Jlieuuie feiltórfje (ifourmil
i Visserij wordt bedreigd
Nederland steunt Amerikaans voorstel
Voortaan twaalf mijl uit
de kust blij
ven?
Eredoctoraten
voor de Prins
Verhoogde radioactiviteit
boven Nederland
Bestedingsbeperking is
niet negatief gericht
Amerika ontzenuwt
Russische klacht
„Bijna atoomoorlog", beweert
minister Gromyko
VAL VAN BOEKIT TINGGI
HEDEN VERWACHT
Nog geen besluit over de
loonsverhoging bij N.S.
Lente
Li
lÜi
ZATERDAG 19 APRIL 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H. W. J. EXSERIXK
CHRISTELIJKE ATIOH AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Negenendertigste jaargang no. 11239
„Stanhwstirb is gfjeblmtt
myo o«rt in legijenspoef"
K.L.M.
vluchtnabootsers
Zie pagina 9
De Zweedse prinsessen Brigitte
en Desiree kwamen gistermid
dag op doorreis naar Brussel op
Schiphol aan. Ook deze prinses
sen zullen deelnemen aan het
Belgische hofbal, waarvoor een
kleine zesduizend personen zijn
I uitgenodigd.
Prinses Beatrix
als eerste ten
dans geleid?
De prinsessen Beatrix en Irene zijn van
middag op het Bursselse vliegveld aange
komen voor het grote hofbal dat van-
nd zal worden gehouden. Zij werden
het vliegveld ontvangen door prins
Albert. De Prinsessen logeren in het pa-
Brussel. waar ook prins Constan-
Griekenland en prins Karei van
Luxemburg verblijven.
Van bevoegde zijde in België heeft men
bij voorbaat alle geruchten de kop inge
drukt door te verklaren dat op het hofbal
leen verloving van koning Boudewijn zaJ
worden bekendgemaakt. De grote vraag in
hofkringen is: met wie zal koning Boude
wijn het feest openen. De etikette schrijfl
voor dat zijn eerste partner de oudst»
lanwezige k r o o nprinses moet zijn in
dit geval prinses Beatrix.
Schoonmaak
zon!
De zon zet u
op't goede spoor:
naar 'n winkel voor nw
Balastore
bet goedkoopste goede zongordijn met da sleufjae
Slechts vijf fotografen zijn uitgenodigd
foh zij hebben de mededeling ontvangen,
dat zij de Koning niet mogen fotograferen
wanneer hij danst. Alle foto's zullen vóór
publikatie door koning Boudewijn worden
gekeurd.
Twee orkesten, van hef regiment der
fidsen en van de luchtmacht, zullen voor
de dansmuziek zorgen. Een hoffunctionaris
gisteren dat de orkesten allerlei dan-
hebben ingestudeerd, ook Rock-'n-
maar hij geloofde dat men de muziek
overeenstemming met de omgeving"
«M houden.
Waarneembare schadelijke gevolgen
zijn hier niet te verwachten
HOEWEL OVERTUIGD van de grote nadelen, die huiruit voor de visserij
kunnen voortvloeien, heeft de Nederlandse delegatie op de internatio
nale conferentie over het zeerecht medegedeeld dat zij het Amerikaanse
voorstel tot uitbreiding van de territoriale wateren tot zes mijl uit de kust,
zal steunen. De leider van de delegatie in Genève, prof. J. H. W. Verzijl,
verklaarde dat tot deze concessie was besloten om te voorkomen, dat de
conferentie een mislukking zou worden. De wijziging in het Nederlandse
standpunt is medegedeeld na ruggespraak met de regering. Tot nu toe is
van Nederlandse zijde de driemijlszone met kracht verdedigd. Prof. Verzijl
zeide in zijn toelichting dat de beslissing om tot een compromis te komen
een ernstig economisch verlies betekent, in het bijzonder wat betreft de
visserij.
Het Amerikaanse voorstel, dat Nederland nu zal steunen, behelst dat
wordt bepaald, dat aan zee grenzende landen een zone van twaalf mijl uit
de kust dezelfde rechten wat betreft de visserij en de exploitatie van de
zeerijkdommen zullen hebben als in hun territoriale wateren. Hierbij geldt
echter de bepaling, dat dit niet het recht aantast van schepen van andere
landen, die in de vijf jaar, voorafgaande aan een beslissing overeenkomstig
het voorstel, de visserij in deze tweede zesmijlszone hebben uitgeoefend. I De voigen<je dag zal hij met
zich verdere opoffering te getroosten met oponthoud in Victoria naar Seattle
het enige doel een mislukking van deza
conferentie te voorkomen. Die mislukking
zou kunnen leiden tot een juridisch»
chaos, die de spanningen in de reeds
stoorde wereld kunnen vergroten.
Dat de delegatie overigens verre
van enthousiast is, blijkt uit het ver
volg van de toelichting van prof.
Verzijl: De Nederlandse regering
geeft met tegenzin haar stem
Amerikaanse voorstel, want zij is
van mening, dat de verreikende con
cessies, die daarin worden voorge
steld, de funderingen van het inter-
nationale recht kunnen ondermijnen
en op de lange duur schadelijk kun-
zijn voor het gemeenschappelijk
belang.
Verwacht werd, dat vandaag de
verschillende voorstellen in stem
ming zouden komen.
Voor de Nederlandse visserij houdt dit
in, dat belangrijke visgronden, zoals do
Engelse wal, de Ierse zee, het Kanaal
de Duitse bocht, in betekenis aanzienlijk
afnemen.
Prof. Verzijl zeide nog: In deze belang
rijke dagen in de geschiedenis van het
infernatdonale recht, waarin te veel stem
men worden gehoord, dde te sterk de na
druk leggen op de nationale belangen
te weinig begrip laten horen voor
algemeen belang en het vitale belang vi
alle volkeren van een harmonieuze evo
lutie van het internationale recht, is de
Nederlandse regering niettemin bereid
In de afgelopen maand is by de mctin-
_en van de atmosferische radioactiviteit
boven Nederland een verhoging geco
teerd. De waarnemingen van het medisch-
biologlsch laboratorium der rijksverdedi
gingsorganisatie T.N.O. hebben uitgewe'
zen, dat zich van 9 april af hoge pieken
hebben voorgedaan, zowel in de lucht- als
in de regenwateractiviteit.
Het verschijnsel heeft zich over eer
langere periode uitgestrekt, dan in d<
regel het geval is. De „achtergrond-acti
viteit" tengevolge van vroegere kern
explosies ligt aldus de waarnemingen -
tussen vijf en tien eenheden. Op het ogen
blik zijn er pieken tussen vijftig en hon
derd, een enkele maal zelfs van meer dar
honderd
Risico gering
Het medisch-biologis.ch laboratorium is
niettemin van oordeel, dat van deze
hoging geen waarneembare schadelijke
gevolgen te verwachten zijn. Op zichzelf
zyn de geconstateerde pieken niet hoge:
In het verleden gedane waarnemingen
hebben uitgewezen. De mogelijkheid d:
gerekend over de gehele wereld, een g
ring aantal mensen het slachtoffer za)
worden van de gevolgen van atoomex
plosies, is evenwel niet op wetenschappe
lijke gronden uit te sluiten, Het risico is
echter gerekend naar andere risico's
in het leven gering, zo wordt verder
eegedeeld.
De gevonde activiteit valt op door een
:er heterogene verdeling over de lucht,
dat wil zeggen: het aantal radioactieve
stofdeeltjes is betrekkelijk gering, doch d»
activiteit per deeltje is hoog. Deze ver-
Minister Zijlstra tot Eerste Kamer:
Grote aandacht
voor export
|E minister van economische za
ken ontkent in zijn memorie van
wtwoord aan de Eerste Kamer, dat
fe bestedingsbeperking negatief ge
richt is geweest. De correctie op de
overspanning van de Nederlandse
tconomie is de enige juiste positieve
reactie geweest, om het gevaar van
<en ernstige inflatoire ontwikkeling
"iet alle gevolgen van dien te be
zweren en het evenwicht op korte
termijn te herstellen.
Het is naar de mening van de minister
"iet mogelijk geweest een spoedig gunstig
vttect te bereiken als de bestedingsbe
perking uitsluitend gericht zou zijn op
■tinder gewenste vormen van consumptie.
De minister van economische zaken kan
volledig instemmen met de gedachte van
*te Kamerleden, dat grote aandacht moet
worden besteed aan de handhaving, en
waar mogelijk, verbetering van onze
De uitvoer van de in Nederland ge
produceerde goederen is in de eerste
plaats een taak van het bedrijfsleven
zelf en de overheid moet zich beperken
tot het scheppen van een zo gunstig mo
gelijk klimaat. Er wordt naar gestreefd
het Nederlandse bedrijfsleven dezelfde
faciliteiten te verstrekken als die welke in
de concurrerende landen van kracht zijn.
Prijsstabilisatie
De prijspolitiek zal in de toekomst ge
richt blijven op voorkomen van ongemo
tiveerde prijsstijging, op het bevorderen
van prijsdaling, waar daartoe aanleiding
is, en op stimulering van gezonde onder
linge concurrentie. Een bijzonder richt
snoer daarbij zal steeds onze concurren
tiepositie tegenover het buitenland zijn.
Uiteraard zal, naarmate de ontspanning
groter wordt, het accent meer kunnen
vallen op het stimuleren van de onder
linge concurrentie. Het op gezonde mede
dinging gerichte prijsbeleid zal dan de
taak van de actieve prijsstabilisatie kan
deling van de activiteit wordt vermoede
lijk bepaald door de aard van het geëx
plodeerde kernwapen en de omstandig
heden van de explosie.
Moeilijk te beoordelen
Een situatie als hier geschetst is des te
moeilijker te beoordelen, omdat van het
effect van een sterke bestraling op één
punt. zoals door deze deeltjes veroorzaakt
wordt, nog minder bekend is dan van de
gevolgen van uniforme bestraling. De na
tuurlijke activiteit in de atmosfeer ver
toont een veel gelijkmatiger verdeling dan
de kunstmatige, zo besluit de desbetref
fende mededeling van het ministerie van
sociale zaken en volksgezondheid.
Prins Bernhard zal tijdens het bezoek
dat hij begin mei aan Canada hoopt
brengen, twee eredoctoraten in ontwangst
nemen. Hij zal eredoctor worden van d«
universiteit van Brits Columbia in Van
couver en van de universiteit van Mon
treal. De Prins hoopt op 8 mei in Van
couver aan te komen, waar t
meer een bezoek zal brengen aa
ternataonale jaarbeurs. Hij zal hier een
rede houden voor de Canadese club
Voorts zal hij een militair bal bijwonen
Op 10 mei zal de prins een nederzetting
Nederlandse immigranten in Pit*
Meadows, ten noordoosten van Vancou-
bezoeken.
kort
Noordamerikaanse staat Oregon vliegen
In Seattle is o.a. de Hoppi Copters heli-
kopterfabriek gevestigd; die stad is ook
de zetel van de luchtvaartmaatschappij
West Coast Airlines, welke in Juni aa. d»
eerste door Fairchild in licentie gebouw
de Fokker F-27 Friendship in gebruik zal
Verdeeld' Duitsland
grootste probleem
Premier Macmillan van Engeland cn
de Westduitse bondskanselier dr. Ade-
zijn het er gisteren over eens ge
worden dat een blijvende oplossing voor
de problemen in Europa uiteindelijk af
hangt van het beëindigen van de span
ning, die voortspruit uit de verdeling
van Duitsland.
Dit wordt gezegd in een communiqué,
uitgegeven na conferentie van drie da
gen tussen de beide staatslieden. In het
communiqué wordt verder de hoop uit
gesproken dat de diplomatieke bespre
kingen in Moskou ter voorbereiding van
een topconferentie snelle voortgang zul
len maken. Het dringendste onderwerp
voor die conferentie wordt genoemd een
gecontroleerde ontwapening.
Hans en Grietje verdwaald
in het grote bos voor hun
toverhuisje? In ieder geval zou
den de kinderen zich meer
aangetrokken voelen tot het
sprookjeshuisje van pannekoe
ken en marsepein, dan tot dit
hypermoderne tover-toestel:
een machtige raket ergens in
de bossen van Groot-Brittan-
nië; 45 voet hoog en in staat in
haar neus een waterstofbom
mee te voeren.
TTET Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft met veront-
-AA- waardiging de Russische beschuldiging van de hand gewezen, dat
Amerikaanse vliegtuigen met waterstof- en atoombommen uitdagende
vluchten boven het poolgebied in de buurt van Russisch gebied hebben
uitgevoerd. Zelfs zou de luchtmacht van de Verenigde Staten, volgens de
aantijging van Gromyko, meer dan eens bijna een atoomoorlog hebben
veroorzaakt. De Russen hebben de Veiligheidsraad dan ook verzocht in een
spoedzitting bijeen te komen.
De opzienbarende Russische beschul
diging is gekomen op het ogenblik, dat
het vooroverleg oi)er een eventuele top
conferentie door de westelijke ambassa
deurs in Moskou op het punt stond
begdpnen. In Washington vraagt men z
daarom af of de bedoeling van deze Rus
sische diplomatieke actie niet is Amerika
in het defensief te dringen.
Ln ieder gevail gaat dit overleg nog niet
door, want de Russische minister
buitenlandse zaken Gromyko heeft giste
ren op zijn persconferentie, nadat hij
Amerika van oorlogsdreiging beschul
digde, gezegd dat de ambassadeurs alleen
maar over procedure-kwesties kunnen
spreken. Hiermee heeft Gromyko het
westelijke standpunt afgewezen-
De Veiligheidsraad zal maandag bij
eenkomen om de klacht tegen Amerika
te behandelen. De Ver. Staten hebben
daar niet ln het minst bezwaar tegen. In
de uitvoerige verklaring van het minis
terie van buitenlandse zaken wordt ge
zegd, dat Amerika deze kwestie gaarno
in de Verenigde Naties wil bespreken.
Zolang de vrees voor onverhoedse a
vallen niet is opgeheven, zo zegt d
verklaring, nemen de Ver. Staten i
mogelijke maatregelen om de vrije i
reld te beschermen. Het voornaamste
wapen is het strategische lucht commando.
Dat heeft in de laatste tien jaren zijn taak
met succes vervuld. Het kan dit slechts
blijven doen als het goed geoefend is en
zodanig opgesteld, dat het niet op de
grond ken worden vernietigd bij
verrassende vijandelijke aanvail.
V oorzorgsmaatre gelen
Het ministerie van buitenlandse zaken
verzekert verder, dat er voorzorgsmaat
regelen zijn getroffen, die verhinderen,
lucht kwam, de val van de stad en het vliegveld niet gemeld. Volgens
gewoonlijk betrouwbare bronnen werd gistermiddag omstreeks 12 uur nog
in de stad gevochten.
Volgens deze berichten zijn naar schat
ting vier bataljons van de centrale infan
terie door de verdedigingslinie heenge
broken. Het plaatsje Telokbajoer, ach»
kilometer ten zuiden van Padang, zou nog
9teeds in handen van de rebellen zijn.
Een woordvoerder van de opstandelin
gen te Boekittingi heeft volgens A.F.P.
verklaard dat de leiders van de opstand
verbaasd en geschokt zijn omdat hun
troepen te Padang niet gevochten heb-
Djakarta heeft aangekondigd, de aan
val op Boekittingi de komende dagen te
zullen beginnen. Onder de plaatsen, die
door de troepen van de centrale rege
ring zijn bezet is Sungai Dareh, waar
twee maanden geleden de plannen voor
een opstand werden gesmeed. Ook de
weg tussen Padang en Palembang de
laatste verbinding van het opstandige
gebied met de buitenwereld is door de
troepen van Djakarta afgesneden.
Een woordvoerder van de rebellen heeft
op Singapore verklaard dat het ernaar
uitziet, dat zy zich bij de val van Mid-
dcn-Sumatra zullen moeten neerleggen.
Maar, zei hij. wij hebben onze beste troe
pen cn onze luchtmacht in Celebes; zegt u
niet. dat wy al zijn verslagen.
Tientallen nationalistische Chinezen zijp
uit Indonesië uitgewezen, nadat het leger
had bekendgemaakt, dat boven Midden-
Sumatra voor de opstandelingen afge
worpen wapens uit Formosa afkomstig
Twee leden van de Indonesische am
bassade te Parijs hebben ontheffing uit
hun functie gevraagd, omdat zij zich niet
zouden kunnen verenigen met het gebruik
van gewéld.
Het onafhankelijk Indonesisch dagblad
Indonesia Raya heeft in een hoofdartikel
gewaarschuwd voor het communisme.
Ons land zal rood worden, als /de anti
communistische leiders het gevaar niet
tijdig beseffen, meende het blad, dat be
toogde. dat in het bijzonder Midden- en
Oost-Java reeds rood zijn
Militaire zegslieden te Djakarta ver
wachten volgens A.P. dat Boekit Tinggl
vóór hedenavond 9 uur (Javatijd) zal val
len. De officiële woordvoerder van het
leger, kolonel Pirngadie, zeide heden, dat
de regeringstroepen naar het schijnt de
haven van Padang geheel hebben be
machtigd.
De laatste boodschap van het gevechts
terrein kwam gistermiddag 5 uur en liet
de gehele bezetting der haven doorsche
meren. Pirngadie voegde er aan toe: „Wij
hebben tengevolge van verbindingsmoed-
lijkheden geen verdere rapporten ontvan
gen. Wij hopen vandaag enig nieuws over
de toestand te krijgen".
Dividend Nat. Grondbezit
De raad van toezicht van Nationaal
Grondbezit N.V. te 's-Gravenhage zal
aandeelhouders 20 (v.j. 20) procent divi
dend voorstellen over de verplichte stor
ting op aandelen 1 t/m 4500 en 5 pet op
aandelen 4501 t/m 5000.
dat de vliegtuigen zonder uitdrukkelijk
bevel van president Eisenhower bepaald»
grenzen passeren, die nog ver van Rus
land en de communistische landen liggen.
„Deze maatregelen", aldus de verklaring,
„zijn absoluut niet uitdagend en kunnen
onmogelijk per ongeluk een oorlog ver
oorzaken.
In zijn verklaring, die door het uit
voerige communiqué van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse zaken
geheel 'is ontzenuwd zei Gromyko let
terlijk: „De Russische regering is te
weten gekomen, dat Amerikaanse bom
menwerpers met atoom- en waterstof
bommen de laatste tijd herhaaldelijk
vluchten over het poolgebied hebben ge
maakt in de richting van de Russische
grens.
Deze vluchten werden uitgevoerd tel
kens wanneer er een vaag voorwerp te
zien was op de radarschermen van het
Amerikaanse snelle waarschuwings
systeem. Deze voorwerpen zijn door de
Amerikanen ten onrechte aangezien voor
geleide projectielen of ballistische raket
ten".
Later op de dag heeft radio-Moskou
commentaar geleverd op deze mededeling
van Gromyko en Engeland gewaarschuwd,
dat het in een oorlog betrokken kan wor
den, wanneer door een misverstand een
Amerikaanse bommenwerper opdracht
krijgt Rusland aan te vallen.
Deens disconto
verlaagd
De Deense nationale bank heeft met
ingang van 19 april het bankdisconto met
balf procent tot 5 pot verlaagd, dit
is het peil van 1954.
Onenigheid in het
kabinet
TEGEN DE GEGRONDE en rede
lijke verwachting der besturen
van de vakbonden van spoorweg
personeel is de ministerraad ook gis
teren na uitvoerig beraad over een
verhoging der spoorlonen toch niet
tot een besluit gekomen.
In werknemerskring heeft men de
indruk dat er meningsverschillen
binnen het kabinet bestaan en dat
men met name van de zijde van bin
nenlandse zaken er voor wil waken,
een scheve verhouding te creëren ten
opzichte van de salarisverbeteringen
die het overheidspersoneel heeft ge
kregen.
Gisteravond, nog na het bekend worden
van het teleurstellend nieuws, hebben de
hoofdbesturen van de vakbonden verga
derd en een circulaire aan hun leden doen
uitgaan. Vermeid werd, dat tegen de stel
lige verwachting in, de regering gisteren
nog geen besluit heeft genomen. Met ze
kerheid kan ook nog niet gezegd worden,
»en beslissing zal vallen. Ge
streefd wordt naar een besluit in de mi
nisterraadvergadering van volgende week
vrijdag.
Teleurgesteld
Ook vanmorgen zijn de hoofdbesturen
van de vakbonden weer bijeen gekomen
om na te gaan hoe aan de gevoelens van
het personeel over de teleurstellende gang
van zaken uiting gegeven kan worden.
De teleurstelling bij de besturen is
daarom ook zo groot, omdat, al zou nu
volgende week de toestemming afkomen,
toch de fleur van de verbeteringen is weg
genomen door de langdurige aarzelingen.
Waarschijnlijk zal tevens de vergade
ring met het College van Rijksbemidde
laars, die a.s. dinsdag gehouden zou wor
den, niet doorgaan. Naar aanleiding van
het beraad van hedenmorgen hebben de
hoofdbesturen eveneens een circulaire aan
hun leden doen uitgaan.
(Van onze weerkundige medewerker
Vrijdagmiddag kreeg onze omgeving
tijdens opklaringen met een middagtem-
peratuur van 12 gr C al een voorproef
van een periode met belangrijk zachter
lenteweer.
De nog aanwezige koude lucht werd in
de afgelopen nacht ook elders uit Neder
land verdreven, zodat nu overal het lente
weer. waar w\j al vele weken naar heb
ben uitgezien, i» aangebroken.
Gedurende het weekeinde blijft het
zacht met ook zondag temperaturen van
ongeveer U tot 16 gr C. Uit het westen
naderen opklaringen. Maar het koufront
van een depressie bij Schotland komt over
de Britse eilanden naar het oosten en
kan in de loop van zondag nog weer
enige regen brengen, al blijft het onbe
stendig. Het is door deze ontwikkeling
toch echt lenteweer geworden met be
langrijk aangenamere temperaturen.
'*J( avond: zacht en droog weer
mct zonn,8e Perioden, over-
'Jr/tM. we?end mat'kc wind tussen
'■ZjJ'n west en zuid. Opgemaakt om
ImAlJj- 11.15 uur.
ZON EN MAAN:
Zondag 20 april: zon op 5.34. onder 19.45;
maan op 6.10, onder 21.20.
Maandag 21 april: zon op 5.32. onder
19.46; maan op 6.43. onder 22.20.
HET WEER IN EUROPA
Knppnrtfn hcrlmmor eon 7 nut
