Beroep op elk kind varii
de Reformatie
Markt in de Van der Werf straat
Achtergebleven gebieden zijn
anders georiënteerd
Mr. dr. De Vries (C.H.U.) deed
Agenda voor Leiden
Synagoge aan Levendaal
behoeft restauratie
Afzijdige houding is Ruslane
in de kaart spelen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
ZATERDAG 10 MEI 1958
Vandaag plaatsen wij in
onze foto- en artikelenserie
over het oude Leiden een foto
zonder verhaal. Orhdat wij
met betrekking tot deze foto
slechts over luttele gegevens
beschikken, hebben wij ge
dacht het verhaaltje ditmaal
door belangstellende lezers
zelf te laten schrijven. Het is
een oude prentbriefkaart van
de Van der Werfstraat, waar
vroeger regelmatig bepaalde
marktactiviteiten moeten heb
ben plaatsgehad. De afbeel
ding kregen wij van de heer
J. Borsboom, Oude Rijn 23,
Leiden.
Wie van deze markt iets
weet, kan de redactie, die met
grote belangstelling naar uw
bijdrage uitziet, schrijven. Be
perk u niet tot algemeenhe
den; wellicht zijn u ook pikan
te bijzonderheden bekend.
Lustrum Verenigde faculteiten
TN HET KADER van de lustrumviering der Verenigde faculteiten, hebben
dr. W. A. 't Hart en de heer A. A. J Warmenhoven gistermiddag in het
Juridisch Centrum Gravensteen een voordracht gehouden. Allereerst sprak
dr. 't Hart over Volkenpsychologie als sociaal-wetenschappelijke mogelijk
heid. Spr. begon zijn voordracht met het constateren van het feit, dat na de
tweede helft van de 18de eeuw werd gestreefd naar het karakteriseren
van de volksziel, doch dat dit goede bedoelen ver beneden peil bleef en er
eerder van karikaturisering zou kunnen worden gesproken. Vóór die tijd
werden te hooi en te gras ook wel eens meningen over volksaard ten beste
gegeven, zoals door Marco Polo, doch dit geschiedde dan altijd individueel,
subjectief.
Jeugdwerk Herv. Gemeente
Afsluiting van het
winterseizoen
rTER AFSLUITING van het winterwerk
heeft de centrale commissie voor het
Jeugdwerk der Hervormde Gemeente
Leiden gisteren een contactavond voor
de medewerkers(sters) gehouden. In z|Jn
openingswoord zei Jeugdpredikant ds. T.
D. van Soest, dat de bijeenkomst moest
worden beschouwd als een algemeen
appèl, waarop dank werd gebracht aan
God voor de krachten, die Hü tot dit
werk had gegeven. Verder moet een der
gelijke avond worden gezien als een
dc weinige gelegenheden, waarbij de
jcugdlelders(sters) elkaar beter li
kennen.
Bij dit werk heeft men zich vooral
bezig te houden met de vraag, of alles
wat men doet pastoraal wel verantwoord
is. Een grote moeilijkheid is, de Jeugd-
van-vandaag te boeien. In sommige ge
deelten van de stad werden goede resul
taten bereikt, ln andere minder goede
Over het algemeen genomen. Is de samen
werking in bepaalde sectoren van het
Jeugdwerk groter dan voorheen het ge
val was. Belangrijk is daarbij, dat het
centrale werk in één gebouw kon worden
overgebracht. De kadervorming is
voornaam punt van het programma voor
het aanstaande seizoen; men wil komen
tot nog nauwere samenwerking.
Het eerste deel van het programma dat
de aanwezigen kregen aangeboden, werd
verzorgd door enkele meisjes- en jon
gensclubs onder leiding van sportleider
H. van der Lui» Met grote behendigheid
werden de oefeningen met evenwicht*-
banken uitgevoerd Eerst de meisjes en
daarna de jongens toonden wat zij
het terrein van springen, koprollen,
handstanden en valbreken waard zijn.
Na de pauze trad het chr. mandolinegs-
zclschap Sempre Avanti onder leiding
van K. Kukler op. Het publiek werd mee
genomen op een reis naar verschillende
landen van Europa. De avond werd ge
sloten door de voorzitter van de Her
vormde Jeugdraad, ds. J. N de Ruiter.
Eerst in de 19e eeuw ls er sprake van
een serieuze aanpak van de volkspsycho
logie, die zich dan ook weldra als zelf
standige wetenschap gaat ontwikkelen
De periode van de tweede wereldoorlog
is zeer belangrijk geweest voor een we
tenschappelijke beoordeling van het
volkskarakter. In de jaren na deze oor
log is een situatie ontstaan, waarin een
empirische volkspsychologie grote kan
sen heeft gekre-gen. Wil men desze kan
sen verder benutten, dan dient men t«
beseffen, dat een degelijke en weten
schappelijk verantwoorde volkspsycholo
gie slechts kan worden opgebouwd in een
nterdisciplinair systeem, waarin psycho-
ogen, sociologen, historici en antbropo-
logen zeer nauw met elkaar moeten sa
menwerken.
In deze richting is al een begin ge
maakt door het stichten van werkgroe-
I. waarin deze specialisten bezig zijn
leren eikaars wetenschap en w<
schapstaai te verstaan-
T ivijfel
Hierna sprak de heer Warmenhovi
over Internationaal contact bij technische
en economische hulp. Spr. begon ziji
voordracht met te betwijfelen, of e:
eigenlijk wei kan worden gesproken vai
„achtergebleven gebiedenHet is in d>
historie altijd zo geweest, dat bepaalde
gebieden een bepaalde ontwikkeling
in een speciale richting hadden,
omdat zij een anders gerichte ontwikke
ling niet nodig hadden, of meenden nodig
te hebben.
In de I5e eeuw was in een klein deel
in de westerse wereld een voorsprong
op de „algemene ontwikkeling" waa
nemen, doch de andere gebieden
men tegenwoordig dus „achtergebleven
gebieden" zou noemen waren op het
gebied van een bepaalde cultuur wet
In 1917 heeft een grote volksgroep
(Rusland) zich losgemaakt van het
westerse denken, waardoor dit ge
biedsdeel dan ook geheel werd afge
sloten van de westerse methodiek van
ontwikkeling. De hulp. die in deze
Voor meubel
en matrassenreparatie
altijd weer
JAN VONK
GOEDKOPER
BETER- EN
VLUC TERUG
Stoffeerderij -
matrassenmakerij
Haarl.straat 81 Leiden
Telefoon 22580
ene grote denkfout, dat men de te
helpen gebieden beschouwt ais wer
kelijk achtergebleven. Men behoort
ze te bezien als anders georiën
teerde gebieden.
Het is de taak van de sociologen te or
derzoeken. of die gebieden gebaat zijn
bij de toepassing van westerse metho
den, om daarna, indien dit het geval
mocht zijn, de bevolking in de eerste
plaats rijp te maken door middel
onderwijs en opvoeding.
Voorzichtigheid in het te hulp snellen
in andere gebieden is en blijft een
Bouw Leids asiel
komt naderbij
Het bestuur van de afdeling Leiden
van de Ned vereniging tot bescher
ming van I>ieren heeft van het ge
meentebestuur van Zoeterwoude be
richt ontvangen, dat de bouwvergun
ning voor een dierenasiel op de grens
von Le.dcn en Zoeterwoude (Besjes-
laan) is afgekomen. Architect Pino
gaat het bestak nu verder uitwerken.
De Leidse brandweer
in 1957
Verschenen is het jaarverslag van de
gemeentelijke brandweer in Leiden. In
1957 bedroeg het aantal branden 149, het
aantal alarmeringen van brandgeruchten
51 en voor baldadigheid werd zeven
uitgerukt. Het aantal alarmeringen, v
bij de bij de brandweer gestationeerde
ambulance-auto's zijn uitgerukt, bedri
924 Bij deze branden werden 1 brand
weerman en 6 particulieren gewond. Ei
persoon overleed. Dieren kwamen in 1957
niet om het leven. Gereleveerd worden
de branden ln de Burggravenlaan 94.
Nieuwe Beestenmarkt 8. hooiberg Zoeter
woude en Breestraat 37
In een groot aantal gevallen werd ad
vies uitgebracht De totale schade van
branden over 1957 bedroeg f 140.000. Dit
was slechts een half procent van het
verzekerde bedrag.
Leidse bejaarden met
U.V.V. op stap
Onder auspiciën van het comité U.V.V
hebben circa 450 ouden van dagen hun
laarlijkse autotocht gemaakt.
De tocht ging van het Stationsplein
via Noordwijk, De Zilk, Heemstede en
Aerdenhout, naar „Velserend", waar
werd gepauzeerd. Van de gelegenheid om
de omgeving te bezichtigen werd druk
gebruik gemaakt- Ook werd door
1100 m- lange VeUertunnel gereden. Op
de terugtocht genoten de bejaarden volop
van de rijk bloeiende bollenvelden en de
prachtige mozaïeken.
Bij aankomst te Lelden betuigden de
deelnemers hun gulle tevredenheid ovex
het uitstapje. Een woord van dank werd
gesproken tot de dames en heren, die hun
auto beschikbaar hadden gesteld.
dag aan
door het
pompen r
men dier
achtergebleven gebieden
esten wordt verleend, be
ren groot deel ln het vol-
t kapitaal en kennis. Maar
zich
ichten
de
Geveilde percelen
Ten overstaan van notaris N, W. Holt-
kamp te Leiden: woonhuis Zonneveldstr
in bod f 9.000, is niet gegund.
Ten overstaan van notaris A. H. Doyei
t Leiden: burgerwoonhuis met tuin en er'
Van Oldenbarne-veltstraat 20, in bod
f 10.200. is uit de hand verkocht; burger-
woonhuis met vóór- en achtertuin en erf
Resedastraat 28, in bod f 8.000, koper J
Bendegem te Leiden, q.q. voor
f 10.200;
woonhuis met afzonderlijke bovenwo-
ing en erf Oude Rijn 82-84. in bod f 7.700.
is niet verkocht;
woonhuis met afz. bovenwoning en erf
Varkenmarkt 17-17a, in bod f 3.800. koper
P Moerman te Leiden, q.q. voor f 4.275;
woonhuis en erf Doelengracht 7. in bod
f 1.000, koper J. van Bendegem te Leiden,
q. voor: f 2.700;
woonhuis en erf Tollensstraat 4, in bod
f 2.800, koper E. van Starkenburg te Lei
den, q.q. voor f 3.100;
woonhuis met afz. bovenwoning en er:
Voorste Zandstraat 23123a, in bod f 4.250.
koper: E. van Starkenburg te Leiden, q.q.
voor f 4.475;
woonhuis en erf Bloemstraat 13. in bod
f 3.100. koper J. van Bendegem te Leiden,
q.q, voor f 3.500.
Academische examens
LEIDEN. 9 mei Geslaagd voor het D
ex Gen II de heer H. R. Kram te Warm*
Gevaagd voor het Semr-artsex. de heren
Den Haag. mevr B. E
e Rotterdam. M. A. W. Imka
t. S. Muller te Laren CNH)
Voor behangF
dan natuurlijk naar
JAN VONK
grootste keus. laagste prijs.
BEHANGERIJ-
STOFFEERDERIj
Haarl.straat 81. Tel. 22580
Om straks zijn stem uit te
brengen op de ene lijst
der Protestanten
dacht, dat het niet op kon. Mijn kritiek richt zich vooral daarop, dat
de regering niet de moed kan opbrengen om ons volk bekend te maken, dat
het anders is. Men laat het volk nog teveel in de waan, dat het een kwestie
van slechts enkele maanden is. Toch is het niet te ontkennen, dat wij od
een keerpunt zijn aangekomen Wij gaan dan ook geen gemakkelijke tijd
tegemoet, ook niet in gemeentelijk opzicht Het behoort ook tot de taak van
de gemeenteraadsleden, de zaken reëel voor te stellen." Dat zei gisteravond
wethouder D. van der Kwaak in het wijkgebouw Levendaal in zijn ope
ningswoord tijdens een door de afdeling Leiden van dé Chr. Historische
Unie gehouden vergadering. Bij afwezigheid van de voorzitter, de heer
Harmsen, leidde hij het eerste deel van de vergadering, waarin mr. dr. K.
de Vries, directeur van de kweekschool en lid van het bestuur van de af
deling, sprak over de visie van de Unie op de gemeente en haar politiek.
De heer Van der Kwaak merkte ook
nog op, dat blijkens de uitslag van de
verkiezingen voor de provinciale staten
veLen de P.v.d.A. de rug hebben toege
keerd. Hij zei, dat de Unie de kans moet
bieden om op de oude. vertrouwde basis
haar midden terug te keren. Het leek
hem niet onmogelijk, dat in de komende
tijd de gelederen van de Unie ook wor
den versterkt door mensen, die vroeger
tot haar hebben behoord.
het
Zaterdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: feestavond Vola
ter gelegenheid van 30-jarig bestaan
Schouwburg, 8 uur: T.I.G., opvoering
van „Het is nooit te laat", van Felicity
Douglas.
OEGSTGEEST: Haagse Schouw: 3.30
uur: kranslegging oud-militairen 2de de
pot infanterie.
Maandag
Stadhuis. 2 uur: gemeenteraad.
Kasteel Oud-Poelgeest Oegstgeest:
opening uitrust- en oriëntatieweek voor
huisvrouwen, motto: „Grote mensen in
een kleine wereld".
De Doelen. 8 uur: Leidse amateur
fotografen. projectie van eigen werk, be
spreking uit gedeelte'oefennegatieven en
prijsuitreiking competitie 1957—1958.
Kleine zaal gehoorzaal, 7.30 uur; theo
logische faculteit, luit.-gen. M. E. E. H.
Mathon, directeur defensie-studiecen
trum, en dr. J. J. Buskes, Hervormd pre
dikant te Amsterdam en lid van het
hoofdbestuur van „Kerk en Vrede" over
het probleem van de atoomwapenen,
discussie onder leiding van prof. dr. W.
Banning.
Snouck Hurgronjehuis, 8 uur: K. en O.,
lezing „Operas van Verdi, in het bijzon
der A'ida" door Leo Riemens, musicoloog
Den Haag.
Rijksmuseum voor natuurlijke historie,
Lange Raamsteeg 2a, 8 uur: afdeling Lei
den Kon. Ned. Natuurhistorische Ver
eniging, lezing door H. van Dongen over
randeringen in het Wassenaarse wa
terleidinggebied na het inbrengen van
Lekwater.
Dinsdag
Het Gulden Vlies, 8 uur: jaarvergade
ring Leidse V.V.V.
Schouwburg,-8 uur; toneelavond Sem
pre Avantie, opvoering van „Het boek
de maand", blijspel in 3 bedrijven doof
Basil Thomas.
Turk, 8 uur: Sociale Raad, J. Eggink,
secretaris van de stichting Nederlands
comité Unicef, over Het kinderfonds
de V.N.; daarna film „Drie van onze
deren".
Den Burcht, 7.30 uur; uitvoering kin
derkoor Ex Animo.
Groot-Auditorium universiteit,
openbare les A. A. H. Kassenas
noemd tot lector in de faculteit der ge
neeskunde.
Pieterskerk, 7.30 uur: herdenkingsbij
eenkomst chr. kweekschool t.g.v. 50-jarig
bestaan, spreker: prof. dr. J. Schoneveld
te Den Haag, oud-bestuurslid en oud-leer
ling, orgel: Aart Smink, zang: schoolkoor
o.l.v. J. C. Hanegraaff
Woensdag
Central, 8 uur: district Leiden Expogé,
jaarvergadering.
Het Gulden Vlies, 2.30 uur: receptie chr.
kweekschool.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: feestavond chr.
kweekschool.
Donderdag
Papenstraat, 7.30 uur: afdeling Leiden
Ned. Chr. Reisvereniglng, vertrek per
is naar Giethoorn en Holterberg.
Vrijdag
Stadsgehoorzaal 10.50 uur: opening
congres Vereniging voor Pedagogiek,
11.15 uur: prof. dr. M. J. Langeveld, 2.30
prof. dr. R. Schippers, 4 uur: ont
vangst B. en W. van Leiden, 8 uur: jubi
leumvoorstelling in schouwburg.
Wijkgebouw Rehoboth, 8 uur: afdeling
Leiden Ned. Christen-Vrouwenbond,
laatste ledenvergadering in dit seizoen,
ouw J. Wesselink—Lengkeek, voor
drachtskunstenares, Den Haag, draagt
Zendingshogeschool Ned. Hervormde
Kerk, Oegstgeest, 2.30 uur: huldi
ging prof. dr. H. Kraemer ter gelegenheid
zijn 70ste verjaardag, besloten bij
eenkomst 4.15 tot 6 uur: receptie
Zaterdag
Stadsgehoorzaal, 10 uur: voortzetting
congres Vereniging voor Pedagogiek, le
zing prof. dr. N. Perquin en samenvat
ting door mevrouw prof. dr. H. W. F.
Stellwag.
Station, 2 uur: afdeling Leiden Ned.
Chr. Reisvereniging vertrek per N.A.L.-
bus voor een wandeling naar Nieuwkoop.
Kasteel Oud-Poelgeest Oegstgeest:
weekeinde „Landen van het Midden-
Oosten", ter gelegenheid van het tienjarig
bestaan van de staat Israël.
Het Gulden Vlies: gehele dag jaarver
gadering „Dennenheuvel" (Vereniging
tot verpleging van hoofdarbeiders in
herstellingsoorden en Sanatoria).
Prytaneum, 8 uur: muziekavond voor
leerlingen van M. L. Opdam, lid der
spijt over uöt, dat er een kleine re
formatorische partij is, die heeft
gemeend, in Leiden met een eigen
lijst te moeten uitkomen, terwijl er
naar het schijnt geen kans op is.
dat deze partij een zetel haalt. Hij
wilde dit niet veroordelen, maar be-
treoiren deed hij het wèl, omdat het
een verzwakking van het prot.-
christelijke geluid in de gemeente
raad kan betekenen. „Nog is het
niet te laat", zei mr. De Vries. „Ik
doe een beroep op iedere zoon en
dochter van de Reformatie om te
stemmen op de gemeenschappelijke
lijst. Wie dat niet doet, loopt het
gevaar, dat zijn stem ten goede
komt aan een partij, waarop men
nooit zou willen stemmen. Ik zou
die verantwoordelijkheid niet op
me durven nemen", zo riep mr. De
Vries uit.
Wat blijft
Vervolgens belichtte de inleider een
aantal artikelen van het geimeentepro-
gram van de Unie. Doelend op de wij
zigingen. die in de loop der jaren
aangebracht, legde hij er de nadruk op,
dat politieke beginselen altijd een
lopig karakter dragen. Onveranderlijk
ls de relatie tussen de politiek en
christelijke geloof, onveranderlijk de ei
het politieke leven in te richten ove:
eenkomstig Gods geboden, onveranderlij
het streven om naar Gods wil te hande "I
en in Zijn waarheid te wandelen, ot
inderlijk is de bereidheid om, zij he
met vallen en opstaan, onze Heer te vo:
gen. De artikelen van het program zij y
dus niet onveranderlijk, maar ze zijn wi
opgesteld door mensen, wier kijk wort i
bepaald door hun christen-zijn, J
Volheid van leven<v
De heer De Vries lichtte verscheiden /i
artikelen uit het program toe om de aai-iJ
de typisch christelijk-historisdfeQ
r te houden. Zijn eerste punt
de gemeentelijke zelfstandigheid, die j
krachtig mogelijk worde versterkt; ces13'
tralisatie worde zoveel mogelijk tegeiHi
gegaan. Hij bracht dit in verband met 4en
aanduiding „historisch" in de naam vaV0(
de Unie. Historisch denken betekent oj-
dat men eerbied heeft voor h|,
leven en dat men open staat voor de vei®3
heid van het leven. Wie geen historisc
besef heeft, klampt zich vast aan het hi
den met zijn „ismen" en snijdt de bari
met wat geweest is door. Centralnsalj
vloeit voort uit de afwezigheid van hij
borisdh besef.
Op deze wijze dient ook de be
vordering van de particuliere werk
zaamheid en de burgerzin te wor
den benaderd. Stimuleren verdient
de voorkeur boven organiseren. De
C.H.U. wil geen „Bü u, zonder n en
over u". De gemeente is geen koel-
zakelijk, maar een warm-menseiijk
begrip. Openheid dient er te zjjn
voor de volheid van het leven, dat
op velerlei w|jze kan opbloeien en
de gemeenschap van dienst kan
z|Jn.
Ten slotte bepaalde mr. De Vries z*
indachtig gehoor bij het christelijke b
rakter, dat udt een reeks van artikeli
en komt; hij noemde onder me
de artikelen die handelen over de stee
de kerk, de handhaving van de zo,
dagsrusib, het bijzonder onderwijs, h
godsdienstonderwijs op de opentosl
scholen (dat de C.H.U. bepaald niet t
gesohaft wil zien, omdat het diienen vi
vele kinderen met de verkondiging vi
het Evangelie altijd zwaarder weegt éi
een mogelijke '„concurrentie" tussen i
beide onderwijsrichiangen) en de goó
dienstige achtergrond van oultureel i
sociaal wenk.
Na de pauze werdien vragen gesteld-
FABR. TELEF. K 1720 2317
(Advertenn
De synagoge aan het ongedempte stukje Levendaal moet worden gerestaureerd.
Aan de zijgevel aan de Korevaarstraat is een steiger opgetrokken, maar die
heeft nu nog alleen te maken met de restauratie van het dak. De bebordlng, het
hout onder de bedekking, verkeert in zo'n slechte toestand, dat niet langer met
het herstel van het dak kon worden gewacht. Oni werd medegedeeld, dat de
buitenmuur van de synagoge naar buiten w|jk( en dat de plaatsen waar de pilaren
op staan, min of meer verrot zijn. Onderhandelingen over de restauratie z|jn ge
opend zowel met de gemeente als met de rijksdienst voor de monumentenzorg.
Op 30 november van dit Jaar bestaat de synagoge in haar huidige vorm honderd
Jaar, maar 250 Jaar geleden was er in Lelden al een plaats, waar de Joodse
Gemeente baar godsdienstoefeningen hield.
BUR. B. DE GEUS
Voor woning en winkel Nieuwe Rijn 6 Leid
K.N.T.V.
Garenmarkt, 1.30 uur: vereniging Oud-
Leiden, vertrek voor excursie naar
Meijendel Wassenaar.
Gebouw „Prediker", 8 uur: feestavond
C.J.M.V. „Irene" ter gelegenheid van
10-jarig bestaan.
- Tentoonstellingen
De Lakenhal: tot 27 mei tentoonstelling
van werken van Pieter Geraedts en zijn
zoon Thom, op werkdagen geopend van
10 tot 5 uur.
Prentenkabinet Kloksteeg: expositie van
werken van de lithograaf V. H. Elenbaas.
tot 17 mei.
Boerhaavezalen. van 7 tot 14 mei: foto.
tentoonstelling, van 8 mei af geopend
van 2.30 tot 4.30 en van 7.30 tot 10 uur
Zondags gesloten.
Viro Leiden over neutraliteit p'
DR„
tlonale Rechtsorde „V.I.R.O." en van het dispuut prof. mr. B. M. Telder
MR. F. GOSSES heeft gisteravond in het Juridisch Studiecentrum Gravtfer
;een voor de leden van de afdeling Leiden-Oegstgeest van de Vereniging vff^.
Internationale Rechtsorde „V I.R.O." en van het dispuut prof. mr. B. M. Telden fcen
verhandeling gehouden over het begrip neutraliteit. Een heel oud begrip. Men i
het reeds in de eeuwenoude geschiedenis tegen. Maar dan was het steeds gebase£
op feitelijke omstandigheden. Door geografische ligging of om redenen i
belang hield een bepaalde staat zich afzijdig in een gewapend conflict.
Zo'n houding behoefde niet altijd vol
komen passief te zijn; men kon ook po
sitieve invloed uitoefenen b.v. door het
drijven van handel met de belligerenten
maar men zag af van daadwerkelijke
deelneming in de oorlog.
Een volkenrechtelijke neutraliteit on>
moet men in de historie voor het eerst
in 1815, toen kort na het Weense congres
Zwitserland op eigen verzoek tot een per
manent gewapende neutrale staat werd
verklaard, waarvan de neutraliteit werd
erkend en gewaarborgd door de toen ba-
staande vijf Europese mogendheden. Het
was de eerste maal in de geschiedenis,
dat een staat terwille van de neutrali
teit zekere soevereine rechten opofferde,
een mijlpaal in het Europese ordenings
in de latere geschiedenis komen wij
nog drie van dergelijke voorbeeldep
tegen. In 1839 werd België formeel tot
neutrale staat verklaard, in 1867 volg
de Luxemburg. In beide gevallen was
voortgeborduurd op het Zwitsers
stramien, maar hier was de neutrali
sering opgelegd en Luxemburg wa*
bovendien ongewapend neutraal. In
1907 werd by de tweede Haagse con
ferentie ook een algemene regeling
getroffen voor neutraliteit, waarmede
eik onzijdig grondgebied onschend
baar werd verklaard. Het was nieti
nieuws; een ongeschreven wet werd
alleen zwart op wit gezet. Maar ver
geten werd sancties ln het vooruit
zicht te stellen.
Men leek dus stap voor stap naar een
Europese ordening te stevenen, maar ds
eerste wereldoorlog maakte duidelijk
wat al deze afspraken waard waren.
Duitsland, dat garant stond voor de neu
traliteit van Luxemburg en België, liep
beide landen onder de voet. België vtuu
de er na die wereldbrand dan ook njan
meer voor en na de tweede wereldox
Protesten tegen deze eenzijdige opt
ging van de neutralisering zijn niet
hoord. Zwitserland heeft echter and Hi
halve eeuw de neutraliteit kunnen ha)oni
haven. Maar alleen door machtsDolitij"-
factoren, zoals iedere neutraliteit
daardoor wordt bepaald.
Het Alpenlandje heeft nu gezelscCn
gekregen van Oostenrijk, dat in 1955 [en
neutraliseerd werd, permanent en getafc
pend, maar niet onder garantie. Het tan
de prijs, die het voor zijn vrijheid méet
betalen. En vandaag de dag is de pil1
traliteitsgedachte een geliefd tactisch fas
pen van de Russen in de latente
tussen Oost en West. n
Heeft neutraliteit thans nog eif
zin? Is zij zelfs wel moreel 1
woord? Dr. mr. Gosses meende i
niet. Alle zgn. neutrale landen we1
den door Rusland warm gepreaP
maar niet in de gebieden, die onjee,
eigen machtsinvloed vallen, ten
staatssysteem van de Sovjetuni£an
nog altijd: „Wie niet voor mij ifoU(
tegen mij". Er is tussen Oost en
geen ruimte meer denkbaar
neutrale staten, werkelijke neuti
teit is in de Russische kaart sp<
en dus in feite onbestaanbaar. *oe<
Na deze inleiding was er gelegd"
heid tot het stellen van vragenEmi
werd snel een agenda afgewerkt
de ledenvergadering.
