VERMOEIDHEID
achter het stuur
Brandend boek over. brandende
kwestie der apartheid
Het grootste gevaar van
de straatweg
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 15 JUNI 19;-
trirtrtrtrtrti•(rirtctriririrtrtrCrtr'irtctrirti-tió-tris•irir-tr'trir-trü-trtrirtrti'ïririrtrCrtrtr-trtrtrtr'ti-ir'trtrtrirtrtrtrtrtrtririrtririT'irirtririririrtrltii I
Ziiiii-üirirtrirüïrtrüirtrtrtrir
Ook dit is een vaderdag: zo maar een beetje spelen met je dochter ergens op
een weitje of achter in de tuin, of op de veranda of in een park. Zomaar een beetje
wild doen met een bal en gebaren maken of je 'm héél ver wilt weg gooien zodat
die blonde prul ijverig gaat dribbelen en taterend en kraaiend met de bal
vederlicht,
tcü-Crtrtrtrts-trtrtriririi-trirtrtrüirtrtrtcirtrtr'trtrCrtrts-ü-trirlrirktftrtrtrü-trtrtrirtrirtrüirtrirtrtrtr-trtrtrtrk
ST00* ze üü'töüüüfö-irtrbti-trtrtrtrttüirfórütitiüü-trt-tr-trii-tt-irtrh-ii-Crïr-h-ü-trCi-ü-ii-irü-ii-tï-ü-Ctïr-tr-Ct-trir-ü-tr-fr-ir-U-icïr-trtrü-Crü-irtrk-ictti
elijks kan omvatten) op
In „Die Weltwoche1
schreef dr.. Erich Weiser
onlangs een - studie over
de oorzaak van
ongciukkenl^Die Even rusten de remedie
onbekend, zoals
het in de processen- men. Zo kan hij dan bv.
dernis helemaal niet
verbaal heet, maar dr.
Weiser toont aan, dat aan
een verkeersramp heel
dikwijls een bijna niet
waar te nemen vermoeid
heid, een soort halfslaap
van soms enkele ogen
blikken ten grondslag
ligt. Dank zij de Nova
Nederland N.V. kwam
dit artikel in ons bezit en
wij haasten ons het aan
onze lezerskring door te
g hem
■fc je af komt. Ën dan die opgewonden
gilletjes van pret als ze héél g
hoog boven vaders hoofd opgetild
wordt.Ook dat is vaderdag
en daarvoor geef je met liefde een
heel dozijn dassen, een kist sigaren
en tien pakjes sigaretten cadeau!
(Nou ja niet allemaal tegelijk, er g
mag ook wel wat overblijven
trtrirtclrtró-{rtrtr{rtr{rtrtrtrtr{rti-trtcü-{rtrCrtr{rb-trtr-tr-(i
Een hartverscheurend heroep
een hin- voorkomende bron van falen
i of hem de mens achter het stuur blijft toast en melk. Onderzoekingen,
dan nog toch de normale vermoeidheid, opdracht van het Amerikaanse
'ermoeidheid Ministerie voor Landbouw gedaan,
verminderen, uitsluitend door het door prikkeling van bepaalde
geven van een rijkelijk ontbijt dat nuwcentra, zonder echter dit i
bestond uit vruchtensap, ei, spek, ganisme de daartoe nodige en
Een brandend boek over ben ondervonden hoe de inter- Zuid-Afrikaners, dat zich
de brandende kwestie van de nationale opinie wordt voor- hun gebied Johannesburg he if,
gelicht. gevestigd. Dit was een stichtis|
Wij kennen de ontstaansge- van goudzoekerseen brok mo-
het Zuidafri- derne wereld in een patriarchs
apartheid in de Unie van
Zuid-Afrilka versoheen onder schiedenis
weliswaar nog niet geheel 1
gebeuren, dat hij ten offer valt tenschappelijk verklaard,
het beruchte „Spook
landweg", een „illusie", die boven lijk
het gewone optische bedrog uit
gaat en aan hallucinatie grenst:
het organisme van een lichame-
geestelijk vermoeid mens
Desiaat in iedér geval een aanwijs
baar tekort aan belangrijke
bevestigen de doorslaggevende be- hun symptomen, juist die belang- TWbinr<ri<»cVtnricr"
tekenis van de voeding op de reac- rijke waarschuwingssignalen van Jon<in,Iie!>Durs
i dergelijke rijder beschreef tot gie-opbouwende stoffen, in het bij-
in alle bijzonderheden een kolen-
auto, die hem tegen de berm var
de weg gedrukt zou hebben, maar
die aanwijsbaar helemaal
stond; een andere remde
voor een koe, die er niet
Een bijzonder geheimzinnige
gevaarlijke vorm van deze h
droom-toestand
zonder suiker en zuurstof.
Zuurstof is, zoals bekend, een
-- menselijk leven noodza- „.JU,,
S "k l1?.11»8"1 door Wordt bij de koHie zoet gebak
a pmpn fiP evner mo on vnnr geten dan
tiesnelheiden opmerkzaamheid, de hersens,
die in hoge mate afhankelijk zijn
van de bloedsuikerspiegel. Na een
ontbijt dat uitsluitend uit zwarte
koffie bestaat, zinkt de bloedsui
kerspiegel snel onder de normale
grens; bij inspanning stijgen ver
moeidheid en nerveusiteit tot zelfs
psychische bezwaren
Het gevaarlijke uur
Het enige middel ter bestrijding Se Pra'^tijk is
Wat is de oorzaak, dat ter
wijl in grote delen van de
wereld de apartheid dagèlijk-
opkomende vermoeidheid
ïr het stuur blijft dus een korte
toe. onderbreking van de tocht: stop-
ge- pen, uitstappen, uitrusten
en de rassen-
het leven vergiftigt,
juist de apartheid in Zuid-
Oorzaak onbekend...9
bij ca. 5 procent van alle ver- tikken
_Jj PIV de longen de ingeademde zuurstof,
baan-hypnose", die echter ook op die door de rode bloedlichaampjes Om dit gehalte boven de
gewone straatwegen kan voorko- opgenomen en door hen weer aan maie grens te brengen en het dan
a"- lichaamscellen verdeeld wor- enige uren op „ormaie hoogt,
den. Regelende aenuvrvaten rorgen houde„, zij„ voedingsmiddelen
ervoor dat d werkende organen dig met een hoog proteïnegehalte,
zoals eieren, vlees of vis. De pro
teïnen leveren overigens geen sui-
regelen slechts door
de vermoeidheid op doch slechts de titel „Zwarte vlekken op kaanse volk. Wij wqten hoe het omgeving met al haar voor- ei
1,™ v--1- - van ,je Kaap naar de lege wil- nadelen.
dernis moest vluchten tenge-
volgc van onderdrukking. Juist JOHANNESBURI
in de tijd, toen de Zoeloe-legers
naar het zuiden trókken en tien- Vooral aan Johannesburg ii
duizenden- mensen vermoord- de aandacht van dit boek ge-
den. Het trok naar het noorden wijd, maar de moeilijkheid
juist toen de stroom van Ban- strekken zich uit over het gt-
toes naar het zuiden trok. Het hele gebied der unie. Ook daar-
Afrika dp aiapimpnp afkeer heeft zich in zijn land gevestigd buiten, waar men het woori
ondanks de omsmge- dezelfde politiek toepast.
- a. a. - - ik van Engeland, die Het is jammer, dat de
schamen. Hoe kcimt het dat treffend werd onthuld door bekende schrijver van de
t -..j. slag (het meest gelezen detl
itijgt weliswaar het schien twee stukjes suiker eten. opwekt, vooral bij de landen, riiken
ïhalto Snel, ftaar Kof Oaf aol, i r, viin ola ,1.11 U.f
-■ zij bijzonder recht,
vlak en weinig bereden zijn.
Zoals bekend, kan men een mens
door zekere inwerkingen op zijn rijkelijk
zintuigen laten indommelen, zoals worden
Dit laconieke bijschrift staat bv. door monotone muziek of het bruik dat
i metronoom. Onder
deze „brandstof"
Het zuurstofver-
rustende toestand
verminderen van onze krachten tij
dig zouden merken. Maar de da
gelijkse curve van de verkeerson- juist rondom Zuid-Afrika er
aar hoogtepunt -
niet ongeveer tegen de avond, als
wij reeds moe zijn,
dat „gevaarlijke uur" 's middags",
als wij het beginnen te worden,
zonder het te merken.
keersongevallen in de proces
sen-verbaal. Op een kaarsrech
te weg en bij klaarlichte dag
rijdt een auto met volle vaart
tegen een muur of in een opge
broken gedeel
te van de weg
of klimt tegen
een boom op;
of, *s avonds
met groot licht
op een stil
staande, ver
lichte en dui
delijk zichtbare
vrachtauto.
Hoe is dat mogelijk? Franse
verzekeringsmaatschappijen
hebben enige tijd geleden des
kundigen met het onderzoek de- CU111C1
geheimzinnige groep van troncé-toestóndTdie
ongevallen belast; hun conclu-
1ST. beïnvloeding van de biochemisch,
bepaalde omstandigheden werkt belangrijk toe. niet alleen bij li- ctnfwissplinp hun intrede
de bftk op de schelle, kaarsrechte, chaamsbeweging - zoals bv een- §loed Dezeffde dienst doe
op de schelle, kaarsrechte, chaamsbeweging zoals bv.
schijnbaar eindeloos voortlopende voudig lopen maar vooral ook y n
straatweg, de monotonie van het bij „hoofdwerk", dat juist bij het melk
voorbijflitsende, nog maar nauwe- besturen van een auto t.o.v. spier- men,nc>eder
lijks waarneembare landschap, het arbeid sterk in de meerderheid is. F
Hoewel de her-
orengen en het dan gevallen bereikt haar hoogtepunt J - r. L i -
normale hoogte te niet ongeveer tegen de avond, als zioh zulk e€n grote kring
juist op gevormd heeft, die gaarne de
'J~~~ eerste steen zou werpen?
Zuid-Afrika is een land, dat de
Nederlander lief is. Vele Ne
derlanders hebben meegeleden
met de ondergang der Boeren
republieken. Zij hebben hun
harten voelen kloppen
Vijfentwintig Westduitse vracht-
autobestuurders legden bij wijze
van proef meer dan 3000 km af zon
der onderbreking en met de aan
wijzing op het allerlaatste ogen-
meüSi-omiiCLPn npvarrpn nnvpnnipn blik voor de onvermijdelijke half- vreugde, toen de „Vierkleur van
hei belangrijke vitamine A, welks *SSZJVjSSi lÜ
bloed. Dezelfde dienst doen echter
ook kwark, kaas of een glas volle
eetlepel magere
zijn geroerd. Deze
dkprodukten bevatten bovendien
verrichten,
bruiken zij bij-
van de ter be-
„„-„ei schikking staan-
fiie^«i de zuurstof- Terwijl echter een
van zuurstofrijk bloed voor-
n,'nbr^' roert rrogWelif d" S!
verarming aan zuurstof van de her-
fvnt"rvan Te, wl«dui{2 wuskraem wor
SSL velen zelfs lichtvermoeide autorij- pu,lmg hitgerohakeld.
SïïïïïK de" aa" ean «kt™ d°sis deze
Vitamine te nemen in de vorm van
Sffïïieli!»,ho°g gedoseerde medicijnen
chanische arbeid v:: i..so fric »p
Niettemin zijn er duidelijk v
kon wapperen. Hebben zij nu
nog reden tot vreugde?
Zuid-Afrika was ons een
steun toen een groot deel van
heid
sies stemmen
weliswaar de bestuurder niet di-
echter menigmaal in een soort
toestand, die niet ongelijk
de hypnotisohe halfslaap of
de ogen tegen te gaan.
Daarentegen is de werking van
kunstmatige opwekkende middelen
vanaf sterke koffie tot de ge
vaarlijke Weckamin-preparaten toe ademing
zeer twijfelachtig. Want, afge
zien van hun zenuwverwoestende
schadelijkheid, die bij gewoonte-
schuwlngssignalen: steeds terug- de wereld ons aanviel, toen 1
alleen stonden in de strijd voor
de kleine bevolking van Ne-
betere zuurstofvoor
ziening van het bloed verschaffen.
Ook wanneer er links van ons
plotseling een inhalende wagen
deel overeen met de ervaringen
van hun Westduitse en Ameri
kaanse collega's: in verreweg
de meeste gevallen heeft niet
de machine doch de mens ge
faald.
Autobaan-hypnose
groot waakdroom. Met zijn starre.
glaasde blik kan hij
rijdende vrachtwagen
zien of zelfs
helemaal
echte faal-
sen-s het gehele gecompliceerde gebruik met de dosis toeneemt,
raderwerk van het menselijk li- vervullen zij het gestelde doel opduikt, die wij niet in de achter-
chaam in gevaar. Tegen dit ge- slechts schijnbaar: talrijke des-
beschermen de hersens zich kundigen zijn van mening, dat zij
gevaarsig- slechts een overprikkelde waak-
door het uitzenden
ïücinatïe komem die" de vluchtige ve,rmoeid- toestand scheppen, echt niet op- uitrusten. De korte pauze blijft
ïiincio in v.,rohiinin<r »n harHnA. heid- waarmede het de andere or- merkingsgave en reactiesnelheid
ganen dwingt hun werkzaamheid kunnen vergroten. Want inderdaad
H" prikkelen deze opwekkingsmidde-
len slechts het vermoeide organis-
van de Nieuw-Guineër zijn
weest. Wij hadden die steun
broodnodig, wij zijn er dank
baar voor, maar zijn wij daar
door in moreel opzicht sterker
geworden?
KLACHT
illusie in verschijning en hardnek
kigheid ver overtreft: bij een on
derzoek naar dit fenomeen door de
Harvard universiteit vertelde
te verlangzamen of anders
stellen om daarmede minder zi
rijder, dat hij voortdurend onder ,'a namè" <™ate
Jh,m. cfaaicor.c+rMgtjgg »n brug- -de hersens. die dan meer zuurstof
ons sterkste wapen tegen de
opgehelderde oorzaak" die als
spook aan de rand
het be-
Uiteraard
reconstructie
het ongeval
gelijk. Heeft de berijde;
slissende onderdeel van een se
conde de ogen gesloten, het stuur
wiel losgelaten of juist op het gas
pedaal inplaats van op het rem
pedaal getrapt? Zelfs wanneer hij
er het leven afbrengt, is zijn com
mentaar in de regel raaer vaag:
,,Ik weet niet wat er gebeurd
ik weet alleen zeker, dat ik n
in slaap gevallen ben". Hoogst
waarschijnlijk was hij inderdaad
niet „ingeslapen", maar alleen op
het punt dit te doen: hij bevond
zich in die overgangstoestand tus
sen slapen en waken, waarii
wilskracht ;n de zelfcontrole
lamd zijn, waarin het
ero betrouwbare bogen was^öorïêroden'em SÏÏIr
i het verloop van Mg steeds weer boeren, die met
Men klaagt in Zuid-Afrika.
dat men zijn standpunt niet
begrijpt, dat men de feiten ver-
de straat- draait en vals voorstelt. Wij
kennen die klacht, ook wij heb-
ZOELOEMEISJE
één van de 9 miljoen
verschillende aard:
algemene verslapping, behoefte
aan slaap, zwakkere werking van
de zintuigen, Vermindering van
concentratievermogen en reactie- ttrtrirtrtrtrtrtrti-tr
tee'sDreken-1 hier snelheid kunnen tegelijkertijd of
re spresen, nier .|kaar ontreden- in de meecte
grote hooiwagens de autobaan
Om zulk een „gehypnotiseerde"
autorijder te wekken, is het vol
doende hem
komt de beruchte meerijder zijn
nut bewijzen, die het
de'rijder'i'rrUoren." aal ®SS5 OWvaUeu.
hem echter zeker „wakker" hou-
'dat'üiliiêt den. De psychologen van de Har-
Hoogst- vard universiteit bevelen aan bij
hij inderdaad de bouw van autobanen
tot voortgezette inspanning weg loert.
«mi mum i mini «in ii ii i iii ilium
elkaar optreden; in de meeste
gevallen zijn zij de oorzaak van de
„onlekende oorzaken" van die ge-
De derde weg
brengen. In de Verenigde
Staten wordt sinds kort met een
bijzondere vorm van straatdek ge-
experimenteerd. het zg. ,,jank-as-
DR,E wegen heeft de kerk
naar de wereld. De weg
van de verkondiging, de weg
van de taal of van het horen
dat, zei ik, is de eerste weg.
Maar -deze weg is zo vaak ver-
heftig optreden. Want j sperd in een wereld
riikeliik en overvloe- r to „o
Maar om hen op te doen treden
is het helemaal niet nodig eerst
urenlang ononderbroken te hebben
gereden. Juist na een rijkelijke
pauze voor middag- of avondeten
slechts langzaam en onzeker ko-
Ook hier: oorsaak onbekend!
der snel
juist na een rijkelijk en overvloe
dig maal heeft het spijsverterings
apparaat veel extra zuurstof nodig,
welke ten koste gaat van de her
senen: de bekende „spijsverte
ringsvermoeidheid" is voor de rij-
- gevaarlijker omdat hij
zich juist na de pauze „uitgerust"
voelt Heeft hij bovendien bij het
eten wat wijn of bier gedronken,
dan wordt het gevaar verveelvou
digd: want juist die kleine hoe
veelheid alcohol die ver onder
de grens blijft welke geldt voor
„dronkenheid achter het stuur"
kan verlammend werken op be
paalde hersencentra, bepaalde
remmen losgooien, de oordeelsbe
voegdheid vertroebelen en een be-
driegelijk gevoel van zekerheid en
zelfvertrouwen geven, welke een,
anders voorzichtig, rijder tot gro
tere snelheid verleidt en hem meer
„moed" geeft bij het inhalen.
Melk inplaats van
koffie
Maar niet alleen een te rijke,
ook een onvoldoende maaltijd kan
de rijder noodlottig worden. Want
het menselijk lichaam heeft naast
de zuurstof ook nog andere „brand
stoffen" nodig, boven alles de on
ontbeerlijke, uit koolhydraten om
gezette, druivensuiker.
Het gelukte de arts van de Ame
rikaanse luchtbasis Randolph in
Texas het aantal ongevallen „door
onbekende oorzaak" belangrijk te
te veel talen gesproken wor
den; waar al te veel lawaai en
geschreeuw is; waar de woor
den te veel verschillende dub
belzinnige betekenissen heb
ben; Waar te veel misverstand
kan voorkomen. Bovendien:
slechts wie oren heeft om te
horen, kan horen. Slechts wie
over een zekere affiniteit en
een zekere gevoeligheid mag
beschikken, kan de woorden allemaal zo best
verstaan. Men mag ongetwij- bedoeld,
feld verwachten dat de Heili
ge Geest nog voortgaat te
werken en de harten te ope
nen. Maar men mag tegelijk
niet berusten en zich niet ge- gemeendeTwel-
linge toewijding. „Zie hoe lief noodzaak van ziekte- en onge-
zij elkander hebben!" vallenwetgeving, voor bejaar-
Doch daarnaast staat de kerk denzorg en voor maatschappe-
de derde weg open. Die van lijk werk. Laten we niet ver-
de dienstbaarheid. Ik zou geten dat de jeugd uit de 18e
daarvoor het bijbelse woord eeuw om maa
kunnen gebruiken. Dat woord van deze zaak te
heet „diaconia", diakonie. Maar alleen aan de. diakonie het
dat woord is al weer al te be- derwijs te danken heeft,
kend geworden; het heeft een dien het jeugd
trirü-ü-irtrtrtrüó
de mens van nature ondank
baar. Een mens in nood wil
wel graag bijstand verlangen,
maar als de nood voorbij Is,
wenst hij niet herinnerd te
facet worden aan zijn vroegere el-
>n lende en de daarin genoten
weldaden. En zo kon het ge
beuren dat de diakonie
oedige danks haar fantastische hulp j
lange geschiedenis ach- huize was! Werkelijk, de dia- toch in een kwaad gerucht -
ter zich en die geschiedenis konie heeft in het verleden kwam te staan, In het kwade
is niet erg geschikt om dat machtig grote dingen gedaan, gerucht van de zieltjes-winne-
woord nog geliefd te doen zijn. Maar de <nakonie heeft aan al rÜ- En in het kwade gerucht
Daarvoor is die oeschiedenis dit werk één modlottige /out -»-*■-J
te triest. laten kleven. Zij verrichtte
JCIGENLIJK zou ik hier haar diensten niet belangeloos.
heel veel over moeten Zij diende en zij eiste al-
zeggen. De kerkelijke diako- thans bepaalde uitingen der P°cer >'aiensl
nip heeft het ker/c. En wat ik daarmee
de christelijke dwang.
Zie daarom moet ik het
woord „diaconia" toch maar
liever uitschakelen. Ik spreek
liever over de „dienst" der
Uit de
VOLKSWIJK
makzuchtig afmaken van de
roeping der kerk door alleen
maar met woorden aan te ko
men.
Daarom vindt de kerk
zeiden we ook de weg der
zichtbaarheid in haar gemeen
schap. Zij verschijnt temidden
van de wereld als een geheim
zinnige en wonderbaarlijke
gemeente waar een samen
leving gevonden wordt, die
buiten haar grenzen ondenk
baar is. Zij trekt mensen tot
Christus doordat zij iets bezit
wat jaloers maakt: een onder
linge verbondenheid, een on
derling begrip en een onder-
dankbaarheid.
Zij diende
en maar al te
heeft, daartoe
in staa* gesteld
door de ontel-
door macht te
dadige offers van de gemeente verwerven over degene die zij
ongetwijfeld heel veel goed tv kuip kwam.
gedaan. Ze heeft zieken ver-
pleegd, bejaarden voor de on- M grijpe m\j goed. de
dergang bewaard, wezen op- dt"k°™ heeft dit zeker
genomen en grooloebroehl. ar- ïlet ,met b°°! gedaan,
men geholpen in een tijd dat
nog geen enkele sociale be
bestond. Men kan "ond het vanzelfspre-
doel is eigenlijk na het bo-
ensiaande al duidelijk. De ge-
'iu'tl tlieemw in de wereld om de
,1 buitenstaanders te helpen. Zij
j j weet dat die buitenstaanders
™r deze hulp heel hard nodig
liefde om daar- hebben. ze leven immers
een wereld waarboven de he
mel geen dak meer welft. Zij
leven in een god-loze wereld,
zonder verleden, zonder heden
en toekomst. Zij leven in een
harde meedogenloze wereld,
waarschijnlijk Maar alle dienst moet geschie-
nagedacJit. den zonder bijbedoelingen. Zij
mag er niet op uit zijn zieltjes
Zij mag zelfs niet
zeggen dat deze diakonie de kend haar gesteunde
weg heeft gebaand voor alle men ter kerke dingen; dat pogen goodwill te kweken. Zij
hedendaagse vormen van ver- h?ar wezen belijdenis deden ontspruit enkel aan het weten
zorging. Het is in eerste in
hei weeshuis zouden dat God naar
gaan verlaten; dat haar
omgezien
stantie de diakonie geweest. pleegde „eken zich
die overheid en bedrijfsleven herstel volgzame schapen der
de ogen geopend heeft voor de kerk zouden betonen. Nu is
heeft in een tijd dat wij i
kun Hem niet zockten!
WIJKPREDIKANT
órüïrüóIrtiïrirüirirïrtrïrït-üliit-triitrCiirlrüü-üó-ütc-üïz-tiit-ü-a-üïrïrü
boek) niet competent
is. Veel treffender is de tttlei-
ding van dr. J. J. Buskes Ji
Omdat deze de apartheid ver
oordeelt, is het fout
zoals gebeurt
vijand van het Zuidafrïkaam
volk te zien. Van dr. Bustel
mag men vertrouwen, da:
behorend tot de generatie
omstreeks de Boerenoorlog ge
boren is, in een kring, die
Zuid-Afrika medeleefde,
ling was van de Domplein-
school, Zuid-Afrika zal kunnen
en willen begrijpen. Zijn
oordeling is er niet minder
krachtig om, ook al onthoudt
hij de auteur van het boet,
Huddleston, zijn kritiek nieL
Huddleston heeft inderdaad
grote fouten. Hij weet nieli
van de geschiedenis en de taal
van het Boerenvolk, hij
een volkomen foute voorstel
ling van haar Calvinistisch ge
loof. In zijn felheid schrijft hi
dingen, die elke hoop doei
verliezen, dat zijn boek enige
invloed ten goede zal hebber,
'op de Zuid-Afrikaan.
SLACHTOFFERS
Maar Huddleston heeft rijn
Zeven, werk en liefde gegeven
aan de arme stakkers in Johan
nesburg, die het slachtoffer
worden van de apartheidspoli
tiek. Wat hij schrijft is een
hartverscheurend beroep op het
geweten. Er gebeuren in Zuid-
Afrika dingen, die niet bekend
zijn in de buitenwereld, ook
niet in Zuid-Afrika zelf. Daar
om moet dit bock gelezen wor
den ondanks zijn eenzijdigheid.
Omdat hij Christen is. Omdat
hij de mensen voor wie hij pleit,
liefheeft en hen kent. Omdat
het de boeklezer aanspoort tot
verdere studie zowel van de
kritiek op Zuid-Afrika als van
de enthousiaste pleidooien voor
de apartheid, waarin ook weer
zo vele goede bedoelingen ge
legen zijn. Alleen vraagt men
zich af: Komt men er met goede
bedoelingen. Vooral, als die
bedoeling aan een groot be
volkingsdeel worden opgelegd
zonder te luisteren naar hun
stem, zonder te rekenen met
hun wensen en hun rechten. En
zonder hen te kennen.
Daartegenover kan men vra
gen: Wat haalt een beroep uit
op de wereldopinie, waarvan
wij de onwaarachtigheid en het
farizeïsme kennen. Zal men het
boek slechts lezen om zich te
keren tegen Zuid-Afrika of zal
men na het lezen het oog rich
ten op eigen omgeving en zich
eens afvragen wat zijn eigen
fouten zijn.
De apartheid in Zuid-Afrika
is voor Nederland een benau
wend probleem, omdat het een
volk betreft waarmede wij ons
nauw verbonden voelen, omdat
er een strijd gaande is tussen
het Christendom, het commu
nisme en de Islam om de ziel
der bevolking van geheel Afrika
en omdat wij strijden moeten
om de ziel van onze onderdanen
'v Nienw-Guinea.
Mr. J. J. W.
Zwarte vlekken od Johannesburg,
door Trevor Huddleston Vertaling
door G. J. Geurtsen, uitgave Het
Spectrum, Utrecht/Antwerpen.
