kiosk
vereniging
BEKERINGSACTIVITEIT >~"u
van de Rooms-Kalholieke kerk
De Kerk van
kweekschool
Timor sticht een
Bond van Duitse Baptisten
vorig jaar niet gegroeid
Kerkdienst in Cattolica
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1957
AN EEN KIOSK TOT UITGEVERIJ WAS EEN
EINE STAP VOOR DE
beste voor het hoogste
is haar motto
De Bijbel Kiosk Vereniging heeft niet veel kiosken
meer, maar toch. groeit het werk nog steeds. De heer
H. J. Heule, secretaris-penningmeester en tevens stich
ter van deze vereniging, zetelt in een grote werkkamer
an de Keizersgracht in Amsterdam en vijftien (vaak nog meer)
lensen staan hem dagelijks terzijde om de zondagsscholen, kerken
i evangelisatiecommissies van geschikte lectuur te voorzien. Vol-
end jaar bestaat de vereniging dertig jaar, maar vooroorlogs mate-
aal is nergens meer te vinden. De bezetter kon zich niet verenigen
iet het doel van dit werk en eiste, dat de vereniging werd opge-
even en al het materiaal, bestaande uit duizenden tractaten, boekjes,
ilders, brochures en platen vernietigd zouden worden. Een zolder-
ihuit vol evangelisatie lectuur verdween naar een fabriek in Drenthe
ie zich specialiseert in papier vernietiging. Enkele maanden later
oken overal in die provincie de tractaten en boekjes op die de ar-
eiders van de fabriek hadden meegepikt en verspreid.
In 1945 is de vereniging weer uit het1
et tevoorschijn gekomen. Langzaam
toen steeds sneller zijn haar
tgaven van de persen gekomen. De be-
trijd.t
amde „blauwe kinderbijbel"
en werd weer herdrukt en nu kunt
heel wat landen ter wereld de let-
B.K.V. op tractaten en brochures
ntr effen.
OP HET STRAND
Zoals zoveel christelijke verenigingen,
e zich op het gebied van evangelisatie,
wegen, is aan de oprichting van de
ijbel Kiosk Vereniging niet veel studie
oraf gegaan. Op het strand van Wijk
n Zee zaten een aantal mensen bij el-
Ze lieten zich bruin bakken en ke-
de honderden, die verkoe-
-srv zochten in het zilte nat of lagen te
Wi innen op het gele strand. „Hier mo.es-
E jets linnen doen voor het Evan-
zeiden de mannen tegen elkaar
_i die vakantie rijpte het plan om
it volgend jaar een poging te wagen
een Bijbel Kiosk op het strand,
„stus, die op het strand van de zee
i Galilea predikte, moest toch ook op
strand van de Noordzee verkondigd
worden.
Een kleine kiosk met Bijbels en ande-
geestelijke lectuur verscheen bij Wijk
ie en enkele andere badplaatsen
ons land. Het werk was begonnen.
i»r de heer Heule, die het plan onder
t vrolijk zonnetje te berde bracht,
it toen nog niet wat er allemaal aan
st zat. Bijbels verkopen ging wel. Keus
j1 er voldoende. Maar
«tijdig twintiger jaren van
lag goede
igeliscbe lectuur niet
erg dik gezaaid. Nood-
lwongen ging men tot
drukken en uitgeven
eigen lectuur over.
;as geen andere weg.
tak van dit werk
x>rste!l<fcstaat nog altijd.
Vereniging zorgde
■edigen.it elke kiosk bemand
;erde pfjs. Deze werkers zaten
et op klanten te wach-
Ze haalden de kinderen bij elkaar,
:elden hen Bijbelse verhalen en leer-
hen liedjes. Ouders kwamen er bij
lan en zo kwam het tot menig gesprek.
WEINIG OVER
Van dit werk is weinig over. Komen
dan geen mensen meer naar het
rand? Meer dan ooit. Is het dan niet
ser nodig? Nog immer. De plaatselij-
overheid gooide echter roet in het
•n. Ongetwijfeld is een groot deel val-
schaamte de slechte raadgeefster ge
it van menig college van B. en W.
wilde de toeristen niet ergeren. Men
bang dat een dergelijk evangelisa-
..■erk de vele gasten zou kunnen af-
irikken. O, het werk werd niet rond-
(t verboden. Dat zou een wagonlading
>f hebben opgeworpen. Het werk ging
ingzaam maar zeker ten onder aan
'oedarmoede, omdat het werk in de
leeste steden verwezen werd naar
it stille strand. Maar op dat stille
and komt de mens, die niet in de vol-
wil zijn, die rust zoekt en geen be-
oefte heeft aan een gesprek. Juist op
i volle stranden krioelt het van men-
m die zich eigenlijk vervelen, die ook
hun strandvakantie leiding nodig heb-
m' en die maar wat graag een ogen
lik komen luisteren naar een strandver-
elling voor kinderen, of om een ge-
:ek verlegen, en praatje komen ma
n bij de kiosk. Wij kunnen niet an-
rrs concluderen, dat in heel veel ge-
allen de plaatselijke overheid dit werk
e das om gedaan heeft.
De kiosken bleven echter niet tot het
trand beperkt. Acht maanden van het
nr stonden zij daar leeg, en dat vond
len jammer. Vandaar dat de kleine
uisjes al spoedig in de enorme vooroor-
igse woonwagenkampen verschenen,
a op kermissen, in vakantiecentra,
ïlfs in de grote steden. Ook dit werk is
er over zijn hoogtepunt heen. Het aan
tal woonwagenbewoners is sterk
daald en daar loont het de moeite niet
meer. Het evangelisatiewerk in de
den is in de laatste tien jaar sterk
karakter veranderd en vaak ontbreekt
het geld om de kiosken in stand te hou
den. Een enkele in Amsterdam en Rot
terdam nodigt de mensen nog tot het le
zen. Op gezette tijden mag de kiosk
Amsterdam zelfs geestelijke liederen per
versterker ten gehore brengen.
Het verstrekken van lectuur
evangelisatiewerk is echter tot een
me arbeid uitgegroeid. Vooral toen in
1938 de „blauwe kinderbijbel" werd uit
gegeven als evangellsatiemiddel. Deze
knaap van 808 pagina's is in de boek
winkels verkrijgbaar voor 12,50, i
wordt voor evangelisatiearbeid ter be
schikking gesteld voor slechts 7 gul
den.
Deze kinderbijbel is dê enige uitgave
die in de boekhandel verkrijgbaar is.
Geen van de andere uitgaven kunnen
kunnen door particulieren besteld v
den. De Bijbel Kiosk Vereniging
geen uitgeverij geworden in de gewone
zin des woords, maar een vereniging die
evangelisatiewerk in zijn velerlei vor
men wil dienen. Het blijft een vereni
ging op de achtergrond, die slechts le
den tegen zeer lage prijzen het materi
aal ter beschikking stelt. Particulieren
kunnen als contribuant bijdragen, maar
kunnen geen lid worden. Alleen evange-
lisatiecommissie's. verenigingen, zon
dagsscholen, kerkgenootschappen, plaat
selijke gemeenten worden als lid aange
nomen. Zij kunnen dan dit zeer goedko-
De Bijbelse platen van de Kiosk
Vereniging hangen overal in het
land in zondagsscholen en kerke
lijke lokalen. Er zijn veel platen
H. Copping, maar ook een
prachtige moderne serie van een
Franse kunstenaar, die niets be
zitten van het weeë, zoetelijke die
deze „kunst" zo vaak kenmerkt.
Zo verschijnen er ieder jaar 20
30 nieuwe uitgaven, sommige in
et Spaans of in talen van zen-
dingsvelden waarvan de doorsnee
lezer (en wij evenmin) ooit hebben
gehoord.
Om dit werk verder bekend te
maken organiseert de Vereniging
alle grote dorpen en steden
zangdiensten, die onder leiding van
bekende radiozanger Kees
Deenik staan. In de kleinere plaat-
'orden filmvoorstellingen ge
geven, waarin de godsdienstig-
wetenschappeiyke films van het
Moody Institute of Science worden
gedraaid. Zo wordt het werk verder
bekend, en slaagt de vereniging er
in, zü het niet in kiosken, dan
toch in deze samenkomsten het
Evangelie uit te zingen en uit te
De Bijbel Kiosk Vereniging heeft steeds
veel aandacht- besteed aan het uitgeven
van goed verzorgde tractaten. Toen zij
met haar eerste uitgaven op de evange-
lisatiemarkt verscheen, meenden veel
mensen dat geld werd weggesmeten. De
uitgaven waren te mooi! Maar toen de
heer Heule een evangelisa
tiecommissie in Naarden
voorstelde om drie dagen
lang tractaten oude stijl en
drie dagen lang de tractaten
van de Bijbel Kiosk Vere
niging te verspreiden op de
plaatselijke kermis, bleek
het belang van een goed
verzorgde uitgave. De heer Heule had
de toekomst van zijn wérk op het spel
gezet door te zeggen, dat als er van zijn
tractaten één op het terrein terug te
vinden zou zijn, zijn tegenstanders gelijk
zouden hebben. De eerste drie dagen lag
het terrein vol met evangeIisatle-„vod-
jes", de laatste drie dagen van de Naar-
der-kermls was er geen tractaat te vin
den. Het bewijs was geleverd en langzaam
maar zeker begon het tractaat een fat
soenlijker gezicht en een betere inhoud
te krijgen.
In de afgelopen maanden is in ons land
veel gesproken over de waarde van het
tractaat. Er gingen luidruchtige stemmen
op die beweerden dat tractaten volko
men waardeloos waren als evangelisatie
middel. Natuurlijk vroegen we de heer
Heule, die al zo lang met dit bijltje ge
hakt heeft, zijn indruk. Hij vertelde dat
het gevolg van deze „tractatenrel" wel
was, dat de omzet ongeveer een half jaar
lang ls gedaald. Nu is zij evenwel weer
terug op normaal.
De ervaring heeft geleerd dat vrijwel
geen enkele vorm van evangelisatie het
zonder fraotaat kan doen. In een zieken
huis, bij huisbezoek, na een persoonlek
gesprek wil men de mensen graag iets
meegeven. Een persooniyk contact Ver
vluchtigt zo spoedig, maar een tractaat
kan het gesprokene onderstrepen. De heer
Heule legde er echter wel/de nadruk op,
dat het niet gaat om uR|aven op zich
zelf, maar dat de uitgave aantrekkelijk
moet zün. Het tractaat en de kleine bro^
chure zijn zegevierend uit-het debat te
voorschijn getreden.
V.
pe materiaal óp hun manier gebruiken
hun werk.
De Vereniging geeft geen Bijbels uit,
slechts materiaal dat de Bijbel verklaart
en dichter tot de mensen brengt, mate
riaal dat bij honderden verspreid kan
worden, zoals tractaten, en kleine boek
jes die gebruikt kunnen worden om de
meïiseh, die pas het Evangelie hebben
leren kennen voort te helpen. Haar mot
to is: „Het beste voor het hoogste."
Door haar goed verzorgde uitgaven heeft
'j een ander gezicht gegeven aan de
'angelisatielectuur van deze eeuw.
Eén van de opmerkelijkste uitgaven
jor jonge gelovigen is wel de serie klei-
boekjes, die een uitleg geven van
Bijbelboeken. Er zijn o.a. boekjes over
Jona, Marcus, Romeinen en Hebreeën.
De hoofdstukjes zijn heel kort, (400
woorden) en behandelen een enkel vers
of kort gedeelte. Deze uitgave is afge
stemd op mensen die pas met het Evan
gelie in uanraking zijn gekomen en be
ter de Bijbel willen leren verstaan. Deze
boekjes springen niet her en der va- J~
Van tijd tot tijd verschijnen er
in de kranten berichten over be
keerlingen en lezen we van een
R.K. die Protestant geworden is.
Vorige maand was het een „mon-
nik=geleerde" die Anglikaans gees
telijke werd en ongeveer een jaar
geleden hielden de berichten over
•Pater Hegger, die Geref. predi
kant werd in België, ons bezig.
Velen van ons zullen zich nog de
geruchtmakende lezingen herin
neren van de voormalige frater
Duijnstee, in de Grote kerk te
Den Haag. Dit zijn
niet de enige geval
len: in Zuilen bij
Utrecht stond jaren
lang een vooriha'lig
Belgisch pater als
Geref. predikant (Ds.
Van Puyvelde).
Ieder jaar treden in
Den Haag enkele honder
den personen tot de Her
vormde Kerk toe. waar
onder verscheidene voormalige rooms-
katholieken. Zo waren de cijfers bijv. in
1950: totaal 260. waarvan 103 Geref. en
47 R.K. Ook de Gereformeerde Kerken
trekken jaarlijks tientallen bekeerlingen.
Laten we echter niet de indruk krijgen,
dat de „stroom" eenzijdig gericht is.
Er zijn nog altijd Protestanten die
Rooms-Katholieken aanzien voor eer
soort achterlijke sukkels en die mener
dat op de-duur alle roomsen wel protes
tant zullen worden, Deze mensen
lukkig sterven ze uit) hebben dan de
R.K. Kerk uit de tijd van Luther
ogen. Er is echter sindsdien veel, heel
veel veranderd. De R.K. Kerk in Euro
pa staat in het offensief tegenover het
Protestantisme. Vele Reformatorische
theologen spreken zelfs van de „Refor
matie in de krisls".
Onlangs hebben
dikanten (o.a. de b<
loog Hans Asmussen)
ene schaapstal en onderwerping
bet „gezag van Petrus". Tientallen
zullen de komende Jaren wellicht over
gaan. Hoe liggen de verhoudingen in
eigen, land? Na de oorlog zijn leder
Jaar. In Den Haag 400—650 personen tot
de R.K. Kerk toegetreden. Hieronder
zijn vele Protestanten. In de afgelo
pen twaalf jaar zijn In ons land onge-
60.000 mensen Rooms Katholiek
geworden. Momenteel bedraagt het aan
tal gemiddeld 5000 per jaar, maar het
beweegt zich In stijgende lijn door de
ïorme aktlviteit vap allerlei verenigin-
sn en Instellingen.
Vele vooraanstaande katholieken blij
ken "bekeerlingen te zijn: Prof. dr. W.
H. v. d. .Pol wr s. eerst leraar Aardrijks
kunde. aan,$en Chr.. Midd. School.en. do
ceert, nu Fenomenofbéi-e van. "het .Prótes-
.tantijsnie Nijmegen, prof. dr. Corne
lia ae Vogel kómt uit het vrijzinnig Pro
testantisme, prof. dr. F. J. J. Buy-
ter.dijk, de bekende bioloog psycholoog
vroeger Gereformeerd en hoogle-
aan de V.U.., nu doceert hij in
Nijmegen. Verder noemen we nog prof.
mr. Kamphuys (Nijmegen), prof. Grand-
pré Molière (bekend architekt), dr. E.
Brongersma en dr. A. A. Terruwe (psy
chiater). Ook- in kringen van schrijvers
dichters hebben zich velschillende
overgangen voltrokken. Die van. Fred.
Eeden en Henri ;-Borel liggen ver
achter ons. In latere1 jarén waren het
Chris dé Graaf;. •Herman dè Man,
Gabriel Smit, Willy Corsari, Pieter v. d.
Meer de Walcheren (nu Benediktijner-
Pater), Van Schagen" en Anke Servaes
(mevr. Valkhoff). Ik zou "nog de onlangs
overleden schilder O. van Rees kunnen
Enkele voorbeeldenr dr. ten Bruggenca-
te deed de stap kort na de oörlog. In
de jaren 1954-55 lieten ds. Loos (Herv.
Hilversum), ds. J. K. v. d. Brink-(Herv
Assendelft) en dr. H. B. Visser (Geref.
Bunschoten) van zich spreken door hun
overgang naar Rome. Het grote gevaar
voor de Herv. Kerk ligt in het feit dat
tientallen predikanten meer „katholiek"
dan „reformatorisch" catechisatie geven.
Ds. Loos had zijn. gemeente niet achter
zich, maar het is "niet onmogelijk dat
Unnen afzienbare tijd predikanten ge
volgd door een deel v$m hun gemeente'
naar de R.K.-kérk zouden kunnen over
gaan. Op het ogenblik is het voor een
predikant nog moeilijk om R.K. te wor
den: hij moet (gehuwd!) zijn betrekking
opgeven. Maar ook op dit gebied doet
Rome konsessies: in Duitsland (Bisdom
MaJnz) kent men gehuwde priesters:
voormalige Lutherse predikanten. Twee
hen hebben in Mainz een bekerings
rum ingericht: Domus Pacis. Ze wo-
daar met hun gezin.
ENGELAND
blad uit, houden lezingen en vi
gen cursussen. Bekend is het
nehuis te Bilthoven.
In Kupang op Timor werd deze zomer een spoed
vergadering belegd door de protestantse kerk
van dat eiland, die het op twee na grootste kerk
genootschap van Indonesië is met zijn 300.000
leden. Het nationale ministerie van onderwijs gaf onlangs aan de
kerk de volle verantwoordelijkheid terug voor de instandhouding
van de 257 lagere scholen met 65.000 leerlingen. De vergadering be
sloot om deze maand nog een kweekschool te openen die een middel
bare schoolopleiding geeft aan toekomstige onderwijzers die zullen
voldoen aan de eisen van de regering. Het nationale ministerie zal
een subsidie blijven geven, maar de kerken zullen geheel voor de
reparatiekosten en het onderhoud van de gebouwen verantwoorde
lijk zijn.
Maar voor Nederlanders j
is er geen plaats meer
In principe werd besloten dat slechts
theologisch geschoolde krachten gods
dienstonderwijs zouden mogen geven.
Imaar daar er een groot tekort aan pre
dikanten is, zal men voorlopig toestaan
dat leken daarbij helpen. Er worden
vier lesuren godsdienstonderwijs per
week gegeven, onder de tegenwoordige
omstandigheden
I De vergadering bewoog zich ook op
ander gebied en de Bijbel School werd
in een hogeschool omgezet. De cursus
werd met twee jaar verlengd. De nieu
we vierjarige cursus staat nu gelijk
de opleiding, die gege
Groei
De protestantse Evangelische Kork
van Timor bestaat nu uit 460 gemeenten
met 62 bevestigde predikanten en 270
predikende ouderlingen. De kerk groeit
nog steeds. De meeste bekeerlingen ko
men vanuit het animisme, dat alle in
vloed op de bevolking verloren schijnt
te hebben. De kerk. bereikte het eiland
eerder dan de Islam. Hoewel het Evan
gelie reeds in de zeventiende eeuw vóór
kassar en in Djokjakarta.
wordt op Ma-
het eerst werd gepredikt, heeft de gro
te overgang van de bevolking naar het
christendom zich eigenlijk pas in de af
gelopen halve eeuw voltrokken. De in
vloed van de Nederlandse zending is nu
echter volkomen verdwenen, inds in
1950 de kerk haar eigen Indonesische
synodevoorzitter koos De kerk heeft
echter een beroep gedaan op zendings
genootschappen uit Australië en de Ver
enigde Staten om te helpen. In 1953 was
nog één Nederlandse zendelingarts
werkzaam in het ziekenhuis te Kupang.
Op dit ogenblik is er geen enkele Ne
derlander meer op het eiland.
Geen Nederlanders
Het beroep op medewerkers uit Aus
tralië en de USA, om de kerk te komen
helpen, heeft in de afgelopen jaren suc
ces gehad. In 1955 arriveerden de metho
disten predikant Gordon Dicker en zijn
vrouw op Timor om les te geven aan
de christelijke middelbare school en bij
het jeugdwerk te assisteren. Verleden
jaar werd de hulp in geroepen van
nard Kingsley om de kerk te helpen
met haar problemen op het platteland.
In de lente van dit jaar landden- vier
Amerikaanse presbyterianen op het
eiland om lessen te geven aan de Bij
bel School en het medisch werk te lei
den.
Nederland heeft in de protestants
Evangelische kerk van Timor haar in
vloed wel geheel verloren. Ongetwijfeld
is dit een gevolg van de politieke ver
anderingen, die zich sedert de laatste
wereldoorlog hebben voltrokken. Het
blijft evenwel een bedenkelijk feit dat
in een eeuw, waarin meer dan ooit
over de oecumene wordt gesproken, po
litieke (en niet dogmatische) verschillen
nog altijd scheiding kunnen maken tus-
gelovigen van verschillende rassen.
In Engeland is de situatie voor.de
Anglikaanse Kerk -ok niet rooskleurig,
onze krant vermeldde wel het geval- var
de R.K.-geestelijke die anglikaan gewer
den is, maar daaraan dient dan te wor
den'toegevoegd dat'iri~ra56 maar liefst 27
Anglikaanse geestelijken zich aan Ro-
ie onderwierpen!' Plus A3.000 gelovigen.
In Zweden zijn ikele honderden pre
dikanten zo liturgisch, dat de leiding
de Lutherse Kerk het nodig oor
deelde een waarschuwing te laten horen.
Er zijn daar al Protestantse Klooster
orden gesticht en enkele predikanten zijn
k. geworden.
Bedenkelijk vooral is, dat vrijwel geen
leidende r.k.-geleerden (pp grond van
dogmatische overwegingen) Protestant
worden. Alleen uit dë Spaans-spreken
de landen horen we soms. ..van
kei geval. Het omgekeerde is echter
heel normaal.. De Franse predikant Louis
Bouyer is nu prof. - in Parijs ien nog
kort geleden gin^ de hoogleraar
Nieuw-Testament in Bonn, prof. dr. H.
Schlier tot Rome over. Ook een mede
werker van Karl Barth, Oscar Bauho-
fer voegde zich bij de schare van be
keerlingen. Hoe' komt" het, dat Rome
zulke vorderingen maakt? Het is van
belang dit voor ons eigen land na te
gaan. Er zijn een groot aantal organi
saties die aan het bekeringswerk arbei-
DE REDEN
1. Apostolaat der Hereniging. Vooral ge
richt op de zg. Oosterse Kerken. Mid
delen: Gebed, studie, blad met op
lage van 200.000.
2. Sint-Willlbrord Vereniging. Geeflt
een apologetisch maandblad uit: „Het
schild". Dit staat op hoog (weten
schappelijk) peil en wordt ook door
veel predikanten gelezen.
3. Open-Deurwerk: Amsterdam en
Haarlem. Gesprekken. Ongeveer 8
paters maken ca 200 bekeerlingen per
4. Una-^Sancta-werk Den Haag, Hilver
sum, Rotterdam, Eindhoven, Arnhem.
Zeer belangrijk. De Una-Sancta-bui-
zen maken meer dan 500 bekeerlin
gen per jaar. Deze paters plaatsen
jaarlijks voor 15.000 aan adverten
ties in neutrale bladen. Zo In de trant
van: „We Toren vreemde dingen
over onze katholieke landgenoten...
Men zegt, dat ze Maria aanbidden,
dat ze zoveel mogelijk.kinderen moe
ten krijgen, enz. Moet men de katho
lieken werkelijk voor zo onnozel hou
den? Inlichtingen...." Men kan een
bon insturen en ontvangt dan een
schriftelijke kursus over de katholie
ke geloofsleer. Het succes ls groot:
op het ogenblik zijn er 5000 cursis
ten! De ervaring van deze paters
is, dat duizenden mensen eigenlijk
zitten te wachten op een laatste duw
tje. een laatste kontakt, om naar Ro
me over te gaan. Voorts geeft men
een blad uit: „De Vragende Mens"
en verzorgt leerboeken over geloofs
leer, bijv. de „Triptiek van het Gods
rijk". De oogst ls zo groot, dat het
aantal arbeiders vaak te gering blijkt
men leidt daarom catechisten op, die
dikwijls zelf bekeerling zijn.
5. De Vrouwen van Bethanlë. Religieu
zen in lekenkleding. Ze geven een
6. Apostolaat der Franciskanen ln Fries
land en Noord-Holland. Ook de Au
gustijnen (de orde van Luther!)
werken aan de bekering van Fries
land: „Vinea Domini" te Witmarsum
konferentie-oord en klooster.
We laten het bij deze opsomming, z<
is lang genoeg om een indruk te krij
gen van de geweldige energie waarmei
Rome de „bekering" van Nederland ter
hand neemt. Voor de oorlog ware:
„Conferenties voor niet-Katholieken"
zeer bekend. De methoden zijn echter
Veranderd niet de tijdsomstandigheden.
^Talloos zijii nog de individuele pries
ters bij wie men inlichtingen over
katholieke geloof kan krijgen.
Schild" drukte vroeger op de achterpa
gina een hele lijst af. Voor Den Haag
is als zodanig al jaren werkzaam pater
dr. Th. Piket S. J. (vroeger Hervormd,
thans Jezuïet.).
Is het Christendom
beter
Een vraa£ die door menige jongen en
meisje (en ouderen) wordt gesteld
is: Waarom meent U nu dat het
christendom beter is dan een andere
godsdienst? Het is hoogmoedig om zo
te idenken. Zijn er niet vele wegen,
die tot God kunnen leiden?
>e bekende predikant ds. Buskes.
schrijft in Tijd en Taak over de ver
houding van het christendom met de
wereldreligies. Zijn artikel is het le
zen waard, alleen al idoor een paar
treffende voorbeelden.
,In de buurt van Calcutta" schrijft de
ze predikant, „bezocht ik het kloos
ter van de volgelingen van Rama-
krishna en Vlvekananda. Aan de
oever van de Ganges staat hun tem
pel. Waaraan doet die tempel u den
ken, vroeg men mij. Ik kon alleen
antwoorden: „Aan een kerk!" Maar
een mohammedaan antwoordde:
„Aan een moskee!" En een Hindoe:
„Aan een tempel van het hindoeïs
me!" Men had de architect opdracht
gegeven de drie stijlen zo door el
kaar te werken, dat de christen in
de tempel een kerk, de mohamme
daan een moskee en de Hindoe een
Hindoetempel herkende."
Zo wil men het ook in het westen graag
voorstellen. Wat doet het er toe, na
tuurlijk zijn er verschillen. Het gaat
er echter maar om hoe je het ziet.
Allen hebben we dezelfde God!
Christus de
ontmoeting
Toch is er een geweldig verschil:
„Op een samenkomst van Hindoes en
christenen in India waren Gandhi en
Stanley Jones beiden aanwezig, de
Hindoe en de christen. Aan het eind
van de conferentie vroeg Gandhi, of
Stanley Jones op eenvoudige wijze
wilde zeggen, wat zijn geloof voor
hem betekende. Stanley Jones zei:
„Ln Christus heb ik God gevonden
als Vader, in Christus ben ik met
God verzoend, mijn vervreemding
van God is opgeheven, ik meg een
kind van God zijn en ik meg leven
en werken als een kind van God het
komende Koninkrijk tegemoet!"
Daarop vroeg Stanley Jones aan Gan
dhi, of hij ook zeggen kon, een kind
van God te zijn. Gandhi antwoordde:
„Neen, een kind van God ben ik niet,
maar ik hoop het wel te worden,
maar dat kan nog honderden jaren
duren!"
Wie garandeert Gandhi dat aan het
einde van de honderden jaren de ont
moeting met God ligt? Wie garan
deert hem. dat het Woord van God
ongelijk heeft als het zegt: Het ls de
mens gezet eenmaal te sterven en
daarna het oordeel!
De Hindoe ziet een ontmoeting aan het
einde van honderden jaren en duizen
den pogingen. Het christendom vindt
die ontmoeting met God aan het be-
Het moet voor iedere Protestant
kwellende vraag zijn: Hoe komt het
dat Rome zoveel arbeiders in de oogst
heeft? De R.K. Kerk telt in Nederland
6000 priesters (plus nog 3000 in de mis
sie) plus ongeveer 50.000 kloosterlingen!
Toch is niet het christendom beter dan
andere godsdiensten. Het verschil
ligt niet in de godsdienst. Christus is
het verschil. Hij is de enige weg tot
de Vader.
Zijn wij beter
Is een christen dan beter dan een nlet-
christen? Ds. Buskes zegt: „God be
ware mij voor die hoogmoed." Wie
denkt in term.en van goed-b.eter-best
heeft de boodschap van het Evange
lie nog nimmer verstaan. Juist zij.
die dachten, dat zij de hoogste graad
van heiligheid hadden gevonden groei
den uit tot de meest gevaarlijke Fa
rizeeërs. Maar de mens die het
dichtst bij God leefde riep het uit met
Jesaja: „Wee mij, want ik verga", en
met Paulus: „Ik, ellendig mens."
Het wonder is dat God juist daar kan
beginnen. God zegt tot Jesaja: „Ga
heen en zeg". En Paulus begint geen
nieuw hoofdstuk, maar schrijft onmid
dellijk na die droeve woorden: „Ik
dank God!"
Een christen is niet een beter mens, hij
is een gegrepen mens.
Het aantal doopleden van de Bond van Duitse Baptisten is afgelopen jaar veer
gedaald. De vooruitgang van het vorig jaar is daarmede teniet gedaan en de gestage
achteruitgang van de laatste «even jaar zet «ich voort. Op 31 december van het
S vorige jaar telde de bond 97.312 leden waarvan er 37.087 in Oost-Duitsland woon-
achtig waren. Er werden het vorig jaar 3181 mensen gedoopt, maar 1485 leden werden
geschrapt en 258 leden van gemeenschap uitgesloten. Dit jaar werden 165 meer
leden gerctyeerd dan het vorige jaar. De bond telt nu 527 gemeenten met een
gemiddeld ledental van 186,
De kerkbladen van september zijn vol van de komende acti
viteiten, maar hier en daar haalt een predikant of ouderling
nog wat (buitenlandse) vakantieherinneringen op, Jac. Roos
was bij gebrek aan een protestants kerkje naar de Rooms Ka
tholieke mis geweest in het dorpje Cattolica aan de Adriatische
Zee:
£TEEDS meer mensen kwamen
hoorbaar schuifelend binnen;
sommige wilden per se de voorste
rij bezetten en om dit te berei
ken moest er in de mudvolle kerk
heel wat weerstand overwonnen
worden.
De priester in fraaie kazuifel
ging echter onverstoorbaar verder
met de liturgie, zelfs toen naast
hem een Augustijner pater post
vatte, die ook begon te spreken.
Het was echter een ongelijke me
dedinger, daar de laatste voorzien
was van een microfoon. „De
preek", dachten wij, reformato
rische Hollanders, dadelijk, maar
bleven toch even met de vraag
zitten, hoe de liturgie dan kon
doorgaan. Neenhet was geen
preek, maar een serie mededelin
gen, die om des tijds wille epistel,
graduaal en evangelie niet moch
ten onderbreken. De pater vertelde
o.m., dat de kerk nodig geres
taureerd moest worden en deed
een beroep op alle inwoners en
vreemdelingen hun offer hiervoor
af te zonderen. Over de grootte
van dit offer kon men tijdens de
dienst uitvoerig nadenken. De
Augustijner baande zich nl. een
weg door de schare, perste zich
tussen de banken door. daarbij
steeds enveloppen uitdelend, die
bij de uitgang weer opgehaald
zouden worden.
JNMIDDELS ging de dienst ver
der naar de consecratie. Uiter
aard stelden we ons in op dit hoog
tepunt van de R.K. eredienst. Maar
de giften voor de restauratie gin
gen voorlopig voor en steeds dook
de monnik weer op tussen de
schare, zwoegend pogend zijn fi
nanciële positie tot een goed einde
te brengen.
Plotseling wordt de deur van
de sacristie, naast het altaar, ge
opend. Een jongen misdienaar?
stapt eruit om ook een voettocht
door de gehele kerk te beginnen.
Gelukkig wijken de mensen eer
biedigwaarschijnlijk getroffen
door het gebaar van devotie, waar
mee de knaap een rol papier
als een reliquie voor zich uit
draagt. Eindelijk heeft hij, vlak
bij ons, bijna de uitgang bereikt,
opent daar een mededelingen
kastje en prikt het papier achter
het glas. Bijzonder nieuwsgierig
naar wat deze spoedmededeling
onder kerktijd mag behelzen, loe
ren we voorzichtig naar het kastje
en zien daar tot onze stomme
verbazing dat de kersverse aan
kondiging geen herderlijk schrijven
is, maar een lijst van filmrecenties
met vermelding van bioscopen
waar deze films gedraaid worden.
Onze verbazing stijgt nog als we
lezen: David en Bathseba,af
te raden. Giovanni van de zwarte
bende hier ts het „met reser
ve" getyptdoorgehaald en met
ballpoint „voor allen" in de plaats
gezet.
y^CHTERAF kan ik de gedach
te maar niet van me afzet
ten dat de brave kerkdienaar
zich niet met de uitspraak van
de R.K. filmkeuring had kunnen
verenigen en dat de schalk deze
doorhaling op z'n geweten had.
Met opgeheven hoofd volbracht
hij weer zijn terugtocht. De le
zer heeft wel begrepen dat de
priester onverstoord de liturgie
voortgezet heeft.
Dan gebeurt toch nog het
wonder! Temidden van die roe
zemoezige, voor ons onbegrijpe
lijke rommelige eredienstvalt
een moment van absolute stilte:
de hostie wordt omhoog geheven
en de gemeente gelooft: „nu
vindt de verandering plaats van
brood en wijn", de hoofden bui
gen zich. lippen prevelen, de
Heer zelf is nu aanwezig.
Maar dan kunnen vele kerk
gangers het gebed na de Com
munie al niet meer afwachten
en successievelijk loopt de kerk
leeg, om straks weer een nieu
we schare op te vangen.
