1
CHRISTELIJK
A iemand kan zonder
brood en spelen
Puzzel mee
Afwijzing atoomwapens
is niet uitvoerbaar
Een woord voor vandaag
Kanttekenin
Communistenvriend bisschop
Peter terug in het ambt?
Indiase christenen vergeven
brandstichting in kerk
2
Spel
moet er zi/n
In De Christen schrijft ds.
F. E. Huizinga, dat hij bij een
televisiebezittend gemeentelid
NederlandOostenrijk heeft ge-
vitten op de dwaasheden dezer da
gen. Ga uitrekenen hoeveel miljoe
nen guldens dit kijkspel gekost heeft
aan de natie. Ik doe dat niet alhou-
de niemand mij voor een man die
leeft bij brood en spelen. Doch
zonder brood en spelen gaat het
ook niet vrienden, die zo toomt
over de mens ver godin g en sport-
verdwazing.
Brood moet er zijn, natuurlijk.
En spel ook. De overdrijving mag
u belachelijk maken. Maar wat
is er verder tegen spelen? Speelt
u nooit eens met damstenen,
schaakstukken, molenknopen,
sjoelschijven, scrabblestukjes?
S»nmigen kunnen zelfs al kaar
ten schudden.
Ja, dat doet me opeens denken
aan een inval, die ik laatst pleeg
de. Ik deed gewoon de ronde in
een buurt en stapte ergens bij
kerkende mensen binnen. Toen ik
van de fiets steeg meende ik al
door de onbedekte vensters enige
bekenden in de juiste houding te
zien zitten. Zo met een hand in
de lucht en daarin een waaier van
kaarten. Mijn bezoek verraste
hen. Het was helemaal niet mijn
bedoeling hun avond te bederven.
Toen ik over de drempel schreed
lagen de kaarten op een verwoest
hoopje bij elkaar en keken ze mij
aan met ogen van kinderen, die
bij de suikerpot gezeten hebben:
we hebben helemaal niks gedaan.
Ik informeerde vriendelijk hoe dat
spel heette dat ze speelden en hoe
het gespeeld werd en zei dat het
toch jammer was, dat ze er nu
mee waren opgehouden. Niet dat
iets van snapte, maar 't zou
dat zei. En dan zou ik zeer drin
gend informeren hoe deze mens
dan zdjn tijd besteedde.
Ieder mens heeft zijn werktijd;
ieder hebbe zijn stille tijd; en
ieder hebbe zijn speeltijd. Het
werken kan ontaarden in slaver
nij, ook bij de vrije; de stille tijd
zou tot dweperij kunnen voeren;
het spel kan tuchteloos worden en
ondergaan in hartstocht.
Ik geloof, dat ik het u wel eens
eerder vertelde, maar wil er nu
mee sluiten. Het was in een bid
stond in het Spurgeon's college,
waar ik een poosje verkeerde. El
ke week hielden de studenten zulk
een samenkomst. De leider sprak
een tiental minuten en gaf dan tijd
voor gebed; hij noemde mensen
en zaken, waarvoor men kon bid
den. Daarna was er ook gelegen
heid voor vrij gebed.
Toen stond een der studenten
op en bad: „Heer, geef dat we
eerlijk spelen, wanneer we zater
dag tegen de jongerus van „All na
tions coUege" voetballen.
Ik schrok er eerst van, totdat
mij dit gebed een wereld van mo
gelijkheden opende, ook voor voet
ballers. Dacht u niet dat, welk
spel men ook speelt, het vooral
van betekenis is, hoe men het
speelt?
mij helemaal
vertrouwden. Heette het kaart
niet des duivels prentenboek? En
ik deed zo verdacht gewoon. Een
kopje koffie spoelde alle achter
docht naar de maag er
den een gezellig uurtje
gelijk gesprek.
had-
Niet de hele dag natuurlijk. Ook
niet de hele avond. Maar zo eens ter
wille van de gezelligheid. Mens er
ger je niet bij voorbeeld. Te kin
derachtig. AUeen stom geluk.
Komt geen verstand of berekening
aan te pas. Goed, wat anders,
waar dat wel bij moet. Of waar
vaardigheid of snelle reactie gé-
vraagd wordt. Ik doe zoiets erg
graag, maar kom er nooit aan
toe. Kaart nooit.
Je kunt dié tijd wel beter beste
den? Ik wilde wel dat ik wist wie
OPGAVE PUZZEL NO. 45
Horizontaal: 1 Koddig, 7 deel van
de voet, 9 pelsdier, 11 penarie, 12
kleefstof. 14 Chin. maat. 16 lichtbron.
18 in Rom. cijfers het getal 1100, 20
eerder. 22 priem, 24 veüig, 25 bloem,
27 bouwsteen.
Verticaal: 2 Ongevuld, 3 opklim
ming in kracht, 4 geheel de uwe. 5
boom, 6 zeevis, 8 reukorgaan. 10 kle
dingstuk, 13 schaaldier, 15 blaam, 17
OPLOSSING PUZZEL NO. 44.
BOLLEBOOS
KLAPLOPEN
1
Gereformeerd oorlogsrapport
Oorlog alleen toegestaan voor de
handhaving internationaal recht
Aan de generale synode der Gereformeerde Kerken te Assen is
een rapport aangeboden over het oorlogsvraagstuk, dat is samenge
steld door een door de vorige synode benoemd deputaatschap, waarin
zitting hadden mevrouw G. H. van der Molen, prof. dr. G. Bril-
lenburg Wurth, prof. dr. L. W. G. Scholten en prof. dr. G. J.
Sizoo. Het oorlogsvraagstuk is een van de zeven punten waarvoor
studiedeputaatschappen zijn benoemd; bijzondere vraagstukken dus,
die naast de normale zaken ter sprake moeten komen (en voor een
deel ook al behandeld zijn).
Het oorlogsvraagstuk is tegenwoor-1 louter vernietiging van de vijand beoogt,
die een van de moeilijkste punten van I ontaarding is.
j woi il a<> AArififrDe commissie sluit haar beschouwingen
de christelijke ethiek. Wel ts de "''«L, enkeie opmerkingen over de taak
er steeds geweest, maar hij is in de l van de kerk ter bestrjjding van de oorlog
moderne tijd uitgegroeid tot een zeer i ajs vierde, en over de pastorale leiding
grote verschrikking, niet het minst als vijfde onderdeel. Zoals men verwach-
door de ontwikkeling der kernwapens. ten mocht, levert het rapport een pleidooi
Het lijn de ontrettende gevolgen hier- voor het bevorderen der internationale
oo Ir. c/viiriift r<mtranl Weekblad I rechtsorde en het «veren ten behoeve
van, zo schrijft Centraal Weekblad, yan de yrede Gewezen moet worden bij
waaraan wij een samenvatting van dg zjeiszorg op de taak der overheid, op
het rapport ontlenen, die allerwege tot de vatbaarheid van het geweten voor
nieuwe bezinning hebben genoopt. dwaling, op de kwade kans een verkeerde
In de kring van het deputaatschapoverheid tot opperheerschappij
heelt men rich nauwkeurig reken- gen. Geen angst
Jubileumviering
Convent werd
uitgesteld
(Van onze sociale redacteur)
Het Convent van Christelijk-Sociale
Organisaties is gisteren in Den haag
in besloten vergadering bijeengeweest.
Overeengekomen werd de viering van
het twintigjarig bertaan van het Con
vent, die aanvankelijk op 14 november
a.s. was vastgesteld, om technische re
denen uit te stellen tot 13 februari van
het volgend jaar
Zendingsconferentie
Vrije Evang. Gemeente
De Bond van vrije evangelische ge
meenten zal 19 en 20 oktober te Bussum
de zesentwintigste zendingsconferentie
houden, onder presidium van ds. P. B.
Muller uit Heeröe. In de avondzitting van
zaterdag 19 oktober zal kandidaat M.
Vink, beroepen predikant voor het zen-
dingsveld, enkele mededelingen doen over
het werk op het thuisfront. Zondagmor-
Jen 20 oktober zullen ds Muller en ds.
Ytsma uit Bussum spreken over resp.
„De wereld wacht op de gemeente" en
„De gemeente gaat tot de wereld". Zon
dagmiddag zal ds. L. Flier spreken over:
„Vrede", kandidaat M. Vink over:
„Vreugde" en ds. G. van Bruggen uit
Utrecht over: „Vrijheid".
schap willen geven van de vraag, of
de problematiek van de oorlog ver
andering heeft ondergaan in verband
met de „hedendaagse atoomrevo
lutie".
moedeloosheid mogen
heersen. Op "het aankweken van chris
telijk verantwoordelijkheidsbesef en
christelijke gehoorzaamheid behoren de
opvoeding en de kerkelijke bearbeiding
gelijkelijk gericht
Geheel aan het einde vatten enkele
conclusies het betoogde samen, waar'
als de belangrijkste treffen de eerste
de derde stelling, die respectievelijk ont-
en en uiuien ja wa«w kennen dat er in deze tjjd zich een wezen-
SDreken liggen Depu- i Hjke wijziging In het oorlogsvraagstuk
spreneu uggcu. j. *_at, va„ k-rk
Beroepmgsiverk
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Aangenomen naar Groote Lindt
J. H. Renting te Gendt (Bet.)
Bedankt voor Zoetermeer: C. Batenburg
te Hendrik-Ido-Ambacht.
Benoemd tot bijstand in het pastoraat
te Oosterwijtwerd: D. Siemelink, emeritus
predikant te Hoogkerk.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN
Beroepen te Doornspijk: B. Bijleveld
te Noordeloos; te Zierikzee (tweede
pred.plaats): G. J. Buijs te Papendrecht.
Bedankt voor Rotterdam-West: H. van
Leeuwen te Arnhem; voor Zaandam: S.
Wijnsma te Broek op Langendijk.
GEREI. GEMEENTEN
Tweetal te Veenendaal: L. Kieboom
te Lisse en H. Rijksen te Vlaardingen.
Bedankt voor Dordrecht: H. Rijksen te
Vlaardingen.
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Aangenomen naar Surhuisterveen: pro
ponent J. P. J. Knipscheer te Amsterdam.
OUD-GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Kampen: J. van der Poel
te Ede.
Moderamen herv. synode
naar Friesland
Het moderamen van de generale sy
node der Nederlandse Hervormde Kerk
is voornemens van 21 tot 23 oktober een
werkbezoek te brengen aan de provincie
Friesland. Aan dit bezoek nemen deel
de praeses, dr. A. A. Koolhaas te Amers
foort, de scriba dr. E. Emmen, de asses
sor ds. J. Vink te Slootdorp en ds. F. H.
Landsman, secretaris voor algemene za-
HFI
Hebt u er wel eens over nagedacht welk een belangrijl
rol het licht in ons leven speelt? Wij beseffen het pas, q
wij het moeten missen. Vraag het aan een mijnwerker, i 1
in doodsangst dagenlang opgesloten heeft gezeten honde
meters onder de aarde. Of aan hen, die in de laatste oorl
week na week, maand na maand, in een nauwe cel dxn
de vijand werden vastgehouden, zonder contact met h
licht buiten, met de zon. Of vraag het aan een blinde, di
het licht in zijn ogen heeft teruggekregen. Licht is leven
duisternis is dood. Jezus zegt van Zichzelf: „Ik ben h
Licht der wereld." En ook: „Ik ben het Leven." Ziet u
parallel? Als Hij het Licht der wereld niet was, dan zo
het leven doelloos zijn en dus dood. Hij beschijnt o
leven, Hij geeft er glans en vreugde aan. Is het dan niet t
grote dwaasheid, als wij onze ogen, ons hart, sluiten voor I
Licht? Dat is abnormaal! Dat Licht schijnt ook voor u
en zó helder, dat u geen moment zult verdwalen!
DE POLITIEKE VERHOUDINGEN
Het rapport onderzoekt eerst of de 1
kerk met betrekking tot de oorlog
taak heeft te spreken en indien ja, v
ifu BrpnTPn van dat wreken lieeen Depu-i'U*e w«z>guig in uei uuiiuL
hti rnln ilR' <2: kerk ook hier de voordeed, of dat het de taak van de kerk,
et Gods heèf^te prediken en net evan- »ou een uitspraak te doen, welke In:
i te vefkondi/en S eerbiedigingIhet bijzonder betrekking heeft op de'
in hef rerif^en de vèr^twoordrii$iheid „huidige wijze v.n oorlogvoertair".
an de overheid. 1
Vervolgens komt aan de orde de ver-
DÏÏXtSrïe oofSr z°ou beeEore°„rl?fi Hongaarse predikanten schreven brieven
de zondeorde in de wereld, al behoeft
hij niet zelf zonde te wezen. Men zal(
zich van hem enkel als laatste middel
mogen bedienen en heeft te bedenken,
dat er een tijd zal komen, waarin de
christen, omdat de overheid een demo
nisch karakter begint te vertonen, ge
hoorzaamheid zal hebben te weigeren.
De moderne oorlog
de moderne oorlog. De oorlog kan
een misdaad zijn en is tegenwoordig als
instrument voor nationale politiek ver
boden. Hij behoort alleen te dienen tot
handhaving van het internationale recht,
terwijl het ook niet verkeerd is, ter zelf
verdediging naar de wapens te grijpen.
In vredestijd is het zaak te kiezen voor
aansluiting bij die volken, van wie te
Verzet der leken
Een atoomoorlog, hoe rechtvaardig ook,
ls Intussen verschrikkelijk. Wie hem
volstrekt afwijst, levert echter zjjn eigen
natie zowel als de vrije wereld uit aan
dwinglandij en goddeloosheid. Bovendien ontreden
kan niemand verklaren, dat een atoom- het optreden
oorlog vreselijker zal wezen dan die
gISSCHOP Janos Peter, de vo
rig jaar uit zijn ambt ontzette
bisschop van Hongaarse Hervorm
de Kerk, ziet zijn kansen op terug
keer in de kerkregering toenemen.
Hij is ongeveer een jaar geleden
gedwongen geweest zijn ambt neer
te leggen; in dat ambt had hij de
communisten gewichtige diensten
bewezen.
de regering-Kadar
kreeg Peter de functie van directeur
van het staatsbureau voor culturele
betrekkingen met het buitenland. Bo-
1940—1945. Voorts ls het minder juist te
vrezen voor een zelfmoord van het;
menselijke geslacht, omdat God regeert en
het oordeel brengt. Volslagen onbewezen
is, dat atoomexplosies de ondergang der j
wereld zullen bewerkstelligen. Over de
gevaren, verbonden aan een besmetting!
der atmosfeer, bestaat al evenmin zeker-1 L a vmi uc
held. Ten slotte wordt in dit verband de lScboien met de Bijbel is verschenen,
verklaard, dat een totale oolog, die Door vjjftig plaatselijke comité'
Uniecollecte lijst 2
i de 79ste Uniecollecte
De relletjes ln de Indiase plaats Ralpur, waarbij het gemeentecentrum van de
protestantse zending in brand gestoken werd, zijn ter sprake gebracht bij een
bezoek, dat Indiase kerkleiders brachten aan minister-president Nehroe. De metho
distenbisschop Mondol van Delhi, heeft de premier meegedeeld, dat de christenen
het voorval in Ralpur zouden vergeven.
Nehroe zei in het gesprek, dat veertig minuten duurde, dat bij het verkrijgen
der zelfstandigheid vele krachten ontketende, goede zowel als slechte.
In bepaalde streken denkt men nog, dat de Engelsen het christendom hebben
ingevoerd. AUeen al om die reden heeft men er iets tegen. Maar in feite kwam
het christendom al in de eerste eeuw na Christus naar India. „Men kan het dus
als een Indiase religie beschouwen".
bedrag
Vorig jaar was dat in dezelfde plaat:
19.655,47.
De lijst bevat de volgende plaatsen
bedragen. Nuis-Niebert f
.j. 84),
Winsum f 539,59 (550,40). Oenkerk f 653,10
(579,25), Workum f 870,60 (840,65), Does
burg f 393,50 Elburg f 566,90 (501,97),
Harderwijk f 2446,44 12243,23), Harskamp
f 305,56 (284,20), Hierden f 1120,66
(1088,91), Hoevelaken f 438.60 Warns-
veld f 168,93 (252), Marken f 193 (184,74),
Aarlanderveen f 622 (538,10), Giessen-
Nieuwkerk f 402,21 (326,96). Goedereede
f 477 (411), Hazerswoude f 774,55 (739,50),
Maassluis f 646 (712,23), Mijnsheerenland
f 62,53 (56), Ouddorp f 356 (280), Pijn-
acker f 1505,10 (167,35), Schipluiden
f 360,88 (341,86), Grijpskerke f 240,91
(204,09), Schoondijke f 118,50 (125,92),
Zoutelande f 188,42 (182,52), Treebeek
f 74,77 (79,85).
Advertentie
95.
De Japanner Kawayoto was handelbaarder ge
weest dan de vrouw. Hij bekende, dat hij het
plan had uitgedacht, voorzover het ging om het
roven van de microfoto's in Keulen en zijn be
sluit om Innsbruck als basis te nemen, was voort
gevloeid uit zijn tijd in Oostenrijk, gedurende
de oorlogsjaren, toen hij Emmy Allbau nogal in
tiem gekend had. Maar hij bleef op zijn qui-vive,
op het ogenblik, dat inspecteur Zuckwaller de
beide moorden ter sprake had gebracht.
Hij vernauwde zijn gluiperige spleetogen en
zweeg. Er was geen woord uit hem te krijgen.
De politieman liet de gebeurtenissen van de
afgelopen dagen nog eens de revue passeren.
Hij wist, .dat Emmy Rutz, voorheen Allbau, bei
de moorden op haar geweten had. En al was
juridisch gesproken het bewijs gebrekkig, toch
zou hij wel kans zien voor het gerecht een ge
duchte straf voor deze vampierachtige vrouw te
bewerkstelligen.
Maar hij moest deze zaak rond hebben. Het
kwam zijn eergevoel te na, dat hij geen kans zag
de vrouw tot een bekentenis te dwingen.
Voor hem op het bureau lag de levensloop, die
deze avonturierster tot haar 47ste jaar achter
de rug had. Voor de oorlog had ze bij een cir
cus gewerkt-
In gedachten onderstreepte Gustav Zuckwal
ler enkele malen het woord circus.
Er werd op de deur geklopt en André Rost en
Marianne van der Bij stapten binnen. De jonge
'Qaadtel.s in "0'w(0!"
man zag er met zijn bepleisterd gezicht niet al
te voordelig uit, maar het meisje straalde.
„Herr Zuckwaller, hoever bent u? We heb
ben nog maar een paar dagen vakantie en we
zouden die dagen heel graag goed gebruiken. De
zaak is nu toch wel achter de rug voor ons?"
Ze boog zich over het bureau en vleide: „Herr
Inspektor, wij behoeven toch niet meer hier te
blijven? We kunnen nu toch weer gaan en staan,
waar we willen?"
De inspecteur protesteerde: „Aber Marianne,
je moet niet net doen, alsof jullie mijn gevan
genen zijn, natuurlijk zijn jullie vrij om Inns
bruck te verlaten, zodra het je goeddunkt. Alleen
het zou me spijten, want de zaak is nog niet
helemaal rond. Frau Emmy Rutz, oftewel Emmy
Allbau, kan moeilijk het complot ontkennen,
maar het belangrijkste, de twee moorden, daar
over zwijgt ze en toch weet ik voor mezelf heel
zeker, dat zij en niemand anders zowel Fritz
Müller als Harry Egenbach heeft gedood."
„Ze wil het dus niet bekennen?" André Rost
voelde op het ogenblik, dat hij sprak de gemeen
plaats in zijn woorden.
Marianne's blik dwaalde naar de papieren op
het bureau van Zuckwaller.
Haar blik bleef vastgehouden door de onder
streping met rood potlood. Ze zag het woord
„Circus".
„Inspecteur, wat heeft het circus met deze
affaire te maken?" vroeg ze.
Zuckwaller keek op het papier en daarna naar
Marianne en André.
„Dat is de levensloop van Frau Emmy All
bau, een avontuurlijke geschiedenis. Voor de oor
log werkte ze bij een circus.
„Als wat? Toch niet als hogeschoolrijdster of
als clown?" Marianne lachte. „Ik kan me dat
maar heel moeilijk voorstellen. „Weet u, wat ze
in dat circus deed?"
„Nee," zei Zuckwaller, „misschien was ze wel
in de stallen, of zoiets. Ik weet het ook niet. Maar
ik geloof niet, dat het zo belangrijk is."
„Waarom hebt u het dan zo instinctief onder
streept," vroeg Marianne, „natuurlijk is het be:
langrijk inspecteur. Die onderstrepingen staan
er niet zo maar. Kunt u uitvinden, wat zij daar
in haar jonge jaren uitvoerde?"
„Dat is niet zo heel erg moeilijk," antwoordde
Gustav Zuckwaller hoopvol, „ze reisde voorna
melijk door Oostenrijk en haar naam moet som
mige mensen misschien nog wel wat zeggen. Ik
zal eens een man bellen, die het een en ander
van het circus in het algemeen weet. Hij is een
impresario, die vroeger alles aanpakte, maar
nu alleen nog maar van concerten leeft."
De inspecteur draaide een nummer en begon
te praten. (Wordt vervolgd)
:rgadering
vendien werd hij lid van een adviesraad
en van de Hongaarse delegatie
Verenigde Naties.
De predikantenconferenties in enkele
kerkelijke ressorten hebben Peter
gevraagd of hij het bisschopsambt w
wil aanvaarden. Zijn terugkeer,
schrijven zij, zou bevorderlijk zijn
de vernieuwing van de kerk.
Of de synode hem weer tot het ambt
roepen zal, staat nog in het geheel niet
vast. Enkele weken geleden is een ver
gadering van de synode voor dit doel
uitgeschreven, maar „door
moeilijkheden" is deze
uitgesteld.
Het schijnt, dat in de kring
„leken" zeer ernstige bezwaren tegen
een terugkeer van Peter bestaan.
Grafische bond wil
hogere produktie
„Wij dienen aan de bestedingsbe
perking wel onze medewerking te ver
lenen, echter onder voorbehoud dat
een streng prijsbeleid wordt gevoerd
en dat de laagst gesalarieerden gehol
pen worden". Aldus heeft de voorzit
ter van de Algemene Nederlandse
grafische bond, A. M. van den Boo-
gaart, gisteren verklaard op een bonds
raadvergadering in Arnhem.
De bondsvoorzitter had zich afge
vraagd of de vakbeweging zich al of
niet achter de bestedingsbeperking
diende te stellen, omdat het ïmm""
allereerst om het behoud van een
volledig mogelijke werkgelegenheid
om de handhaving van de concurr
tie-positie gaat. De A.N.G.B. toonde
zich bij monde van de heer Van den
Boogaart krachtig voorstander van
een geleide loonpolitiek. Wij willen
ni)ee werken aan de versterking van de
nationale politiek door meer te pro
duceren, zei hij. Het afgelopen jaar
is een periode van grote activiteiten
voor de bond geweest. Door voldoende
orders bleef de bedrijfsgang in
grafische en aanverwante bedrijf
veranderlijk goed, wat zich demon
streerde in het uitbreiden van be
drijfspanden en van apparatuur. Even
wel stelde deze hoogconjunctuur de
heer Van den Boogaart niet gerust.
Wij moeten streven naar een regule-
Attracties der
Kinderboekenweek
De derde Nederlandse Kinderboe
kenweek (26 oktober tot 2 november)
zal worden geopend met een gecos-
tumeerde optocht in Amsterdam oj:
zaterdag 26 oktober om 14 uur yanaf
de Dam. De beste verklede kinderen
krijgen een prijs. Het Kinderboeken
week-affiche is dit keer ontworpen
door G. Douwes en kinderen, die
f 1.50 aan kinderboeken tijdens
Kinderboekenweek kopen, krijgen als
geschenk een boekenspel, ontworpen
door dr. Lastpost. Op vele scholen
wordt gratis de Wiekslag verspreid,
een blad met mededelingen over de
Kinderboekenweek en met titellijsten.
De bekende Kleine Vuurtoren krijgt
deze herfst een supplement. Ook de
catalogus van vorg jaar is opnieuw
verkrijgbaar, evenals het boekje „Van
schuitje varen tot Van Schendel" van
Annie M. G. Schmidt. De prijsvraag
dit jaar is het maken van een Kinder
boekenweek-affiche voor het volgend
jaar. De ontwerpen moeten vóór 15
november zijn ingezonden bij het
Bureau Collectieve Propaganda van
het Ned. Boek, Herengracht 124-128,
Amsterdam.
TVE algemene politieke beschouwin-
gen, die deze week in de Tweede
Kamer zijn gehouden, verschillen, wel
zeer van het politiek steekspel van
verleden jaar. Toen moesten de frac
tievoorzitters, na de langste kabinets
formatie die wij in onze geschiedenis
hebben gekend, hun oordeel geven
over het ontstaan van het huidige
kabinet. Dat oordeel was niet
vleiend; het kabinet werd algemeen
beschouwd als een noodkabinet, dat
weliswaar geaccepteerd werd maar
welks optreden geen einde maakte
aan onbehagen over de politieke si
tuatie.
Ditmaal hebben de fractievoorzit
ters van de „regeringspartijen" niet
nagelaten, hun waardering tot uiting
te brengen voor Troonrede en Mil
joenennota. Terecht kon de minis
ter-president constateren, dat het
kabinet op een grotere steun van de
volksvertegenwoordiging kan reke
nen dan verleden jaar.
Men zit nu eenmaal in een situatie,
dat er geen ander en dus ook geen
beter kabinet te formeren valt. Bij
dit feit hebben de fractievoorzitters
zich neergelegd. Prof. Oud heeft nog
eens de gedachte van een rechts-
minderheidskabinet gelanceerd, maar
deze gedachte is door prof. Rom-
me radicaal afgewezen met de
opmerking dat zulk een kabinet al
tijd onder liberale zweep zou moeten
doorgaan.
Het was zelfs opvallend in dit debat,
dat de heren Burger en Romme el
kander spaarden. Zij deden al het
mogelijke om de tegenstellingen tus
sen de twee grote partijen niet scher
per toe t? spitsen. Zo roemde de heer
Burger de houding van het episcopaat
bij de pogingen om de Raad van Vak-
centralen weer in het leven te roe
pen. Prof. Romme was ongetwijfeld
ook vriendelijk, toen hij opmerkte
dat er over het maatschappelijk
vraagstuk van de bezitsvorming met
de socialisten te praten valt.
Het is een feit, dat de algemene
politieke beschouwingen in het twee
de jaar van een parlementaire pe
riode niet vaak een heftig karakter
dragen. De tijd zal leren, of deze
vriendelijke woorden hieruit te ver
klaren zijn, öf dat de voorzitters van
de twee grootste fracties elkaar be
wust willen vasthouden om te voor
komen dat een van de grote partijen
te zijner tijd in de oppositie zal wor
den gedrukt.
In dit spel van politieke krachtsver
houdingen spelen de kleinere par
tijen natuurlijk ook een rol. De libe
ralen voelen zich geroepen, de anti
revolutionairen zeer te prijzen; de
socialisten hadden slechts goede
woorden voor de heer Tilanus. Maar
noch de heer Bruins Slot noch de
heer Tilanus zullen daarvan onder de
indruk komen. De protestants-chris
telijke partijen hebben nu eenmaal
geen enkele behoefte, zich in te la
ten delen in het schema liberaal of
socialist.
Een christelijke partij heeft altijd
dit voor op liberalen en socialisten,
dat zij een werkelijke nationale volks
partij is, die niet uit een utiliteitsbe
ginsel, maar uit louter principiële
overwegingen zoekt naar het belang
van heel ons volk. De doorbraak van
links en rechts kan er maar geen
begrip voor opbrengen, dat het sa
menbindend element van een chris
telijke partij in de allereerste plaats
het beginsel is. Dat is wat anders dan
de politiek uitsluitend tè. beschouwen
als een kwestie van zakendoen.
Een van die beginselen is de
vatting over de taak van de sta
De heren Bruins Slot en Tilanus ht
ben daarover beschouwingen gehc
den, die noch door een socialist no
door een liberaal kunnen worden o
derschreven.
De heer Tilanus had ongetwijf
gelijk, toen hij zei dat regeren i
is theoretiseren, maar handelen,
leid door bepaalde beginselen.
was het goed, dat er ditmaal uitv
rig over deze beginselen werd
sproken. Dat de heer Oud dit dl
maakte op niemand veel indruk, o
dat deze ongetwijfeld knappe p
lementariër in de loop der jai
reeds vele verschillende beginst
heeft verkondigd.
Het uitermate scherpe debat tus
de heren Burger en Bruins Slot h
ons in ieder geval geleerd, dat
geen poging werd gedaan om de
genstellingen te verminderen.
Dat deze tegenstellingen op dit m
ment niet kunnen leiden tot de 1
van het gemengde kabinet, achl fl
wij geen ramp. Wij zijn niet de i
vatting toegedaan, dat ons land ni
mer zonder socialisten geregei
mag worden. Daardoor zouden
politieke verhoudingen verstard n
den. Er is echter thans geen me
derheid voor een ander kabinet EB
vinden en dat is wellicht ook e p
gelukkige omstandigheid. (ha
Ons land staat voor zware financii
en economische problemen. Het 1
leid, dat door het kabinet is o
wikkeld om daaraan het hoofd er
bieden, is algemeen gunstig ont\ih0°
gen. Er zijn reeds enkele kleiuw
voortekenen dat er in het ecoi irist
misch getij een kentering ten got jjdt
is. Deze ontwikkeling op de een
andere manier te illustreren kan st 'y
dig zijn met 's lands belang. De c<
clusie van de heer Tilanus, dat 'n
deze huidige moeilijke tijd een kaljeh|
net 05 brede basis de beste opl jng
sing is voor ons volksleven, valt d ?e h
ook wel te onderschrijven. er,
Dit alles betekent natuurlijk ni mi<
dat de principiële tegenstelling ijdei
moeten verdwijnen en dat bijvo tal
beeld de onheuse bejegening van iar
heer Bruins Slot door de heer Bi
ger nu ook maar geslikt moet v
den.
Dt socialistische fractievoorziti 1
schijnt zich alleen maar te kuni
verweren door het uiten van gr
heden, die religieuze gevoelens ks (eR
sen. Wij hebben zo de indruk, i Bn
aan dit optreden een minderwaard en
heidscomplex ten grondslag ligt. m
socialisten kunnen niet tevreden i Hel
met de invloed op het rcgeringsl j^,
leid, want het beleid, zoals dat
door het kabinet is uitgestippt
draagt geen socialistisch slgnatn
Dat dit zo is, danken we aan
ministers die uit de christelijke P
tijen zijn voortgekomen. Wanni
dan de minister-president bovendi
nog verklaart, dat we in ons ls
wel kunnen proberen de welvaart
verhogen, maar dat wij nimmer
welvaartsstaat kunnen garander
dan hebben we ook de indruk dat
een vernietigende uitlating is vi
het „Wenkend Perspectief" vao
socialistische beweging.
Hoe graag men ook een andere
druk wil vestigen, er is geen and!
conclusie mogelijk dan dat ook
de socialisten niet alles „botei
tot de boom" is. Maar dat is d
geen reden om dit gevoel
behagen zo op de christelijke p> j
tiek af te reageren als de heer F
ger heeft gedaan.
p»r
»L
VOOR ONZE MILITAIREN
"LIET Protestants Interkerkelijk
Thuisfront, in de wandeling
P.I.T. genoemd, laat in deze dagen
weer extra van zich horen. Wat het
P.I.T. is? „De overkoepeling van alle
arbeid op het terrein der protestant
se geestelijke verzorging van mili
tairen in Nederland en overzee".
In dit P.I.T. werken samen:
1. de hoofdvlootpredikant en 21 vloot-
predikanten
2. de hoofdlegerpredikant en 90 le
ger- en luchtmachtpredikanten;
3. de Kon. Ned. Militaire Bond Pro
Rege, die in Nederland maar even
54 protestants-christelijke militaire
tehuizen onder zijn beheer en zorg
heeft
4. de Christelijke Militaire Bond voor
Oost en West, die overzee een zeven
tal protestants-christelijke militaire
tehuizen „runt";
5. een belangrijk aantal christeli|is
militaire organisaties.
Dit is dus reeds een indrukwektóA.
de reeks. Maar één hebben we hi de
boven niet genoemd, en dat is W**1
een bijzonder belangrijke.
Nummer 6: dat is de burgerij, %el
zijn wij allen. Want alles wat hMl
boven genoemd is, moet gedi'n
worden. En het kan pas worden fBei
daan en goed worden gedaan, w»*1'
neer de burgerij zich in deze
voegt, wanneer wij allen, om f,
eens militair te zeggen, oi
onze militairen in het gelid schalE^
Het P.I.T. nu geeft ons in deze*de
gen een speciale kans, van onze*re
langstelling voor dit werk te dffru
blijken. Deze kans moeten wij all
benutten. Men kan dat doen door
de collecte te geven. Men kan (»gf
aan het P.I.T. gireren: nr.
Utrecht.
Afscheid H. J. Vermeulen
De voorzitter van de Nederlandse
Christelijke Beambtenbond, de heer H.
J. Vermeulen, zal tijdens een algemene
vergadering op donderdag 31 oktober
in Bellevue te Arr-terdam afscheid ne
men van de bond. adat hij wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd zijn functie heeft neergelegd.
meulen recipiëren in hotel Améric
Het onderwijs in de protestantse
dansscholen in het NabUe Oosten l
binnenkort geheel geschieden met 1
hulp van materiaal dat geschreven
door Arabische christenen. Tot nu f
moest men het doen met boekje* d
