Katwijkse vissers hadden
benauwd avontuur
„Prinses Beatrix" zonk na felle
brand in machinekamer
Koningin reikte
medailles uit
Te lage prijzen 0111 de vloot
op zee te kunnen houden
Het was een hele pluk om
er af te komen
.It 4.4M KANT
MAANDAG 17 Jl'Nl 1957
In nacht van zaterdag op zondag
DE VIJF BEMANNINGSLEDEN van de oude houten motorkotter „Prin
ses Beatrix" hadden zondagmorgen in de stille vroegte van vijven
bepaald niet veel zin om over de gebeurtenissen van het afgelopen week
einde te praten het drama, dat begon met een kortsluiting in de
voedingskabel van het lichtnet en dat eindigde met een steile duik van de
'volgelopen kotter naar de bodem van de Noordzee, op een ogenblik, dat
alles redelijk in orde leek, de KW 72 achter de te hulp gesprongen coaster
„Jokurma" meedobberde en schipper Arie van der Plas en motordrijver
Adrie van Klaveren beiden alles verwachtten, maar niet dat hun trouwe
kotter zo plotseling het loodje zou leggen op de kalme thuissleep van de
ET 16 naar IJmuidens behouden haven.
Het had een haar gescheeld, of de bei-
e mannen hadden hun vletje niet op
lijd losgewurmd uit het hekwerk va
:inkende haringvisser, maar een laatste
wanhopige poging om de kleine boot uit
de greep van de kotter te bevrijden lukte
dus konden vijf dankbare vissers
dagmorgen om vijf uur de hand van
pitein J. Steiger drukken, toen zij in de
IJfnuidense Middensluis van bóord stap-
•n, op weg naar hun haardsteden.
Het grauwwitte sloepje van de gezon
ken kotter was de stille getuige van de
wederwaardigheden, die bij Terschelling
begonnen voor het vijftal, op het mo-
dat uit de motorkamer de kreet
.brand!" klonk. Brand nog wel bij de
ollebunkers, daar waar de hoofdleiding
de dynamo naar het scheeps-lichtnet
liep, op een plekje, waar niet alleen olie-
dampen allerlei risico's kunnen opleve-
aaar waar bovendien de houten
an het loggertje direct onder het
bereik van het vuur lag.
Terwijl er een noodsein werd uitge-
londen, probeerde men op de Prinses
Beatrix, die eigendom is van de rederij
Prinses Beatrix C.V. te Katwijk aan Zee.
de vuurhaard te lokaliseren, door de
notorkamer af te sluiten en het over-
van de brand onmogelijk te ma
ken. Niettemin heeft het vuur doorgevre-
is het pek in de naden van het
ichip gaan smelten; later moet er een
waterdicht schot bezweken zijn en is het
dat al eerder binnen stroomde,
naar nog steeds geen ernstige ongerust
heid gaande maakte, oppermachtig ge
worden: omstreeks tien uur in de lichte
ivond van zaterdag dook de kotter ach
terover de zee in, zodat de sleeplijn in
allerijl gekapt moest worden en de twee
op het achtergebleven sohip haast-je-rep-
de_ coaster moesten zien te komen,
was een hele pluk om er af te
komen" vertelde stuurman Jan de Besto
H. M. de Koningin heeft zaterdag in
het paleis Soestdjjk aan twaalf Nederlan
ders, die zich door verdienstelijke daden
roor de Nederlandse scheepvaart hebben
•nderscheiden. de De Ruytermedaille uit-
terelkt.
De plechtigheid werd o.a. bijgewoond
door de minister van verkeer en water-
mr. J. Algera, de directeur-gene-
in Scheepvaart, de heer W. L. de
Vries, de secretaris-generaal van het
Mnisterie van verkeer en waterstaat, mr.
H. C. Gieben, alsmede door leden van
kt ere-comité en van het nationale
wmlté „De Ruyterherdenking".
Nadat steeds eerst het desbetreffende
koninklijk besluit was voorgelezen door
de adjudant van H M. de Koningin kapi-
i-luitenant te zee J. S. de Jong, wer-
i de onderscheidingen door de Vorstin
uitgereikt.
De medaille in goud ontvingen de heer
H. de Monchy te Hulsthorst, prof. mr
Offerhaus te Amstelvee; en prof. dr
it- P. A. van Lammeren te Wagenlngen
ik zilveren medaille werd uitgereikt
de heer C. van den Blink te Rotter-
en aan mevrouw Haltsema te Haar-
•ttn, die de medaille in ontvangst nam
intens haar man, die thans buitengaats
k Voorts aan dr. L. B. J. Stuyt te 's-Gra-
tnhage, pater P. G. A. Koevoets te Rot-
krdam, mevrouw C. E. Schokklng-de
Visser te Rotterdam, de heer J. Th. Ver-
holle te 's-Gravenhage, de heer A. W
Bt- Weitzel te Hilversum en de heer C
üoeksen te West-Terschelling De bron-
*0 medaille werd ten slotte uitgereikt
de heer J. Dijkhuizen te Katwijk aan
5 op de sluis in IJmuiden later, „maar
hebben geluk gehad". Hij kon het zich,
als de mensen van de „Jokur
ma" goed voorstellen, hoe zijn scheepje
zo plotseling geheel verdwenen was
tenslotte had men de motor nog op gang
weten te krijgen, toen het ergste voorbij
leek en cr is nog even over gedacht om
de verdere assistentie van de coaster
Vnaar te laten gaan, maar omdat kapitein
Steiger toch met een houtlading naar
Zaandam onderweg was en men dus tot
IJmuideh samen dacht te kunnen varen,
werd er een sleeplijntje uitgebracht.
Het werd de redding van de vijf opva
renden, van wie er drie, de stuurman, de
IJmuidense kok Dirk Hoek en de licht
matroos Dirk van Duivenbode, al eerder
op de coaster overstapten. Zonder echter
veel persoonlijke bezittingen mee te ne
men. En zij kwamen dan ook berooid en
met slechts die ene vlet en een water
vaatje in IJmuiden aan onder de in-
De KW 72 nog in volle glorie.
druk van het gebeurde, maar diep dank
baar voor hun behoud. De kok is direct
te voet naar zijn huis gegaan de ande
ren werden door mensen van de rederij
opgewacht en per auto naar Katwijk ver-
Het laatste bedrijf van dit wonderlijke
vergaan van een haringkotter zal metter
tijd voor de Raad voor de Scheepvaart
gaan spelen, want de scheepvaartinspec
tie Is inmiddels al met haar onderzoek
naar de precieze oorzaak begonnen.
VERZENDING ZEEPOST KATWIJK AAN DEN RIJN
Met de volgende sehi
r 1 ijle
ijn bezorgd, staan, tussen haakjes achtei
ie naam van het schip vermeld
Argentinië: s.s. Libertad (17 juni)
\ustralië- s.s Stratheden (18 juni); via
"ngeland (22 juni); Brazilië: ms Brasi
>tar 18 |unl); Canada- s.s. Maasdam 1P
•ini). m s Joh Willem Fnso (22 Juni)
?hi!i: vn N York (19 |uni); Indonesië: s<
rtotti 120 juni); Ned Antillen- ms Arte
nis (17 )uni); Nw-Zeeland: via Engelan
'22 juni); Suriname: m s Bonaire (24 Juni)
Rrits-Oost-Afrika via Frankrijk (22 Jun
Veilingoverzicht
Er was de afgelopen periode voldoende
animo voor de aangevoerde produkten.
Bloemkool kon zich vrijwel handhaven
met prijzen van f 1254. Peen, bospeen
en waspeen zakten in prijs, maar bleven
desniettegenstaande lonend. Bospeen
verde f 3039 op en waspeen f 3050. Er
was een flinke aanvoer van sla.
Prinsessebonen en rabarber blevi
duur. Boskroten ging van de hand vo>
f 1317, radijs voor f 27. tuinbonen
voorf 47 en de eer6te vroege aardappelen
voor f 3238. De keukengroenten werden
goed verkocht al was de prijs iets lager
dan voorheen.
VISSERIJGOLF
ER IS ZWAAR EN OPRECHT gefoeti
door vele vishandelaren, toen zU zat
dagmorgen de vishallen betraden en daar
de 1
vloed
zagei
vrijdagmarkt, die bijna niets te bieden
veel te vragen had: 50 voor een kistje
schelvis was die dag heel gewoon. En
een dag later, op een moment, dat di
niet meer weg te branden is, eer
stormachtige hoeveelheid te zien aange
boden, waardoor de mooiste grote schel
ot even 18 dalen moest en de klei-
soorten doorbogen tot by de 10.
dat geeft aanleiding tot hartgrondige op
merkingen over het gebrek aan coördi
natie. dat dit bcdryf langzaam maar zeke:
de nek omdraait en de reder op een daj
als die zaterdag aan pryzen helpt, waar
het niet mogelijk is de vloot op zei
te houden.
Z een voorbeeld: de braad, die vrij-
tussen de 25 en de 32 opbracht,
zakte zaterdag naar een gulden of elf...
Er is op deze manier weinig vertrouwer
op te brengen in een gezonde er
doordachte opbouw van het bedrijf en ir
linatie tussen produktie en distribu-
yel-k wantrouwen dan later nog een:
terug komt in de detailhandel, als „de
juffrouw" te keer gaat. dat zij de eni
goud voor een schelvisje moet betalen
bet de andere dag bijna cadeau krijgt
Er is in negatieve zin weer bewezen, dat
laatste trek nog altoos in de mark!
wordt gedaan, een oude slogan, die een
In IJmuiden bracht schipper A. van der Plas verslag uit v
angstige avontuur dat hij en zijn medeschepelingen hadden door
gemaakt.
Het vergaan van de Beatrix
de brand en daarna bij het zinken van hun kotter hadden mee
gemaakt, is de uit vijf koppen bestaande bemanning van de Katwijkse
„Prinses Beatrix", de KW 72, in de nacht van zaterdag op zondag door de
Rotterdamse kustvaarder „Jokurma" in de Middensluis te IJmuiden aan
wal gebracht. Enige particuliere bezittingen en de reddingboot van de
„Prinses Beatrix" waren het enige, dat gered kon worden. „Maar God
dank, we zijn er gezond afgekomen", merkte schipper Arie van der Plas
uit Katwijk aan Zee op. Hij en de motordrijver, Adrie van Klaveren,
eveneens uit Katwijk, hebben bij deze scheepsramp het hachelijkste
moment uit hun leven beleefd. Na de felle brand, die de kotter 's middags
tussen twaalf en een uur in het achterschip had geteisterd, was lekkage
ontstaan. Drie opvarenden stapten 's avonds over op de Nederlandse 399
ton grote kustvaarder „Jokurma" en toen een half uur later de schipper
en de motordrijver wilden volgen op het ogenblik dat de „Prinses Beatrix"
in twee minuten onder de wateroppervlakte verdween, bleef de reddings
sloep vastzitten in het hekwerk op de boeg van de kotter. De zinkende
kotter sleurde de sloep met de twee man erin al mee. maar op het laatste
moment schoot zij toch los.
IJM 28, die op zijn beurt weer zorg-
De „Prinses Beatri
i houten kot
ter, die in 1944 werd gebouwd, een 225 pk
motor had en 73 ton groot was. stoomde
laterdagmorgen van de visgronden naar
IJmuiden om maandagmorgen met een
vangst schol en tong aan de afslag te
verschijnen. De routeboei ET 15 ten noor-
Ameland was juist gepasseerd,
felle brand uitbrak in de machi
nekamer. Er was kortsluiting ontstaan
In de voedingskabel van het lichtnet. De
vonken bevonden zich tegen de olietank
op de huid van het schip, zodat het
oeilijk was. erbij te komen.
Olieresten, die meestal in een machine- j
kamer op de scheepsbodem achterblijven,
vatten onmiddellijk vlam. De kans op een
ontploffing van de vrijkomende oliedam-
pen was niet gering.
Het enige middel om het vuur te doven
was het luchtdicht afsluiten van de
machinekamer. Koortsachtig werd het
motorgat gedicht om aldus het vuur. dat
al flinke vormen had aangenomen en ook
alle houtwerk in vlammen had gezet, te
Schipper Arie van der Plas achtte
het raadzaam Scheveningen Radio
van de toestand op de hoogte te
stellen en hulp te vragen. Hij wenste
een schip in de nabijheid. Op de
onderlinge werkfrequentie reageer
de de Katwijkse kotter „Stern" KW'
36 als eerste op het noodsein. De
„Stern" gaf het bericht door aan de
IJmuidense trawler „Amsterdam"
de voor prompte
eningen Radio.
nelding aan Sche-
Escorte
Het gesprek op de onderlinge band
ook opgevangen door kapitein J. Steiger
van de Rotterdamse kustvaarder „Jokur
ma". onderweg met hout van Matulyoto
naar de Zaandamse. houthaven. Hij was
enige uren varen verwijderd van de KW
72, maar zegde toe, op het scheepje te
zullen aanleggen. Zijn koers lag toch
ongeveer in die richting.
Kapitein Steiger bood schipper v. d.
las ook alle hulp aan, maar om ongeveer
en minuten over één meldde de „Prin-
•s Beatrix", dat alles weer ln orde was.
e brand was onder de knie en de motor
as zelfs vlot op gang gekomen. De kot-
•r stoomde weer en zette de reis naar
IJmuiden voort. Toch bleef kapitein Stei
ger met zijn „Jokurma" koers houden in
richting van de KW 72. Beide 'schepen
moesten toch naar IJmuiden en daarom
besloot hij de kotter te escorteren
Water
Kapitein Steiger had het juist gezien.
Om tien minuten over half vijf meldde
schipper v. d. Plas, dat de „Prinses Bea
trix water maakte. Men voer toen op
ongeveer twee mijl ten noorden van de
routeboei ET 10 dit is ten noorden
Terschelling De lekkage werd steeds
was vermoedelijk ontstaan doordat
de felle brand de houten bodem van
schip had geteisterd en dunne plekken,
gesprongen delen of spleten bij het ge
smolten pek had doen ontstaan. Tien
minuten later liet de kapitein de „Jokur
ma" op de kotter aandraaien en gaf hij
zijn bemanning opdracht ccn sleepdraad
bij het achterschip gereed te maken.
Op een zo lang mogelijke lijn werd de
„Prinses Beatrix" om kwart over vijf op
sleeptouw genomen en werd besloten
koers te zetten naar de wal om de kotter
desnoods aan de grond te kunnen ze
Inmiddels was de motor van de kotter
door het ook in de machinekamer hoger
komende water uitgeschakeld. Schipper
v. d. Plas en de andere vier opvarenden
bleven aan boord. Om twintig minuten
over vijf werd het noodverkeer geëin
digd. De bestemming werd tenslotte toch
IJmuiden.
Gezonken
Het werd half vijf in IJmuiden. En
zonder sleep, want de kotter maakte
de avond omstreeks negen uur zoveel
water, dat zij tenslotte in slechts
minuten zonk. Met het achterschip dook
de „Prinses Beatrix" eerst in de golven.
Om 21.39 uur was het gehele schip in de
Noordzee verdwenen
waarheid als een rund bevat, maar blijk
baar lang niet altijd op zijn waarde wordt
geschat. Als de Elie nu eens niet gepro
beerd had de laatste dag om de Zuid nog
een makreeltje buit te maken, dan
het schip vrijdag aan de markt geweest
en had een goede besomming in de wacht
gesleept. Het had duizenden guldens kun
nen schelen met de reis, die nu werd af
gesloten op een bedrag, dat niet noei
waard was. want het is moeilijk te blijven
geloven in de rentabiliteit van een
Ier. die voor de mooie grote schelvis 17
maakt en voor de eveneens goede braadji
f 11.
Het Is een makkelijk te beantwoorden
vraag, of de Zuidzij had kunnen weten,
dat er voor de zaterdagmarkt een heel
vlootje stoomde en voor de vrijdag haast
niets, en het is dan even makkelijk,
antwoord te vinden op de daaropvolgende
kwestie, of dat niet anders kan. Tenzij
men geld heeft om mee te smijten, is zo
tets onverantwoord, tenzij wellicht ook e:
gebrek aan ijs is
Dat de scholkoers ook zaterdag een ge
weldige knauw kreeg, is te begrijpen: n;
een week. die de platvisprijzen door di
schrale aanvoeren hoog hield tot een 61
roor de beste tweetjes en een 30 ei
neer voor de schol III. werd alles dik ge
halveerd bij de „stoot" van zaterdag. Al-
die tongenondanks de 23.000 kilo
de laatste marktdag, was er geen
wikken of wegen aan en de slipjes pres
teerden het zelfs, op te lopen tot eei
De zandspieringvisserij heeft het de
afgelopen week niet zo goed gedaan. De
vismeelfabrieken verlaagden de prijs tot
100 de ton, vermoedelijk als gevolg
het feit. dat de traan, die dit op het oog
ette visje oplevert, niet aan de
hoogste eisen voldoet, en als men weet
dat het speciale net voor de visserij eeD
moet opbrengen, Is het te begrij
pen, dat men nog even uitkijkt, voor de
dure outillage van twee of drie netten
de borden en de lijnen aan boord wordt
genomen. De vangsten van vorigs
week bewogen zich tussen de 10 ênTI8 fbh.
KATWIJK
Burgeriyke stand
GEBOREN: Pieter zn v M. Guijt en M
Beelen Andrea G. dr v G. Olthof en
v. d. Bent; IJsbrand J. L. zn v L. C
d. Plas en E. v. Beelen; Willem zn v
T. E. de Bruin en H. E. v. Mourik;; Jr-
hannes A. zn v J. P. Barnhoorn en S. d-
Best; Buizerd zn v D. de Jong en M. van
Duijvenvoorde; Engelbertus C. J. zn v
A. T. Rotteveel en A. W. v. Winden;
Adriana H. dr v C. v. Beelen en L. Aande-
wiel; Anne W. dr v T. Kuil en J. Veen-
stra; Cornelia Ch. dr v R. H. Jansen en
L. C. v. Sonnen.
ONDERTROUWD: G. H. v. Asiperen en
A. G. v. d. Horst; J. Dofferhoff en M. E.
Wouters; W. de Boer en E. v. d. Horst;
D. C. v Duijvenbode 'en Th. A. J. de Geers
Boers.
GETROUWD: J. Verkaaik en A.
Baas; A. Vooijs en J. Ouwehand; A. Zwa
nenburg en B. K. -Hus.
OVERLEDEN: Arie Krijgsman, 19 j
Willem M. Haasnoot 54 jr. echtgen. v
Houwaart; Maartje van Duijn, 39 jr. echt
genote van P. v. d. Plas.
KATWIJK AAN ZEE
Hoog en laag
Dinsdag: hoog water 6.55 en 19.16 u1
laag water 2.36 en 14.53 uur.
Toestand prof. G. Wisse
is bevredigend
De toestand van prof. G. Wisse na diens
ernstig auto-ongeval is bevredigend te
De hoofdverwondingen zien ei
gunstig uit; alleen de inwendige kneu-
ringen veroorzaken nog veel pijn. Toch
geeft de geneesheer hoop op algeheel her-
De redding van de opvarenden was
daarvoor al gedeeltelijk voltooid.
Drie man Jan de Beste, Dirk Hoek
uit IJmuiden en Dirk van Duijven
bode hadden de kotter al om
negen uur met de sloep verlaten en
waren overgestapt op de „Jokur
ma". Schipper v. d. Plas en motor-
drijver Adrie van Klaveren zagen
de toestand nog niet zo ernstig in
en wilden het nog even aanzien. Ook
kapitein Steiger had een onverwacht
kapseizen van de sleep niet ver
wacht. Dit „even aanzien" heeft de
schipper en de motordrijver bijna het ,OII
leven gekost. Toen de „Prinses Bea-juU Katwijk''gereed
trix" plotseling zonk, moest kapitein huls te brengen. De sloep
Steiger de sleeplijn laten kappen 1
sprongen schipper v. d. Plas en de I Middensluis!
motordrijver in de reddingssloep, die
bij de boeg van de kotter aan een
lijntje vastlag.
Het lijntje was weldra gekapt, maar bij
het snelle zinken raakte de sloep vast in
het hekwerk op het voorschip van de kot-
Langzaam kapseisde ook de sloep.
„Toen hadden we mazzel", zei schipper
d. Plas ons bij aankomst in IJmuiden.
„De sloep schoot los en we konden weg-
De vijf geredden hebben In de IJmui
dense Middensluis veel dank toegezwaaid
de opvarenden van de „Jokurma" en
vooral aan kapitein Steiger uit Delfzijl.
By aankomst te IJmuiden stond een busje
de „Prinses
Beatrix", die door de kustvaarder was
meegenomen, werd afgemeerd achter de
MUNTTOREN 1
NEDERLAND 1
Plompverloren
Met de kreet „dan maar de plomp
in" op de lippen dook een 20-jarige
Amsterdamse schone na een on
enigheid met haar verloofde plomp
verloren in het modderwater van
de Keizersgracht. Nauwelijks had
zi? het grachtenwater beroerd of
drie mannen sprongen haar al na.
even plompverloren. Gedrieën
brachten z\j de heetgebakerde
jongedame weer naar de opper
vlakte. Twee van de redders waren
scholieren van 17 en IS jaar en
de derde redder was een 31-jarige
kantoorbediende die de wanhoops-
sprong van de jongedame van de
tram uit waarnam en zonder zich
verder te bedenken een overstapje
Keizersgracht nam.
Hoger uurloon voor
hulpkrachten P.T.T.
Voor hulpkrachten, die medewerken aan
postbestellingen in de grote steden is een
verhoging van het loon vastgesteld in de
hoop hierdoor meer gegadigden te trek
ken.
Voor 16-jarigen is het uurloon vastge-
iteld op vöftig cent. Dit loon stijgt ge-
leidelijk met de leeftyd van de werk-
ler en bedraagt voor 23-jarigen 1.45
1,55 Werkstudenten, ingeschreven
bij hogescholen of universiteiten ontvan
gen minimum de beloning voor een 22-
jarige, ook al zyn zy jonger. Dit loon is
r 1,351,40 per uur.
Voor buitengewoon goede krachten,
wier prestatie boven het gemiddelde ligt,
kan een extra marge gegeven worden.
Dan ligt het uurloon voor 23-jarigen op
1.70.
In Indonesisch kabinet
Het Indonesische kabinet heeft zater
dag de Instelling van een Nationale
Raad onder voorzitterschap van president
Snkarno goedgekeurd. Sukarno zal de
raad samenstellen. De vroecerc minister
van buitenlandse zaken Ruslan Abdul-
ganl Is benoemd tot vice-president van
de raad. die 45 leden zal tellen.
Twee leden van de raad zyn commu
nist, terwijl er vier met de communisten
sympathiseren.
