Jlieuiuo £riJtsrt|e (Courant
FIAT
(ansloze motie: PvdA wil
(are! Doorman afschaffen
Economische toestand in VS
inzet van verkiezingen
SP' IS
{egering: liet schip kan
niet worden gemist
uldetelegram
tvoor min. Staf
oot ontmoette
Makarios
R.A.I.: GLANS VAN CHROOM EN LAK
O
Bourguiba: verdwijnen van
Frans leger voorwaarde
yr\ Wte/11
12 Duitse
terug uit
geleerden
Rusland
Hatta ontvangt premier
Djuanda in zijn huis
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1958
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 33441.
ADVERTENTIES: 0-20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
OLE.MEB
tear: Dr. E. DIEMER
H. W J ENSERINB
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leideren Omstreken
„Stanhwstirb Is aheMfwn
myo Qflrt in legljeitfipori"
Achtendertigste jaargang; no. 11185
20 JAAR „CONVENT"
Wij horen bij
elkander
Zie pagina 2
Defensiebeleid weer in discussie
(Van onze parlementaire redacteur)
E SOCIALISTEN hebben gisteren in de Tweede Kamer een (kansloze)
motie ingediend, waarin minister Staf wordt uitgenodigd overleg met
Navopartners te plegen over een meer doelmatige bestemming
Jiarel Doorman". Zij twijfelen er aan of dit vliegdekschip een militair
nisbaar en een financieel verantwoord onderdeel van onze defensie-
jrage in de Navo vormt. De voorzitter van de P.v.d.A., de heer Vermeer,
zijn motie verklaard, dat verlichting van de defensielasten nood-
kelijk is, voor zover daardoor tenminste de paraatheid van onze strijd-
ichten niet wordt aangetast,
st probleem van de defensielasten zal
enige tijd de Nederlandse politiek
gaan beheersen. Minister Staf heeft
medegedeeld, dat ook na 1960 nog
min. per jaar nodig is om ons
ln stand te kunnen houden. Rege-
Staten-generaal zullen zich in
echter in alle vrijheid over de hoogte
het nieuwe defensieplafond kunnen
preken. Tot en met 1960 is de oplei-
onze krijgsmacht echter ge-
rborgd.
heer Vermeer stelde namens zijn
Se met nadruk vast, dat hij alle
ten wil voorbehouden. Het bedrag
exploitatiekosten van f 1350 min. per
dat dus ook na 1960 nodig is, had
kennelijk doen schrikken. Hij vrees-
dat dit zou betekenen dat ons defen-
ilafond na 1960 door de invoering
moderne wapens wel eens zou
oplopen tot ongeveer f 2 mil-
per jaar. En dat bedrag vond de
ilistische partijvoorzitter veel te hoog.
touwens ook de heer Visch (kath. v.)
namens zijn fractie af of het
nsieplafond wel op de huidige hoogte
worden bestendigd. „Grijpt minister
niet te hoog?", zo vroeg hij. Over
probleem zal het laatste woord voor-
wel niet gesproken zijn.
it echter maar de vraag of de
rel Doorman" nu de inzet van deze
inipinpsacfie moet worden. De staats-
van marine, vice-admiraal
rekende voor, dat er maar fS
berpaard zou worden met het uit
men van dit grote schip. Dit
ap heeft dan betrekking op de
let actiecomité Nationale Reserve heeft
Staf een telegram gezonden,
arin de vrijwilligers der Nationale Re-
de minister hulde en dank brengeD
de verlening van de zuiver militaire
s en de hoop uitspreken dat de mi-
ler bij het ontwerpen van nieuwe
itlijnen de op te richten landelijke
tactorganisatie in het overleg zal kun-
betrekken
k gouverneur van Cyprus, sir Hugh
it, heeft vandaag in Athene onver-
een streng geheim gehouden ge-
gevoerd met aartsbisschop Maka-
'p de verbannen ledder van de Cyprl-
beweging die naar samengaan met
iekenland streeft,
bijeenkomst had plaats na een con-
an twee dagen tussen de Griek-
si de Britse ministers van buitenlandse
Tegen de avond zou vermoedelijk
Londen en in Athene een communiqué
het gesprek worden gepubliceerd, dat
inig meer kan inhouden dan dat de
tferentle tussen de ministers een mis-
ig ls geworden. Hun standpunten
te zeer uiteen.
materieel-kosten. Terecht herinnerde hij
er aan, dat de „Karei Doorman" ook bü
de kabinetsformatie een grote rol heeft
gespeeld en bovendien heeft de Kamer
drie jaar geleden haar fiat gegeven aan
het voorstel dit vliegdekschip te moder
niseren. In juli komt het weer in de
vaart. De „Karei Doorman" kan dan nog
minstens acht jaar de „trots" van de
Koninklijke Marine zijn. Is dan nu het
moment gekomen om dit schip aan de
kant te zetten? De heer Moorman vond
deze gang van zaken allerminst redelijk.
De „Karei Doorman" ls nodip voor de
bestrijding van onderzeeboten en de
Navo-bevelhebber kan deze schuit niet
missen, zo zeide minister Staf nog.
Dokken
Maar de heer Vermeer bleef volhou
den dat het uitschakelen van de „Karei
Doorman" onze Navo-bijdrage niet zal
schaden. Daarom wenste hij, dat er aan
dit schip een meer doelmatige bestem
ming zal worden gegeven. Hoe dat zal
moeten gebeuren, zeide de heer Vermeer
echter niet. Wel vreesde hij, dat ons volk
tevergeefs zal dokken, omdat de „Karei
Doorman" meer „dokt" dan vaart.
Dit was een onbewezen argument, want
de socialistische partijvoorzitter tastte
het f 5 min. argument van de staats
secretaris niet aan. Het financiële argu
ment gaat dus niet op, maar volgens
minister Staf hij herhaalde dit nog
eens in zijn dupliek zou onze paraat
heid wel degelijk worden geschaad als de
„Karei Doorman" uit de vaart wordt ge
en. De Navo geeft aan ons vlieg
dekschip een hoge prioriteit. En de mi
nister van defensie moest de motie-Ver
meer dan ook „met aandrang ontraden".
Veel steun zal de heer Vermeer niet
krijgen. De liberale afgevaardigde Kort
hals vond het interessant te zien, dat de
grootste regeringspartij op dit onderdeel
van het regeringsbeleid weer in oppositie
is. De heer Calmeyer (c.h.) zal tegen de
motie stemmen, omdat de Kamer nu een
maal tien Jaar lang geld voor de „Karei
Doorman" heeft uitgetrokken.
IS ieuw-Guinea
Nu had de heer Vermeer zich boos
gemaakt over een opmerking van de
heer Visch (kath. v.) dat de „Karei Door
man" gebruikt kan worden voor de ver
dediging van Nieuw-Guinea. De socialis
tische woordvoerder vroeg zich af of dit
technisch wel mogelijk was. Maar hij
wilde niet de illusie laten bestaan, dat
wij met Indonesië op eigen houtje in
het Verre Oosten „oorlogje" kunnen voe-
ren. Dergelijke militaire avonturen zou-
den de socialisten nimmer steunen. Nie-
mand wenst avonturen, zo repliceerde de 1
heer Calmeyer. Maar als het noodzake
lijk is de „Karei Doorman" op zee te
sturen, waarheen dan ook, dan heeft de
c.h.-afgevaardigde daar geen bezwaar
Eisenhower verontrust over
de grote
werkloosheid
PRESIDENT BOURGUIBA van
Tunesië heeft verklaard dat al
leen de terugtrekking van alle
Franse troepen uit zijn land de
vriendschappelijke relatie tussen
Frankrijk en Tunesië zou kunnen
herstellen. Er bevinden zich in Tu
nesië 15.000 Franse militairen, onder
gebracht in vijf grote kampen. Een
van de voornaamste steunpunten is
Bizerta een belangrijke marinebasis
aan de Middellandse Zee. Zoals ge
meld mogen geen Franse oorlogs
schepen de haven meer binnenvaren.
VoLgens berichten uit Tunis leven de
Franse militairen in Tunesië onder zeer
moeilijke omstandigheden. Geen soldaat
kan zijn kamp verlaten, omdat er op hem
worden geschoten. Bovendien zouden
enikele kampen geheel van watervoorzie
ning zijn afgesneden. Tunesische milltai-
noemden de toestand in de kampen
echter vrij normaal
een gesprek met buitenlandse diplo
maten deed Bourguiba tegenover journa
listen zijn uitspraak over de Franse troe-
Al leen volledige terugtrekking van
de militairen," zo zei hij, „kan een kld-
iat van vriendschap kweken dat geheel
bevrijd van de overblijfselen van ko
lonialisme
Terwijl Bourguiba sprak met de diplo
maten verzamelde zich voor het gebouw
joelende menigte. Men hoorde kreten
als „geef ons wapens" en „eruit met de
Fransen".
Vluchtelingen
Ongeveer zeventig Franse gezinnen
in totaal twee honderd mensen zijn uit
hun huis gezet en hebben toevlucht ge
vonden in de Franse ambassade. Zij
ren bijna alle afkomstig uit het AlLgerijns-
Tunesisehe grensgebied.
In New York heeft de Tunesische
bassadeur Sliim gisteren gezegd dat hij
zeer spoedig zal verzoeken om een bijeen
komst van de Veiligheidsraad ter bespre
king van het Tunesische protest.
f—v j
PRESIDENT EISENHOWER is bezorgd over de stijgende werkloosheid
in de Verenigde Staten. Sedert midden december is het aantal werk
lozen met 1.120.000 toegenomen tot 4-490 000. In zijn speciale verklaring
sprak de President evenwel de verwachting uit, dat de werkgelegenheid
begin maart weer beter zal worden en dat het eind van de economische
achteruitgang in zicht is.
Immers, aldus de verklaring van
Eisenhower, de krachten die aan onze
economische groei ten grondslag liggen
zijn nog groot en onverminderd. Verder
is de regering van plan het economisch
herstel op iedere gezonde wijze te be
vorderen
De verklaring van Eisenhower heeft
echter niet zoveel indruk gemaakt als de
bedoeling was. De effectenmarkt van New
York trok zich er niets van aan en de
daling van de afgelopen vijf dagen zette
zich voort. Iedereen verwachtte een
dere achteruitgang van de economische
toestand. In financiële kringen is het ge
voel blijven bestaan, dat de regering de
toestand onderschat. De lijst van
ontrustende jaarverslagen wordt immers
iedere dag langer. Er komen niet alleen
dividendverlagin-een ••oor. maar er
Gisteren is, zoals wti in een deel x
ïze edities al meldden, de kwestie-Tui
sië door de N.A.V.O.-raad besproken. Men
krijgt de indruk dat Frankrijk probeert
in plaats te voldoen aan Bourguiba':
eisen om de troepen terug te trekken
leger in Tunesië te handhaven als
„N.A.V.O.-strijdkrachten". Voor 'n klacht
i Bourguiba zicb dan tot de N.A.V.O.
ook maatschappijen, die het dividend pas
seren. Meer dan de helft van de Ameri
kaanse staalondememingen boekt lagere
winsten. Ook* andere industrieën hebben
met moeilijkheden te kampen.
De achtergrond van de verklaring van
Eisenhower wordt niet alleen gevormd
door de werkloosheid maar ook door de
toenemende aanvallen van de Democra
tische Partij op het regeringsbeleid.
Eisenhower is vast van plan deze aanval
len te weerstaan door een sfeer van ver
trouwen ln de economie te scheppen met
het doel een mogelijke angstpsychose te
voorkomen.
In november zullen verkiezingen wor
den gehouden voor een nieuw Huis van
Afgevaardigden en voor een derde van de
96 zetels in de Senaat. De Democratische
Partij heeft zijn verkiezingscampagne ai
klaar en het onderwerp zal zijnde
huidige economische teruggang.
Het regeringsprogramma daarentegen
is gebaseerd op de voorspelling, dat er
omstreeks het midden van het jaar een
opleving in het bedrijfsleven kan worden
verwacht.
Nu reeds beschuldigen de democraten
de regering ervan, dat zij in gebreke blijft
toe te geven, dat de toestand werkelijk
ernstig is. En daarbij wijzen ze vooral
op de grote werkloosheid en op de ver
korte werkweek in tal van bedrijven. De
gemiddelde werkweek daalde in januari
zelfs tot 38,7 uur. Dat is 1,5 uur korter
dan in januari van het vorige jaar.
Weer succes voor
Labour-partij
De Engelse conservatieven hebben van
nacht een nieuwe slag te incasseren ge
kregen. toen de uitslag bekend werd van
plaatselijke verkiezingen in Rochdale
voor een vrijgekomen zetel in het Lager
huis. De kandidaat van de Labour-partij
kreeg 22.133 stemmen, de liberale kandi
daat 17.133 en de conservatief Parkinson
slechts 9827.
De leider van de Britse socialisten.
Gaitskell, reageerde onmiddellijk op het
succes voor zijn partij, door te verklaren,
dat dit opnieuw een bewijs is dat do
conservatieve regering dient af te treden,
daar zij kennelijk het vertix
Britse volk heeft verloren.
Kennis gebruikt
voor bouw van
de Spoetniks
„Onze voornaamste taak was het bren
gen naar Rusland van dt wetenschappe
lijke kennis, die Duitsland na de tweede
wereldoorlog bezat. De Russen hadden
vooral interesse voor de V-l en de V-2".
Dr. Peter Lertes, een van de twaalf Duit
se geleerden die gisteren met hun gezin-
nen uit Rusland In de Bondsrepubliek
terugkeerden, verklaarde dit bü zijn aan
komst in Helmstedt.
De geleerden zijn aan het einde van de
tweede wereldoorlog naar de Sowjetunie
gevoerd en hebben daar sindsdien ge
werkt In het totaal zullen 21 geleerden
naar West-Duitsland terugkeren Dr. Ler
tes verklaarde, dat geen Duitsers hebben
gewerkt aan dc bouw van de Spoetniks,
maar dat de Russen wel veel profijt heb
ben getrokken van him kennis op het ge
bied van raketten. De Russen wonnen de
wedloop om de kunstmaan volgens Lertes
omdat zij zich volkomen op het maken van
een aardsatelliet hadden geconcentreerd.
In de oorlogsjaren heeft Lertes samen-
Het is nog maar half februari,
maar toch lijkt „die winter al
vergangen" te zijn. De eerste
lenteboden, sneeuwklokjes en
krokusjes, hebben de kop opge
stoken om een nieuw seizoen in
te luiden. Betuwse kinderen
beijveren zich de bloempjes te
plukken om de lente ook in
huis te halen.
gewerkt met Werner von Braun. HIJ zei
dat niet alleen kerngeleerden naar de
Sowjetunie zijn gebracht, doch ook
tuurkundigen, wiskundigen en deskundi
gen op luchtvaartgebied
Dr. Albert Joswig, een andere gerepa
trieerde, deelde mee dat alle geleerden
in hun eigen vak tewerk waren gesteld.
Van de westelijke successen op weten
schappelijk gebied werden zij niet op de
hoogte gehouden. Een derde kerngeleerde
zei in een geheime werkplaats te hebben
gewerkt. Hij wilde daarover echter ve
der niets verklaren in het belang van c
Duitsers die nog niet zijn gerepatrieerd.
Het glanst van chroom en lak
in het Amsterdamse RAI-ge-
bouw. waar vandaag de 39ste
automobieltentoonstelling is
geopend door de minister van
verkeer en waterstaat, mr. J.
Algera. Twee punten in het
voordeel van deze RAI zijn:
De nieuwe DAF is een wereld
primeur en zal ongetwijfeld van
heinde en ver belangstelling trek
ken.
De show is de eerste van dit
jaar in de serie auto-tentoonstellin
gen in de Europese hoofdsteden.
Vele kenners zullen zich dan ook
haasten om te gaan zien wat er
voor nieuws aan de markt is.
(zie i
g. 7)
Zender van „Explorer"
is uitgevallen
Het Amerikaanse ministerie van defen
sie heeft bekendgemaakt dat een van de
beide zenders in de kunstmaan inderdaad
zwijgt- Bij de lancering van de „Explo
rer" hadden Amerikaanse deskundigen
voorspeld dat deze kleinste zender slechts
twee tot drie weken zou werken. De an
dere zender zal naar men aanneemt nog
twee tot drie maanden haar gegevens
doorseinen-
BEATRIX NAAR
SABA GEROEID
THE BOTTOM, 13 febr.
NIET MINDER hartelijk dan op
Curasao of Aruba is prinses
Beatrix ontvangen op de Boven
windse eilanden St. Maarten en
Saba.
Op de luohthaven van St. Maarten,
Juliana-vliegveld, vormde een groep pad
vinders gisteren de erewacht en de jonge
Lyndt Cannegieter bood de Prinses bloe
men aan. In een open auto reed de vorste
lijke bezoekster de 13 kilometer lange
weg naar Philipsburg, dat bedolven was
onder de vlaggen en versieringen. Vrijwel
de gehele bevolking, 1600 inwoners,
scheen op de been te zijn om Beatrix toe
te juichen. Voor het regeringsgebouw be
groetten 300 schoolkinderen de Prinses
met nationale liederen. Gistermiddag
werden bezoeken gebracht aan het 3t.
Rosaziekenhuis en de huishoudschool van
Philipsburg. Daarna wandelde de Prinses
temidden der opgetogen Philipsburgers
naar de Passangrahan voor een officiële
ontvangst. Namens de bevolking werd
haar hier een schilderij van het eiland
aangeboden.
Na de nacht in het Little Bay-hotel te
hebben doorgebracht (wegens plaatsge
brek moest haar gevolg elders worden
ondergebracht) vertrok prinses Beatrix
vanmorgen met Hr. Ms. fregat Van Speyk
naar Saba, een tocht van ruim twee uur.
De Prinses moest van het fregat over
stappen in een barkas en van de barkas
in een roeiboot om het prachtige vulkaan
eiland te bereiken. Sterke Sabanen hiel
pen een handje bij het aan land trekken
van de roeiboot. Vervolgens werd per
jeep over de in de rotsen uitgehouwen
weg van de Fortbaai naar The Bottom
gemaakt, waar een enthousiaste bevolking
de Prinses verwelkomde en de admini
strateur van Saba (duizend inwoners)
haar officieel begroette.
Na de lunch volgde een aubade door
schoolkinderen en een rondrit over het
eiland. Ongedwongen werd hier en daar
een praatje gemaakt met enkele inwoners
!n het Engels, dat op Saba wordt gespro
ken. Een défilé van de bevolking in The
Bottom besloot het bezoek.
(Advertentie)
K0REVAAR-GARAGE
G. VERBERG
KOREVAARSTRAAT 43
LEIDEN TELEF. 23730
De rollen omgekeerd
Nasution gelastte arrestatie van
vier opstandelingen
P)E INDONESISCHE premier Djuanda heeft gisteren een bezoek gebracht
aan de vroegere vice-president Hatta. Dit ongebruikelijke bezoek viel
volgens A.P. samen met berichten, dat Hatta's hulp zal worden ingeroepen
voor de oplossing van het steeds scherper wordende geschil tussen de
regering te Djakarta en de opstandelingen op Sumatra.
De ontmoeting vond plaats ten huize
van Hatta. Zeker ln Indonesië,
zonder aan het protocol wordt gehecht,
ia een bezoek van de premier aan
particulier, ook al is deze een der In
vloedrijkste burgers van het land,
zeer zeldzame gebeurtenis.
Na dit bezoek voerde Djuanda
uren lang een bespreking met de chefs
der staven, generaai-majoor Nasutfi
vice-admiraal Subiakto en vicc-lucht-
maarscbalk Surjadarma.
Overste Ventje Sumual die bevel kreeg
terstond naar Djakarta terug te keren,
heeft ndet zoals andere opstandige offi
cieren ontslag gekregen.
Voorts heeft Nasution de arrestatie ge
last van overste Ahmad Hussein, kolonel
Maludin Simbolon. kolonel Dahlan Djam-
bek en kolonel Zulkdfld Lubis. Dit laatste
arrestatiebevel is niet nieuw. Hij beweer
de, dat zij betrokken zijn geweest bij de
aanslag op Sukarno. Surjadarma heeft alle
vluchten naar Midden-Sumatra verboden.
Verbindingen verbroken
De posterijen van Midden-Sumatra
hebben volgens Padang de verbindingen
met Java verbroken en het publiek moet
boodschappen aan verwanten verzenden
via radio-Padang.
Te Djakarta heeft oud-premier Sjahrir,
voorzitter van de socialistische partij, de
huidige toestand vergeleken met de com
munistische opstand in Madioen. Evenals
in 1948 laten de door Moskou geleide
communisten zich nu weer gelden
macht, schrijft hij.
Te Manilla heeft een der opstandelin
gen, Alwi, die tegelijk met Ventje Sumual
en Pan touw daar vertoeft, verklaard, dat
het van Sukarno afhangt of het tot bloed
vergieten zal komen. Alwi is op reis naar
Europa om daar het standpunt der op
standelingen uiteen te zetten.
Diplomatieke kringen te Washington
hebben volgens Reuter verklaard, dat d»
Verenigde Staten schijnen te zijn overge
gaan tot een strakkere politiek jegena
Indonesië. Tot nog toe had het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken elke aanwijzing voor een inmenging
in Indonesiës binnenlandse politiek en de
behandeling van de Nederlanders ver
meden, doch thans wordt van officiële
zijde geen enkele poging gedaan om de
betekenis van Dulles' woorden te verklei
nen. Het ministerie bestudeert een rap
port van de Amerikaanse zaakgelastigde
te Djakarta over diene onderhoud me»
de Indonesische minister van buitenland
se zaken. Ambtenaren van het ministerie
verklaren, dat wat Dulles gezegd heeft,
gezegd moest worden, omdat het geen
zin heeft het te doen voorkomen, alsof de
Verenigde Staten alles wat er in Indone
sië gebeurt, met een welwillend oog aan
zien.
De Indonesische luchtmacht heef» boven
Midden-Sumatra pamfletten uitgeworpen,
die een beroep doen op de bevolking.
WEERBERICHT
IETS MEER WIND
De Bilt verwacht tot mor
genavond
Veranderlijke bewolking
met vanavond en vannacht
enige regen, maar morgen
overdag overwegend droog
weer. Matige tot vrij krach
tige zuidelijke wind. Zachter,
'ooral in de nacht en ochtend. (Opge-
naakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Vrijdag 14 febr.: zon op 07.59 uur, onder
17.51 uur. Maan op 05.08 uur, onder 13.56 u.
