EN DE EGYPTENAAR KWAM
Haatcampagne in Indonesië tegen Nederland
Navo-topconferentie
Zjoekof weggewerkt
OPGEPAST: ALLEMAAL NONSENS...
Broeschkoeken in Ye Olde Year
<J3rOOcl ffiet jCLWl Een ballade voor de jeugd
Gedenkboek van Ned. Bas Unie
OUD EN NIEUW BIJ DE ZESKIMO'S
DINSDAG 31 DECEMBER 1957
die mij J
ardvuur fH/Jol
nevelig.
ken se- A
WE hadden een wandeling van enige uren gemaakt
over de uitgestrekte bezittingen van Sir John
Hughes, maar toen de schemering de avond aan
kondigde, stond hij er op, dat we naar het kasteel terug
keerden, hoewel ik er de voorkeur aan had gegeven de
oudejaarsavondviering van zijn pachters in die typisch
Engelse herberg bij te wonen. Ik drong er echter niet verder v
op aan, toen ik bemerkte dat dit Sir John onwelgevallig X'fiv-
was en zo kwam het, dat we die oudejaarsavond, die mij J
mijn leven zal bij blijven om zeven uur rond het haar
zaten. Het was guur weer geweest die dag. Guur
De bergen van Wales waren aan het oog onttrokken ge
weest en het was misschien door het gemis aan uitzicht,
dat ik mij opgesloten en gevangen voelde.
Ik kende Sir John al jaren. Hij be- eens viel het mij op, dat
hoorde tot de belangrijkste stafofficie- hij er zorgelijk uitzag,
ren uit de Eerste Wereldoorlog en ik Ineens viel het mij op
had hem voor het eerst ontmoet in 1917 dat hij oud was gewor-
bij Verdun, waar ik als jong officier, den. Hij liep gebogen en
kersvers van de militaire academie, on- zijn stap was niet zo
der zijn leiding mijn loopbaan begon, veerkrachtig als ik had
Hij was toen al een goede vijftiger en' gedacht. Zijn blik was
had de rang van kolonel. Na de oorlog steeds op de grond ge-
waren we elkaar uit het oog verloren, richt, ineens bemerkte
Uit de kranten had ik vernomen, dat ik. dat hij niet op al
Sir John met een speciale missie naar mijn vragen antwoordde.
Egypte was gezonden, maar er waren Ik probeerde me wijs te
zeker een twintig jaren verlopen eer maken, dat dit allemaal
ik weer met hem in contact kwam. Dat verbeelding van me was,
was in Londen, in september 1937. Ik maar het hielp niet. Sir
had een lezing gehouden over de be- John was anders, dan ik
tekenis van het tankwapen in een hem in het eerste ogen-
moderne oorlog en een van de aanwezi- blik had gezien en door
gen, die met mij in debat kwam was zijn opmerking waren
Sir John. Na afloop van de vergadering mijn ogen daarvoor
kwam hij naar mij toe en nodigde m{j opengegaan,
uit hem te komen opzoeken op zijn We bezochten die
kasteel in Malvern om nog eens te pra- middag al zijn pachters
ten over de tijd, die we samen hadden
doorgebracht. Zoals dat meer gebeurt,
beloofde ik het hem, maar door allerlei
omstandigheden werd uitstel afstel, tot
ik half december van dat jaar een
briefje van hem ontving met de invi
tatie de oudejaarsavond zijn gast te zijn.
Omdat ik toen nog vrijgezel was en niets zijn weigering,
om handen had, schreef ik hem terug,
dat ik gaarne van zijn uitnodiging ge
bruik zou maken en zo reisde ik een
dag voor oudejaar naar mijn oude leer
meester.
Toen hij het vertrek had verlate
over. Hij was naar Londen gekomen zeSir John:
om me af te halen en samen reisden »Ik ben blV, dat je gekomen bent,
we naar Malvern. Ik wist, dat dat want het zou wel eens kunnen zijn,
een grote eer was want Sir John dat er hier vanavond merkwaardige
behoorde tot het type, dat zijn gasten dingen gebeuren en met z'n beiden
liet afhalen en ze dan opwachtte op
hen allen maakte hij een praatje. Hij schrok. „Neèm me niet kwalijk,
Zij allen nodigden hem uit 's avonds bij ik was met mijn gedachten elders. Kom.
hen te zijn als zij hun oudejaarsavond laat ik je het verhaal maar vertellen."
vierden, maar hij bedankte. Ik probeer- Zijn pijp was uitgegaan en hij stak er
de hem te overreden het toch te doen, de brand in voor hij begon. Hij zei:
de hoop, dat een groot gezelschap „Toen ik te oud was geworden voor de
opvrolijken, maar hij bleef bij militaire dienst, nam ik mijn ontslag en
ik hoopte de jaren, die me nog gegeven
zouden worden, rustig door te brengen
En zo zaten we om zeven uur op het landgoed, dat al eeuwen lang in
bij het haardvuur. We zouden eerst het bezit is van ons geslacht. Een jaar
laat dineren en we hadden nog alle van, mijn rust mogen genieten.
tijd voor een rustig gesprek,
butler serveerde sherry en port.
het bordes van zijn kasteel. Dat hij
voor mij een uitzondering had ge
maakt streelde mijn ijdelheid. Hij
moet iets gemerkt hebben van mijn
verbazing over de afwijking in dz
gebruikelijke gang van zaken, want
hij verontschuldigde zich.
„Ik dacht", zei hij, „dat we de weinige
uren, dat we bij elkaar zullen zijn,
maar moesten uitbuiten. We kunnen
alvast beginnen met het ophalen van
herinneringen."
Hij was als altijd charmant. In zijn
officierstijd had hij al bekend gestaan
als een uitstekend en onderhoudend
handhaafde hij ten spreek.
ben je sterker dan alleen". Ik keek
hem niet-begrijpend aan. Hij lachte, niet'
„Je denkt natuurlijk, dat ik wartaal
qe Toen werd ik op een dag bij de
president geroepen, die me vroeg of ik
bereid was een opdracht te vervullen
in Egypte. Het spijt me, dat ik hierover
niet nader kan uitweiden, maar over
die opdracht is mij voor altijd geheim
houding opgelegd. Als je de geschiede
nis van de laatste tien jaar nagaat, zal
het voor jou als militair niet moeilijk
vallen er achter te komen wat ik in
Egypte moest doen, De opdracht was
an gevaar ontbloot. Maar dat doet
er nu niet toe. Ik heb hem tot een goed
einde gebracht."
Ik wilde hem wat vragen, maar
hij beduidde mij, dat ik hem
moest laten uitspreken. Hij ver
volgde: „Tijdens mijn verblijf in
Egypte leerde ik een van die mannen
kennen, van wie de internationale
diplomatieke wereld, als ik dat zo
in het algemeen mag zeggen, zich
bedient om bepaalde plannen te ver
wezenlijken. Ik had hem nodig en
hij deed wat ik van hem verlangde,
vergis je niet, het is Hij werd voor zijn diensten betaald
Een
oudejaarsvertelling
DOOR H. J. WAALWIJK
„Heeft u de politie gewaarschuwd
vroeg ik de kolonel. Hij haalde de
schouders op. „Dat zou geen zin
hebben gehad", zei hij. „Wat kan de.
politie doen? Ik heb er lang over
nagedacht welke weg ik had te
volgen en tenslotte heb ik besloten
mijn eigen boontjes te doppen. Maar
vanavond gaat er wat gebeuren. Daar
kan je op rekenen".
Ik keek naar de klok. Het was op
slag van negen. „Als die Egyptenaar
zijn plan vanavond niet uitvoert, bent
u buiten gevaar?" De kolonel knikte.
„Ja", zei hij, „dat geloof ik wel. Maar
hij heeft nog drie uur de tijd. Nog drie
uur moet ik op mijn dood wachten."
De kolonel lachte cynisch. „Ik heb
nooit geweten, wat het betekende te
wachten tot de dood komt. Zelfs in de
slag om Verdun heb ik dat gevoel nooit
gekend. Maar nu is het dan zo ver."
Langzaam tikte de klok de tijd weg.
De seconden regen zich aaneen tot mi
nuten en de minuten tot uren. We had
den beiden geen eetlust en de tafel
bleef onaangeroerd. De kolonel staarde
maar in het vuur. Toen het half twaalf
was geworden zei hij: „Nog een half
uur geef ik hem de tijd. Nog een half
uur om te zien of ik te maken heb met
een man of met een bluffer."
Zwaar hing de stilte in het ver
trek. We lieten onze glazen nog eens
volschenken. Het werd kwart voor
twaalf. Juist overwoog ik of ik de
kolonel zou zeggen, dat hij met een
bluffer te doen had gehad, toen we
kort na elkaar het droge geluid van
twee scholen hoorden De kolonel
sprong op „Wat is dat?", vroeg hij
gejaagd. Ik zag, dat hij lijkbleek
was. In spanning wachtten we op
nog een geluid, maar het bleef stil.
Tot ineens haastige voetstappen tot
ons doordiongen. We hoorden stem
men, en een deur open en dicht
gaan. We keken om. In de kamer
stond een veldwachter. „Neem me
niet kwalijk, Sir", zei hij, „maar we
hebben een man doodgeschoten. We
waren op ronde toen we hem tegen
de ramen zagen opklimmen. Het was
onze bedoeling hem met een schot
schrik aan te jagen. Maar per onge
luk trof de kogel hem. We kunnen
de man niet thuisbrengen. Hij had
een brief bij zich met vrr«mr»- 'of
fers, als u mij vraagt zijn het Egyp
tische letters".
Achter me hoorde ik een gil. Ik keek om
en zag nog hoe de kolonel naar zyn keel
greep voor hy voorover stortte. Htf is dood,
zei de dokter later, door een plotselinge
Drie grote gebeurtenissen hebben het laatste kwartaal van het jaar 1957 beheerst- Daar waren
de grote moeilijkheden waarin onze landgenoten in Indonesië kwamen te verkeren. Daar was de
lancering van de Russische Spoetnik I en II en de Navo-topconferentie in Parijs.
Óp 1 oktober gaf de Indonesische regering
toestemming tot het houden van een West-
Irian-week. Er laaide een felle haatcampagne
op tegen alles wat Nederlands was. In massa
demonstraties werd Nieuw Guinea als In
donesisch gebied geëist. Er werden verbeten
slagzinnen op muren gekladderd en voor de
Nederlanders in Djakarta en andere plaatsen
werd het leven moeilijk.
ten Singapore. De Ne
derlandse bedrijven
werden officieel onder
rege-
Vooral toen op 2fl
november maatrege
len tegen de Neder
landse economische Indonesische
belangen werden aan
gekondigd. Die be
langen vertegenwoor
digden een waard«
van 5 miljard Neder
landse guldens. Indo
nesië ging hiertoe
over, nadat de resolu
tie over Nieuw Gui
nea in de Verenigde
Naties was verworpen.
ringscontrole gesteld.
Tijdens de besprekingen, die zij in Washington voerden, besloten president Eisen-
hower, de Britse premier Macmillan en de Belg Spaak, secretaris-generaal van de
Navo, de leden van de Navo uit te nodigen op 16 december te Parijs bijeen te komen
om nieuwe vorm te geven aan de samenwerking tussen de bondgenoten. Kort daarna werd
Eisenhower door een lichte beroerte getroffen en het leek, dat de conferentie niet
aan haar doel zou beantwoorden. Ike herstelde snel en kwam zelf naar Parijs.
Aanslag op
Soekarno
Door het optreden
van enkele Europese
landen, aangevoerd
door de Westduitse
kanselier Adenauer,
werd werd het
school bezocht. De tratie
president bleef onge
deerd. Er w
slachtoffers.
alles-
KLM weg
decembei
kwam het verbod
de K.L.M.
overheersend verlan
acht gen naar vrede.
Premier Macmillan
komt de eer toe, dat
hij de uiteenlopend?
standpunten va:
Europa
Spoetniks rondom
de aarde
Op 4 oktober lanceerden de Russen hun eerste kunstmaan. De
aardsatelliet Spoetnik begon op 800 kilometer hoogte met een snel
heid van 30.000 km per uur rondom de aarde te cirkelen.
op elkaar heeft verzoend
Kemajoran te landen.
KPM weg
Op 3 november
deden de Sowjets de
de wereld nog ver
baasder staan, want
toen ging Spoetnik
Besloten werd, II de lucht in, een
het ontwapeningsge-
zwaardere satelliet
dan de eerste en met
een hondje (Laika)
aan boord.
In de Verenigde
Staten werden hard-
lancering van de
Vanguard werd in
Florida een volko
men mislukking.
te hervatten
tegelijkertijd voort
Daarna bezette de
rode vakbond de ge-
bouwen van de te gaan met het
K.P.M. Ook andere sterken
bedrijven werden be-
uit tegenstrij-
dediging van de vrije
wereld. Helaas slaag-
dige berichten bleek, de de Amerikaanse t,J"
dat 50,000 Nederlan- delegatie er niet in,
ders het land zouden de Sowjetunie het
moeten verlaten. offensict uit handen
Evacuatie een uitgewerkt vre- g Woiiingbouwlening m Marken eiland af
desplan voor de dag
Chroesjtsjefs macht werd volkomen, toen ook maarschalk Georgl
Zjoekof als minister van defensie werd ontslagen en ook andere func-
ln het partij-apparaat moest prijsgeven. De „val van Zjoekof" wera
verdoezeld door de propaganda, die de Russen maakten met hun Spoet
niks. y
Er begon -
cuatie naar Singapore te komen. Daardoor igj Dr. Drees kondigde een gj laatste gat in de dijk, die
MHjT -~JJ r" woningbouwlening aan van Marken met het vasteland ver
gig 100 miljoen gulden tegen w«rd op 17 oktober «eslo-
§§j 6 pet., teneinde de woning- en
velen keerden 0 werd Chroesjtsjef
naar Nederland terug, staat gesteld, de bal
Circa tachtig KPM- onmiddellijk terug te
schepen wisten zich kaatsen en de weste-
aan de Indonesische lijke mogendheden te
maatregelen te beschuldigen van bij-
onttrekken en bereik- zondere bedoelingen.
de jaren, waarin we niets
elkander hadden gehoord en toen ik in
Malvern arriveerde was ik van alles,
.op. de. hoogte. Toen. ik de; hal betrad,
hield hij mij-een -ogenblik--staande en
hij.;
„Amice, anderhalve dag zijn 1
altijd
geloof, dat je
elkaar aangewezen. Er is geen gast-
vrouw om je te verwelkomen went "ejëmief 9out." Heï'is me een UOOT--
door de drukte van de dienst ben ik *h. j„ j iv, «,„,-1.-1,
vergeten te trouwen. Maar ik hoop, dat reclxt de'e avond m jouw gezelschap
je je ondanks dat toch zult amuseren fe mogen verkeren
en dat je altijd de prettigste herinne- „U draait de zaak om, kolonel",
riijgen aan mij zult bewaren." protesteerde ik. Hij wuifde met de
hand. „Laten we ons niet verliezen
IN de middag van oudejaarsdag no- i„ een spei van W00rden. Het is goed.
over6 zijn "bezHtingen wandelmg zoals ik het zeg".
„Het is een gewoonte, die ik van mijn Hi-J, dronk met langzame teugen
vader heb meegekregen, om op de 9'as 'ee9 en stopte toen een pijp.
laatste dag van het jaar langs al mijn Hij zei: „Dat ik je heb uitgenodigd.
pachters te gaan en hen de hand te is ook voor'een deel egoïsme, want
drukken En dit jaar heeft die gewoonte ik heb vanavond je hulp nodig".
omdat het wel eens de laatste
kwestie van leven of Hij verlangde meer. Toen ik dat
Hij hief het glas. Cheersweigerde, werd hij grof. Hij verweet
zei hij'; „cheers, ik heb je me.datikgeld. dathem toebeho'oYdè
eer gewaardeerd enr%I laatste in mijn eigen zak had gestoken. Toen
in Londen heeft bewezen, dat werd ik razend. Ik sloeg hem links
niet in jou heb vergist. Ik en rechts om zijn oren en zei hem,
grote carrière dat hij uit mijn buurt moest blijven,
wilde hij niet nogmaals een afram
meling krijgen."
„Het hele voorval was ik een paar
dagen later vergeten. Ik reisde terug
naar Engeland en installeerde me op
mijn bezitting. Ik genoot van de vrij
heid. van de jacht en van de gesprek
ken met mijn pachters. Maar dat genot
duurde kort. De eerste oudejaarsdag dat
ik weer in Engeland was, kreeg ik een
briefje. Het was verzonden uit Londen.
Er stonden slechts een paar zinnen op,
maar ze spraken boekdelen. Engelse
hond, stond er, je hebt me vijf klappen
gegeven, over vijf jaar, op oudejaarsdag,
oudejaarsdag zou kunnen zijn, dat ik y-^EN ogenblik zweeg hij. Hij staarde kom ik je doden. Van het begin af wist
1*4 glimlachend naar de vlammen, die ik dat die woorden waarheid bevatten.
bij hen ben."
„Kom, kom, kolonel", lachte ik, „wat
bent u somber. U ziet er uit als een. kronkelden. „Wat kan ik
goede vijftiger, u bent nog goed ter doen, kolonel?" vroeg ik aarzelend,
been en u kunt beter lopen dan ik, Hij gaf geen antwoord. Het was alsof
merk ik. Waarom zou dit uw laatste hij niet meer wist dat ik bij hem zat.
oudejaarsdag zijn?" Hij legde zijn hand Hij keek maar naar het vuur en af en
op mijn arm. „Vanavond", zei hij, „zal toe zag ik zijn lippen bewegen. Ik her
ik je vertellen waarom ik dat vermoed." haalde mijn vraag: „Kolonel, wat ver-
Ik keek hem van terzijde aan en in- wacht u van mij?"
zich grillig langs de houtblokken Ik kende de man te goed, om te weten,
dat hij geen grapjes maakte. Na dat ene
briefje kwamen er nog drie. Allemaal
van dezelfde inhoud. Alleen het aantal
jaren, dat me werd gegeven, vermin
derde. Vorig jaar was dat geredu
ceerd tot een. Dit jaar zal de Egypte
naar zijn slag slaan. Ik heb niev de
minste illusie dat hij dat niet zal doen."
Even buiten Wieldrichem
bij de zeventiende molen
onder aan de dijk verscholen,
eet men wittebrood met jam.
In het huis met rieten dak
wonen zeventien barbaren.
Als die allen binnen waren
was het dorp op zijn gemak.
Trokken zij er dan op af
om te stelen en te roven,
nou, dan kan ik u beloven,
dat dat stof tot beven gaf.
Want die rovers, blij van zin,
gapten wat ze gappen konden,
guldens, mensen, katten, honden,
alles was voor hen gewin.
Op de dag voor oude jaar
is een zoontje van Van Dalen,
dat ontbijtkoek moest gaan halen,
opgepakt door een barbaar.
toen:
ren duren
eigen buren,
niets aan doen
't Hele dorp dat kwam toen bij
't huisje aan de dijk verscholen
bij de zeventiende molen,
bij de rovers, zij aan zij.
En ze riepen:» „Hé daar, zeg I
Geef die jongen van Van Dalen I
Komen onze spullen halen....I"
De barbaren waren weg.
En ze klommen door het raam
en ze joelden en ze zongen,
want daar zat de kleine jongen,
blij bij 't noemen van zijn naam.
Want wat bleek toen Wieldrichem
't Jog moest slechts voor de barbaren
als die moe van 't stelen warén,
brood klaarmaken, ja, met jam.
Negentig directeuren van gemeente
lijke musea in de Sibbekunde kwa
men donderdag bijeen in de door de
heer Nicolaas Broese gerestaureerde
koekkelder Ye Olde Year, in het hart
je van het oude Nigtevegt. En geen
wonder is het niet de onvermoei
bare Broese, die jaar na jaar, in pi-
low gekleed, ijvert voor onze cultuur,
is het niet Nicolaas, die met wappe
rende haren spit wat hij spitten cn
delft wat hij delven kan naar verlo
ren gegane gebruiken? IDat bezorgde
hem o.m. de medaille van verdienste
van de stad Delft en het spit.
In de met beddepannen en koperwerk,
metselgewelfjes en wagenschotten zo
reëel gerestaureerde koekkelder Ye Ol
de Year te Nigtevegt ontving Broese
donderdag zijn gasten om daar het al
oude Broeschkoeken te doen herleven.
Eregast was prof. dr. Oppentroodt, die
in het voorwoord van zijn standaard
werk „Sibbe en Sabbe" over Nigtevegt
zo guitig opmerkte,, dat ook hij wel
eens met zijn nicht had gevochten. De
rest van dit 587 pagina's en 6783 voet
noten tellende standaardwerk kwam
niet ter sprake.
Nijver toog men na een inleidend
woord van de heer Broese zelf aan het
Broeschkoeken, en met een volle mond
werd weldra „Het Gilde der Broesch-
koekers" opgericht. Van de 90 aanwezigen
zwoeren er 89 trouw aan de doelstellingen
van het gilde: „broeschkoekers waar het
maar kan en van alle Nederlanders
broeschkoekers maken"; één aanwezige
kon zich met de doelstellingen niet
enigen. Hij hield niet van koek en
dan ook terneergeslagen terzijde,
kreeg een symbolische klap met
broeskoeker en werd gedwongen wenend
heen te gaan. De kreet: „Lelijke broesch-
koeker" klonk hem tot buiten Nigte
vegt na hetgeen alweer de betrekke
lijkheid van een en ander bewijst.
i_.ater in de avond werd toen nog een
negentigste lid geworven, namelijk de
heer D, A. Vliegenbhert, rijksveldwach
ter te Nigtevegt, Katschenhoek en Om
melanden, die „De hoogste tijd" om de
hoek van de deur kwam roepen. Daar
ook dit een op traditie rustend gebruik
is, werd hem in ruil voor een extra
uurtje het buitengewoon lidmaatschap
aangeboden. Straatjongens van Nigte
vegt, Katschenhoek en Ommelanden
mogen hem dan nu ook straffeloos
„Broeschkoeker..'!' naroepen, een hele
vooruitgang.
Staande werd de vergadering gesloten
en het besluit, ieder jaar tegen oudjaar
in Ye Olde Year samen te komen
broeskoeken werd in het bijzonder dooi
de heer J. Vinkenoog, directeur der
plaatselijke VW, hartelijk toegejuicht.
Snelheidsgrens
50 km
Op 1 november werd de snel
heidsgrens van 50 km. per uur in
bebouwde kommen van kracht.
Gaillard nieuwe
premier
Frankrijk, geteisterd door sta
kingen en de moeilijkheden in
Algerije en economische zorgen
kreeg in de 38-jarige Felix Gail
lard een nieuwe kabinetsforma
teur, die op 9 november een ka
binet op brede basis vormde en
een programma van nog grotere
versobering doorvoerde.
Deltawet en
Europoort
De Tweede Kamer keurde op
5 november met 106 stemmen voor
en 8 tegen het ontwerp-Deltawet
goed.
Twee dagen later lanceerde het
Rotterdamse gemeentebestuur de
plannen voor Europoort, een groot
havencomplex op het eiland Ro
zenburg.
Twee
rampen
Een
Amerikaanse straaljager
stortte op 14 november neer op de
kolonel Palmkazerne te Bussum.
Vijf soldaten werden daarbij ge
dood. Een nog vreselijker ramp
gebeurde in Lewisham bij Londen,
waar een spoorwegongeluk bijna
100 slachtoffers eiste
Op ons bureel drukt zwaar de juten prachtband, op ons hart de vele
ware woorden: het gedenkboek van de Ned. Bas Unie is uit. Zeventig
fraaie houtsneden, gravures en fotografieën, honderd grote pagina's kloeke
tekst: de afdeling Gedenkboek van de Bas Unie heeft een gaaf stuk werk
geleverd.
Zij had dat niet kunnen doen zon
der de onschatbare hulp van de be
snorde kunstfotograaf K. I. van Eek
NFG, PCJ, M.o.P., BluB. En ook niet
zonder de hulp vanhoutsnijder Ba
rend Brettschneider, en ook niet zon
der de hulp van graveur Van Zwever-
dingen, die in het voorwoord van de
directeur van de Bas Unie, jhr. mr.
Weldoorwrocht
Het is een weldoorwrocht werk, dat
begint bij de oude Batavieren. Niet dat
de Bas Unie toen al bestond, maar het
lijkt ons onder alle omstandigheden
juist, lekker vroeg te beginnen. Het
„Het sneeuwtriep ik blij,
toen ik 's morgens na mijn avond
lijk entree in de bigloo knorrend
ontwaakte. „Zegt u dat nog
eensvroeg mijn oude gast
heer, Zoel de Zeskimo, me pein
zend. „Het sneeuwthéérlijk!"
herhaalde ik. „Bedoelt u die witte
brokken?" sprak (Zoel toen
zacht.... „Noemt u dat sneeuw?
Hé, grappig
Het bleek een woord te zijn, dat de
Zeskimo's, dappere bewoners van de
bigloo's op de Zuidpool, nog niet ken
den maar het werd gelijk opgeno
men in de nieuwste druk van hun
VAIN ONZE SPECIALE
VERSLAGGEVER
woordenboek, de zgn. Dikke Sandalen.
Wie schetst mijn verbazing toen ik
pas die ochtend ontdekte, dat de
Zeskimo's gewoon Nederlands spra
ken? Zoel, mijn wijze gastheer, gaf
er direct de verklaring voor. „Me
neer", zei hij, „dat is tegenwoordig
in boeken en films heel gewoon, dus
waarom wij niet?"
De man had gelijk. Naarstig begon
ik hem uit te vragen naar de viering
van oud en nieuw, het onderwerp
toch, waarvoor ik de barre tocht in
opdracht van de redactie had onder
nomen. „Komt u maar mee", sprak
hij. „Dan zal ik u ons oud en nieuw
laten zien". We wandelden door de
sneeuw, elkaar af en toe vrolijk „in
zepend" en sneeuwballen gooiend. Ik
was zeer benieuwd. Daar stonden
twee bigloo's. Eén oud, nalf gesmol
ten en in elkaar gezakt, één vierkant
met vrolijke gordijntjes voor de
raampjes, glinsterend in de zon
..Kijk", sprak Zoel trots, „dat is
oud, dat is nieuw. Dèt is nu onze
opvatting van oud en nieuw. Goe
dendag".
Wenend bond ik de schaatsen on
der, sloeg de benen uit en koerste
aan op Texel, vanwaar ik de boot
kon nemen. Ik dacht aan mijn onkos-
tenrekening en rilde.
ragfijne schetsje Bas de Batavier"
bewijst dat dan ook zonneklaar, al
kunnen we het met de strekking niet
helemaal eens zijn.
Dan breekt in de historische loop
van het gedenkboek het jaar 1920 aan.
Fierbesnorde heren groepen samen op
een verbleekte foto, allen met de
rechterhand wijzend op een stuk mod
derige grond. Daar zou het hoofdge
bouw verrijzen. Wel, het is verrezen,
dat ziet u op de volgende twintig fo
to's, die alle fijne details van gevel
versiering, ontvangsthall en toiletten
laten zien
Ferme taal
Over het werk van de Bas Unie
schrijft dan drs. Weivelaer in ferme
taal stevige waarheden: Bas na bas
werd de wereld ingeworpen, soms wel
drie op een dag. In 1935 richt men
naast de afdeling Contra Bas en Pro
een nieuwe montage-lijn in
voor de vervaardiging van baritons en
bastertsuiker. Dan treedt in 1937 de
vormgever Van Weerden in dienst en
zijn eerste werk is, een betere krul-
vor, geven aan de bas-staart en
de gevel te versieren met het beroem
de bas-reliëf, dat sedertdien alle
vormgevers tot voorbeeld is gaan die
nen.
Het is een r ooi boek geworden, dat
we graag in ieders hand zien. We wen
de Bas Unie geluk met de uitgave
van dit gave werk.