CHRISTELIJK
1
De verdwenen
miniatuur
Over toneelspelen in de kerk en
modaliteiten in de orgelbouw
I VI
Geen tucht op school zonder
zelftucht van de leraar
Kanttekening
Grotere kredieten en
bredere opleiding
CETAFLEX lijmt kond allo hont!
Doopsgezind predikant promoveerde™
magna cum laude in Marburg I'
2
P
l it de hervormde synode
gOALS men weet zijn de ver
gaderingen van de generale
synode der Nederlandse Her
vormde Kerk niet openbaar. De
verslagen van deze zittingen
waarin men ..de tijd uitkoopt",
getuige het grote aantal zaken,
dat in enkele dagen wordt be
handeld, en vaak lang niet op-
vervlakkig worden samenge-
tteld door het hervormde pers
bureau. Vanzelfsprekend zijn
deze verslagen zakelijk gehou
den, wat aan de levendigheid
niet toedoet. Gelukkig kent ook
de hervormde kerkelijke pers
„brieven uit de synode", waarin
afgevaardigden aan de lezers
van het blad hunner modaliteit
blikken achter de schermen gur.-
r,.e7}:. ffewoon het zakelijke of
ficiële verhaal in persoonlijke
stijl navertellen. Uit de brief
van ds J. ÏV. Beerekamp in het
hervormd weekblad De Gere
formeerde Kerk confessioneel)
knippen wij twee stukken.
TNE CLASSIS Harderwijk had
geprotesteerd tegen het opvoe
ren van religieuze spelen in kerk
diensten. n.a.v. het stuk .Proto
type" in Hilversum en Baarn.
Sommige classes hadden adhesie
betuigd, andere niet, maar deze
vroegen wel om nadere klaarheid
over de verhouding van woord en
beeld in de verkondiging.
De raad voor de eredienst leg
de een rapport hierover ter tafel.
Zowel op formele als op materië
le gronden werd de classis Har
derwijk hierin in het ongelijk ge
steld. Formeel onder andere om
dat het bedoelde stuk niet in een
officiële kerkdienst was opgevoerd
(wel in een kerkgebouw!, materi
eel o.a. omdat de profeten hun
boodschap ook wel met beelden
hadden geïllustreerd (Jeremia
met zijn juk!).
De spreker van de classis Har
derwijk. diaken Van Ganswijk,
verwierp die laatste parellellie
Ook maakte deze spreker bezwaar
tegen het vrij onbelangrijke
in een kerkgebouw. De gemeente
voelt immers dat onderscheid zo
niet aan. Z.i. leert de Schrift dui
delijk dat het geloof uit het ge-
gehoor is.
In de discussie werd uitgespro
ken o.a. dat het een verschraling
is van de overdrachtsmogelijkhe
den, als aUeen het gesproken
woord dat mag doen, dat ook bui
tenkerkelijken deze spelen oneer
biedig vinden, dat met het kaf
van te ver gaande spelen het ko
ren van goede lekcspelen (van
Nijhoff bijv.) niet mag worden
weggeworpen, enz. Ds. Krop ver
telde dat in Groningen een kerst
spel drieduizend mensen had ge
trokken in een afgeladen Martini
kerk.
rEN ouderling De Geer en prof.
Miskotte zich in de discussie
mengden, staken zij wel zeer af
in de diepte. Eerstgenoemde voel
de de dreiging van experimenten
met spelen, die zich bezig houden
met de heilsfeiten. Dat nam prof.
Miskotte over. toen hij er op wees.
dat de heilsfeiten een gevaarlijk
thema zijn voor de kunst, die im
mers ..het graan der werkelijk
heid tot de drank der poëzie om
zet".
Juist waar de kunst haar volle
kracht ontplooit, is het gevaar
groot, dat het scheppende woord
het woord-als-aanspraak denatu
reert. Kunst rust altijd, waar ze
haar machtigheid realiseert in
zichzelf, versmaadt uit eigen rech
te de communicatie met de naas
te. door duidingen en bedoelingen,
zij het impliciet, aan te brengen.
Z.i. was er dus wel reden tot na
dere bezinning.
Nadat dr. Emmen er nog op
had gewezen, dat in het Genève
van Calvijn bijbelse spelen opge
voerd werden en men dus voor
zichtig moet zijn met de uitdruk
king „in strijd met het reformato
risch belijden", werd de nota te
rug verwezen naar de raad voor
de eredienst. De vragen bleken
nog niet voldoende te zijn beant
woord.
Ook de classis Harderwijk mag
dus niet klagen over gebrek aan
belangstelling voor haar grieven
De synode is wel zeer indringend
met haar probleem, dat inderdaad
een ernstig en belangrijk vraag
stuk is. bezig geweest.
Knoeierij in orgelbouw
EEN VRU scherp debat ontplooi
de zich rondom het werk van
de orgelcommissie. De bezwaren
gingen vooral in twee richtingen.
In de eerste plaats tegen de
traagheid, waarmede de orgel
commissie vaak handelt. Ontstel
lende voorbeelden werden opge
somd. over kerkvoogdijen die in
maanden geen antwoord kregen
op een brief. Hier blijkt de over
belasting weer mee te spreken.
Maar dieper ging de grief dat
de orgelcommissie, bedoeld als
adviesorgaan, in de praktijk op
drachtgeefster blijkt te zijn voor
enkele met name genoemde fabri
kanten. terwijl anderen zelden of
nooit aan bod komen.
Het blijkt dat er in de muziek
wereld ook „modaliteiten" be
staan en dat de richtingsstrijd
tussen aanhangers van het ene
soort orgels en orgelklanken en
aanhangers van een ander type in
volle gang is. De deskundigen van
de orgelcommissie behoren tot één
van deze modaliteiten en vinden
orgels van een andere kleur dus
minder aanbevelenswaardig.
De voorzitter van de orgelcom
missie. oud-minister, mr. Schok
king, weerde zich dapper. Het
speet hem. dat er zo weinig waar
dering was. terwijl juist op orgel-
gebied de Hervormde Kerk zulk
voortreffelijk werk doet, dat aD-
dere instanties, die met orgels te
maken hebben, vaak bij het her
vormde adres om advies aanklop
pen, bijv. kleinere kerkgenoot
schappen. Z.i. is er in Nederland
slechts plaats voor enkele bedrij
ven van groot formaat. Knoeiers
hebben geen kans meer zolang ze
hun kwaliteit niet verbeteren.
Maar het gaat niet alleen om
technische kwaliteiten, maar ook
om de goede klankstijl.
Het bleek uit de discussies wel.
dat er verschil bestaan moet tus
sen de adviezen van de bouw- en
restauratie-commissie en van de
orgelcommissie. Er zijn duizelden
bekwame architecten en aanne
mers in ons land. maar slechts
enkele waarlijk deskundigen op
het gebied van orgels, vooral van
historische orgels. Dat de invloed
van onze orgeldeskundigen bij het
geven van opdrachten dus groter
is dan bij het aanbesteden van
kerken ligt voor de hand. Hoeveel
kerkvoogden hebben grondig ver
stand van orgels?
De praeses rondde de discussies
af met de opmerking, dat de dank
baarheid voor het werk van de
orgelcommissie ditmaal wat ver
borgen lag onder de bezwaren,
maar er niettemin is.
V.h.m.o.-conferentie op Woudsehoten van
Chr. Paedagogisch Studiecentrum
HET WERKLOOSHEIDSCIJFER
(Van een onzer redacteuren)
en dinsdag op Woudsehoten organiseerde voor
rectoren, directeuren en leraren bij het v.h.m.o. Een hachelijk onderwerp
noemde conferentieleider prof. dr. G. Wielenga het, maar een zaak, die de
kern van ons leven raakt, omdat tucht nauw verbonden is met zelftucht; dat Barëndrëcht
is de juiste instelling op alle levensverschijnselen en deze instelling dient Tweetal
te worden bepaald door bijbelse waarden, niet in de betekenis van redelijke
begrippen maar levende werkelijkheid.
.i\K<»M>|\<.,SWKKK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen te Leerbroek: kand. J.
Kooien te Delft.
Aangenomen het beroep van de gene
rale synode tot predikant voor bijzondere
werkzaamheden jeugdsecretaris Ned I
Zendingsraad) A. de Haan te Hansweert. I
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te Groningen-Zuid (derde
predikantsplaats): G. P. Hartveld te
Assen en R. J. de Jong te Winschoten.
Beroepen te Heerlen (voor de evan
gelisatie): H. Schut, missionair predikant
met verlof van Middelburg, wonende te
Hilversum: te Middelburg (vak.-W. J.
Meister): T Spilker te Maasslui
i zestigtal bestuursleden, Schonebeek: H. D. Bakker te
Tholen.
Het onderwerp werd van twee wel de constateren, maar niet zeggen hoe
heel verschillende zijden benaderd. De dat zich straks zal inpassen in de „vrese-
Utrechtse psycholoog dr. L. de Klerk lijk gecompliceerde situatie" van de
i i *--■J J jg ----- klas pubers.
beschouwde het maandagavond pedago- leraar
gisch-psychologlsch. en dr. G. B. W.
Iluizenga. rector van het Haagse christe
lijke lyceum „Zandvliet" bezag het gLs-
termorgen vanuit de praktijk.
in de hogere klassen zo had de
heer De Klerk in zijn referaat gezegd
ziet de leerling het onderwijs vaak
als vorming (de mogelijkheid tot appèl
is daar ook groter); de gymnasiast
meer dan de h.b.s.'er en de lyceïst.
Hoe hij daaraan kwam, wilden enke
len weten. Dr. De Klerk noemde heel
voorzichtig enkele moeilijkheden: de
gymnasia vormen op het algemeen een
gemeenschap met sterker bindingen
dan andere middelbare scholen.
Termen en benaderingswijs
schillend, de betogen richtten zich in
hoofdzaak op dezelfde zaken. Dr. Hui-I
zenga liet aan de hand van vele voor-j
beelden zien. hoe de tucht niet een bij
komende zaak is. maar dat zij in héél'
het schoolleven aan de orde is; het orde-1
probleem, waaraan zoveel beschouwingen!
over de tucht worden opgehangen, be-t
handelde hij slechts terloops. En dr. De
Klerk deed uitkomen dat de tucht moet
zijn een gelijkmatig verdeeld zoutend
zout dat de school doortrekt en niet een
incidenteel klontje, dat de smaak bederft
(het beeld is van prof. Wielenga).
Zoals het doel van de tucht is het
brengen van de leerling tot zelftucht, zo
is het middel daarbij de zelftucht van j a AN dr. Huizenga werd gevraagd of
de opvoeder, of liever van de gemeen- het lesgeven primair was, terwijl per
schap van opvoeders samen; een gemeen-1 soonlijk contact buiten de lesuren om
schap gebaseerd op centrale waarden, door, daaraan ondergeschikt was.
allen aanvaard. Dit is geen frase, zo riep
dr. De Klerk uit. dit is levensnoodzake
lijkheid voor de christelijke school.
schien door een betere groepering
de vakken; misschien ook door het
betere intelligentieniveau van de leer
lingen?
Les primair
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN
Bedankt voor Urk: J. Keuning te
verbeterd bericht).
Ede: P Op den Velde te
Hilversum-Öost en dr. W. H. Velema te
Eindhoven
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Dordrecht: W. C. Lamain
te Grand Rapids Mich. (Ver St.)
Bedankt voor Kampen: H. Rijksen te
Vlaardingen; voor Vlissingen en Öost-
kappelle: H. van Gilst te Dirksland
Primair achtte hij het opvoeden tot
kinderen Gods. „Al het andere is fran
je, maar wel allerbelangrijkste franje".
De les heeft de s c h ij n het belang
rijkst te zijn (door de eisen van leer
plan, maatschappij en eindexamen).
Maar zij is niet meer dan een onder
deel van de primaire taak.
Men is gauw geneigd te zeggen: als de
les primair is, is het niet zo erg als we
het persoonlijk contact laten schieten.
Dat is wel erg, zei de heer Huizenga.
Vermelden wtf nog, dat dr. Huizenga
de jeugd van paardestaarten en spijker
broeken (deze laatste zijn op zijn school
verboden, zij het slechts omdat de rits
sluitingen de banken beschadigen) in
wezen bestaat uit precies dezelfde kin
deren. even aanspreekbaar als in alle
LJET totale werkloosheidscijfer per
eind februari geeft na de sterke
tijging van december en de nog flin
ke stijging gedurende januari reden
tot een gematigd optimisme. Februa.
ri gaf immers slechts een stijging te
zien van ruim duizend werklozen.
Het aantal mannelijke werklozen
steeg weliswaar met ongeveer 1600,
maar het aantal vrouwelijke werk
lozen daalde daarentegen met circa
500.
Deze slechts geringe stijging gedu
rende de maand februari gold ook
voor de zwaarst getroffen noordelij
ke provincies van ons land. Er kan
dus enige hoop zijn op een verbete
ring van de werkgelegenheid in
ons land. Weliswaar moet in de ge
ringe februaristijging verdiscon
teerd worden, dat het februari-cijfer
altijd een dalende tendens te zien
geeft, omdat in deze maand het aan
tal seizoen-werklozen pleegt af te
nemen.
De seizoenontwikkeling zou hier
dus de andere vormen van werk
loosheid kunnen camoufleren Maar
dan nóg geeft het februari-cijfer
aanleiding te veronderstellen, dat
ook de andere vormen van werk
loosheid niet sterk zijn uitgelopen.
Het aantal seizoenarbeiders, dat
weer in het arbeidsproces is opge
nomen, wordt ten hoogste geschat
tussen 5000 en 10.000.
In deze gematigd gunstige ontwik
keling zullen waarschijnlijk ook de
maatregelen ter bestrijding en voor
koming van werkloosheid reeds een
zij het geringe rol gespeeld
hebben.
Het verloop van het werkloosheids
cijfer in de maand maart zal be
langrijk zijn, omdat in deze maand
de seizoenwerkloosheid normaal ver
dwijnt, en men dus een groep werk
lozen overhoudt, die moeilijker in
het arbeidsproces opgenomen
worden. Het totaal cijfer per eind
maart zal zo een indicatie zijn voot
'iet verloop van de werkgelegen
heid in de rest van het jaar.
Een zaak, die echter de bijzondere
landacht zal moeten hebben ook al
jou het werkloosheidscijfer zich in
gunstige zin blijven ontwikkelen, ij
de kwestie van de ontwikkelingsge
bieden. In deze gebieden is de werk.
loosheidskwaal een chronische zaak
en telkens bij een werkloosheids-
hausse vallen hier de zwaarste sla
gen. In deze gebieden zal perma
nente werkgelegenheid geschapet
moeten worden. Voor deze gebieder
zullen gelden uitgetrokken moet*
worden, een aangelegenheid die op
het ogenblik ook de aandacht heen
van de Tweede Kamer.
Tenslotte zal men bij het beoordelea
van een binnenlandse werkgelegen-
heidssituatie nooit de international
economische ontwikkeling uit hc
oog mogen verliezen. De vijf mi].'
joen Amerikaanse werklozen begin
nen langzaamaan reden tot zorg fa
geven, nu steeds meer de juistheii
van de optimistische economische
verwachtingen van Eisenhower vooï
een nieuwe opleving in twijfel!
getrokken wordt. In Amerika wor-l
den geluiden gehoord van bescher-;
mende maatregelen tegen buiten
landse produkten. En anderzijd!
wordt het dollartekort in de niet,
Amerikaanse landen steeds groter ei
vraagt men hier om restricties voer
de Amerikaanse importen. Voort
valt hier te denken aan het Ster-
lingblok.
Gelet op de internationale ontwikke.
ling zal men bij de huidige gering!
verbetering van de binnenlands
werkgelegenheid moeten waken fa-
gen te snelle en te optimistisch!
conclusies.
Niet populair
HET woord tucht is impopulair, zo
zeide dr. Huizenga, het wordt in de
school zelden gehoord. De uitbanning
van het tuchtbegrip wijst op gebrek aan
bijbelse notie.
Intussen: wat is tucht eigenlijk? Pri
mair zelftucht, zo meende dr. De Klerk.
Op school kan men er onder verstaan
het geheel van tuchtmiddelen. Een tucht
ÖUTOIU kan men ook nog noemen de verzame-
jaarlijkse algemene vergadering te hou- *,n« regels, die tot doel hebben de orde
Jaarvergadering Chr.
schoenwinkeliers
De Chr. bond van schoenwinkeliers in
Nederland hoopt dinsdag 11 maart as.
„Noord Brabant" te Utrecht zijn
In de morgenbijeenkomst zullen de
bondszaken afgehandeld wórden, .'s Mid
dags zal en dat is iets nieuws in de
geschiedenis van deze organisatie een
toneelstuk worden opgevoerd over de in
koop van schoenen in de loop der eeu-
-j de opvoe
ding. Dr. Huizenga noemde haar de
uiterlijke verschijningsvorm van de
tucht. Voorzover de tucht en dus ook
de orde een probleem is, ligt dit
vraagstuk eer bij de leraren samen dan
bij de leerling.
Opvoeden tot innerlijke tucht is ook
op school een zaak van vóórgaan, van
vóórleven als christen. Het tonen van
liefde en belangstelling voor de leer-
Het spel is geschreven door de bonds-
secretaris de heer W. S. van Dijk. De
schetsen spelen in 1892. 1958 en 2023. Een- -
viertal fabrikanten maakte de opvoering I ll.nge" m»akt vragen van tucht en orde
mede mogelijk. Er zijn 20 medewerkers. I e.,?eniV^ overbodl8 Natuurlijk zun
Gezien het aantrekkelijk k.rzkter dal i"®."®1",® en ,§TO" "titelen niet
men ook ditmaal weer aan de bonds- 4® h»")- d'.e zells aan de meest voorbeel-
vergadering heeft gegeven, mag ver
wacht worden dat de schoenwinkeliers
volgende week in grote getale naar
Utrecht zullen trekken.
Ds. S. H. J. James viert
55-jarig ambtsjubileum
Zaterdag gedenkt ds. S. H. J. Ja
mes. emeritus predikant van de Neder
landse Hervormde Kerk, de dag. dat
hij 55 jaar geleden te Biggekerke het
predikambt aanvaardde.
Ds. James werd in 1877 geboren en
werd in 1902 door het provinciaal kerk
bestuur van Zeeland toegelaten tot de
evangeliebediening. 8 maart van het
daarop volgende jaar verbond ds. Ja
mes zich aan de hervormde gemeente
van Biggekerke. die hij twee jaar dien
de. In 1905 vertrok ds. James naar La
ge Zwaluwe en in 1914 deed hij zijn in
trede in zijn laatste gemeente. Delfsha-
ven. die hij gediend heeft tot aan zijn
emeritaat in 1943. In de bijna dertig
jaar van zijn ambtstijd In Delfshaven
heeft ds. James de gemeente sterk zien
groeien. Het aantal kerkgebouwen steeg
van twee tot vier en het aantal predi
kanten van drie tot zes (thans zijn er
negen predikanten, van wie één voor bij
zondere werkzaamheden).
Straf
DE handhaving van de orde en de
eventuele correctie door straf worden
volgens dr. Huizenga veel te lichtvaar
dig ter hand genomen. Straf is niet het
zelfde als tucht, zei dr. De Klerk; het
mag hoogstens een tuchtmiddel zijn. Bij
het toepassen van straf dient men te be
seffen. dat Christus de straf gedragen
heeft: met het begrip vergelding in ver
band met straf zij men dus voorzichtig.
Als er gestraft moet worden. dan
liefde
Advertentie
Vraag alleen iB
Aspirin rA£e*J
kt iÉiiiÉsii^vp
Geen Aspirin
zonder
BAYERKRUIS
Middenstand heeft nodig:
Zes chr. detailhandelsscholen zijn
voor 1959 aangevraagd
de elementen van verzoening, binding,
correctie en vergeving ook voor de leer
ling te vinden zijn.
Hoewel het voor het bestuur van
de Christelijke Middenstandsbond op
het ogenblik nog niet mogelijk
definitief standpunt te bepalen ten
aanzien van de door staatssecretaris
Veldkamp onderworpen vestigings-
besluiten voor de levensmiddelensec-
de straftor en andere branches, bestaat
Stevig
TN onze scholen doen wij een appèl op
I de jeugd. Maar dit appèl lijkt wel on
mogelijk. Uit de samenleving gaan on
telbare prikkels uit op de jeugd. Tegen
over de daardoor ontstane afstomping
dienen krachtige prikkels te staan. Daar
om wenst de heer De Klerk een stevige
tucht, die tot zelftucht leidt.
Zonder verband noteren wij nog uit
de discussie, dat dr. De Klerk tegen
groepswerk op de chr. middelbare school
is. Voor de sociale vorming is dat niet
nodig; die kan wel door de tucht tot
stand komen. En groepswerkkan een
uitvlucht zijn voor de leerling om weer
standen te ontwijken.
Tot testen van a s. leraren op geschikt-
het beroep zag hij geen moge-
Onder de oudere Delfshavenaars leeft
de herinnering aan zijn rijke kanselga
ven, waardoor zijn frissen en originele «.«,6 ,.v u.USb-,
prediking een groot gehoor trokken. Ilijkheid. De psychologie kan het bestaan-1 het tweede plan komen.
heid
deze kring toch reeds een duidelijk
begrip voor de eisen, die de komende
ontwikkeling zal stellen; hoe ook pre
cies de vestigingsbesluiten tenslotte
definitief zullen worden geformuleerd.
Er is een duidelijke, niet te stuiten
ontwikkeling binnen de middenstand
gaande <"n de richting van het uit
sluitende ondernemerschap, zo ver
klaarde ons de heer H. de Mooy. voor
zitter uan de Chr Middenstandsbond
tijdens een versconferentie.
De tijd, dat men een klein winkel
tje kon beginnen met enkele honder
den guldens is voorbij. Niet alleen op
grond van de vestigingseisen,
vooral op grond van de eisen
kundig ondernemerschap en kapitaal.
Primair zal men in de toekomst on
dernemer moeten zijn, de vakkennis
het ambacht zullen steeds
Advertentie
36
,,Toen waren de beide kerels natuurlijk weg,"
verklaarde de oude vrouw. ,,En ik zat daar en
had pijn in m'n hals."
„Verder weet u niets?"
„Dat is alles. En als ik slik, heb ik last van
steken."
..Slik zo weinig mogelijk!" raadde een van de
wachtmeesters aan. De andere vroeg: „Begrijp
jij dat, Paul? Ik niet
„Ik ook niet," antwoordde Paul. ..Twee man
nen komen aanzetten, zetten de zaak in donker
en smeren 'm weer! En achteraf ziet het lokaal
er uit als een uitdragerij."
„Misschien waren het 'mensen van de concur
rentie7" meende de garderobevrouw.
De wachtmeesters grinnikten. Zij wisten wel
ls waar ook niets. Maar zij wisten het beter!
Toen dook in de deur een grote, oude man op
Hij geleidde een beeldschone jongedame, die zich
niet bijzonder goed scheen te voelen.
De man zei: „Wij moeten u dringend spre
ken Mijn naam is Külz."
..Verzoeken om schadevergoeding moet u bij
de eigenaar indienen." antwoordde de ene wacht
meester.
Mijnheer Külz lachte bitter. „Wanneer de di-
recteur zesmaal honderdduizend Deense kronen
over heeft, kunnen we het eens proberen
„Hoezo zeshonderdduizend kronen?" vroeg de
politieman, die naar de naam Paul luisterde.
„Is er dan iets gestolen?"
„U bent een snugger man," zei Küli. „U
denkt u zeker, dat het electrisch licht zo maar
voor 't plezier uitgaat7 Van deze dame is een
miniatuur gestolen. Van van..."
„Van Holbein!" vulde Irene Trübner aan.
Erich KAstner:
..Voornaam?" vroeg de ene wachtmeester.
„Hans," zei de jonge dame.
„Aha!" riep de andere wachtmeester. „Dat is
ten minste wat! Hans Holbein heet hij!"
„Over wie praat u eigenlijk?" vroeg Külz-
„Wel, over de dief, die Hans Holbein!"
„Mijn beste man!" riep Külz. ..Holbein is im
mers de schilder! Kennis is macht! De dief is
weer heel iemand anders. De dief. dat zijn onge
veer twee dozijn dieven! Ze zitten al van Ko
penhagen af achter ons aan. In de trein hebben
ze van mij de copie van de miniatuur gegapt.
Dat was een prachtig idee van juffrouw Trübner
Daarstraks hebben ze mij echter de copie weer
teruggebracht.
Juffrouw Trübner zei: „Laat ik hopen dat hem
niets ernstigs is overkomen!" Zij zweeg een
poosje. Daarna vermande zij zich. ..Ik moet di
rect met Brussel telefoneren. Mijn baas is in
Brussel. Ik moet hem de diefstal meedelen!"
De twee wachtmeesters bleven lange tijd
stom-
„Praat niet zoveel." verzocht Külz. „Altijd
maar netjes ieder op zijn beurt."
„Wilt u ons nahr het bureau vergezellen?"
zei de ene politieman. „De bende kan nog niet
ver weg zijn. Wij moeten direct de aangren
zende districten op de hoogte stellen. En het
hoofdbureau in Rostock."
De andere politieman opende de deur: „Mag
ik u verzoeken?"
„Een ogenblikje!" verzocht Oskar Külz. „Ik
moet u voor de goede orde meedelen, dat ik de
oberkellner en een expediteur, genaamd Eh-
mer, in het donker ietwat stevig heb beetge
pakt. Ik dacht dat zij dieven waren." Hij was
terneergeslagen. „Ik doe dan ook altijd alles
verkeerd."
„Dat is op het moment niet van zoveel be
lang," merkte de ene wachtmeester op
zijn collega bij de deur herhaalde: „Mag ik
u verzoeken?"
Toen kwam een kellner uit de zaal aangestrui-
keld.
„Aha." bromde Külz. „We hebben nog niet
behaald."
Irene Trübner haalde een bankbiljet uit haar
tasje en gaf het de kellner met de woorden: „Zo
is het goed."
De kellner boog diep. „Dat was het niet," ver
klaarde hij. ,,U hebt iets op de tafel laten lig
gen." Hij hield een pakje en een brief in de
hand.
Külz greep haastig toe. „De valse miniatuur!"
riep hij „En de brief, waarin de kerels me zo
hebben uitgescholden! Geef die rommel hier!"
Hij stak beide in de zak en verklaarde: „Een
volgende maal vergeet ik nog mijn hoofd."
Irene Trübner fluisterde: „Alsjeblieft. kom
nu mee. Papa Külz; we hebben haast."
De zes taxi's suisden weer over de nachtelij
ke straatweg- Zij reden naar Rostock terug
(Wordt vervolgd)
VOORLOPIGE OPLOSSING
De twee belangrijkste punten
de toekomst zijn daarom: de opleiding
van jongeren voor het ondernemer
schap, dat op een aanzienlijk hoger
plan zal staan en het zoeke, van wegen
om het jonge ondernemers financieel
mogelijk te maken bi de toekomst een
(levensmiddelen) bedrijf te beginnen,
afgezien van de vraag hoe dit bedrijf
er precies uit zal zien.
Er zal kapitaal nodig zijn- Vanzelf
sprekend kan dit ook niet los gezien
worden van de rechtsvorm van de on
derneming (we denken aan de kleine
N.V., die ongetwijfeld In de toekomst
een sterkere Ingang zal krijgen bij de
middenstand) en de kwestie
opvolging.
Voor wat betreft de financiering zal de
huidige regeling via het Algemene
Waarborgfonds voor de Middenstand on
toereikend zijn. De maximale bedragen,
die de staat thans garandeert zijn 40.000
voor de bouw van een pand en noB eens
40.000 voor de inrichting. Behalve aan
verhoging van deze bedragen zou te den
ken zijn aan een belastingvrij bedrag
uit de wList voor de kleine midden
stands N.V.
In de toekomst zal in Nederland im
mers nog behoefte bestaan aan circa
een 25.000 middenstandszaken. Willen
deze niet alle in handen vallen
grootwinkelbedrijf dan zal er in de fi
nanciële sfeer beslist iets gedaan moe
ten worden.
Het grootwinkelbedrijf beschikt immers
reeds over ruime financiële mogelijk
heden en bovendien over een rijpe ja
renlange ervaring, waarbij de positie
van de jonge zelfstandige middenstan
der ongetwijfeld veel zwakker is.
Dagschool voor de
detailhandel
Voorts zal ook belangrijk worden de
opleiding van de jonge middenstander.
Deze opleiding zal veel meer omvat
tend moeten worden- De ,aatste jaren is
middenstandskring reeds in opbouw
serie detailhandelsscholen, waarop
leerlingen van 12 tot 16 jaar. ge
durende vier jaren dus, een basis
opleiding wordt gegeven voor het onder
nemerschap i- de middenstand. Daarna
kaD dan met succes een opleiding vol
gen. gespecialiseerd al naar de gekozen
branche is.
Voor de begroting over 1959 zijn door
de Chr Middenstandsbond bij hel mi
nisterie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen voorstellen ingediend voor
christelijke detailhandelsscholen,
in Den Haag, Amsterdam. Middel
burg. Apeldoorn. Hogeveen en Leeuwar-
middenstand beschikt reeds
in dergelijke scholen, alle in
het zuider van het land. Voorts bestaan
op hel ogenblik nog drie zogenaam
de compromisscholen, die echter in we
zen neutraal zijn, al heten deze voor al
le gezindten te zi Dergelijke compro-
misscholen komen binnenkort ook nog
in Den Haag (omzetting van school voor
winkelpersoneel) en per 1 september in
Zwoll' en Rotterdam.
De scholen beogen vooral een basis
opleiding te geven voor leidinggevende
functies in de detailhandel, dus voor
relfstandig ondernemer, voor filiaalchef
»n voor afdelingschefs. Voora' wanneei
de leerplichtige leeftijd nog verruimd
zou worden, verwacht men voor deze
scholen grote mor ,'kheden. I
PRESIDENT Eisenhower heeft zijn
democratische tegenstanders de
wind uit de zeilen genomen door
met vice-president Richard Nixon
overeen te komen, da't deze als
waarnemend president zal optreden
met alle bevoegdheden en verant
woordelijkheden van dit ambt
in geval hij zelf niet in staat zou
zijn, dit ambt uit te oefenen.
Indien mogelijk zal de president
zelf bepalen, wanneer zich een der
gelijke situatie voordoet. Mocht
Eisenhower hier niet toe in staat
zijn, dan ligt de beslissing in de han
den van Nixon. Tenslotte zal de
president zelf weer vaststellen, wan
neer aan zijn ongeschiktheid een
einde is gekomen.
Nadat de officiële verklaring van
Eisenhower en Nixon was gepubli
ceerd, heeft pèrschef Jim Hagerty
medegedeeld, dat het Congres niet
temin dient voort te gaan om
bij voorkeur door een grondwets
wijziging te voorzien in de op-
voigings- en vervangingskwesties,
die zich in noodgevallen kunnen
voordoen. Maar het is duidelijk, dat
de president door zijn optreden het
politieke karakter, dat de Democra
ten aan een besluit van het Congres
hadden willen geven, heeft wegge
nomen.
Het lag in de bedoeling van de De
mocratische senatoren en afgevaar
digden, een speciale wet op te stel
len, die een commissie van acht de
bevoegdheid zou geven, een beslis
sing te nemen over de ongeschikt
heid van de president tot het uit
oefenen van zijn ambt.
De vice-president zou voorzitter van
deze commissie zijn en de voor
zitters van de Senaat en het Huis
van afgevaardigden gewone leden.
wij
li
Zij zouden als mogelijke opvolger tot
Eisenhower evenwel geen steil
hebben. De andere leden zouden dj d®
fractieleiders in Senaat en Huls vu
afgevaardigden en de minister vaj de
buitenlandse zaken zijn. Hierdoo
zou de meerderheid in handen vai
de aan het bewind zijnde partij lij Pp
gen.
Kort nadat de Democraten dit plu
hadden gepubliceerd, verklaard»
William P. Rogers, de minister vu -j.
justitie, dat hij president Eisenho
wer zou adviseren, zijn veto ovr j
dit wetsontwerp uit te spreken, >ch
het door het Congres (waar de Df ue
mocraten een meerderheid hebber1 eer
zou worden aanvaard. Het gevol) de
was een scherpe aanval op Rogenzü<
omdat hij „minder van de wetgil"
ving zou afweten dan wie ook." eei
De bezwaren van Rogers dié g»™'
deeld worden door Eisenhower - £jj|
richten zich voornamelijk tegen 1
feit, dat een Congrescommissie s
rechten zou kunnen toeëigenen, djvai
voorbehouden zijn aan de uitvoerofnut
de macht. De enige wijze, waart de
de kwestie van de presidentiële oi wil
geschiktheid kan worden geregelt r
aldus Rogers, is de aanvaarding valPV
een amendement op de grondwej twi
Hiervoor voelden de Democrats101
evenwel niets, omdat het tenminsltul
een jaar zal duren, vóórdat ed
amendement op de grondwet a®ga(
hindernissen in het Congres biji
genomen. ov<
de<
Eisenhower heeft nu zelf de voo
lopige oplossing aan de hand gedaa ooi
waarin de Democraten op hun wilar
ze, hadden willen voorzien. Het I we
thans de taak van het Congres, do( «a'
een wijziging van de grondwet e^bes
definitieve regeling te treffen.
"'On
Internationale
ambtsloopbaan
Aan de universiteit van Marburg in
Duitsland is gepromoveerd tot doctor
in de theologie ds. J. S. Postma, pre
dikant bij de doopsgezinde gemeente
te Warns. Ds. Postma promoveerde by
prof. dr. Ernst Benz, leider van het
oecumenisch bureau van de Filippus-
universitelt te Marburg, op een proef
schrift over het Nederlandsche erfgoed
van de Pruisisch-Russische mennonieten
in Europa, Azië en Amerika. De
promotie geschiedde magna cum laude.
Ds. Postma werd in 1910 te Emmen
?boren en studeerde aan de Univer
siteit van Amsterdam, aan het doops
gezind seminarium aldaar en aan de
rijksuniversiteit te Groningen.
1934 deed hij zijn kandidaats-
ïen en in 1936 werd hij proponent
bij de Doopsgezinde Broederschap In
1937 werd hij te Den Horn in het
predikambt bevestigd. Vanuit Den Horn
verrichtte ds. Postma ook arbeid in de
kringen Haren en Roden, die later zelf
standige gemeenten zijn geworden. Na
de oorlog vertrok dr. Postma naar
Amerika en daar was hij werkzaam te
Philadelphia en vervolgens drie jaar
Duits studentenkoor en
-orkest naar ons land
De Kantorei van de evangelische
studentengemeente der Vrije Universiteit
in Berlijn, een koor van veertig en een
orkest van twintig personen, komt een
tournee door Nederland maken.
Op het programma staan werken van
Palestrina Buxtehude, Schütz. Bach.
Hande' en Strawinsky.
De uitvoeringen worden gegeven op
9 maart te Utrecht, in de Pieterskerk, de
"1de te Amsterdam in de Nieuwezijds-
kapel. de 12de te Haarlem in de Bake-
nesserkerk de 13de te Delft in de Prinsen-
hofkerk. de 14de in Den Haag in de
Duitse kerk. a'e 16de te Rotterdam in de
Duitse kerk en de 17de te Gouda in de
Westerkerk.
in de doopsgezinde kolonie Witmarsu
in Brazilië. Vorig jaar kwam hij wé
naar Nederland en in oktober deed t
intrede in zijn tegenwoordige gemeenlp
Tijdens zijn verblijf in Amerika v
dr Postma o.m. districtssecretaris
de algemene conferentie
nieten in Noord- en Zuid-Amerika
redacteur van het orgaan
conferentie. Zowel in Duitsland alsl
Noord- en Zuid-Amerika was dr. Posfai
medewerker aan verschillende perij
dieken.
Van zijn hand verschenen twee biblfvi
grafieën over de geschiedenis
mennonieten in Pools-Pruisen
Rusland, die hij schreef na zijn studf!?
eizen in het oosten.
Dr. Postma heeft te Asuncion
Paraguay een mennonietische gemi
gesticht en door zijn initiatief kreeg
mennonietische jeugd te Montevideo^
Uruguay een eigen tehuis. Aan de
standkoming van de Nederlandse
testantse gemeente te San Paulo
Brazilië heeft dr. Postma eveneens a
■«ctief aandeel genomen.
Naar wij vernemen heeft de univf
siteit van Marburg dr. Postma w
genodigd om in mei aldaar een coll»1
Finse vrouw wil in j J
het gehele ambt !l
De Finse vrouwenorganisaties hebl dl
besloten te bevorderen, dat vrouwen 01
der dezelfde voorwaarden als mann T
het predikambt in de Lutherse k« ei
kunnen bekleden. D
Een commissie van de laatste sy w
le heeft voorgesteld een nieuw ambt 0
te stellen, waarin de vrouw geesteli b
irbeid kan verrichten. Hierdoor ecb n
'.uilen haar bezigheden beperkt blij'
tot het pastoraat in ziekenhuizen en p
vangenissen. Dit voorstel wordt door i
vrouwenorganisaties onvoldoende
acht. E
