Grote vraag in het debat: wat doet de K.V.P.? Generaal Wheeler wil schema met paar dagen slaan KAPOK Prof. Oud wenst verhoging van accijns op tabak doe^méér met fe KAAS WAÏÏ. s VRIJDAG i P.v.d.A. voor gerichte besteding (Van onze parlementaire redacteur) Het valt op dit moment nog te betwijfelen, of hét landbouwblokkerings- plan van de regering wel verworpen zal worden. Weliswaar heeft de VVD- fractie zich geschaard achter de bezwaren van de A.R. en C.H., maar het standpunt van de K.V.P.-fractie is nog zo in nevelen gehuld ,dat het jnoei- üjk is thans uit te maken welke kant deze fractie zal opdraaien. De heer Vondeling (soc.) heeft zich namens zijn fractie achter de landbouwpara- graaf in de bestedingsnota gesteld. De socialisten gaan ook akkoord met het regeringsvoornemen om een controle uit te oefenen op de bestemming van de gedeblokkeerde gelden. In dit opzicht staat de P.v.d.A. echter ze ker alleen, want de heer Droesen (kath. v.) heeft deze bestedingsdwang ten enenmale onaanvaardbaar geacht. De conclusie van deze K.V.P.-afgevaar- digde was nog al duidelijk. Aan de blok kering der gelden, bestemd voor verho ging der eigenaarslasten kan hij niet. althans zeker niet op dit moment, zijn goedkeuring geven. Maar halverwege zijn redevoering heeft de heer Droesen ge zegd dat de blokkering zo onsympathiek is, dat daaraan alleen „in uiterste nood zaak" medewerking kan worden verleend. De uitkeringen van de toeslagen op rogge en melk zullen pas begin 1958 geschieden. Wij kunnen niet een jaar vooruit kijken, aldus de heer Droesen en daarom kunnen ■'ij op dit moment onze medewerking niet erlenen aan een voorstel waartegen wij de grootst mogelijke bezwaren hebben. Ook al zou de k.v.p.-fractie ten slotte zwichten voor de argumenten van de regering voor de blokkering, dan blijkt de wijze van deblokkering nog een be langrijk geschilpunt. De heer Vondeling (soc.) heeft nl. gezegd, dat zijn fractie geen lek in de garantieprijspólitiek kan vaarden. En daarom vindt de P.v.d.A het juist dat er garanties worden gesteld vi de wijze waarop de geblokkeerde gelden t.z.t. zullen worden vrijgegeven. „Minis ter Hofstra kan geen geld weggeven", zi riep de heer Vondeling 'uit. Met dit stand punt nemen de socialisten zame positie in de Kamer duidelijk dat daardoor liet overleg in het kabinet nog wel eens bemoeilijkt zal worden. De socialisten willen dus water dichte garanties ten aanzien van de be steding van de f 50 min, die t.z.t. zullen worden gedeblokkeerd. Het was opvallend dat van de zijde der K.V.P. met grote voorzichtigheid werd gemanoeuvreerd. Zo heeft de heer Droe. sen zich met kracht verzet tegen de ver lagmg'van de grondrente, zonder echter maar met één woord op een motie te spelen De K.V.P. neemt genoegen me: bedrag dat voor de eigenaarslasten is uit getrokken. Het bedrag is gering, het zal verhoogd moeten worden zodra dit moge lijk is. Well cht dat voor de K.V.P. een uitweg uit de moeilijkheden wordt gevonden door de blokkering en de deblokkering wettelijk te regelen. Daarop heeft de heer DroescD (kath.v.) op aangedrongen. Niet homogeen De liberale oppositieleider prof. Oud, was me' grote zorg vervuld, dat dit j kabinet iet de kracht kan opbrengen, die thans vereist is. De regeringspartijen rich ten geen frontaanval op dit kabinet, i voeren een guerilla-oorlog, in de van moties. Wat blijft er op zo'n r van het gezag van dit kabinet over? Als men denkt zo te kunnen voortgaan, moet men dat ronduit zeggen. Maar er is nu eenmaal geen mogelijkheid om een ander kabinet te vormen. Deze ministersploeg ontbreekt het echter aan homogeniteit en aan vertrouwen van de Kamer. „Wij moe ten voort met de mensen", aldus de heer Oud, die langzamerhand meer genoegen schijnt te scheppen in de rol van humorist dan van politiek leider. Hoe het zij, de liberalen zijn ook voor een melkprijs daling. Volgens de heer Oud kan beter het accijns op tabak worden verhoogd. Naar zijn mening heeft minister Mansholt zijn landbouwpolitiek van het afgelopen jaar veroorieeld. De instandhouding van het platt nd vindt de V.V.D. voor de volkskracht van ons land onontbeerlijk Dat de minister van landbouw de kleine bedrijven wil saneren, begreep de heer Oud niet. Deze bedrijven verdwijnen van zelfsprekend. Bovendien vormen de kleine boeren het beste element in ling (soc.), die ook niet erg tevreden was over de wijze waarop in de overheids sector is bezuinigd. Hij verzette zich tegen het K.V.P.-voorstel om 50 min vennoot schapsbelasting te innen via belastingcer tificaten. Dit denkbeeld vond hij in de huidige omstandigheden niet passenqj. Een scherpere berekening van de voorlopige aanslagen is, zo zeide de heer Vondeling, een middel om de overheid aan geld ie helpen. Want het verschil tussen de voor lopige en definitieve aanslagen bedraagt zeker 25%>, ofwel een bedrag van enige honderden miljoenen guldens. De socia listische Tweede Kamerfractie voelt er niets voor om de bepalingen voor de in vesteringsaftrek tijdelijk op te schorten. Dan zal het bedrijfsleven daarmede reke ning houden en dat is niet de bedoeling. De heer Van Eysden (A.R.) heeft aan de regering gevraagd aan te tonen, dat de verhoging van de vennootschapsbelasting met 50 min, als dekking voor de land bouwkosten, beslist noodzakelijk is. Eerst als deze toelichting gegeven is zal de A.R.- beoordelen of aan deze 50 min is te ontkomen. Er zal opgepast moeten worden, dat de investeringen niet te sterk worden afge remd. Daarom deed de heer Van Eysden AGRS-gola 60 g&ct+xt dringend beroep op de regering belastingmaatregelen een tijdelijk karakter te geven. Als de overheid haar uitgaven verder beperkt, dan kan de ge deeltelijke handhaving van de consumen tensubsidie op melk. gefinancierd worden zonder belastingverhoging. Over de over heidsbezuinigingen was de heer Van Eysden zeker niet tevreden. Op een uit- gavenpeil van ongeveer 6 mlrd heeft de overheid met moeite ƒ.128 min gevonden. ,Er is geen andere conclusie te trekken dan dat het bereikte resultaat tegenvalt", deinenl ui unze samen- aldus de A.R. woerdvoerder. Ook be leving. De heer Oud vond het landbouw-1 treurde hij het dat de autobanden duur- ogramma nog al socialistisch. Hij be- ecp niet, dat de A.R. ministers dit kon en slikken/. Als het gaat om de voetbal pool staan zij op de achterste benen, maai als de grondslagen van landbouwpolitiek worden ar.ngetast, nemen zij dat zonder „Zachte heelmeesters maken stinkende wonden", aldus de heer Oud. Het kabi is niet homogeen en daarom rammelt deze 'edingsnota, die een sterk compromis- ikter draagt. Voor de gang van zakeD stelde hij in de eerste plaats het oude kabinet verantwoordelijk. En dus ook de ministers die overgegaan zijn naar di' nieuwe kabinet-Drees. Dat vorige kabi net was het kabinet van het voorzichtig optimisme, dat zelfs een verkiezingsloon- ronde gaf. Ook minister Zijlstra draagt das. voor de verantwoordelijkheid. Dat is het gevolg van zijn modern christelijk staatsmansschap. Naar het oordeel van de liberale oppositieleider is het een fout ge weest, dat men tijdens de kabinetsfor matie niet getracht heeft ons volk voor de werkelijkheid te plaatsen. En verder klopte de heer Oud zich in deze rede voering op de borst: hij had deze ont wikkeling reeds lang voorspeld. Belastingen Laat de heer Oud het verleden maar voor. 'cellen, zo reageert de heer Vonde- der worden. Daardoor krijgt het wegver voer weer verzwaring van lasten. Met de opschorting van de investeringsaftrek ging de heer Van Eysden wel akkoord. Alleen had hij gaarne gezien dat voor bepaalde investeringen (bijv. in onder zoekingen en scheepvaart) een uitzonde ring wordt gemaakt. En ten slotte was er dan de heer Van Mastrigt (c.h.), die het eens was met de heer Roemers (soc.), dat de prijzencom- missies weer in het leven geroepen moe ten worden. De druk voor de grote ge zinnen wil hij niet verlichten door de kin derbijslag te verhogen. Naar zijn mening moet thans met spoed de weduwen- en wezenvoorziening tot stand komen. Even als alle andere fracties, wenst ook de C.H.U. een verlaging van de melkprijs. S.G. bezwaren De staatkundig-gereformeerde ir. Van Dis sloot de rij van sprekers. Hij had overwegende bezwaren tegen de nota in het algemeen en tegen de verhoging van de prijs van melk, suiker en brood in het bijzonder. Enerzijds geeft de staat grote bedragen uit voor de volksgezond heid, anderzijds brengt zij door een zo drastische verhoging van de melkprijs de volksgezondheid in gevaar. Waarom, zo vroeg de heer Van Dis zich af. moeten de primaire levensbehoeften zo zwaar bèlast worden, terwijl de subsidies genot en vermaak onaangetast blijven? Spreker constateerde, dat minister Zijl stra s prijsstabilisatiepolitiek jammerlijk heeft gefaald. Tegen de meeste in dé nota aangekondigde maatregelen had de heer Van Dis ernstig bezwaar. Het gevaar van inflatie achtte hij bepaald niet denk beeldig. De staatsuitgaven, die op onver antwoorde wijze zijn opgevoerd, worden bij lange na niet voldoende ingekrompen. De nota gaat in de richting van staats socialisme. Dit blijkt ook uit de land- bouwparagraaf. De blokkering vai deel van de tegemoetkoming in de eige naarslasten zal de ambtenarij en bureau cratie in de hand werken, evenals 1e blokkering van de helft der huurverho ging. Onoverkomelijke principiële bezwa ren had de heer Van Dis ook tegen aangekondigde opruiming van kleine landbouwbedrijven. Spreker betreurde het ten slotte, dat de nota de indruk wekt alsof de toekomst door mensen kan den bepaald. Het niet-erkennen van Gods leiding is de bron van alle ellende. Dinsdag a.s. zullen de ministers woorden. Zij hebben dus enige dagen de tijd om na te denken. En hoewel ei schil van mening is op verschillende pun ten, zullen zij toch wel tot de conclusie zijn gekomen, dat dit debat nogal is mee gevallen. Minister Staf: Vermindering bijdrage Navo groot risico (Van onze pa riem entsredactie) Wil de NAVO haar funotie kunnen blij ven vervullen en haar doelstelling kun nen bereiken, dan zal een vermindering van de bijdragen der NAVO-bondge- noten aan de gezamenlijke verdediging een groot risico betekenen, indien daar door de gezamenlijke middelen zouden te. rugvallen tot beneden het minimaal nood zakelijke. Dit schrijft minister Staf in de memorie van antwoord aan de Eerste Kamer over de defensiebegroting. De mi nister voegt daar aan toe. dat naar de stellige .overtuiging van de Atlantische Raad en alle verantwoordelijke militaire deskundigen de huidige verplichtingen der NAVO-landen niet verder reiken dan wat -minimaal noodzakelijk is. Uit deze uitlatingen blijkt duidelijk de bezorgdheid van dc Nederlandse be\vinds. land zijn defensieinspanning aanzienlijk te beperken, in welk verband inkrimping van het personeel van de in Duitsland gestationeerde Engelse krijgsmacht wordt overwogen. Ir. Staf wil zich echter nog niet in concrete over de Engelse plannen uitlaten, omdat zijns inziens op dit ogen blik nog niet te zeggen valt welke be tekenis er aan zal moeten worden" ge hecht en op welke termijn de Britse re gering haar voornemen denkt te effectu eren. In ieder geval, aldus de minister, zal in verband met de bepaling van arti kel 6 van het 2e Protocol van de zg. „Parijse" verdragen van 23 oktober 1953 terzake eerst overleg plaatsvinden in de Westeuropese Unie en de NAVO Gevechten op Ceram Op 1 februari bezette kapitein Souissa met 120 man der Zuidmolukse troepen de havenplaats Loki aan de baai van Pi-roe op West-Ceram. Op de uiterste oos telijke landtong van Ceram vestigden de Zuidmolukse strijdkrachten een uitvals basis tegen het zwaar versterkte eiland Geser, waar een militair radio- en radar- ation van de Indonesiërs is. Amahai werd door de Indonesiërs na hevige aanvallen der Zuid-MOlukkers in allerijl versterkt. Op Saparoea sneuvelde de soldaat Wim Latuhamallo. Na de vij and in de gereed liggende prauwen te hebben verdreven, trokken de Zuid-Mo- lukkers zich terug in het bergland. Op Ambon zijn door de Indonesiërs grote raz- gehouden, aldus de voorlichtings dienst der republiek Zuid-Molukken. Het landgerecht te Ambon heeft J. Saimina, P. Tahalele en A. Tahamata ver oordeeld tot 2 jaar en 7 maanden gevan genisstraf wegens deelneming aan de be- eging der republiek Zuid-Molukken. J. uhselan tot 2 jaar en 10 maanden, een ander met aftrek van voorarrest. De Soya Maru, een van de sahepen dei- Japanse zuidpool expeditie, die sinds ze- n februari in het pakij6 voor de Heraldkust heeft vastgezeten, heeft zioh vandaag met behulp van een Rus- isehe ijebreker een weg naar open zee weten te banen. Oq<c ïêrme maaltijden Interview met de grote baas „De Nederlanders zijn bergers van de eerste orde (Van onze reiscorrespondent Link van Bruggen.) - Is hij al bijna drieënzeventig? Verbazing, zo niet ongeloof, klinkt in de stern van bijna iedereen, die generaal Raymond A. Wheeler heeft gezien en voor 't eerst van diens leeftijd hoort. Want de man, die door de verenigde Naties met het wrakvrij maken van de meest besproken waterweg ter wereld is belast, zal niemand meer dan zestig geven. Hij maakt bovendien- werkdagen van tien uur en meer, terwijl hij met de lenigheid van een lichtmatroos over de railing „swingt", als hij zich aan boord van „een schip met de blauwe vlag" begeeft. Dit laatste gebeurt verschillende malen per dag. Generaal Wheeler, die met zijn zwarte Hom burger en geklede overjas meer op een diplomaat dan op een scheepsberger lijkt, laat zich overal aan het Suezkanaal zien. Elk schip van de over een afstand van 180 kilometer verspreid liggende bergingsvloot heeft hij her haaldelijk geïnspecteerd. En als er lastige karweitjes moeten worden opge knapt, kan men er bijna zeker van zijn hem tussen de kabels en windassen aan te treffen met een veelheid van vragen over de gang van zaken. Als r c-genie-gc, il in z(jn werk heeft bezig gezien, d: begrijpt men meteen, waarom de secret ris-gcncraal der Verenigde Naties juist hem heeft aangezocht de bergingswerk zaamheden in het Suezkanaal te leiden. Raymond A. Wheeler is een knappe orga nisator, een man, die op stimulerende w(jze met mensen om kan gaan en die „straight forward" is in alles wat h(j zegt en doet. Valt er iets te prijzen, dan steekt hjj zjjn lof niet onder stoelen of banken; heeft fijj daarentegen kritiek, dan uit h(j deze eveneens, vaak in een krachtige wei nig parlementaire taal. „The old man gave me heil", is een opmerking, die ik van Antwoord: ,.Ik ben er erg tevreden mee. Er is ijverig en efficiënt gewerkt en verschillende schepen, die overbodig zijn geworden, heb ik al weggestuurd." Vraag: „Wanneer verwacht u, dat met het lichten van de „Edgar Bonnet" en de „Abufcir" kan worden begonnen?" (de sleepboot „Edgar Bonnet", die bij Is mailia gezonken ligt en het fregat „Abu kir", dat zich op de bodem van de haven n Suez bevindt, zijn op 't ogenblik de ige obstakels, die de doorvaart van schepen tot tienduizend ton belemmeren). Antwoord: „Ik weet 't niet. Ik acht op vergunning, die de Egyptische regering me zal geven, zodra de zich op beide schepen bevindende mijnen en ex plosieven verwijderd zijn." a a g „Is het waar, dat de Neder landers opdracht hebben gekregen de „Edgar Bonnet" boven water te halen, s dit wordt toegestaan?" Antwoord: „Ja, inderdaad. De Hol landers zullen dit karwei moeten doen." a a g ..Is het eveneens waar, dat het Suezkanaal met heropend kan wor den. zolang de „Edgar Bonnet" niet ver wijderd is?" Antwoord „Ja. De „Edgar Bonnet' ligt dwars op de vaargeul." a a g „Geldt hetzelfde voor d< Erg tevreden In zijn hoofdkwartier iin IsmaiOa een oud, maar ruim patriciërshuis heb ik een interview met generaal Wheeler ge had. Hij zat in een kamer, waarin het om te puffen was ondanks de heerlijke temperatuur buiten brandde de kachel als een Her; de enige aanwijzing eigen lijk, dat ik tegenover een bejaarde man -, voor een grote blauwe Verenigde 'svlag en tegenover een al even grote kaart van het Suezkanaal. a a g „Houdt u nog steeds vast aan uw verklaring, dat het Suezkanaal op 10 maart a.s. voor schepen tot tienduizend Ion toegankelijk zal zijn, of moét di datum, met het oog op het vertoop der bergingswerkzaamheden van de laatste weken, verschoven worden?" Antwoord „Ik heb ine tot nu srecres aan het schema kunnen houden. Jat ik heb ingediend. Hoewel ik op het ogenblik nog geen aanleiding zie de da; genoemde datum te verzetten, hoop ik deze toch met een paar dagen te kunnen Vraag: „Bent u tevreden ovei snelheid, waarmee de wrakken tot op dit ent uit de weg zijn geruimd?" A n t w o r d „Ja." a a g „Hoeveel schepen en mensen zijn bij de vrijmaking van het Suezkanaal ingeschakeld of ingeschakeld geweest?" Antwoord: „Eenendertig schepen Toch is het zo Dolzinnige dichtkolder in Australië letterkundig tijdschrift wjjdde een uitgebreid ar „vemchijnsel" Malley en den' bedreven. Het waren James Mac ley en Harold Stewart, die daarmee - d?n aantonen dat de z.g.n. letterkin ge kritiek volslagen onbekwaam en zonder enig begrip oordeelde, en allee zijn kant heeft. Eer mg of dicht stond afgedrukt, wisi 1 of hij waakte of droomdr I onbenullige gestamel had hier Tn Nederland voTsla Deze vraag hebben ook anderen zirl gesteld. Vooral nadat in het Austra liache tijdschrift ,-Angry Pinguïns' (mei 1944) een stel gedichten warer verschenen van Ern Malley, die volgen? de deskundigen een algehele verjonging van de dichtkunst bewerkte en voor de Australische moderne dichters een nieuw tijdperk zou openen. (Natuurlijk wa kinderspelletje ran bedrog aan ■n, hadden droogleggen van broedgronden gebruikt, Wie nu denkt, dat de kritiri nod geslagen waren, vergist zi ijk. Sil Herbert Read, die als ield s .i dit gebied geldt, lande dat het prulwerk, afgezien ook m r dolzi nsen die Malle; tnige kolder hielden, r te lande werden die frnprne.ve.rs tot.-.nl var schrijf liveau stond. H(j kreeg natuurlijk t crschillende kanten bijval, zelfs Nederland, waar een befaamd kritü Ie moed had te beweren, dat „Macau ■n Stewart niet intelligent genoeg z ïun eigen schepping te verstaan"! lan de intelligentie hapert! (Nadruk verboden) Generaal Wheeler bij de ber gingsvloot. ierhonderdenvijftig man. Ze zijn van Nederlandse, Deense, Italiaanse, Joego slavische, Belgische en Zweedse origine." Begin mei Vraag: „Wanneer verwacht u. dat het Suezkanaal weer voor schepen van tonnages toegankelijk zijn?" 11 w o o r d „Mijn schatting is be nei. maar ik hoop het vroeger te kun- a a g „Wat is uw mening over het bergingswerk, speciaal mèt betrekking tot de activiteiten der Nederlanders?" Antwoord: „De Nederlanders zijn bergers van de eerste orde. Ze heb ben hun werk efficiënt en snel uitge voerd. Ik heh grote waardering voor hen, speciaal voor bergingsexpert Jan Lolkus. De firma Smit en Co. heeft hier uit muntend werk verricht. Ze heeft schit- 'erc-nd materiaal en uiterst bekwaam per- ioneel. Ik beschouw de Nederlandse ber gingsschepen speciaal geschikt voor dit soort werk." a a g „Wat is volgens u het moei lijkste karwei geweest?" twoord: „Het lichten van •'e L.S.T. „Akka". Het schip heefi een grote Die hompen brood... t generaal uur later plaats dan aanvankelijk was afge sproken. De reden hiervan was, dat ikna het nemen van een foto aan het Suezkanaal. door een lid van de Egyptische Intelligence gedwongen werd naar een leger- barakkenkamp buiten Ismailia te rijden om verantwoording van mijn „overtreding" af te leggen. Het plaatje, dat ik knipte, was van het onschuldigste karakter, dat men zich maar denken kan. Ik had ingesteld op een kleine Italiaanse tanker, die al dagen bij kilometer- paal zestig gemeerd lag, wachtend op het moment, dat de doortocht naar Suez vrg zou zijn. Toen ik weer in m'n wagen stap te, stopte er een oude, groene be stelauto naast. Een zenuwachtig doende Egyptische burger sprong er uit, vroeg me fn gebroken En gels waarom ik daar fotografeerde en gebood me ten laatste hem te volgen. J~iWARS door Ismailia voerde de bestelauto me, de weg naar Cairo op. Na een half uur draaide m'n ongewenste gids een leger- barakkenkamp in, liet me ongehin derd vier controleposten passeren en geleidde me ten slotte naar het bureau van een paar luchtmacht officie ..Die In telligence officieren", verklaarde een allervriendelijkste luitenant. „Hij heeft gezien, dat u eeri plaatje nam van .een soldaat, die een paar hompen brood naast zich op de grond had liggen en dit soort foto's zijn natuurlijk kwetsend voor het Egyptische leger". Verontschuldi gend voegde htf er nog aan toe: „Onze mensen moeten, toch ook hun plicht doen, nietwaar"!" TK WAS stomverbaasd. B\j de plaats, waar ik gefotografeerd had, had ik inderdaad een soldaat gezien, maar die hompen brood waren abacadabra voor mij. Ik vertelde dit mijn ondervrager die almaar goedmoedig lachte en verklaarde nog, dat ik echt niet naar Egypte was gekomen om brood te fotograferen, want dat we dat in Holland, te over hadden. Ten slotte mocht ik gaan. Buiten op de gang stond de man, die meende „een vangst" te heb ben gedaan, geduldig te wachten. H\j keek me beteuterd aan, toen ik hem passeerde en begreep er, geloof ik, weinig van. Vertel hem", zei ik tegen de chauffeur, „dat ik hem reuze dank- het i mijn tijd. En zeg hem ook, dat ik toestemming van zijn bazen heb gekregen, dat plaatje van die sol daat cn die hompen brood in En geland. Frankrijk en Israël te pu bliceren ang en een zwaar gewicht en lag zijn boeg en stuurboordzijde half te gen de kant weggezakt. Bovendien be- ond het zich op een plaats, waar een krachtige stroming stond" (de „Akka", 1800 ion metend en met 600 ton cement geladen transportvaartuig voor tanks, is einde vorige week door de Duitse bergirigsvaartuigen „Ausdauer" en „Energie" buiten de vaargeul in de Bittere Meren gedeponeerd). a a g„Wat gebeurt er met de schepen, die buiten de eigenlijke vaar- gezonken liggen? Worden ze alle onder supervisie van de Verenigde Na ties geborgen, of zullen er contracten net particuliere bedrijven worden afge floten?" Antwoord: „Alle gezonken 6chepen, ook degene, die buiten de vaargeul van het Suezkanaal liggen, zullen onder su pervisie van de Verenigde Naties gebor gen worden."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 5