Een voordelig koopje: het snelste schroei vliegtuig Emaillefabriek moet personeel ontslaan Klachtenlijstje voor minister Mansholt DOLLE STIEREN ZETTEN STAD OP STELTEN BOUILLON Slowakije nog in beroering DONDERLAG 22 AUGUSiO- Marine veilt Seafury's Partijtje van dertig stuks beschikbaar (Van verslaggevers) tudg ter wereld, maximumsnel heid 730 kilometer per uur. Voor delige aanbieding. Desnoods verkoop met meer tegelijk. Merk Seafury, ddenstgedaan hebbend als deküan- dingsjagers op het vMegkampschip Karei Doorman. Laatste eigenaar de Kon. Nederlandse Marine. Een der gelijk aanbod, het is geen scherts, staat voor de deur. De Marine overweegt namelijk om „party" van naar schatting dertig Sea- fury's van de hand te doen. Het is de grootste party vliegtuigen die onze Mari ne na de oorlog te koop zal aanbieden. De Marine Luchtvaartdienst heeft deze Crisis in Thailand Liever particulier dan minister De moeilijkheden ni Thailand, die lei den tot de afkondiging van de staat van beleg, blijken veroorzaakt te zijn door een bevel van premier Piboel Songgram aan zijn ministers af te treden of hun functies in het particuliere bedrijfsleven op te geven. De minister van defensie. Sarit, opper- bevelhebber van het leger, heeft zijn ont slag genomen om gezondheidsredenen. HU zou de titel van opperbevelhebber behou den. Ook de luitenant-generaal Thanom Kitikhachen. plaatsvervangend minister van defensie en de luitenant-generaal Prophas Charusathira, plaatsvervangend minnster van binnenlandse zaken, hebben hun ontslag genomen. Het kabinet zal uiterlUk morgen bijeenkomen om het af treden van de ministers te bespreken. Conferentie met buitengewesten in Djakarta Het Indonesische kabinet heeft Inge stemd met een voorstel van de Nationale Raad om een rondetafelconferentie te houden om de betrekkingen tussen de centrale regering en de opstandige bui tengewesten te normaliseren. De plaat* der conferentie moet Djakarta zyn. Premier Djuanda Kartawidjaja zal de conferentie leiden. De regering zal de uitnodigingen doen aan hen, die zij hier toe geschikt achten. Slechts majoor Somba, de militaire gou verneur van Celebes, juichte het besluit toe. In de overige buitengewesten heeft men met reserve ervan kennis genomen Bezwaar wordt gemaakt tegen Djakarta als. conferentieoord, liever had men een neutraal gebied, bijvoorbeeld Borneo, ge zien. In Padang noemde majoor Sofjao Ibrahim, lid van de Bantengraad, Dja karta „de hoofdstad vol spanningen, con troversen en intriges". In Palembang waarschuwde de islami tische leider, Rasjid Siddik, dat de con ferentie geen enkele betekenis kon heb ben. wanneer alleen vriendjes van Su karno uitgenodigd zouden worden. In Djakarta wordt vernomen, dat zo wel president Sukarno als oud-vice-presl- dent Hatta. zullen worden uitgenodigd door de regering. Hatta zal op 12 september naar Peking vertrekken, daarom neemt men aan dat de conferentie nog voor die datum ge houden zal worden. jachtvliegtuigen, die goede diensten heb ben bewezen, niet meer nodig. De ma- rinevliegdienst springt nl. over op de Seahawk-straaljagers. En dus moeten de dertig beschikbare Seafury's „de deur Overigens niet om de marinepot te spekken. Want de opbrengst van de toe stellen die vermoedeiyk binnenkort by de Inspecteur der Domeinen zullen be landen, komt in onze schatkist terecht. Het is nu echter ook weer niet zo, dat de toekomstige kopers er maar meteen mee zullen kunnen wegvliegen. De mees te van deze „tweede-handsjes" zijn dan al ontluisterd, door de Marine zelf, die dan alles wat voor het eigen vliegbedrijf nog van enige waarde kan zijn, heeft verwij derd. Tocl) mag worden aangenomen dat er exemplaren onder zullen zyn die met een kleine of grote revisie van de motor vliegklaar te maken znilen zyn. De mees te toestellen zullen wel by de schroot- handelaar terechtkomen, een enkele In een lunapark en een andere by een quair in oude vliegtuigen. Want die schy- nen er ook te zyn. Het Nationaal Luchtvaartmuseum het Museum voor Lucht- en Scheepvaart hebben in elk geval al optie gevraagd op één van deze oud-gedienden. Dit verzoek berust nu by de Vlagofficier Materieel van de Koninklijke Marine. De koper die een vliegtuig inclusief motor te pakken kan krijgen, heeft heel wat mee te dra gen, gezien de afmetingen van deze voortstuwingsbron: een 2500 pk 18 cilin der Bristol Centaurus. De vijfbladige schroef mag ook niet worden vergeten, al wordt aan het stallingsprobleem tege moet gekomen door de opklapbare vleu gels. Hoeveel de Seafnry's ten slotte znilen opbrengen is nog een grote vraag. Dli kan van enige honderden tot vele dui zenden guldens variëren. In elk geval znilen er „koopjes" by zyn, zoals op elke veiling. De directie van de koninklijke Kamper emaillefabrieken voorheen H. Berk en Zoon te Kampen, heeft op korte termijn 25 werknemers ontslag aangezegd. Deze arbeiders zijn allen werkzaam in de maille-afdeling. De oorzaak van dit onfc- lag is de bij het publiek ontstane ten- denz, van emaille artikelen over te gaan op plastic en aluminium artikelen. Hier door moet de produktie van emaille arti kelen worden ingekrompen. (Van onze sociale redacteur) TAE EERSTVOLGENDE maandelijkse be- ■*-' spreking tussen de minister van land bouw en een afvaardiging van het Land bouwschap zal plaats hebben op 4 sep tember. Deze bespreking zal waarschijn lijk van groot belang worden, daar van de zijde van het Landbouwschap o.m. het varkensgarantiebeleid, de voederprijsgra- nen (in het byzonder wat betreft de conse- kwenties hiervan voor veehouderij en pluimveehouderij) en de kredietverlening de fruittélers, die in het voorjaar zo t door nachtvorst getroffen zijn, ter sprake zullen worden gebracht. Inzake het varkensgarantiebeleid ligt thans reeds het derde voorstel van het Landbouwschap bij het ministerie van landbouw. Ruim een jaar geleden deed stappen bij de regering, maar nog steeds weet de varkenshouderij niet waar zij aan toe is. De voorzitter van het produkt- schap voor vee en vlees heeft gisteren ook weer verklaard dat het dringend nood zakelijk is, dat de regering op korte ter mijn een beslissing omtrent de omvang onze varkensstapel neemt. Op voor- van het lid van het Landbouwschap, de heer Haverkamp (c.h.) is nog weer Straks twee huizen per dag in Amsterdam In Amstelveen worden plannen ge maakt om, zodra de financiering daarvan praktisch mogelijk zal zijn, een fabriek op te richften, dde volgens een Frans systeem twee zogenaamde „prefabricated" huizen per dag za'l leveren. Verwacht mag worden, aldus vertelde burgemees ter D. R-nders vanmorgen bij de inge bruikneming van een nieuw woningen complex, dat op deze wijze enige duizen den woningen van werkelijk goede kwali teit kunnen verrijzen. De plannen ver keren reeds in een gevorderd stadium. Knalpot brommers wordt verplicht De minister van verkeer en waterstaat, mr. J. Algera overweegt op korte termyn een wyziging van het wegenverkeers reglement af te kondigen, waarby o.m. voor bromfietsen een geluiddempende knalpot verplicht zal worden gesteld. Een gele voorbordaanduiding op alle bromfietsen wordt steld. Voorafgegaan door motorpolitie: teren drie uur lang in dolle vaart door de straten van de Amerikaanse stad Newcastle. Terwijl meer dan zeventig po litiemannen zich het vuur uit de sloffen ren den stoven de dieren steigerend over een kerkhof, dwars door een begrafenis stoet. Zij joegen dozijnen voetgangers uit een, die gillend maakten dat zij weg kwamen. De horde baande zich grimmig een weg over de binnenplaats van een slachthuis en ging daarna in straf tempo door de hoofdstraat van de stad, voorafgegaan door motoragenten, die schreeuwden: „Maak dat je wegkomt!" Achter de horde kwam een groep schreeuwende agenten, chauffeurs en mannen van de spoor- Bij de begraafplaats Elsewick liepen de stieren een hek onder de poot. ver trapten grafstenen en braken dwars door een begrafenisstoet heen. De politie wist er daar enkele te vangen. Inmiddels was een van de dieren het huis van mevrouw Doris Swan binnen gedrongen. Hij duwde met zijn kop de kamerdeur open en stak het hoofd naar binnen. Lassie, de hond van mevrouw Swan, wist de situatie te redden, door de stier in een achterpoot te bijten. Ten slotte, toen de buren op de trap waren verschenen, kwam de stier weer naar beneden en liep regelrecht de politie Toen de strijd was beslist, had men zeven stieren gevangen en twee dood geschoten. De gevangenen zijn veilig op geborgen tn het abattoir. eens een schrijven aan de regering ge zonden, waarin de ontstemming over deze gang van zaken tot uitdrukking wordt gebracht. Wat betreft het systeem van monopolie heffingen voor de voedergranen, waartoe de regering heeft besloten, heeft de hoofd afdeling veehouderij van het Landbouw schap zijn ontevredenheid uitgesproken. Men is bevreesd voor financiële tekorten, waarin de regering in geen enkel opzicht wil voorzien. Een oplossing moet de vee houderij zelf maar zoeken in de richting van een hogere consumentenprijs. Maar voor produkten als varkensvlees en eie ren is dit zeer moeilijk of praktisch niet te realiseren, terwijl juist de moeilijke gebieden die het duurst produceren het meest zijn aangewezen op de varkens houderij en pluimveehouderij. Ook deze zal 4 september onder de aandacht van minister Mansholt worden gebracht. Russische wapens voor Afghanistan Rusland spant zich steeds meer in om zijn invloed in da oostelijke landen uit te breiden. Zo werd gisteren i<n Kaboel ver nomen, dat de Sowjetunie aan Afghani stan militair materiaal ter waarde van 230.000.000 gulden zal leveren. Afghani stan heeft in Rusland vliegtuigen, ge vechtswagens, geschut en voertuigen be steld. Een deel is reeds geleverd. In ruil hiervoor zal Rusland katoen, wol en mis schien ook aardolie krygen. Soedan Soedan heeft gisteren een nota van het Kremlin ontvangen, waarin Rusland be looft het land van de imperialistische in vloed te bevrijden en Soedanese produk ten, zoals katoen, af te nemen. Ook is de Sowjetunie bereid Soedanese deskundi gen op te leiden en industrieprodukten te leveren. Het Russische aanbod om katoen te kopen komt na de weigering van de Westeuropese landen de katoen ai te nemen wegens de hoge prijs. Koningin Juliana bezocht Schouwen Koningin Juliana heeft vandaag een werkbezoek gebracht aan het door de februariramp zwar getroffen eiland Schouwen en Duiveland. Aan de grens van de provincie Zee land werd de Koningin in de morgenuren verwelkomt door jhr. mr. A. F C. de Casembroot, commissaris der Koningin in Zeeland, die de Vorstin tijdens haar be zoek vergezelde. Per auto en per boot reisde de Koningin achtereenvolgens n, Anna Jacoba, Bruiniisse, Nieuwerkerk Haamstede. In de laatste plaats werd bezoek gebracht aan het in de duinen ge- 'cgen kamp voor de jeugd van Katen- Irecht. Het kamp is door havenarbeiders lit Katendrecht in hun vrije tijd gebouwd •an hout dat vrijkwam, toen de barakken ::-nden worden afgebroken, waarin ia de ramp tijdelijk heeft gewoond. Met nteresse volgde koningin Julians oneelimprovisaties, die meisjes op het kampterrein opvoerden. Om even over vier vertrok het gezel schap uit Haamstede. Op weg naar rikzee liet de Koningin stoppen bij het rusthuis Duinoord, een tehuis voor jaarden. Bij aankomst begon op het huis het „Beatrix-klokje" te luiden. Het is op het dak aangebracht ter herinnering aan de Prinses, die vroeger dikwijls met haar klasgenoten de vakantie in Haamstede doorbracht. Paddestoelvergiftiging in West-Dnitsland Vijf personen zyn gisteren In West- Duitsland overleden door het eten van vergiftigde paddestoelen. Negen mensen werd ziek van wie vier zeer ernstig. In Hildesheim werd een gezin van zeven personen ziek. De moeder overleed. In de afgelopen dagen zijn reeds acht men sen door dezelfde oorzaak gestorven. Overleg moderne wapens gebeurt gezamenlijk De regering ziet geen aanleiding in de eventuele Brits-Duitse samenwerking op hef gebied van de produktie van geleide projectielen, lange-afsbandsraketten en andere moderne wapens, stappen te on dernemen ln de Westeuropese Unie. Dat antwoorden minister Luns en minister Staf op vragen van het Tweede-Kamerlid F. J. Goedhart (soc.), die in dat verband bevordering van muitdiaterale samenwer king tussen alle belanghebbenden gaarne zou zien. De ministens zeggen dat de Britse en Duitse regeringen hun partners in de W.E.U. en de Navo toegezegd hebben hen op de hoogte te houden van de voortgang, die bij dit onderzoek wordt gemaakt. Uït tot dusver ontvangen mededelingen blijkt n/iet dat die betrokken regeringen zouden hebben besloten tot gemeenschappelijke ontwikkeling en produktde van de wa pens, evenmin als dat besluit op korte termijn wordt verwacht. De permanente bewapennngscommlssie heeft bovendien ln beginsel él besloten tot instelling van twee werkgroepen ter bestudering van hetzelfde object Daar door is reeds veraekerd, dat de onder werpen ook multilateraal worden beziien. aldus de ministens, die een samenwerking overigens tot alle landen der Navo zou den willen uitbreiden. De kunst van het schrijven li >OR/ men dadelijk toevoegen: Onder scheid hoofd- en bijzaken. Wie aar onderdelen veel aandacht schenkt, loopt gevaar dat zijn lezers niet goed zullen inzien, wat zijn be doeling feitelijk is. En daarom is het noodzakelijk, vooral bij ge wichtige stukken, eerst een kladje te maken. Dit betekent niet dat men zijn artikel of zijn brief eerst volkomen moet uitwerken, want dan blijft het gevaar van verwar ren der hoofd- en bijzaken steeds aanwezig. Maar men moet enkele punten opschrij ven en zich afvragen, welke van di« punten zeer belangrijk zijn en welke minder belangrijk. En in verband daar mee moet ook de uitwerking van di< punten gemaakt worden. Heeft men dit schema goed opgezet, dan blijven by- zaken vanzelf bijzaken, vooral ook dat men een beter overzicht heeft een sohema dan over een geheel. Ogenblikkelijk moet men hierbij laten aansluiten het voorschrift: „Houdt streng aan uw onderwerp". Menig goed bedoeld stuk is mislukt, doordat de schrijver zich niet kon weerhouden, zich telkens op zijpaden te begeven. Dit leidt de aandacht van de hoofdzaak af en het gevaar bestaat dat de bijzaken een grotere aandacht trekken dan de hoofdzaken. Gesteld dat men van plan ls over de huur wetten te gaan schryven, dan kan het zyn nut hebben, een paar vergeiyklngen met andere wetten of toestanden te maken, maar dit dient só te gebenren, dat de lezer de hoofdzaak, de onrede- ïykheid der huurwetten niet nlt het oog TfEN ZEER GROOT GEVAAR is het overmatig gebruik van de Lijdende Vorm (de vorm met worden). Ambte lijke stukken wemelen van dit woord. Er schijnt een zekere opvatting te zijn (Advertentie) Koken Nederlandse vrouwen naar wens Gelukkig kunnen de Nederlandse heren tevreden zijn over de kookkunst van hun ■chtgenoten. Ze koken verrukkelijk! Voor al de laatste tijd, nu moeder de vrouw nneuws heeft ontdekt, waardoor alles veel en veel fijner wordt van smaak! Wat dat dan wd is? Knorr bouillon. Knor: bouillon tabletten uit Zwitserland! Smaak- fijnere voor alles en nog wat: soep. isen, groenten, hachee, ragouts, puree ga zo maar door. Pure parelende bouil lon. door de Knonr koks bereid van kos telijk vlees en geurig verse groenten: licht gezouten en gekruid, precies zoals u het wenst! Als extra hulp biedt Knorr u nog een leuk geïllustreerd boekje aan. met 17 prak tische vlug-klaar recepten. U kunt het zó aanvragen: sluit een postzegel van 10 et. met uw naam en adres, in een gefrankeer de envelop en adresseer: Knorr, Postbus 1700, Amsterdam. U ontvangt het Knorr boekje dan thuis. van kostelijk vlees voor krachtiger soepl 35 ct per dubbel tablet l orli is hrt zo WERVELING DER WINDSOORTEN 1016) Indien de lucht zichtbaar ga- maakt sou kunnen worden, tonden wa kunnen tien, dat de wind niet beataat uit een homogene luchunaeca die *ich horizontaal voortbeweegt, maar «rit een systeem van paarapewfce wervelingen. Iedere werveling ia la vergeltykan met een luchteilinder, draaiend oui sgn lengtraa, die samenvalt met de windrich ting. Van elk paar wervelingen draait de ene met de wgsers van de klok mee on de andera in tegengeatelda richting ln verband met de wenteling van da aard* ia op het noordelijk halfrond de Moks- d raai en de werveling groter dan da wrikt» draaiende, een versrhgnael dat ap bet zuideljjk halfrond juiet andereom ia. Dete weerkundige uiteenzetting kan m.i. slechts twee reactiaa oproepen bg degenen die haar leaen, t.w. die van ver veling, of verbazing. Een andore moge lijkheid ligt niet in het verarhiet, daar zijn we one zeer goed van bewuet. Zg die tot im toe hebben ritten geeuwen, ban nen we toeroepen, dat allee naar ean doel leidt, icito deae verhandeling die werd opgeaet om de wisselende urmroe trie van het Portugese oorlogaeebip Ie verklaren. En degenen die in de wind altijd een homogene lurhtmaeaa in plaatr van bundels tegengestelde wervelingen hebben gezien, kunnen we geruststellen met de verzekering dat da warrelingen weliewoar zijn afgeleid van w(«kundige berekeningen, maar dut de theorie hier over voor een belangrijk doei ook te danken ia aan waarnemingen uit de tijk, t.w. uit het gedrag ren opstijgende Laten wa du» ruatig doorgaan. Da ao- juist genoemde luchtwervelingen veroor zaken aan het wateroppervlak wervelin gen van het water, die bet apiegeibeeld ztjn van da luchtwervelingen. Da water- wervelingen gaan ten hoogata enig» wind, bekken roetera diep. Tuaaan twee waterwerrriin gen ia een strook, waar hat water opet|jg1 van ongeveer 6 i 7 meter diepte en van nitief onder deae «tronk nit verspreidt het water rieh rieh ver» naar links en rechts, bovendien r op iaat auidetjjk halfrond ae- i werveMn- r het opperris goed, deze speciale stromingen akt door da wervelingen van de gavelg dat alles wat op dry ft en deor geen enkele beweging van het water defi- kan worden gehouden tot de ag. windaporen. Windeporen op het zeewater kunnen be staan rit langgerekte stroken schuim, w4aa, rottende afvalstoffen, afkomstig van het land en ander drijvend materiaal, dat ridt tydeoa wbadaaig weer evensry. dig aan tb i riiiiMittsig iwospurt. Iniamif i aeedleren, dfe in deae wénd sporen vemeAd raken, t#n dode op- aeseheei su. Hat lavande voedeel dat hiér aaa da oppervlakte ia gekomen, wordt op plaaleen waar bat oppervlaktewater samenkomt an omlaag gaat, weer naar de diepte grrieept, aodnt het water hier hetrekkeiyk voedaelann is. Bovendien 'Ön allerlei verontreinigingen bi deer windaporen weinig gaaohlbt voor het welign ia het ri gemeen, sodet het voor ■Hertel dieren van het grootste belang ia da (liwdapin su tv narden. AJUe goed en wei, meer ar rijn see dieren. die op hat water drfven an ilflh door middel van een windvanger ver plaatsen. Door da wind voortbewogen, ondeo daea dieren Maag zeota op da hoeveelheid aan te vullen. (PAORUK TVRBOMN) dat deze lijdende vorm beleefder is dan de gewone, de bedrijvende vorm (zonder worden). Men leest dan bijv.: „De geadresseerde wordt er opmerk zaam op gemaakt datin plaats van eenvoudig en rechtstreeks te zeggen: „Wij maken de geadresseerde er op merkzaam op". Wie veel met ambte lijke stukken te maken heeft, komt er tegen wil en dank toe. ook deze vorm te gaan gebruiken verwonderen deze artikelen kon aanwijzen. i het i niet paar plaatsen in ik ook de iijden- ging. U weet, een dominee mag ook gerust op menselijke fouten wijzen, zonder de verplichting op zich te nemen daarvan zelf geheel vrij te zijn. Waarmee ik maar zeggen wil, hoe alge meen verbreid het euvel van de lijden de vorm is en hoe gemakkelijk men zelf er toe komt hem te gebruiken, zelfs zonder enige noodzaak. DEN VOLGEND VOORSCHRIFT voor goed stellen, is: Gebruik geen om schrijvingen, waar die geheel en aü overbodig, ja zelfs vervelend zijn. Waarom leest men zo vaak: De voor zitter gaf uitdrukking aan de hoop datterwyi eenvoudiger en duide lijker zou geweest zijn: De voorzitter hoopte dat.Waarom ontmoet men dag aan dag de uitdrukkingen: het ligt in de bedoeling, terwijl men toch een voudig wil zeggen: Het is de bedoeling of: de (onze) bedoeling isDitzelfde geldt van het woord voornemen. Waar om moet men zeggen: Het Qigt in het voornemen, als men bedoelt: Wij heb ben het voornemen, of: wij zyn voor nemens? Waarom schrijft men: De voorzitter deed de volgende mededelingen. Indien even duidelijk en beter zich zó kan uitdrukken: De voorzitter deelde mee dat. Natuurlijk was wat hij mededeel de „het volgende". Heeft het enige zin dit nog eens nadrukkelijk te zeggen? [K ZOU van deze stroperige, kleverige en langdradige stijl talloze voorbeel den uit de bladen kunnen overnemen. Maar ieder kan bij aandachtig lezen, die zelf vinden. Deze stroperigheid komt bijv. ook in zinnen van deze aard uit: „De op 10 dezer gehouden vergadering was 6lecht bezocht". Waarom niet: De vergadering van 10 dezer was slecht bezocht? Dat een vergadering gehouden wordt, is toch nogal duidelijk en verdient dus geen afzonderlijke vermelding. De stijl zal flinker, potiger. mannelijker zijn, indien men tracht zulke onnodige ver sieringen of sflorddgheden te vermijden. Ontelbaar ls echter het aantal dezer langdradigheden. Men schrijft bijv.: De bU de huizentelling opgedane ervaringen en men bedoelt: De ervaringen bij de huizentelling. Is het by de tegenwoordige dunrte en schaarste van bet papier niet alters! wenseiyk zyn geweten op dit punt te onderzoeken, indien men geregeld ■ohryft? DE GROEP van onnodig gebruikte woorden kan men in zekere zin ook rekenen de gedachteloos gebruikte bij voeglijke woorden, die door hun be tekenis alleen al het bezigen ervan oj bepaalde plaatsen tot onzin maken, t noem: reusachtig klein, kolossaal wei nig, verschrikkelijk mooi, ontzettend aardig. Wie die zich rekenschap geeft van de bljvoegiyke woorden, zal niet tot de gevolgtrekking komen dat dit taalverarming beduidt? Ik kan me voorstellen dat in een beschrij ving van de brand van Rome onder Nero de uitdrukking „verschrikkelijk mooi" voorkomt, maar dan betekent dit ook heel wat anders dan bijv. in de be schrijving van een zonsondergang of desnoods een opvoering van een bekend toneelstuk, us: geef u rekenschap van de gevoels- FRANKRIJK Fin. maatregelen hebben succes De Franse minister van financiën heeft /anmorgen medegedeeld, dat de door da Franse regering twaalf dagen geleden ge- men maatregelen een einde hebben ge- akt aan de onttrekkingen aan de Fran- deviezenreserves en dat het valutasta- bilisatiefonds voor de eerste maal sedert 1955 dagelijkse overschotten kan melden. Deze overschotten worden geboekt on danks de tijdelijk ongunstige technisch* omstandigheden, aldus de minister De ontvangen inlichtingen geven ons de vaste hoop,, dat deze ontw-.kkellng zal worden voortgezet. Dit bewijst, dat de basis waar op onze economische betrekkingen met het buitenland thans geschieden, een rea listisch en dientengevolge een definitief karakter heeft, aldus de minister. 'J'OT De bouw van het Nederlandse paviljoen op de Wereldtentoon stelling te Brtissel vordert ge staag. In deze koepel zal een onderdeel van de Nederlandse inzending, namelijk de scheep vaart en waterbouwkunde, worden ondergebracht. TAE BEVOLKING van Slowakije ls anti-Tsjechisch en anti-communis tisch. Dat is de conclusie van een mede werker der Neue Zürcher Zeitung, die een uitvoerig bezoek aan het land heeft gebracht. Bratislava, de hoofdstad van Slowakye, heeft, ondanks de toestroming van Slowaken, nog altijd een grote Hon gaarse bevolkingskern. In heel Slowakije wonen naar schatting 300.000 Hongaren. Vóór de oorlog waren dat er 650.000. De terugloop is te verklaren uit het feit, dat er na 1945 een grote uittocht van Hongaren naar Hongarije plaatsvond. Tussen de Slowaken en de Hongaren botert het nog altijd niet. De afkeer van de Hongaren is een diepgewortelde reactie op de eeuwenlange onderdruk king, waaraan de Slowaken in het Habs- burgse rijk hebben blootgestaan. Toen vorig Jaar de Hongaren ln op stand kwamen is het in Zuid-Slowakije zeer onrustig geweest. Er waren heel wat incidenten en toen de Hongaren in Slo wakije aanstalten maakten hun strij dende landgenoten te hulp te snellen ver gaten de Slowaken zelfs hun anti-Hon gaars sentiment. Beter bewijs voor de haatgevoelens onder de Oosteuropesa volkeren ten opzichte van de commu nistische machthebbers is wel moeilijk te leveren. r\E SLOWAKEN vertonen veel over eenkomst met de Polen. Zy maken een zuiverder Slavische indruk dan de Tsjechen, zUn gevoelig voor romantiek en hebben een scherper omlijnd politiek bewustzijn dan de meer economisch inge stelde Tsjechen. Zo valt het te verklaren, dat het Poolse voorbeeld in Slowakije veel meer indruk heeft gemaakt dan ln Bohemen en Moravië. De eis van na tionale soevereiniteit is alle Slowaken uit het hart gegrepen 'f Verklaarde Wat de Russen zijn voor de Polen, zyn de Tsje- uitzicht chen voor de slowaken Zij beschouwen het communisme dan ook allereerst als een bijzonder kwaadaardige manifestatie van de Tsjechischs overheersing. De geschiedenis van de bijna veertig Jaren, dat Tsjechen en Slowaken in één staatsverband samenleefden, is vol van onverdraagzaamheid, misverstanden en een door beide volken aan de dag gelegd gebrek aan tact. In hun streven naar stabilisatie van de jonge staat hielden de Tsjechische staatslieden het na 1918 niet voor opportuun om de Slowaken autonomie te geven, hoewel Masaryk dit in 1917 aan Slowaakse emigranten had toegezegd. Grote aantallen Tsjechischs ambtenaren werden naar Slowakije ge dirigeerd, de Tsjechen behielden hun leidende funcUes in het bedrijfsleven en het Tsjechische kapitaal speelde een overheersende rol in het economische leven. T>RAAG had dus geen oog voor de na tionale verlangens van ds Slowaken an dit leidds ertoe, dat zij een negatieve houding aannamen tegenover de Tsjecho- slowaakse staat en Praag in de ure dea gevaars, in 1939 de rug toekeerden. Een van de eerste maatregelen van de nieu we, door het Derde Rijk, geprotegeerde Slowaakse staat was de uitwijzing van 60.000 Tsjechen. Na de Duitse nederlaag namen de Tsjechen op wel zeer onhan dige wijze wraak door de Slowaakse pre sident Tiso terecht te stellen. De communistische party in Slowakljs is formeel nog steeds een in organisato risch opzicht zelfstandige afdeling van ds Tsjechoslowaakse communistische party. Maar in feite was het na het berucht* Slansky-procea in 1952 met elk spoor van zelfstandigheid der Slowaakse commu nisten gedaan. Zy vielen bijna allen ten offer aan een grote zuiveringscampagne. Thans is de Slowaakse communistischs partij gedegradeerd tot een door Tsjechen geleid filiaal van de Praagse centrale. Ds raad van gevolmachtigden, een soort van volksvertegenwoordiging, dis na de oor log werd ingesteld, heeft elke invloed IET alle Slowaken zijn Intussen even anti-communistisch ingesteld. Vooral in het westen van het land, b.v in de stad Zillna, ontmoet men Slowaken die de Tsjechoslowaakse staatsidee aanhangen mening zyn, dat zich in de toe komst toch nog een formule voor een vreedzaam samenleven zal laten vinden, mede met het oog op de economische voordelen daarvan. !T name de Slowaakse protestanten staan positief tegenover de Tsjecho slowaakse republiek en zyn de Tsjechen niet slecht gezind. Tydena de oorlog had- lyden onder vervolging door het seml-clericaal en seml-fasclstlach be wind van Bratislava. Maar. so besluit de Neue ZOrcher Zeitung. ook de tegenstel ling tussen rooms-kathollek en pro- wordt op het ogenblik overscha duwd door de verbitterde vyandschap. die het gehele volk gevoelt ten opzichte de communistische heersers. N"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 5