Requiem van Verdi
in een gespannen
vertolking
Moeten de volkswijken uit
de steden verdwijnen?
Blinden zien eieetroniseh
MoortjeKluif je voor Kenneis
van oud-Amslerdam
Liever praten
clan strijden
U ROL
MAANDAG 17 JUNI 1957
Holland Festival
Zü„
DIE BEDREVEN ZIJN in de Amsterdamse oudheden
kindsbeen af zijn opgegroeid by Wagenaar en
Jan Ter Gouw, hebben zaterdagavond in de Kon. Schouw
burg met volle teugen kunnen genieten.
De vleugelen hunner verbeelding hebben hen teruggedragen
naar hun geliefd Amsterdam van zo'n drie en een halve eeuw
terug, waar Kackcrlack, de Panlicker, hen heeft rondgevoerd
over de markt en t|j de kooplieden in velerlei dialect hun
waren hoorden aanprijzen.
Even later bracht de jongeling Reynier hen by een toneel
vertoning van de rederijkers, waaraan men niet zoveel ge
noegen beleefde als aan die van de Engelsen en andere uitlanders, die veel vlotter
in doen en laten bicken.
De minne-moer Geertruy bracht hen
nog verder terug in het verleden, toen
alles nog goedkoop was en ten laaste
nam vader Lambert hen mee langs de
bevrozen grachten, waar het jonge volkje
naar de eis van het seizoen zich amu
seerde op de schaats.
Ja, allen, die zo kind in huis zijn ln
het oude Amsterdam hebben terdege ge
noten van Bredero's ..Moortje", de Ne
derlandse Toneelmanifestatie van het
Holland Festival 1957.
Maar al dte anderen? Hun oren h.ebben
getuit Uit een brei van vreemde klan
ken drong zo nu en dan een onwel
voeglijk woord tot hen door, dat hen er
aan herinnerde ln Amsterdam te zijn
Voor het overige kwam menigeen er
eerlijk voor uit zich stierlijk verveeld te
hebben.
Waarmee maar gezegd is, dat Bredero
opvoeren in onze tijd een riskante onder
neming is. Een deel geniet; voor een an
der is het verdriet.
Nu heeft ondergetekende behoord tot
het genietende deel; maar hij kan zich
de lauwe reacties der anderen indenken
Sta hem, welwillende lezer(es), daarom
toe uiteen te zetten, wat hem zo beval
len heeft in deze voorstelling.
Dat is niet het toneelstuk als zodanig
want Bredero heeft een verhaal (dat niet
door de beugel kan) gebruikt als een
kapstok om er folkloristische tafereeltjes
aan op te hangen Dramaturgisch was
hU daarmede natuurlijk op de verkeerde
weg. Maar die tafereeltjes zelf waren
stuk voor stuk ware schilderijtjes van
boeiend volksleven.
Dit picturale element ls door Nico
Wijnberg, de decorateur, en Ton Lutz, de
regisseur. uitnemend uitgebuit. Een
prachtig decor met links een halsgeveltje,
anno 1615. het huis van Moy-Aal, gele
gen aan een Amsterdamse grachtenhoek
waarover twee haaks gelegen bruggen
met ronde bogen en ijzeren leuningen. Het
ls winter, zodat men zich ook op het ijs
bewegen kan. Welke mogelijkheden dit
bood voor een ingenieus heen en weer-
beweeg, boven over en onder langs, van
de medespelenden kan men licht raden
In de ijle winterse lucht verheffen zich
drie torens: die van de in 1614 door Hen-
'l Varklanrdm
Uitzicht
A DENAUER mag verklaard hebben, dat
hoe langer de ontwapeningsbespre
kingen in Londen duren, hoe beter het
voor het uiteindelijke doel: de ontspan
ning in de wereld is, tot dusver zijn die
besprekingen niet bemoedigend.
Op het Amerikaanse plan, dat voorziet
in een lucht-inspectie-zone is weirug
enthousiasme van de westelijke staten ge
volgd, vooral daar men zich afvraagd wat
deze zone zou moeten omvatten. Terwijl
het bovendien de vraag blijft of dat niet
het begin zal zijn van de neutralisering
van een zone in Europa met de daarbij
behorende gevaren. Nu
heeft de Russische te
genspeler een" nieuw
plan op tafel gelegd
stopzetting der kern
proeven gedurende
een periode van twee
of drie jaar.
De Amerikaanse pers heeft zich onmid-
delijk op dit voorstel geworpen. De
Whashington Post meent dat dit voorstel
„zorgvuldige overweging verdient". De
New York Herald Tribune echter acht het
volstrekt niet'aanvaardbaar. Het bezwaar
is, aldus het blad, dat de periode te lang
is en slechts wetenschappelijke inspectie
insluit. Zonder inspectie uit de lucht zal
een dergelijke afspraak weinig nut heb
ben. Bovendien zouden de ontploffingen,
welke ondergronds gedaan worden, bul
ten de controle vallen. Om deze te contro
leren zouden vele experts vereist zijn, die
zich met hun instrumentarium ln de
Sow jetunie zouden kunnen vestigen.
l^OLGENS dit blad zouden de Verenigde
Staten willen trachten hun vrienden
van het westen ertoe te bewegen een
proefperiode van tien maanden te doen
aanvaarden. Een proefperiode, die dan ook
voor de Sowjetunie zou moeten gelden
natuurlijk.
Stassen zou met een dergelijk plan in
Londen voor den dag komen. In
echter ligt de kern van het vraagstuk
niet in de periode van een stopzetting van
kernproeven, maar in de vraag of de
Sowjetunie een betrouwbare partner ls
of niet.
drik de Keyser gebouwde Zuiderkerk,
van de Munt en van het oude stadhuis
Dit Amsterdams tableau werd gestof
feerd door personages, die door Nico
Wijnberg in kostelijke kledij gestoken
Ton Lutz had zijn mensen in doen en
laten de brede zwier van onze Gouden
Eeuw meegegeven Hij was er ten volle
in geslaagd Brederode's tekst in gebaar en
houding schilderachtig weer te geven.
En dan de acteurs van deze avond:
stuk voor stuk meesters van het plankiei
Waar het folkloristische element over
heerste waren het met "name Hans Kaart,
als Kackerlack, Johan Walhain als Writ-
sart, Guus Hermus als kapitein Roemert,
Ton van Duinhoven als Reynier en Mag-
da Jansens als minnemoer Geertruy dit
i hun volkse karakteristiek triomfeerden
Voeg hierbij nog PauJ Steenbergen, als
de slimme, bejaarde makelaar Koenraat
Coen Flinck als de rijke jongeling Rit
en vooral Nell Koppen als de ge
wiekste dienstmeid Angeniet en het mooi-
e op acteergebied is u aangezegd.
Luc Lutz in zijn kleine rol van de
Haagse jongeman Frederyck was even
eens een lust om te zien. Ditzelfde geldt
met name in het eerste bedrijf van Myra
Ward als Moy-Aal. Later acteerde zij te
veel de gichelende Mary Dresselhuys
kant op en wist toen niet meer zo te
boeien Dit gold ook van Ton Lutz zelf
die niet overtuigend vader Lamberts hoge
ouderdom uitbeeldde.
Dat velen, met name Kackerlack een
Coen Flink en Myra Ward in een d.
beminnelijke scènes uit Bredere
„Moortje", welk stvk ter opening ve
het Holland Festval door acteurs u
diverse toneelgroepen werd
opgevoerd.
open doekje kregen, hoeft niet te
wonderen. In zekere zin is dit de avond
van Kackerlack geweest en Hans Kaari
die deze rol met kennelijk pleizier ere-
eerde, heeft dan ook een niet te evenaren
bijdrage aan het Holland Festival ge-
Maar zoals gezegd, men moest goed op
de hoogte zijn van Amstels oudheid om
dit „Moortje" naar behoren te kunnen
genieten. Ev. Grolle.
Na afloop was er een feestelijke re
ceptie in het Palace Hotel, waar de
voorzitter van het Holland Festival, mr.
H. J. Reinink, hulde bracht aan de ac
teurs die voor deze manifestatie de eigen
gezelschappen tijdelijk verlieten om ge
zamenlijk te tonen wat samenwerking
vermag.
HOLLAND FESTIVAL
nood gedwongen" acht, weinig meer
waarde heeft dan het „vodje papier".
Anderzijds kan men zich afvragen of reeds
bij voorbaat het wantrouwen steeds ge
wettigd is. Immers ook de Sowjetunie
heeft belang bij een verademing. Reeds
dikwijls ls zowel in Rusland als in het
westen verklaard, dat een atoomoorlog
geen overwinnaar zal kennen.
KLKE atoomaanval, of die nu van west
of van oost komt, zal beantwoord
worden met een van geiyke kracht. Beide
partyen hebben dus dezelfde slechte kan
sen. Een stopzetting van de kernproeven
heeft in ieder geval het voordeel, dat de
toeneming van de radio-actieve neerslag
tegelijkertijd beteugeld wordt. Bovendien
geeft elke periode de tyd om verdere be
sprekingen te voeren en dan zou Aden
auers stelling: De tjjd zal dc oplossing
slechts nader kunnen brengen, nog be
waarheid kunnen worden.
dus te beginnen met een Messa da
Requiem, een dodenmis zoals de Italiaan
se dirigent Carlo Maria Giulini zater
dagavond ln het Kurhaus te Schevenin-
gen het Requiem van Verdi uitvoerde is
het toch een feest. Een feest van muziek
en een feest van een geloof, dat by alle
tragiek om de dood en by alle dreiging
van de oordeelsdag het heeriyke uitzicht
heeft op het „Hosanna in excelsis. Bene-
dictiis qui venit in nomjne Domini" (Ho-
sanne in de hoge, gezegend ls Hy die
komt ln de naam des Heren).
Verdi heeft met dit werk geen litur
gische compositie gemaakt, geen koor
werk voor de ruimte binnen de kerkmu
ren. Neen, hy schreef een zeer persoon
lijke belijdenis, waarbij de woorden niet
meer prevaleerden, maar zyn eigen mu
ziek, zijn eigen gevoel, zijn eigen angst,
zijn eigen weemoed, zyn eigen vreugde.
Een uiterst subjectief werk dus. Inder
daad, maar zo gespannen, zo geïnspi
reerd, zo rijk aan melodie, zo ontroe
rend soms, zo weelderig-theatraal soms,
dat men geboeid luistert en even subjec
tief gaat meebeleven. Is dat juist niet de
grote kracht van Verdi in dit Requiem.
Dat weelderig-theatrale moet men bij
Verdi niet verkeerd opvatten, niet als een
oppervlakkig verlangen naar schijn en
klatergoud. Het theatrale was onlosma-
makelijk aan Verdi's wezen verbonden,
een deel van zijn wezen, niet op
gelegd, niet gehuicheld, maar echt, waar
achtig. Zo is ook zyn muziek, al zijn mu
ziek. ook zijn dodenmis.
Giulini heeft dat begrepen, heeft het
Requiem in deze sfeer uitgevoerd, d.w.z.
in de echte Verdi-sfeer met de geladen,
dwingende en exclamerende expressies,
zonder echter tot een theater te komen,
zonder de schijneffecten van de Italiaan
se opera, zonder het banale in het thea
trale. En daarmee heeft Giulini het Re
quiem een waarde gegeven die ver boven
die kerkmuren uitstijgt. Het werd
gespannen vertolking, die soms wel
even de rust miste, maar toch een sublie
me uitdrukking werd van het werk
een diepvoelend componist, voor wie de
dood van een vriend een ernstig verlies
betekende. Hier klonk inderdaad Verdi,
in zijn grootheid, in zijn overspanning, ln
zijn geloof.
De grootste bewondering past hier
het R.K. Residentiekoor, dat zichzelf
plotseling tot een hoogte heeft opge
voerd, die tot nu ondenkbaar was. Welk
een gave koorzang, welk een lichtheid,
welk een beheersing, waarby slechts
even In het a capella deel een kleine de
tonatie merkbaar was. Hulde daarvoor
aan de koordirigent Kees Stolwyk, die
het werk zo subliem instudeerde en te
recht door Giulini in de hulde werd be
trokken.
Niet alle solisten wisten de schijn ir
het theatrale uit te sluiten. Onze sopraan
Gré Brouwenstijn was voor ons muzikaal
het hoogtepunt. De bas Raffaele Arië met
zijn bijzonder mooie stem, gaf ln expres
sie en voordracht veel te veel schijn, de
Ontvangst ambassadeurs. H.M. de Ko
ningin zal morgen t«i palelze Soestdijk
de heer Luis S Castineiras. ambassadeur
van Argentinië en de heer H. A. Cidor,
gezant van Israël ontvangen ter over
handiging van hun geloofsbrieven.
(Adver
Huidgenezing
Puistjes verdrogen door Purol-poeder
tenor Alvlnio Misciano detoneerde her
haaldelijk en zijn stem zat ook niet vrf
en de mezzo-sopraan Miriam Pirazzini
wist ademtechnisch niet altijd de zaak te
beheersen, terwyi haar timbre al te op
vallend scherp was. Met Nederlandse
krachten was deze vertolking beslist
minder geweest. Wilhelmine Matthès
hebben we die mezzo-partij wel eens
ter horen zingen dan Miriam Pirazzini.
Maar ja, wat van ver komt....
Corn. Basoski.'
Dirigent en solisten
van Verdi's „Requie
Festival V.l.n.r. de tenor Alv
ciano, de mezzo-sopraan Mi
razzini, de dirigent Carlo Mai
e uitvoering
het Holland
Alvinio Mis-
Achttien doden
V erkiez i n gsstri j d
in de Libanon
Kerk en begraafplaats
werden slagveld
r\E AANHANGERS van een oppositieiet
der en een onafhankeiyk kandldaa
voor de verkiezingen in de Libanon zy>
gisteren ln de kerk en op de begraafplaats
in bet dorp Miziari slaags geraakt, waarbij
twee priesters, een politieagent, enlgt
vrouwen en kinderen, ln totaal achttiei
personen gedood werden.
Vyfen twintig personen moesten in hei
ziekenhuis worden opgenomen. De twts'
begon tijdens een requiemmis voor d»
broer van de maronietische bisschop ir
Noord-Libanon. Zowel in de kerk als Ia-
ter op het kerkhof vielen schoten, waarna
een ware veldslag ontstond, die slecht-
na enige uren door aangesnelde militairer.
bedwongen kon worden.
In de drie kieskringen van de Libanon,
waar tot nu toe gestemd is, hebben de
geringskandi^aten de overwinning be
haald. Dit wil zeggen de pro-westelijke
groeperingen. De drie kandidaten die te
gen de goedkeuring van de Bisenhower-
leer door premier Sami Solh waren, wer
den alle drie verslagen.
Nasser keurde meer
dan de helft der
kandidaten af
President Nasser heeft 1366 kandidater
geschrapt van de lijst voor de algement
verkiezingen, welke op 3 juli zullen wor
den gehouden. Er is nu voor de 350 zetels
in het parlement een keuze voor de kiezen
over van 1142 kandidaten.
In een verkiezingsrede heeft Nassers
politieke adviseur, Aly Sabri, gezegd, dat
de dam van Assoean in vyf jaar gebouwd
zal worden van gelden, die door het Suez-
kanaal aan de schatkist komen en welke op
minstens zestien miljoen Egyptische pon
den per jaar worden geschat. In 1958 zal
aan de bouw begonnen worden. De land
bouwgrond, welke door de bevloeiing tei
beschikking komt, zal onder de kleine boe
ren verdeeld worden, beloofde Sabri.
WEER RELLETJES OP
HAITI: 10 DODEN
Bij gevechten tussen aanhangers van de
verdreven voorlopige president van Haïti,
Daniel Fignolc, en politie-eenheden zijn
zaterdagavond te Port au Prince tien per
sonen om het leven gekomen.
Fignole zelf is zaterdag met een Haï-
tiaans vliegtuig in New York aangekomen.
Hij verklaarde zich als balling te be
schouwen.
Meer dan 300 doden
Bloedige veldslag
in Algerije
Naby de Tunesische grens in Algerye
is zaterdag een hevige slag geleverd tus
sen opstandelingen en Franse troepen.
Volgens officiële berichten uit Algiers
zyn 205 rebellen gesneuveld en grote
hoeveelheden minutie buitgemaakt. Aan
-Franse zijde sneuvelde dertien militairen,
terwyl er 42 werden gewond.
Zondagochtend zUn ongeveer honderd
opstandelingen om het leven gekomen by
een groot luchtoffensief van de Fransen.
Tekort aan wetenschappelijke werkers
Enkele opmerkingen n.a.v.
een klacht bij Philips
Men schrijft ons:
OP DE JONGSTE aandeelhoudersvergadering van de Philipsfabrieken
te Eindhoven klaagde ingenieur Otten erover, dat het tekort aan
wetenschappelijke werkers in Nederland steeds groter wordt, zodat men
bij Philips al gedwongen is, een deel van het onderzoekingswerk naar net
buitenland te verplaatsen. Dit is een ernstige zaak, waar we gaarne even
bij stil zouden willen staan.
De oorzaak van dat tekort ligt hoe
vreemd het op het eerste gezicht moge
schynen mede aan een onjuiste woning
bouw „planning". Want bij deze planning
vergat men, dat het nog altijd als een
evangelisch ideaal moet worden be
schouwd, „temidden van heel het volk"
te staan, gelijk eens Christus dat deed.
Door genoemd ideaal te verwaarlc
ontstonden nabij onze nette provincie
steden (met vaak een meerderheid
anti-revolutionairen, christelijk-his!
schen en rooms-katholieken) de t<
naamde „rode dorpen" met hun vijan
dige stemming jegens kerk, Oranje, de
fensie, christelijke organisati
Min of meer vormde het Leger des Heils
hierop een uitzondering, hetgeen
:ichzelf al een aanwijzing is voor de stel
ling. dat we als christenen veel
temidden van heel het volk moeten
toeven.
Een ander gevolg van die onjuiste
situatieverbetering van de groepen met
„planning" was onvoldoende culturele
integratie, terwijl vele begaafde jongens
ïn meisjes en hun gezinsmilieu oen
voldoende stimulans ontvingen tot
dere studie. Daarbij kan natuurlijk
situatieverbetering van de groepen
de lagere inkomens een belangrijke rol
spelen.
Maar ons gaat het er hier allereerst om
laten zien, dat kerkmensen en chris
leiykr partyen dezelfde ernstige fontei
hebben gemaakt by onvruchtbare burger-
lyke afgeslotenheid als de „rode progres-
even" by hun neiging tot accentuering
an de klassentegenstellingen.
Want is onze grote(re) steden met haar
iet te onderschatten communistische
socialistische beïnvloeding is het veelal
niet moeilyk bepaalde lijnen te trekken,
die de verschillende bevolkingsgroepen
•rij nauwkeurig begrenzen. Zo kan men
bijv. vaststellen, dat in het betere Zuid
of West de leraren en onderwijzers woon-
ichtig zijn, vèr verwijderd van de een
tonige volkswyken in Oost en Noord, waar
het grootste deel van de leerlingen woont.
Ook komt men dan tot de conclusie, dat
in kerkelijke wijkgemeenten aan een
soortgelijk euvel lijden. Gelukkig is
het daarom, tiat men in ateeds breder
kring gaat beseffen, hoe ongewenst zulke
toestanden zijn en welk een grondige
verandering er ln deze nodig is.
Het is bekend, dat jongelui, voor zy In
de militaire dienst gaan, behalve aan een
lichameiyke keuring ook aan een „test"
worden onderworpen. Daarby is gebleken,
dat slechts de helft van de Nederlandse
jongens, die geschikt werden bevonden
voor het volgen van middelbaar onder-
middelbare school
MILIEU REMT
En nu moge minister Cals opmer
ken, dat door een bepaalde manier
van klaarstomen en door de wijze,
waarop de toelatingsexamens worden önderwyj
afgenomen, er te veel kinderen op de
men op de volle ontplooiing van ons
volk.
Voeg hier voorts by, dat volgens prof
ïdenburg, de directeur van het Centraal
bureau voor de statistiek,van de geslaagde
middelbare scholieren, maar de helft van
de potentieel geschikten naar een univer
siteit of hogeschool gaat, dan behoeft men
zich over de in Eindhoven geuite klachten
niet meer zo te verbazen. Want uit het
bovengaande blijkt, dat onze inrichting
gen voor hoger onderwijs maar ongeveer
een kwart van het universitaire poten
tieel van ons volk tot zich kunnen trek
ken. Hierin kan en dient op velerlei wij-
re verbetering te worden gebracht. Im
mers Nederland en heel West-Europa
staan, wat de breedte en diepte van hun
volksontwikkeling betreft, veelszins ten
achter bij de Ver. Staten en de Sovjet-
Welk een grote invloed milieuverbete
ring kan doen gelden werd In de En&else
Industriestad Middlesbrough (ruim 100.000
inwoners) bewezen. Daar bleek nl„ dat
de kansen voor kinderen op middelbaar
middelbare school belanden, toch zou
hij zich sociaal meer verantwoord
uitdrukken als hij zei, dat alleen de
daartoe meest geschikte jongens
meisjes de weg naar het middelbaar
on/derwijs behoren te gaan. Natuur
lijk zijn de financiële mogelijkheden
al veel groter dan voorheen, doch er
varen sociale onderzoekers hebben
de indruk gekregen, dat thans nog
het gezinsmilieu en de hierop wer
kende omgeving vaak een rem vor-
Nieuwe Amerikaanse apparatuur
Kunstmati ge blinden geleidehond
opent nieuw perspectief
(Van een speciale correspondent.)
New York, juni. De moderne techniek neemt de mensen niet alleen veel
werk uit de handen, zij kan ook op vele manieren zijn zintuigelijke
nemingen verbeteren en op deze wijze de bezwaren van de ouderdom of
defecten, door ziekte veroorzaakt, opheffen.
Wanneer nog slechts een gering
gedeelte van het vermogen om U
horen over is, helpen de elektroni
sche gehoorapparaten. Het zien kan
met brillen worden verbeterd
slechts voor de zwaarst getroffenen,
Toch is liet zo
Boekenstroom bedreigt wetenschap
960) In vroeger tyden behoefden de Maai
neester» van het gilde niet zo er
neer by te leren. Natuurlek, zy di
ïun vakbekwaamheid te onderhoui
i konden zy hier en dat
-hriften wordt d
toeilyker. Het i
ledisch gebied, dat
t fyn«
eepjes opdo»
aarlyks verachynt,
moet geschat worden op 18.000 tot 20.000.
En het aantal medische tydschriften be
draagt byna 4500. Maak daaruit maar
schap
hebben dat andere
tan. die
acader
elke
op de hoogte te blyven van de ontwikke
ling in zyn vak in wetenerhappelyk en
technisch opzicht, anders dreigt hy al
na verloop van enkele jaren aehterop
te raken. Of de man nu arts, bioloog,
radiotechnicus, automonteur of drukker
is, hy moet „by blyven", anders komer
-akblad aal
mits het goed geredigeerd wordt
alle nieuwigheden van betekenis zeker
vermelden en er eventueel de gewenste
uitleg by geven ook. En in een soort
aelyke positie bevindt sieh de arts of de
bioloog, die zyn verdere ontwikkeling
op het vaktydsrhrift heeft zebaseerd.
eens een keus en probeer alt redacli*
van een medisch tydschrift de artser
hieruit het- beste en belangrykste voor
te zetten! Ieder zal direct inzien, dat dii
onmogelyk is. Zelfs de grootste medisehr
bibliotheek ter wereld (The Armed
Forces Medical Library te Washington
is slechts" op 2200 van deze tydaehrif
ten geabonneerd en de Universiteit»
altyd nog maar 1/10
uitkomt.
Zoals het in de medische
gaat, zo gaat het byna op elk welen-
«-happeliik en technisch gebied. Er gaat
by voortduring een stroom van publica
ties over de wereld, die door niemand
meer kan worden hygehouden. Volgens
een schatting van 1943, diende men, om
op de hoogte te blyven ven de vooruit
zang op het gebied van de endocrino
logie, 1300 tydschriften Ie raadplegen
Op het gebied van de botanie versehynen
ongeveer 2000 tydschriften en de chemi
cus sou 4700 periodieken moéten raad
plegen. Jaarlijks versehynen ongeveer 60
miljoen pagina's technische literatuur en
voor alle wetenschapsgebieden tesamen
worden 120.000 verschillende periodic
Ven opgegeven!
Natuurlyk worden door w.
•elyke instituten en hibliotheki
middelen aangewend om in deze stroom
van publicaties wegwys te geraken, sodai
voor verschillende gebieden referaat
(ydachriften worden samengesteld. Maar
ja, momenteel bestaan er van die refe-
caat-tydsehriften en bibliografiën ook al
veer méér dan 1000 stukt!
En wat ton er gebeuren, als die hele
•oekenstroom eens in één wereld-eeta-
ogus werd vastgelegd?
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden I
de blinden, kon de techniek tot dus
verre niets doen.
Gelukkig is dit nu veranderd, wan'
Amerikaanse technici is het gelukt elek
tronische apparaten te construeren, die
in de praktijk voldaan hebben.
De eerste stap op deze weg vond plaats
in het onderzoekingsinstituut voor elek
tronica van de Universiteit van Mas
sachusetts. Het was de bekende natuur
kundige prof. Witcher, die een apparaa
maakte, dat in zekere zin de blindegc-
leidehond vervangt door een elektronisch
brein, speciaal aangepast aan de eisen
van de blinde.
Zoals men weet, wordt de bllndqgelel-
dehond er op afgericht, dat hij iedere
keer blijft staan, wanneer zijn baas bi;
een trottoirrand of een traptrede komt er
gevaar zou lopen te vallen of te struike
len.
Professor Witcher mt
apparaatje, dat als een
kan worden gedragen t
een aftastende straal n
Deze straal wordt na t
in het apparaat
akte nu een klein
koffer in de hand
n dat voortdurend
ar beneden richt
trugkaatsing weer
opvallende, duidelijk hoorba
toon, zodra een trede of een dermpel wordt
genaderd
De Amerikaanse oudstrijders organisa
tie probeerde het apparaat en stelde
dat het een aanzienlijke hulp voo
blinden kon betekenen. Overigens ls de
constructie nog zeer duur en is het ge
bruik nogal ingewikkeld.
Men gaf derhalve aan een grote fabriek
van elektronische apparaten in de V.S. de
opdracht een lichter en goedkoper appa
raat te fabriceren.
METAALSLAAF
In de plaats van het koffertje is nu een
negentig gram wegende metaalstaaf ge
komen, die de blinde in de hand houdt.
Deze staaf bevat een uiterst gevoelig elek-,
Ironisch meetinstrument, dat nog op ye
allergeringste helderheids verschillen
het licht reageert e
Woningen in een volkswijk, die
remmend werken op de ont
wikkeling der jeugd.
een buitenwyk met moderne scholen kon
den verhulzen.
Intussen zal men begrijpen, dat een
verbeterde „planning" natuurlijk ook
aan zekere normen gebonden moet zijn.
Zij dient gepaard te gaan met een evan-
gelisch-verantwoorde houding in de sa
menleving. Van daar dat een totale ver
menging van alle standsbewoners waar
door bijv. een schrijver A naast een mi
nister komt te wonen, ook niet de oplos
sing kan zijn.
Maar wel zou het van grote beteke
nis zijn, als de woonblokken van één
wijk meer sociale variatie ginnen
vertonen. Ook de Bijbel laat steeds
een verheugende toon horen bij een
opvallende „verticale mobiliteit",
waarbij de „soci^e stratificaties"
worden doorbroken door een Israëliet,
die zijn schapen of ossen vaarwel
zegt om een meer talenten vragende
functie te gaan vervullen: de orde
ningen, die God zelf voor Israël in
stelde, o.a. bij het jubeljaar, gaven
aan een ieder een zeer hoge mate
van gelijke kansen.
Let op de werken des Heren zelf,
zeggen ons de psalmen en wil daar
van leren. Ook in Nederland anno
1957!
Ontleend aan „The social back
ground of a plan", oy Ruth Glass, Londen.
MEISJE VERDRONKEN
In de buurtschap Rheezerveen onder
Hardenberg ls het 10-Jarlg dochtertje van
de familie Schutte in een moeras waar
de reëen uit de omliggende bossen plegen
te drinken verdronken. Hoewel het
meisje spoedig weer uit het water werd
gehaald mocht geneeskundige hulp niet
verbonden is met een onopvallende minia
tuurtelefoon, die door de blinde in het
oor wordt gedragen.
In het telefoontje klinkt voortdurend
een toon, waarvan de sterkte zich wijzigt
afhankelijk van de helderheid van de
omgeving en de voorwerpen, die de staaf
„ziet". Deze staaf neemt als het ware
de functie over van de lichtgevoelige cel
len van het netvlies van ons oog doch
zet daarna de lichtindrukken om in ge
luid en maakt ze daardoor voor de blin
de waarneembaar.
Bij proefnemingen gaf men een aantal
blinden de nieuwe apparaten en liet hen,
na een uiteenzetting, zelf ervaring ermee
opdoen. Reeds na korte tijd reageerden
de proefpersonen op de Juiste wijze op
de geluidsvariaties in de oortelefoon en
wisten zij opvallend goed hun weg te
vinden.
Betrad een der blinden, die reeds
enige ervaring had opgedaan, met
zijn apparaat een kamer, dan „hoor-
hij onmiddellijk, waar zich de
vensters bevonden. Hij ging meubels
uit de weg en hij gaf nauwkeurig
aan, waar op een gedekte tafel de
borden, kopjes en schalen stonden.
Zelfs twee kleine vaatjes voor zout
en peper konden de blinden duidelijk
dunne draad onderscheiden.
