CHRISIFÜJK
Een discussie over de
consensus
1 4
Evangelisatie: gesprek
van man tot man
Roek
Puzzel mee
Eert woord voor vandaag
INNSBRUCK
j
Lutherse stem over
Hervormde geluiden
FN het Evangelisch-Luthers
Weekblad heeft ds. C. H.
Lindijer commentaar gegeven op
een tweetal artikelen, welke in
Hervormde kring verschenen en
die betrekking hadden op de
consensus tussen de Hervormde
en de Lutherse Kerk. Het eer
ste artikel was van de hand van
ds. A. Vroegindeweij te Veenen-
daal en verscheen in „De Her
vormde Vaan", orgaan van de
Bond van Ned. Herv. Mannen-
verenigingen op Geref. grond
slagonder de titel Gemeen
schap met de Lutherse Kerk".
Ds. M. Groenenberg gaf zijn
oordeel in „Hervormd Amster
dam".
eerst, dat de oecumenische be
weging toch eigenlijk alleen ver
antwoord is. als door de deelne
mende kerken aan de Geref. be
lijdenis wordt vastgehouden, en
dat het contact met Oud-katholie
ken en Remonstranten gevaarlijk
is. De voorstellen tot gemeen
schap tussen de Herv. en de Luth.
Kerk zijn volgens hem produkt
van deze oecumenische beweging.
Er is z.i. geen sprake van een
consensus of overeenstemming.
,,De Lutherse kerk is blijven
staan op hetzelfde standpunt, dat
door onze belijdenisgeschriften,
met name de Heidelbergse
Catechismus, beslist wordt afge
wezen. Eigenlijk is er in de stand
punten geen enkele wijziging ge
komen." „Wanneer men op deze
wijze met zijn eigen belijdenisge
schriften omspringt t.a.v. het Hei
lig Avondmaal en rustig consta
teert, dat de verschillen eigenlijk
geen verschillen meer zijn, dan
blijkt daaruit een devaluatie van
die belijdenisgeschriften, die op
alle stukken des geloofs door
werkt, zoals ook duidelijk te zien
is in het kerkelijk leven van onze
tijd." Ds. V. waarschuwt ook nog
voor de consequentie, dat door
deze voorstellen de (Lutherse)
vrouw via een achterdeur op de
(Hervormde) kansel zou komen.
Dit alleen was al een reden tot
tegenstemmen.
Groenenberg horen. Hij
telt, dat de classis Amsterdam de
consensus aanvaard heeft zonder
dat iemand het woord vezlangde.
,,Ik begrijp ook, dat men niets te
zeggen had. Voor het gevoel van
ons Hervormden al moet ik er
bij zeggen: ons Amsterdamse Her
vormden is het niet zo belang
rijk. We hebben niet het gevoel,
dat we een grote stap doen. een
daad verrichten. We hebben hoog
stens het gevoel, dat hier. alleen
maar werd bekrachtigd e- gelega
liseerd, wat in het gemeentebesef
allang zo was: er is geen ver
schil met de Lutheranen in ons
land. Het spreekt vanzelf, dat we
dit aanvaarden. Hoogstens jam
mer, dat er vanavond niet tot een
volkomen vereniging wordt beslo
ten." Hij besluit dan zo: „In ieder
geval: we zijn wel erg dankbaar,
dat deze consensus er is en dat
we met elkaar op weg gaan."
indeweij ziet het o.i. niet helemaal
Juist, als hij zegt, dat er van over
eenstemming geen sprake is. Er is
in de consensus wel degelijk spra
ke van de dingen, die door beide
kerken beleden worden. Er wordt
inderdaad toegegeven, dat er ook
nog verschilpunten zijn. Het ver
schil tussen ds. V. en degenen, die
achter de consensus staan, zal wel
hierin liggen: dat hij onwrikbaar
vasthoudt aan de formuleringen
van zijn belijdenisgeschriften, ter
wijl de andere theologen meer
zien naar de godsdienstige motie
achter de formuleringen: dat
deze theologen, anders dan ds. V.,
deze formuleringen zullen zien als
menselijke, gebrekkige stamelin-
Sen over het wonder voor God.
ie ons in Christus nadert; dat
deze theologen geloven, dat het
eeuwen geleden vastgelopen ge
sprek tussen Hervormden en Lu
theranen weer op gang kan en
moet komen, terwijl ds. V. blijk
baar alleen met mede-Gerefor-
■neerden spreken wil; dat deze
theologen meer open zijn voor de
Broeder Douglas
stierf in Londen
Broeder Douglas, van de anglikaanse
orde van Franciscus, is in een Londens
ziekenhuis gestorven. De Times herin
nert eraan, dat deze geestelijke (die ei
genlijk Douglas Downes heette) de En
gels-Duitse betrekkingen waardevolle
diensten heeft bewezen, toen hij na de
oorlog in Hamburg door de integriteit
van zijn persoonlijkheid, door zijn leven
van praktische liefde onder de Britse
soldaten en door zijn zorg voor de Duit
se gewonden de hoogachting en toegene
genheid zowel van de Duitsers als van
de bezettingstroepen verwierf.
mogelijkheid, dat een nieuw en
beter verstaan van de Bijbelse
boodschap bepaalde dogmatische
tegenstellingen en formuleringen
kan corrigeren.
OOK OVER het standpunt van
ds. Groenenberg moeten we
iets zeggen. Persoonlijk kom ik
hier moeilijker tot de formulering
van bezwaren: ik wil geen ver
schillen construeren en begrijp
wel zo ongeveer wat hij bedoelt.
Daarom alleen een enkele kantte
kening. 1. ..Het gemeentebesef' is
niet te verwaarlozen, maar het
heeft niet altijd een zuivere visie
op theologische zaken. Allerlei
christenen menen ook wel eens te
vlot. ,,dat er geen verschil is" en
,,dat het allemaal op hetzelfde
neerkomt." Dat kan ook betreu
renswaardige vervlakking zijn. 2.
Het ,,er is geen verschil" leeft ze
ker niet algemeen in onze beide
kerken (M. G. maakt ook al de
reserve: „bij ons in A'dam").
Ruim een jaar geleden hebben er,
ook in dit blad, Lutherse stem
men getuigd van een verschil in
stijl en geest tussen de Hervorm
de en de Lutherse Kerk. En er
zijn er in de Herv. Kerk, die het
,,geen verschil" zeker ook niet zul
len beamen. 3. Beide kerken dra
gen mee hun historische en hun
internationale achtergrond. In Ne
derland liggen de zaken momen
teel vrij gemakkelijk (dat is ook
gezegd op een door de Wereldraad
gehouden vergadering In Amerika
deze zomer); daardoor was deze
consensus mogelijk. Maar met
„geen verschil" is de situatie in
het algemeen niet helemaal juist
getekend.
HET IS misschien het beste om
het zo te stellen: er is tussen
beide kerken overeenkomst èn
verschil, maar we gaan toch
graag samen op weg. Gelukkig,
dat er overeenkomst is, want wat
deden we anders samen? Geluk
kig, dat er ook verschil is, want
anders was ons samengaan wei-
GRATIS
TWEE PRACHTIGE
ROEREIS
Wij willen meer bekendheid geven
EEtVIGHEID DES
GELOOFS
14-daags blad voor de gehele Geref.
Gezindte.
Onder redactie van predikanten pit
de Ned. Herv. Kerk. Geref., Ctar.
Geref. en Geref. (art. 31) Kerken.
Dit is het kerkelijk blad, dat tot doel
heeft de eenheid te bevorderen van
allen, die de belijdenis der Reforma
tie liefhebben.
Prijs 5,00 per jaar.
Daarom doen wij thans een
BUITENGEWONE AANBIEDING
Ieder, die zich abonneert voor de 12e
jrg (1 okt. '57—1 okt. '56) en 5,50
stort op girorék. 33 48 00 ten name
van Uitgeverij Guldo de Bres, Den
Haag (ƒ5,00 abonn.geld en 0,50 por
tokosten) ontvangt de volgende twee
boeken (waarde 8,40)
GEHEEL GRATIS
L Dr J. G. Woelderink: Uit de Prac-
tijk der Godzaligheid.
214 pag. Winkelprijs 4 90.
„Een heel fijn boekje".
Prof. G. Brillenburg Wurth.
2. Dr D. Jacobs:
Katholisercnd Protestantisme-
172 pag. Winkelprijs 3,90.
„Een even uitnemend als
waardig verweerschrift tegen
Rome". De Rotterdammer.
UITGEVERIJ
Gnido de Bres
's-Gravenhage Postbus 138
Navigators in
Oosterbeek bijeen
lende „navigators" zijn de
afgelopen week op het conferen
tieoord De Pietersberg te Ooster
beek bijeen geweest om zich te be
zinnen op hun geestelijke taak.
Deze groep had niets met de
scheepvaart te maken, maar is
een in Amerika ontstane bewe
ging van bewuste christenen die
de nadruk leggen op de evangeli
serende taak van ieder christen
en op de verantwoordelijkheid
van de gelovige om de jonge ge
lovigen met raad en daad in hun
geestelijke groei te helpen
In wezen zijn dit helemaal geen op
merkelijke inzichten, omdat zij zo oud
zijn als het Evangelie zelf. Daarom is
het werk der Navigators dan ook
geen nieuwe kerk, of vereniging. In
Holland is het werk vooral bekend ge
worden door de evangelisatie samen
komsten van Billy Graham. De Navi
gators verzorgen overal ter wereld het
nazorgwerk, zorgen voor de opleiding
van raadgevers, geven namen en adres
door aan predikanten, en ver
strekken een eenvoudige schriftelijke
bijbelcursus die zich bepaalt bij de
kern van het Evangelie. Sterke na
druk leggen de medewerkers op het uit
het hoofd leren van Bijbelteksten.
Op deze conferentie
de leiden
de figuren uit acht verschillende lan
den aanwezig om zioh
de grondbeginselen
ONTVANGEN BOEKEN
Gemengde berichten, door Eric van
der Steen Verzamelde verzen. Tweede
druk. N.V. De Arbeiderspers. Amster-
Sterke
niet vol-
bezinnen op
lijke opdracht, op de noodzakelijkheid
van de vruchten van de Heilige Geest
in het leven van alle dag en in het
bijzonder op het evangeliesatiewerk
gespreksvorm van man tot mar
nadruk werd in de verschillende sa
menkomsten en besprekingen steeds
weer gelegd op het feit dat een louter
mechanisch helpen via boeken, brochu
res en schriftelijke
doende is.
Wilde een Jong christen kunnen
groeien dan moest iemand de verant
woordelijkheid nemen om hem in het
geloof op te bouwen.
Naast de vertegenwoordigers van
Europese landen waren er ook een aan
tal Amerikaanse leiders aanwezig van
de protestants christelijke tehuizen voor
militairen. Door enkele navigators die
Europa bezochten en contact opnamen
met de Amerikaanse sold'aten werd de
grote behoefte gevoeld aan militaire te
huizen. Op het ogenblik zijn reeds vier
tehuizen in werking, terwijl men zeer
binnenkort een dergelijk tehuis in Frank
rijk en nog twee tehuizen in Duitsland
wil openen. Uitvoerig werd van gedach
ten gewisseld over de benadering van
de Amerikaanse militair.
De conferentie wera' geleid door de in
Nederland woonachtige Amerikaan Dan
Piatt, die de leiding had van het nazorg-
werk van de langdurige Billy Graham-
campagne in New York. Piatt was oor
spronkelijk een zakenman, maar werd
door de Amerikaanse protestant-chris
telijke gemeenschap van zakenlieden
verzocht om de leiding over te nemen
van een militair tehuis in Napels. Sinds
dien is hij de stimulerende figuur ge
weest bij de stichting van de andere mi
litaire tehuizen, organiseerde hij het na
zorgwerk van allé samenkomsten van
Billy Graham en leidt hij het werk van
a'e navigators in Europa.
Engelse zondagswet
geving in discussie
De omstreden zondagswetgeving in
Groot-Britannië heeft de aartsbisschop
van Canterbury, dr. Fisher, in een brief
aan de voorzitter van het „genootschap
voor de vrijheid van de zondag", Jack
Werner, als „niet alleen uit de tijd, maar
in vele gevallen ook lachwekkend en er
gernisgevend" betiteld. De aartsbis
schop meent overigens, dat het niet raad
zaam is eenvoudig de bestaande wetge
ving af te schaffen. Enige beperkingen
moeten toch zeker wel blijven bestaan.
Deze houding van dr. Fisher wordt door
het Londensë boulevardblad Daily Ex
press als zijnde „afwijkend en te alge
meen" bekritiseerd. De aartsbisschop
wordt verzocht, als geestelijke en als
wetgever (hij ia>did van het Hogerhuis)
zelf een hervormingsprogramma voor de
gelaakte zondagswet op te stellen.
V
O
O
R
w
1
E
L
OPGAVE PUZZEL No. 23
W oord verandering. Door slechte
viermaal een te vervangen door
een andere .tvéarhij de letters on
derling niet van plaats - verwisseld
mogen worden zodat steeds goed
OPLOSSING PUZZEL No. 22
sur, 11 een, 10 ar, 10 ll, lip
ked, 21 matador, 24 knoflook.
Verticaal: 1 Bob, 2 opium, 3 sla, 4
model. 6 es, 7 af, 8 re. 9 tap, 12 nis.
14 ramen, 15 medio, 18 la, 19 ka, 20
Do, 22 taf, 23 rijk.
Beroepingsiverk
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Bedankt voor Woerden: A. den Hartogh'
te Amersfoort: voor Doornspijk: J.
Dijk te Garderen.
Beroepen te Woerden: T. Poot te
Haaften; te Kockengen: J. Spelt te Din-
teloord.
GEREFORMEERDE KERKEN
Benoemd tot hulpprediker te Oud-
Loosdrecht: kand. J. D. de Vries te
Stadskanaal.
Bedankt voor Uithuizermeeden: S G.
Bloem te Hoogezand-Sappemeer.
GEREF. KERKEN (OND. ART. 31)
Aangenomen naar Zwartsluis: kand. W.
Bax te Amsterdam.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Zoetermeer: W. C.
Lamain te Grand Rapids: voor Ridder
kerk: H. van Gilst te Dirksland-
Dr. Heinrich Held in
Dusseldorp overleden
In Dusseldorp is plotseling in de leef
tijd van 59 jaar, dr. Heinrich Held over-
Dr. Held, die ook in ons land bekend
heid geniet, was sedert november 1948
voorzitter van de Evangelische Kirche
n Rheinland. Hij was een van de op-
chters van de Belijdende Kerk in het
Rijnland en een der eerste Duitse predi
kanten, die tijdens het naziregime werd
gevangengenomen. Na de oorlog heeft
u_::j -- de Duitse
Ds. J. J. Ruys naar Brabant
en Limburg
Ds. J, J. Ruys, voorganger van de
vrije oud-gereformeerde gemeenten te
Alkmaar en Zeist, gaat een evan-
gelisatietocht door Noordbrabant en
Limburg houden. Hij zal zondagmorgen
in Eindhoven-Gestel spreken, woensdag
25 september in Maastricht, donderdag
26 september in HoensbroekTreebeek.
Ds. Ruys stelt zich voor daarnaast ook
huisbezoek te doen.
S.S.R.-afdeling in
Eindhoven opgericht
De landelijke praeses van de Societas
Studiosorum Reformatorum, de heer J.
den Boeft, heeft tijdens een vergade
ring van de reunistenkring Eindhoven
der S.S.R. zeven Eindhovense studenten
als lid van de S.S.R. geïnstalleerd, met
welke handeling tevens een afdeling
Eindhoven dezer Societas in het leven
as geroepen.
Tijdens deze vergadering sprak prof.
dr. H. A, van Riessen nog over „Geloof
studie".
Wij zijn niet zo vlug geneigd iemand te loven. Wij zi«
in het algemeen gauwer iemands verkeerde dingen dan zijt
goede kanten. En aangezien ieder in zijn leven zich wel eetu
ernstig in een of meer van zijn medemensen, die hij dacht
te kunnen loven om hun eerlijkheid, vriendelijkheid of tuin
dan ook, heeft vergist, is het maar het beste alle lof ti
bewaren.voor zichzelf. Psalm honderddrie eindigt
een merkwaardige oproep van David tot zijn eigen ziel.
oproep om te loven, 't Lijkt een beetje een anti-climax: nt
de oproep tot de engelen, al Gods heerscharen en al_Gotk
werken volgt dan die aanspraak van de ziel. U weet het a|
het gaat om de lof van God. En die anti-climax is ma ai
schijn: God zorgt er heus zélf wel voor, dat „al zijn werken'
Hem loven, maar de mens, u en ik, staat elke minuut van dt
dag voor de keuze: Hem loven of onszelf. En de lof uii
's mensen mond klinkt in Gods oren als de schoonste muziélC
Kanttekening
DE ACTIE VOOR ONZE KRANT
DE:
r de christelijke krant,
te rekenen. Maat
door onze lezers zo voortreffe- het is niet zo. Hoe toch is de stani
lijk ondersteund, heeft hier en daar van zaken?
enige beweging veroorzaakt. Wij
zijn daar niet rouwig om. Ook het
Toen in de vorige eeuw de kranl
het algemeen zich tot krant ginf
dagbladwezen in Nederland heeft ontwikkelen, namen tegelijkertijd
aan verstarring geen behoefte. De onderscheidene levensbeschouwin.
beweging was ons dubbel welkom, f>en in
lijkheid van een christelijke krant. leid. En waar de levensbeschouwin.
Het is nog altijd zo het zal bij gen spoedig de neiging hadden, ooi
Advertentie
Najaarsconferentie C.H.J.G.
VAN Dt DAG
In Boedapest hadden wij een zoon
door Fedor Janowic. Uitgave J. N.
Voorhoeve uit Den Haag.
De heroïke vrijheidsstrijd der Honga
ren, die op meedogenloze wijze in bloed
werd gesmoord, is nog maar kort gele
den. Ieder staat nog scherp het afschu
welijke gebeuren op de vierde novem-
ber van hèt vorig jaar voor ogen en de omdat men er niet zo in de harde politieke strijd staat. Het is daarom zeer té
toen opgedane indrukken zullen nietbetreuren, dat niet meer Jongeren zitting hebben in de Gemeenteraden. Er
spoedig vervagen. j een opvolgende generatie met ervaring in beleidszaken komen!
De auteur Fedor Janowic heeft naarl Begrijpelijk, dat jhr. mr L. E. de Geer van Oudegein tijdens zijn rede op de
aanleiding van de gebeurtenissen in i najaarsconferentie van de c.h.-Jongeren in „Het Trefpunt" te Ermelo met deze
Hongarije een roman geschreven, die woorden grote bijval oogstte! De jongeren zélf vinden het niet alleen onjuist, doch
eens te meer doet beseffen wat het zeg- ook onbillijk, dat de leeftijdsgrens van de raadsleden over het algemeen zo hoog ligt.
gen wil onderdrukt te worden, maar
tevens wat een voorrecht het is, in vrij-1 Gisteravond is de conferentie,
heid te mogen leven. De schrijver heeft,voor een grote belangstelling bestaat uit
niet geprobeerd om van zijn boek
epos te maken. Hij heeft
dig, onopgesmukt verhaal geschreven,
dat recht uit het hart kwam. In de
simpelheid ligt evenwel de kracht
van zijn boek. Met ontroering leest
hoe kleine doodgewone mensen, die
der het communistische regiem niet
meer dan nummers zijn. helden worden
als het gaat om de vrijheid.
Uitgave van Bonhoeffers werken
TN opdracht van Harvard Divinity School in Arlington gaat ds. Eberhara
Bethge als „research fellow" naar Harvard om de theologische nalaten
schap van Dietrich Bonhoeffer te verzamelen en uit te geven.
Bonhoeffer was een Duits theoloog, die na zijn dood nog grote invloed
oefent. Hij werd als verzetsman tegen het nationaal-90ciallsme gevangen
genomen en in april 1945 in een concentratiekamp opgehangen.
Ds. Bethge heeft al verschillende werken van Bonhoeffer uitgegeven.
Tot 1953 was hij studentenpredikant In Berlijn. Daarna diende hij drie
Duitse gemeenten In Londen. De benoeming in Harvard geschiedde voor
één jaar.
alle delen van het land, geopend door de
landelijke voorzitter, dr. ir. G. A. Kluiten-
berg te Leiden. Na een deskundige inlei
ding van mej. mr. E. A. Haars te Breuke-
len, lid van de Utrechtse Staten
taresse van de Centrale van c.h.
over Man en Vrouw in een veranderde
samenleving", heeft mén zich daarna met
name bezonnen op de belangrijke wijzi
gingen, die het burgerlijk wetboek zal
ondergaan.
Vandaag richtte men de blik vooruit:
naar de komende verkiezingen voor sta
ten en gemeenteraden. „Neerlands hart
klopt in de raadszaal" zo luidde de titel
het belangwekkende referaat
Advertentiën
MIDDELBARE AKTEN
Frans. Duits, Engels en Ned. M.O.A.
De kortste en voordeligste opleiding
RESA-HILVERSUM
(Bekende Schriftelijke Cursus)
72
„En de microfoto's?" vroeg Marianne gretig.
„Dat is een hoofdstuk apart," antwoordde de
inspecteur, ,,ik heb die dingen laten onderzoe
ken en op die zes microfoto's staan alle tekenin
gen, compleet met details en bijzonderheden van
een geheel nieuwe soort reflex-camera, die een
omwenteling in de fotografie teweeg zal bren
gen." Hy glimlachte. ,,Ik heb vanmiddag direct
contact opgenomen met Interpol, nee, niet met
Von Ernsighofer, en die microfoto's zijn afkoms
tig uit een fabriek in de buurt van Keulen, die
in het komende voorjaar, volgend jaar dus, deze
nieuwe camera op de wereldmarkt wil gooien.
Uit fotografisch oogpunt moet dat een stunt van
de bovenste plank worden. Er is een nieuw sy
steem in verwerkt en wat het precies is heb ik
niet begrepen. Maar dan toch wel zoveel, dat de
fabriek alles wilde doen om de vinding voor zich
zelf te houden. Er is zelfs niets over gepubli
ceerd in de vakbladen. Het zou in het voorjaar
een soort bominslag voor fotografen geworden
zijn."
„En", zo vervolgde Zuckwaller, „zoals het er
nu uitziet, wordt het dat nog. want wij hebben
juist op het nippertje deze bedrijfsspionage kun
nen voorkomen. De grote vraag in deze affaire
blijft echter nog: Voor wie waren deze microfo
to's bestemd?
Von Ernsighofer weet het. want hij wilde eerst
Marianne van zich afschudden en dat wel heel
letterlijk en dan zou hij definitief contact opne-
^aadóeló in M0'W!0IN
men met de leiding van de bende. Als chanteu.
van professie was hij evenwel uiterst waakzaam
Hij zou de foto's niet overhandigen, dan nada
hij klinkende munt, of in ieder geval ritselend'
bankbiljetten tot een bedrag van honderdvijftig
duizend Duitse Marken zou hebben ontvangen.
Op dit ogenblik weigert hij daarover iedere bij
zonderheid los te laten. Hij voelt wel, dat zijr
spel uit is, maar hij schijnt bang te zijn. Bang
voor een eventuele wraak na jaren. Hij is er zo
langzamerhand wel van overtuigd, dat hij op ver
schillende gronden voor een behoorlijk aantal ja
ren achter slot gaat, maar hij is er ook zeker
van, dat hij er wel weer eens uit zal komen en
hij zei letterlijk, dat de arm van de bende-leiding
heel lang was.
Hij durft dus niet. Hij vroeg me, of ik goed
begrepen had. wat er met Muller en Egenbach
was gebeurd. Die zijn vermoord, zei hij, die zijn
alleen maar weggewerkt omdat ze een betreke-
lijk kleine fout hadden gemaakt. Muller kreeg
de doodstraf, omdat hij de foto's niet bij zich
hield en in de bagage van Rost stopte en Egen
bach werd gestraft, toen hij het met mij op een
akkoordje had gegooid. Dat mannetje met het
litteken moet dus wel lelijk in de tang hebben ge
zeten. Aan de ene kant preste Von Ernsighofer
hem tot een gedwongen samenwerking en aan de
andere kant had hij van zijn bqzen de opdracht
zo spoedig mogelijk de microfoto's over te dra
gen, zijn betaling te ontvangen en te verdwijnen.
Verschillende keren probeerde hij de foto's van
\.ndré afhandig te maken, maar hij wist nu een-
laal niet, waar hij precies moest zoeken.
Hij schijnt toen te hebben ingezien, dat Von
'-msighofer heel wat handiger en ook veel bru-
aler was en daarom besloot hij dat gedwongen
ompagnonschap aan te nemen.
Van dat ogenblik af onderhandelde Von Em-
ighofer met de bende. En op dat ogenblik kreeg
Vogelkopje de straf, die voor verraders in deze
cringen de enige is. Hij werd vermoord
Gustav Zuckwaller pauzeerde even na zijn lang
durige alleenspraak. André Rost, die tot dan toe
nog weinig gelegenheid had gekregen ook maar
iets in het midden te brengen, vroeg: „En nu die
ring? Wat heeft die ring met dit alles te maken?
Waarom legde Von Ernsighofer, toen hij in mijn
kamer de foto's stal, die kostbare ring neer? Was
dat om de politie, dus u, op het spoor te brengen
van de bendeleiding? Of wilde hij de schuld op
een ander schuiven en zo ja, op wie? Het is wel
zeker, dat hij een vrouw wilde aanwijzen, maar
in deze hele zaak is vrijwel nog geen vrouw voor
gekomen."
(wordt vervolgd)
jhr. De Geer, burgemeester van Vrees
wijk, die vooral aandacht besteeddde
het werk van de gemeenten.
De gemeenteraden staan dichter by de
kiezers dan enig ander vertegenwoordi
gend lichaam, aldus spr. Daarom kan
Juist in de gemeenten een goede verhou
ding geschapen worden tussen overheid
en onderdaan. Een groot gevaar In de:
tUd is het tekort aan democratisch be
wustzijn. Dat wil zeggen: het ontbreken
van het besef, dat de publieke zaak ons
aller zaak Is. „Ze zoeken het maar uit!"
is de gemakkelijke oplossing voor de
meeste burgers en daarmee spreekt men
een bereidheid uit voor dictatuur en com
munisme!
Natuurlijk zijn verkiezingen voor de
Tweede Kamer voor de landelijke poli
tieke constellatie veel belangrijker dan
j:_ raden en staten. Maar de bete-
de komende verkiezingen gaat
toch de grenzen van de gemeenten te
buiten. Deze verkiezingen immers zullen
krachtmeting zijn tussen de partijen,
van grote betekenis moet worden ge
acht. Vooruitgang en terugval in percen
tage zijn symptoom voor een verandering
in de politieke inzichten en hebben als
zodanig een zekere invloed op de positie
"in de politieke partijen.
De samenstelling van staten en raden,
aldus spr., is van invloed op de ontwikke-
gedecentraliseerd bestuurs-
stelsel. De kracht, die deze lagere publiek
rechtelijke. lichamen opbrengen, moet dit
stelsel kunnen handhaven. En ook her
stellen! Dit gedecentraliseerde bestuur, is
de krachtigste fundering van de demo
cratie. Centralisatie is als zodanig hier-
gevaar en nu de staatsbe-
steeds toeneemt meer dan
De volksvertegenwoordigers in de
Tweede Kam°r dreigen beroepspolitici te
worden en zijn dan nog in vele gevallen
afhankelijk van het gespecialiseerd amb
telijk apparaat van de regering. In het
eenvoudiger werk binnen de verbanden
van statencollege en gemeenteraad kan
het democratisch beginsel van medewer
king, der. burgerij bij de bestuurstaak
voortreffelijk gehandhaafd blijven.
Gezien al deze factoren meende Jhr. De
Geer een krachtig beroep te mogen doen
op de jongeren om alle krachten In te
spannen by de komende verkiezingsstryd,
opdat in de nieuwe staten en raden het
h.-geluid zo zuiver en zo sterk mogelijk
op politiek terrein vorm aan te ne.
men, daar lag het voor de hand, dal
eveneens de kranten een duidelijk*
politieke signatuur gingen vertonen,
Zo was het aanvankelijk. Maat
de kranten zijn althans de mees
te niet blijven stilstaan. Voor
de kranten heeft de ontwikkeling
zich voortgezet naar verschljnin.
gen met algemene belangstelling
voor de actualiteit. Tot die actua-
christelijke krant "telt kan ook de politiek behorn
- - - -- en meestal zal zij er ook toe beho
ren. Maar de ontwikkeling heeft te
gelijk tot gevolg gehad, dat
wat betreft de politieke informatie
en voorlichting zeker vandaag niel
meer is enige binding aan een be-|
onze lezers geen bevreemding wek
ken dat wij de christelijke krant
zien als een zeer waardevolle zaak.
Maar tegelijk een zaak die voort
durend bezinning vraagt van allen
die er bij zijn betrokken. Welnu,
dan is het gesprek over de christe
lijke krant een ding dat door ons
niet wordt vermeden doch omge
keerd zoveel mogelijk wordt ge
zocht.
Gelukkig
niet meer een aangelegenheid
haar bestaan in het verborgen moét
voortslepen, afhankelijk van de of
ferbereidheid van deze of gene.
Wie een abonnement neemt op een
christelijke krant brengt geen of-
fer. Een lexer van een christelijke Paald<! politieke partij,
krant is niet iemand, die xich veel "c_h
ontzegt. Hij krijgt
gen dit rustig eens erkennen een
tot verschijningen van eigen, van
journalistiek karakter. Zij hebben
goede krant in de bns. een krant die ,ha" aandacht gericht op het leve.
niet onderdoet voor andore kranten al verscheidenheid, en ->•'
i die hem bovendien allerlei biedt,
dat hij bij andere kranten mist en
dat toch zo wezenlijk is voor de
sfeer van zijn christelijk gezin.
Nu is onder de reacties op de ac
tie voor de christelijke pers één
waarop we even willen ingaan. Niet
alleen voorzover dit politiek, en
nog minder voorzover dit partijpo
litiek van aard is. Er is een uit
groei geweest van de krant als
overwegend politiek ingesteld ver
schijnsel naar een maatschappelijk
en cultureel verschijnsel, dat naar
zijn aard journalistiek bepaald is.
dat onze lezers zelf op dit punt Dug bi- de krant wej een oprechte
moeilijkheden hebben. De stroom belaneste„ing voor de politiek, maar
I?" •*teWW. *ek.r Ut' uitsluitend voor de poli-
tiek. En ook de belangstelling voor
de politiek geleid en gevoed van-
uit de gezonde elementen die er in
lijkheden te kampen hebben. De „„twikkeling liggen. In hel
een na de ander schrijft ons: ik
wist niet dat het zó gemakkelijk
bijzonder onafhankelijkheid en on
bevangenheid in het journalistie
ke oordeel. Maar met de oprech
te begeerte om in al deze zaki
ging.
Maar reeds de eerlijkheid gebiedt,
op bedoelde reactie een weerwoord te geraken tot een christelijke
te geven. Wat de christelijke krant oefening van de journalistiek,
wel voor de voeten wordt gewor- Djt alles is
pen is, dat zij de krant zou zijn probleem m
van een bepaalde politieke partij, deze
onze krant geen
Wij hopen ook in
weg te vervolgen, ons
Men heeft dit ais verwijt in enke
le kranten en weekbladen kunnen ie bewust. Dat wij daarbij de sym
lezen en ook voor de radio is het pathie mogen genieten van onze
gezegd.
Gesteld dat het zo
ware het de krant
verantwoordelijkheid ten vol-
lezerskring de laatste weken
zijn, dan hebben het wel onomstotelijk bewe-
niet als zen.
ISRAËL IS VOORZICHTIG
TVTAARMATE de betrekkingen tus- radio Moskou vorige maand zijn ge-
sen de Sowjetunie en Israël zijn staakt. Vermoedelijk streeft de Sow-
verslechterd, is de publieke opinie jetunie thans naar betere betrekkin-
in Tel Aviv steeds meer voldoening gen met Israël; zij zou zelfs van
meel alliantie-verdrag heeft voorge- Israël zal van zijn kant vermoedelijk
steld. In regeringskringen acht men willen verzoeken om hervatting
echter een te grote toenadering
Joden uit Oost-
gewenst, omdat men voor de wereld Europa en de Sowjetunie en de in-
niet het odium op zich wil laden, stelling van een permanent contact-
zich met een z£n- koloniale orgaan tussen Tel Aviv en de Isra-
mogendheid heeft verbonden.
eliërs in genoemde landen. Het
In plaats daarvan doet de Israëlische meent( dat Moskou op den duur ge-
regering haar best, op goede voet te noodzaakt zai zijn de immigratie toe
komen met de negerstaat staan, omdat het anti-semietisme
~J—1 -n de gowjetunie de laatste tijd sterk
is toegenomen.
Ghana. Israël onderhoudt met slechts
drie landen van het Aziatisch-Afri
kaanse blok, nl. Birma, Japan en dt
Philippijnen, diplomatieke betrek- Tenslotte vloeit de aarzelende hou-
kingen. Via goede relaties met
staat Ghana tracht Israël thans de ook voort uit de
i Israël tegenover Frankrijk
te doorbreken.
rijk na beëindiging
Een ander motief voor de aarzelende rijnse conflict toch weer naar een
houding van de regering te Tel Aviv overeenkomst met de Arabische lan-
tegenover het Franse voorstel wordt den zal streven, zodat de betrekkin-
gevormd door de overweging, dat gen met Israël dan weer koeler moe-
vallen tegen sraël te hervatten, beschouwt men daar als een waar-
Tsraël verheugt zich er over, dat de schuwend teken voor de toekomstige
inti-Israëlische uitzendingen
Bondsdag herv. mannen
op
zal
besloot hy, om Je te verdleipen In
de bestuursproblemen van je woonplaats.
Men zal ook daar, nu en In de toekomst.
ne burgers nodig hebben, die be
reid en bekwaam zyn hun democratische
plichten te vervullen.
De bondsdag 1957 van de Bond van
hervormde mannenverenigïngen op ge
reformeerde grondslag zal zaterdag
2 november onder presidium van de
vice-voorzitter, ds. A. Vroegindewij,
hervormd predikant te Veenendaal, in
Utrecht worden gehouden. De voor
zitter zal in zijn' openingswoord spreken
over over „Is er toekomst?". Daarna zal
ds. J. R. Cuperus, hervormd predikant
te Waddinxveen. refereren over: „Le-
Durf het daarby I vensnood in deze tyd". In de middag
vergadering refereert ds. L, Blok, her
vormd predikant te 'Capelle aan den
IJssel, over: „Wat verwacht men van
de prediking?", waarna ds. T. Poot,
hervormd predikant te Haaften, een
opwekkend slotwoord spreken zal.
LVan lier
en der
Kerken, waarin meer dan een gemeen
schap samenkomsten zullen houden,
worden nu ook in de omgeving van
Perth in West-Australlë gebouwd. Het
plan is geopperd door de anglicaanse
gemeenten. De kerkdiensten van de
verschillende gemeenschappen worden
wel gescheiden gehouden, al vindt bU
byzondere gebeurtenissen wel een
gczameniyke dienst plaats. Men gaat
hier niet zover als ln Amerika, waar
zulke gebouwen ook wel als synagoge
worden gebruikt, of als In Duitsland,
waar de zgn. simultaankerken in
gebruik zyn voor rooms-kathlleken en
protestanten. In Australië omvat het
plan alleen gemeenten van Wereld
raad-kerken.
