiekmaar staat wel onder doktcrstoezicht.
Het valt voor een vrouw, al is het dan ook een zeemansvrouw, niet mee
zo van een logger op de wal te komen. Maar de sterke arm draagt zijn
naam met ere. Agent A. H. Brands, helpt wel een handje; veilig, vlug
en voordelig, zo zouden de Spoorwegen zeggen. Was er maar een Kat-
wijkse haven, dan hoefde je er niet zo'n verre reis voor te maken, om
je man eens in zijn werk te zien.
Amerikaanse deskundigen zijn erin ge
slaagd een neuskegel van een Jnpiterra-
ket, die de raketlading beschermen moet,
door de dampkring naar de aarde te
laten terugkeren en uit dc Atlantische
Oceaan op te vissen. Dit betekent, dat
het probleem hoe men een geleid pro
jectiel weer gaaf naar dc aarde kan
doen terugkeren, thans is opgelost, aldus
kononel Paul A. Conlin, hoofd van de
nleuwsafdellng van de Amerikaanse le-
gervoorlichtingsdlenst.
De raket, waaraan de neuskegel beves
tigd was, werd van het proefterreln Caps
Canaveral in Florida afgeschoten en leg
de de voorgeschreven afstand van on
geveer 2400 km af. Aan de kegel wes een
ballon bevestigd, die zich zelf opblies
toen de kegel dn de oceaan viel. De bal
lon had een doorsnee van 50 meter en
was oranje en geel gekleurd, om duide
lijk zichtbaar te zijn. Bovenop de bal
lon brandde een knipperlicht, terwijl een
radiozender seinen uitzond om het op
sporen te vergemakkelijken.
Toen de neuskegel in het water landde,
verspreidde ze een speciale vloeistof, dis
de haaien op een afstand hield. Hier
door konden de kikvorsmannen, dde het
geval uit de oceaan opvisten, dit doen
zonder gevaar te lopen door de haaien
verslonden be worden
niet onverschillig kan blijven ten aanzien
de Amerikaanse inmenging in Indo-
De chef-staf van de Indonesische vloot,
schout bij nacht Subijakto, heeft ver
klaard, dat onbekende buitenlandse sche
pen In de Indonesische wateren zijn
waargenomen en dat dit een soort vrees-
aanjaging ten gunste van de opstandelin
gen j
De chef-staf van het Indonesische leger,
generaal-majoor Nasution, heeft aan alle
staatsburgers tussen de 18 en 40 jaar bur
gerdienstplicht opgelegd, en zo zijn daar
toe in staat zijn ook de plicht van mili
taire werkzaamheden.
Regeringsadvies
in Zwitserland
„Ga hamsteren!"
De regering van Zwitserland heeft er
bij de bevolking op aangedrongen extra
voorraden levensmiddelen en andere be
langrijke huishoudelijke artikelen in te
slaan voor het geval er een nieuwe oorlog
zou uitbreken.
In een officiële bekendmaking wordt
gewezen op de gevaarlijke ontwikkeling
van de gebeurtenissen in Algerije en het
Midden-Oosten en wordt gezegd, dat het
vormen van particuliere reserve-voor
raden levensmiddelen een belangrijk on
derdeel is van de Zwitserse economische
defensie-paraatheid.
Voorts wordt in de bekendmaking ge
zegd, dat het de plicht ls van ieder gezin
en van iedere staatsburger om op alles
voorbereid te zijn, en niet de plicht van
de oveiheid alleen.
Vier Hongaren, die schuldig waren be
vonden aan een poging bot omverwerping
van de volksdemooratische orde in Hon
garije tijdens de opstand in 1956, zijn ter
dood veroordeeld en terechtgesteld, aldus
heeft het Hongaarse persbureau M.T.L
geméld.
Deze veir Hongaren maakten deel uit
van een groep van zestien. Twee anderen
van deze groep kregen levenslange ge
vangenisstraf en de tien overige gevange
nisstraffen variërend van één tot veertien
Dr.- Platteel bij dr. Drees
De minister-president, dr. W. Drees, die
teruggekeerd is van zijn verblijf in Oos
tenrijk, heeft vanochtend in zijn kabinet
de nieuwe gouverneur van Nieuw-Guinea,
dr. P. J. Platteel, die een beleefdheids
bezoek kwam brengen, ontvangen.
Veranderlijk weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht hier en daar mist
Morgen overdag aanvankelijk
opklaringen en stijgende tem
peratuur. Later toenemende
bewolking cn plaatselijk en
kele buien, gepaard gaande
met afkoeling. Matige tol
krachtige wind uit zuidelijke
richtingen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
