|lieume £riJtscl)e (Courant
Alle Nederlanders moeten nu uit
Indonesië weg
Viaduct stort neer
op gestrande trein
Subandrio: breuk
is niet onmogelijk
Onze consulaten worden
lieden gesloten
Onderzeeboot
met Turk in
Zwaardvis
aanvaring
Prinses helpt
landgenoten
St.
Een radioverslaggever zei wat
Nicolaas bedolven onder
rijstebrijberg van brieven
Gratis Koopuur
W
DONDERDAG 5 DECEMBER 1957
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie Redactie, Abonnemente
Advertentie-afdeling: Te) 31441.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter
Familieberichten ƒ0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Achtendertigste jaargang no. 11128
HoofdredacteurDr E OIEMER
Chet-red.: BW) ENSERINB
cURISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
foor Leiden en Omstreken
„^tanfpostirb is abebleuett
myn in teyljenapocl"
BOEIENDE
NATUUR
ZIE PAGINA 3
Eerst 9000 werklozen dan de middenstand en dan de rest.
A LLE WERKLOZE NEDERLANDERS moeten Indonesië
verlaten. Dit heeft de Indonesische minister van justi
tie, Gustaaf Adolf Maengkom, (die indertijd als rechter
optrad tegen de heer Jungschlager) vandaag gelast. Het
bevel treedt heden in werking.
In kringen van de Indonesische immigratiedienst te
Djakarta werd verklaard, dat dit bevel ook van toepassing
is op Nederlanders, die door Indonesiërs kunnen worden
vervangen. Tot lien zouden bijv. behoren het personeel
van de K.L.M., voorzover het niet contractueel verbonden
is aan de Garuda Indonesian Airways, die eigendom is
van de Indonesische regering.
Maengkom deelde aan de pers mede, dat ongeveer 50.000 Nederlanders, die
in Indonesië wonen, moeten vertrekken of zullen worden uitgewezen. Hij
noemde dit besluit in overeenstemming met de strijd voor de „bevrijding"
van Nieuw-Guinea. Het eerst zullen volgens de immigratiedienst de 9000
Nederlanders vertrekken, die steun ontvangen van "de Nederlandse rege
ring. Dan zou de Nederlandse middenstand volgen en vervolgens de rest
van de Nederlandse gemeenschap.
Maengkom zeidc, dat er voor de Nederlandse deskundigen een uitzondering zou
worden gemaakt. Volgens de immigratiedienst kunnen Nederlanders, die hun zaken
aan Indonesiërs willen overdragen, een inreisvisum kragen.
Het Indonesische ministerie van
buitenlandse zaken heeft heden de
Nederlandse diplomatieke vertegen
woordiging verzocht alle Nederland
se consulaten in Indonesië te sluiten.
Lapian, hoofd van het directoraat
Europa van het Indonesische minis
terie van buitenlandse zaken, over
handigde de Nederlandse diploma
tieke vertegenwoordiger, de heer
Hasselman een nota, die verklaart:
„Gezien de huidige politieke ge
beurtenissen in Indonesië ziet de In
donesische regering niet langer het
nut in van het voortbestaan van de
Nederlandse consulaten in dit land".
De nota verzoekt onmiddellijk alle
werkzaamheden in verband met cultuur,
pers en militaire zaken te staken.
De personen, die zich met deze werk
zaamheden bezig hielden, zijn de heren
R. Pekelharing, J. E. Schaap, A. V. van
Blommenstein en kapitein-luitenant ter
zee J. L. Dencher. De consulaire afdeling
van de Nederlandse diplomatieke verte
genwoordiging te Djakarta wordt niet ge-
Deze stap betekent niet, dat de diplo
matieke betrekkingen verbroken zijn. Ne
derlandse consulaten zijn gevestigd te
Bandoeng, Semarang, Soerabaja, Makas
sar. Palembang en Medan.
Dreigement
Als de Nederlanders niet spoedig ver
dwijnen, zal Indonesië maatregelen ne
men, verklaarde Maengkom kort voordat
bovengenoemde besluiten bekend werden.
Hij vertelde voorts, dat de immigratie
dienst contact had gehad met de Neder
landse diplomatieke vertegenwoordiging
over maatregelen voor terugzending, doch
dit werd zowel in Den Haag als te Dja
karta van Néderlandse zijde officieel ont-
De Indonesische maatregelen volgden
kort nadat er tekenen waren, dat er bij
de Indonesische autoriteiten ook een
stroming was, die op matiging van de ac
tie tegen de Nederlanders aandrong:
J EEN WAARSCHUWING van de gou
verneur der Bank Indonesia.
2 EEN AANSPORING van premier
Djuanda om geen inbreuk te maken
op de vrijheid, veiligheid en eigen
dommen van mensen.
g EEN VERKLARING van de minister
van voorlichting Sudibjo om niet op
te treden tegen de Nederlanders maar
tegen de Nederlandse r-gering.
EEN OPDRACHT van het militair
commando te Djakarta om de over
neming van het K.P.M.-gebouw on
gedaan te maken.
2 HERSTEL van het radiotelefonisch
verkeer met Nederland.
Waarschuwing
.,Ik ben niet van plan de Nederlandse
belangen hier te besehermen." zei de gou
verneur van de Bank van Indonesië, Sja-
fruddin in een waarschuwende rede voor
de nationale wederopbouw-conferentic,
„maar laten wü behoorlijk handelen ten
einde de Indonesische economie niet in
gevaar te brengen.
De geldcirculatie is verstoord, om
dat er een stormloop is geweest op de
Nederlandse banken door mensen die
geld wilden opnemen. Dit heeft ge
leid tot verwarring in het gehele
land.
De gouverneur noemde de situatie kri
tiek en om zijn woorden te onderstrepen
vertelde hij hoe in Soerabaja arbeiders
tien tabakspakhuizen hebben platgebrand
Nederlandse werknemers werden daar
op hun kantoren gevangen gehouden.
Wanneer de K.P.M. niet meer functio
neert. wordt het gevaar voor onze econo
mie nog groter, waarschuwde Siafi-uddin
Namens de Nederlandse banken Is ver
klaard, dat de banken niet door de In
donesische arbeiders in beslag 'zün ge
nomen. „Wü zün nog baas in eigen huis,"
deelde de heer H. D. Hoving, directeur
van de Escomptobank mee.
„Wat er vandaag (gisteren) op de ban
ken gebeurde, was, dat de leden van de
vakbonden de directeuren bezochten en
vroegen de leiding over te dragen. Dit
werd geweigerd".
Leden van de vakbonden waren voor de
bankgebouwen geposteerd en bij de Ne-
derlandsche Handel-Maatschappij werd
aan bezoekers gevraagd de namen bekend
te maken
Een min of rneer gelijke situatie heeft
zich bij de andere Nederlandse handels,
firma's voorgedaan.
De minister van scheepvaart heeft of
ficieel meegedeeld, dat de K.P.M. nog
eigendom is van de K.P.M.
Deze berichten stemmen overeen met de
berichten, die gisteren ln Den Haag zijn
ontvangen, dat de werkzaamheden op d<
Nederlandse bedrijven normaal worden
voortgezet.
De rode .stakersvlag, die dinsdag op het
K.P.M.-gebouw te Djakarta was gehesen,
gisteren neergehaald. In plaats daar-
a is de Indonesische vlag gehesen. De
woordvoerder van de Nederlandse diplo
matieke vertegenwoordiging verwees
vragen over de status van het gebouw
de militaire commandant van
De directeur van de Nederlandsche
Handel-Mij, die uit Singapore naar Dja
karta reisde, kreeg geen toestemming het
vliegtuig te verlaten en moest naar Perth
in Australië doorvliegen.
In Bandoeng wasten de gasten ii
hotels zelf hun borden en maakten het
eten klaar. Er waren plannen om van
de Intematio en de Borsumij ove
nemen. Een passagier van de Oranje
klaarde te Singapore, dat te Djakarta op
de muren aansporingen geschilderd zijn
om de Nederlanders de keel af te sniiden.
Australië belooft asiel
Dg Australische minister van im
migratie heeft verklaard, dat een
Nederlands verzoek om een toe
vluchtsoord te verschaffen aan be
dreigde Nederlanders in Indonesië,
met de meeste sympathie behandeld
7.al worden. De Australisqhe regering
is zeer bezorgd over de wending, die
Ie campagne tegen de Nederlanders
genomen heeft.
In WalJstreet .meent men, dat de gebeur
tenissen in Indonesië weinig invloed zul
len hebben op Amerika. De Caltex Pacific
Petroleum Company verklaart, dat haar
investeringsplannen van drie kwart mil
jard gulden in Indonesië zullen voortgaan
Mao Tse-toeng heeft verklaart, dat rood-
Ghina Indonesië zal steunen bij de plan
tot inlijving van Nederlands Nieuw-
Guinea.
Volgens de voorzitter van het algemeen
Geweld tegen Nieuw-Guinea
is niet uitgesloten
EEN GESPREK tussen Nederland en Indonesië zonder dat de soevereini
teit over Nieuw-Guinea ter sprake komt, is onmogelijk. Dit zeide de
Indonesische minister van buitenlandse zaken Subandrio gisteren te Parijs
op doorreis van New York naar Djakarta. Basis voor normale betrekkingen
is een oplossing inzake Nieuw-Guinea. Hiertoe moet Nederland het ini
tiatief nemen. Minister Luns moet de toegestoken vriendschapshand ver
wezenlijken, aldus Subandrio.
Indonesische Indonesië zal geen moeilijkheden in de
weg leggen aan een uittocht van alle Ne
derlanders. Over de mogelijkheid van na
tionalisatie der bedrijven zal eerst met
Djakarta moeten worden gesproken Toen
Subandrio Indonesië verliet, was er nog'
niet gedacht aan een militair optrèden te
gen Nieuw-Guinea, maar Subandrio weet
niet, wat er intussen in Indonesië is ge-
V. Roijen stelt Amerika
O]) de hoogte
De Nederlandse ambassadeur te Wash
ington, dr. J. H. van Roijen, heeft een
ontmoeting aangevraagd met de Ameri
kaanse onderminister van buitenlandse
zaken, M. Christian Herter. haar diplo
matieke waarnemers menen over het In
donesische optreden tegen de Nederland
se belangen.
Duitsers nemen onze
plaats in
In finanoiële kringen te Djakarta i_
volgens Ass. Press bekend geworden, dat
de Bank Deutscher L&nder de betalin
gen van de Europese Betaliings-Uraie aar
de Bank van Indonesië heeft overgeno-
Hr. Ms. onderzeeboot Zwaardvis
is gisteravond om tien over zes op
de Nieuwe Waterweg tussen Maas
sluis en Vlaardingen in aanvaring
gekomen met het 5595 ton metende
Turkse schip Tanar. De Zwaardvis,
die doorgaans een bemanning van
65 koppen heeft, schaafde met de
stuurboordzijde langs de Turk en
werd daarbij licht beschadigd.,
onderzeeboot keerde terus van de
i'ee. Hel 1300 ton (wal1 plaat-
boven water) metende vaartuig
kwam in de mist het uitgaande Turkse
sohlp tegen.
De besohermkap van de stuurboordlan-
ceerbuis van de Zwaardvis werd bescha
digd. De Tanar had slechts verf schade.
Deze wonderlijk goed afgelopen aan
varing heeft echter enkele incideniten tot
gevolg gehad. Doordat zij moesten ulwij-
ken. kwamen twee schepen in moeilijk
heden. Een daarvan, de 5781 b.r.t. meten
de Drachenfels uit Bremen, voer daarbij
van dukdalf 15 aan de noordelijke oever
de gasketel en de' llchtopstand stuk. Duk
dalf groen 15 aan de linker oever werd
in z'n geheel stuk gevaren door een on
bekend gebleven schip.
Communisten eisten in de di
rectiekamer van de Koninklijke
Paketvaartmaatschappij te Dja
karta ondertekening van een
akte, waarbij de K.P.M. werd
overgedragen aan het perso
neel. De directie weigerde ech
ter. Hier ziet men beide par
tijen beraadslagen
De stichting Hulp aan Landgenoten
in Indonesië te 's-Gravenhage deelt
mede, van H.K.H. Prinses Wilhelrnina
een belangrijke gift te hebben ont
vangen ter ondersteuning van de
werkzaamheden der stichting.
(Het gironummer van de stichting, Anna
Paulownastraat 11 Den Haag. is 308).
Minstens 100 mensen zijn on
het leven gekomen en 200 ge
wond bij een gecompliceerde trein
ramp in de Londense voorstad
Lewisham. Tijdens het spitsuur gis
teravond reed een stoomtrein met
volle vaart in op een stilstaande
dieselelektrische trein. De diesel, die
onder een viaduct voor een onveilig
sein wachtte, werd met zo'n kracht
getroffen dat verschillende wagon:
omhoog schoven en de spoorbrug
gedeeltelijk van zijn stalen kolom
men tilden, zodat die op de diesel
trein neerstortte.
Een derde trein, die juist over het
viaduct zoh rijden, kon nog net op
tijd worden afgeremd, maar ont
spoorde daarbij. Met zijn volle ge
wicht drukkend op het scheefge
zakte viaduct bleef deze trein een
dodelijke bedreiging vormen voor
de tientallen brandweerlieden en
andere redders, die onvermoeid ble
ven doorwerken om de opgeslotenen
onder de 3000 passagiers van de ver
ongelukte treinen te bevrijden.
Voor velen kwam deze hulp te laat.
Men legde hun lichamen onder jassen en
dekens naast dc spoorbaan neer. Met snij
branders en koevoeten worstelden de red
dingsploegen voort ki de wirwar van ver-
Sukarno en Hatta
niet verzoend
De nationale opbouwconferentie te Dja
karta is afgelopen en heeft de behandeling
van het dringendste vraagstuk: De vor
ming van een zakenkabinet onder Sukarno
en Hatta, of een presidentieel kabinet, uit
gesteld. De bevindingen worden ter goed
keuring voorgelegd aan het kabinet, o.a.
een oproep tot onmiddellijke Instelling
bogen stalen binten en versplinterd hout
werk. Dokters trachtten tussen de wrak
stukken te komen om gewonden morfine-
injeoties te geven.
Vanmorgen werd gekendgemaakt, dat
minstens 100 reizigers forensen en
huisvrouwen, die inkopen hadden ge
daan de dood hadden gevonden en dat
er meer dan 200 gewonden waren. Vele
lijken moeten zich nog tussen de wrak
stukken bevinden.
In elk geval is dit voor Groot-Britan-
nië op twee na het ergste spoorwegon
geluk vaü deze eeuw. De zwaarste ramp
gebeurde in mei 1915 toen twee troepen-
treinen in Schotland op elkaar inreden.
Daarbij kwamen 227 mensen om het leven.
Op 8 oktober 1953 was er in de Londen
se voorstad Harrow een botsing tussen
drie treinen, waarbij 112 mensen werden
gedood.
Na ruim zeven uur moest het reddings
werk worden stopgezet, omdait men door
de dichte mist niets meer kon zien en
de ondermijnde spoorbrug geheel dreigde
neer te storten. Men zou vandaag protoe-
ren do brug te stutten.
Vergeefs wachtte
men op Amerika's
aarclsatelliet
Duizenden belangstellenden hebben een
dag en een nacht doorgebracht op het
strand van Cape Canaveral, om het
grote moment mee te maken, waarop
de reusachtige Vanguard-raket zon
worden gelanceerd. Vüf keer werd hun
een nieuwe startt(jd opgegeven, toen
zü dc vüfde keer weer vergeefs naar
het proefterreln tuurden werd geen
nieuwe tijd meer gegeven. Er zün tal
van kleine technische storingen aan het
licht gekomen, en het l(jkt niet waar-
-chünlük dat nog op de vüfde decem
ber een vierde maan door de bomen zal
sohünen
Dr. Hagen, hel hoofd van het Vanguard-
project. verklaarde vanmorgen dat men.
om een aantal kleine mocilükhedcn od
te lossen, een deel van de brandstof
vloeibare zuurstof uit het projectiel
moest verwüderen. Dit heeft vele aren
geduurd cn men zal eveneens lange tiid
nodig hebben om de brandstof weer
aan te brengen. Bovendien is volgent
dr. Hagen de wind minder gunstig go-
worden en is het personeel, dat voor
een groot deel dertig uur lang onder
hoogspanning heeft gewerkt, overver
moeid. Vooral dit laatste zou voor het
welslagen van de proef gevaarlijk kun
nen zjjn.
Gamma 1957
Later op de dag is officieel meegedeeld
dat in de loop van vandaag geen poging
zal worden gedaan, de raket af te schie
ten. Wanneer het de Amerikanen gelukt
de kunstmaan in haar baan te brengen,
zal zü „Gamma 1957" worden genoemd.
De Gamma is de derde letter van het
Griekse alfabet: het aardsatellietjc is
de derde kunstmatige maan.
CJT. NICOLAAS zit vandaag, de dag
van zijn verjaardag, bedolven on
der de post en hij weet er niet meer
uit te komen. Bijna 19.000 kinderen
uit Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland,
België, Luxemburg, Frankrijk en
Engeland hebben de kindervriend een
briefje geschreven. En dagelijks
Voor ieder kind
11 mooie taart
Amsterdam. En op de achterkant tan
de kaart dankt St. Nicolaas de kin
deren voor hun brieven.
Natuurlijk heeft de Sint het te druk
al deze post zelf te verwerken en
daarom heeft hij de leerlingen van
de hoooste klassen van middelbare
--- de radio scholen in Amsterdam gevraagd de
shZZZx» ndZ.llJln «J? luisterden hem een briefje zouden kaarten te adresseren en de post ver-
simpele adressering „Sint Nicolaas sturen over hun indrukken der fc ,ortercn Dg orlginee*°t'e
Nou. de briefjes- zijn gekomen en ven worden nog apart met een vrien-
iu is het eigenlijk niet leuk meer. delijk woord van de Sint beantwoord
Maar St. Nicolaas wil al die enthou- De Amsterdamse middelbare scho
udertjes niet teleurstellen en Heren werken zich ijverig door de
als de kindere
Amsterdam".
Ja, de Sint zit er een beetje mee
En alles Is gekomen door de Neder
landse radioverslaggever Werner slaste i
Kohn, die de intocht van St Nicolaas hij heeft hel l.C.A ingeschakeld. Nu postr'i)stebreiberg"van Sint Nicolaas
Amsterdam versloeg in een uitzen- worden er duizenden prentbriefkaar- heen en vandaag of morgen zullen
n toen in ten gedrukt, waarop een foto staat niet alleen de Nederlandse, maar ook
'telde, dat van St. Nicolaas op de plaats van aan- duizenden kinderen in het buitenland
ou vinden, komst voor de Sint Nicolaaskerk In 9». Nicolaas dankbaar zjjn
WOENSDAG VAN 12—1 UUR
(stempel 4)
ELKE DAG 1 UUR GRATIS
KOPEN
KOOP U RIJK
Leiden Noordwijk
GOEMAAT
Katwijk Rijnsburg
WEERBERICHT
IETS KOUDER
Overwegend droog weer
met vooral aanvankelijk od
Ifr—vele plaatsen mist en weinig
wind. Later zwakke tot ma
tige wind uit zuidelijke rich
tingen. Over het algemeen iets lagere
temperarturen. (Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Vrijdag 6 december: zon op 8.34 uur, om-
der 16.32 uur; maan op 16,18 uur. onder
7.26 uur. Op 7 december volle maam
yOOR SINT-NICOLAAS bleel
de deur gesloten; een merk
waardig relaas dat u voor of na
het uitpakken der surprises graag
zult volgen. En weet u wat de
groten des lands vanavond krij
gen? U kunt het allemaal uit
voerig lezen op pagina 5.
Bij botsing in Londense mist
100 doden en 200 gewonden