Jliemue £ditsrf)c ÖTourant f D Vakbonden ontstemd over de huren van nieuwe huizen Syrië achter een rookgordijn „Beperkde verhogingen tot het allernoodzakelijkste" Steek Afrika in brand Algerije onverbrekelijk deel van Frankrijk Westen komt de Russen een eind tegemoet Duitse grenspolitie schiet op Nederlandse bodem Moeder en kind verongelukt ill si DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1937 BUREAUS: Steenstraat 37. Directie. Redactie. Abonnementer Advertentie-afdeling: Tel 31441. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter Familieberichten 0,18 per millimeter- (Bij contract belangrijke korting-) Postrekening 58936. Achtendertigste jaargang No. 11039 Directie: F. DlEMER Hoofdredacteur: Dr E. I Chef-red.: H. W ENSERINK CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken M$tonh«stirl) is oheblcum myn bflrt in tegqenspfet" Marine veilt Seafury's ZIE PAGINA 5 Bevel aan inheemsen In het proces wegens landverraad te gen de organisatie Cheesa Army in Jo hannesburg heeft de openbare aanklager brieven ter tafel gebracht, waarin de Inheemse bevolking wordt aangeraden Zuid-Afri'ka in brand te steken. De ad vocaat van de Kroon wil bewijzen, dat (leze brieven dooT een der beklaagden zijn geschreven- De Cheesa Army protesteert tegen de 1 rassenwetgeving In een der brieven wordt gezegd: „Zurd-Afrika is een zeer droog land, het beste in de wereld om in brand te ste ken Vuur is de enige taal die de Hit- lerianen verstaan. Er zijn geen andere middelen om de nationalistische Neder- landers te bestrijden dan brand. De toe komst der blanken ziet er niet goed uit, tenzij alle niet-blanken onmiddellijk be ginnen brand te stichten." Reeds .zouden fabrieken, werkplaatsen en oogsten in vlammen zijn opgegaan. «V Pers in Suriname De regering moest liever aftreden De moeilijkheden in de Surinaamse Sta ten, waardoor de behandeling van de be groting twee dagen verdaagd moest wor den, daar de leden van de K.T.P.I., een regeringspartij, de zaal verlieten, heeft in de Surinaamse pers tot vele commentaren aanleiding gegeven. Het Nieuws schrijft, dat dit een on houdbare toestand is, die redelijkerwijs niet gehandhaafd kan worden. „Boven- idien kan deze toestand niet met lapmid delen, bedaringspolitiek tegenover de K.T.P.I. of andere, duurzaam worden op geheven. Het blad Suriname meent, dat de rege ring niet kan aanblijven. Het zegt, dat wanneer de regering de consequenties van het gebeuren niet zou trekken, de gou verneur moet ingrijpen. Inmiddels is ook de begroting van finan ciën door de Staten aangenomen met twaalf tegen nul stemmen. De oppositie en de heer Van Ommeren onthielden zich van stemming. pkE VAKBEWEGING vindt het zeer verklaarbaar, dat men overal in het land ontstemd is over de huurverhoging van nieuwe woningen. Dat blijkt uit een brief, die CNV, KAB en NVV (eindelijk weer eens samen) aan de ministerraad geschreven hebben. De vakcentralen hopen dat er nog een oplossing gevonden zal worden in het nadere overleg tussen minister Witte en de desbetreffende commissie uit de Tweede Kamer. De in vele gemeenten beroering wek kende drastische huurverhoging voor be paalde soorten naoorlogse huizen, gaat volgens de vakbeweging inderdaad vér uit boven wat de regering in uitzicht had gesteld. In de toelichting op het wetsont werp was de verwachting gewekt, dat van de uit artikel 5 Besluit bijzondere huurprijzen 1950 voortkomende bevoegd heid slechts af en toe gebruik zou wor den gemaakt Op grond daarvan mocht te goeder trouw worden aangenomen, dat andere dan in artikel 3 der huurwet ge noemde soorten huizpn slechts zeer be perkt en in geringe mate in huur zouden worden verhoogd. Ook de gemeentebe sturen en woningbouwverenigingen dach- De vakverbonden betreuren het, dat ook z(j hun leden dienovereenkomstig hebben voorgelicht. In besprekingen met de regering over de looncompens^tie hadden ztf bepaald niet de indruk gekre gen, dat ook nieuwe woningen op zo ruime schaal getroffen zouden worden. Uit een opmerking van minister Suur- hoff in de Tweede Kamer hebben ze niet anders kunnen begrijpen, dan dat de re gering de huren van nieuwe huizen, tot stand gekomen met rijksbijdragen, niet of bijna niet zou laten verhogen. Daar komt dan nog bij. dat de gemeentebestu ren de richtlijnen in de circulaire van minister Witte blijkbaar heel verschil lend hebben uitgelegd en dus ook toe gepast. VERWARRING De verwarring, de onzekerheid en de ontstemming werden volgens de vakbe weging nog groter, doordat In een aan tal gevallen de gemeentebesturen de In druk hebben gewekt, dat deze huurver hogingen al definitief waren, terwijl de minister, dat later weer heeft tegenge sproken. De drie vakcentralen vragen nu de re gering met klem te bevorderen, dat de bedoelde huurverhogingen worden be- kaderwet voor Algerije vastgesteld. De voorbereiding van het wetsontwerp zal echter nog geruime tijd vorderen daar met de politieke partijen nog overleg gepleegd moet worden en de inzichten aanzienlijk verdeeld zijn. In de eerste plaats zal in de kaderwet nadrukkelijk worden vastgesteld, dat Al- gorije een integrerend deel van Frankrijk uitmaakt. De Franse regering beheert de i buitenlandse betrekkingen, de verde diging en de binnenlandse veiligheid. Al gerije zal in de Franse Nationale Verga dering echter recht krijgen op dertig zertels. Ten tweede wordt Algerije verdeeld in zee of zeven provincies met een eigen bestuursapparaat. Elke provincie zal een vertegenwoordigend lichaam hebben met een bestuursraad. Het vertegenwoor digend lichaam zal volgens algemeen kies recht worden samengesteld. De vertegen- 1 woorddging van de minderheden zal wor den gewaarborgd. De verdeling der pro vincies zal zodanig zijn, dat in twee, Al giers en Oran, een Europese meerderheid verzekerd is. in de overige een moham medaanse. In Algiers zal een algemeen assemblee zetelen. Het is nog niet zeker of deze rechtstreeks of via de provinciale ver gaderingen zal worden gekozen, noch welke bevoegdheden deze zal bezitten. De Franse regering benoemt een ver- j tegen woordiger in Algiers. Een in Parijs A Vrouw bekent ïftige De 32-jarige Riek J. de dinsdag in Am sterdam gearresteerde „vrouw met de in de rode mantel", heeft gisteren tegenover ekkiedo Eindhovense politie bekend, vorige week te Beugen de 79-jarige weduwe Pep- Van—Vonderen—Jilissen te hebben ver moord. ie de Riek J. verklaarde de moord in een Baa- plotselinge aanval van woede te hebben gepleegd. Zij was op bezoek bij de oude chieo dame, de schoonmoeder van haar zuster, heef* Een woordenwisseling liep zo hoog, dat bezoekster een voorwerp pakte en er in wilde drift op los sloeg. Het parlementsgebouw in Accra, de 7^® hoofdstad van Ghana, wordt streng be- 11 waakt door de politie, de bezoekers wor- den op wapens en springstoffen gefouil- 'A leerd, naar aanleiding van de betogingen, welke gehouden zijn tegen de premier dr j Kwame Nkrumah. gevestigd hof van arbitrage zal eventuele geschillen tussen de assemblee en tussen de Europese en mohammedaanse gemeen schappen beslissen. Vijftig koeien verkozen gisteren de vrijheid op Schiphol. Zij kwa men uit de boerderij Dankbaarheid, die binnenkort in verband met de uitbreiding van de luchthaven gaat verdwijnen en moesten gebracht worden naar de modelboerderij in de zuidoosthoek van het vliegveld, die 29 aupustus officieel In gebruik genomen wordt. Voor dit karwei waren twintig drijvers ingeschakeld, die geruime tpd nodig hadden om de koeien van de ene naar de andere boerderij te geleiden, een afstand van slechts 500 meterWant op hetzelfde ogen blik dat de koeien uit Dankbaar- heid losgelaten waren, gingen zij aan de haal om zich over baan 19 (op dat uur niet in gebruik) te ver spreiden Grote belangstelling had een troep koeien voor de nieuwste aan winst van de KLM. de DC-7c Mid dellandse Zee, waarvan dc motoren gelukkig niet draaiden. Want een van de beesten snuffelde aan het neuswiel en een ander liep tussen de propellers van de moto ren door met een air. dat haar toch niets kon gebeuren. Ten slotte gelukte het de drijvers alle beesten toch de poort van de modelboerderij binnen te loodsen. perkt tot hetgeen strikt noodzakelijk is, om mogelijke verstoringen in de verhou ding van oude en nieuwe huren te voor komen. Dat i6 ook in de motie-Hellema duidelijk uitgesproken. De brief eindigt met de waarschuwing, dat deze zaak niet alleen de volkshuis vesting, maar -de gehele loon- en prijs politiek raakt. Stopzetting van de kernproeven gedurende twee jaar "T\E VIER WESTELIJKE LANDEN op de ontwapeningsconferentie in Londen zijn gisteren de Sowjetunie gedeeltelijk tegemoet gekomen door in een nieuw voorstel aan te bieden, alle proefnemingen met kernwapens niet tien maanden, maar twee jaar op te schorten. Dit aanbod, uitgewerkt in een twee fazen-regeling, blijft echter gekoppeld aan £e westelijke eis, dat het opschorten van de kernproeven een onderdeel moet zijn van een beperkt ontwapeningsverdrag tussen Oost en West. De Sowjet-gedelègeer- de Zorin had er daarom in eerste instantie weinig ^goede woorden voor. Hij zei evenwel, het westelijke voorstel gedetailleerd te zullen beantwoorden na het nauwkeurig bestudeerd te hebben. In het •teiqk voorstel wordt gespro ken van twee fazen, elk van een jaar. De eerste behelst stopzetting van alle kernproeven voor de tijd van een jaar, naf het ogenblik dat een beperkt ont- ipeningsakkoord in werking treedt. Er »et een hecht controle-systeem worden gevormd om bedrog te voorkomen. De controle-posten kunnen bijvoorbeeld wor den ingericht in Engeland. Rusland, de Verenigde Staten en het gebied van dc Stille Zuidzee. Wanneer het verificatiesysteem tot te vredenheid van beide partijen blijkt te werken, kan een tweede termijn van twaalf maanden worden vastgesteld. Deze tweede faze kan volgens het westelijke olan echteo- alleen dan van kracht wor den, indien de betrokken landen er van tevoren in toestemmen dat Ingeval het controlesysteem zou falen proefexplo sies met kernwapens eerst na afloop van de termijn van twee jaar mogen worden hei Mocht het plan geheel falen, dan stel len de Westelijken voor in ieder geval de proeven voortaan aan te kondigen en opgaaf te doen van de vrijkomende hoe veelheden energie. Dit zou enerzijds een beperkte waarneming mogelijk maken en anderzijds dc mogelijkheid bieden de hoeveelheid radioactieve stof te beper- Nadat hij van dit westelijke voorste) kennis had genomen, zei de Rus Zorin. dat het voornaamste struikelblok was gebleven. Hiermee bedoelde hij de wes telijke eis. dat men het eens zou moeten worden over de gedeeltelijke ontwape ning. alvorens het opschorten van de kernproeven een feit kan worden. „De westelijken slaan een eerste faze van een gedeeltelijk ontwapeningsak- koord voor, waarbij wü maatregelen moe- cn aanvaarden als beperking van dc om- rang der strijdkrachten, beperking en nspectle van conventionele wapens. In- pectie uit de lucht en op de grond tegen ■crrassingsaanvallcn en voorwaardelijke opschorting van kernproeven bU wijze koppelverkoop." aldus Zorin. Scherpe aanval Voordien had hij een 3500 woorden tel lende verklaring afgelegd, waarin hij scherpe aanvullen deed op de gang van zaken In dc subcommissie, met naine op wat hij hert vertragende optreden van de westelijke mogendheden noemde. „Indien de westelijke landen eriwbig van plan zijn om op zakelijke wijze tot bespreking en oplossing van de kwestie aangaande stopzetten van de kernproe ven te komen, dam moeten zij niet langer deze kwestie koppelen aan andere aspec ten van het ontwapeningsprobleem, waar omtrent nog substantiële verschillen van opvatting bestaan." President Eisenhower heeft gisteren in een verklaring over de ontwapenings onderhandelingen het nieuwe westelijke voorstel een belangrijke srtap genoemd in de richting van een gezond en veilig onrt- Wapewingsverdrag. Hij voegde hieraan toe. dat de Verenigde Staten, tot een dergelijk akkoord van kracht wordt, zul len voortgaan met de kernproeven. Het gisrteren te Londen ingediende voorstel van Amerika, Engeland, Frank rijk en Canada zal maandag in een bij zondere zitting van de NAVO-raad be sproken worden. De overige leden van de Noordatlantische verdragsorganisatie zullen dan hun mening over dit plan kenbaar maken. Tweeëndertig uur lang heeft majoor David Simons doorgebracht in de kleine gondel onder zijn reusachtige ballon. Hij verklaarde een uitstekende reis te hebben gehad. De foto toont echter duidelijk dat zijn verblijf, wat de ruimte betreft, wel wat te wennen liet. Ook in een Nederlandse plaats stond de „ballonvaart" in het middelpunt der belangstelling. Het ging daar echter wat royaler dan in Amerika. Niet één, maar honderden ballonnen stegen op van de Kaasmarkt in Woerden, als openingsceremonie van de „Van Woer dendag". Honderden naamgenoten wa ren daarvoor naar Woerden gekomen. Door het luiden van de marktklok gaf de 88-jarige mevrouw Van Woerden uit Den Haag hel leken voor het op laten van de. ballonnet jes. EISENHOWER IS BEZORGD DOOR DE ONTWIKKELING van de laatste dagen is in Syrië een rook gordijn gelegd, waarachter Rusland een poging doet de macht in dit land over te nemen, zeide president Eisenhower gisteren op zijn weke lijkse persconferentie, toen hij met bezorgdheid over de gebeurtenissen in Syrië sprak. Toch achten de Verenigde Staten het nog niet gerecht vaardigd op grond van de Eisenhower-doctrine tot optreden over te gaan. De Amerikaanse Zesde Vloot is oefeningen uitgevaren en bevindt zich er gens In de Middellandse Zee. Van de zijde de Amerikaanse marine werd gedeeld, dat de vloot zo nodig e"lk ogen blik oostwaarts kan opstomen. Later werd toegevoegd, dat geen enkel verband moet worden gezien tussen de oefeningen de vloot en de huidige toestand het Midden-Oosten. Aan boord van Amerikaanse schepen wordt een bataljon luchtlandingstroepen meegevoerd. Oud patroon De Verenigde Staten weten niet hoe de Russische penetratie in Syrië is vorderd. De Amerikaanse ambassade in Damascus is wel op de hoogte, deelde pre- ident Eisenhower verder mee, maar d< staat onder zware bewaking en strenge nsuur. De methode die de Russen n. Is duidelijk en volgens een vast pa- oon. Eerst wordt economlsehe en Ire hulp aangeboden en vervolgens acht het Kremlin politiek vaste grond ider de voet te krijgen, aldus Eisen- Salah Akil, de Syrische minister voorlichting, heeft inmiddels de berichten tegengesproken, dat de Russen in zijn land volgens een geheim verdrag achttien vlieg velden zouden aanleggen. Ook de Libanese zaakgelastigde in Mos kou heeft zijn regering gerapporteerd, dat tussen Syrië en Rusland geen werke lijk militair verdrag ls gesloten Wel blijkt uit dit rapport, dat er een akkoord is gesloten over levering van wapens. Een groot aantal Russische technici zal naar Syrië gaan. terwijl veel Syricrs een op leiding in Rusland zullen krijgen. Volmachten Intussen heeft de regering van Libanon ,et het oog op de toestand in Syrië en de trust in eigen land van het parlement bijzondere volmachten gevraagd om arres taties te kunnen verrichten. Verzocht is om en spoedzitting van het parlement De ontroleposten aan de Syrische grens zijn versterkt. Syrlërs, die om politieke rede- Dessa bij Bandoeng uitgemoord Een uit dertig man bestaande en goed bewapende bende van de Daru-I-Islam heeft gisteravond een overval gepleegd op de desa Mantjana, ten zuidoosten van Bandoeng. Twintig desa-bewoners wer den gedood, terwijl vijf ernstig gewond verden. Na dit bloedbad werd het dorpje Droeve vondst voor Normandische kust Bij de berging van een landingsschip, dat in juni 1944 voor de kust van Nor- mandië is gezonken, zijn de stoffelijke resten gevonden van vijftig Amerikaanse soldaten. Er zullen pogingen worden gedaan de doden te identificeren, waarna de resten zullen worden bijgezet op de Amerikaanse begraafplaats in Saint Laurent. Grensincident in Limburg Zuidslaaf met kaakschot weggevoerd politie dinsdagavond in het Ne derlandse grensgebied afvuurde op de in de Limburgse grensgemeente Schinveld wonende 25-jarige drag line-machinist Duschak, waarover we gisteren nog in een deel van onze edities schreven, zal waarschijnlijk een nasleep hebben. De Duitse douanebeambte trof dé man ernstig met een kaakschot. Onverkwikkelijk is dat de gewonde inan naar Duits grondgebied werd voerd en tot op heden niet is terugge- Duschak reed met een vriend in een auto door het Duitse dorp Stahe, waar sommige wegen deels Duits, deels Neder lands grondgebied zijn. Hij stapte uit. kocht in het Duitse café Heuts een paar flesjes bier en liep naar de wagen terug. Op dat moment werd hij besprongen en in zijn nekvel gegrepen door een Duits douanebeambte, die in het kreupel hout naast de weg verscholen zat. Er volgde een worsteling, waarbij di "Duitser die zich evenals de Zuidslaal op Ne derlands grondgebied bevond een waarschuwingsschot loste. Een tweede schot verbrijzelde de kaak van Duschak. Hij werd zwaargewond het Duitse café binnengedragen. Twee artsen uit het Duitse grensdorpje Gangelt en dokter L. van der Maas uit Brunssum werden gewaarschuwd en waren iDocdig ter plaatse. De Nederlandse arts eiste van di ine aanwezige Duitse douanebeambten, dat Duschak. wiens toestand hij zorgwek kend achtte, per ambulancewagen een Nederlands ziekenhuis zou worden overgebracht cn dat de Nederlandse rijkspolitie erbij zou worden gehaald. Beide eisen uierden door de Duitsers afgewezen en toen dokter Van der Maas voor de motor met zijspan ging staan om het volgens hem niet verantwoorde transport van de gewonde te verhinderen, dreigde de Duitse beambte hem over de voeten te zullen rijden. Via Geilenkirchen is Duschak daarop overgebracht naar het ziekenhuis ln Bardenberg. Zijn metgezel werd onge moeid gelaten. Uit een nadien door Nederlandse en Duitse politiemannen ingesteld onderzoek is gebleken, dat de Duitse douane daar zij het schot had gelost meende ver antwoordelijk te zijn voor de behandeling van het slachtoffer, wiens toestand niet levensgevaarlijk blijkt te zijn. De Zuid- slaaf zou niet in het bezit zijn geweest van een geldig paspoort, daar hij in het grensgebied werkzaam i6. Mr. Rosingh, de officier van Justitie bij de Maastrichtse rechtbank, stelde met de Oberstaatsanwalt uit Aken en de com missaris van politie te Geilenkirchen ter nlaatsc een onderzoek in. Daarbij is be langrijk te weten waar de grens precies loopt, links of rechts van de weg of in het midden Overigens is wel duidelijk geworden, dat de Duitse douane-instan ties liever hadden gezien dat het gebeu ren een andere wending had genomen en er niet zo hardhandig was aangepakt. nen vluchten, kunnen de grens echter on gehinderd overschrijden. Syrië zelf zit op het ogenblik hermetisch dicht cn niemand weet wat cr precies ge beurt. Volgens berichten uit Beiroet moe ten minstens twintig rechts georiënteerde Syrische officieren en politici naar Liba non zijn gevlucht. Verder heeft een groot aantal Syriër», die met vakantie in Libanon zijn. besloten deze vakantie voor onbepaalde tijd te ver- De Syrische regering heeft uitlevering van deze vluchtelingen geëist, maar do regering van Libanon is hierop niet in gegaan. Andere Syrische officieren, die er niet ln slaagden te vluchten, zijn gearresteerd. De reden, die werd opgegeven was weer hetzelfde: de Amerikaanse samenzwering. Hoesseiny Kolonel Ibrahim Hoesseiny, de ontsla gen Syrische militaire attaché in Rome, die teruggeroepen is, zal toch niet naar Damascus terugkeren. „Het is geen kwes tie of ik schuldig ben," zei hij. „Het regime ln mijn land is veranderd en ik moet maar afwachten wat voor recht ik zal vinden." Hoesseiny overweegt politiek asiel te vra gen. Amerikaans protest De Amerikaanse ambassade m de Sy rische hoofdstad wordt sinds 13 augustus, toen drie leden van de ambassade uit het land werden gezet, streng bewaakt Iedere bezoeker van de ambassade wordt gefouil leerd. Het werk van de ambassade wordt door deze bewaking sterk belemmerd. Een officieel Amerikaans protest heeft niet mogen baten. Men kreeg ten antwoord, dat deze maatregel nodig was om het Amerikaanse personeel van de ambassade i beschermen. De ongunstige gebeurtenissen in Syrië hebben tot gevolg, dat er harder wordt gewerkt aan de plannen van de groie olie- tsrhappijen om een nieuw oliebuislei- net in het Midden-Oosten aan te leg- De studiegroep van de oliemaatschap- i heeft belangrijke vorderingen ge kt. zo wordt uit Londen gemeld. Mervrouw Rijkers uit Nistelrode is gis teravond met een van haar kindoren het slachtoffer geworden van een auto ongeluk op de rijksweg Den Bosch—Nij megen. Vier anderen werden gewond. Door nog onbekende oorzaak begon de ito van het gezin Rijkers, bestaande uit man, vrouw en vier kinderen, te slinge ren. De wagen sloeg enrtge keren over de kop, kwam weer op de wielen terecht en botste daarna tegen een vrachtauto, die juiet passeerde. De personenauto werd volledig vernield. De inzittenden, behalve het gezin ook een dienstbode, werden op srtraait geslingerd. Mevrouw Rijkers en een van de kinderen waren op slag dood. De heer Rijkers en de overige drie kinderen weeden ernstig gewond op genomen in het Grootoiekenhuis te Den Bosch. De dienztbode liep lichte verwon dingen op. Bij het achteruitrijden met zijn auto gisteravond de 33-jarige P. J de Jong in de Rotterdamse Koningshaven gere den. Drie voorbijgangers sprongen direct te water, maar het lukte hen niet de por tieren te openen. De automobilist was al verdronken, toen een takelwagen de auto ophaalde. HET WEER IN EUROPA Berlijn MOochen ZUrich Oenève X «li! ir 1 B „dl f* litis half bc» half bc» licht be» ZZW 2 windstil WZW 8 WZW 1 wiodstü windstil 21 0.6 20 0 19 0 17 1 20 8 18 0.2 16 2 21 0.1 27 0 hc» zw. be» windstil windstil 11 7 21 J licht bcw windstil NO 2 24 0 22 0 onbew! windstil ONO 4 25 0 WEEKBERICHT Rustig tveer De Bilt verwacht tot mor genavond: Vannacht en morgenoch tend plaatselijk mist, overi gens wisselende bewolking en op de meeete plaatsen droog weer. Aanvankelijk zwakke, later matige naar zuidelijke richtingen draaiende wind. Iets hogere middagtemperaturen. (Opge maakt om 11.15 uur ZON EN MAAN Vrijdag 23 augustn> on np 5 38 uur,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 1