Eelde snakt naar jonge
verkeersvliegers
Vandaag stelde prins Bernhard
nieuwe gebouwen in dienst
Chefarfraè^;4-
Rode Kruis-campagne bij
negentigjarig bestaan
Velser tunnel wacht op
dagelijks 12.000 auto's
Bezitsvorming geen punt
van conflict in kabinet
Welke regering voor Denen
WOENSDAG 15 MEI 1957
Opleiding nog aan trekkeli jker
(Van een speciale verslaggever)
VANDAAG BEREIKTE de Rijksluchtvaartschool, die nu al weer vele
jaren bestaat, een mijlpaal, doordat prins Bernhard de nieuwe ge-
bouwen op het vliegveld Eelde de Groningse luchthaven op Drents ge
bied officieel in gebruik stelde. Dank zij die luchtvaartschool werd Eelde
I een van de drukste luchthavens van ons land. Men is zo gauw geneigd bij
j het spreken over de videgerij alleen maar aan de wereldluchthaven Schip
hol te denken. Maar thans is het zo, dat op Eelde meer starts en landingen
plaats hebben dan op welk vliegveld elders ook.
En het wordt er nog steeds drukker
Moest in het jaar 1955 genoegen wor
den genomen met 33.276 landingen, in
het jaar 1956 waren het er 10.000 méér.
I terwijl het bezoek van buitenlandse vlieg
tuigen eveneens sterk is toegenomen: in
1955 81 en in 1956 161. Men verwacht,
dat deze stijging zioh in nog sterker
mate zal voortzetten, daar buitenlanders
graag een bezoek aan Nederland bren
gen via Eelde. Waarom? Omdat zij lie
ver landen op een secundair vliegveld
hetgeen niet alleen gemakkelijker is wat
het landen betreft, doch ook t.a.v. de for
maliteiten.
Vliegen is doodgewoon
Dit alles is voor de leiding van het
vliegveld aanleiding geweest, nieuwe
maatregelen te nemen. Men weet, dat
een bezoek aan Schiphol op het pro
gramma van vele vakantiegangers staat
Wanneer men op een vlieghaven rond-
I wandelt en men spreekt met de verschil
lende functionarissen, die er werkzaam
zijn, dan komt men eigenlijk tot de over
tuiging, dat het vliegen „doodgewoon" ls.
maar de massa denkt er anders over.
Het jyerkt op de verbeelding van de men
sen en daarop gaat men nu in Eelde spe
culeren. In de eerste plaats heeft men
een glooiende „kijkhoek" voor het pu
bliek aangelegd, zodat men in de ge
legenheid is de verrichtingen van de
vliegers goed gade te slaan. En voorts
zullen rondleidingen worden gehouden,
waardoor men in de gelegenheid wordt
gesteld, de start- en landingsbanen, ver
schillende apparaten, de Rijksluchtvaart
school, enz. enz. te bezichtigen. Het is
de bedoeling, dat rondritten worden ge
maakt (in het Broadway-treintje uit As
sen), waarbij deskundige voorliohting
wordt gedaan.
Modernste apparaten
aanwezig
De luchthaven Eelde heeft gedurende
de laatste jaren een enorme verandering
ondergaan. Bij het begin van de nieuwe,
brede toegangsweg zijn ruime parkeer
terreinen aangelegd. Op het „stations
plein" tekent de uitbreiding van het sta
tionsgebouw, waarop een moderne ver
keerstoren zal verrijzen, zich reeds dui
delijk af. De luchthaven zal -worden uit
gerust met een apparatuur van het
nieuwste type, waardoor Eelde te zijner
tijd tot de modernste luchthavens van
Europa zal kunnen worden gerekend. Dat
is trouwens ook nodig, omdat het hier
een vliegveld betreft, waar vliegers hun
opleiding krijgen, zodat de nieuwste vin
dingen ln Eelde direct in praktijk moe
ten worden gebracht.
De nachtverlichting bestaat thans nog
uit petroleum-stormlantaarns, maar een
moderne verlichting is in aanbouw. Dan
sullen langs de landingsbanen niet min
der dan 384 lichten worden aangebracht,
die zelfs vanuit het vliegtuig dat wil lan
den kunnen worden bediend. Het gaat
erom, dat b(j nevelig weer de landings-
lichten fel dienen te zfln, maar bö hel
der weer beslist niet, daar de piloten
van vliegtuigen die wensen te landen,
hiervan hinder ondervinden.
9t Begon met de
sportvliegerij
Zo is het initiatief van de voormalige
burgemeester van Eelde, de heer J. G.
Legro, uitgegroeid tot een omvang, die
hij misschien wel gehoopt, maar niet zal
hebben verwacht. Het lag aanvankelijk
immers in zijn bedoeling, de sportvlie
gerij ter wille te zijn. Hij zorgde voor
een lamdingsterreintje voor een Groning
se vliegenthousiast, een veldje zonder be
tonnen startbanen. De opvolger van de
heer Legro, burgemeester mr. B. Stru-
ben, is niet minder geestdriftig, daar hij
tn de luchthaven al gauw grotere mo
gelijkheden voor zijn gemeente zag. Zo
werden op 1 november 1953 een beton-
baan met een lengte van 1280 meter (de
hoofdbaan) en een tweede baan van 1500
meter opengesteld. Enige jaren later
had de hoofdbaan reeds een lengte van
1800 meter. En in het jaar 1951 werd
Eelde uitwijkhaven voor Schiphol; ter
wijl in 1954 de Rijksluchtvaartschool er
begon te „lessen"
Het personeel en de leerlingen van de
school zijn ondergebracht in het gebou
wencomplex van de Rijksluchtvaart
school. een complex, dat is gebouwd op
een aan de noordzijde van het vliegveld
gelegen terrein ter grootte van ongeveer
tien ha.
De jongelui worden er beslist niet in
de watten gelegd, doch dat ze in het
keurslijf van de militaire tucht worden
gesnoerd kan men nu ook weer niet zeg-
Ze moeten echter van aanpakken
i. Vandaar dat een oudgediende zich
ironisch de opmerking liet ontval-
„Een papegaai kan wel aardig
praten, maar een vlieger is het niet
Er zijn nog altijd mensen, die ln de
R.L.S. een soort verlengstuk zien van
de militaire dienst, of een voorportaal.
Vooral ouders doen dat graag. „Als hij
10'n straalvliegtuig moest,
geen bezwaar tegen heb
ben, dat hij verkeersvlieger werd", zeg-
hebben. Maar nog daargelaten,
gelijk zouden kunnen hebben hei
i6 niet waar. Tussen zijn achttiende en
tweeëntwintigste jaar moet de jongen in
militaire ddenst. En als hij vlieger wil
worden, en al in opleiding is daarvoor,
ligt hef voor de hand, dat de militaire
luchtvaart beslag op hem legt. Maar zo
wel de K.L.M. als de R.L.S. ze zul
len het nooit openlijk bekennen vin
den dat eigenlijk maar een onplezierige
onderbreking.
Want Nederland heeft verkeersvliegers
nodig. Heel hard zelfs. En om die te krij-
1 van jongens worden ge
keurd. Doch er blijven maar heel wei-
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
het i
nig geschikte over. Van die overblijven-
den moet men leiders maken, zulks voor
rekening van de staat en van de K.L.M.
En voor een heel klein gedeelte voor re
kening van de leerling zelf. En als hij
dat kleine gedeelte niet kan betalen, kan
hij het later terugverdienen, bij de
K.L.M. Dus daar zit het niet in, als zich
te weinig adspirant-verkeersvllegers aan
melden. Het komt soms, omdat de
ouders er huiverig voor zijn. En dikwijls
ook, omdat zo vaak gedacht wordt: dat
vak is zo moeilijk, daar kom ik toch
nooit inOok dat is een sprookje.
!t worden afgerekend.
Is vliegen een
moeilijk vak
Vliegen is niet moeilijker dan een ande:
vak: ingenieurarts, advocaat. Alleen: Als
je in zo'n vak niet de juiste karakter
structuur hebt, of de aanleg mist, zul je
er niet zoveel succes in hebben als de-
geen, die deze eigenschappen wel beztt.
Als de adspirant-vlieger niet uit het
goede hout gesneden is, zal hij ineens
helemaal ongeschikt zijn. Het is sim
pel gesteld alles of niets.
Onze overheid maakt het de jongens
gemakkelijk. Want al op de h.b.s. of het
„gym" kunnen ze beginnen met vakan
tiecursussen en zweefvliegen. Ze krijgen
Eelde te zien en ze gaan mee de lucht
in. Ze kunnen hun studie tevoren bekij-
En nu kunnen ze dan ook precies zden,
waar ze komen. Ze zullen de gebouwen
op Eelde zien, het internaat, waar ze
meer dan een jaar hun tehuis hebben.
En verder de sympathieke jonge Rot
terdamse luchthaven een baan en een
grasmat als een biljartlaken waar de
eerste opleiding begint. Het zal ze niet
slecht bevallen. Want Eelde is mooi. En
de accommodatie is er het beste bewijs
voor, dat het de overheid, en al diege
nen, die belang hebben bij een jong en
enthousiast vliegerkorps, ernst is met de
werving van zulke mensen.
7ei cle, üzoon op Uw cUs■-
Serie postzegels
en groot défilé
(Van t
r verslaggevers)
sche Roode Kruis in heel ons
land zijn jaarlijkse campagne (de
tiende na de bevrijding). U weet wel,
de actie om nieuwe leden te werven
i om geld in te zamelen.
Men hoopt in dit jubileumjaar op
een extra groot bedrag (150 miljoen),
want het Nederlandsche Roode Kruis
bestaat 90 jaar.
Twintig juli wordt dit jubileum fees
telijk in Scheveningen gevierd. Dan
wordt 's morgens ln Seinpost de alge
mene vergadering gehouden en 's mid
dags vindt een feestelijke bijeenkomst in
het Kurhaus plaats met een défilé en
met het eerste optreden van de zojuist
gestichte Rode Kruis-drumiband. Ook
worden er op die dag de nationale Rode
Kruis-wedstrijden gehouden.
Om de financiële actie kracht bij te
zetten wordt er ook een serie Rode
Kruis-postzegels uitgegeven, waar
van de verkoop tussen 19 augustus
en 19 oktober valt.
Reeds voordat ons volk zijn ruim
5.100.000 op giro 777 stortte, had zijn
Rode Kruis reeds voor meer dan een
miljoen aan goederen naar Hongarije
kunnen zenden. Later is er voor ïVz mil
joen aan goederen onder de vluchtelin
gen in Oostenrijk verdeeld, werden er
vrijwilligers naar deze kampen gezon
den. werden de Hongaren in Utrecht en
Budel opgevangen. Op 30 juni wordt deze
hulp afgesloten, maar dan blijft het pro
bleem der 13.000 Hongaren in Joegoslavië
Buiten de hulp aan de Hongaren werd
er in tal van landen geholpen voor meer
dan 250.000 aan goederen; tferwijl er
voor de mijnramp in Marcinelles alleen
al bovendien 225.000 aan goederen ter
beschikking werd gesteld.
Nieuw schip
Hongarije
Het afgelopen jaar heeft het Rode
Kruiswerk wel op een zeer bijzondere
wijze zijn nuttigheid kunnen demonstre-
De naam Hongarije zal in de anna-
van het internationale Rode Kruis
grote, vlammende letters geschreven
blijven. Het is bewezen, dat alleen het
Rode Kruis toegang had tot Hongarije
ïn moment, waarop alle andere we-
waren afgesloten. De Rode Kruis
hulp is zeer effectief geweest.
nmnhi
Eind september
mogelijk open
nele bouwmethode het geval
geweest. Dit bouwkunstige ezelsbruggetje
•erd in de wandelgangen van de Velser-
tunnel algauw „operatie-ananas" ge
noemd. zulks met het oog op schijven
D°
(Van onze speciale verslaggever)
OOR DE nieuwe tunnel bij Vel-
sen reed gistermiddag de eerste
autobus en het was ons gegund daar
mede in te zitten. Een historische ge
beurtenis. in het leven geroepen om
gewaar te doen worden van
de laatste fase van dit gigantische
tunnelproject.
Eind september of anders begin okto
ber toch zullen de spoorweg- en auto-
tunnels voor dit verkeer toegankelijk
zjjn. Dan wordt een dagelijkse toevloed
12.000 auto's verwacht. Dat allemaal
een tunnel die, breeduit gemeten,
berekend is op een dagcapaciteit van
60.000 wagens. Ruimte te over dus, in
>rste aanleg.
De 12.000 auto's die dagelijks door de
tunnels zullen snellen, zullen een grote
ontlasting van de overige oeververbin
dingen geven, zo meent de hoofdinge-
jr-directeur van de rijkswaterstaat, ir.
M. Ie Cosquino de Bussy. Verwacht
dt bijvoorbeeld, dat de pont bij Bui
tenhuizen door de nieuwe tunnel ontlast
den. terwiil bovendien de nieuwe
brug bij Schellingwoude. die ook dit Jaar
gereed komt, een grote ontlasting var
srige oeververbindingen mee za
brengen. Begin deze week heeft mer
juist de laatste moot van de spoorweg
tunnel in beton gestort.
Operatie Ananas
Van de problemen, waarvoor mer
deze tunnelbouw kwam te staan was
de moeilijkste die van de voltooiing
het noordelijke ventilatiegebouw. Daar
mee kon in april 1957 pas begonnen woi
den, maar ter bespoediging van de bom
werden de zes meter hoge betonnen or
derstukken van de schachten, waarin de
ventilatoren moeten worden geplaatst,
niet ter plaatse gestort zoals bij
zuidelijke gebouw werd gedaan doch
opgebouwd uit van tevoren gereed ge-
'oaakte schijven die, snel op elkaar ge-1
flapeld, de metselaars gelegenheid boden
Wegenplan
ie verharding van de toeleidingswegen
de onmiddellijke nabijheid van de
tunnel wordt thans aangebracht. Op een
fundering van schrale beton en kiezel
slag wordt ten zuiden van het Noordzee
kanaal op de nieuwe rijksweg no. 9 reeds
de asfalt-betonlaag aangebracht en be
noorden het kanaal gebruikt men in plaats
asfaltbeton een asfaltslijtlaag. Ver
der zijn er vele bijkomende werken reeds
voltooid of in meer of minder gevor
derde aanleg. Wie zulks waarneemt er-
pas hoe gigantisch, nk het tunnel-
Dit beeld ongeveer zal de auto
mobilist in de nabije toekomst
te zien krijgen, als hij onder het
Noordzeekanaal doorrijdt. De
Velsertunnel is nu zover klaar,
dat gistermiddag de eerste
autobus van zuid naar noord
kon rijden. Eind september of
begin oktober zullen de Velser-
tunnels officieel worden
geopend.
project, het daarop direkt aansluitende
wegenplan eigenlijk wel is.
Dit ver om zich heengrUpende net van
wegen gröpt naar belde kanten van het
Noordzeekanaal diep ln het provincie
vlees, met als uiterste raakpunten Haar
lem en Alkmaar. Vele huizen en huisjes,
inclusief boerderijtjes en zelfs een com
pleet station van Beverwijk zullen nog
onder het mes van de wegenbouwers-
onteigenaars moeten vallen. Aan alle
weggebruikers wordt gedacht, maar In de
eerste plaats toch wel aan de autobezit
ters.
Binnen twee jaar komt er een hieuw
Rode Kruls-schlp voor chronische Inva
liden in de vaart. Dan zal Kasteel Sta-
verden zijn diensten staken. Dit nieuwe
schip kan in tijd van nood als hospitaal
schip dienst doen. Hoe nodig dit is, heeft
de watersnood van '53 wel geleerd.
De andere activiteiten van ons Rode
Kruis hebben zich alle uitgebreid. Het
Herari Dunanthuis te Zeist zal worden
uitgebreid om nog meer chronische jon
ge invaliden een vakantie te kunnen be
zorgen. Het informatiebureau werkt nog
12 jaar na de oorlog op velerlei gebied.
Het jeugd-Rode Kruis breidt zijn werk
uit. De trombosedienst groeit uit. De
vaattransplantatiedienst gaat dezer dagen
zijn werkzaamheden beginnen. Het werk
van het lectuur-depot-fonds neemt toe:
60.000 boeken in '56 en 160.000 kg aan
tijdeshriften.
Aan de Slotervaart te Amsterdam
wordt medio augustus een speciaal labo-
torium voor de bloedtransfusiedienst in
gebruik genomen.
Persoonskaart
En dan is er een zeer belangrijke
zaak in voorbereiding. De medische
persoonskaart, zoals deze in West-
Duitsland reeds in gebruik is. Zeer,
zeer belangrijk by ongevallen.
Slechts één taak van ons Rode Kruis
is in '56 stabiel gebleven, nl. die van het
vrijwilligerskorps. Er zijn thans 13.000
helpers in een goed getraind korps on
dergebracht Dit aantal is echter te wei
nig. Ons Rode Kruis hoopt nu maar. dat
er in dit jubileumjaar ook op dit gebied
vooruitgang moge zijn, want het werk
van het Rode Kruis is nodig, dat is reeds
te vaak bewezen, dan dat er nog lang
bij behoeft te worden stil gestaan.
Negentig jaar Rode Kruis in ons
land, laat Nederland duidelijk ma
ken, dat het dit waardeert.
Bö de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot regeling van de aan
spraken van Nederlandse werknemers op
uitkeringen krachtens Duitse rentever
zekeringen. Het gaat hier om Nederlan
ders. die tussen 13 mei 1940 en 1 september
1945 in het Duitse rijk in loondienst zijn
Staatssecretaris in Eerste Kamer
DE
Optimistisch
De staatssecretaris was over de toe
komstige ontwikkeling van de bezitsvor
ming heel wat optimistischer gestemd dan
prof. Molenaar (lib.), die overigens te ken
nen gaf alle regeringsmaatregelen op het
gebied van het sparen met vreugde te zul
len begroeten. Maar de verwezenlijking
van hun idealen zal de minister noch de
staatssecretaris gemakkelijk vallen, gezien
nu eenmaal de afwijzende houdring van de
socialisten, die op grond van hun begin
sel geen warme voorstanders zijn van het
particuliere bezit en die zweren bij het
collectieve sparen. Er zijn echter nog an
dere moeilijkheden, voor de oplossing
waarvan ook de heer Romme geen uit
weg heeft aangegeven, maar aan de tot
standkoming en handhaving waarvan ook
hij ten dele heeft meegewerkt. Prof. Mole
naar wees in dit verband op het grote be
lang dat voor de bezitsvorming is geJegen
in de waardevastheid van het geld en
in de zekerheid, dat het
Socialisten verloren vier kostbare zetels
T> UIM TWEE MILJOEN DENEN zön
gisteren ter stembus getrokken, om
een nieuw parlement voor 175 zetels te
kiezen, voor een zittingstyd van vier jaar.
De socialisten verworven het grootste
aantal zetels (70), maar verloren er vier.
De Agrariërs, na de socialistische de
grootste partö- boekten drie zetels winst en
bezetten nu 45 zetels. De Belasting Partö
heeft negen zetels.
Bij conservatieven en liberalen bleef de
toestand onveranderd (30 en 14 zetels). De
communisten verloren er twee. waardoor
ze nu nog slechts zes zetels bezetten.
Vanmorgen heeft de socialistische pre
mier Hansen formeel zijn ontslag inge
diend bij koning Frederik. Hij heeft
moedelijk de vorming van een coalitie
regering op brede basis geadviseerd. Het
is echter niet waarschijnlijk, dat een coa-
Toch is liet zo
UITHEEMSE LEKKERNIJEN
934) Wi
:e kijken
lakkelijk
ts over geheimichrift,
r inlichtingen vroeg,
olgende keer.
(Nadruk verboden.)
title tot stand komt, waarin zowel de so
cialisten als agrariërs zitting hebben. De
huidige regering van socialisten en libe
ralen kan niet wonden gehandhaafd, om
dat zij nu hun werkmeerderheid in het
parlement hebben verloren.
De conservatieven, agrariërs en de be-
lastingpartij hebben tezamen precies even
veel zetels, nl. 84. De communisten met
hun zes zetels tellen niet mee. omdat nie
mand met hen wil samenwerken. De po
litieke koers van de komende jaren hangt
dus af van de houding der liberalen, die
zullen moeten beslissen, of zij tot het so
cialistische of tot het niet-socialistrisctae
kamp willen behoren.
Omrekening pensioenen
in september gereed
(Van onze parlementsredactie)
Minister Struycken heeft gistermiddag
in de Eerste Kamer bij de behande
ling van de begroting van het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds voor 1957
meegedeeld, dat de omrekening en vast
stelling van de nieuwe ambtenarenpen-
sioenen tegen september a.s. zal zijn vol
tooid. Spoedig daarna zal de uitbetaling
volgen.
De Pensioenraad is met man en macht
bezig. De uitbetaling van het vierde kwar
taal zal geheel op de nieuwe pensioenen
zijn gebaseerd. De minister verwachtte
voorts, dat de sedert februari geboekte
achterstand tegelijk met het derde kwar
taal zal worden uitgekeerd.
De bewindsman deelde dit mee in
antwoord op vragen van de ohristelijk-
historische senator mr. J. van Bruggen.
De begroting van het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds werd zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Daroe-l-Islam wilde
Worosjilof bestoken
De voorlichtingsdienst van het militair
commando van West-Java deelt mede.
dat een plan van de Daroe-l-Islam om on
rust te wekken tijdens he btezoek van
Worosjilof aan Bandoeng voorkomen ls.
De dienst weigerde zich uit tc laten over
berichten betreffenda een hevig gevecht
tussen opstandelingen en veiligheidstroe
pen bij een brug op de hoofdverkeersweg
van Djakarta naar Bandoeng een of twee
dagen nadat Sukarno en Worosjilof wa-
(Van onze parlementsredactie)
STAATSSECRETARIS van p.b.o. en bezitsvorming, W. K. N.
Schmelzer, heeft gisteravond in de Eerste Kamer duidelijk laten uit
komen, dat er voor hem en voor minister Struycken geen aanleiding is om
te twijfelen aan de bereidheid van het kabinet om een redelijke bijdrage
te leveren tot bezitsvorming voor brede lagen van de bevolking. „Als wij
m dit opzicht geen vertrouwen zouden hebben in het kabinet, dan zou het
voor ons geen enkele aantrekkelijkheid hebben er deel van uit te maken",
zo zei de heer Schmelzer en hij voegde er aan toe, dat er ten aanzien van
de bezitsvorming geen sprake is van een ernstig.conflict in de boezem der
regering.
De staatssecretaris zei dit over de
hoofden van de senatoren heen tot
prof. Romme. die zaterdag j.l. In de par
tijraad van de K.V.P. had verklaard, dat
het „ernstige overweging verdient de me
dewerking van de K.V.P. aan het kabinet
te beëindigen als dit in zijn intern be
raad niet tijdig tot oplossingen zal weten
te komen over de kwestie van de bezits
vorming". Uiteraard had deze uitlating
ook de aandacht van de Eerste Kamer ge
trokken. die juist gisteren de begroting
van p.b.o. en bezitsvorming behandelde.
Ongerust over de ongerustheid van prof.
Romme bleek met name de voorzitter van
het N.V.V., de heer Van Wingerden (soe
te zijn. Hij meende in de opmerking van
de K.V.P.-leider een veroordeling van
het kabinet te zien en dit was voor hem
aanleiding te vragen, of de staatssecreta
ris geen middel wist om prof. Romme van
zijn gevoel van onbehagen af te helpen.
Aan een officiële reactie op de rede van
de heer Romme waagde de staatssecre
taris zich echter niet. Afgezien van het
feit, dat de rede hem niet in haar geheel
bekend was, voelde de heer Schmelzer er
niets voor nu reeds een interpretatie, laat
staan een verdediging van de inhoud en
de achtergronden te geven. „Aan een ver
dediging zal de heer Romme trouwens
toch geen behoefte hebben." zo veronder
stelde hij.
Voor de oplossing van het door prof.
Romme aangesneden vraagstuk van de
„kapitaalvorming voor de kleine man"
noemde de ttaatssecretaris in het bijzon
der twee „concrete aanknopingspunten"
Er is het (nog steeds in voorbereiding
zijnde) wetsontwerp tot urijstelHnp van
fiscale lasten over de werkgeversbijdra
gen ln spaarfondsen van werk
Hierbij wordt gedacht aan het beieggen
van de bijdragen in aandelen. Voorts ver
wacht de regering binnenkort het rap
port van de commissie voor bezitssprei-
dinp over de aandelenverwerving door ar
beiders. Dit rapport zal tot een nader in
zicht in het te voeren beleid kunnen lei-
of nog te verwerven persoonlijke bezit
veilig is en dat er vruchten van kunnen
worden geplukt. Juist deze twee hoofdza
ken lopen in deze tijd gevaar. Het gevaar
van inflatie bedreigt de waarde van het
bijeengeepaarde geld en over het privé-
bezit beschikt de overhead door middel
van blokkeringsmaatregelen (die ook door
prof. Romme gesteund worden!). Wil men
het 6paren bevorderen, dan moet men
deze factoren, die de neiging om geld
„weg te leggen" ernstig belemmeren, uit
de weg ruimen. Maar daartoe zijn de be
windslieden. die uitsluitend belast zijn
met de bezitsvorming, niet in staat; dat
is een kwestie van regeringsbeleid.
Deflatoire werking
Staatssecretaris Schmelzer, prof. Mole
naar beantwoordend, wees er op, dat één
van de middelen om de inflatie te bestrij
den (en daarmee een betere basis te
scheppen voor de bezitsvorming), de be
zitsvorming zelf is. Het sparen werkt de-
flatoir, d.w.z. als gevolg van het sparen
wordt er minder consumptief besteed en
dit komt het evenwicht tussen middelen
en bestedingen ten goede. De staatssecre
taris was er dan ook van overtuigd, dat
de geprojecteerde bezitsvormingsmaatre
gelen „een bijdrage zullen leveren tot het
voorkomen van een bestedingsbeperking.''
En wat het tweede punt, de onaantast
baarheid van het verworven of nog te
verwerven bezit betreft wees de staats
secretaris erop, dat een zekere beperking
van de beschikking over privaat bezit zeer
wel in het algemeen belang kan sön. Men
moet dat niet kwalificeren als een „uit
holling van het privaat bezit", vooral niet
als die beperking een tödelök karakter
heeft (zoals de blokkering van huur en
eigenaarslasten).
Naar de mening van de staatssecretaris
had prof. Molenaar het doen voorkomen
alsof de minister en de staatssecretaris
van binnenlande zaken, p.b.o. en bezits
vorming geen rechtstreekse Invloed op
het sociaal-economisch en monetaire be
leid van de regering zouden hebben, waar
door in feite ook hun ijveren voor de be
zitsvorming tot mislukking zou zijn ge
doemd. De heer Schmelzer moest deze
mening met kracht van de hand wijzen.
„Over alle economische en financiële on
derwerpen spreken wij mee en wij voe
len er ons mede verantwoordelijk voor,"
zo zei hij en hij voegde er aan toe: „In
het kabinetsberaad voelen wij ons alt
een soort bezitsvormingsgeweten."
Geen beperkingmaar
De heer Van Wingerden (soc.) gaf te
kennen, dat zijn fractie aan het streven
van de regering naar bezitsvorming geen
beperkingen in de weg zal leggen en hij
hoopte, dat de balans van het werk van
de staatssecretaris na vier jaar een saldo
zal te zien geven, dat ook de instemming
heeft van de P.v.d.A. Maar boven de par
ticuliere stelde de heer Van Wingerden
toch de collectieve bezitsvorming. Op dit
terrein ls nog zoveel te doen, dat men
aan persoonlijke bezitsvorming nog niet
toekomt. De heer Van Wingerden formu
leerde enkele desiderata: meer gelijkheid
t.a.v. de ontwikkelingskansen (geestelijk
bezit gaat boven materieel bezit), stabili
teit van het economische leven, met name
t.a.v. werkgelegenheid, voortgaande be
vrijding van de sociale angst, waarbor
ging van de bestedingsvrijheid, redelijker
inkomens en daarmee bezitsverhoudingen,
een zo hoog mogelijk loon.
De staatssecretaris wees er de heer
Wingerden op, dat het ideraai van een
zo hoog mogelijk loon nooit te verwezen
lijken i». wanneer men niet eerst aandacht
schenkt aan kapitaalvorming door sparen.
Om de voorwaarde voor loonsverhoging,
nl. produktieverhoging, mogelijk te ma
ken moet in de breedte en de diepte ge
ïnvesteerd worden, maar zonder kapitaal
vorming zijn die investeringen ondenk
baar en zonder sparen, zonder bezitsvor
ming. is kapitaalvorming niet mogelijk.
De bewindsman wilde deze kwestie oole
zien tegen de achtergrond van o.a. de
komende Euromarkt.
Gezonde samenleving
Behalve de heren Van Wingerden (soc.)
en Molenaar (lib.) hebben ook de heren
Van Bruggen (c.h.) en Hooy (kath. v.) het
vraagstuk van de bezitsvorming ter spra
ke gebracht. De heer Van Bruggen bleek
een groot voorstander te *ön van pcr-
sooniyke bezitsvorming, die individuele
onafhankelijkheid versterkt en met de
sociale zekerheid de basis vormt voor
een gezonde samenleving. Maar wil de
overheid ernst maken met de bezitsvor
ming, dan moet sö het wilde beest vsn
de inflatie temmen en het nihilisme je
gens het sparen opheffen, aldus spreker,
die er op wees, dat de inflatie een groot
materieel gevaar betekent voor de de
mocratische samenleving.
Zeer bedenkelijk achtte hij wat uit de
verslagen van de bankinstellingen over
1956 blijkt, nl. det de bestedingsdrang gro
ter i6 geweest dan de spaarzin. De heer
Van Bruggen betoogde, dat de spaarvor-
men, die er in de persoonlijke sfeer zijn,
fiscaal gesteund dienen te worden.
De heer Hooy (kath. v.) noemde het
een „kankerpJek in onze samenleving",
dat een groot deel van ons volk niet
méér aan persoonlijk bezit heeft dan wat
meubilair en een bescheiden verzekerings
polis. Hij vroeg o.a. bijzondere aandacht
voor het sparen door ambtenaren.
De begroting van p.b.o. en bezitsvor
ming te ten slotte zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen. Het debat over de
p.b.o. was niet bijster spectaculair. Ver
melden wij slechts de mededeling van
staatssecretaris Schmelzer, dat het bij de
Kroon ingediende beroep van het Land
bouwschap tegen het vernietigingsbeslult
van de S.E.R. inzake de heffingsverorde-
ning 1956 van het schap met advies is te
ruggekomen van de Raad van State en
thans bij de regering in vergevorderde
staat van overweging i*.
