PASEN IN
PORTUGAI
t DE eCEDTE
ZONDAGSBLAD
IJzeren paasei in Pittsburgh
Geheel Lissabon 1 ;aar-
in een rode wagen
I De rust van- Paasmorgen
jgl VOOR U GELEZEN
ZATERDAG 5 APRIL 195
wetenswaardig nrnriü --
merkwaardig M RL U El ll WÉm
uil de ivereld van, vandaag en gisteren
bijeengebracht doof /feaeyfn
s54»//y
PAASTRADITIE
Ook rond het Paasfeest vieren in Groot-Brittannië de c
folkloristische tradities hoogtij. In de stad Bristol krijgen <i
koorknapen van de St Michaelskerk de zg. ,,two pennj 1
starvers". Dozen besuikerde broodjes zijn in de plaats gekomjpk
van het wittebrood, dat op de dinsdag na Pasen vroeger aan^En
armen van Bristol werd uitgedeeld. Een dag van het jaihe
konden ze dit dan eten in plaats van het zwarte tarwebrodm,
dat hun normale voedsel was. 'I0,
STEVIGE HAP 2
De kleine gorilla-baby in de dierentuin van CleuelM®*
in de Verenigde Staten weigerde te eten en groeide ttmA*
heel matig. De directeur van de ,JZoo" kroop in de kooi t
begon het oude spelletje te spelen: „Eerst pappie een stukfm'
en dan het kindje ook happen". Om beurten aten baas t
aap stukken banaan, vruchten en pap. De gorilla hap: S®
trouw en de directeur ook. Na een paar weken was de di
recteur tien pond bijgekomen en de gorilla-baby woog tiqln
altyd vijftien pond te weinig. mi
VROEGE WRAAK
Iedere morgen om zes uur speelde zich voor de huisdti
ln één der straten van de Amerikaanse stad Detroit k k
volgende af: De postbode kwam langs, stopte, en druW
langdurig op de electrische bel. Doorgaans had hij vw ut
dat adres geen post. De (jonge) man wilde wraak nenia M
op zijn vroegere verloofde, die daar woonde en van wie k tei
wist, dat ze een gruwelijke hekel had aan vroeg opstui gr
m:
VOOR ALLE DOELEINDEN
De directie van de Lloyds-bank in Londen heeft onda
het personeel een onderzoek ingesteld naar het gebruik va.
paperclips Van de honderdduizend papierbinders werden e
3960 als pijpreinigers gebruikt. 5308 als tandenstokers r 7'
orenschoonmakers en 7200 als imitatie-veiligheidsspelden. Tr
dens telefoongesprekken werden 14.163 paperclips verbogen q
19.163 werden tijdens de middagpauze in de cantines
„fiches" gebruikt.
SLAPERIGE BLOEMEN
In Engeland is het kweken van chrysantemums een
tus. Daarom was het geen wonder, dat de bewoner
het dorpje Cudwortb met klem protesteerde, toen een
derne lantaarn zijn tuin ln bljna-dagllcht zette. „De chn
- i slapen", beweerde hij. En d'
LANGGEREKTE REM
Bergachtig Zwitserland heeft ook straalvliegtuigen als fr
langrijk onderdeel van de luchtmacht. In de Alpen kunntf
de vliegvelden door ruimtegebrek nooit een start- en lu
dingsbaan hebben, die voldoende lang is De Zwitsers hé
ben nu een installatie gemaakt om de straalvliegtuigen t
de landing op te vangen. Aan het eind van de baan B»
sterke gummikabels opgesteld, die het landende toestel opvc
gen en afremmen.
KRACHTIG DRANKJE
Wegens het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel wer
In Detroit de 22-jarige Macy Legette veroordeeld. HU hal
ln het geheim whiskey gestookt en de polltle-agent, die d»
ontdekte, had een fles met dit goedje als bewijsstuk in li*
zak gestoken. De whiskey was z0 krachtig dat hij in
jaszak van de politieman ontplofte. De scherven van de de
drongen de man ver in het been.
SUCCESKAART
Sir Winston Churchill is één van de meest succesvol;
prentbriefkaartentekenaars van Groot-Brittannië. Van
schilderij, dat hij van de Middellandse zeekust maakte, ztf
in kaartvorm al twintigduizend exemplaren verkocht.
„ANSICHTEN"
Over prentbriefkaarten gesproken: de Oostenrijkse adv>
caat dr. Arzberger heeft een vei zameling van meer da'
130.000 stuks. Hij spaart ansichtenuit alle werelddelen
als hij zijn hele collectie op elkaa- zou (kunnen) stapelt1
zou h\j een hoogte van dertig meter kunnen bereiken. D"
Arzberger heeft er een compieet archief b\j gemaakt fi
kan elke gewenste kaart binnen enkele seconden vindt*
Portugal ligt voor ons Ne
derlanders daar op dat Ibe
rische schiereiland wel in
een wat afgelegen uithoek.
Voor een vakantie is het thans) het Paasfeest wordt
doorgaans te ver en zo komt gevierd,
het waarschijnlijk, dat van
Here Navn-nartnor maar HppI In de hoofdstad Lissabon lijkt
aeze jn avo-partner maar neei het allemaal heel erg veel op ons
weinig bekend IS. Hoogstens Nieuwjaar. Zo kan het gebeuren,
herinneren we ons uit dat dat me? op Paasmorgen op de
j t j- ii deurmat tal van kaarten en kaar-
bekende liedje van enkele (jes vindt met b.v. de mededeling:
jaren geleden, dat „april in ..De postboden uit uw straat wen-
Portugal" een van de mooi-
Ste maanden van het jaar IS. nachtwaker, feliciteert uwe excel-
Van een speciale correspon- lentie met het feest." Niet alleen
j j j op die ochtend van Eerste Paas-
dent ontvingen wij dezer da- d" wotden die ka„öes door de
gen een aardige schets over brievenbus geschoven, die wen-
de manier, waarop in Portu- ^^Tel^aSeï.rd8:"^!--
gal (naar het uiterlijk al- meteropnemer, de krantenjongen,
en andere curiosa
gg Pasen in Portugal heeft veel weg van ons Ni«
ledereen stuurt kaartjes met heilwensen en otj
trpL'f naar HP B en weer worden geschenken gegeven.
g Maar voor alles is het Paasfeest in Portugal 1
Qir-,fro korrtrarv worden tot een dag van uitgaan en eten. Is ij
Oliurd-uergeil B hier in Nederland anders?
r
OP de eerste lentedag werd ik verliefd op een meisje, dat ik al jaren ken, maar dat mij
voor die dag nog nooit was opgevallen. Als je, zoals ik, al tegen de dertig loopt is dat
een, ik zeg niet onaangename, maar toch wel heel merkwaardige gewaarwording, die de
volledige concentratie op het dagelijkse werk onmogelijk maakt. Daarom belde ik mijn werk-
gèver op en vertelde hem dat de huisarts, die mij op aandringen van een ziekenfonds altijd
even goed als snel behandelt mij enige dagen horizontale dienst had voorgeschreven. Mijn
geweten suste ik met de overweging, dat mijn maandsalaris wel wat laag was om er ook
een hele maand voor te werken.
Vervolgens besloot ik een terrasje van een gerenommeerd restaurant op te zoeken en daar
mijn gevoelens voor de jongedame in kwestie met een sterke kop koffie tot de juiste pro
porties terug te brengen.
OP het terras was ik de enige en waarschijnlijk
de eerste bezoeker. Eerst na vijfentwintig mi
nuten kwam er een ober in mijn gezichtsveld.
Met een kouwelijk gezicht slofte hij naar mijn
tafeltje. Ik voelde dat hij op het punt stond te
zeggen: Binnen brandt de kachel en er is ook nog
genoeg plaats", maar hij slaagde er in zijn ont
stemming af te reageren door een krachtige aan
val met een smerige doek op het bemodderde ta
felblad. Vervolgens zei hij achteloos: „Koffie ze
ker.
Zonder haast en zonder op antwoord te wach
ten verdween hij weer in het duistere innerlijk
van het morgen-stille restaurant.
De koele ontvangst bracht mij weer enigszins
tot de werkelijkheid van het harde leven terug.
Ik constateerde dat de wind inderdaad nog wat
te enthousiast zijn winterse kou door de zonnige
straten zwiepte. Huiverend zette ik de kraag van
mijn dunne regenjas op en met de'handen in de
zakken keek ik toe hoe een chauffeur van een
Jirotserig-dure wagen bij het parkeren mijn brom-
iets, die ik tegen een lantarenpaal had gezet,
trachtte te verpletteren. Het lukte hem niet. maar
toch besloot ik de man eens duchtig de waarheid
te zeggen. Als die lieden eenmaal in een wagen
zitten, dan denken ze maar dat ze zich alles kun
nen veroorloven, nietwaar?
TOEN de chauffeur op het terras toeliep, was ik
mijn voornemen al weer vergeten. Hij kwam
mij bekend voor. ergens moest ik hem al eerder
hebben ontmoet, maar waar..
Hij was gekleed in een uitbundige winterjas, had
een donkere bril op zijn neus
en de stapel boeken onder
zijn arm deed mij denken
aan Iemand uit de intellec
tuele middenstand. Behalve
mijn chef ken ik niemand
uit die kringen, zodat ik de
man ergens anders ontmoet
moest hebben. In een tijd
dat ik nog Jong en onbezorgd
was. Toen ik nog van de
lente genoot zonder zorgen voor de toekomst. De
intellectueel legde de boeken op een tafeltje, schoof
zyn bril met de wüsvinger omhoog en haalde een
zakdoek tevoorschijn waarmee hij een stoel begon
droog te wrijven. Die bezigheid legde het boek van
mijn herinnering op de juiste bladzijde open. Ik
dacht: Als dat de soldaat der allereerste klasse
Karei Hovingh, met een ha. niet is. dan ben ik niet
langer verliefden ik zei: „Ha, die Karei
waarom kom je niet hier zitten?"
Karei keek op en glimlachte beleefd ..Nee
maar", zei hij, „hoe gaat het met jou. Dat is een
tijd geleden" Hij probeerde enthousiast te zijn.
maar het lukte hem niet.
Toch liet de ontmoeting hem niet helemaal
koud. want hij nam zonder meer plaats in de
kletsnatte stoel, die naast de mijne stond. Hij
zuchtte, diep en ontmoedigend, en hij zuchtte
weer toen de ober mijn koffie bracht en tegen
hem zei: „Ook al de lente in het hoofd?.... kof
fie zeker
WEER zuchtte Karei en zijn bleke hoofd knakte
op de borst, die door de dikke winterjas heel
wat leek. maar die ik herinner het mij nog
goed bij de keuring voor de militaire dienst
maar net aan de maat was geweest. „Ik ben ver
liefdhoorde ik Karei mompelen, „owat
heb ik het te pakken...."
HU keek mij niet aan toen ik zei: „Dat weet ik."
ik."
„Wat weet jij", vroeg hij. geschrokken.
„Dat je ve-rliefd bent."
„Hoe weet Je dat V'
„Je hebt het nota bene zelf gezegd."
Het was grappig te zien hoe ontsteld Karei het
terras rondkeek Hij zei: „Neem me maar niet
kwalijk, ik weet zelf niet meer wat ik doe of
Hij boog zich naar mij toe en zei vertrouwelijk:
„Het is dat meisje uit die zaak van tweedehands
auto's, je weet wel, op de hoek van de Tuin-
laan."
Ik had nog nooit van de Tuinlaan gehoord, wist
dus ook niet waar de autozaak was. maar wist
wel uit eigen ervaring dat je verliefde men
sen niet al teveel moet tegenspreken. Dus zei ik:
„Ja. enV'
„Nou", ging Karei verder, „ik kom elke mor
gen langs die zaak en dan zie ik haar staan, tus
sen al die glimmende auto's zie ik haar staan en
dan lacht ze altijd tegen me. ja ze lacht tegen
mezo, hoe zal ik het zeggen
Karei aarzelde even. Dan zei hij: „Gisteren heb
ik alle moed bijeen geraapt en ben naar binnen
gestapt. Ik wist nauwelijks wat ik zeggen moest, ik
heb ook bijna niets gezegd, dat deed zij wel. Voor
ik het wist. had zij me een auto verkocht. Daar
gtaat-ie."
Triest was het voorzichtige gebaar, waarmee Ka-
rel naar de slee wees, die bijna tegen mijn brom
fiets stond geparkeerd. Karei zuchtte voor de ver
andering nog eens diep en zei: „Nou is de moei
lijkheid, dat ik die wagen heb betaald met het
geld dat ik voor mijn studie had gespaarden
ik heb bijna niets meer over."
Het was allemaal heel triest en ik besloot-iets
van de vele goede voornemens, waarmee ik de
lente was begonnen, uit te voeren. Ik zei: „Luis
ter goed Karei, wij hebben het altijd goed met el
kaar kunnen vinden, we hebben ten slotte samen
in dezelfde bagger dekking gezocht, ik knap dit
zaakje voor je op. Laat dit aan mij over. Wacht
hier op me. ik breng dit allemaal weer prima
Ik stond op. luisterde niet naar de protesten
van Karei, die moeilijkheden voorzag en van de
ober, die geld wilde hebben en wandelde naar
mijn bromfiets.
OP de hoek van de Tuinlaan heb ik haar gezien
Ze kwam me glimlachend tegemoet toen ik de
deur met het uitdagende „Used Cars" erop, open
de. Toen ik die deur weer achter mij had geslo
ten, was ik Karei vergeten. Zwart haar had ze.
zwart als een vers-gedrukte kranteletter en haar
ogen lachten een complete symfonie in blauw en
groen. Ik hield de adem in en dacht: „Daar is
die juffrouw die jij al jaren kent, maar die je
nog niet is opgevallen, niets bij, ouwe jongen".
en lk stamelde „Juffrouw
Haar stemgeluid klonk mij in de oren als
zachte, melodieuze vioolmuziek. En ik ben gek op
vioolmuziek ZU zong: Zegt u maar niets. Ik
•weet precies welke wagen u zoekt". Vanonder iet
wat gefronste wenkbrauwen
keek zij mij aan. nadenkend
Ik zei: ,.Ja", hoewel ik
mU niet kon herinneren ooit
^2 TON ZEELENBERG "L - ^„«„ve
gebeurtenis te hebben deel
genomen.
„Komt u dan maar eens mee", zei ze een tik
je bazig en ik sukkelde braaf achter haar aan.
Het werd een vuurrode sportwagen, met een
zwarte kap, die mij achteraf nogal rafelig voor
kwam. Maar er zaten spaken in de wielen „mak
kelijk met schoonmaken", heeft ze gezegd, en er
was een indrukwekkende machinerie onder de mo
torkap. Dat weet ik heel zeker, omdat ik er sa*
men met haar een blik op heb mogen werpen.
De wagen kostte me vierduizend gulden. Hij is
onverslijtbaar en ik moet er nog vijfendertig maal
honderd gulden voor betalen. Als eerste betaling
heeft mijn trouwe bromfiets dienst mogen doen.
Mogen doen, want ik kan me niet voorstellen,
dat die brommer van mij het niet leuk heeft ge
vonden. door de juffrouw eigenhandig naar binnen
te worden gereden.
KAREL bekeek mijn sportwagen vanaf het terras
met afgrijzen. Hij zei: „Dat had ik Je vooruit
kunnen vertellen". Een beetje afgunstig vroeg hij:
„Heb je., eh.. heb Je nog wat meer weten te be
reiken „Nee", antwoordde ik beschaamd, maar ik
ben van plan haar vanavond uit te nodigen voor
de proefrit. Ik ga haar nu meteen bellen."
„Dan £a ik mee", zei Karei vastbesloten. Samen
liepen wij. nagestaard door een nieuwsgierige ober,
naar de telefooncel.
„Met Jansen's automobielbedrijf', zei een zware
mannenstem, niet onvriendelijk, toen wij de verbin
ding tot stand hadden gebracht.
..Luister eens. meneer", zei ik nerveus, „ik heb
zojuist een auto bij u gekocht, een rode met spa
ken en zo. en nu wil ik graag nog even uw win
keljuffrouw spreken".
Aan de andere kant van de lijn werd kennelijk
nagedacht. Na enkele ogenblikken zei Jansen: „Ik
heb hier geen winkeljuffrouw. U hebt waarschijn
lijk de verkeerde zaak gebeld."
Vragend keek ik naar Karei, die de verklikker te
gen zijn oor had gedrukt. Karei schudde krachtig
zijn magere hoofd en siste: ,,'t Is wel de goeie.."
„Toch niet. meneer Jansen", zei ik ferm. „ik kom
net uit uw zaak. dus vergissen is uitgesloten. Ze
heeft zwart haar. misschien helpt dat u op weg?"
Jansen begon uitvoerig en onaangenaam hard te
lachen. Hij zei: „Natuurlijk, wacht u een ogenblik
je. dan zal ik u haar geven. Het is mijn vrouw,
ziet u en daarom., wacht u even..?"
De haak van de telefoon gleed uit mijn hand te
gen het hoofd van Karei. Hij bewoog zich niet.
Zacht fluisterde hij: „Ze is getrouwd., getrouwd
met een kerel, die Jansen heet. Hoe is 't moge
lijk.
Ik dacht plotseling weer aan mijn werkgever,
die weliswaar te weinig betaalt, maar die toch
maar voor goede sociale voorzieningen heeft ge
zorgd En ook dacht ik weer aan het meisje, dat
ik al jaren ken. maar dat mij tot voor de eerste
lentedag van dit jaar nog nooit was opgevallen.
„Vanavond zal ik haar uitnodigen voor een ritje in
mijn rode wagen", dacht ik.
allen, die dagelijks, wekelijks of
maandelijks aan de deur komen,
doen de bewoner hun beste wensen
toekomen. Zijn de Portugezen dan
zo bijzonder vriendelijk van aard?
Suikeramandelen
Misschien, maar zeker is, dat
het in de eerste plaats gaat om
het ontvangen van de „gesuiker
de amandelen", die in Portugal de
plaats van onze paaseieren inne
men en in hoge bergen en tal van
kleuren in de etalages opgetast
liggen.
Maar de mensen, die zich achter
de wenskaartjes verschuilen, is
het niet om dat suikergoed te
doen. Ze ontvangen in hun al of
niet bescheiden uitgestrekte hand
een paar escudo's als fooi en el
ke escudo vertegenwoordigt een
waarde van ongeveer dertien Ne
derlandse centen.
Dit is echter pas de eerste, vrij
ongevaarlijke aanval op de beurs
van de Portugees tijdens Pasen.
Iedereen geeft iedereen gesuiker
de amandelen, of nog liever een
geschenk, dat daarvoor in de plaats
komt en meestal duurder is.
Paashoeken
En dan is er bovendien nog de
gewoonte om aan de goede vrien
den paaskoeken te sturen. Mooie
ronde kransen zijn het, die soms
de afmetingen van een wagenwiel
hebben. Eieren zijn in die koeken
meegebakken en wie bij het ope
ten probeert de eierschalen er uit
te vissen, begaat een ernstige
overtreding tegen de (vrij strenge)
Portugese etiquette
De schalen moeten namelijk
met de koek verorberd worden,
want ze behoren er onafschei
delijk bij.
En meestal is het in Portugal tij
dens de Paasdagen stralend lente
weer en daarom trekt de bewoner
van Lisboa Antigua er met zijn he
le gezin op uit. Vrouwen, kinde
ren, neven en nichten, alles ver
laat haastig de stad en in grote
horden gaat het naar de Sintra-
De vroege morgenion bescheen het oude kerkgebouw op die ochtend van Pasen. Lang
zaam draaiden de wijzers van de torenklok naar de t\jd, dat de kerkdienst sou beginnen.
Er heerste rust op die Paasmorgen. maar was er ook dezelfde blijdschap tan vele eeuwen
terug, toen er vreugde was over de Opstanding?
ui
Rondom het Paasfeest zijn in alle landen der wereld al
lerlei gewoonten ingeburgerd, die vaak van heidense oor
sprong zijn en in feite niets met het Feest der Opstanding
te maken hebben.
Het geven van Paaseieren is
b.v. geen vondst van handige
zakenlieden. In graven, die
uit de vroegste tijd van onze
jaartelling dateren, werden
reeds eieren gevonden, die
rood geschilderd waren en
waarschijnlijk ter ere van
Odin waren neergelegd.
■8
In de Verenigde Staten is de
„eierendwaasheid" nog altijd
groter dan hier. In de staal
stad Pittsburgh heeft men een
paasei gemaakt, dat 15 ton
weegt. Men vervaardigde het
van gietijzer en graveerde er
een kaart van de V.S. in.
■8
In het jaar 1897 kreeg keizer
Franz Joseph van Oostenrijk
een paasei van zuiver goud
en bezet met briljanten yit
St. Petersburg opgestuurd.
Het was een geschenk van de
Tsarenfamilie.
8
Toen de Nederlandse ontdekker
Roggeveen op Paaszondag van
1722 m de Zuidzee een eiland
ontdekte, noemde hij dat
Paaseiland. Hij vond er de
reusachtige beelden, die merk
waardige langgerekte mannen
koppen, overblijfsels van een
vroegere, verloren gegane be
schaving.
8
Het bestaan van Paaseieren
wordt vóór het eerst in de
kronieken van de dertiende
eeuw aangeduid.
•8
En zo is het Paasfeest in déze
wereld geworden tot een men
geling van heidense gebrui
ken en de zekerheid van de
Opstanding van Cristus.
De zonde I, door dr. G. C.
Berkouwer. Uitgave Kok, Kam
pen.
In fors tempo verschijnen prof.
Berkouwers „dogmatische stu
diën". Wij wezen er eerder op,
dat zij steeds dikker werden:
thans is de studie over de zonde
gesplitst. Het eerste deel (over oor
sprong en kennis van de zonde)
omvat ongeveer evenveel pagina's
'als het eerste boek in deze reeks
van de Amsterdamse dogmaticus.
Er is al veel gezegd over de me
thode van prof. Berkouwer. Dit
maal willen wij er weer eens de
aandacht op vestigen, hoe groot de
rol is, die de exegese hier speelt.
Hoewel het volkomen overbodig is,
bevelen wij opnieuw deze dogmati
sche studiën hartelijk aan.
Job. De mens ln opstand, door
'Roland de Pury. Uitgave W. ten
Have, Amsterdam.
Talloze geschriften zijn gewijd
aan het boek Job. Dit boekje be
ziet het niet vanuit het gezichts
punt van het lijden in de eerste
plaats, maar trekt de gedachten
samen op het punt van het „die
nen om niet". Terecht snijdt de
schrijver een onbijbelse „loonge-
dachte" af: men dient God niet om
in de hemel te komen. Aan de an
dere kant geeft God geboden met
een belofte. Men had daarover wel
meer willen horen. Ons kwam de
gemakkelijke schrijftrant voor als
een verleiding tot oppervlakkig le
zen. Daarmee zou men het werk
je onrecht doen.
bergen, naar het bos. En daar
wordt dan uitvoerig gepicknickt.
Niet zo maar een paar hard ge
kookte eieren, of iets dergelijks.
Een Portugese picknick is van
een ander gehalte. Het is een gro
te feestmaaltijd. De „acepipes", de
voorgerechten ontbreken niet: sar
dines en gevulde olijven, de mal
se stukken vlees, de in azijn inge
legde artisjokken, zure augurken
entoch ook hardgekookte eie
ren. Dit alles vanzelfsprekend op
een helderwit tafellaken, want sen-
hor Pereira en zijn familie houden
de betere tafelmanieren ook in de
open lucht hoog. Zelfs het servet
met monogram ontbre .kt niet.
Na die voorgerechten worden
dan de onvermijdelijke eierkoe
ken geserveerd. Met spek of toma
ten. Als derde gang in deze pick
nick komt dan de biefstuk of het
vette haantje met pommes-frites.
Als dessert volgt nog een pudding
en helemaal op het eind ver
schijnt uit de grote mand. dejl
ra" de zachte romige kaas uitZ
Portugese bergland. En dit A
wordt overgoten met „Tinto'H
rode wijn. die slechts 40 cent 3
liter kost.
Rum
Na die'maaltijd is het goedrl
ten. Iemand uit de familie z4
een Fado, een melancholil
volksmelodie. Hij zingt niet if
en opdringerig, want de Portujl
houdt niet van lawaai-
De geur van het voorjaar
door het bos en onder de blr
hemel dromen de ouderen hm
kantiedag weg. terwijl de fc
ren ergens tussen de bomen
helemaal vergeten? 's Morgei
de familie naar de vroegmis
weest en dat wordt voldoende
Brieven van beroemde
componisten
De Haagse componist Marius
Monnikendam heeft in de reeks
Prismaboekjes van uitgeverij Het
Spectrum te Utrecht een boekje
uitgegeven onder de titel „Brie
ven van beroemde componisten".
Er zijn ongeveer 120 brieven of
brieffragmenten in opgenomen,
over een periode van drie eeuwen.
De oudste brief is uit 1569, nl. van
Palestrina aan Hillopyte d'Este.
De laatste uit 1949, nl. van Arnold
Schönberg aan dr. David. Monni
kendam heeft vele nauwelijks be
kende brieven opgenomen, die
men niet zo vaak in biografieën
of andere verzamelingen vindt.
Bijzonder interessant is wat Men
delssohn over kerkmuziek schrijft
en wat Schumann over Bach's
Joh. Passion ten beste geeft. Ook
de brieven van onze landgenoten
Diepenbrock, Pijper en Röntgen
zijn waard bekeken te worden. En
zo zouden we nog vele namen kun
nen noemen. De brieven worden
telkens kundig ingeleid door de
samensteller. (198 blz.).
De Griekse tragedie
Allen, die in Griekenland in
meer of mindere mate een twee
de (geestelijk) vaderland hebben
gevonden, moeten het driemaande
lijks tijdschrift „World Theatre"
(uitgave Elsevier) van harte prij
zen voor het winternummer '57,
dat vrijwel geheel gewijd is aan
de Griekse tragedie. Aanleiding
hiertoe was het in Athene gehou
den congres van de I.T.L (Int.
Theater Instituut) waar toneelver
tegenwoordigers uit de gehele we
reld zich bezonnen op waarde en
betekenis van het klassieke toneel.
De redactie geeft buiten het ver
slag van dit congres ook het
woord aan toonaangevende regis
seurs. Voor ons land bijv, geeft
Johan de Meester zijn opvattingen
weer ten aanzien van zijn Iphige-
neia-opvoeringen. Talrijke foto's
van opvoeringen der Griekse mees
ters overal ter wereld verluchten
de beschouwingen.
Daarna wordt uitvoerig aan
dacht gewijd aan Goldoni's toneel
werk en komen de verschillende
landen als gebruikelijk aan het
woord om aandacht te vragen voor
belangrijke nationale toneelge
beurtenissen.
