BAKHT SINGH
volmaakte kerk
asraaEa
Ze vertaalden de Bijbel zelf.
zoeker
naar de
Vooi Christus
en de kerk
Stanley Jones verdedigt
Billy Graham
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1957
Toen Bakht Singih nauwelijks tien jaar oud was, kreeg hij van het
hoofd van de zendingsschool zijn eerste Bijbel. Blad voor blad
verscheurde hij het boek van de blanken. Slechts de omslag van
glanzend groen leer bewaarde hij, omdat hij zo mooi was. Hij dacht
dat hij met de omslag van het leven toe kon, dat een westerse
beschaving, en kennis hem alles konden geven wat hij nodig had.
Dertien jaar later stond hij een beetje verlegen voor de deur van een
vriend. De woorden: „Kun je mij
een Bijbel lenen?" waren nauwe
lijks verstaanbaar. Bakht Singh,
nu één van de bekendste evange
listen van India, die in imeer dan
driehonderd steden evangelisatie
campagnes heeft gehouden, had
ontdekt dat de mooie omslag van
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini
het leven niet voldoende was en dat slechts Christus inhoud kan
geven aan hét leven.
Enkele dagen geleden beklom Bakht Singh in een klein zaaltje
in Ede het podium. Hij keek zijn gehoor nauwelijks aan, opende zijn
Bijbel en zei: „Let's pray", zonder zijn gehoor aan te kijken. Toen
hij eenmaal aan het spreken was, verdween de gespannen uitdrukking
van zijn gezicht, werd zijn houding wat gemakkelijker. Zijn ogen
begonnen zelfs te stralen toen hij vertelde hoe hij die Bijbel toen in
één adem had doorgelezen van het begin van Mattheus tot het derde
hoofdstuk van Johannes waar hij van God's liefde las.
Bakht Singh is een man die voor een broer van Petrus zou kunnen
doorgaan. Zijn gelaat is fijn gesneden, met een sterke kin en een
enigszins gebogen neus. Slechts de donkere, bijna koffiebruine
■huidskleur laat zien, dat hij niet uit Palestina maar uit het verre
oosten komt. Hij is een Sikh, opgegroeid in de schaduw van
Hindoetempels. Van nature was hij godsdienstig. Als jongen reeds
liep hij de tempels af om te vragen hoe hij God zou kunnen leren
kennen, maar de Hindoepriesters konden hem geen antwoord geven
en ook de Sadoeh's niet en de gelovige Sikhpriesters al evenmin.
Hij werd een rusteloos mens, die zich in Londen midden in het volle
westerse leven gooide en zijn uiterste best deed om met de Europeanen
een Europeaan te worden. Alleen van de Bijbel en de kerk wilde hij
niets weten.
Toch bracht juist die zucht om in
alles de Europeaan gelijk te zijn hem
in een kerkelijke samenkomst. Aan
boord van een boot naar Canada
deed hij aan alles mee. Hij was het
eerste op dek om shuffleboard te
spelen; hij was het eerste op de dans
vloer en de eerste in de bar. Toen hij
las dat er een kerkdienst gehouden
zou worden wilde hij niet gaan, maar
innerlijk was hij bang dat zijn Euro-
pese vrienden hem niet au serieux
zouden nemen als hij ook niet aan de
godsdienstoefening van de blanken
deel nam. Bakht Singh zat die zon
dagmorgen in de dienst, zijn Europe
se vrienden lagen nog in bed. Binnen
in hem knapte die dag iets. Hij ont
dekte dat Christus meer was dan een
legende, meer dan een martelaar uit
het verleden, maar een levende wer
kelijkheid. Achttien maanden later
vroeg hij om een Bijbel. Een paar
jaar later ging hij naar India terug,
niet als een landbouwkundig inge
nieur, maar om als evangelist te gaan
prediken.
Geen geld
Voor het' evenwel zover was liep zijn
leven niet altijd over rozen. In de cri
sisjaren hield het maandgeld van zijn
vader plotseling op. Zijn ouders waren
in een groot proces verwikkeld en za
gen geen kans hem een sou te sturen.
Vaak had hij geen geld meer om te
eten. Gelukkig bood iemand hem een
plaats aan als kok in een restaurant dat
ook Indisch voedsel serveerde. Nog
nimmer had hij gekookt voor meer dan
vier personen.
Bakht Singh kan dat verhaal niet
vertellen, zonder zelf te lachen. Hij
stond in die keuken en wist eigenlijk
van toeten noch blazen. Toch bleek juist
op dat moment de realiteit van zijn
eenvoudig geloofsleven. Een kookboek
bestond er niet en dus ging hij
Toen „meester Bijl#, die het ge
bracht had tot hoofd van een
Amersfoortse Ulo, werd gepensio
neerd, wilde hij wat meer zien
dan de weiden van het westen, de
bossen van de Veluwe en de hei
develden van Drenthe. Tijdens zijn
reis langs de Franse en Italiaanse -
Rivièra ging hij ook op bezoek
bij vrienden die in het kleine Bor-
dighera eer* thuis hadden gevonden, 's Zondags bleef mijnheer Bijl
niet thuis. Hij ging naar de kerk zoals hij gewoon was, ook al was
de dienst niet in het verstaanbare Frans maar in het rappe Italiaans.
In het kleine kerkje leerde hij de predikant van de Waldenzen ge
meente, ds. Santini, kennen wiens gemeenteleden over tientallen
dorpen verspreid wonen.
De kleine kerkgemeenschap ontstond in 1850 door het getuigenis
van een arbeider, die tot geloof gekomen was. Twee jaar later werd
zijn eenzaamheid tot gemeenschap toen een priester uit het nabij
gelegen Vallecrosia tot geloof kwam. Langzaam maar zeker ontstond
een kerkelijke gemeenschap. Een rijke Engelse, lady Boyce, stichtte
voor de kerk een „asilo", waar van heinde en ver kinderen voor rust
konden komen om in een gezonde christelijke sfeer weer op krach
ten te komen.
Langzaam maar zeker groeide dit a*i-
lo uit tot een conferentieoord met 90
bedden, waar week in week uit groe
pen komen voor Bijbelstudie, gemeen
schap, voor een vacantie waarin men
bepaalde vormingscursussen kon vol
gen en nog altijd biedt het huis plaats
en gezondheid aan groepen kinderen.
De kleine kerkgemeenschap was af
hankelijk van dit centrum. Zelf konden
ze eigenlijk het benodigde geld niet op
brengen voor een predikant, maar als
de dominee op zondag preekte, door de
week huisbezoek deed over vaak lan
ge afstanden, en verder directeur was
van het centrum dan behoefde de ge
meente niet zonder geestelijke lei
ding te zitten. Al jarenlang heeft ds.
Santini (begin veertig) gehandicapt
door kinderverlamming waarvan hij nim
mer geheel herstelde, samen met zijn
vrouw al dit werk verricht. Hij was do
minee, jeugdleider, voogd, administra
teur soms zelfs kok.
Mijnheer Bijl interesseerde zich voor
dit predikantengezin (de Santinis heb
ben een dochtertje van veertien, die al
veel werk moet overnemen van haar
ouders) en leefde mee met hun geeste
lijke overwinningen en tegenslagen.
Toen dan ook het bericht kwam dat
de Casa gesloten zou worden ging het
door zijn hart. Voor de oorlog bezat de
Noorse statistieken
BAKHT Singh
verschillende landen. Hij legde er de
nadruk op dat hij niet kwam om geld
te bedelen voor zijn evangelisatie
werk. Hij heeft een volslagen eigen
werk opgebouwd dat volkomen on
afhankelijk en zelfstandig is.
Vader hoeveel zout en hoeveel kerry
en hoeveel uien hij moest gebruiken.
„God weet hoe kerryrijst moet sma
ken," liet hij er op volgen, „want die
eerste dag kwam de ober mij roepen
om bij een dame te komen. Zij had
overal in India gegeten, maar nog nooit
zo goed als die dag." Ik was een week
op proef, maar toen de eigenaar
zaak dat compliment hoorde werd ik
meteen aangenomen. Het gebruik van
Gods naam in een dergelijk verband
geeft ons spoedig het onsmakelijk ge
voel van spot, maar als het uit de
mond van Bakht Singh komt klinkt het
echt. Jezus Christus is niet alleen Heer
van zijn geestelijk leven, maar juist ook
van zijn dagelijks bestaan. Hij is even
geïnteresseerd in het gebed van de
mens als in het mespuntje zout dat het
eten smakelijk doet maken.
In ons gesprek, na de samenkomst
met Bakht Singh, spraken we uitvoe
rig over zijn werk in India. Hij maakt
zijn tweede reis door de westerse we
reld sedert hij het Evangelie in zijn
land begon te verkondigen (de eerste
in 1946) en vervult spreekbeurten in
Dezelfde gezangen
als thuis
Het beste bewijs voor de echt
heid van het Evangelie is wel „dat
het echt blijkt te zijn als het oprecht
wordt beproefd," zei de bekende
methodisten prediker van Engeland,
dr. Leslie Weatherhead onlangs
een preek. Als bewijs baalde hij
brief aan, die een Amerikaans sol
daat in de oorlogsdagen naar huis
geschreven had:
„Lieve moeder,
Wilt U alstublieft tien dollar van
mijn spaarbankboekje aan het
zendingsgenootschap sturen. Ik
moest uit een brandend vliegtuig
springen en landde per parachute
op een eiland waar ik vijftig jaar
geleden onverbiddelijk zou zijn ge
kookt en opgegeten. Nu werd ik met
de grootste vriendschap behandeld
door een gemeenschap van christe
nen. U kunt U voorstellen hoe ik me
voelde toen ik in hun midden te
recht kwam. Niet alleen kon ik af
gelopen zondag in de kerk dezelfde
oude gezangen zingen, die wij thuis
ook zingen, maar de hele sfeer van
het eiland ademt een warmte uit die
■Heen het echte christendom kent"
Bakht Singh werkte vooral in de ja-
ui 193740 met grote zegen. Hij zag
de nood van de kerk in Noord India en
die bracht hem tot- een ernstig en diep
gebed. Nachten bracht hij biddend door
levensvernieuwing te
smeken voor mensen die zich wel chris-
noemden, maar leefden als hin
does. In een kleine gemeenschap met
1500 christenen (in naam) brak een re-
Zonden werden beleden, chris
tenen gingen anders leven, groepen ge
lovigen trokken er op uit naar andere
dorpen om in openluchtsamenkomsten
het Evangelie uit te gaan dragen.
zakenman hadden ge
schreven zouden we kunnen zeggen: De
Bakht Singh was gemaakt.
Van heinde en ver kwamen er uitnodi
gingen om te spreken op evangelisatie
samenkomsten. In de volgende drie ja
ren leidde Bakht Singh zeventig grote
campagnes.
Honderden en duizenden mensen
luisterden naar zijn prediking, maar
ondertussen worstelde de evangelist
zelf met een probleem; het probleem'
van Billy Gral-iam en van alle evan
gelisten die in interkerkelijke cam
pagnes de blijde boodschap verkon
digen. Christenen in naam werden
christenen in werkelijkheid, heidenen
knielden voor de Heer van hemel en
aarde. Maar als Bakht Singh drie
maanden later in een stad waar hij
had geëvangeliseerd, terug kwam
bleek veel jong vuur reeds weer te
zijn uitgedoofd. Lag het aan de
methode van massa evangelisatie, zo
als velen menen? Hij geloofde dat
niet. De fout lag niet bij de prediking.
De Bijbel zegt dat de mens door de
prediking tot geloof moet komen. Die
prediking is nop altijd noodzakelijk.
De fout lag bij de wijze waarop de
mensen werden opgevangen. De be-
staande kerken fungeerden niet als
gemeenschappen die werkelijk ge
meenschap boden, de jonge gelovigen
werden niet in de Bijbel opgebouwd,
ze vielen weer terug in hun oude hei
dense gewoontes, soms omdat
christenen in de kerken zelf die ge
woontes nog niet hadden afgelegd.
Bakht Singh steekt zijn critiek op
op sommige gevestigde kerken niet on
der stoelen of banken. Hij keert zich
niet slechts tegen vrijzinnige invloeden,
evenveel critiek heeft hij op de levens
houding van veel orthodoxe christenen.
Volgens Bakht Singh hoort een christen
niet in een bioscoop of revuetheater.
Voor hem behoeft de gereformeerde sy
node niet langer te studeren en te dis
cussiëren. Zijn houding is afwijzend.
Hoewel de westerse wereld in 1940 in
brand stond, ging het leven in India
zijn gewone gang. Bakht Singh trok zich
wat terug uit het evangelisatiewerk
kocht een huis in Madras. Iedereen i
er welkom, 's Ochtends en 's avonds
werden er Bijbelstudiekringen gehouden,
en 's zondags een godsdienstoefening.
Een lidmaatschap kende Bakht Singh
niet. Verkiezingen voor ouderlingen
den niet gehouden, men kwam eer
dig als gelovigen bij elkaar en bad net
zo lang tot men volkomen eenstemmig
een keus maakte. Overal in hei
land ontstonden deze huizen
Bakht Singh spreekt niet
kerken, omdat, zegt hij,
Bijbel nooit een gebouw
kerk noemt, een kerk bestaat
uit personen." Tegenwoordig
komt hij met een heel team ir
een nieuwe stad, houdt eer
evangelisatiecampagne mei
avondsamenkomsten, openlucht-
bijeenkomsten, tractaat versprei
ding en huisbezoek. Een stad
wordt systematisch door hem en
zijn groep van soms 20 of 30
medewerkers bewerkt. Als hij
met zijn team wegtrekt, blijven
er ouderlingen achter die
huis kopen, en de mensen gaan
opbouwen totdait de ontstane
groep van gelovigen zichzelf ge-
heel k«, helpen In India 'm V<>1S<'n, de Iolu,,t k«k'
er 200 dergelijke groepen, in lijke statistieken van Noorwegen gaat
Pakistan meer dan 100 ontstaan ongeveer 2.7 pot van de
Hoewel deze evangelist he bevolking naar de kerk.
woord „kerk" of ..gemeente' Met paSen steeg het per-
U'i centage tot 5.8 en op de
'[vrijheidsdag (17 mei) zelfs
Geen enkele plaatselijke ge- t°t 11.'
meenschap van gelovigen heeft
een vaste predikant. Ouderlin
gen die de gave van hét woord
hebben, spreken in de diensten,
anderen die meer geschikt zijn
voor huisbezoek worden als zo
danig door de gelovigen na gebed aan
gesteld. Anderen krijgen weer een ande
re opdracht
Sinds Bakht Singh zo de mensen zelf
is gaan helpen en hen tot een vaste
groep samenbracht is de verhouding met
de gevestigde kerken en zendingsge
nootschappen niet meer vriendelijk. Het
werk van Bakht Singh is uitgegroeid tot'
een eigen arbeid Hij weigert nog steeds
zijn „kerk", kerk te noemen, weigert
om er een naam aan te geven, wei
gert om ledenlijsten bij te houden. Zelfs
worden er geen collectes gehouden in
de diensten en toch stroomt er voldoen
de geld binnen.
We hebben lang nagedacht over het
werk van deze begaafde man, die on
getwijfeld niet buiten de zegen van God
staat. We begrijpen nu, dat sommige
kerken niet enthousiast zijn, hoewel zijn
werk met de dag groeit en niemand
hem kan beschuldigen van een on
schriftuurlijke leer. Zal zijn werk een
werk zonder organisatie blijven be
staan? Het verleden heeft ons geleerd
dat zoiets zelden voorkomt.
Bakht Singh gebruikt geen naam voor
zijn kerkgenootschap, maar zijn werk is
tot een nieuwe kerk in India uitge
groeid, een kerk die geheel geleid wordt
door mensen uit India, die geen steun
ontvangt van het buitenland en daarom
grote aantrekkingskracht bezit voor de
bevolking.
Bakht Singh is een man, die zoekt
naar de volmaakte kerk, met enkel le
vende gelovigen, zonder synode, met
„slechts door God aangestelde mensen"
om leiding te geven. Bestaat er echter
een volmaakte kerk van mensen die
misschien wel een nieuwe schepping,
maar zeker nog niet volmaakt zijn? Zal
evenals de mens ook de gemeenschap
van mensen, de kerk, niet heen en weer
getrokken worden in de spanning tussen
een Heiland die gekomen is om onze
straf te dragen, maar nog komen moet
om zijn troon te bezetten?
Of is Bakht Singh teruggekeerd tot
„religieloze godsdienst", waarvan Bon-
hoeffer droomde? Of is het geen droom,
maar de weg die voor ons moet liggen
om tot een werkelijke kerkelijke ver
nieuwing te komen? We wagen -het maar
niet om dit vraagteken uit te rekken
tot een uitroepteken.
Mm
Casa Valdese (Huis der Waldenzen) een
apart ziekenkamertje en een kamertje
om kinderen met besmettelijke ziekte
te isoleren. Ib 1943 werd ook de Casa
door een bombardement beschadigd.
Het huis werd spoedig na de oorlog weer
geopend, maar geld voor de verdere
voorzieningen ontbrak. De Italiaanse
wet eist echter dat een huis waar kin
deren hun vacantie doorbrengen een e-.-
gen ziekenafdeling heeft, en hoewel
tientallen katholieke oorden in de omge
ving die voorzieningen ook niet hebben.
we nu? We kunnen niet ander»:
Bouwen! De predikant geloofde dat
zijn werk Gods werk was, en ln ge
loof ging hij aan het bouwen. Bijna
50.000 gulden bedroeg de eerste be
grotlng en het zal wel uitdraaien op
60.000 als alles klaar is. Het geloof
was er, het geld niet, maar de plaat
selijke bank wilde hei geld wel le
nen. De rentevoet in Italië is echter
ontzettend woekerwinstachtig hoog.
Ds. Santini moet naast de afbeta
lingen ongeveer 12 pet. rente beta
len.
Kennelijk is de bevol
king niet antigodsdien
stig. maar op haar gemak
gesteld, want volgens een
opinieonderzoek van het
vorig jaar luistert 53 pel.
van de bevolking naar de
kerkelijke radiouitzendingen en 30 pet.
luistert regelmatig naar de korte ochtend
wijdingen. Vijf en zeventig procent van
de ouders leren hun kinderen een avond
gebed opzeggen, maar in slechts 23 van
de honderd gezinnen wordt gezamenlijk
gebeden en slechts 13 pet. van de bevol
king bidt voor of na het eten.
mijnheer J.
047 te Amers
foort" zijn actie begon-
Hij heeft contact op
Bijl (giro 8
Bouwen
In een brief aan mijnheer Bijl
schreef ds. Santini, wat hij aan an
dere predikanten schreef: Wat moe-
Hoewel de mammouth evangelisatie campagne van Billy Graham in
New York nu eindelijk ten einde is, blijft de evangelist het onderwerp
van het gesprek. Naast beroemde theologen die hun gedachten onder woorden
hebben gebracht, heeft nu ook de bekende zendeling-schrijver Stanley Jones
zich in het debat over het werk van Graham gemengd.
Dr. E. Stanley Jones wijst er in een ingezonden stuk aan Christian
Century op dat langzaam maar zeker de kloof tussen de orthodoxie (die hij
brengt onder de noemer „conservatisme") en de vrijzinnigheid wordt op
gevuld door een grote groep die naar een synthese wil zoeken. Hij vervolgt
dan: De Graham campagne is een symptoom van deze synthese die zich op
het ogenblik openbaart. Beide groepen roeken Christus in een verschillende
terminologie en via verschillende methoden, beide willen aan Christus deel
hebben. De synthese openbaart zich op een zeer belangrijk terrein: het
evangelisatiewerk. Daar konden orthodoxen en vrijzinnigen elkaar vinden in
de verkondiging van Christus aan de mensen in en buiten de kerken die tot
bekering moeten komen.
Die synthese is goed en zelfs de achiedde inderdaad in het geval
beste, die mogelijk is. Zij is vitaal, niet
slechts verbaal (in woorden). iDaarom
konden de orthodoxe kerken en de Pro
testantse Raad van kerken (die volgens
dr. Jones dus vrijzinnig is) elkaar
terecht vinden op de basis van deze
campagne.
Deze samenwerking zal zoals immer
door twee groepen worden aangeval
len: de radicale conservatieven en de
radicale vrijzinnigen. Beide zullen dit
aanvoelen als een compromis. Dit ge-
te prediken en de Bijbel te vertalen. Geen zendeling ging
ooit naar de Hmars en toch is dit volk bijna geheel tot
het Christendom overgegaan. De secretaresse voor Ver
talingen van het Amerikaans Bijbel Genootschap vertelde
iets over deze stam in haar brochure: „The Bible Speaks
Today."
„In 1871 verenigde de Hmar stam zich in Assam met de
Lushias om een Brits fort aan te vallen in Alexanderpur
Na enkele strenge strafexpedities werden de Hmars ver
slagen, maar de Britten verklaarden het gebied niet toe
gankelijk en classificeerde al de Hmars'als koppensnel-
t wachten tot dicijnen ging studeren
i het Evangelie Dibrugarh. Hij slaagde i
nog scheikunde. Maar Dr. Thanglung vond dit alles slechts
een inleiding tot zijn eigenlijke levenstaak: te zorgen dat
het volk het Woord van God in zijn eigen taal zou kun
nen lezen. Hij zette zich aan deze langdurige en moeilijke
arbeid en werd de laatste jaren bijgestaan door zijn be
gaafde neef Rochunga Pudaite. In 1946 kwam het Nieuwe
Testament van de drukpers en sindsdien verschijnt er
'eder jaar een gedeelte van het Oude Testament.
Ondertussen is deze kleine groep van gelovigen, die zich
ichtte naar wat zij vond in de bijbelgedeelten die haar ter
beschikking stonden, en die aangewezen was op leiders
betreffende de Zoon van God. Een kleine groep
bergvolk had er honderd en tachtig kilometer n
en wandelden naar Lushias die de Bijbel bezaten
den lezen. Ze leerden grote stukken tn de Lushia taal uit
het hoofd. Toen ze in hun eigen stamgebied terug kwa- school gaat, of het
men begonnen ze de uit het hoofd geleerde gedeelten te moet ieder jaar
vertalen. omdat deze 1
Zij hebben niet slechts hun eigen kerken en scholen ge-
over bouwd, maar hebben ook een uniek Zondagsschoolsys-
kon- teem ontworpen, waarbij iedere man, vrouw en kind
B--Ji Bil-
Graham. De ultra-conservatieven
vallen hem in hun bladen aan en de
ultra-vrijzinnigen doen hetzelfde. Maar
beiden behoren slechts tot de franje. De
rest van de conservatieven en de vrij
zinnigen, die het „bijtend conservatis
me" en de „dorre vrijzinnigheid" moe
zijn. zien in deze kruistocht een kans
om samen mensen voor Christus te win
nen en zij hebben deze kans ijverig
aangegrepen. Zij bood een open deur
uit een impasse.
Na Ml I
Graham ben ik
bewust of onbewust een plaats ii
de beide groepen elkaar kunnen ontmoe
ten in deze beweging, die naar een syn
these van tegenstelling voert. Daarom
reeds moet de beweging blij begroet
worden. Het is een beweging van de
Geest. Overal kan men de symptomen
opmerken van een verlangen dat ver
der wil komen dan de tegenstelling tus
sen these en antithese. Een orthodox
blad behandelde de vraag: „Is Stanley
Jones vrijzinnig?" en kwam tot de slot
som dat hij een „fundamentalistisch
hart" en een „vrijzinnig verstand" heeft.
Waar het om gaat. is dat zij,
hoewel orthodox, deze combinatie
arden. Meer en meei
in van de Christenen uit naar synthese.
genomen met bevriende
predikanten, hij is gaan
praten met mensen uit
de oecumenische raad
Het centrale hulpwerk
van. de oecumenische be
weging wil wel helpen,
maar door omstandighe
den kan zij pas in 1951
fondsen ter beschikking
stellen En 1959 is te laat.
Nu heeft de oecumeni
sche raad in Nederland
gezegd dat zij het verzoek van de heer
Bijl zullen bespreken. Ook de N.C.R.V.
heeft haar Interesse getoond en zal zeei
waarschijnlijk in één van haar uitzen
dingen iets over het werk van ds. San
tini vertellen. Door een artikeltje in eer
kerkblad begonnen de eerste Neder
landse giften al op de giro van de heer
Bijl binnen te druppelen.
Het begon met een vakantiereis, het
oog ging open voor de nood en ti
het een last geworden voor een Ne
derlander om geheel belengenloos te
zien wat hij kan doen om dit Italiaan
se geloofswerk te helpen en zi
kleine groep protestanten ln dit Rooms
Katholieke land te steunen.
Nieuwbouw: de ziekenzaal
De mijlpaal
Een mens passeert veel mijlpalen in
zijn leven, vooral veel letterlijke
als hij in een auto zit. De mijlpaal
die wij tussen Amersfoort en
Utrecht passeerden was een ge
woon stukje beton langs de Weg
met letters en een getal. Niets bij
zonders en toch trok hij onze aan
dacht. Boven het opschrift Utrecht
stond namelijk de naam van nog
een stad, een buitenlandse stad.
Ook dat is niets bijzonders nu de
nummering van de Europese we
gen zich ook over ons wegennet uit
strekt. Toch trok deze naam de
aandacht. Er stond: Londen.
Wij waren maar gewoon op weg
naar Utrecht en toch zei de mijl
paal: Londen is het eindpunt van
deze weg! Onwillekeurig moesten
we denken aan de bekende Neder
landse schrijfster Corrie ten Boom
(Gevangene en tochdie sinds
haar gevangenschap in een Duits
concentratiekamp haar horlogewin
kel heeft gesloten en de wereld
rondreist om ieder die het horen
wil te vertellen van haar hemelse
vader. Twee jaar geleden was ze
in Korea waar de Amerikaanse dol
lar twee .maal zoveel waard is als
elders in de wereld. Juist die och
tend kreeg ze een cheque van 1300
dollar. Ze ging naar een reisbu
reau en begon haar vliegreis te
boeken. „Waar gaat U heen?"
„Eerst naar Hongkong," antwoord
de ze, „dan naar Formosa, van
daar naar Manilla, dan Sidney...."
De jonge man achter het loket on
derbrak haar en vroeg: „Maar wat
is het eindpunt van Uw reis?"
Corrie ten Boom zou niet geweest
zijn wie zij is, als ze niet had ge
antwoord „Heaven". Zonder zich
ergens over te verbazen vroeg de
man: „Hoe spelt U dat?" Pas toen
hij netjes H.E.A.V.E.N. op het pas
sagebiljet had geschreven begreep
hij dat het niet om een aardse stad
ging. Een beetje verstoord greep
hij een nieuw biljet en zei: „Ach,
dat bedoel ik niet."
De eeuwigheid ligt zo vaak buiten het
bestek van ons dagelijks leven. Als
we op weg zijn naar Utrecht is het
eindpunt van de weg Londen ver van
ons gedachtenleven verwijderd.
Toch zijn er telkens langs onze le
vensweg mijlpalen, die ons herinne
ren aan het eindpunt.
Men wil ons tegenwoordig wel eens
laten geloven dat de eeuwigheid
niet belangrijk is en het slechts
gaat om ons leven hier op aarde.
Inderdaad zijn er wel eens christe
nen zo hemels gezind dat ze voor
deze wereld niet meer deugen.
Maar moeten we daarom de eeu
wigheid afschrijven. Het één is
even onevenwichtig en eenzijdig als
het andere. Achter Utrecht ligt Lon
den, achter maandag de eeuwig
heid. Zijn we klaar voor die eeu
wigheid?
Later dan ooit
Boer Jansen had twee kleine jon
gens, met een technische knobbel.
Op een wintermorgen, toen ze niet
naar buiten konden, kregen ze het
in hun hoofd om de pendule te gaan
onderzoeken. Ze zagen kans om
hem helemaal te slopen maar
hadden er heel wat meer moeite
mee om het ding weer in elkaar
te krijgen. Op een enkel schroefje
na, dat ze maar aanzagen voor
een blinde darm, kregen ze het
toch voor elkaar.
De volgende morgen werd de boer
wakker door het slaan van dè pen
dule. 87 keer liet het ding zijn ko
peren slagen horen. Verschrikt
sprong hij uit bed en riep:„Jon
gens wordt wakker, vrouw wordt
wakker, het is later dan we den
ken, later dan het ooit geweest
Schreef Paulu» niet eens:„Gij ver
staat immers de tijd wel, dat het
thans voor U de ure is om uit de
slaap te ontwaken. Want het heil
is ons nu meer nabij, dan toen wij
tot het geloof kwamen. De nacht
is ver gevorderd, de dag is nabij."
onmogelijk is? Ligt de toekomst
de kerk bij een „fundamentalistisch
hart" met een „vrijzinnig verstand'
of zal de franje van de hedendaagse
kerkelijke en theologische beweging de
weg naar de toekomst wijzen?
Hoeveel
Naast de talloze discussies over de
i-[grenzen van de kerk en theologie
die de Billy Graham campagne In
New York heeft opgeworpen, slaag-
Deze brief geeft tevens een beter in-
c. t de de evangelist er in op de laatste
zicht in het „vraagteken Stanley Jo- B
nes." die man wiens boeken in UIlo. "l«l dt «mpajnc no* een nieuw
ze kasten van orthodox denkenden staan, «IJ het onschuld!* debat te ontkete-
maar die de laatste jaren herhaalde- nen.
lijk ie uitgekreten voor een ras-echte-1 j De slotsamenkomst werd lm de
tvuui uy vrijzinnige. Rest de vraag of hij in de openiUcht gehouden op het beroem-
klas wordt verwacht. Ieder die near de Zondags- tu^y^ jechU^en^ Unkj ^een |de Times Square, dat op de laatste
dag van het jaar altijd het toneel ls
„Negen en dertig jaar lang zette dit evangelisatiewerk spreekt tot de mens en alle christenen boodschap door i de levende kerk uiteindelijk tot de
links
moeder, vader of de kinderen voorpost is die het terrein heeft verkend
examen in Bijbelkennis n/Ie00en, s die versuisd^wmd ^r^h^.en brooddronken dronken) oud.
jaarsavondlol. Volgens de kranten
geloven dat de Bijbel vandaag nog enling was
zich voort, tot uiteindelijk een knappe jonge Hmar, me- en door moeten kennen.'
dusie komen dat een werkelijke synthese I luisterden 200.000 aanwezigen onder
grootste stilte naar de spreker. De
volgende dag verklaarde het hoofd
van de politie dat er in werkelijkheid
slechts 75.000 mensen waren geweest.
Volgens een berekening van het team,
gebaseerd op de afmetingen van het
plein en op de ervaring van de laat
ste jaren zouden er 125.000 mensen
hebben staan luisteren.
Wie er gelijk heeft, doet er niet veel
toe. Ik geloof dat de doorsnee predi
kant van ons land al tevreden zou zijn
met een opkomSt van 78.000 of zou dat
aantal hem van zenuwen reeds de
mond doen snoeren?
Naast de zoveel duizenden die la de
openlucht de samenkomst volgden be
reikte de televisie die avond nog ette
lijke millioenen, die stil ln hun huis
kamer luisterden naar een heel een
voudige boodschap var het Evangelie.
