|lieume £riJtscl)e (Courant Alle Nederlanders moeten nu uit Indonesië weg Viaduct stort neer op gestrande trein Subandrio: breuk is niet onmogelijk Onze consulaten worden lieden gesloten Onderzeeboot met Turk in Zwaardvis aanvaring Prinses helpt landgenoten St. Een radioverslaggever zei wat Nicolaas bedolven onder rijstebrijberg van brieven Gratis Koopuur W DONDERDAG 5 DECEMBER 1957 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie Redactie, Abonnemente Advertentie-afdeling: Te) 31441. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter Familieberichten ƒ0,18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting.) Postrekening 58936 Achtendertigste jaargang no. 11128 HoofdredacteurDr E OIEMER Chet-red.: BW) ENSERINB cURISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD foor Leiden en Omstreken „^tanfpostirb is abebleuett myn in teyljenapocl" BOEIENDE NATUUR ZIE PAGINA 3 Eerst 9000 werklozen dan de middenstand en dan de rest. A LLE WERKLOZE NEDERLANDERS moeten Indonesië verlaten. Dit heeft de Indonesische minister van justi tie, Gustaaf Adolf Maengkom, (die indertijd als rechter optrad tegen de heer Jungschlager) vandaag gelast. Het bevel treedt heden in werking. In kringen van de Indonesische immigratiedienst te Djakarta werd verklaard, dat dit bevel ook van toepassing is op Nederlanders, die door Indonesiërs kunnen worden vervangen. Tot lien zouden bijv. behoren het personeel van de K.L.M., voorzover het niet contractueel verbonden is aan de Garuda Indonesian Airways, die eigendom is van de Indonesische regering. Maengkom deelde aan de pers mede, dat ongeveer 50.000 Nederlanders, die in Indonesië wonen, moeten vertrekken of zullen worden uitgewezen. Hij noemde dit besluit in overeenstemming met de strijd voor de „bevrijding" van Nieuw-Guinea. Het eerst zullen volgens de immigratiedienst de 9000 Nederlanders vertrekken, die steun ontvangen van "de Nederlandse rege ring. Dan zou de Nederlandse middenstand volgen en vervolgens de rest van de Nederlandse gemeenschap. Maengkom zeidc, dat er voor de Nederlandse deskundigen een uitzondering zou worden gemaakt. Volgens de immigratiedienst kunnen Nederlanders, die hun zaken aan Indonesiërs willen overdragen, een inreisvisum kragen. Het Indonesische ministerie van buitenlandse zaken heeft heden de Nederlandse diplomatieke vertegen woordiging verzocht alle Nederland se consulaten in Indonesië te sluiten. Lapian, hoofd van het directoraat Europa van het Indonesische minis terie van buitenlandse zaken, over handigde de Nederlandse diploma tieke vertegenwoordiger, de heer Hasselman een nota, die verklaart: „Gezien de huidige politieke ge beurtenissen in Indonesië ziet de In donesische regering niet langer het nut in van het voortbestaan van de Nederlandse consulaten in dit land". De nota verzoekt onmiddellijk alle werkzaamheden in verband met cultuur, pers en militaire zaken te staken. De personen, die zich met deze werk zaamheden bezig hielden, zijn de heren R. Pekelharing, J. E. Schaap, A. V. van Blommenstein en kapitein-luitenant ter zee J. L. Dencher. De consulaire afdeling van de Nederlandse diplomatieke verte genwoordiging te Djakarta wordt niet ge- Deze stap betekent niet, dat de diplo matieke betrekkingen verbroken zijn. Ne derlandse consulaten zijn gevestigd te Bandoeng, Semarang, Soerabaja, Makas sar. Palembang en Medan. Dreigement Als de Nederlanders niet spoedig ver dwijnen, zal Indonesië maatregelen ne men, verklaarde Maengkom kort voordat bovengenoemde besluiten bekend werden. Hij vertelde voorts, dat de immigratie dienst contact had gehad met de Neder landse diplomatieke vertegenwoordiging over maatregelen voor terugzending, doch dit werd zowel in Den Haag als te Dja karta van Néderlandse zijde officieel ont- De Indonesische maatregelen volgden kort nadat er tekenen waren, dat er bij de Indonesische autoriteiten ook een stroming was, die op matiging van de ac tie tegen de Nederlanders aandrong: J EEN WAARSCHUWING van de gou verneur der Bank Indonesia. 2 EEN AANSPORING van premier Djuanda om geen inbreuk te maken op de vrijheid, veiligheid en eigen dommen van mensen. g EEN VERKLARING van de minister van voorlichting Sudibjo om niet op te treden tegen de Nederlanders maar tegen de Nederlandse r-gering. EEN OPDRACHT van het militair commando te Djakarta om de over neming van het K.P.M.-gebouw on gedaan te maken. 2 HERSTEL van het radiotelefonisch verkeer met Nederland. Waarschuwing .,Ik ben niet van plan de Nederlandse belangen hier te besehermen." zei de gou verneur van de Bank van Indonesië, Sja- fruddin in een waarschuwende rede voor de nationale wederopbouw-conferentic, „maar laten wü behoorlijk handelen ten einde de Indonesische economie niet in gevaar te brengen. De geldcirculatie is verstoord, om dat er een stormloop is geweest op de Nederlandse banken door mensen die geld wilden opnemen. Dit heeft ge leid tot verwarring in het gehele land. De gouverneur noemde de situatie kri tiek en om zijn woorden te onderstrepen vertelde hij hoe in Soerabaja arbeiders tien tabakspakhuizen hebben platgebrand Nederlandse werknemers werden daar op hun kantoren gevangen gehouden. Wanneer de K.P.M. niet meer functio neert. wordt het gevaar voor onze econo mie nog groter, waarschuwde Siafi-uddin Namens de Nederlandse banken Is ver klaard, dat de banken niet door de In donesische arbeiders in beslag 'zün ge nomen. „Wü zün nog baas in eigen huis," deelde de heer H. D. Hoving, directeur van de Escomptobank mee. „Wat er vandaag (gisteren) op de ban ken gebeurde, was, dat de leden van de vakbonden de directeuren bezochten en vroegen de leiding over te dragen. Dit werd geweigerd". Leden van de vakbonden waren voor de bankgebouwen geposteerd en bij de Ne- derlandsche Handel-Maatschappij werd aan bezoekers gevraagd de namen bekend te maken Een min of rneer gelijke situatie heeft zich bij de andere Nederlandse handels, firma's voorgedaan. De minister van scheepvaart heeft of ficieel meegedeeld, dat de K.P.M. nog eigendom is van de K.P.M. Deze berichten stemmen overeen met de berichten, die gisteren ln Den Haag zijn ontvangen, dat de werkzaamheden op d< Nederlandse bedrijven normaal worden voortgezet. De rode .stakersvlag, die dinsdag op het K.P.M.-gebouw te Djakarta was gehesen, gisteren neergehaald. In plaats daar- a is de Indonesische vlag gehesen. De woordvoerder van de Nederlandse diplo matieke vertegenwoordiging verwees vragen over de status van het gebouw de militaire commandant van De directeur van de Nederlandsche Handel-Mij, die uit Singapore naar Dja karta reisde, kreeg geen toestemming het vliegtuig te verlaten en moest naar Perth in Australië doorvliegen. In Bandoeng wasten de gasten ii hotels zelf hun borden en maakten het eten klaar. Er waren plannen om van de Intematio en de Borsumij ove nemen. Een passagier van de Oranje klaarde te Singapore, dat te Djakarta op de muren aansporingen geschilderd zijn om de Nederlanders de keel af te sniiden. Australië belooft asiel Dg Australische minister van im migratie heeft verklaard, dat een Nederlands verzoek om een toe vluchtsoord te verschaffen aan be dreigde Nederlanders in Indonesië, met de meeste sympathie behandeld 7.al worden. De Australisqhe regering is zeer bezorgd over de wending, die Ie campagne tegen de Nederlanders genomen heeft. In WalJstreet .meent men, dat de gebeur tenissen in Indonesië weinig invloed zul len hebben op Amerika. De Caltex Pacific Petroleum Company verklaart, dat haar investeringsplannen van drie kwart mil jard gulden in Indonesië zullen voortgaan Mao Tse-toeng heeft verklaart, dat rood- Ghina Indonesië zal steunen bij de plan tot inlijving van Nederlands Nieuw- Guinea. Volgens de voorzitter van het algemeen Geweld tegen Nieuw-Guinea is niet uitgesloten EEN GESPREK tussen Nederland en Indonesië zonder dat de soevereini teit over Nieuw-Guinea ter sprake komt, is onmogelijk. Dit zeide de Indonesische minister van buitenlandse zaken Subandrio gisteren te Parijs op doorreis van New York naar Djakarta. Basis voor normale betrekkingen is een oplossing inzake Nieuw-Guinea. Hiertoe moet Nederland het ini tiatief nemen. Minister Luns moet de toegestoken vriendschapshand ver wezenlijken, aldus Subandrio. Indonesische Indonesië zal geen moeilijkheden in de weg leggen aan een uittocht van alle Ne derlanders. Over de mogelijkheid van na tionalisatie der bedrijven zal eerst met Djakarta moeten worden gesproken Toen Subandrio Indonesië verliet, was er nog' niet gedacht aan een militair optrèden te gen Nieuw-Guinea, maar Subandrio weet niet, wat er intussen in Indonesië is ge- V. Roijen stelt Amerika O]) de hoogte De Nederlandse ambassadeur te Wash ington, dr. J. H. van Roijen, heeft een ontmoeting aangevraagd met de Ameri kaanse onderminister van buitenlandse zaken, M. Christian Herter. haar diplo matieke waarnemers menen over het In donesische optreden tegen de Nederland se belangen. Duitsers nemen onze plaats in In finanoiële kringen te Djakarta i_ volgens Ass. Press bekend geworden, dat de Bank Deutscher L&nder de betalin gen van de Europese Betaliings-Uraie aar de Bank van Indonesië heeft overgeno- Hr. Ms. onderzeeboot Zwaardvis is gisteravond om tien over zes op de Nieuwe Waterweg tussen Maas sluis en Vlaardingen in aanvaring gekomen met het 5595 ton metende Turkse schip Tanar. De Zwaardvis, die doorgaans een bemanning van 65 koppen heeft, schaafde met de stuurboordzijde langs de Turk en werd daarbij licht beschadigd., onderzeeboot keerde terus van de i'ee. Hel 1300 ton (wal1 plaat- boven water) metende vaartuig kwam in de mist het uitgaande Turkse sohlp tegen. De besohermkap van de stuurboordlan- ceerbuis van de Zwaardvis werd bescha digd. De Tanar had slechts verf schade. Deze wonderlijk goed afgelopen aan varing heeft echter enkele incideniten tot gevolg gehad. Doordat zij moesten ulwij- ken. kwamen twee schepen in moeilijk heden. Een daarvan, de 5781 b.r.t. meten de Drachenfels uit Bremen, voer daarbij van dukdalf 15 aan de noordelijke oever de gasketel en de' llchtopstand stuk. Duk dalf groen 15 aan de linker oever werd in z'n geheel stuk gevaren door een on bekend gebleven schip. Communisten eisten in de di rectiekamer van de Koninklijke Paketvaartmaatschappij te Dja karta ondertekening van een akte, waarbij de K.P.M. werd overgedragen aan het perso neel. De directie weigerde ech ter. Hier ziet men beide par tijen beraadslagen De stichting Hulp aan Landgenoten in Indonesië te 's-Gravenhage deelt mede, van H.K.H. Prinses Wilhelrnina een belangrijke gift te hebben ont vangen ter ondersteuning van de werkzaamheden der stichting. (Het gironummer van de stichting, Anna Paulownastraat 11 Den Haag. is 308). Minstens 100 mensen zijn on het leven gekomen en 200 ge wond bij een gecompliceerde trein ramp in de Londense voorstad Lewisham. Tijdens het spitsuur gis teravond reed een stoomtrein met volle vaart in op een stilstaande dieselelektrische trein. De diesel, die onder een viaduct voor een onveilig sein wachtte, werd met zo'n kracht getroffen dat verschillende wagon: omhoog schoven en de spoorbrug gedeeltelijk van zijn stalen kolom men tilden, zodat die op de diesel trein neerstortte. Een derde trein, die juist over het viaduct zoh rijden, kon nog net op tijd worden afgeremd, maar ont spoorde daarbij. Met zijn volle ge wicht drukkend op het scheefge zakte viaduct bleef deze trein een dodelijke bedreiging vormen voor de tientallen brandweerlieden en andere redders, die onvermoeid ble ven doorwerken om de opgeslotenen onder de 3000 passagiers van de ver ongelukte treinen te bevrijden. Voor velen kwam deze hulp te laat. Men legde hun lichamen onder jassen en dekens naast dc spoorbaan neer. Met snij branders en koevoeten worstelden de red dingsploegen voort ki de wirwar van ver- Sukarno en Hatta niet verzoend De nationale opbouwconferentie te Dja karta is afgelopen en heeft de behandeling van het dringendste vraagstuk: De vor ming van een zakenkabinet onder Sukarno en Hatta, of een presidentieel kabinet, uit gesteld. De bevindingen worden ter goed keuring voorgelegd aan het kabinet, o.a. een oproep tot onmiddellijke Instelling bogen stalen binten en versplinterd hout werk. Dokters trachtten tussen de wrak stukken te komen om gewonden morfine- injeoties te geven. Vanmorgen werd gekendgemaakt, dat minstens 100 reizigers forensen en huisvrouwen, die inkopen hadden ge daan de dood hadden gevonden en dat er meer dan 200 gewonden waren. Vele lijken moeten zich nog tussen de wrak stukken bevinden. In elk geval is dit voor Groot-Britan- nië op twee na het ergste spoorwegon geluk vaü deze eeuw. De zwaarste ramp gebeurde in mei 1915 toen twee troepen- treinen in Schotland op elkaar inreden. Daarbij kwamen 227 mensen om het leven. Op 8 oktober 1953 was er in de Londen se voorstad Harrow een botsing tussen drie treinen, waarbij 112 mensen werden gedood. Na ruim zeven uur moest het reddings werk worden stopgezet, omdait men door de dichte mist niets meer kon zien en de ondermijnde spoorbrug geheel dreigde neer te storten. Men zou vandaag protoe- ren do brug te stutten. Vergeefs wachtte men op Amerika's aarclsatelliet Duizenden belangstellenden hebben een dag en een nacht doorgebracht op het strand van Cape Canaveral, om het grote moment mee te maken, waarop de reusachtige Vanguard-raket zon worden gelanceerd. Vüf keer werd hun een nieuwe startt(jd opgegeven, toen zü dc vüfde keer weer vergeefs naar het proefterreln tuurden werd geen nieuwe tijd meer gegeven. Er zün tal van kleine technische storingen aan het licht gekomen, en het l(jkt niet waar- -chünlük dat nog op de vüfde decem ber een vierde maan door de bomen zal sohünen Dr. Hagen, hel hoofd van het Vanguard- project. verklaarde vanmorgen dat men. om een aantal kleine mocilükhedcn od te lossen, een deel van de brandstof vloeibare zuurstof uit het projectiel moest verwüderen. Dit heeft vele aren geduurd cn men zal eveneens lange tiid nodig hebben om de brandstof weer aan te brengen. Bovendien is volgent dr. Hagen de wind minder gunstig go- worden en is het personeel, dat voor een groot deel dertig uur lang onder hoogspanning heeft gewerkt, overver moeid. Vooral dit laatste zou voor het welslagen van de proef gevaarlijk kun nen zjjn. Gamma 1957 Later op de dag is officieel meegedeeld dat in de loop van vandaag geen poging zal worden gedaan, de raket af te schie ten. Wanneer het de Amerikanen gelukt de kunstmaan in haar baan te brengen, zal zü „Gamma 1957" worden genoemd. De Gamma is de derde letter van het Griekse alfabet: het aardsatellietjc is de derde kunstmatige maan. CJT. NICOLAAS zit vandaag, de dag van zijn verjaardag, bedolven on der de post en hij weet er niet meer uit te komen. Bijna 19.000 kinderen uit Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland, België, Luxemburg, Frankrijk en Engeland hebben de kindervriend een briefje geschreven. En dagelijks Voor ieder kind 11 mooie taart Amsterdam. En op de achterkant tan de kaart dankt St. Nicolaas de kin deren voor hun brieven. Natuurlijk heeft de Sint het te druk al deze post zelf te verwerken en daarom heeft hij de leerlingen van de hoooste klassen van middelbare --- de radio scholen in Amsterdam gevraagd de shZZZx» ndZ.llJln «J? luisterden hem een briefje zouden kaarten te adresseren en de post ver- simpele adressering „Sint Nicolaas sturen over hun indrukken der fc ,ortercn Dg orlginee*°t'e Nou. de briefjes- zijn gekomen en ven worden nog apart met een vrien- iu is het eigenlijk niet leuk meer. delijk woord van de Sint beantwoord Maar St. Nicolaas wil al die enthou- De Amsterdamse middelbare scho udertjes niet teleurstellen en Heren werken zich ijverig door de als de kindere Amsterdam". Ja, de Sint zit er een beetje mee En alles Is gekomen door de Neder landse radioverslaggever Werner slaste i Kohn, die de intocht van St Nicolaas hij heeft hel l.C.A ingeschakeld. Nu postr'i)stebreiberg"van Sint Nicolaas Amsterdam versloeg in een uitzen- worden er duizenden prentbriefkaar- heen en vandaag of morgen zullen n toen in ten gedrukt, waarop een foto staat niet alleen de Nederlandse, maar ook 'telde, dat van St. Nicolaas op de plaats van aan- duizenden kinderen in het buitenland ou vinden, komst voor de Sint Nicolaaskerk In 9». Nicolaas dankbaar zjjn WOENSDAG VAN 12—1 UUR (stempel 4) ELKE DAG 1 UUR GRATIS KOPEN KOOP U RIJK Leiden Noordwijk GOEMAAT Katwijk Rijnsburg WEERBERICHT IETS KOUDER Overwegend droog weer met vooral aanvankelijk od Ifr—vele plaatsen mist en weinig wind. Later zwakke tot ma tige wind uit zuidelijke rich tingen. Over het algemeen iets lagere temperarturen. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Vrijdag 6 december: zon op 8.34 uur, om- der 16.32 uur; maan op 16,18 uur. onder 7.26 uur. Op 7 december volle maam yOOR SINT-NICOLAAS bleel de deur gesloten; een merk waardig relaas dat u voor of na het uitpakken der surprises graag zult volgen. En weet u wat de groten des lands vanavond krij gen? U kunt het allemaal uit voerig lezen op pagina 5. Bij botsing in Londense mist 100 doden en 200 gewonden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 1