■verpakte geneesmiddelen
zijn ze zo duur?
waarom
WYBERT
t'armaceutische industrie wijst
op hoge researchkosten
he;
VOLK VAN DE STRIJDHAMERS
VRUDAG 18 OKTOBER lStl
am
el ii
(Van een onzer verslaggevers)
E VRAAG, waarom de door de farmaceutische industrie geleverde ver
pakte geneesmiddelen zo duur zijn, is terdege behandeld in de twee-
lagse besprekingen, die wij op uitnodiging van de vereniging Nederlands
brikaat mochten voeren met tal van prominente figuren uit de Neder-
idse vereniging van fabrikanten van farmaceutische produkten „Ne-
opharm". Ook enkele hoogleraren op het gebied van de farmacie, bio-
lemie en geneesmiddelenleer uit Utrecht en Amsterdam gaven hun
[ppiening te kennen en zo verdedigde men gezamenlijk het prijzenbeleid, dat
t fabrikanten voeren. Wij moeten erkennen, dat voordrachten en ge-
irekken wel veel hebben duidelijk gemaakt.
zijn gekomen, in grote mate toenemen en
voortdurend geperfectioneerd worden.
nu is voor een groot deel te danken
de farmaceutische industrie, welke
zeer kostbare en aparte laboratoria
beschikt en, in nauwe samenwerking
sen en andere deskundigen, on
derzoekingen op enorme schaal verricht.
Niet zelden trekt men grote weten
schapsmannen uit het buitenland aan om
bepaalde proeven te nemen en uit te
werken, en dikwijls moet in ruim inter
zonaal verband worden samengewerkt
en
zei!» vernamen wij dan, dat de Neder-
Ddse farmaceutische industrie anders
gegroeid dan die in het buitenland,
tdat wij geen grondstoffen voor ge-
esniddelen uit eigen bodem wonnen en
s min of meer met „veredelingsbedrij-
n"' begonnen.
door kininefabrieken kinine ge-
akt. en zo ontstonden ook cooaïne-
mor f i nefabri eken.
etl Een ander deel van de farmaceutische
Irieken kwam voort uit de groothan-
1. die het voornamelijk de apotheek-
ludende artsen gemakkelijk wilde ma-
door pil en tablet te fabriceren en
slotte ontstonden fabrieken als doch-
rondernemingen van bedrijven van ver-
billende aard, die grondstoffen hadden
verschillende medicamenten.
>rt voor de tweede wereldoorlog be-
het karakter van de farmaceutische
dustrie zich te wijzigen: men kreeg be
an eigen research- maar vooral
lok aan de uitbouw van een eigen orga-
sch chemische industrie.
Moest men oorspronkelijk alle genees-
iddelen halen uit natuurlijke produk-
n. in de tweede wereldoorlog begon,
»r de nood gedrongen, het synthetische
■odukt veld te winnen.
Grote vlucht
We behoeven heus niet te vertellen,
lat na de oorlog tal van nieuwe genees
middelen, geheel of gedeeltelijk synthe-
Isch (dus door verbindingen van be-
Lalde kool- en zuurstoffen, vitaminen,
lormonen etc.) gewonnen, aan de markt
Wie heeft er
AP KRUISINGEN
gelijkwaardige
wegen moet men voorrang verlenen
a»n het verkeer dat van rechts komt.
De regel „rechts gaat voor" Is zó Inge
bnrgerd dat iedereen die wel kent (al han
delt nog niet ledereen er naarHet
Is de A.N.W.B. echter gebleken dat nog
vele fietsers en bromfietsers niet besef
fen dat „rechts gaat voor" alleen geldt
voor gelijkwaardige soorten verkeer: snel
verkeer geeft voorrang aan van rechts
komend snelverkeer en langzaam
keer, zoals fietsers en bromfietsers, geeft
voorrang aan van rechts komend lai
Deze laatsten moeten echter óók voi
ring geven aan snelverkeer als het v
links komt: snelverkeer hee
voorrang.
Verder hebben politie en brandwi
(met sirene of bel), begrafenisstoeten,
militaire colonnes en trams voorrang op
bet overige verkeer.
Deze categorieën hebben onderling
voorrang op elkaar in de volgorde var
tomming.
Een tram heeft dus voorrang op
onto, maar moet een militaire colonne
vóór laten gaan. De militaire colonne op
>Un beurt, geeft voorrang aan een begra*.
j fenlsstoet, terwijl politie en brandweer
met luidende sirene of bel voorrang heb
ben op alle verkeer. Aan ambulances
geeft men natuurlijk als correcte wegge
bruiker ook altijd voorrang.
Op de tekening naderen een vracht-
*uto. een begrafenisstoet, een fietser of
bromfietser en een tram gelijktijdig
kruispunt van gelijkwaardige wegen.
Wie heeft nu voorrang?
De tram moet voorrang verlenen
de begrafenisstoet en de vrachtauto n
de tram weer vóór laten gaan, zoals
het bovenstaande blijkt.
De fletser of bromfietser moet voorr
verlenen aan de vrachtauto, ook al komt
die van links, omdat snelverkeer
rang beeft.
Eerst passeert dus de begrafenisstoet
het kruispunt en vervolgens de tram, de
vrachtauto en de fietser of bromfietser.
De A.N.W.B. voegt hier nog aan toe:
Op vele kruispunten vindt men „door-
utters" die „op hun recht staan". Situa
ties die dikwijls gemakkelijk kunnen wor
den opgelost wanneer men met een hand
gebaar zijn voorrang prijs geeft, tonen
dan het stroeve en stuntelige beeld van
een verbeten strijd om de voorrang.
Daarom: wees sportlef en bedenk tevens
dat een gebroken schedel fataal is, ook al
«had u tóch voorrang!
lezen kan geven.
Dit alles moet betaald worden en van
zelfsprekend drukt dit op de prijs, welke
de particulier, dus de consument, voor
het geneesmiddel in de apotheek moet
betalen, nadat ook de apotheek er zijn
wettelijk vastgestelde 30 tot 32 pet. op ver
diend heeft.
Cirkelgang
Dat de farmaceutische fabrieken dus
enorm grote winsten op het uiteindelijke
produkt maken is wel duidelijk, maar
die winsten, zijn er niet om door de aan
deelhouders in de zak te worden gesto
ken. Integendeel, zij vormen voor het
grootste deel afbetaling op het geweldige
onderzoekingswerk, de research dus.
enmaken nieuwe research mogelijk.
Niet zelden duurt het vele jaren, eer
men de juiste formule voor een genees
middel waarnaar men zoekt, heeft ge
vonden. Al dat werk kan niet voor niets
geschieden maar verslindt integendeel,
door het eindeloze aantal proefnemingen,
schatten gekte.
Zo draait een groot deel van het kapi
taal dat de farmaceutische Industrie
zich verwerft, altijd weer rond, van
onderzoek vla verkoop van het produkt
weer naar het onderzoek terug en deze
cirkelgang kan niet worden verbroken.
Nog even iets over de betekenis van
farmaceutische industrie in ons land:
In een kabine van glas en tegels,
in steriele kleding en met afdoende
gelaatsbescherminp helpen meisjes
de machine b v het vullen van am pul
len en flacons. Vullen en sluiten van
de buisjes geschiedt volkomen steriel.
door gans een team van geleerden, die
eindeloze proefnemingen, welke zeer
veel geld kosten, verrichten.
Ontdekt men een natuurprodukt (zoals
bijv. dierlijke organen) dat door vele be
werkingen een nieuw, verrassend ge
neesmiddel kan opleveren, dan blijkt het,
dat men grote hoeveelheden van dat
organisme nodig heeft om een kleine hoe
veelheid geneeskrachtige stof te krijgen:
deze medicijn zou daardoor onbetaalbaar
worden, temeer, omdat er voor de fabri
cage dan weer kostbare apparaten moe
ten worden aangeschaft.
Door zoeken en zoeken kan het, dat
men dan plotseling aan de andere kant
van de wereld een plant of bast ontdekt,
welke deze stof ook bezit: dan wordt de
medicijn al iets minder duur. Maar men
is er dikwijls pas. wanneer langs syn
thetische weg eenzelfde stof kan worden
opgebouwd.
Enorme kosten
Men begrijpt dus wel, dat de farma
ceutische industrie zich enorme kosten
moet getroosten, aleer zij met rendement
(want zij is uiteraard geen filantropische
instelling!) een geneesmiddel kan ver=
vaardigen en aan de markt brengen
met het risico, dat plotseling elders een
verbetering van het produkt wordt be
reikt en het zo moeizaam gevonden medi
cament in het vergeetboek raakt.
1956 vertegenwoordigde de produktie
bedrag van f 180.000.000; de helft hiervan
werd geëxporteerd naar vrijwel
landen ter wereld.
Wij kunnen de totale produktie,
geleken bij 1948, verdrievoudigd noe
In dat jaar fabriceerde Nederland
iljoen gulden, waarvan voor
miljoen werd geëxporteerd. In 1956
de produktie ter waarde van
miljoen 93 pet voor het buitenland be-
In de totale farmaceutische Industrie
werken 6000 mensen, van wie e«
aantal academici. Over het algei
het gebruik van medicijnen in Nederland
laag, nl. gemiddeld voor f 12 per hoofd
per Jaar; in Amerika is dit f 35, in Enge
land f 20. Men zegt wel een
medegedeeld, dat er in ons land 200
fabrikanten van farmaceutica z(Jn,
kan beter stellen dat
30 bedrijven zijn, aangezien deze te
de gehele export en 90 pet. van de bin-
ilandse afzet voor hun rekening
Behalve dit researchwerk,
een behoorlijke fabriek niet alleen uit
gebreide laboratoria, maar ook vele
academioi (niet zelden professoren) nodig
heeft, plus een zeer grote stal met proef
dieren, een kloeke bibliotheek met na
slagwerken enz., te er dan nog de voor
lichting aan artsen, welke biljetten, ad
vertenties in medische tijdschriften, het
toezenden van monsters en brochures e.d.
omvat. Ook moet er een bekwame medi-
Voorkom CRIEP
met
WALRUS EN ZEELEEUW
NAAR DE WEST
Hr. Ms. onderzeeboten Walrus er
Zeeleeuw zullen maandagmiddag om drie
uur van Rotterdam vertrekken voor een
oefenreis van ongeveer vier maanden
naar de Nederlandse Antillen. Zoals be
kend. zal Hr. Ms. Walrus ln het kader
van het geofysische jasr een serie z\
tekrachtmetingen verrichten.
Al 300 jaar slikt
wereld kinine
DEEDS sedert driehonderd jaren
slikt de wereld kina tegen
koorts en ongeveer honderd vijftig
jaren heeft Nederland het wereld
monopolie van kinine gehad. De
kinaook wel Jezuïetenpoeder ge
naamd, omdat de Jezuïeten het
middel verbreidden; ontleende de
naam aan de gravin Del Chinon,
die de kinabast uit Peru naar Span
je liet overbrengen. De bast had
eeuwenlang de waarde van goud
en de Latijns-Amerikaanse landen
verdienden miljoenen met de uit
voer, die met roofbouw gepaard
ging.
Nederland heeft echter dit mo
nopolie gebroken, toen de Duitser
Hasskarl erin slaagde met levens
gevaar zich van kinaplanten mees
ter te maken. In I8S4 kwamen 75
planten op Java en werden op
Tjibodas uitgepoot. Voor de oor
log kweekte Java 90 procent van
de kinabastwelke de wereld be
hoefd*. In Peru was de kina bijna
uitgeroeid maar op de bergen
rondom Bandoeng zag men de uit
gestrekte aanplantingen, die aan
berkenbossen deden denkenDank
zij het initiatief van honderd jaar
geleden heeft Nederland een far
maceutische industrie opgebouwd
met een wereldreputatie, terwijl
daarentegen de kinacultuur op
Java tekenen van neergang ver-
Luchtvaartmuseum
in voorjaar open
(Van i
verslaggevers)
Reeds het volgend voorjaar zal op
Schiphol het nationaal luchtvaartmuseum
worden geopend. Na tientallen jarer
werken heeft de K.N.L.v.L. thans eer
grote verzameling, waarmee een interes
sant beeld wordt gegeven van de ge
schiedenis der luchtvaart.
Onder meer is men in het bezit van en
kele zeer antieke vliegtuigen uit het be-
van deze eeuw. De tentoonstelling
wordt ondergebracht in de grote hal van
Het Atoom. Zeer binnenkort zal de be
slissende vergadering tussen K.N.V.v.L.
de directie van de K.LJd. worden ge
houden
(Advertentie)
Onreinheden ln Uw bloed
veroorzaken die
Bheumatlsche Pijnen.
Daarom aal io'n bloedzuiverend»
Krniehenknur goed doen.
vr<.ün^iyke ee,waarwording, dat be
vrijdende gevoel dat over U komt
KV?.cM?Jaansporende werking van
Kruschen s zes minerale zouten zich
geldenden nrnren enhl ^«ewanden doet
geiaen en zo Uw bloed sneller eaat
w™r? fZ'THI e" S
«ii ware Vfln U af en ge voelt Uzelf
allengs weer helemaal de oude. Vraae
Kruschen bij Uw apotheker of drogist.
Weer een Rembrandt
ontdekt
Reg Wimder, een Londense
teur van schilderijen, beweert een Rem
brandt ontdekt te hebben. Het betreft
hier een portret van een jonge vrouw
blijkens een vooronderzoek wellicht eer
portret van Rembrandts eerste vrouw
Saskia. Het schilderij, waarop de naair
van de meester 9taat, heeft de stijlken
merken van Rembrandt. De restaurateur
heeft het doek voor ruim drie ton laten
verzekeren. Het zal door deskundigen
derzocht worden.
Jeugdig en fris als een meisje, wijs als een vrouwzó is .Margriet'.
Niet voor niets is «Margriet" reeds jarenlang het gróótste blad van Nederland!
HET LEVEN
IB"bowoH&
ET STOND HEM als aan het ltff gegoten, alsof het maatwerk was, maar we
achten het onze plicht het u te vertellen: dokter F. Pasdeloup van Marken
had het Markerkostunm voor één dag geleend. Ja, zei hij, ik dacht de totstand
koming van de verbinding met de vaste wal Is voor Marken zo belangrijk, dat lk
niet zo maar in mijn colbertje kan verschijnen, en daarom ziet u mij in pofbroek
en in nauwsluitende korte jas. Ik ben helemaal geen Marker van geboorte, ik ben
me hier pas na de oorlog als arts gaan vestigen. Maar ik voel me hier thuis, hele
maal thuis. De Markers sUn beste mensen. Je moet ze natuurlek begrijpend tege
moet treden als alle mensen. Ik denk er zelfs niet aan naar elders te gaan. Ik heb
het hier best.
moeten nemen en dat had tot allerlei
moeilijkheden aanleiding gegeven, omdat
zo'n plaatsvervanger de taal en de spraak
ndet kent.
EIGEN
Mr. dr. M. J. Prinsen, de commissaris
an de Koningin ln de provincie Noord
holland, had ons op dokter Pasdeloup
it gemaakt. Praat eens met hem, had
hij gezegd en Je komt alles te weten
over de houding van de MaTkers tegen
over de nieuwe dijk. Is het waar, vroe
gen we aan dokter Pasdeloup, dat er be
zwaren tegen de dijk zijn omdat men
in het algemeen bang is de „wereld",
zoals dat heet, op het eiland te halen?
Nee, zed de dokter, de „wereld" is al
binnengekomen door de stroom van
vreemdelingen. Natuurlijk zal jong Mar
ken door de dijk behoefte krijgen er op
uit te trekken. Dat kan niet anders-
Er zullen er de eerste tijd velen zijn.
die avond aan avond de wal opgaan,
maar daaraan komt zeker een eind, en
dan valt Marken weer terug in zijn oude
beslotenheid.
GRIEP
Aan iedere dokter, die we ontmoeten,
vragen we: hoe is het met de griep? en
daarom kreeg ook dokter Pasdeloup de
vraag te beantwoorden. In Marken goed,
of slecht, zei hij, zoals u het wilt
Ik heb ln totaal een 900 1000 patiënten
gehad, dat is ongeveer 2/3 van de be
volking. Op één dag was het zo erg, dat
van een school van 160 leerlingen
116 met A-griep te bed lagen. Maar
zijn over het hoogtepunt heen. De griep
neemt af. Zelf ben lk er ook niet hele
maal vrij van geweest. Gelukkig niet ir
erge graad. Want als ik ziek was
geworden, had lk een plaatsvervanger
STRU0HAMFR
GEVüNfPEN TE
1063) Hoewel de
Hunebedbouwers h
beelding spreken, i
king de stam van
de strijdhamers van
nis geweest. De Touwcertmiek wordt in
de eerste plaats vertegenwoordigd door
een beker van karakteristieke vorm,
waarvan de versiering bestaat uit smal-
le, dicht opeengeplaatste horizontale
stroken, gevuld met schuin getrokken lij
nen. die tegen elkaar inlopen. Bovendien
behoren stenen strijdhamers van een
eigenaardig model tot de cultuur van de
Touwceramiek, die kort na 2000 v. Chr.
vanuit Midden-Europa ons land bin
nendrong.
Dit volk van de Strijdhamers (of van
de Touwbekcrcultnur, net wat u ver
kiest) behoorde tot de Indo-Germanen
en vormde het meest naar het W
doorgedrongen groep van ddt grote
Deze mensen waren klaarblijkelijk nog
al krijgshaftig van aard en bovendien
uitmuntend bewapend. Dat valt niet al
leen op te maken uit de stenen str\jd-
(uneufjc;)
maar stamde uit Spanje. Van daar heeft
het zich verbreid langs de kust van de
Middellandse Zee, door het dal van de
Rhóne naar de Laagvlakte van de Boven-
Rijn en verder lang» die rivier tot in
,m in
Het volk van de Klokbekers en de
mensen van de Strijdhamers moeten zich
met elkaar hebben vermengd, want de
resten van beide culturen heeft men in
het gehele toendertjjd bewoonde gebied,
t.w. in Oost- en Zuid-Nederland gevon
den, en óók in de streek van de „oude
duinen".
Voor Nederland, en nu kijken we in
het bijzonder eens naar de economische
kant, zijn de Klokbeker
„In de
i grote be-
ocring van
bijzonder
oik.
Dit volk v
karakteristiek
hun bog<
getrokken en waarschijnlijk hui
zeden hebben opgedrongen aa
hele Europese bevolking d>
Mocht deze verondi
volken, die toen reeds de op de Veluwc
i metalen kenden. fraaie Klokbekers komt voor de eer-
le Strijdhamers zjjn gro- ste maal in de geschiedenis van ons volk
;eweest, die Europa van de artistieke begaafdheid van de Neder-
Rusland uit zijn binnen- landers aan het licht", schrijft prof. A.
W. Bjjvanrk. En de feiten schijnen hem
geljjk te geven, want deze exemplaren
zij onder- werden in die tijd reeds sö gewaardeerd,
tiling dat zij van de Veluwe zelfs i
rn pli
llpd
bovendien uit juist z(jn en volgens vele deskundigen Rijnland i
punt
plei
allerlei
van de hoog, de speer
een zorgvuldig bewer
en hier en daar zelfs e<
ikt Ei
mie lacht di
Ongeveer tezelfder tijd kwam uit het
de Klokbeker* op-
in Midden-Europa*
'kundige eenheid de^n" ewikkeld«
olk, dan mog,
n indruk krijgen van
samenstelling van ons
n we toch de Kelten
in beschouwing laten,
volgende keer.
(Nadruk verboden.)
us
Omdat we graag wilden weten of ieder
een in Marken gelukkig is met de ver
binding met de vaste wal, hebben we
een wildvreemde Marker aangeklampt.
Hoe denkt u over de dijk, die nu is
gelegd? Wel. zei de Marker, ik ben dol
gelukkig. Moet u nagaan. In de winter
maanden als het vroor en de boot niet
voer, moesten we over het ijs naar Mon
nikendam. 's Morgens om zeven uur
gingen we dan, meestal zo'n man of drie,
vier, op pad, erg voorzichtig lopend om
niet ln een wak terecht te komen en als
we dan op Monnikendam arriveerden,
gebeurde het meermalen, dat het tram
metje niet reed om een of andere reden.
Nu komt aan die narigheid een eind.
Met de bromfiets of met de bus kunnen
we in de toekomst op elk uur van de
dag van het eiland weg. Nee, voor mij
is de dag van vandaag een gloriedag.
En degeen, die zegt, dat hij bezwaren
heeft tegen de dijk. zoekt alleen het eigen
GEDICHT
We zijn dol op gelukwensen-op-rijm
én zo en daarom hebben we grote waar
dering voor wethouder Cees Kes vat
Marken. Tijdens de lunch, die de bur
gemeester na de sluiting van het gat ln
de dijk de autoriteiten aanbood, sprak
wethouder Kes, die ook de man te
het comité: Marken leve, de feestrede
uit en hij deed dat op rijm. Vooral mi
nister Algera werd in die rede meer
malen genoemd. Een paar regels uit het
tafelrijm willen we gaarne citeren:
Gehoor schenkend aan onze beden.
Wees Algera aan waar de dijk zou
ontstaan.
En waren wij van onze zorgen ontdaan.
En Geers toog aan het werk met
zijn wakk're staf.
Kortom heel Waterstaat hielp mee
en de dijk kwam ras af.
De dijk kwam tot stand. Marken
aan 't vaste land.
Nu roepen wij luid, klinkt ons
dankbaar besluit:
„Het schip is over Pampus, onze
zorgen zijn uit".
„Heb dank minister Algera", dat
zijn oor er van tuit.
BURGEMEESTERS
De naam van twee burgemeesters zal
voor altijd verbonden blijven aan de
dichting van de dijk van Marken naar
het vasteland. Het zijn burgemeester B.
G. van Hout van Marken en burgemees
ter H. G. M. te Boekhout van Broek in
Waterland. Want toen een grijper de
laatste hap kelleem in het gat had ge
gooid snelden zij over het weke dijk-
lichaam naar elkander toe en getweeën
planten zij de vaderlandse driekleur ln
gedichte gat (zie foto op pag. 1.) Toen
loeiden stoomfluiten en sirenes: een
langrljk werk was volbracht. We keken
op onze horloges: het was twaalf nui
ten over een. Op dit ogenblik hebben
jaren gewacht, zei burgemeester Van
Hout ons. en we vonden hem wat ze
nuwachtig.
KOFFIEPOT
Voor de plechtigheid van de dijkdlch-
ting was aangebroken, hadden de auto
riteiten zich verzameld ln het vereni
gingsgebouw op Marken. Daar werd kof
fie geschonken en werden grote plak
ken cake geserveerd. De kopjes warer
al neergezet en lieftallige en Ijverige
Markermeisjes draafden rond met grote
kannen met het bruine, verkwikkende
vocht Ons meisje, ate we dat voor
keer mogen zeggen, schonk ons koffie
uit een grote, witte stenen pot met
de bovenkant een brede, gouden rand
en in het midden met gouden krulletters
het opschrift: Voor uw 12V4-jarig huwe
lijksfeest
RECREATIE
Waterstaatsingenieur F. J. B. G. Geers,
het hoofd van de Dienst der Zuidei
werken, waa zo vriendelijk ons zijn
I nlng te geven over de belangrijkheid
van de Zuiderzeewerken. H(j zei: d
poldering bergt talrijke mogelijkheden In
slch voor de randstad Holland ik denk
bijv. aan recreatie en daarom mogen
de Zuiderzeewerken niet getemporiseerd
worden. Als de twee polders, die er
nog moeten komen, zjjn drooggevallen,
kunnen er wegen worden aangelegd en
dan kan men van Amsterdam uit niet
alleen prachtige tochten maken, maar
ook op snelle wijze van West naar Oost
komen. Alleen, moesten w|J concluderen,
zal het nog wel even duren voor bet
«over Is. Want, zei Ir. Geers, voor de
bedijking van de Markerwaard ls een tijd
van elf jaar uitgetrokken.
GRIEP!
Gebruik regelmatig
K
Alleen in dozen met Wybert-baeJdraerk
Te optimistisch
Er is ln de afgelopen maanden vaak
beweerd, dat Europese integratie op het
gebied van de atoomenergie gemakkelij-
ker zou zijn dan op andere terreinen,
aangezien hier nog geen gevestigde be
langen zouden zijn. Wij vrezen, dat dtt at
te optimistisch is. De praktijk met Eura
tom zou deze mening wel eens spoedig
kunnen logenstraffen. Er bestaan nl. reeds
ln alle staten bepaalde plannen tot exploi
tatie van atoomenergie. Het zal dan ook
niet alleen zeer veel tact. maar vooral
regeerkracht van de Europese atoomcom
missie eisen hier een harmonisatie tot
stand te brengen. Daarom ualt het juist
zo te betreuren, dat deze commissie in
het Euratomverdrag slechts zeer beschei
den bevoegdheden heeft gekregen. Toch
zal men de bescheiden gelegenheid die ge
boden wordt met beide handen moeten
aangrijpen, want de energievoorziening
zal Europa in toenemende mate afhanke
lijk maken van buiten Europa gelegen
gebieden, en daarmee gaat een proeiend*
politieke afhankelijkheid gepaard
(He
Pa r
ol)
Referendum
i ts, zoals gemeld, e
de socialisten ging het verst:
huidige basispensioen en een i
vullend „dlenstpenstoen" op
67ste jaar zouden samen 6S proi
van het gemiddelde jaarlnkoi
over de IS beste werkjaren die
te bedragen. De werkgevers zou
aanzienlijk moeten bijdragen ln
De vraag is nu welke politieke gevol
gen de uitslag van het referendum voor
Zweden zal hebben. Sinds de parlements
verkiezingen in de herfst van het vorige
jaar, waarbij de coalitiepartners, sociaal
democraten en agraritrs, verliezen leden
is er sprake van een politieke malaise.
En men moet vrezen, dat de volksstem
ming deze malaise nog heeft verscherpt.
Wat is namelijk het gevalEnerzijds heeft
premier Erlander aangekondigd, dat het
socialistische pensioenontwerp „zo spoe
dig mogelijk" bij het parlement zou wor
den ingediend, als het 40 procent van het
aantal stemmen verkreeg Doch anderzijds
hebben de agrariërs verklaard de coalitie
te zullen verlaten, indien het plan der
sociaal-democraten bij het parlement aan
hangig zou worden gemaakt. De rood
groene coalitie dreipt dus uit elkaar te
vallen. Men spreekt In Stockholm reeds
van het uitschrijven van nieuwe verkie
zingen Maar de soep zal wel niet zo heet
worden gegeten als zij wordt opgediend.
Premier Erlander heeft zich reeds bereid
verklaard besprekingen te openen met de
agrariërs. teneinde tot wijzipinp fe komen
van het socialistische plan In die zin, dat
het aanvaardbaar zou worden voor de
boeren en de kleine zakenlui. De boeren
partij neemt dus thans een sleutelpositie
in het Zweedse politieke leven in.
(Alp. Handelsblad
