Een natie rouwt om dood van rechtvaardig vorst FIRATO: meer besef voor uiterlijke vormgeving de Deense prins wijdde zijn leven aan Noorse volk A' \VS ZWAARDEMAKER Nieuw patroon voor het Duitse politieke leven Sibelius, de oudste der componisten, overleden s ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1957 HAAKON VIIalles voor Noorwegen l LLES VOOR NOORWEGEN" was het devies van de Noorse L koning Haakon VII, die op de leeftijd van 85 jaar is ontslapen. Spoedig nadat hij in 1905 bij een volksstemming tot koning van het Vrije Noorwegen was gekozen, slaagde hij er in, zicli bij het volk be mind te maken door zijn eenvoudige leefwijze, zijn prettige omgang jnet allerlei mensen, zijn enthousiaste belangstelling voor de sport en '^ijn moedige houding in tijden van gevaar. TONING HAAKON, die Europa's oud- Marae ate vorst was settent het overlijden v R' oning Gustaaf Adolf van Zweden, wend En'S als Christian Frederik Carl ZW Ja eorge Valdemar Axel, prins 1 MES op 3 augustus 1872 i Keywe b<i^e oharlottel'und- HÜ het Deense de tweede kroonprins Frederik van Dene- larken, later koning Frederik VIII) er an prinses Louise van Zweden en Noor egen. Zoals gebruikelijk koninklijke familie trad prins Carl °m4eds op 14- arige leeftijd in dienst Deense marine. Toen hij 21 jaar oud is, werd hij benoemd tot tweede luite- at en drie jaar later tot eerste. Gedu- D fn.de zijn diensttijd bezocht hij vele lan- waaronder de landen rond de Mid- i llandse Zee en West-Indië. Op 23-jarige leeftijd trouwde prins Carl het Buckingham Palace te Londen met prj,nses Maud, een dochter van K prins van Wales, de latere koning dward VII en prinses Alexandra Miemarken. Als huwelijksgeschenk ont- Ing 'het prinselijk paar van de prins yj. ales het huis Appleton in de omgeving Djeddi e mini oging f 170—289 Zuivelbt 3 ai 3t n Sandringham in Norfolk. Daar werd ikb 2 juli 1903 prins Carl's enige lexander Edward Christian Frederik ge ren. [IET LANG DAARNA gaf de Noorse volksvertegenwoordiging, het Storting, wens te kennen, de van 1814 daterende de möt Zweden te ontbinden. Deze unie lderij 7 as Noorwegen eigenlijk opgelegd. Na de C ipoleontdsche oorlogen werd de Deense 1 «ling ml. verplicht, Noorwegen aan Zwe- Graant< n af te sitaan. Tot 1814 stond Noorwegen de Deense kroon. Het Noorse volk krachtigde bij volksstemming het be- lit van 'het Storting. oktober 1905 werd de scheiding van !ra]fcorwegen en Zweden een feit. Noor gen, na meer dan 500 jaar weer een afhankelijk land, had echter nog geen [t ning. Het Storting bood de troon aan Ins Cart van Denemarken aan. De prins nvaardde dit aanbod, doch steldé als waarde dat hij door een vrije volks- imming zou worden gekozen. Hoewel Noorwegen toen veel republikei- n telde, behaalde hy by de op 18 no- ibcr 1905 gehouden verkiezing drie- ,rt van het aantal uitgebrachte stem- ,u. Zeven dagen later hielden prins "1 cn prinses Mand met de kleine Alex- der hun intrede in Oslo. Het prinselgk erd op 22 juni 1906 tot koning en ningin gekroond in de oude kathedraal 850,*ff Trondheim. De koning beloofde trouw de Noorse grondwet en als lens koos roe—# de woorden: -Alles voor Noorwegen". ~50Hij koos als koning van Noorwegen de Haakon VII uit de Vikingtijd en de ïglingendynastae. Zijn zoon kreeg ook Noorse naam: Olaf. Er verstreken 30 lukkige jaren voor Noorwegen en zijn kortim irstenhuis. Door zijn neutraliteitspoli- 3—10. 99 gist VL 83- -990, K1 ■2380. De tegenstellingen in r.k.- kring met betrekking tot de hulpverlening aan minder-ont- wlkkelde gebieden houden dc gemoederen nog bezig. Er zgn daar twee standpunten: mr. K. van Ryckevorsel en prof. dr. G. H. L. Zeegers zeggen: stel de missie primair en onthoudt u van deelneming aan „neutrale" initiatieven. Prof. Zeegers trad af als bestuurslid van de NO VIB, die hy al te veel socia listisch gericht vond. Pater S. Jelsma m.s.c. daarentegen meent, dat technische bystand en mis- siearbeid twee te onderscheiden zaken zyn. Onder de kop „Ver zuiling by technische bestand" schryft de liberale N.R.C. o.m.: JWtf kunnen niet inzien, dat mr. Van SCH 325 ïckei'orsel en prof. Zeegers het gelijk 5 neti n hun zijde zouden hebben. Ook wij ^sch' twaren missiearbeid en technische bij- 5CH 19. Ind oIs twee zeer verschillende zaken. -40 (enerzijds houdt de missie op, waar de chnische bijstand begint, anderzijds is S( omgekeerde het geval. Missie behoeft noodzakelijk in minder ontwikkelde leden bedreven te worden. Natuurlijk een missionaris in een laag ontwik- I gebied zich niet tot de zielszorg 2 k.. SC mnen beperken. Vaak zal missionering l9^ rst kunnen beginnen, indien aan zekere entaire materiële voorwaarden is 339- ildaan en het ligt voor de hand, dat ionaris dan de handen uit de 30 ijjoutoen steekt. Wij willen hier graag aantekenen, dat ook naar onze 1 «ninp missionarissen in minder ont- schclvi»5 i kkelde gebieden ook op stoffelijk ter- in uiterst verdienstelijke prestaties in Vanfl t belang van de bevolking hebben ge- 50~~netteverd- Technische bijstand echter vraagt "r; daarbij is het erom te doen een tie bevolking naar een hoger levens- luissi te stutoen. Indien rooms-katholiek M zo" mogen worden besteed in, laat u zeggen, islamitische landen om er de ta Utic toe in taat te stellen het rooms- 57, itholieke geloof uit te dragen en en pas- Kt 'nt noodzakelijk werk op sociaal-cul- kw 04 rec' fCTTC'n te doen. blijft er van de M 3_9i( «kickte aan technische bijstand geen "ha* over. Stoffelijke nood is universeel; treft christenen en niet-christenen in HM mate e* d leniging daarvan is IwiPi «*a* allen gezamenlijk. tiek slaagde Noorwegen erin, buiten de eerste wereldoorlog te blijven. De voor spoed bleef voor koning Haakon duren tot 1938, toen hij door een zwaar verlies werd getroffen: zijn vrouw overleed toen in een ziekenhuis te Londen, waar zij sedert enige tijd werd verpleegd. Enkele het buitenland geweest. In augustus 1954 bracht hy nog een bezoek aan ons land, waaraan ons volk goede herinneringen bewaart. Het jaar daarvoor hadden konin gin Juliana en prins Bern-hard een zoek aan de Noorse koninklijke familie gebracht. De thans 54-jarige kroonprins Olaf assisteerde zijh vader toen reeds in vele staatsaangelegenheden. In april 1954 verloor de kroonprins zijn ge malin, de Zweedse prinses Martha, een zuster van wijlen koningin Astrid van België. Kroonprins Olaf (thans koning Olaf VI) heeft drie kin deren. Zijn dochter Ragnhild trad vier jaar geleden met een Noorse rederszoon in het huwelijk en woont thans in Rio de Janeiro. Prinses Astrid is nog ongehuwd. De enige zoon, prins Harold (die nu kroonprins is geworden), is negentien jaar. mw» x -j V* YV Aé^A dagen voor haar overlijden was koning Haakon in Londen gearriveerd. Het werd droeve terugtocht, aan boord het Britse oorlogsschip Royal Oak, dat het stoffelijk overschot van konigim Maud aar Noorwegen bracht. In april 1940 vielen de Duitsers Noor wegen binnen-. Ondanks de grote macht boden de Noren dapper tegenstand, aangemoedigd door het voorbeeld van koning, die weigerde zijn land te verlaten, zolang er nog maar een klein stukje niet door de Duitsers was bezet. Eerst verliet de koninklijke familie met het kabinet da hoofdstad Oslo om aan gevangenneming door de Duitsers te ontkomen. De koning igerde, de verrader Quisling als minis ter-president te accepteren. zijn volgelingen verbleven. De Luftwaffe herhaalde deze aanvallen, terwijl de koning en zijn gevolg de reis door het met sneeuw bedekte berggebied naar het noorden van Noorwegen voortzette. Nog enige tijd verbleven de koning en het kabinet in Tromsö in het uiterste noorden van het land, van waaruit het verzei werd geleid, maar het respijt duurde slechts een maand. Op 30 mei besloten de geallieerden. Noorwegen te veriaten en op 7 juni, precies 35 jaar nadat Noor wegen zijn onafhankelijkheid had her wonnen, vertrok koning Haakon, verge zeld van kroonprins Olaf, zijn kabinet en een aantal vooraanstaande Noren naar Engeland. Gedurende de jaren van ballingschap wijdde de koning al zijn tijd aan de orga nisatie van het verzet der Noren tegen de bezetters. Het vrije Noorse leger, in clusief marine en luchtmacht groeide eilke dag. De koning gaf zijn onderdrukte volk geregeld via de radio de morele steun. welke het nodig had. Hij stond erop, alle Noorse Engelandvaarders per soonlijk te ontvangen. DRECIES VIJF JAREN na zijn gedwon- gen vertrek keerde koning Haakon In zijn land terug. Zijn volk bereidde hem een geestdriftige ontvangst. Later, toen hij Noorwegen rondreisde, wachtte hem, wederom overal waar hij kwam een enthousiaste menigte. Na de oorlog is de oude monarch slechts enkele malen in zuiver zon en vruchten Gromyko's debuut in V.N.: „Vrede" de Verenigde Naties zijn grote politieke rede gehouden. Zoals te verwachten was, stelde de Rus voor, op de agenda de opschorting proefnemingen met de kernwapens te plaatsen. Verder wenste hij, dat de blee de kwestie van het vreedzaam naast elkander leven van staten met verschil lende maatschappelijke stelsels zou be handelen. Gromyko diende ten slotte eet ontwerpresolutie in, waarin een beroep op a-lle staten werd gedaan alle geschillen op vreedzame wijze te regelen. Het grootste gedeelte van de rede var Gromyko handelde uiteraard over he Midden-Oosten. Hij verwierp de Ameri kaanse beschuldiging en zei op zijn beurt, dat de Ver. Staten de Arabische landen tegen elkaar opzetten. Ten slotte nodigde hij alle landen uit voor een economische wereldconferentie en vroeg Gromyko de Europese staten e< verdrag te sluiten ter waarborging vi de wederzijdse veiligheid. Husein optimistisch over oplossing Overste Ahmad Husein, de opstandige militaire commandant van Midden- Sumatra, heeft te Padang verklaard opti mistisch te zijn over de kansen zogenaam-de commissie van zeven oplossing te vinden voor de militaire vraagstukken, doch hy vroeg zich af, doen in de drie weken, waarin Hatta afwezig zal zyn. Deze is namelijk naar rood-Chdna. Behalve Su karno en Hatta. zijn premier Djuanda, i-premier Deimena. minister van ge zondheid A-zis Saleh. de sultan van Djpkja de cbefsta-f van het leger Nasution lid commissie. Husein wil. dat de missie contact zal zoeken met de voort vluchtige kolonel Zulkifli Lubis, met kolo nel Simbolon. kolonel Sukanda Bratmen- galla en enige andere officieren. Ibero-Amerikadag in Utrecht Onder voorzitterschap van prins Bern- hard zal op 14 oktober in Utrecht een Ibero-Amerikadag worden gehouden. Het initiatief tot deze dag, die tot doel heeft te demonstreren dat Nederland zijn be trekkingen met alle Spaanse- en Portugees sprekende landen op hoge prijs stelt. Is genomen door het Nederlandse bedrijfs leven, in samenwerking met het Spaans- Portugees en Ibero-Amerikaans instituut In Utrecht. Voor verbetering van de betrekkingen tussen Nederland en de Spaanstalige lan den is onder andere baanbrekend werk verricht door prins Bernhard, tydens zijn ambassade-reizen. Vooraanstaande economen, personen uit het culturele leven en vertegenwoordigers de betrokken regeringen zijn uitga- j nodigd voor de bijeenkomst in Utrecht. (Van onze speciale verslaggever.) IN HET AMSTERDAMSE RAI-gebouw staan 723 radio's. En ze staan all maal aan. Mocht deze kakofonie van door elkaar buitelende muziekji en muzieken, stemmetjes en stemmen nog niet genoeg zijn om de argelo; bezoeker met een nerveuze gejaagdheid te slaan, dan zorgen daar enkele andere factoren in dit griezelige stuk tovertuin der elektronica wel voor. Als daar zijn: een veelheid van varianten op techniek en uiterlijk, vorm en prijs, uitvoering en volume, een onontwarbare kluwen technische toebe horen, raadselachtige grapjes en snufjes waarvan we de draagwijdte waar schijnlijk nog bij lange na niet overzien. officiële winkels de prijzen óók omlaag gingen. Het is een griezelige tovertuin, een geheimzinnige rijstebrijberg en slechts enkele algemene tendenzen laten zich duidelijk zien: meer besef voor de uiterlijke vormgeving, meer luxe en gemak zowel bij de bediening van radio als televisie, meer keuze, grotere, duurdere apparaten. Er komt een stemming van „het zal al lemaal wel wóór zijn" over je, en dan vind je jezelf terug in de stand van een importeur van een groot Duits werk. en je praat over de prijzenoorlog, die door de „wilde importeurs", de handelaars, die zich „prijzenboksers" noemen, is ont ketend, -toen zij begonnen radiotoestellen TV-apparaten rechtstreeks uit Duits land te halen en ze tegen aanmerkelijk lagere prijzen dan de officiële import- produkten in Nederland op de markt te brengen. Hoe dit kon en hoe dit in zijn werk ging, is op deze plaats allemaal al uitvoerig behandeld: in Duitsland geno- i deze handelaars een stevige korting door uitschakeling van de groothandel het laten vallen van een deel van hun ast konden zij hier in ons land de toestellen goedkoop brengen, meestal twintig procent goedkoper dan in de officiële" winkel» Dat duurt nu al, een tijdje en de officiële handel heeft er natuurlijk op gereageerd: sommigen zetten speciale verkoopacties met lage prijzen in, ande- ïaven op andere wijze kortingen en het resultaat was. dat in een heleboel Chaos Dat ging uiteraard voor een groot deel ten koste van de winst, en de maat regel werd door de officiëlen dan ook heus niet met gejuioh binenskamers be geleidEn nu od de Firato ii RAI vertelde men het ons gaat e die handel iets gebeuren. Er wordt folder uitgereikt. ..Gaan we naar chaos in de Nederlandse radio- en handel?", heet die folder en het eersti hoofdstuk heeft als titel „Prijsknoeiery neemt hand over hand toe". De handelaar stelt dan, dat er op 't inkoopbe- drag in Duitsland aan Invoerrechten, b< lasting, licen-tierechten aan Philips e vrachtkosten ongeveer 36 procent komt voor radio en op 40 procent voo Daarbij komen dan nog de kosten, die de detailhandel als winst eist en daarbovenop dan weer de kosten, die het instandhou den van een goede service-organisatie zowel van importeur als van detailhan del nu eenmaal met zich meebrengt, Het gevolg is, dat iedere Nederlandse ko per, in Duitsland komend, achterover valt van de lage pryzen. Ook handelaars zagen dat en zij vonden er iets op, zoalö dat heet. Zij gingen de apparaten met hun eigen auto in Duitsland halen, zij smokkelden soms zelfs, en lieten alleen de normale kosten voor service- organisaties, maar ook een deel v winst vallen. Het gevolg is op het eerste gezicht: goedkopere toestellen dan i Na Adenauers victorie vertonen, dat door de verkiezingen de derde Bondsdag in details wel ont- De hoofdzaken blijven gelijk door de ïorme overwinning van Adenauers CDUl DE OUDSTE nog in leven zijnde componist is gisteravond in zijn landhuis bij Helsinki aan een hersenbloeding overleden, de 91-jarige Jean Sibelius. Finland heeft met dit heengaan een der grootste nationale figuren verloren, een man die een begrip was geworden in zijn vaderland en die ook door zijn vaderland als zodanig is geëerd. In niet één land is er wellicht een componist zo op een hoog voetstuk gesteld als Sibelius in Finland. kan men zeggen, as Sabellus met schep pend werken begonnen, waarbij hy uit geschiedenis en sagen van zijn vaderland de inspiratie puitte voor zijn symfonische gedichten. („En Sa-ga" in 1892, „Kaxelia" in 1893, „Vier legenden voor orkest" in 1895, „De zwaan van TuoneJa" in 18! „Lemminkainen" in 1895). Finlandia toen hij tot een meer individualistische uitdrukkings wij ze kwam en- later zelfs tot een vorm van Impressionisme, bleef er toch iets van de natuurstemming van zijn land hangen. Maar het programma in zijn muziek verdween, het werd absolute muziek. Wat zyn muziek zo aantrekkelijk maakt zyn vooral de coloristische en harmonische ionaie muziekwereld heeft door dit sterven wel een grote en haast symbolische figuur verloren, maar ten aanzien van de produkbivi'teit kan men niet meer van een verlies spreken. Als componist had Sibelius de laatste jaren weinig activiteit meer ontplooid. Hij leefde teruggetrokken, ontving weinig volgde echter wel het muziek leven in de gehele wereld. Als scheppend kunstenaar zweeg hij al geruime tijd en dechts door middel van brieven had men /an overal contact met hem. Jean Si-belius, d-ie op 8 december 1865 n Tavastehus werd geboren, stamde uit :en geslacht van artsen en predikanten. Zijn vader was een militaire arts en bovendien een goed amateur-zanger en guitarist. Zijn moeder Maria Carlotta Zweedse afkomst. Al heel jong toonde Sibelius een grote liefde voor de muziek, naast zijn belangstelling voor Als schooljongen had hy name- :eer grote plantenverzameling. En later ging hij er ook nog klassieke talen bij studeren. De muziek echter bleef hem het meest fascineren en toen hij aan de universiteit rechtswetenschap ging studeren was dat 9lechls voor korte tijd. De muziek zou zijn hoofdvak worden. Het ideaal van vioolvirtuoos stond hem voor de geest en de Hongaar Csillag gaf hem vioolles, zo dat hy nog tydens zijn opleiding eens het Vioolconcert van Men delssohn speelde. Het werd zijn enig op treden als uitvoerend componist, want direct hierop schakelde hij over naar compositie, eerst onder Martin Wegelius Helsinki, later bij Albert Becker in Berlijn en Robert Fuchs in Wenen. In 1890, symfonisch gedicht was oorspronkelijk bestemd voor de opvoering van „Beelden uit het verleden" dn het Zweedse theater te Helsinki. Het 6e tableau heette „Fin land ontwaak" en daarbij schreef Sibelius de muziek die nog heden ten dage als het populaire „Finlandia" opgang maakt. Inmiddels had Sibelius in 1897 reeds staatswege een vaste toelage gekregen die hem in staat stelde zich ongehinderd de compositie te wijden in het landhuis Ainola dn JarvenpSa. Wel echter trad hij meerdere malen op als dirigent bij de uit voering van zyn eigen werken. Ook maakte hy meerdere buitenlandse reizen, maar zo na zijn 60®te jaar trok hij zich geheel terug op zijn landgoed. De componist was toen eigenlijk al gestórven, de nationale held en de mens bleven De mens die een uitgebreide belangstel ling had voor de muziek ook van anderen, doch nieuwere experimenten of buiten zijn romantische geest vallende sferen matig kon waarderen. Zijn muziek eigenlijk geheel gebaseerd op het natuurbeleven, een romantisch beleven. Zelfs in de periode na zijn 2e symfonie. 'ondsten, welke zijn soms erg breed uit gesponnen melodieën toch interei maken. Zoals een Bruckner trok ook Sibelius heel grote spanningsbogen, Waar- nen als het ware het uitgestrekte landschap voor zich ziet. Tot 1924 schreef Sibelius 7 symfonieën. 10 symfo nische gedichten. 14 ouvertures en suites 13 kleinere orkestwerken (w.o. de beroem- ,Valse triste") en 6 werken voor viool >rkest (w.o. het vaak gespeelde Viool- :ert in d kl. t.). Het hoofdaccent van zijn schepping lag inderdaad op het orkest. Maar daarnaast schreef Sibelius ook veel kamermuziek, veel pianowerken liederen, alsmede koren met orkest ei capella. Terwijl hij veel werk niet heeft uitgegeven en men thans wellicht tal nagelaten werken zal ontdekken. Ondanks allerlei prachtige aanbiedingen, o.a. uit Amerika, om belangrijke posten in het buitenland te bezetten, is Sibelius zijn vaderland brouw gebleven. Als Fins bur in als Fins componist heeft hij de vaderlandse aarde niet van zich kunnen afschudden. In zijn muziek klinkt de mu- van Finland, in zijn muziek klinkt de muziek van een heel volk. Een meer nationaal gerichte figuur onder de compo nisten zal er moeilijk te vinden zijn. Zijn muziek kent het verlangen en de vreugde, kent de schoonheid en de strijd, kent de kracht en de aristocratie van zyn land. En die muziek zal over de gehele aarde blijven spreken van een klein land met hoge cultuur. Corn. Basosk De Bondskanselier heeft reeds met de voorzitter van de Deutsche Partei gespro ken over deelneming door deze partij de coalitieregering. Een aanbod, dat in principe geaccepteerd ls. Het is nog de vraag in hoeverre by verdere onderhan delingen door de Deutsche Partei gesteld zullen worden in de Dollard-Eems- kwestie tussen Weet-Duitsland en Neder- De Deutsche Partei heeft zijn kiezers in Nedersaksen en dit land is hevig gekant tegen de concessies, die de Bondsregering bereid is te doen. Echter zal doze kwestie tooh van ondergeschikt belang zUn t inzien vian het besluit over de coalitie. Hoe de nieuwe bondsregering er wat de personen betreft uit zal zien, is te voorspellen. Slechts is zeker dat de oud- premier van Noordrynland-Westfalen, Karl Arnold, die men de portefeuille het ministerie van arbeid had toegedacht, deze niet zal aannemen. Hy houdt de handen vry voor de komende verkiczln- de landsregering van zyn sta: De vluchtelingenparty, die geen zetel In de Bondsdag kreeg, zal in de deelstaten haar politieke activiteiten voortzetten er wordt al gemompeld, dat een sam werking met de liberale vrye democra tische party wel mogciyk is in de toe- Minister Suurlioff klaagt Nog steeds te weinig ondernemingsraden (Van onze parlementsredactie) Minister Suurhoff betreurt het in hoge mate, dat de ontwikkeling van de onder nemingsraden nog steeds weinig bevre digend is. Aart de hand van de binnenge komen jaarverslagen van de verschillende bedryfscommissies kan worden vastge steld, dat per 1 januari 1957 van de naar schatting 5000 in te stellen ondernemings raden nog pas 16 pet. tot stand w komen. Deze cijfers verstrekt de ministt sociale zaken en volksgezondheid in de memorie van toelichting bij de ontwerp begroting van zijn departement voor 1958. De bewindsman kan zich niet aan de in druk onttrekken, dat gebrek aan belang stelling van de zyde der betrokkenen, zowel aan de kant van de werknemers als van de werkgevers, in vele gevallen als een der oorzaken dient te worden beschouwd. Beraad over Troonrede en miljoenennota Het bestuur van de Vereniging van Nederlandse gemeenten is In spoedverga dering bUeen geweest, teneinde zdoh te beraden over de inhoud van de troonrede de miljoenennota in verband met de financiële positie van de gemeenten. Het bestuur heeft besloten het resultaat van dit beraad ter kennis van de betrokken minister te brengen. Dr. ir. H. A. J. Picters, ohef van de vefl- i-gbeidsafdeling ohemnsohe bedrijven de Staatsmijnen in Limburg, is door het Nationaal Instituut voor de Veiligheid Parijs de zilveren medaille verleend we gens zyn grote verdiensten op het gebied de veiligheid. officiële kanalen maar een ander ge volg is (en daar staan zy, argeloze ko pers niet zo bij stil): geen garantie, geen serviceOverjarige toestellen worden ons als van dit jaar in de maag gesplitst, verwisseling van binnenwerk, verwisse ling van types en kasten, enfin schade aan de goede naam van het merk en de handel. Aldus nog steeds de folder. Het kan Eén i de Maar er komt lets i grote Duitse merken kondigt het ter ge legenheid van de Firato al aan. De prij zen gaan omlaag, móeten omlaag om de strijd te kunnen volhouden. En liever dan zelf een winstdeel te laten schieten en van de detaillist hetzelfde te eisen, heeft deze importeur van dat Duitse merk maatregelen getroffen, die de prUs dras tisch omlaag halen. Efficiëntere ver spreiding, betere presentatie, betere pro paganda en enkele andere voor ons leken té ingewikkelde zakelijke en finan ciële foefjes moeten en kunnen dit doel bereiken. Het is loffelyk en iedere Firato-bezoe- ker slaat dit zakken van de prijzen mei welgevallen gade. Maar we hebben zo het idee, dat velen van deze bezoekers later, na aandachtige lezing van de hem over dit onderwerp op de stand verstrek te paperassen, de vraag voelt opkomen: „Waarom kan dit nu wel, en waarom kon dit vroeger nietVooral voor de man, die juist vorig Jaar zUn (dure) aankoop deed. zal deze vraag een zeer actueel karakter krijgen. Dit mag dan alles met de rondwande ling op de Firato niet zoveel te maken hebben het heeft ons gefrappeerd ln dit milieu, waar we technisch toch al zo weinig snappen Omhaal Er is een tendens, die iedereen moet opvallen: alles wordt niet alleen mooier, perfecter en geraffineerder, maar ook duurder. En de vage angst, dat die ho gere pryzen louter en alleen te danken zyn aan „snorrepyperij" (om het een» oneerbiedig te zeggen), zoals afstemming Griezelige tovertuin der elektronica en afstand, regeling van alles be halve het nog vaak zo lelijke uiteriyk van de kasb, grotere formaten, glimmender en met meer koper en chroom getooide uiterlijken, grotere beeldschermen bij de maakt zich na een Firato-bezoek wellicht ook van anderen meester dan tv verslaggever alleen. De gewone, simpele radio, het toestel- zonder-omhaal, i6 er nog wel. en het i» is verrassend redelijk geprijsd. Dat op het gebied van draagbare en op elk front regelbare toestellen wel een» pryzen worden gevraagd, waar Je van rilt, zal dan voor hen. die deze degelijk» eenvoud weten te ontdekken en te waar deren, beter te dragen zijn. Vormgeving We kunnen gerust zeggen, dat vel* fabrikanten ook op het gebied van da uiterlijke vormgeving wakker geworden zijn. Was het enkele jaren terug alleen pionier Braun, die moderne, blankhou- evenwidhtlge en waarlijk schone toestellen bracht, dit jaar blijken zich enkele anderen achter dit vaandel te heb ben geschaard: meest opvallende van deze runners up is de Zweedse fabriek Luxor, die de bekende Zweedse meubel makerskunst aan technische deugdelyk- heid wist te paren. En de resultaten zijn frappant. Zo staat er op deze stand een fraai, zuiver Ernpire-kastje (nee. géén kitsch- Imitatie, werkelijk een schrijntje. dat elk meubelmakershart moet verrukken), ge kroond met styigeiyke pendule-met-cou- en achter de deurtjes houdt zich gezonde combinatie van radio cn platenspeler met hoorbaar welgevallen op Ook van Siemens, van Pye, van Arlsto- a om een willekeurige greep te doen vielen ons enkele welgeproportloneerde 1 vormschone toestellen op, en alles bil alles geeft ons dit de hoop, dat we eens de bombast-kasten afkomenOok al vertelt de Braun-importeur ons met schaamte, dat er in de Duitse fabriek nog steeds „klassieke kasten" (want zó heten ze) worden gemaaktalleen voor de Nederlandse markt.... Snufj #es Snufjes te over, in deze warwinkel van beeld en geluid: een elektronisch afstem- ook voor TV, een demonstratie opstelling van televisie-telefoon, waarbij elkaar ook onder het telefoneren op schermpje kan zien. een bedrljfs- TV-communicatie-apparatuur, waardoor elkaar van afdeling naar afdeling brieven, berekeningen en voorwerpen kan aten zien zonder van achter de bureaus nndaan te komen. Elektrontsch-techniseh ls de Firato in stap in de toekomst: of ze het wat betreft estetica en prijzenpolitiek óók blijft voortorHp na» oen Tot slot een beetje nationale trots; want dat was het gevoel, dat ons bekroop by het doorlópen van de enorme stand Philips, die alle elektronische pro- dukten zeer charmant een plaats gegeven die me ettelijke fauteuils, ettelijke TV-toestellen tot kij ken noodden voor enkele zeer gewaar deerde stunts zorgde op deze tentoon* stelling, die daaraan van nature tooh at niet arm was.,..

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 5