Jlieuiuc £dü<>ct)c (üimrant
Felle protesten tegen
het regiem-Kadar
Na 372 jaar bloedige strijd
keerde vrede in Atjeh weer
Ook communisten over de vele
doodvonissen verontwaardigd
Minstens 10.000 personen
kwamen in die tijd om
Zonnevlekken helpen ons
bij „blik in de ruimte"
Oostduitse kiezers door
marsmuziek gewekt
Grote rode winst valt
misschien nog mee
MAANDAG 24 JLM 1957
BUREAUS: Steenstraat 37.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58936.
Achtendertigste jaargang INo. IU^öH
Directie: F DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H. W J- ENSERINK
CHRISTEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stanhwstirb is Qbebleufti
myo b«4 in teiiljenspiiri"
Vader krijgt
niks te eten'
ZIE PAGINA 9
Reacties van de vrije wereld
HET DOOR DE communistische machthebbers in Hongarije tegen
de schrijvers Gyula Obersovsty en Josef Gali gevelde doodvannis
heeft een storm van protest doen opsteken in de vrije wereld. Onder
de velen, die telegrammen stuurden aan premier Kadar van de Hon
gaarse „volksrepubliek", waren zelfs communisten, zij het commu
nisten in een vrij land. De hoop, dat de levens van deze twee
Hongaren, die een ideologische strijd aanbonden tegen het schrik
bewind, toch nog gespaard zullen worden, schijnt uiterst gering.
Nieuwe doodvonnissen deden het officiële cijfer van ter dood veroor
delingen stijgen tot boven de 100.
De Noorse persvereniging deed zater
dagavond een ernstig beroep op Kadar
om het vonnis van de „volksafdeling" van
het hooggerechtshof ongedaan te maken.
In het telegram zeggen de Noorse jour
nalisten dat de openbare mening in Noor
wegen ernstig geschokt is en dat de Hon
gaarse regering met het Hitlerregiem ver
geleken zou kunnen worden' als zij zou
weigeren,, de vonnissen te verzachten.
De internationale P.E.N.-club heeft na
een bestuursvergadering te Parijs even
eens een telegram naar Kadar gestuurd.
De communistische schilder Pablo Pi
casso, de communistische dichter Louis
Aragon en de voorzitter van het congres
voor culturele vrijheid. Denis de Rouge-
mont, zij allen wendden zich tot Kadar.
evenals mannen als Francois Mauriac.
Jean-Paul Sartre en Louis Massignon.
Intussen heeft het „volkstribunaal" in
de Hongaarse hoofdstad zaterdag weer
drie doodvonnissen geveld, ditmaal we
gens „moord op een lid van de Hongaarse
politieke politie" en zoals altijd we
gens „contra-revolutionaire activiteit".
De veroordeelde zijn Sigismond Gsibor,
Joseph Erdcsz en Pal Bakosi.
Voor het eerst sedert de opstand gaat
de Hongaarse communistische partij weer
congresseren. Donderdag komen in het
parlementsgebouw 900 gedelegeerden
de partij bijeen. Buitenlandse journalis
ten worden niet toegelaten.
Premier Kadar zal daar rapport uit
brengen over het werk van het voorlopige
centrale comité van de partij. Hij is
melijk tevens eerste partij-secretaris.
Irak wil Jordanië
wel help
en
Het overleg te Bagdad tussen koning
Feisai van Irak met zijn ministers ener
zijds en koning Hoessein met zijn advi
seurs anderzijds werd ook vandaag nog
voortgezet. Het gaat om financiële hulp
van Irak aan Jordanië.
Jordanië, door de jongste politieke
ontwikkelingen beroofd van zijn steun
uit Egypte en Syrië, wil van Irak onge
veer 70 miljoen hebben voor kapitaals-
werken op het gebied van landbouw en
industrie. Irak zou hierin hebben toege
stemd, mits zijn eigen financiële positie
niet in gevaar komt.
&nteïnafio>iale 3en/oonütelliny
AMSTERDAM SCHIPHOL
dateliiki van 10-22 uur
Inbegrepen)
Vliegtuig stortte
neer: 14 doden
Op het vliegveld van Port Hardy ii
Brits Columbia (Canada) is gisteren eei
vliegtuig van de Western Pacific Airlines
neergestort en uitgebrand. Veertien
de achttien passagiers en bemannings
leden kwamen om het leven.
Bij de jaarlijkse internationale rond
vlucht van Sicilië is het vliegtuig v:
twee deelnemers vlak voor de finish
neergestort, doordat de motor afsloeg. Een
bekend Italiaans piloot, kapitein Emilio
Dotoli, verongelukte.
Oostenrijk niet in
Euroniarkt
De Oostenrijkse minister-president heeft
medegedeeld, dat Oostenrijk niet lid zal
worden van de Europese gemeenschappe
lijke markt, doch wel zal deelnemen
de totstandkoming van de Europese vrij
handelszone.
Oefening. Door een te kort liggend mor
tiervuur bijn bij oefeningen te Fort Sill,
in de Amerikaanse staat Oklahoma, vier
soldaten gedood en twintig gewond.
Het petekind van de koopvaardij, prinses Margriet, heeft zaterdag in
Zwolle de naar genoemde school voor schipperskinderen aan de Wes
terlaan geopend. De achtjarige leerling Frits Michel bood de prinses op
een kussen de verzilverde sleutel aan, terwijl de voorzitter van het
schoolbestuur J. J. van der Waarde, toekeek
In fel contrast met de moderne ver
keersvliegtuigen op Schiphol is dit
oude stoomautomobiel, dat deel uit
maakte van de tentoonstelling Het
Atoom. De auto is geconstrueerd
door de Franse ingenieur Serpollet
in een tijd dat nog van geen atomen
sprake wasOp eigen kracht is het
voertuig door zijn Engelse eigenaar
uit Hoek van Holland naar de
luchthaven gereden.
Extraatje voor
t.v.-kijkers
(Van onze T.V.-redacteur)
De laatste paar weken kunnen Neder
landse televisiekijkers, die op hun scher
men niet anders gewend zijn dan Lopik
en eens b(j uitzondering een paar schim
mige Duitse beelden, met hun toestellen
plotseling In de ruimte kijken. Ongere
geld, maar af en toe zeer duidelijk ko
men er beelden binnen uit Belgic, Duits
land, Frankrijk, Denemarken en zelfs
Rusland, Engeland en Italië.
Dat hebben wij dan te danken aan wat
de technici de „sporadische E-laag" noe
men. Men zou deze laag zich kunnen
voorstellen als een spiegel, die zo laag bo
ven het aardoppervlak wordt gehouden,
58936
ls het nummer van onze postreke
ning. Als u daarop vóór 1 juli het
abonnementsgeld voor 't 3e kwar
taal 1957 f7,50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het ls
gemakkelijk voor onze administra
tie.
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres, waar de krant be
zorgd wordt, op het strookje wordt
vermeld?
De betaling kan ook geschieden
aa- ons loket: Stetnstraat 37.
Bij voorbaat vrien lelijk dank
voor uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE
dat de korte golflengten, waarvan televi-
iezenders gebruik maken, er door worden
gereflecteerd.
In normale toestand planten televisie-
golven zich voort tot aan de horizon en
nog iets verder, maximaal tot ca. ander
half maal de afstand tot de horizon. De
ionosfeer. een denkbeeldige laag, waar
door ze zouden kunnen worden weer
kaatst, ligt veel te ver, zeven- achthon
derd kilometer hoog boven het aardopper
vlak.
E-laag
In perioden met grote zonnevlekkenac-
tiviteit echter, en daarvan beleven wij er
ui een, kan het voorkomen, dat de „spo-
adische E-laag" in het geding gaat ko
men. Deze laag ligt omstreeks honderd
kilometer boven het aardoppervlak en kan
onder bepaalde omstandigheden de tele-
visiegolven zeer goed weerkaatsen.
Prcies voorspellen, wanneer deze. voor
T.V.-over-de-Iangc-afstand zo gunstige
condities er zjjn. kan men niet. Hoog
stens kan men, als de toestand er is. ver
wachten, dat het nog wel een uur of wat
zal aanhouden. Daarvan gebruik makend
kon de omroepster dezer dagen zeggen,
dat de beelden uit Lopik die avond mo
gelijk gestoord zouden kunnen worden
door op dezelfde frequentie werkende Ita
liaanse stations.
Iedere elf jaar
Men kan slechts zeggen, dat de sporadi
sche E-laag" veell kans heeft, als de zonne
vlekken-cyclus naar het maximum loopt.
Wat dat betreft, beleven wij nu zo'n tijd.
Zonnevlekken-maxima komen iedere elf
jaar voor; in 1947 heeft men het laatste
hoogtepunt beleefd en dus zal 1958
moedelijk het volgende zijn.
Maar nog eens: zekere voorspellingen
zijn niet te doen. Het kan zijn. dat u mor
gen acht Europese stations keihard en
kristalhelder doorkomen op uw scherm,
maar het kan ook zijn, dat u het nog we
ken of zelfs weer maanden met Lopik
alleen zult moeten doen.
NA drie en een half jaar van onaf
gebroken en veelal zeer bloedige
gevechten, aanvallen op steden, spoor
wegemplacementen en politiekazer
nes, benevens grootscheepse zuiverin
gen, is de vrede teruggekeerd in At
jeh. Op 1 mei kondigde de provinciale
commandant, overste Sjamaun Ga-
iharu, een staking van het vuren af
,en ook de opstandelingen hebben geen
.schot meer gelost, hoewel hun lei-
j der Daud Beureuh het voorbeeld niet
officieel had opgevolgd.
Minstens tienduizend mensen zijn in die
jaren omgekomen en de schade aan de
poorwegen wordt geraamd op tachtig
miljoen roepia's. Weliswaar wordt tegen
gesproken, dat de leider der opstande
lingen in Kota Radja zou zijn gekomen,
doch men verwacht, dat het einde van
de opstand in het zidht ls.
Oorzaken van deze verbetering zijn de
verheffing van Atjeh tot provincie, toe
kenning van ruime autonomie, het feit.
dat Gaharu zelf Atjeher i6 en zijn samen
werking met de gouverneur en de politie-
commandant, de overtuiging der opstan
delingen, dat verdere vernietiging de wei-
waart schaadt, de vrijlating van drie ge
vangen leidere der opstandelingen en de
verklaring van Gaharu. dat het nu aan
Daud Beureuh staat de onderhandelingen
te beginnen. Deze zou veel invloed ver
spelen als hij zich nu afzijdig hield.
De Indonesische regering heeft verbe-
K.A.B. grijpt de
uitgestoken hand
van het N.V.V.
„Ik twijfel er niet aan of de K.A.B. zal.
met respect voor het N.V.V., de uitgesto
ken hand gaarne aanvaarden''. Dit ver
klaarde de voorzitter van de Katholieke
Arbeiders Beweging de heer J. A. Mid
delhuis. zaterdagavond ln een radiotoe
spraak naar aanleiding van de bereidheid
van het Nederlands Verbond van Vak
verenigingen, tot hernieuwde samenwer
king met de K.A.B en het C.N.V. in d«
raad van vakcentralen.
De heer Middelhuis zei, dat de vele
moeilijke vraagstukken, waarvoor de
vakbeweging telkens geplaatst wordt,
grondige voorbereiding en overleg ver
eisen. Als de drie richtingen met een
gezamenlijk standpunt aan het verdere
overleg deelnemen, versterkt dat de po
sitie van de werknemers en wordt het
overleg met de werkgevers en met de
overheid duidelijker en eenvoudiger. Nu
het overleg in de Stichting van de Arbeid
de laatste jaren stroever en moeilijker is
geworden, is het destemeer van belang,
dat de werknemersorganisaties elkaar
weten te vinden.
Een hernieuwde samenwerking zal vol
gens de heer Middelhuis, aan land en
volk ten goede komen. Het zal de positie
van de bonafide werknemersorganisaties
versterken en mede daardoor aan het
vertrouwen van de werknemers in die
organisaties nieuwe steun geven.
tering toegezegd van de weg van Kota
Radja naar Tandj. Karar.g, waarbij Ame-
met zeven miljoen dollars zal hel
pen. De premier heeft verklaard, dat de
itregelen van Gaharu de steun der
centrale regering hebben.
Gevaar voor Israël
Egyptische duikboten
door Suezkanaal
'"F1 WEE VAN DE DRIE DUIKBOTEN.
die door Rusland aan Egypte zijn ge
leverd, varen thans door het Suezkanaal
de Rode Zee. Ook zijn twee Rus-
e torpedojagers en een hulptank»
Port Said zuidwaarts gestoomd. De
Egyptische autoriteiten deelden mede. d;
de schepen van Sehastopol op weg nas
Wladiwostok waren en dat ze vermoed»
lijk enige tijd ln de Rode Zee zullen
blijven.
Elke torpedojager heeft een bemanning
an 260 man aan boord.
Deze bewegingen hebben wel enige
ongerustheid verwekt, daar de Israëli
sche scheepvaart door deze schepen in
de Golf van Akaba volkomen onmogelijk
>u kunnen worden gemaakt
De gezagvoerders van Amerikaanse
schepen is opdracht gegeven, bij belem
mering van de vaart door de Golf van
Akaba onmiddellijk de dichtstbijzijnde
Amerikaanse diplomatieke vertegenwoor
diging hiervan op de hoogte te stellen.
De regering van de Verenigde Staten
staat op het standpunt, dat in de Golf
Akaba het recht van vrije vaart
staat.
Volgens de Amerikaanse bladen wordt
op het ogenblik in Earle (New Jersey)
Israëlisch schip met lichte wapens
gelost, waarvoor het Amerikaanse anti-
duikbootmateriaal zou laden, o.a. diepte
bommen.
Een woordvoerder van de Israëlische
inkoopcommissie heeft verklaard, dat eer
tweede schip, de Elath. over enkele da
gen in Earle wordt verwacht eveneens
■n anti-duikbootmateriaal in te nemen
Vele slachtoffers bij
brand in Korea
Door een lek in een Amerikaanse pijp
leiding is in de Zuidkoreaanse havenstad
Poesan brand uitgebroken. Drieëntwintig
mensen zijn levend verbrand, acht wor
den nog vermist. Vijftig personen zijn in
ziekenhuizen opgenomen, terwijl een J"'
zendtal dakloos is geworden.
Na twee mislukte pogingen
Gronchi weigert
aftreden Zoli
Nu ook Amintore Fanfani er niet in ge
slaagd is een nieuwe Italiaanse regering
te vormen, heeft president Gronchi het
ontslag van de 69-jarige Adone Zoli ge
weigerd. Zoli zal morgen opnieuw met zijn
uitsluitend uit christen-democraten be
staand kabinet in het parlement verschij
nen om goedkeuring voor z(jn program U
vragen.
Premier Zoli leed twee weken geleden
een nederlaag, omdat hij weigerde de
stemmen van de neo-fascisten te erken
nen. Gisteren verklaarde de premier: „Ik
heb opnieuw de wens te kennen gegeven
van mijn taak te worden ontheven, maar
heb het verzoek van de president om weer
het vertrouwen te vragen ingewilligd, om
dat ik zulks mijn plicht acht".
„Stemming" op eenheidslijst
(Van onze correspondent)
BONN, maandagochtend
Twaalf miljoen stemgerechtigden van
e 17,5 miljoen inwoners der door de
Russen bezette oostzone van Duitsland,
die zich de „democratische volksrepu
bliek" noemt, hebben gisteren nieuwe ge
meenteraden mogen „kiezen". Dat wil
zeggen: zU mochten open stembiljetten in
de stembussen deponeren en op deze bil
jetten kwamen op een eenheidslijst van
het z.g. nationale front de namen der in
totaal 270.000 kandidaten voor, wier ver
kiezing van te voren al vaststond en die
voor 80 procent voortkwamen uit de So-
zialistische Einheitspartei Deutschlands
(de Oostduitse communistische partij) en
haar aanverwante organisaties.
De andere 20 procent behoort tot de
twee burgerlijke partijen, de Oostduitse
CDU en de liberale Democratische Partij,
waarmee de Oostduitse communieten de
schijn van een oppositie hooghouden. De
nieuwe gemeenteraden moesten in rond
9000 gemeenten worden gekozen. Een
overweldigende communistische meerder
heid was derhalve een uitgemaakte zaak
en de verkiezingen waren niets dan een
Met marsmuziek en zang- en spreek
koren werd de Oostduitse bevolking
•s morgens om zes uur uit bed gejaagd
om naar de stemlokalen te gaan. Het
niet verschijnen op zichzelf nog een
riskante onderneming was de enige
manier die de Oostduitsers konden
gebruiken om partijsecretaris Walter
Ulbridht duidelijk te laten voelen, wat
zij van hem en zijn S.EJD. denken.
De geweldige propaganda, die de S.E.D.
de laatste weken in Oo6t-Duitsland heeft
ontplooid, was er dan ook uitsluitend op
gericht om een dergelijke debècle zo mo
gelijk te verhinderen.
gemeenteraads„verkiezingen" in
Oostduiteland waren drie jaren over tijd.
Intussen 16 er van de verwachting, dat
de omwenteling in Polen en de volks
opstand in Hongarije het regime in de
one de ketenen van het dogmatisme
iet6 losser zouden worden gemaakt, niets
terecht gekomen. Het zijn de Stalinisten
in de oostzone, die met het grootscheepse
Bourgès-Maunoury
heeft kleine kans
Vanavond zal de Franse Nationale Ver
gadering beslissen over het politieke le-
Bourgès-Maunoury. Politieke
geven hem een kleine kans.
Bourgès-Maunoury kan zeker zijn van
een goede zeventig stemmen van zijn
eigen radicale partij en van honderd
van dé socialisten. Daarbij komen nog
enige stemmen van midden-partijen. Tegen
heeft hij de 150 communisten en de 37
poujadisten.
Het z(jn de 175 volksrepublikcinen en
de conservatieven, die de beslissing in
handen hebben. Hiervan wordt verwacht,
dat althans een gedeelte der conservatie
ven de premier zullen steunen, ook al
zUn ze het niet geheel eens met de fi
nanciële maatregelen, waarvan zfj ech
ter de noodzakelijkheid erkennen.
verkiezingsbedrog zich achteraf van een
mandaat hebben willen verzekeren om
hun dictatuur van het proletariaat, d.w.z.
versterking der onderdrukking, ver
scherpte oppositie tegen het intellect en
de kerken en een steed6 teugellozer wor
dende agitatie tegen de Westduitse Bonds
republiek te bestendigen.
Rijkskabinet vergaderde
Geen communiqué
over Antillen
/~iP EEN ZATERDAG gehouden speciale
zitting van het rijkskabinet heeft de
Antilliaanse minister-president, de heer
E. Jonckheer. een uitvoerige toelichting
gegeven op het Antilliaanse standpunt
janzien van het ontslag van de wnd.
procureur-generaal in Willemstad, mr. W.
van Bindbergen.
Zoals men weet was de aanleiding tot
dit ontslag de weigering van mr. Van
Binsbergen om het uitwijzingsbesluit te
tekenen van de heer A. de Wit. hoofd
redacteur van Beurs- en Nieuwsberich-
De uiteenzetting nam ruim een uur in
beslag en zou verhelderend hebben ge
werkt. Een beslissing over de definitieve
benoeming van een procureur-generaal
niet zijn genomen. De speciale zitting
duurde ruim drie uur. Er werd na af
loop geen communiqué uitgegeven.
De besprekingen, die de heer Jonck
heer in Den Haag over deze kwestie
heeft gevoerd, zijn nu afgesloten. Hij ver
trekt vanavond weer naar Willemstad,
- komt midden juli terug in Neder
land ter bespreking van andere aange
legenheden.
De staking van de Belgische bouwvakarbeiders heeft zaterdag Brussel
bereikt, waar de stakers op de werkplaatsen wilden demonstreren. Bij
de Porte Louise moest de rijksveldwacht de betogers tot kalmte manen
Rustige verkiezingen in Djakarta
Masjoemi-partij ligt aan de kop
BIJ de uitslagen van 1120 der 1843 stembureaus voor de zaterdag gehou
den gemeenteraadsverkiezingen te Djakarta was de Masjoemi aan de
kop met 105.147 stemmen. De communisten waren tweede met 85.619, de
Partai Nasional Indonesia derde met 80.450, de Nahdatoel Oelama vierde
met 65.227.
AZb TFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
Dit betekent een grote winst voor de
communisten, die bfj de vorige verkiezin
gen na de P.N.I., de N.O. en de Partal
Sjarikat islam Indonesia kwamen, maar
daarbfj moet men in het oog houden, dat
bfj deze voorlopige tellingen de haven
wijken van Tandjong Priok zijn opgeno
men, welke een machtig communistisch
bolwerk vormen, zodat de einduitslagen
misschien gunstiger kunnen uitvallen. De
Masjoemi verwacht nog verder uit te
De verkiezingen zijn rustig verlopen.
De mensen stonden kalm in de rij. Er was
veel politie op de been. Winkels, kantoren
en regeringsgebouwen waren gesloten.
Advertentie
f 349,50
Zeer aantrekkelijke krediet-service
Fa. H. Walenkamp Zonen
TURFMARKT 5 - LEIDEN
DODEN OP DE WE&
De' 31-jarige K. D. Poema, redacteur
voor Overijssel bij de RONO, de met
Oost-Nederland uitgebreide regionale om
roep Noord, Is zaterdag op de driesprong
te De Punt, waar wegen uit Gronin
gen, Assen en Eelde samenkomen, met
zijn auto geslipt, tegen een verkeersbord
gebotst en daarna enikele malen over de
kop geslagen. Hij was op slag dood. De
mede-inzittende, de heer T. van der Veen.
va6t medewerker bij de RONO. liep een
6chedelbasis£ractuur op-
De 85-jarige heer T. uit Zaandam ls
zaterdag op rijksweg nr. 29 onder Ter-
schuur door een auto aangereden en op
slag gedood. T. fietste op de autoweg en
werd van achter door de auto gegrepen.
Een 34-jarige walbediende, die volgens
de politie „onder Invloed" was, reed za
terdagmiddag de 82-jarige J. Lakwijk.
verpleegde van het St. Antoniusgesticht
aan de Westkruiskade te Rotterdam
aan. De man is ln het We6terziekenhuis
overleden
Op de weg G r a v e-C u y c k week de
dertienjarige blinde jongen Jan Peek van
het wandelpad af, de rijweg op. Hij werd
door een auto gegrepen en overleed later
aan de opgelopen verwondingen in een
ziekenhuis te Nijmegen.
De 54-jarige motorrijder H. J. Bekkers
vloog in de Eekhoutstraat te Eindho
ven uit de bocht Hij overleed op weg
naar het ziekenhuis.
Op de drukke verkeersweg te B r e e-
z a n d is gisteren de tienjarige Corry
Vroone, toen zij niet goed uitkeek, door
een auto aangereden. Het kind was op
slag dood.
HET WEER IN EUROPA
Bordeaux
Grenoble
Berlijn
li!
windstil
wzw
NNW
windstil
,1
i?I
WEERBERICHT
Koud weer
De Bilt verwacht tot mor-
genavond:
Koud en overwegend zwaar
bew°lk' weer met plaatselijk
regen, vooral in het zuidoos-
ten en oosten van het land.
Matige, tijdelijk krachtige
wind tussen noordoost en noordwest.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Dinsdag 25 Juni: zon op 4.23 uur, zon
onder 21.06 uur. Maan op 2.28 uur, maan
onder 18.34 uur. Maandag 27 juni nieuws