ijksweg 4a, dwars door slap
terrein, groots experiment
Sleutelstad krijgt lieel
goede verbindingen
Raad Oegstgeest sprak over
verkeerskwesties
D
Zelf schilderen van woning
vereist voorbereiding
IEÜWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1958
Minister Algera opent dinsdag een gedeelte
L-
Nfs
RIJKSWATERSTAAT
DIRECTIE WEGEN •«-GRAVENHAGE
R'JKSWEG N»Aa NJRGEBVEEN-yPENKJRG
ONDERDOORGANG ONOEC DE
RINGVAART t-tAABl-EMMERMEEB
(Van een onzer verslaggevers)
DINSDAGMORGEN om kwart over elf hoopt de minister van verkeer
en waterstaat mr. J. Algera, even voorbij het verkeersplein Voorburg,
het tussen de rijksweg Den HaagUtrecht en Hoogmade gelegen gedeelte
van Rijksweg 4a op symbolische wijze te openen. Om elf uur vertrekt de
minister van Ypenburg naar Voorburg. Het gereedkomen van het betrok-
>rdei ^en w<*vak betekent een belangrijke verkorting van de route Den Haag
Amsterdam, waarbij het verkeer de bebouwde kom van Leiden zal kunnen
mijden. Tot de gehele weg voltooid is, over ongeveer twee jaar, zal het
n de-gedeelte tussen Hoogmade en Burgerveen (waar Rijksweg 4a uitkomt op
Üjksweg 4) uit provinciale wegen bestaan.
bf-
dan
wel
Zoals wij reeds eerder schreven,
is bij Hoogmade een, verbindings-
ongeveer anderhalve kilo-
wor- meter lengte aangelegd tussen Rijks-
r> peg 4a en de weg van Leiden naar
mo' Dude Wetering, de Provinciale weg
ïummer 5. Het verkeer tussen Den
laag, Leiden en Amsterdam zal ech-
er nog over de oude route, Rijks-
4, worden geleid. Te verwach-
en is. dat deze veg door de opening
het nieuwe wegvak sterk zal
worden ontlast.
Lange geschiedenis
De in aanleg zijnde weg heeft
lange geschiedenis. De eerste plannen
werden al voor de oorlog gemaakt en in
werd reeds een klein gedeelte van
het grondwerk nabij Leidschendam uit
gevoerd. Na de oorlog kon in verband
de beperking van de beschikbaar ge-
itelde gelden slechts weinig voortgang
worden gemaakt, maar in 1953 is de uit
voering van de werken met volle kracht
ter hand genomen. Hierna zijn op de
rijksbegroting elk jaar grote bedragen
voor de aanleg uitgetrokken. De totaal-
kosten bedragen ongeveer zestig miljoen
Zoals Dekend, verloopt de huidige route
van Ypenburg langs de Rijswijkseweg of
langs de Vliet door Voorburg en Den
Haag en langs de met veel ander verkeer
belaste Leidse weg (Rijksweg no. 4). .Op
«en verdubbeling voorbij Den Deijl na
b eerst enkele kilometers voorbij de
Haagse Schouw weer een dubbelbanige
1 nto-snelweg aanwezig. De totale lengte
van de tegenwoordige route Ypenburg—
Burgerveen bedraagt ongeveer 38 kilo
meter. Bij openstelling van Rijksweg 4a
wordt deze afstand met ongeveer acht
kilometer verminderd. Belangrijker is
nog de tijdwinst die dan kan worden ge
maakt wegens het vermijden van de
itadsroute door Den Haag en Rijswijk.
Tracé
Het tracé is zodanig gekozen, dat ten
uiden van de Oude Rijn over het al
gemeen de kavels loodrecht worden ge
sneden. De weg raakt aan de grenzen var
de dorpskernen van Voorburg en Leid
schendam en loopt dan evenwijdig aan d<
Meerburgerwetering. Na de kruising var
de spoorbaan LeidenWoerden blijft de
weg hoog en snijdt de dorpskernen van
Zoeterwoude en Leiderdorp doormidden
Voor Leiden zijn niet minder dan
vUf aansluitingen op Rijksweg 4a ge
projecteerd, te weten: weg 4b (deze
weg zal voorlopig echter niet worden
gemaakt); de Provinciale weg no. 17
by Zoeterwoude; Rijksweg 11 bij Lei
derdorp; de Provinciale weg no. 6
bij Hoogmade; de Provinciale weg
no. 5 bij Roelofarendsveen. Zo krijgt
Leiden dus zeer gunstige verbindin
gen met de nieuwe rijksweg.
Bet an gwekken d
De aanleg van Rijksweg 4a kan tevens
als een belangwekkend experiment
den beschouwd in zoverre thans door de
praktijk wordt bevestigd, wat op grond
van theoretische beschouwingen werd
verwacht, namelijk, dat het thans heel
goed mogelijk is op technisch en econo
misch verantwoorde wijze grote auto
snelwegen in slap terrein aan te leggen
Om een indruk te krijgen van de
gesteldheid van de grond in het be
trokken gebied, moet men in ge
dachten teruggaan naar de tijd, dui
zenden jaren voor Christus, toen het
landijs naar het noorden begon terug
te trekken. De zeespiegel die in die
dagen ongeveer zestig meter lager
stond dan thans, is in de loop der
eeuwen steeds hoger geworden en
daardoor heeft zich langs de kust
een vegetatie ontwikkeld, die een
metersdikke veenlaag achterliet.
Ongeveer vijfduizend jaar voor Chris
tus begon tengevolge van de getijstromin
gen een zandtransport naar het noorden,
waardoor duinvorming plaats kreeg.
In de gevormde binnenzee werd zee
klei afgezet en deze zee werd ten slotte
door de duinenrij zodanig afgesloten
de vloed geen toegang meer kreeg. Op
de inmiddels gevormde metersdikke klei
laag ontwikkelde zich een moerasvege
tatie, gevolgd door mosvenen en bosvege-
tatie. Op dezee manier ontstond lang
zamerhand het veenpakket van westelijk
Nederland.
Bossen
Tengevolge van de bodemdaling drong
de zee omstreek: het begin van de jaar
telling door de duinen heen. Op tal var
plaatsen werd veen weggeslagen en zee
klei afgezet; elders werd rivierklei af
gezet door de van bedding veranderde
rivieren. Zo gebeurde het, dat de uit
gestrekte wouden, die omstreeks fecht-
honderd tot negenhonderd voor Christus
rondom Leiden aanwezig waren (de
men Zoeterwoude, Bospolder, Woubrugge
herinneren ons er nog aan), te gronde
gingen door stijgend grondwater en
zilt water, die de woudreuzen aantastten.
Tijdens baggerwerk zijn de nog gave
overblijfselen van deze één tot twee
meter dikke bomen bij tientallen opge
haald.
Het is dus duidelijk, dat de grond
slag in het gebied van Rijksweg 4a
zeer wisselend is. Alvorens de con
structie van de aardebaan te kunnen
vaststellen, moesten dan ook uitge
breide grondmechanische onderzoe
kingen worden verricht. Uit de resul
taten hiervan bleek, dat op grote
schaal grondverbeteringen zouden
moeten worden toegepast; in totaal
zou ongeveer 4.300.000 kubieke meter
grond moeten worden weggebaggerd.
Nabij Hoogmade is de aansluiting var
de Provinciale weg no. 6 met de Rijks
weg uitgevoerd als een aardebaan op
zandpalen. Dit is zo goed verlopen, dat
de jiovincie heeft besloten een deel
de verbindingsweg tussen de provinciale
wegen 5 en 6 eveneens op zandpalen aan
te leggen.
Voor de gehele weg is ongeveer
7.500.000 kubieke meter zand nodig. Dit
wordt verkregen uit enkele zandputten,
wan die in het Brasemermeer dertig
r diep is. Van deze zandput moest
twee miljoen kubieke meter wor
den afgebaggerd, die te zijner tijd weer
als afdekking van de kaden en de wanden
de put worden aangebracht, een
maatregel om verziltings- en infiltratie-
ar voor de omliggende polders te
voorkomen. Over de gehele weg wordt
cement-betondek aangebracht. Men
krijgt twee rijbanen, breed 7.25 meter,
gescheiden door 'n middenberm van 4.50
meter, verharde parkeerbermen van 2.75
meter, waarnaast grasbermen van 1.75 m.
In totaal komen over de weg 23 via
ducten en vaste bruggen en tal van dui
kers en tunnels. Voorts een basculebrug
de Oude Rijn en een tunnel onder
de Ringvaart en met aquaduct voor de
Ringvaart.
Dit aquaduct, dat ten westen van de
Westeinderplas in aanbouw is, kan als
In de polder achter de Nieuwe
Vaart gaat Rijksweg 4a over
de spoorweg Leiden-W oerden.
Foto N. van der Horst
Onderdoorgang onder de ring
vaart van de Haarlemmer
meer, een bijzonder kunstwerk.
een zeer bijzonder kunstwerk worden
aangemerkt. Het is te vergelijken met
een viaduct met een „bakje" erop, door
welke tweeëntwintig meter lange bak de
Ringvaart wordt geleid en waardoor
straks de schepen zullen varen. De rij-
vloer eronder ligt negen meter beneden
Amsterdams peil, rustend op, op elkaar
gezette betonrlngen, waarvan de holle
ruimte is volgestort met zand of slappe
specie. Het aquaduct, dat neerritten heeft
van honderdvijftig meter lengte, heeft
een doorvaartbreedte van dertig meter.
De bodem ligt 3.80 m. beneden Amster
dams peil.
Interessante objecten zijn ook de
bouw van de vier viaducten in het
verkeersplein Voorburg, de viaduc
ten over de spoorbaan Leiden
Woerden de Acacialaan, de Dwars-
wetering en in de provincialeweg 6,
die in voorgespannen beton worden
uitgevoerd. Voorts het hoge viaduct
over het Verkeersplein Voorburg.
Merkwaardige sculptuur
Door aankoop uit de kunsthandel is het
Rijksmuseum van Oudheden in het bezit
gekomen van een zeer merkwaardig stuk
oude sculptuur van buitengewone waar
de en zeer goede kwaliteit, dat boven
dien, behoudens geringe beschadigingen,
goed bewaard is gebleven: een Soeme-
rische diorieten portretkop van Goedea
of van zijn zoon Oer-ningirsoe met
tulband op het hoofd, afkomstig uit Tello
(Lagasj) en daterend uit ongeveer 2100
vóór Chr.
Het is een karakteristiek produkt
de Soemerische beschaving, die tussen
2500 en 2000 jaar vóór Chr. in Zuid-Meso-
potamië (Irék) gebloeid heeft. Voor de
nog steeds kleine en bescheiden Vóór-
Aziatische afdeling van dit museum is
dit een aanwinst van groot belang.
AGENDA XTÏÖR LEIDEiS
begin vervolg cursu:
Prytaneum 8 ui
K N A U algemene
Prediker. 7.30 uur
..Fotografie'
r: afdeling Lelden
jaarvergadering,
vertoning
„De man van smarten van Galilea"
Leger-des-Heilsgebouw, Hooigracht, 8
uur: contactsamenkomst voor iedereen,
onder leiding van luitenant-kolonel en
mevrouw Hoenderken te Amsterdam.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: opera-festival,
Moerwijks operakoor Den Haag.
V riidag
De Lakenhal, p uur. Vereniging Oud
Leideq, architect P v d. Ste te Leider
dorp over „Restauratie van enkele monu
menten van geschiedenis en kunst in de
omgeving van Leiden".
Boerhaavezalen. 8 uur: fototentoonstel
iing van personeelsvereniging „De Sleu
telring". geopend vrijdag van 8 tot U
uur en zaterdae van 2 t 5 uur
Pieterskerk 7 15 uur avondgebed
Zaterdag
Boerhaavezalen, 2 tot 5 uur: fototen
toonstelling „De Sleutelring".
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor Volkenkunde: Volk
»an Suriname.
Apotheken
De avond- en nachtdienst van de apo
theken wordt waargenomen door de Zui-
der-apotheek. Lammenschansweg 4, tele
foon 23553, en de apotheek te Oegstgeest
Wilhelminapark 8. telefoon 26274.
Burgerlijke stand van
Leiden
Geboren: Jenny dr v N van der Hoogt
en J van Wezel; Andy Robert zn v A R
Leijenaar en C A Hips; Regina Helena
Cornelia drvPL Groen in 't Woud
C Koppers; Robbie zn v G J Westerink
en S J Eveleens; Arie zin v G J van Baa-
ren en W Versteeg; Johanna Maria Mar-
garetha dr v A P Koeleman en J C var
Veen; Cornells zn v C Scheurwater er
M Hoogstraten; Jacob Pieter Jan zn
J P J van Vuuren en H Beij; Yvonne Jo
hanna Wilhelmina Maria dr v J P Wassing
en M S van der Plas; Jan
Duijvenbode en G Hazenoot; Dirkje Pie-
ternella dr v P Plug en H A Haasnoot.
Overleden: J Oramer 75 jr vrouw; P
van Jaarsveld 90 jr man; J Regeer 73 jr
man; P van den Nieuwenhuizen 76 jr
weduwe v N de Visser; T van der Neut
64 jr echtgenote v G J van der Voort.
Het viaduct Hoge Rijndijk onder Zoeterwoude is nog niet helemaal
gereed. Daar kunnen de automobilisten voorlopig dus slechts van één
rijbaan gebruik maken.
Foto N. van der Horst
Verbetering Warm onderweg
E GEMEENTERAAD VAN OEGSTGEEST heeft zich in de gisteravond gehouden
vergadering voornamelijk bezig gehouden met de verkeersveiligheid en de
maatregelen, die in verband daarmee genomen moeten worden. Het accent kwam t
liggen op verbetering van de Warmonderweg, „de weg der zuchten", zoals mi
Slingenberg het uitdrukte.
In de laatste raadsvergadering heeft de
raad geen krediet willen toestaan
herstelwerkzaamheden aan deze weg; dit
meende men, een slechte besteding
het geld. B. en W. streven nu naai
de definitieve verbetering van de War
monderweg. Ht nieuwe gedeelte komt dan
liggen naast de nu bestaande weg
i6 echter niet verantwoord, het
keer onbeperkt op deze weg toe te laten-
Toch streeft het college er naar. ei
wordt hierin bijgestaan door de gehele
raad, het verkeer op het huidige ge
deelte te handhaven, omlegging door di
lanen wordt onjuist geacht
verkeersveiligheid gebiedt echter
er alleen op de kruin van de wei
gereden wordt. De maatregelen, die B.
en W. in verband hiermee wense
nemen, bestaan uit het instellen vai
inhaalverbod, een wachtverbod en
wisselend éénrichtingsverkeer met
keerslichtcn. Het is echter mogelijk, dat
de zaken anders komen te liggen,
de verkeersdeskundigen van
A.N.W.B. een ander advies uitbrengt
De schilder-bedrijven J. van Mui
den en Zn en J. Schutte en Zn heb
ben gisteravond in het Antonius-
clubhuis een demonstratie gegeven
van het zelf schilderen van de wo
ning. Het is gebleken, dat de resulta
ten van het schilderen van de eigen
woning soms tegenvallen, doordat de
voorbehandeling niet goed of in het
geheel niet werd uitgevoerd. Om de
belangstellenden tegemoet te komen,
hielden genoemde firma's daarom
gisteren een voorlichtingsavond. De
belangstelling was groot. Ongevi
vijfhonderd aanwezigen luisterden
naar waardevolle tips die werden ge
geven door de heren Cees J. Delissen
en Joh. van der Zee, medewerkers
van de Sikkens-Tjallema Service.
De heer Delissen wees er in zijn uiteen
zetting over het functionele gebruik van
de kleuren in de woning op, dat kleuren
iens beïnvloeden. Bij het kleurkiezen
moet rekening gehouden worden met de
ligging van de kamer. Ook kunnen door
het aanbrengen van de juiste kleuren op
Ie juiste plaatsen correcties in de kamers
worden aangebracht wat de ruimte be
treft
Hij adviseerde de wanden nooit in een
te opvallende kleur te schilderen. Een
pasteltint is rustiger. Ook is het gewenst
tussen twee verschillend gekleurde wan
den een muur grijs of wit te maken. De
raamwand kan het beste in een lichte
kleur worden gehouden; dit in verband
met de val van het licht. De kleuren die
sterk accentueren kunnen beter niet wor
den gebruikt voor grote vlakken, maar
moeten liever worden bewaard voor eeD
klein object in het vertrek. Het geven van
een kleuradvies is moeilijk, maar iedere
goede detaillist zal gaarne bereid zijn van
advies te dienen, daarbij rekening hou
dend met de persoonlijkheid van de be-
De heer v. d. Zee gaf vervolgens een
demonstratie met plastic lak en met muur
verf. Hij deed voor hoe men deze soorten
moet gebruiken en stelde verschillende
personen uit de zaal voor het podium te
betreden en het zelf ook eens te proberen.
Hij legde er de nadruk op, dat het zelf
schilderen nooit lukt. wanneer de voor
behandeling niet goed en grondig is ge
weest. wat wel enig geduld van de ama
teur-schilder vraagt. De te bewerken
wand moet vooraf wel heel goed zijn
schoongemaakt en gladgeschuurd, wil het
resultaat geslaagd zijn. Tenslotte was er
de mogelilkheid om aan een forum on
der voorzitterschap van de heer Delisser.
•ragen te stellen.
De A.N.W.B. is druk bezig ge
weest met het plaatsen van
wegwijzers en richtingborden
langs het nieuwe wegvak
VoorburgHoogmade. In to
taal heeft men zestig wegwij
zers geplaatst, terwijl 119 rich
ting- en voorrichtingborden
nodig waren. Rechts van het
bord op de foto ziet men de
Gereformeerde kerk van Lei
derdorp en de r.k. kerk De
Goede Herder van Zoeter
woude.
Foto N. van der Horst
Nieuwe gezinsverzorgsters
in Leiden
De volgende leerlingen van de Stichting
Interkerkelijke gezinsverzorging te Lei
den slaagden voor het getuigschrift: Ge
zinsverzorgster Connie van Ast; An ja
van Braak; Bettic Hufferman; Saakje
Kühn; Aafjc v. Leeuwen; Lenie Mechlel-
sen; Corrie Meertse; Nel Middelhoek;
HanmJe Peet; Riet Re ven berg; Lies Schui
temaker; Atie Streef; Tini Vink; Alie van
der Vis; Anneke Walbeek; Annie var
Weeghel.
Zie vervolg stadsnieuws
op pagina 4
tot stand moet komen; er staan immers
mensenlevens op het spel. Hij had het
gevoel, dat Oegstgeest in deze zaak door
Leiden in hege mate gedwarsboomd
werd. Met deze laatste mening was de
burgemeester het ndet eens.
De betreffende wethouder van Lel
den wil persoonlijk de zaak heel graag
oplossen, aldus spr. Leiden koppelt
het afstaan van de sloot langs de
Leidse Hout aan zijn belangen in de
Kikkerpolder en wil daar grond van
Oegstgeest hebben- Aan het afstaan
van deze grond koppelt Oegstgeest nu
een ander belangrijk verkeerspunt.
Hiermee blijven onze eisen, aldus
de heer Du Boeuff, toch nog beschei
den, want Leiden vraagt ruim twee
maal zoveel grond als men afstaat.
Hij verlangt en verwacht dan ook de
toestemming van Leiden voor deze
grondruil, alkan het overleg nog
wel even aanhouden;
De verkeersmaatregelen moeten echter
nu reeds genomen worden, want noch do
raadi, noch de gemeentelijke overheid kun
nen de verantwoording voor de veilig
heid op de Warmonderweg. zoals die op
het moment is, langer dragen. Het kre-
van 20.000 voor dit doel werd toe
gestaan.
Andere maatregelen
Andere verkeersmaatregelen zoals het
instellen van een voorramgskruispunt aan
het einde van de Wybtenfoachweg, het
verbeteren van de situatie in de bocht
de Rijnziohtweg naar Rijnsburg,
waardoor bromfietsers voortaan gebruik
mogen maken van de zijweg, het niet ver
plicht stellen van het rijwielpad vanaf het
Witte Huis tot de Leidsche Buurt, het
gedeeltelijk opheffen van bet inrijverbod
op de Terweeweg, werden na enige
discussie goedgekeurd. De in deze kwes
ties door enkele raadsleden gedane sug
gesties zullen bestudeerd worden..
In het vervolg kan het gemeente
bestuur zonder voorafgaand overleg
met de raad de nodige verkeersmaat
regelen nemen. De heren Van Oos-
trom. Van Mameren cn Bergmeyer
voelden hier aanvankelijk niet veel
Zij betoogden, dat de verkeersproble
men de ernstige belangstelling hebben
van de raad. Door deze delegatie aan B.
en W. gaat er weer iets, waarover de
raad een besluit kan nemen, verloren.
De heren Slingenberg en Van der Voort
durfden het in dit geval echter geru6t
met bet college aan. Bovendien, zo zet
de burgemeester, de delegatie kan later
toch weer ingetrokken worden, als het
de raad niet bevalt. Naar zijn mening
is de controle van de genomen maatre
gelen achteraf veel scherper. Geef ons
dit blijk van vertrouwen en waag het
erop. Na dit beroep gingen de opposan-
overstag. zoals de heer Van Oosterom
het uitdrukte- Alleen de heer Bergmeyer
bleef tegen het voorstel; hij is van mi
ning, dat praten achteraf heilloos is.
Het ontwerp plan Geversstraet-Rhljn-
geestersfcraatweg, de overdracht aan de
gemeente van een halve hectare grond
het bejaardencentrum, het aangaan
de geldlening uit de renteepaarbrief-
lening en het aangaan van een lening
waarde van 59.000 uit de Nationale
Woningbouwlening 1957 werden zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
In de rondvraag merkte mr. Slin
genberg op. dat B- en W. van Leiden
naar aanleiding van het voorstel van
de heer Huurman (tot de instelling
van een intercommunale commissie
van advies voor de gemeenschappelij
ke woonruimte-vraagstukken in de bU
bet structuurplan aangesloten gemeen
ten) ichrjjven, dat de betrokken ge
meentebesturen niets voor zo'n aa
menwerking voelen. Dit heeft hem
bevreemd.
De burgemeester is niet bij het
overleg aanwezig geweest, maar hij
geeft de vragensteller de verzeke
ring, dat, als er in de officiële stuk
ken wordt geschreven, dat het ge
meentebestuur niets voor intercom
munale samenwerking voelt, B. en
W. hierop onmiddellijk zullen rea
geren.
De heer v. d. Voort vraagt nogmaals
de aandacht van het college voor do
afbraak aan de Rhijngeesterstraatweg.
Hem wordt medegedeeld, dat zodra
de bestaande moeilijkheden uit de weg
zijn, de zaak geregeld zal worden.