1JU
^oodóe volk
Gastvrij tehuis
voor onbehuisden
JONG IN JAREN, ERVAREN IN GEEST
Balans van een decennium
ISME
„Amod ha-am, amod ha-am,
beze hayom vesa halel, vesa
halel muldegelram
Dit feestlied, dat het tienjarig bestaan
van Israel bezingt, zal het hele jaar door
in het oude Palestina opklinken, waar
de Joden in 1948 een nieuwe staat heb
ben gesticht.
In deze dagen gedenken de
Israëliërs hun landgenoten, die voor de
vrijheid gevallen zijn. Op 5 juni wordt
in Jeruzalem een grote jubileumtentoon
stelling geopend, half juli komt de
Joodse jeugd uit de hele wereld bijeen
etc.
Van de publikatie van Theodor Herzl's
brochure „De Jodenstaat" (eind vorige
eeuw) tot de stichting van Israël in 1948
is een moeizame weg geweest. Maar de
Joden van nu, bezield met het zelfde
ideaal als dat van hun voorvaderen,
hebben de inspanningen der zionisten
gehonoreerd met de op- en uitbouw van
een hecht staatsbestel, dat zich een
blijvende plaats in het wereldforum
heeft verworven.
Gemakkelijk is hun taak zeker niet geweest.
Onder de voortdurende hinder van onrust en
boycot hebben ze hun eerste levensbehoeften ge
ïmporteerd, hun gezondheidsdiensten georganiseerd,
hun bestuurlijke apparaten opgezet en een miljoen,
vrijwel berooide immigranten gekleed, gevoed en werk
verschaft.
Wat daar in tien jaar tijd in Israël is gewrocht, kan
dan ook met recht met een heldendicht vergeleken worden.
Een volk, ongeslagen door de rampen, welke het sinds
eeuwen hebben getroffen, heeft zich in Palestina een tehuis opgebouwd,
heeft aan zijn vaak tragische zwerversbestaan een einde gemaakt.
KENT TAL VAN PROBLEMEN
rp/r AT is de toekomst van het Joodse volk: eenheid of verdeeldheid,
een theocratie in Israël of een Joodse staal waar de Joodse religie
haar plaats in heeft zonder dat zij haar overtuiging kan opleggen.
Het zijn deze vragen die opgeld doen in de Joodse wereld. Het Joodse
volk kent nog tal van problemen. Fel staan de partijen tegenover
elkaar. De strijd die wordt gevoerd gaat vooral wat het tweede
vraagstuk betreft in al zijn scherpte. Onnoemelijk zijn de problemen
die de Joodse staat in tien jaar van haar bestaan heeft opgelost. Doch
ook heeft haar bestaan problemen geschapen. „Het zionisme streeft
naar een publiekrechtelijk gewaarborgde eigen woonplaats voor het
Joodse volk in Palestina." Zo formuleerde het eerste zionistencongres,
in 1897 te Bazel gehouden, de doelstellingen der beweging.
Meer dan drieduizend jaar geleden verscheen in het land, dat nu Israël heet, een Jood
se natiegeleid door de opvolger van de profeet Mozes, Josua. God zelf had dit tot zwerven
gedoemde volk een belofte gegeven, door middel van Abraham, de eerste aartsvader. „Ik
zal u en uw zaad na u het land uwer vreemdelingschappen geven," luidt Genesis zeven
tien vers acht, „het gehele land Kanaan, tot eeuwige bezitting
Zevenhonderd jaar lang woonden de Joden in het beloofde land, dat een bron van
kennis en cultuur werd voor een groot deel van de wereld. Uit de baaierd van onrust, ver
oorzaakt door heerszuchtige machthebbers, zwierven ze toen uit, Palestina, hun vaderland
als een verschroeid stuk aarde achterlatend.
De eeuiven van verstrooiing, van Ahasverus „de wandelende Jood", ivaren aangevan
gen. Het land, hun land, bleef echter het symbool van een brandend verlangen en een
brandende hoop, van de legende van terugkeer ook.
Lang, zeer lang zelfs, heeft deze te
rugkeer op zich laten wachten. En in
het geschiedenisboek werd bladzij na
bladzij met bloedige pogroms gevuld,
met de tragedies van onderdrukking en
discriminatie van de joden over het he
le aardrijk.
Pas tien jaar geleden werd de terug
keer, dank zij het vurig ijveren der zio
nisten, eindelijk geëffectueerd. Op 29
november 1947 ging de Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties ak
koord met de vestiging van een joodse
staat in Palestina, een staat
die op 14 mei 1948 door een
voorlopige regering in Tel
Aviv werd uitgeroepen.
Van het eerste uur van zijn
geboorte af heeft Israël
voor zijn leven moeten vech
ten. Een korte periode van
bom- en moordaanslagen
werd gevolgd door een open
oorlog met de Arabische nabuurstaten
en slechts de moed van een handjevol
Israëliërs heeft kuKnen verhinderen,
dat de nieuwe staat onder de voet
gelopen werd.
De tien jaren van Israëls bestaan zijn
als de tien vingers van de handen,
waarmee de joden de vlam van de vrij
heid hoog gehouden hebben.
En om af te meten wat daar in Pa
lestina is bereikt, moeten we terugblik
ken naar enkele doeleinden van de
nieuwe staat, zoals deze in de Onafhan-
Experiment
zionitische wereld buiten Israël acht delpunt
men zijn taak nog lang niet voleindigd. Jodendom ook
Weliswaar behoeft
strijden voor een
maar nog steeds
gevoerd om die woonplaats in Palestina volk
publiekrechtelijk gewaarborgd te krij- is, da.
gen. De zionistische beweging acht dat alleen
besprekingen maakt. Zal het
>ok in de toekomst eenheid
kennen of zal verdeeldheid zijn
eigen woonplaats, land zijn. Of nog sterker: zal het Joodse
strijd_worden volk in tweeën worden gesplitst. Het
n het volk buiten Israel. Zeker
i, dat de huidige Israëlische leiders niet
voor deze eenheid zijn geporteerd,
ook hun verantwoordelijkheid
haar. Maar bovenal 2
op Israël als het Joodse land, het
nationale tehuis te wijzen. Niet de staat
is van belang, maar het Joodse volk is
primair. Dat volk moet worden gehol
pen waar het zich ook bevindt door alle
geledingen van het volk. De staat Israël
die uit het Joodse volk is voortgekomen
dient daarbij behulpzaam te zijn. Van
haar dient de leiding uit te gaan. Zonder
Israël is het voortbestaan van het Jood
se volk ondenkbaar, maar evenzeer is
het voortbestaan van Israël zonder steun
van het volk in te denken. Beide zijn
verantwoordelijk voor elkaar. Eenheid
dient onder de Joden te bestaan door
de Joodse staal, die het geestelijk mid
delpunt dient te zijn. Israël dient zich
even onverbrekelijk met de Joden in de
verstrooiing te voelen als deze Joden
met haar. Geen opoffering kan groot
genoeg zijn om het Joodse volk te be
houden. De oude Joodse uitroep: Geheel
Israël is één, dient nog versterkt te
worden doordat van de eigen staat lei
ding kan uitgaan.
Maar voelt Israël zich zo verbonden
als de Joden die vrijwillig in balling
schap verblijven willen? Het is deze
Terug naar het
Hebreeutvs
Een probleem, dat niets met de
politiek of de financiering van de
staal Israël te maken heeft, is de
invoering van het Hebreeuws als
spreek- en schrijftaal. Uit 71 lan
den zijn er een miljoen emigran
ten naar Palestina gekomen. Joden
uit Noord-Afrika (23 procentRoe-
(14 procent), Polen (14 pro-
cent) e
val hebber
die aller
1 eigen
de 1
1 de
ndbeginselen van het Hebreeuws
bijgebracht. Als ze de lessen met
goed gevolg doorlopen hebben,
kunnen ze de landstaal al aardig
schrijven en spreken, waarna aan
vullend onderricht via het plaatse
lijk radiostation gegeven wordt.
In het Hebreeuws worden thans
reeds veertien dagbladen en een
(groot) aantal geïllustreerde week
bladen gepubliceerd. Elk jaar wor
den er duizend boeken in de oude
taal van de Bijbel uitgegeven, ter
wijl vele theatergroepen het ver
langen om goed Hebreeuws te le
ren spreken, stimuleren.
eigen ervaring. Zij zijn uit de
De sabres
Maar hoe is het gesteld met de
sabres, de in Israel geborenen. ZiJ
vormen de nieuwe generatie leiders
van de Joodse staat. Een generatie
die vreemd staat tegenover de ver
strooiing. Vaak begrijpen zü hun
ouders zelfs niet. Zjj zijn zelfbewust
en trots op de prestaties die Israel,
mede door bun noeste arbeid beeft
verricht. Zij zien de verstrooiing als
een zwarte bladzijde in de Joodse
geschiedenis. Een bladzijde die ver
geten moet worden.
Zullen zij hun broeders buiten Israel
blijven begrijpen? En zullen zij zichzelf
opofferingen getroosten om hun leiding
te geven? Reeds nu wordt in kringen
van de sabres de mening verkondigd dat
het zionisme in feite niet meer bestaat
Reeds nu wordt betoogd, dat de Joden
die niet naar Israel weerkeren zichzelf
buiten het volk plaatsen. Is dat een
basis voor eenheid? De sabres achten
de staat Israel minder een voortzetting
van de Joodse geschiedenis waar de
verstrooiing een onverbrekelijk bestand
deel mee vormt, dan een v-ortzetting
van de Joodse staat die door de Romei
nen in 70 is verwoest.
Groot zijn nog de problemen waarmee
de Joden in de toekomst te worstelen
krijgen. Zonder Israel is het Joodse volk
ondenkbaar. De assimilatie grijpt zowel
in kleine Joodse centra als Europa zo
wel als in grote als Amerika om zich
heen. Zou de staat Israel zich aan deze
Joden niets gelegen laten liggen dan is
het laatste Joodse bewustzijn bij de
overgrote meerderheid van de Joden
uitgeblust. Het is niet meer, zoals het
vele eeuwen lang was, dat de Joodse
religie de schakel was tussen de Joden
waar ook. Ook dat is een probleem. Een
probleem waar minder de Joden in de
verstrooiing mee worstelen dan wel de
Joden in Israel zelf.
Tegenstellingen
Een Joodse staat die niet is gebaseerd
op de ruim 600 geboden in de mondelin
ge en schriftelijke leer, is geen Joodse
staat, zeggen de orthodoxe Joden. Israel
moet deze wetten als grondwet hebben.
Maar de meerderheid van de Joden in
Israël is niet religieus. Zij
zijn behoudend en wensen
voor zichzelf uit te makpn,
welke wetten zij wel en
niet wensen op te volgen.
Dat is een doorn in het oog
van de orthodoxen. Zij stre
ven naar een werkelijk
Joodse staat, waar de religie
het middelpunt van uit
maakt. Thans is het in Is
raël dat compromissen wor
den gemaakt. Een ieder, zo
wel de orthodoxen, als dc
overigen doen wat water in
de wijn. Maar de orthodoxie
beschouwt dit als een over
gangstijd. Haar overtuiging
wenst zij ook aan de ande
ren op te leggen. Op twee
fronten voert zij strijd, on
afhankelijk van elkaar. In
de regeringscoalitie, waar de religieuze
partijen twee ministers hebben en het
Israëlische opperrabbinaat. Dit laatste
bereikt meer dan het religieuze blok in
het parlement. Maar tegen beide wordt
de oppositie sterker.
Vele Joden wensen niet dat de rabbi
nale gerechtshoven het alleenzeggen
schap hebben voor Joden om huwelijken
in te zegenen, te ontbinden enz. Zij
wensen te trouwen met de partner die
zij hebben uitgezocht. En of deze part
ner volgens de Joods religieuze wet
wel of niet toegestaan is, interesseert
hun niet. Dat is in Israel echter niet
mogelijk. Huwelijken worden door de
rabbinale hoven gesloten volgens de
Joodse wet. Vele Joden in Israel wen
sen varkensvlees te eten als zjj dat wil
len en niet dat varkens in Israel, om
dat zij tot de onreine dieren behoren,
verboden zijn. Zij wensen op de Sab
bath zich te ontspannen zoals zij dat
willen ongeacht verboden en geboden.
Willen zij sporten, dan moet niemand
hun dat kunnen beletten. De religieuze
partijen wensen echter een volkomen
Sabbathrust met een lamlegging van het
gehele moderne leven.
Tien jaar bestaat Israël thans.
Het zijn tien jaar geweest waarin
de wereld met bewondering naar
deze staat heeft gekeken, omdat
er zich in Israël dingen voltrokken
die niet te beredeneren zijn. Wel
licht zullen de interne problemen
die de stichting van de staat Israël
heeft opgeroepen op even onbere
deneerbare wijze worden opgelost.
M. KOPUIT
Tien jaar Israël,
durf van prem
kelijkheidsverklaring zijn vastgelegd.
„De staat Israël", is in dit belangrij
ke document te lezen, „zal geopend
zijn voor de immigratie van joden uit
alle landen van hun verstrooiing
Wat dit betekend heeft?
De aankomst van bijna een miljoen
joden sinds 1948, of wel een toeneming
van de oorspronkelijke bevolking met
honderdvjjfentwintig procent! Deze cij
fers komen in een nog briljanter licht
te staan, als men weet, dat de meeste
immigranten zonder een cent op zak
zijn gearriveerd en dat niettemin reeds
achthonderdduizend (tachtig procent)
van hen permanent gehuisvest zijn..
Briljant
„De staat Israël", zo stelt de Onaf
hankelijkheidsverklaring even verder,
„zal ten gunste van al zijn inwoners de
ontwikkeling van het land bevorde-
Ook op dit terrein, dat het bestaan en
de welvaart omsluit, zijn in de afgelo
pen tien jaar verbazingwekkende resul
taten bereikt.
Meer dan vierhonderdvijftig nieuwe
nederzettingen zijn uit de grond ge
stampt. De in cultuur gebrachte grond
heeft zich verdubbeld, terwijl de waar
de der agrarische en industriële op
brengsten met driehonderd procent is
gestegen.
Gedurende dit hele decennium van
moeilijke, constructieve arbeid hebben
De kibboetsj, die een agrarisch
produktiecentrum is, wordt gedra
gen door een collectief beginsel.
Als dé dagelijkse arbeid verricht
is, worden de beleidszaken in de
kampkring besproken.
De waterpijp behoort tot het straatbeeld van het hele Midden-Oosten.
Ook in Israël kan men deze ingewikkelde manier van tabakblazen in
café's en op trottoirs aanzien.
de Israëliërs geen dag werkelijke vre
de gekend. De paraatheid aan de gren
zen, de dreiging van incidenten en con
flicten. hebben hun stempel op elke ac
tiviteit gezet, hebben ongewoon hoge
fiscale lasteD met zich meegebracht.
Meer dan een tiende van het totale
regeringsbudget wordt aan de defensie
gespendeerd. Elke mannelijke inwoner
tussen 19 en 29 jaar is verplicht voor
de tijd van dertig maanden het geweer
te dragen, elke vrouwelijke inwoner
tussen 18 en 26 jaar moet vierentwintig
maanden in de strijdkrachten dienen.
Tientallen miljoenen werkuren gaan
hierdoor verloren, werkuren, die anders
in de agrarische of industriële sector
zouden kunnen worden geplaatst.
Was Israël in deze tien jaar van drei
ging en geweld er alleen maar in ge
slaagd zijn onafhankelijkheid te behou
den, dan zou elk weldenkend mens hier
reeds tevreden over hebben kunnen
zijn. Maar nu het binnen de beperkt
heid van zijn grenzen ook nog een mil
joen verstrooide joden een bestaan
legeven heeft, nu het zijn natuurlijke
rijkdommen exploiteert, zijn land irri-
Jeert en aan dorpen, steden en hoer
erijen bouwt, kan men alleen maar
diepe bewondering hebben voor het en
thousiasme en de vaart, waarmee deze
jonge staat zijn vormen krijgt.
Wie de spanning kent van droom en
verwachting en ook wel eens het vuur
van een ideaal in zich heeft voelen
gloeien, zal het elan, waarmee de Is
raëliërs voor hun toekomst strijden, wel
kunnen begrijpen. Maar wie daarnaast
ook iets van de financiering van een
moderne staat afweet, zal zich onmid
dellijk realiseren, dat het onmogelijke
mogelijk moet worden om een experi
ment als dat, waarmee de joden in Pa
lestina zijn begonnen, te doen slagen.
Verbondsvolk
Natuurlijk, Israël als staat is gehol
pen. Het heeft leningen en kredieten
verkregen, specialisten en onmisbare
faciliteiten in het westen. Dit alles te
zamen zou echter weinig te betekenen
hebben gehad, als de „Keren Hayesod
United Israël Appeal" er niet was
geweest. Dit lichaam, dat het grootste
vrijwillige inzamelingsfonds van de we
reld is en beheerd wordt door het Jood
se Agentschap en de Wereld Zionisten
Organisatie, heeft de staat Israël in de
afgelopen tien jaar 550 miljoen dollar
geschonken, of beter: laten gebruiken
voor de absorbering van immigranten,
de ontwikkeling van agrarische en in
dustriële projecten etc. Uit andere
fondsen, vrijwillig bijeengebracht door
joden overal op de wereld, is nog eens
een kleine driehonderd miljoen dollar
naar Tel Aviv afgevloeid.
Zo ilet men: Israël wordt gestimu
leerd en gedragen door het oude Ver
bondsvolk, waar zijn vertegenwoordi
gers zich ook mogen bevinden. Het is
jong in jaren, doch reeds ervaren in
daden. In Palestina hebben de dolenden
en vervolgden onder de joden eindelijk
weer een rustpunt gevonden. Israël,
dat na Hitiers schanddaden de grootste
reddingsactie ter wereld heeft opgezet,
is een gastvrij tehuis voor onbehuisden
geworden en in politiek opzicht
een bolwerk van de vrijheid in het
Midden-Oosten.
Israël moet paraat zijn, dag en nacht. Mannen zowel als vrouw
zijn verplicht in de strijdkrachten te dienen en het geweer
verdedigingswapen te leren hanteren.
Oud en nieuw in een jonge staat. Terwijl zijn zoon een moderne
dorsmachine bedient, zit deze bedoeïen nog vast in zijn kameelzadel.
Israël beschikt over een uitnemend gewapend en geoefend leger,
zoals vooral de veldtocht door de Sinaï in oktober/november 1956
bewezen heeft.
I In tien jaar tijd is de bevolking
van Israël van ongeveer een
miljoen tot bijna twee miljoen
zielen gestegen. In dit aantal zijn
45.000 christenen, 20.000 droe/.en
en 150.000 mohammedanen be
grepen.
In het eerste jaar van Israëls
bestaan zijn, naar schatting, een
kleine zevenhonderdduizend Pa-
lestijnen naar de Arabische
nabuurstaten uitgeweken. De
zaak dezer vluchtelingen, die
voor het merendeel in kampen
aan de bestandslijnen zijn onder
gebracht, vormt het grootste
politieke probleem van de jonge
staat en heeft o.m. een totale
boycot door landen als Egypte,
Jordanië, Syrië, Libanon en
Saocdi-Arabië ten gevolge ge
had.
De oppervlakte van Israël is
20.700 vlerkante kilometer, of
wel zestig procent van die van
Nederland.
Waren er in 1948 165.000 hec
taren grond in cultuur gebracht,
eind 1957 konden de Israëliërs
op een land- en tuinbouwareaal
van 382.500 hectaren bogen.
I Het nationale inkomen van de
staat Israël heeft zich binnen
een tijdvak van acht jaar ver
achtvoudigd.
dan een mensenleven. Sinds de
uitroeping van de jonge staat
zijn er een 23 miljoen bomen
aangeplant, ter bestrijding van
de sinds eeuwen doorgevreten
erosie.
i Bij de 830 onderwijsinstituten,
welke Israël ln 1948 telde, zijn
er in een enkel decennium 3000
bijgekomen, terwijl het aantal
leerlingen van 97.600 tot 452.000
gestegen is.
De waarde van de Israëlische
export heeft zich sinds 1949 ver
vijfvoudigd. Tot de voornaamste
exportprodukten behoren citrus
vruchten, cement, potas, machi
nerieën en diamanten.
Tussen 1948 en 1958 heeft het
aantal koopvaardijschepen, dat
onder Israëlische vlag vaart, zich
van vier tot vierendertig uit
gebreid. De tonnage, uitgedrukt
in bruto register ton. Is in deze
zelfde periode van 6157 tot
192.667 gestegen.
t De Israëliërs gelden als de
mensen, die, in vergelijking met
andere landslieden, de meeste
belasting betalen.