L 1 CMRISTFUJK De biecht als kunstje en psalmzingende roomsen Arjos besprak problemen rond het Deltaplan :o: Socialisatie 2 KANTTEKENING r Twee knipsels Twee knipsels vandaag, één over de biecht en de ander over psalmzingende roomse kinderen. De r.kBazuin schrijft over de biecht als „kunstje": W7LJ KENNEN uit onze Bijbel W verschillende zaken, welke „Jaweh een gruwel" zijn. Maar of daartoe ook het notitieboekje voor gewetensonderzoek behoort? en het spiekbriefje voor de biecht stoel? Wij dachten, dat onze Va der in de hemel ons zulk een hulp middel wel gunt, als het wordt ge bruikt tot Zijn meerdere eer en glorie tenminste. Doch daarom is biechten nog geen ..vaardigheid", die men met behulp van bepaalde methoden van onderricht, van lieverlee onder de knie krijgt, zoals bv. zwemmen: eerst op het droge, dan aan de hengel, de lijn, en achter de stok, en nu kun je volgende week wel in het diepe, alleen. Want het gaat immers om een sacrament, een mysterie, dat tel kenmale opnieuw, dankbaar moet worden doorleefd. En als dit een kunstje was dat een kind in een paar jaar kan leren, zou het wel niet onlangs tot maandintentie van het Apostolaat des Gebeds zijn ge maakt. Trouwens WE KUNNEN het niet helpen: we herinneren ons een zoet klein meisje, dat, wanneer we bij haar dit systeem eens hadden toe gepast, ons al gauw met een sip stemmetje zou hebben toever trouwd1: ,.Mama ik wéét niks..." (En eerlijk gezegd: wij zouden het in haar geval óók niet hebben geweten!!) En we denken ook aan die knaap, wiens zonden- register steevast een tabellarisch kasboek met diploma dubbel boek houden zou hebber, vereist (en er bestaat een vertaling van 1 Kor. 13.5 welke luidt: „Zij houdt geen boek van het kwaad.En dan, ja. dan is er ook nog dat eigen wijze kleine mirakel dat onze po gingen tot gewetensvorming wel- rlg roi dood" t het tnrh »een t dacht TT al •omt. is eon circulaire, en ben begonnen Ne derlandse woorden te zetten onder rïe..*ranse melodie. Ik zong ze op mijn kamer, en ik vond eigenlijk dat het toch wel ging. Ik zong ze een collega voor. en die vond het ook. Het was een wonderlijke er varing. Al zoveel jaren bad ik mijn psalterium in het brevier, maar het leek of nu de woorden ineens naar mij toe sprongen over de - muren van Jeruzalem heen. die ontzettende muren die mij als kind al deden huiveren wanneer de so list ervan zong in psalm 50 bij het begin van de lijdensmeditatie. Het was tijd om naar school te gaan voor de katechismus; ik nam miin nieuwe verovering mee, te weten 3 verzen van os. 129 (in onze nummering: 130Red.ï en een an tifoon. In een ommezien "onsde de klas van dit lied van David, et, ik moest beloven de volgende keer de osalm af te hebben. Toen ik de week daarna met mijn huiswerk terug kwam begon de klas te zingen: ..Uit de diepten, o. Heer. roep ik tot U". Ik voelde me als Columbus bij de ontdekking van Amerika. Je wordt er koud van wanneer je kinderen zo volkomen obiectief de oerteksten hoort zin gen van de liederen die de Geest insoireerde. Een moeder hield me aan: Of haar dochtertje protestant gewor den was: ze zong psalmen onder de vaat! Het wijsje vond ze wel mooi, maar het was toch een psalm. Bij het kerkvolk was er niet wei nig bevreemding toen wij ook daar psalmen begonnen voor te zingen. Geen wonder. Het is een hele over gang, van een zwak kerklied naar de vaste spijs van Gods eigen lie deren. De parochie heeft deze om schakeling met glans doorstaan. Na de antifoon, welke practisch door allen wordt meegezongen, heeft een grote groep zich ook de melodie van de psalm eigen ge maakt, die aanvankelijk solistisch werd gezongen. Bij de viering van de Eucharistie kunt U horen dat de Heer ons heeft gevoerd naar grazige weiden, dat wij uitzien naar de Heer meer dan wachters naar de morgen, en dat wij een dank lied aanheffen tot de heer, die de Rode zee in tweeën kliefde, want Hij bemint eindeloos trouw. Wij zijn hier echt wel een beet je gelukkig mee; al weten we heel goed dat er nog veel tijd overheen gaat voordat de rijkdom van de psalmen zich in het leven van on ze parochianen zal hebben vast gezet. Wellicht wordt zo ook een belemmering te meer opgeheven op de weg naar de Una Sancta. Kritiek op het wegenontwerp Drs. H. van den Berg verivacht een conflict tussen de generaties ET is een goede gedachte geweest van de Nationale Organisa tie ARJOS, de A.R.-jongerenorganisatie, om een speciale con ferentie te beleggen over de vraagstukken rondom het Deltaplan en deze dan niet ergens in het centrum van het land, maar in één der centrumplaatsen van het Deltagebied, in Goes, te houden. Vlak voor de conferentie was een interimrapport, verschenen van sectie lib van de Sociaal-Economische Werkgroep van de ARJOS, dat een overzicht geeft van het Deltaplan en t.i punten positie kiest. Vakantie. Over zakelMke en onza- lUkr knnten vnn de mndene volVsverhuIrlnc -W H. J. A Hof land. mtgave SrheUema en Holke- m» N.V., Amsterdam. De Amsterdamse journalist Hofland, die ons. nog niet zo l«n* geleden, het interessante boekie ..Geen tiid" ver schafte. heeft zich In dit tweede boekie van ziln hand bezonnen on het al even merkwaardig ver«eh'tn«-<.i van onze tiid dat vakantie heet Hofland heeft in d't boekie heel wat ov«»r1joon gehaald, maar dat komt. omdat de vakantie zelf zoveel overhoop haalt en zulk een d'ene ingreen betekent ln ons bestaan. Wellicht realiseren we ons die ingreep nauwelijks, omdat we in dit alles zoveel ondergaan méér dan we het bewust beleven. Daarom is het wel nuttig, dat we over het wezen van de vakantie eens even gaan nadenken. Er zijn hier inder daad wonderlijke zaken gaande, bijvoor beeld het ongerijmde, dat velen van de vakantie nog vermoeider terugkeren dan zij op reis gingen. Vakantie is eigenlijk nog een nieuw begrip en eigenlijk ook moeten we nog leren, het ons eigen te maken. Hofland kan ons daar een zond handje bij helpen. OPGAVE PUZZEL No. 62 Horizontaal: 1 nachtleger van vlie gend wild, 6 voedsel, 7 rivier in Italië, 8 ton, 9 stad in de oudheid, 11 samen gestelde ether, 12 zwaar, 14 het leggen aer vogels, 16 vissoort, 17 zangnoot, 18 verstandig, 20 binnen, 21 koek- soort, 23 grondslag. Verticaal: 1 drank, 2 oosterlengte, 3 plotseling, 4 heilige. 5 dwaas. 6 peluw. 7 sieraad, 8 huid, 10 gedroogde vrucht, 13 verlaagde toor.. 15 vogels, 18 kleur, 19 waterbewoner, 21 Fr. N.V. OPLOSSING PUZZEL No. 61 Horizontaal: 1 wals, 3 slof, 8 rio, 7 last. 10 eer, 11 fa, 12 raap, 16 nota, 17 es, 19 lee. 20 krom, 22 rum, 24 kaft-, 25 stil- Verticaal: 1 wolf, 2 los, 3 si. 4 loep, 5 faro, 8 aam, 9 trio. 13 arak, 14 beo, 15 klok. 16 nerf, 18 smal, 21 rat, 23 ut. Benoemd tot hoofd van de chr. school j te Neder-Langbroek: J. A. van der Graag .,.„^en in te Bleiswijk; van de Aeneas Mackay- Vr 7„i school te Utrecht: T. E. van Wijk al- toi NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen te Ridderkerk-Slikkerveer: M. J. de Jong te Scheveningen. Aangenomen naar Huizum (toez.l: P. H. Smits te Akkerwoude; naar Lochem: M. S. J. de Jong te Noordwijkerhout. Aangenomen de benoeming tot v ganger van de Vereniging van Vrijzin nige Hervormden te Bolnes-Slikkerveer: Ph. Ouwendijk te Oudkerk. Benoemd tot directeur van het kerke lijke diakonale werk in Friesland: A. J. Plomp te Maurik GEREFORMEERDE KERKEN Beroepen te Vleuten-De Meern: kand. J. Kuiper te 's-Gravenhage. Het trekt de aandacht, dat in dit rap port gekozen wordt voor een vaste oever verbinding van Zeeuws-Vlaanderen met Midden-Zuid-Beveland en een secundaire dam door de Oosterschelde, die ongeveer zou moeten lopen van Colijnsplaat naar Ouwerkerk, Dit wordt bepleit op grond van het feit, dat het voor het internatio nale wegverkeer logisch en noodzakelijk is, dat er een snelle, doelmatige verbin ding komt van Zuid naar Noord, tussen het Noord-Franse en West-Vlaamse in dustriegebied ener- en de randstad Hol land anderzijds, waarin tevens het nieu- e recreatiegebied zal worden betrokken. Een ernstig nadeel van het wegenont werp volgens het Deltaplan is, dat de nieuwe verbindingen langs de rand lo pen. Een centrumverbinding heeft een zuigkracht naar beide kanten. In de toekomst zal men een grote stroom van verkeer kunnen verwach ten uit de „Randstad Benelux", waar over het rapport enkele malen spreekt vervanging van „de randstad Holland". Met betrekking tot de recreatiemo- geliikheden wordt betoogd, dat het ;nst zal ziin. een scheiding te behouden tussen de dagjesmensen en neer rustige vakantiegangers zo wel als Tossen deze heide groenen en de bevolking. Voor de dogiesmonsen Ie het recreatiegebied gezocht in He nieuw fe winnen gebieden huiten diiken. ie «cbadeverenedine voor de vis- s worde hii afzonderlijke wet ge regeld. itvneria besvreekt het rnwirf nok octal e. gevolaen van he* Deltavian. Bij de vltvoerina wan de Deltawerken net allereerst aernrad worden voor wi croede geHnshtlisvestiv n voor de diikwerkers. die na de volte We moeten ons antwoord op de ont- ikkellng geven als dialoog, waarbij mer dus de eigen bezinning Inschuift en di zin der ontwikkeling kan zien ln het licht van de dienst van God. De voorzitter kon meedelen, dat het de bedoeling is, dat over de verschillen de onderdelen van het interim-rapport nog nadere rapporten zullen verschijnen. nopte i de i dv 'nlisatie •reatie enadvreniainaen. t>olitieke wveliike (vrnnnisaHes moe dat de dakwerkers zich oehele vrovincie 7eiland s her>ieit een ontwikkelina istrialisatie. nine von de eonWntie do- M Mulder, die dan" Hii caf eer H'ooV de sr dierheden zü tie levert a lolkina met om loodzank 7o moe 1 liet rfen alS '>T* Tr Maas vleitte tan het industrie bied door een ami m het in du.st.ri Fmmen eht vnn de c(,nrl,-.l tregelen- die bii in- Hoe KNOBBELS aan de grote teen te bestrijden Knobbels of zwellingen aan de grote teen zijn een zeer pijnlijke en hin derlijke kwaal. Gelukkig bestaat er nu een pro duct, dat snel verlichting brengt. Het is de be roemde Dalet Balsem. Dalet Balsem heeft een drievoudige werking: 1) verjaagt de pijn; 2) heft de ontsteking op; 3) vermindert de hinderlijke opzwelling. Neem de proef met Dalet Balsem, haar uitwerking is verrassend. Bij apoth. en drogisten. Niet verwon deren Wie in sommige hoofdstukken van Handelingen leest van de tekenen en de wonderen, die de apostelen verrichten, die wordt steeds weer herinnerd aan het geen de Here Jezus deed, toen Hij het land doortrok, genezende allen, die moesten lijden en Zijn machts woord sprekende tot de doden, opdat zij zouden leven. EEN WOORD VOOR VAN DAAG Dorcas, een dis- cipelin uit Joppe, staat op uit de dood en Petrus stelt haar levend de weduven, hij eerst heeft wegge stuurd. Wij mo gen ons over dit alles niet ver wonderen, want heeft Jezus niet voorspeld, dat in Zijn kracht Zijn leerlingen zullen doen het geen zij van hun Meester heb ben gezien? Zo ontplooit zich het leven en zo komt het Koninkrijk met kracht. De Heilige Geest is als een bruisende rivier, Die de wereld overspoelt en Die bezit neemt van allen, die door God worden geroepen. Dit werk van de Geest is een wonder niet alleen in de opwekking van doden, maar óok en vooral in de omzetting van het hart van I de mensen. fZnyi pvfiti ornrt flirt iTaamheld i i"cht kuur COMMENTAAR Voor zoiets smartegeld Het is, dat het geld van de kijkv er gunnin gen niet zo Suite Italienne van Strawinsky (22 uur) Igor Strawinsky kreeg eens van de Russische balletmeester Diaghi- de omroepverenigingen lew enkele melodieën van de Ita- wordt gegeven, want liaanse componist Giovanni Pergo- lesi (1710-1736), die door Diaghi-. lew op zijn reizen door Italië wa ren gevonden. Heel charmante melodieën, die de gratie bezitten van de opera buffa stijl der 18e eeuwse Italianen. Strawinsky ver- sen suite, stemmen en klein orkest fungeerde en daar- (1934) als suite voor viool anders televisieuitzending die van zaterdagavond eei deeltelijke restitutie vragen. Of smartegeld. Het was een der slechtst voorbereide Avro-programma's, die wij ooit enigde deze melodieën in hebben ^gezien, een ergernis- die eerst als ballet wekkende manifestatie stelling, dat er zich niet zoveel aan gelegen piano. Strawinsky heeft hier de behoeft te laten liggen. Het aardigste onderdeel was misschien nog het vraaggesprek- je met enkele musici, die in Venetië de gouden gondel hebben helpen winnen, al bleef het bij de standaardvragen. Dat men bij een regenjassenshow het echt wil laten regenen is prijzens waardig, maar als de manne quins ondanks het langs de camera's striemende noodweer kurkdroog blijven, vraagt de kijker zich af of men hem in Bussum wel voor vol aanziet. De violist Stéphane Grappelly voelde zich kennelijk niet zo erg op zijn gemak in de moordend hete studio en Guus Oster werd in een vraag gesprekje met d* zanger Ramon Vinay, enkele malen minzaam op uitspraak- fovten gewezen. Een parafrase van een zekere heer hangereis over een sociolo gisch onderzoek werd zo ver velend en zo stuntelig gedaan, dat het als voordrachtje op een lagere school nog uit de toon gevallen zou zijn. afgezien nog van het feit, dat het in een nieuwsrubriek niet thuishoort. Het hoorde trouwens nergens thu sfeer der muziek onaangetast ge laten en er toch een eigen per soonlijkheid aan gegeven. De de len zijn: introductie, serenata, ga- votta, menuet, finale. De uitvoe ring vanavond geschiedt door de violist Allan Grishman en de pia nist Pierre Palla. Om tien over tien wordt door de N.C.R.V. een reportage uitgezon- Alfred van Sprang in Kritiek op de omroepwet Tijdens de algemene vergadering van de Avro, zaterdag in Leeuwarden gehouden, heeft jhr. Th. Röell, voor zitter van deze vereniging, kritiek geleverd op het ontwerp-radiowet. Een belangrijk bezwaar vond hij het loskoppelen van het lidmaatschap van het abonnement op de radiobla den. De Avro-voorzitter verwachtte hierdoor een dramatische teruggang van het ledental. Verder keerde jhr. Röell zich te gen het financieren van de wereld omroep uit de luisterbijdragen, zo als in het wetsontwerp wordt voor gesteld. De zendtijd voor de televisie werd onvoldoende geacht. De voorzitter kondigde een pro test aan tegen de beslissing van de regering, die vooralsnog het in ge bruik nemen van een derde studio onmogelijk maakt. Over zijn Amerikaanse reis vertel de jhr. Röell nog. dat de televisie in Amerika de radio geenszins heeft verdrongen. Het aantal verkochte radiotoestellen is in dit land groter dan ooit. Tachtig procent van alle Amerikaanse gezinnen heeft een tele visietoestel. In de N.C.R.V.-serie „Orgelcon certen ter herdenking van Jan Zwart" speelt om zes uur Wim van der Panne op het orgel van de Evangelisch Lutherse Kerk te Den Haag. De Avro biedt vanavond een over wegend licht programma. Om half acht Is er de hitparade van dertien i vroeger en öu. Om vijf over acht gaat men te gast bij Franz Lehar wanneer het Pro menadeorkest onder leiding van Benedict Silberman en de solisten Greet Koeman, Chris Scheffer en het Radiokoor optreden. Vijf voor half twaalf speelt het or kest van Morton Gould nog een fantasie over de melodieën uit de opera Porgy en Bess van Georges Gershwin. 12.00 Gra i; (Om Daar liet de Avro het bij. Toen kwam er nog een zeer mid delmatig amusementsprogramma uit Rome, als om te bewijzen, dat men er daar ook wel weg mee wist. Maar het was om tien voor tien afgelopen. vroeger dan wij voorzien hadden", zei de Programma voor morgen De Avro brengt om negen het hoorspel „Vriendendienst" Mar ja Schröder-v. Gogh. Een van de mannen in uniform verklaarde, dat de politiedokter elk ogenblik kon komen en dat ze nu Müllers persoonlijke zaken (alleen het valies waarmee hij kwam) aan een onderzoek zouden gaan onderwerpen. De directeur van Gasthof Bayer ging de inspec teur en André voor naar beneden. Hij bracht hen naar een klein kantoor naast de eetzaal. Hij begon de politie-inspecteur te vragen, of de pers "bitte" buiten deze zaak kon worden gehou den. Zuckwaller haalde de schouders op. André Rost keek de leider van het onderzoek aan. Hu had zich een detective enigszins anders voorge steld. Dit was een gezette en gezeten burgerman met een wat droevige snor en een bedachtzame, bijna aarzelende manier van spreken. "Kunt u zich misschien iets herinneren van die ruzie in München? Hoe zag die andere man er uit?" vroeg hij plotseling. André gaf een uitvoerige beschrijving van het grauw?, magere mannetje, dat hij in gezelschap van de vermoorde had gezien. "Hebt u van dat hooglopende gesprek niets op gevangen, dat een mogelijk aanknopingspunt zou kunnen zijn?" vroeg inspecteur Zuckwaller. André Rost dacht na. Aan het slot van het ge sprek had de dikke man iets gezegd. Wat was dat geweest? Hij ging in gedachten die scene in de eetzaal te München nog eens na. Met een vuistslag had Fritz toen deze woorden bekrach tigd: ..Als ze dat van me vraagt, dan doe ik het niet!" "Misschien is dit een antwoord op uw vraag, zei hij, nadat hij ook dit had verteld. „Ze en dat zijn twee grote vraagtekens in die ^aadóela in '"VAN HOfWEOiN woorden", merkte de politieman als voor zichzelf op. „Wie is ze en wat is dat? Misschien moet ik zelfs zeggen: zijn ze. Weet u zeker, dat niet de meervoudsvorm werd gebruikt?" Het bleef even stil. „Herr Rost", hernam Zuckwaller met iets meer stemvolume, „wilt u zich misschien beschikbaar houden in de eerstkomende dagen? Het kan zijn, dat we u nog nodig hebben. Voorlopig zie ik nog niet veel licht in deze zaak". „Maar ik ben hier met vakantie", protesteerde André, „moet ik steeds hier in het hotel blijven?" Voor het eerst glimlachte Zuckwaller: „Zo ernstig moet u deze zaak niet opvatten. U kunt natuurlijk gaari en staan, waar u wilt, maar als zich iets bijzonders voordoet, zou ik toch wel graag met u praten, want op de een of andere manier had de man, die daar boven vermoord werd, belang bij u. Wat? Dat is een groot raad sel. Ik geloof, dat we een heel eind verder zou den zijn, als we dat wisten. Ik denk, dat we dan onze hand op de schouder van de moordenaar zouden kunnen leggen. En ik kan u wel zeggen, dat die hand niet vriendschappelijk zou zijn. Herr Rost, mag ik u verzoeken hier in het hotel steeds een adres achter te laten, waar u te vin den bent. Dat is niet alleen ons belang, maar ook het uwe." De inspecteur stond op en de directeur boog al weer op zijn elegante wijze. André Rost was nog niet helemaal overtuigd: „Kan ik er niet volkomen buiten blijven?" „Ik zou me al heel sterk moeten vergissen, maar ik geloof het niet. U kunt gaan en staan waar u wilt, maar houd ons op de hoogte. In ons, maar ook in uw belang en nu, Herr Rost, een prettige vakantie: gute Ferien". Zuckwaller wisselde een onpersoonlijke hand druk met de jonge Nederlander, die perplex achterbleef, toen de directeur als het ware in walstempp de detective volgde. HOOFDSTUK 4 André Rost liep de nauwe straat uit, waar Gasthof Bayer één van de meest indrukwekkende gebouwen was. Het was laat in de avond en op nieuw drizzelde een miezerige regen neer. De straat glom in het lichtschijnsel van vele lan taarns. André liep in gedachten. En dat was geen wonder, want hij had in de voorbije uren meer meegemaakt dan een ander in een heel mensen leven. Hij mengde zich in de stroom van wan delaars. „Wat kon hij met deze moord te maken hebben en wat was het motief? Had die magere vogelkop de hand in dit lugubere spel?" Tientallen vragen bestormden de jonge n die daar wat verloren in de menigte liep. Hij zag zijn omgeving niet. (Wordt vervolgd! i Koer- 14.00 Ope- rettemuz; 14.30 Kamermuz; 15.30 Gram; 16.00 Koersen; 16.02 Orgelspel; 16.30 Ork conc; 17.00 Nws; 17.10 Roemeense muz; 17.45 Boekbespr; 18.00 V d jeugd; 18.30 V d sold; 19.00 Nws: 19.40 Or=m: 19.50 Svndikale kron; 20.00 Maandelijkse ra- dlokron; 21.00 Operamuz; 22.00 Nws; 22.11 Strijkkwart; 22.35 Gram; 22.55—23.00 Nws. Brussel, 484 m. 12.00 Gram; 13.00 Nws; 13.15 Gram; 14.00 Ork conc; 15.00 Gram: 15 30 Idem: 16.05 Dansmuz: 17.00 Nws: 18.30 Gram; 19.30 Nws; 20.00 Ork conc; 22.00 Nws; 22.10 Vrije tijd; 22.55 Nws. TIPS uit het buitenland „Het wonderkind vc verwekte in Wenen in de jaren voor de eerste wereldoorlog een kleine sensatie. Het kind heette George Szell. Op elfjarige leeftijd gaf hij reeds een pianoconcert en toen hij 16 was trad George reeds op als dirigent van de Wiener Sim- foniker. Sinds 1939 woont Szell in Amerika. Dit jaar was hij terug in Wenen om weer als dirigent op te treden tijdens de Wiener Fest- wochen. Om acht uur vanavond kunnen we het Cleveland-Symphony Orchestra onder leiding van George. Szell werken horen spelen van Bar ber, Brahms en Schumann. (Duits land 3Ó9 en 189 meter.) Duitsland (506 meter) zendt om acht uur het treurspel Julia van Friedrlch Hebbel uit. Liederen van Igor Strawinsky, ge zongen door Maria Kurenko, worden om kwart voor acht door Brussel f324 meter) uitgezonden. 5.30 Ziekenloi (Tu: 16.00 en 18.00 Ronde van Fi DO V d zieken; 16.30 Gram; ln de Nederlandse Antillen; 18,( muz; 18.30 Gram: 18.45 Ronde rijk; 19.00 Nws; 19.10 Comm; het Boek 'der boeken; 19.30 Gr* Ronde v Frankrijk; 20.30 Act: Hoofdschotel in het progr vanavond is een N.T.S.-uitzending, die door diverse Europese stations wordt overgenomen, van het optre den van de Spaanse dansgroep van Ximenez Vargas in de Amsterdamse stadsschouwburg. Daarvóór is de K.R.O aan bod voor de filmrubriek (deze maal de geschiedenis van de cinematografie) en de theaterrubriek (gesprek met een pas uit Amerika teruggekeerde decorateur). Tj^R IS op dit ogenblik in een aantal persorganen een interessante dis- cussie aan de gang over socialisatie. Aanleiding tot deze discussie is ge- weest de persoonlijke uitlating van de socialistische minister van landbouw, dat hij socialisatie van de grond een> weldaad zou beschouwen. Die uitlating, hoewel persoonlijk, heeft terecht nog al wat stof doen opwaaien. Van andere, zij het evenzeer socia-j listische, zijde heeft men zich toen ge haast te verzekeren, dat socialisatie; oor de socialist van vandaag geen principe, geen dogma meer is, maar alleen een kwestie van doelmatigheid. Wij voor ons hebben tot dusver in deze zaak gezwegen. Dat de socialisa-j tie een socialist nog altijd in de ge dachten zit, mocht verondersteld wor den. Dat voor de socialist van vandaag socialisatie een zaak heet te zijn, niet i principe maar van doelmatigheid: ook dat mocht bekend heten. Op de kentering in de denkbeelden te dezen hebben wij op deze zelfde plaats al meer de aandacht gevestigd. Intussen zien we nu toch wel reden, t een woord van onze kant. Want de lezer zal verstandig doen, hier een en ander in het oog te houden. COCIALISATIE geen kwestie van; principe, maar van doelmatigheid. Het klinkt zo op het eerste horen aan vaardbaar. Men men bedenke, dat deze overgang van principe naar doelmatig heid wat al te gemakkelijk ligt in de ontwikkeling van het hedendaagse socialisme. Het socialisme van vandaag heeft ze voor het oog al verscheidene principei over boord gezet. Het is de vraag, ol ze werkelijk wel alle over boord gezel zijn, maar in geval ze bewaard zijn, is er toch een nieuw begrip tussen geschoven, het begrip namelijk van df doelmatigheid. Dit laatste begrip zal velen prettig in de oren klinken, aangenamer dan het begrip dogma of principe. Ondei zulke omstandigheden zal een iedej verstandig doen, attentie te blijven be; trachten. Een enkele vraag kan onder znlk^ omstandigheden voldoende zijn, dt vraag namelijk, hoe men zal uitmaken wat er doelmatig is en wanneer en ii welke mate. Dan zal men spoedig ont dekken, dat ook het schijnbaar zi acceptabele begrip van de doelmatig heid volkomen principieel en zelfs dog matlsch Is bepaald. J^IT ZAL bij zaken van geringer) omvang en betekenis misschiej niet dadelijk opvallen. Maar wanneej de discussie gaat over socialisatie vaj de grond, is het wel duidelijk en teke Ook socialisatie van de grond is voc de socialist van vandaag, naar zijn be sn, een kwestie, niet van princip an dogma, maar van doelmatig heid. En daarmee is dan wel bewezeij dat voor de socialist van vandaag hf begrip van de doelmatigheid een b| uitstek rekbaar en onbegrensd begrli is geworden. Voor ons i* het een aanwijzing tf meer, dat het begrip doelmatigheid waarmee de socialist van vandaag j| graag werkt, in het geheel niet zul een onschuldig begrip is, maar dat h( vol is van inhoud en tegelijk allerll vragen oproept. Daarom achten wij de discussie, zt als zij thans na de openhartige opmei king van de socialistische minister gf voerd wordt, ook bij uitstek nuttig. QNS GEEFT deze discussie gelegei heid, er opmerkzaam op te makë hoe het er als terloops tussengeschové begrip van de doelmatigheid in werk) lijkheid in het geheel niet zo eenvoj dig is. p Zelf staan wij ook niet onder all omstandigheden en in alle gevallf tegenover socialisatie afwijzend. B zelfs zijn ook wij bereid, in het gesprj over socialisatie mede het begrip doe matigheid te hanteren. Mits men ml ons van oordeel is, dat de doelmatij heid niet de laatste en de hoog^ wijsheid is. Mits men met ons van oo' deel is, dat het begrip van de doe matigheid niet maar een begrip is dj ergens in de lucht hangt, een gemaf kelijk te aanvaarden oplossing vol allerlei problemen. Want ook voor ons is de doelmatij heid, niet minder dan voor de socialij principieel bepaald. Doelmatighei Goed, maar dan zal men ook te rai noeten gaan, hoe de doelmatigheid worden gefundeerd, wat doelmatij heid is en wanneer en in welke mal Dan zal blijken, dat men van de dot matigheid nog een stapje terug mof het stapje terug naar het princiji naar de kijk op het maatschappelij leven, op het eigendomsrecht, op menselijke verantwoordelijkheid eni nog vele andere waardevolle zakj certgebouwor) Avondgebed i 'rooramrr.o voor moroen overz; 20.45 De doelmatigheid kan ook w nevelgordijn worden ter vergemaktf lijking van de socialistische politiek. 4 daaraan bestaat dezerzijds geen De heer L. F. van Waeeningen. (f in de twintiger jaren een der voortra kers wac van een vakbond voor I christ=Vi£p bouwvakarbeiders in Neda land o- 80-ioriv loofHfd =n Kaa en vijf getrouwde kinderen achter. I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 2