CHRISTELIJK
l
De verdwenen
miniatuur
Kerkelijke tucht een
slag in de lucht
'1
Groot feest: een predikant
is in de omgeving
Emigratiepolitiek Canada
behoeft niet gewijzigd
Kanttekeni
Dominee uit Texas ml
kudde naar Nepal
r
Gevaar van formalisme
In het Kerkblad van de ge
reformeerde kerken in 's-Gra-
venhage schreef ds. W. Rees
kamp uit 's-Graverihage-West
een artikel over de kerkelijke
tucht, waaraan wij het volgende
ontlenen:
Kg(tn: de handhaving van de
kerkelijke tucht, in ome belijde
nis genoemd een van de kenmer
ken van de kerk, Is ln de gró
te-stadskerk beiig te verdwijnen!
Ik hoop dat u nu begrijpt waar
om ik lang geaarzeld heb om dit
onderwerp aan te snijden. Want
dat wil zeggen dat we bezig zijn
iets essentieels van ons kerk-zijn
te verliezen. Dat de gereformeer
de kerk in de grote stad dreigt
te verworden tot een volkskerk,
in de verkeerde zin van het woord.
Ik ben mij bewust dat op dege
ne, die deze klacht om niet te
zeggen: aanklacht opheft, de
taak rust om dat ook met bewij-
Dan ga ik maar voorbij aan het
feit dat de tafelwacht aan des He
ren avondmaal, ingesteld om hen,
die niet mogen aangaan, te we
ren, een volslagen formaliteit is.
Om de eenvoudige reden, dat de
ze ouderlingen schier niemand ken
nen, zodat zij niet meer zijn dan
ordecommissarissen en wij dus
praktisch een open avondmaals
tafel hebben.
Ik meen dat tot de taak dezer
ouderlingen ook behoort om te
zien wie aangaan, opdat men, na
afloop van de viering, kan zien
wie er ontbroken hebben. Het is
duidelijk dat ook dat niet func
tioneert in de grote-stadskerk.
Want deze ouderlingen kennen al
leen hun sectieleden1. En de aan
wezigheid van hen is niet volledig
na te gaan omdat er verschillen
de avondmaalsvieringen zijn op
die zondag, ja, de mogelijkheid
bestaat, dat men in een andere
kerk aangaat aan tafel.
Onze conclusie moet dus luiden
dat het toezicht aan het avond
maal nagenoeg nihil Is.
HETZELFDE kan gezegd worden
van de ..gewone" zondagse ere
dienst. Het is in de stadskerk mo
gelijk dat men van 't „naarstig
tot de gemeenschap Gods komen"
vrijwel niets terechtbrengt, waar
dan praktisch altijd «en verach
teren in de genade zo die al
aanwezig is het gevolg van is,
zonder dat dit wordt gemerkt.
Men zal zeggen: er wordt toch
huisbezoek gedaan. Inderdaad, het
is onder ons een goede regel, dat
dit eenmaal 's jaars pleegt te ge
schieden. Laten wij aannemen,
dat dat ook gebeurt. Ik weet dat
het in veel gevallen ook goed
gebeurt. Ik ken ouderlingen, die
in moeilijke wijken, met grote
trouw hun werk doen. Maar ik
weet ook dat deze trouw en deze
-beslistheid niet aller deel is. En
zo kan het gebeuren en het
gebeurt dat men in gezinnen,
waar toch heel wat hapert, kerke
lijk wat keuvelt en dat gerappor
teerd wordt: „Wel een goed be
zoek".
Zo loopt men gevaar dat, als
eindelijk blijkt dat het niet goed
is met die gemeenteleden, het
proces al zover is voortgeschre
den. dat de vermaning en de cen
suur niets meer zeggen.
Nietwaar, wat doet het nu ie
mand, die al jarenlang geen hei
lig avondmaal meer viert, als ik
tegen hem zeg dat hij zich van
deze tafel heeft te onthouden?!
Het werd op een kerkeraadsver-
gadering eens vergeleken met een
vader, die tegen zijn Jongen, die
niet rookt, zegt: jij mag voorlopig
niet roken! Zo wordt de
een slag in de lucht.
daarom dat i
tid in de toer
i kwam? Waardoor
men aarzelt om ermee te begin
nen? Waardoor men, als men er
mee begonnen is. toch eigenlijk
met het geval verlegen is?
De oplossing komt dan meestal
van de gecensureerde: deze ont
trekt zich eenvoudig en de kerk
kan niet anders dan erin berus
ten. Het kan zijn dat de persoon
in kwestie hervormd worat. Ook
dat is een droef feit. Dat men
buiten de actie-radius van de
tucht der kerk niet in de woestijn
terechtkomt, maar eenvoudigweg
ergens elders kerkelijk onderdak
kan vinden. Een gevolg van de
verdeeldheid.
Formalisme bedreigt permanent
de kerk ln haar handelen. Het
treedt op als bijvoorbeeld door
massaliteit de persoonlijke ver
houding niet meer functioneert.
Zo kon het gebeuren in een gro
te-stadskerk. dat aan hen die ge
censureerd waren, voor leder
avondmaal, een gelijkluidend, ge
stencild briefje gezonden werd.
waarin met heilbede en broeder-
groet en ook met leedwezen werd
medegedeeld dat de kerkeraad
besloten had hen van het heilig
avondmaal af te houden. Een prae-
■es had slechts enkele malen zijn
handtekenin" te zetten. Men kan
niet zeggen dat hierbij hartebloed
van de kerk vloeit. Alleen inkt.
Formalisme is het ook wanneer
in een gemeente waar men el
kaar niet kent afkondigingen wor
den gedaan, de censuur betref
fende. Kan men in gemoede aan
nemen dat de gemeente als zoda
nig daarop reageert? De massa
van het kerkvolk?
ZO KOM IK tot de gemeente.
Hadden wy daar niet moeten
beginnen? Ik heb altijd geleerd
dat de tucht moet wortelen in de
gemeente. In de onderlinge ver
maning. Die dan, naar de regel
van Matheus 18. kan leiden tot
een inschakelen van de kerkeraad.
Ik heb dat dan éénmaal, zegge
en schrijve éénmaal, meegemaakt
in een praktijk van meer dan 20
jaar predikant-zijn. En dat was.,
in deze grote-stadskerk.
Men versta mij niet verkeerd.
Er is in onze stadskerken handha
ving van de tucht. Maar wie tot
de insiders behoort, die de werke
lijkheid zien, die is met zorg ver
vuld.
Ik weet wel dat men mij zal
tegenvoeren: „Het is altijd min
of meer zo geweest in de stads
kerk." Nu moet Ik eerlijk zeggen,
dat ik dit een droef „argument"
vind. Want dan Is het altijd mis
geweest. Wij moeten in de kerk
niet vragen of het altijd zo ge
weest Is. Wij moeten in de kerk
vragen hoe de Here wil dat het
worden zal. En dat alleen. Om
daarnaar dan te jagen.
Bij verstrooide luthersen in Aziatisch Rusland
Kerkdienst van
negen tot vier
rel
pOEN in 1941 de Duitsers Rusland
binnenvielen, werden tienduizen
den, soms reeds geslachten lang in
Rusland wonende Duitse kolonisten
uit het gebied van de Zwarte Zee,
de Wolga en de Kaukasus overge
bracht naar Siberië, Midden-Azië en
het gebied bij de IJszee. Daarmee
leek een eind gekomen aan het
kerkelijke leven van deze mensen en
hun Evangelisch-Lutherse Kerk.
In 1955 kwam er een amnestiewet,
waardoor zij weer een protestants
gemeentelijk leven konden inrichten.
Soms zelfs komt een reizend predi
kant in de nederzettingen om voor
ie gaan. Wal dit voor deze christenen
betekent, blijkt wel uit een brief van
een alleenstaande vrouw in de sovjet
republiek Kazakstan, die aan haar
familieleden in het westen schreef,
ho'e zij eer. dienst-met-predikant in
een dorp in de buurt bijwoonde.
„Zaterdagavond zou eerst doopdienst ge
houden worden en dan voorbereiding
op de aanneming en bevestiging
lidmaten. De schuur was afgeladen
vol en we konden alleen met de groot
ste moeite binnenkomen. We vonden
wel gauw een plaats, want het
binnen zo warm, dat velen het niet
lang uithielden.
Er waren veel dopelingen. Heel indruk
wekkend was het, toen enkele moeders
zichzelf eerst, en daarna haar troepje
kinderen lieten dopen. Toen het slot
lied was gezongen en de kinderen weg
gedragen waren, bleek dat de predi
kant weer opnieuw kon beginnen,
want er waren mensen van heel ver.
die niet op tijd hadden kunnen zijn.
Opnieuw werd de doop bediend en
toen volgde een toespraak tot de „aan-
nemelingen". die van een oude man
catechisatie hadden gehad. En toen
bleken er weer nieuwe kinderen te
zijn gebracht, die weer gedoopt moes
ten worden
Om negen uur begon zondagsmorgens
de kerkdienst met doopsbediening.
Daarna vond de bevestiging van lid
maten plaats. Meer dan honderd had
den zich daarvoor aangemeld, maar er
kwamen er nog veel meer naar voren,
die zich niet hadden kunnen opgeven.
De meesten van hen zijn getrouwd en
hebben enkele kinderen, maar er wer
den ook jongeren bevestigd. De
schuur was erg groot en uitgebreid
met een zonnescherm, alles versierd
met groen en teksten aan de muur.
Het was toch nog zo vol, dat velen de
hele tijd moesten staan.
Voor het eerst na zoveel jaren hoorden
we weer koorzang en zongen we ge
zangen op de wijzen, die wij geleerd
hadden fin onze eigen plaats wonen
MR. IR. HAVE MAN
J7R IS geen enkele aanleiding om
de emigratiepolitiek met be
trekking tot Canada te wijzigen,
zo heeft de regeringscommissaris
voor de emigratie, mr. ir. B. W.
Haveman, verklaard. Ook de
maatschappelijke organisaties hul
digen die mening.
Bij de vervoersondernemingen blijkt,
dat de boekingen niet afwijken van die
van vorige jaren. De werkloosheid on
der de Nederlanders in Canada is gun
stiger dan men op grond van de alge
mene werkloosheid zou verwachten en
alleen mensen uit het Wolgagebied; die
hebben heel andere melodieën). De
liederen werden eerst voorgelezen,
want er zijn bijna geen gezangboeken.
De predikant hield warme toespraken,
tot de ouders en peten, bij de belijde
nis, tot de avondmaalgangers er
bruidsparen. Het moet hem wat n
te gekost hebben de dienst te leiden
van negen uur 's morgens tot vier
's middags, en er steeds maar
zijn gedachten bij te blijven.
Eerst werden de „aannemelingen"
voren geroepen, die zich voorbereid
hadden. Daarna werd er gevraagd, of
iemand zich daarbij wilde voegen; dat
kan nu eenmaal niet anders in
omstandigheden. Toen kwam ook
voren een jonge man, vader van drie
kinderen, die pas op het laatste
ment van de dienst gehoord had en zijn
maaimachine in de steek had gelaten.
Gelukkig voor hem begon het "te Tege-
nen: hij had toch niet kunnen werken.
Hij was naar kennissen gereden, had
zich daar gewassen en verkleed, deed
belijdenis en ging aan het avondmaal.
Of liever: eerst werd zijn jongste kind
gedoopt, toen deed zijn vrouw belijde
nis, daarna gingen zij beiden aan het
avondmaal en toen werd hun huwelijk
kerkelijk bevestigd.
Er waren zo veel avondmaalgasten, dat
er geen eind aan scheen te komen.
Na twintig jaar kon ik weer avond
maal vieren, iets dat we niet mee 1
verwacht hadden. Daarna werd het
huwelijk van 27 paren bevestigd,
waarvan bijna alle al lang getrouwd
waren, enkeie al 25 jaar. Toen w
er wéér moeders met kinderen.
Wat was het mooi. na zoveel jaren
de bediening van het sacrament
zien een dievdoorgedachte. overtuigde
uitlegging van de Schrift te kunn
horen God weet, wanneer wij dit
geluk weer zullen hebben.
Het was keel geworden: het regende
erg. maar het lekte alleen op één
plhats.
De regen had de wegen zo door
weekt. dat op zondagavond geen
auto's konden rijden. Maandagmorgen
konden we pas weg. We hebben die
nacht bij onbekende, maar gastvrije
doorgebracht".
BKROKPINGSWKRK
NED. HERV. KERK
Beroepen te Neerlangbroek: J. Bakker
Gissendam; te Kinderdijk: C. van
Schoonhoven, kand te Barneveld; te
Wijk bij Heusden: J. Smit te Groot-
Ammers.
Bedankt voor Zoetermeer (toez.): L.
Vroegindewey te Gameren: voor Nieuw-
Lekkerland (wijk dorp): W. Vroeginde
wey te Bleiswijk; voor Boven-Hardinx-
veld: A. J. Wijnmalen te Maartensdijk.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Haulerwijk: G. Hengeveld
te Woubrugge.
Bedankt voor Oegstgeest: mr. dr. J.
Ozinga te Lunteren.
Negende chr.-nationaal
schoolcongres
Het negende christelijk-nationale
schoolcongres met internationale sectie
wordt gehouden op 30 en 31 oktober er
1 november in Bellevue te Amsterdam.
Het hoofdonderwerp is Spel en ont
spanning in opvoeding en onderwijs.
Het wordt ingeleid door Jr. L. de Klerk
te Utrecht.
Als co-referenten spreken op 30 ok
tober: prof. dr. G. C. van Niftrik, prof.
dr. ir. H. van Riessen en prof. dr. R.
Schippers.
Meer op de praktijk gericht wordt
het algemene onderwerp op 31 oktober.
Dan wordt het voor de verschillende
secties uitgewerkt. Sprekers zijn dan
P. J. W. Steinz, Rotterdam (g.l.o.), K.
Groenendijk, Alphen aan den Rijn
(v.g.l.o.), dr. M. A. IJsseling (ulo en
m.o H. A. Dousma, Gorinchem (kweek
school), mejuffrouw A. Brants, Emmen
(kleuteronderwijs). P. E. Fijn, Assen
(b.l.o.) en mejuffrouw W. J. Mulder,
Den Haag (nijverheidsonderwijs).
(Advertentie)
Onreinheden ln Uw bloed
eeroorzaken die
Hhenmatlsche pijnen,
lairom lal 10'n bloBdiül,arend,
Er&ichenbuor U coed doen.
"n Heerlijke gewaarwording, dat bevrijdend
gevoel dat over U komt, naarmate de aar
sporende werking van Kruschen's zes mine
De belijdenisgeschriften der
Ned. Hervormde Kerk
Een revisie niet of
zonder overleg?
schriften. Samen met de oude kerk
en de westerse christenheid houden
zij vast aan de drie oude geloofssym
bolen. het apostilicum. de belijdenis
van Nicea-Constantinopel en de ge
loofsvorm, die vaak naar Athanasius
genoemd wordt. Als Nederlandse ker
ken hebben zij daarnaast de Neder
landse geloofsbelijdenis, de catechis
mus van Heidelberg en de uitspra
ken van de Dordtse synode. Door
dat de waalse gemeenten in de Her
vormde Kerk zijn opgenomen erkent
deze kerk ook de door Calvijn ge
schreven Geneefse catechismus.
baart, enkele uitzonderingen daargelaten,
geen zorgen.
De seizoenwerkloosheid is in Cana
da een normaal verschijnsel en de
lonen zijn er dan ook op afgestemd.
Het is echter van belang, dat men
tijdig vóór het winterseizoen arri
veert, liefst in de maanden april.
Men dient zijn vak te verstaan, de
taal te spreken en geneigd te zijn ook
andere werkzaamheden aan te pakken
buiten het eigen beroep.
Het werkloosheidscijfer in Canada ligt! de generale synode der Nederlandse Her-
iets hoger dan normaal. De seizoenwerk- vormde Kerk gehoor gegeven, toen zij
loosheid is echter over zijn dieptepunt j zich enkele Jaren geleden tot de synode
heen en er is dus geen reden de toe- van Leeuwarden 1965 der Gereformeerde
komst donker in te zien. -| Kerken wendde met de vraag of deze
Van verschillende kanten zyn pogingen
gedaan de oude belijdenissen en de for
mulieren van eenheid aan te passen aan
de hedendaagse spelling en woordkeus.
Juist omdat de belijdenisgeschriften ge
meenschappelijk bezit (op de bekende
zinsnede in artikel 36 N.G.B. na) zijn
van de Nederlandse kerken van gerefor
meerde signatuur, is bij een dergelijk
overbrengen van de tekst in hedendaags
Nederlands overleg dringende eis.
Aan deze els heeft het moderamen a
Advertentie
L
LASSIE
Is al gekookt
KLAAR
HAVERMOUT
't beste ontbijt In de kortste tijd
44
De inzittenden zwaaiden met hun ballons, bulk
ten marshedjes, lachten uitgelaten.
Nu, zulke verenigingsuitstapjes zijn niets bui
tengewoons. Opvallend was echter, dat het la
waai en de vrolijkheid iedere keer als afgekapt
afbrak, wanneer de laatste huizen van een
plaatsje uit het gezicht verdwenen waren.
De inzittenden van de autobus zwegen dan,
keken onvriendelijk en dommelden voor zich
heen. Wilden ze de vrede van bossen en weiden
niet verstoren? Bedwongen zij hun vrolijkheid
om het wild niet schuw te maken?
Er zal iets anders achter. Het deed de rei
zigers helemaal geen genoegen, vergenoegd te
zijn! Op de stille landwegen viel de vrolijkheid
van hen af en kregen zij een nijdig, verbeten
uiterlijk.
De man die er als een worstelaar uitzag, zei
tegen Philipp Achtel „Je kan je cartonnen
neus sparen je echte ziet er al kunstmatig
genoeg uit."
De heer Achtel antwoordde: „Het is vandaag
aangenamer dat de politie me voor een visbroe-
der uit Rostock houdt, dan voor een stamgast
van Plötensee."
Achter de chauffeur, ook een verenigingslid,
zat rrftjnheer de professor. Hij droeg geen baard
meer. was spiegelglad geschoren, keek vaak op
een kaart, die op zijn knieën lag en oriënteerde
zich. Opeens riep hij: „Pas op, we komen in
een dorp! Ik verzoek jullie dringend, ditmaal
wat vrolijker te zijn!"
De hengelaars schoven de cartonnen neuzen
en de baarden recht, schraapten grondig hun ke
len en zongen op Storm's raad: „Komaan, de
wind waait fris en zuiver. Wie lang blijft zitten,
Erich Köstner:
gaat roesten!" De verwijzing naar het lange
zitten ergerde de heer Storm dusdanig, dat hij
er vals van zong
Het dorp was bereikt. De inwoners bleven
nieuwsgierig staan. De kinderen huppelden naast
de autobus mee en probeerden luchtballons te
pakken te krijgen. En de vermomde tuchthuis
boeven slingerden hun liederen in de lucht dat
het een lust was.
Toen stopte de chauffeur plotseling. De reizi
gers botsten door en tegen elkaar.
„Wat is er?" vroeg de chef.
„Onze jonge man tankt benzine!"
De inzittenden waren eensklaps stil geworden.
„Willen jullie wel eens direct vrolijk zijn!"
bromde de professor dreigend.
De anderen werden ogenblikkelijk weer luid
ruchtig en joviaal. Om de stilstaande autobus
verzamelden zich knechten, meiden en school
kinderen. Er ontstond een onrustig gedoe. Boe
renmensen keken nieuwsgierig uit de vensters
van hun huizen. Een ossewagen schoof voorhij
de autobus. De ene os wilde niet verder. Een
pasr luchtballons gingen de hoogte in. De kin
deren juichten en stoeiden van plezier. Het ge
heel leek wel een volksfeest.
„Chef!" zei de kleine heer Storm. „Waarom
zit Paulig niet in de wagen!"
„Hij informeert wat er te doen is!" beval
De chauffeur was uit de bus geklommen en
begaf zich naar het benzine pompstation, om
voorzichtig informaties in te winnen.
De anderen waren nerveus, en terwijl zij met
de bevolking van het dorp grapjes maakten, gin
gen hun ettelijke vragen door het hoofd- Waar
was de jonge man, die zij achtervolgden? Had hij
panne? Waarom keerde hij niet terug, als hij
hier was uitgestapt? Wat had dit incident te be
tekenen?
Eindelijk kwam Paulig, de chauffeur, terug.
Hij klom haastig op zijn plaats, gaf gas en reed
er op los. Ondertussen verklaarde hij gejaagd:
„De wagen was gehuurd. Hier heeft de jonge
man hem voor een andere wagen omgewisseld.
In Gransee wisselt hij nog eens. Dat is op dit
traject de gewoonte met huurauto's.
„En in Berlijn?" vroeg professor Hom,
„In Berlijn moet hij de auto uit Gransee bij
Kienast afleveren," verklaarde de chauffeur.
„Dat is een garage bij het Stettiner station."
Professor Horn lachte tevreden. „Prachtig! in
Gransee houden we een minuut stil. Ik telefoneer
nog eens met Graumann. Hij moet een paar men
sen voor de Berlijnse garage posteren. Onze jon
ge vriend zit in de val."
„Zelfs wanneer de politie voordien onze vis
club inrekent," merkte Karsten somber op.
Plötensee is te vergelijken met de gevangenis
te Leeuwarden.
(Wordt vervolgd)
kerken aan de revisie van de belijdenis-
taal wilden medewerken. Aan diezelfde
els gaf de gereformeerde «ynode gehoor,
toen zij voorstelde ook andere kerken
by deze arbeid te betrekken.
Intussen zijn sinds 1955 d.eputaten der
synode van de vrijgemaakte Gerefor
meerde Kerken eveneens bezig met eer
dergelijke rivisie.
VOOR ons ligt een pas verschenen,
maar blijkens de inleiding reeds vo
rig jaar voltooide uitgave: De belijdenis
geschriften, volgens artikel X van de
kerkorde der Ned. Herv. Kerk. In de in
leiding wordt medegedeeld, dat het werk
ontsproten is aan een initiatief van de
hervormde raad voor kerk en theologie,
dat door het Boekencentrum werd over
genomen. De inhoud heet ongewijzigd ge
bleven, de tekst is herzien. Deze her
ziening is geschied met advies van het
moderamen van de generale synode.
Prof. dr. J. N. Bakhuizen van den Brink
is de samensteller.
Hier rijzen vragen. Is dit boekje al
het resultaat van het door de hervorm
de synode gevraagde overleg met d&
Gereformeerde Kerken? Er wordt
in de inleiding met geen woord
gerept.
Is dat overleg misschien niet doorge
gaan? Gereformeerde deputaten
meldden daarover in Assen niets, wat
in zo'n geval toch wel op hun weg ge
legen zou hebben.
Is dat boekje dan een voorlopige
uitgave, omdat daaraan zo ernstige be
hoefte bestaat, dat op de kerkelijke
revisie-in-overleg niet gewacht kon
worden? Noch de wijze van uitgeven,
die op langdurig gebruik berekend
lijkt, noch de inleiding, waarin slechts
om opmerkingen zonder meer gevraagd
wordt, geven tot deze veronderstelling
aaqleiding.
En wat is in dit alles de functie van
het moderamen der hervormde synode,
dat enerzijds om overleg vraagt, ander
zijds advies geeft tot de herziening die
in deze uitgave geboden wordt?
DAT neemt niet weg, dat wij me
boekje blij kunnen zijn. Men zal niet
in alles prof. Bakhuizen van den Brink
willen volgen, althans nadere argumen
ten willen horen. Dat is geen bezwaar.
Gelukkig vinden wij de weergave van
het geloofsartikel omtrent de kerk in het
apostolicum. Hier wordt vertaald: „de
heilige algemene kerk" enz., hetgeen
beter aangeeft wat er staat dan het vaak
vanaf de kansel gehoorde „één heilige,
algemene christelijke kerk": een uitbrei
ding die de katechismus óók geeft, maar
in de oude tekst niet voorkomt
Jammer achten wij het ontbreken van
de voorrede op de Dordtse leerregels. Zij
behoren wel niet tot de belijdenisge
schriften. maar dat is met de narede
en met de brief aan koning Philips die
aan de geloofsbelijdenis voorafgaat, ook
niet het geval.
Kerkelijke straffen voor
verkeersovertredingen
HET MELKPRIJSDEBAT
HE1.
melkprijsbeleid van Zeker willen we niet stellen, da||
minister Vondeling heeft de melkbeleid van minister VondI
laatste dagen veel stof doen op- ondoordacht was. Voor de c«
waaien. Niet in het minst in de ment biedt dit nieuwe melk*'
Tweede Kamer, waar gisteren maar beleid ongetwijfeld voordelen, T
liefst zeven moties op dit beleid zijn daarop mag de aandacht wo*
ingediend. gevestigd.
Dit aantal was bijna te veel van het Het te betreuren, dat in de
goede, maar de nieuwe munster van de Ramer vrijwel alleen de aj
landbouw, visserij en voedselvoor- sche specialisten aan het woord
ziening heeft dit voor een belang- geweest. Daardoor werd dit b
ryk deel aan zichzelf te wijten. In eigenlijk te eenzijdig beoord
enkele weken tijds heeft hij vele Bij de stemmingen bleek echter
problemen overhoop gehaald. Dat de Kamerfracties wel degelijk i
heeft bij de agrarische bevolking algemene aspecten in het oog
onrust gewekt. Ook bij de Tweede ben gehouden. Dit bleek o.a.
Kamer. duidelijk toen de „regering
Dit laatste blijkt ook duidelijk uit ties" zich bijna unaniem te|e
het feit, dat de heer Droessen (kath. motie van wantrouwen van de
v.) verlof heeft gekregen te mogen Den Hartog keerden. Dat waj
interpelleren over de reorganisatie komen juist,
van de afdeling grond- en pachtza-
ken op het departement van land- Ee," kabinetscrisis, die toch
bouw. Binnen een week na het op- s 2011 zlJn Se«.eest 'an de
treden van deze minister werd een de staatsrechtelijke redenerl
hoofdambtenaar op deze afdeling de socialist Vredeling, is m d
op een andere plaats gesteld. Wij f dofe mate ongewenst Hef
laten ons niet uit over de juistheid d"te kabinet geeft er blijk vu,
van deze maatregel, al willen wij levenskrachtig te zijn
vaststellen, dat een nieuwe minister, hit het beperkte
hoe deskundig hij ook is, wel eens ?"ichte programma dat zlj
te snel kan starten. bekend gemaakt ter bestrijd,a.
Het „Kamerlid" Vondeling is nog d« werkloosheid. Het kabinet
niet vergeten. Hij was een belang- "J*® vmJe'"s aan de P0,s
rijk lid van ons parlement. Niet
het minst, omdat hij een zeer 1
kwaam vertolker was van de 1
ginselen die door hem worden ai.»
gehangen. Daarom is het niet te ."««"'"f, zijn gekomen,
verwonderen, dat b« vele agrariërs er Vondeling nog een
de neiging bestond het nieuwe kans willen geven zijn beleid
melkprijsbeleid tegen deze achter- der «"'wikkelen. We
grond te zien. Wat stak achter dit "?'ta «"5 ""gesteld, i
beheer? Daarover was men niet ge- ?e fld/a? 2lJn, '««'ganger,
rusj holt, tenslotte ls vastgelopei
Nu 'is het een winstpunt van dit 's, °°k '«de Kamer ronduit
meikdebat, dat minister Vondeling k'aard. Dit beleid uit het si
verklaard heeft voor overleg open halen eenvoudige zaal
te staan. Niet alleen met de Kamer, Minister Vondeling is hiertoe
maar ook met de georganiseerde twijfeld in staat, mits hij maar
landbouw. Als hij dit overleg op de doende acht slaat op alle asp<
juiste wijze voert (en dus niet al- van ons volksleven. Hij moet
leen vasthoudt aan eigen stand- alleen kijken naar agrarisch of
punt) kan hij daardoor veel vrees sumentenbelang, maar naar
bij niet-socialistische agrariërs weg- belangen. Dit is een opgave,
nemen. We hebben (ondanks alle voor iedere minister van landlfeirl
kritiek op dit melkbeleid) de in- zeer moeilijk te vervullen is. t
druk gekregen, dat minister Vonde- wensen hem daarbij succes.
ling begrijpt deel uit te maken van de minister weet nu, dat de Kr
een gemengd kabinet. zijn beleid kritisch sal volgen. e
INDONESIË EN DE WERELD
uiteraard langdurige crisii
ook niet in 's lands belang i
De fracties die geestverwant!
het kabinet hebben zullen i
rpl
J~)AT de burgeroorlog in Indonesië
ook buiten dat eilandenrijk met
bijzonder grote aandacht wordt ge
volgd, laat zich begrijpen. Wat de
internationale politiek betreft vormt
de wereld van vandaag op een
merkwaardige wijze een eenheid.
Binnen de wereld hangt alles met
elkaar samen en hiervan wordt
men zich in tijden van spanning
en onrust meer dan anders nog be
wust.
Vandaar de pogingen, telkens weer,
om een conflict dat zich voordoet
te localiseren. Dit is vaak moeilijker
dan om aan een conflict uitbrei
ding te geven. Uitbreiding van een
conflict is bij de huidige constella
tie van de wereld als regel maar al
te gemakkelijk.
Voor Indonesië komt daar nog bij,
dat het ligt in een der brandpun
ten van de wereldpolitiek. De be
langstelling van de grote mogend
heden voor de gang van zaken in
Indonesië is ook hierin uitgeko
men, dat enkele regeringen al
spoedig een waarnemer hebben ge
zonden naar Sumatra. De officiële
vertegenwoordiger toefde dan op
Java, maar men wilde met eigen
stelling nog eens in het bijzoiA
Beweert Djakarta, dat het op
matraanse bodem buitenlandse
penen heeft gevonden, Padang h
met evengrote overtuigingski
staande dat het gebombardeenie
door Chinese en Russische pltyto!
In Australië heeft men voorbdai
begin van vergelijking gem t
tussen Sumatra en Korea. D s
heeft de erkenning van Padanj
zijn adviseurs ter bestudering
gelegd. Rusland van zijn kant I c,!;
de aanwezigheid van Amerika te;
oorlogsbodems in Singapore
brandmerkt.
Uit zulke berichten blijkt duld P
ker dan uit wat ook, dat de bui sw
oorlog in Indonesië niet
broederkrijg is. De werdt^
het is een broze een)
Uit welke motieven ook, edelfi
minder edel, wordt de ontwi
ling daar gevolgd. Of is het
schien al méér dan een volgen
de ogen en overweegt men reedéenl
welke vorm en mate hier im
ging geboden kan zijn'
„Herderlijke zorgin de Edainj
In
een In de schouwburg tc Deventer
de r.k. volksuniversiteit aldaar ge-
preekstoeli
houden zgn. preekstoelensermoen, heb
ben de franciscaner paters Krouwels en
Renerle onder meer gc/egd dat in de
kringen van de r.-katholipke kerkelHke
overheid overwogen wordt kerkeliike
straffen in te stellen voor ernstige ver
keersovertredingen
De duizenden doden die in de ver
schillende landen aan het verkeer ten
offer vallen dwingen tot ernstige bezin
ning, In hun gesprek kwamen de paters
tot de conclusie, dat het een taak der
kerk is de christenen bewust te maken
van de grote verantwoordelijkheid, die
elke deelnemer aan het verkeer heeft.
Men is zich deze verantwoordelijkheid
niet of nauwelijks bewust. Veelal ziet
men het overtreder van verkeersvoor-
schriften als een soort sport, waarin
men het van de politie winnen wil. Maar
men stelt eigen leven en dat van an
deren onnodig in gevaar en overtreedt
daarmede het vijfae gebod en het voor-
Een cow-boy, zoals de UverlgtF
zers van het genre Texas-lech
zich die voorstelt, inspecteerde f
teravond, breedgehoed er
mutst een kleine veestapel.
vreemde was. dat hy zUn diet*
niet begeleidde op de rug van 0
vurige paard, maar gezeten in F)
enige stoel die het voor veevert#\
ingerichte K.L.M.-vliegtuig Ed*"
ryk is. En nog vreemder was. 4
deze „koelenjongen" predikant
voorganger van de evangelische b* i
vormde gemeente van Ben Arr»
Wel kwam hy uit Texas.
Het transport van twintig kalvere
schapen en vijf varkens, dat var. jE 1
op Schiphol overbleef, is bes
voor New Delhi, waarvandaan
doorgaat naar Nepal. Sinds 194! gd
staat er in de Verenigde Staten
aotie van verschillende kerken,"
onderontwikkelde gebieden vanjtto
voorziet, in totaal gingen nu al 1 iacj
stuks vee naar 51 landen.
Dominee Gerald R. Copp gaat als enf
geleider mee naar Nepal, omdat
kleine gemeente (300 leden) het
te geld voor deze zending V.
bracht. Vol trots vertelde ds. DC
die gedurende de reis de diere jj
ward had bijgestaan by diens -
derlijke zorg", dat dit vee het lfle
was, dat men in Amerika kon
naamste gebod van Christus omtrent
de naastenliefde.
Het is de eerste taak van de kerk
deze liefde te prediken. Deze liefde komt
bij het deelnemen aan het verkeer, veel
al zonder dat men zich daarvan bewust
is, heel vaak in het gedrang en daarom
moet, volgens de gesprekpartners, de
kerk het als haar taak zien de mensen
dit bewustzijn bij te brengen.
gen.
tent t»
De reis was goed verlopen. „Alleen
wij een tussenlanding in Gandar 0
ten, begonnen de varkens te
wen, waarschijnlijk door het pl
ling grote verschil in luchtdruk-
is nog niet zeker, hoe het vee
New-Delhi naar Nepal zal wo
gebracht. Maar waarschijnlijk zal*"6
hiervoor vrachtauto's gebruiken.'
Dominee Copp bleef de nacht
sterdam over. De dieren in spe tl'.
hokken ondergebracht, bleven S w
Edam'. ook nadat de douane en
dere autoriteiten op Schiphol
kijkje in de cabine hadden gena 'c
Gezagvoerder Brian O'Daly t
dl k*
dere leden van de bemanning ni L i
afscheid van dominee Copp. en
kudde De Edam heeft vandaag
een andere bemanning de
New-Delhi voortgezet^
