Positieve twijfel geeft kans
psychische kracht
op nieuwe
ook op nieuwe interpretatie
van Gods majesteit
Kans
LUISTERT
U
LEIDSE AQUARIUMVRIENDEN
HOUDEN TENTOONSTELLING
Tweede lustrum fusie met een
prettige feestavond gevierd
De enige van
Bindingsavond B.B.
met Jong en Jolig
MEL WE LEIUSCHt COURANT
3
Diesrede prof. dr. P. A. H. de Boer over Jeremia
W7"IE WORDT TWIJFEL BESPAARD? De wetenschappelijke onderzoe-
w ker, qualitate qua, niet. De wording der wetenschap is van twijfel
afhankelijk. De vraag: wie wordt twijfel bespaard? reikt evenwel verder.
In onze eeuw voltrekken zich op verrassend veel gebieden veranderingen
de vorm van een kansspel: voortgang of ondergang. Is het vreemd, dat
de twijfel kind aan huis bij ons is? Jeremia's twijfel kan ons een aanwij
zing zijn, dat de mens door positieve twijfel kans heeft op nieuwe psychi
sche kracht, die hem zelfs een hard lot doet aanvaarden; kans ook op een
nieuwe God, op een nieuwe interpretatie van zijn majesteit en zijn wil
Met deze woorden besloot de rector
magnificus der rijksuniversiteit te Leiden
de rede, die hij vanmiddag hield ter ge
legenheid van de 382ste dies natalis der
rsiteit. Een rede, die werd aange
hoord door afgevaardigden van Curato-
vrijwel alle hoogleraren, vele leden
de wetenschappelijke staf, afgevaar
digden van andere universiteiten in ons
land, vertegenwoordigers der studenten
faculteiten en andere belangstellenden.
Prof. dr. P. A. H. de Boer, die als onder-
erp voor zijn diesrede „Jeremia's twijfel"
ad gekozen, begon zijn voordracht met
.•n overzicht van de tijd en de plaats
waartn Jeremia leefde: 650 voor Christus
Jeruzalem. Zijn woorden en daden kun-
n slechts worden verstaan met deze
tijd vol wisseling en verwarring als ach
tergrond. Hij was geen Jeruzalemmer,
r iemand uit Anatot in Benjamin, een
ts die een goed uur ten noordoosten
de hoofdstad ligt. In Jeruzalem sprak
hij als gast, ai als gevangene. Zijn woorden
iten er geen twijfel over bestaan, dat
ij zich één gevoeld heeft met zijn volk.
Meer dan enig ander profetisch geschrift
bevat het boek Jeremia uitingen, die het
innerlijk leven van de profeet weerspiege
len. Een aspect van dit innerlijke leven
twijfel.
Het stijlkritische onderzoek van Jere-
ïia's woorden heeft voorts een duidelijk
licht geworpen op het dichterlijke karak-
jn menige passage. Naast de pro
fetieën, zelf reeds ritmisch gebonden en
met dichterlijke beeldspraak, komen veel
gedichten voor met verschillende themata.
In de keuze der motieven vinden wij her
inneringen aan vroegere profeten. Ook
>nt Jeremia voorliefde voor be
staande dichtvormen, de dodenklacht, de
smaadrede, de dreiging, het spreekwoord.
Des dichters gevoelige hart blijkt uit zijn
vermogen de teerste beeldspraak en de
ste vervloeking te vinden voor het
geen hem ihnerlijk beweegt. In zijn lyri
sche ontboezemingen valt dikwijls elk on
derscheid weg tussen de boodschap van
Godswege en het eigen gevoelsleven.
Zodoende gelukte het hem niet geheel
al op te gaan in het ambt van profeet,
ïjn zuiver menselijke gevoelens, zijn ver
bondenheid met het volk, zijn smart over
het gemis aan de natuurlijke vreugden in
het gezin en de vriendenkring, door zijn
beroep veroorzaakt, zijn teleurstelling
het uitblijven van succes op zijn
werk, dit alles maakte hem, volgens
Baumgartner. tot een gespleten persoon
lijkheid. In de klaagzangen vinden zijn
onbehagen en verdriet een uitweg.
Twijfel bij begin
Jeremia begint al gauw zijn twijfel tot
uitdrukking te brengen. In het eerste
hoofdstuk van het boek wordt vermeld dat
Jahweh's bevel om profeet, boodschap-
'an hem te zijn op een dusdanige
stringente wijze tot hem kwam, dat geen
weigering kon baten. Jeremia meent nog
tegenwerping te kunnen maken, die
bout snijdt: een profeet moet een ge
schoold spreker zijn, en hij is nog jong
ervaren: „Ai, mijn Heer Jahweh, zie,
ik ben onervaren in het spreken, want ik
,Die lustige Witwe" (le acte) van
Léhar. (KRO 22.05 uur)
De miljoenen van de wedilwe Hanna
Glawari zullen de financiële ondergang
tan het denkbeeldige vorstendom Ponte-
redrino moeten redden. Het enige middel
e miljoenen in het land te houden
huwelijk van Hanna met een in-
van Pontevedrino. De man, die
Zeta voor dat nieuwe huwelijk pp
h«t oog heeft, is de gezantschapssecretaris,
traaf Danilo Danilowitsch. Hanna en
Danilo waren echter al op elkaar verliefd
tóór dat Hanna met een rijke hofbankier
bouwde. Danilo voelt er nu niets meer
"oor om die 20 miljoen te redden en zich
dan in te laten met de vrouw, die eens
net met hem trouwde. Dat wil zeggen:
so lijkt het. Want in werkelijkheid is MJ
"op steeds verliefd, maar laat het niet
"ierken uit angst dat zij zou denken, dat
het om haar geld te doen is. Baron Zeta
•s uan dat alles onkundig en weet ook
"iet. dat zijn jonge vrouw Valenclenne
flirt met Camille de Rosillon. die op haar
waaier schriift ..Ik heb je lief" De waaier
'aakt zoek en komt ten slotte in handen
tan baron Zeta Hij denkt echter dat de
waaier aan mevrouw Kromow toebehoort
ft zegt Valencienne. dat zij die waaiei
•Is haar eigendom moet beschouwen on
•en schandaal voor mevr. Kromow te
Hrmijden. De waaier blijft een rol spelen,
want als Camille bi? Valencienne aan
dringt, schrijft zij op haar beurt op de
Waaier: „Ik ben een fatsoenlijke
En daarmee eindigt de eerste i
dere charmante operette, waarin
•ind Hanna en Danilo elkaar natuurlijk
krijgen, zelfs zonder geld. Vanavond hoort
die le acte door eerste klas krachten,
*1 Anton Niesser (als Zeta). Emmy Loose
fats Valencienne) Elisabeth Schwarzkopf
fats Hanna) en Erich Kunz falDanilo)
Het geheel o.l.v. Otto Ackermann.
ben jong". Doch ook dit bezwaar wordt
ondervangen. Hij zal de woorden, die hij
spreken, door Jahweh ingegeven
krijgen. Met andere woorden, Jeremia
mag zijn woord als Jahweh's woord be
schouwen.
et is mogelijk", aldus prof. De Boer,
„dat wij hier van werkelijke twijfel mogen
spreken, maar waarschijnlijker lijkt mij
deze inleiding tot de profetieën een
stijlfiguur is. Een stijlfiguur, om de be-
ïis van het komende werk te onder
strepen".
n de hand van enkele voorbeelden
bewees spr., dat deze stijlfiguur meer dan
?ns in de Bijbel wordt gebezigd.
Andere voorbeelden van Jeremia's twij
fel kunnen op verschillende wijze uit
gelegd worden. In het vierde hoofdstuk
at in de overgeleverde tekst een ver-
t tot Jahweh gericht, waaruit twijfel
diens vroeger gegeven woord blijkt:
i, mijn heer Jahweh! gij hebt dit volk
Jeruzalem kennelijk bedrogen door te
zeggen: Er zal vrede voor u zijn, terwijl
het zwaard (hen) op de keel staat". Wan-
wij de uitroep over Gods bedrog als
woord van Jeremia handhaven, blijft de
mogelijkheid bestaan-dat de profeet hier
aan Jahweh's oprechtheid maar aan
de kundigheid van de vroegere bemidde
laars, die vrede voor Jeruzalem verkon
digen, twijfelt.
Sprekend over een derde voorbeeld
ees prof. De Boer zijn gehoor op de
tekst, waarin Jeremia, na een klaagzang
de inwoners van zijn eigen stadje
Anatot, die goed met kwaad vergelden
m over wie hij een krachtige vloek uit-
ipreekt, zijn God als volgt aanspreekt:
Gp 2ijt het, Jahweh, die de rechtzaak wint,
wanneer ik u aanklaag;
maar toch wil ik met u rechten!
Waarom is der goddelpzen weg
voorspoedig,
leven allen, die trouweloos handelen,
zonder zorg?
Gij plant hen, zij schieten wortel,
spruiten uit, ook dragen ze vrucht.
Gij zijt nabij in bun mond,
Mij kent gij echter, Jahweh,
Ge richt uw aandacht op mij, ge toetst
mijn gezindheid jegens u.
Ruk hep dan weg als vee ter slachting,
estem ze voor de dag der doding!
Hoelang moet het land treuren,
i al het kruid des velds dor zijn?
ee en gevogelte komen om wegens de
slechtheid der bewoners,
ant deze zeggen: Hij heeft geen aandacht
„Dit", aldus prof. De Boer, „zijn duide
lijke woorden. Baumgartner vergelijkt ze
'erwijten, die een oosterse boer de
rechter toeroept, die volgens hem on-
•chtvaardig en willekeurig zijn beslis-
ngen heeft getroffen; het moet gezegd,
al kost het ook zijn hoofd. Hier spreekt
liet de profeet, maar de enkeling, die de
chrijnende vraag van alle tijden ondei
voorden brengt: waarom is der god-
delozen weg voorspoedig? In deze aan
klacht komt de twijfel aan Gods gerech
tigheid aan het licht.
Jeremia twijfelt niet aan de oppermacht
van zijn God. Hij weet dat God het
die de rechtzaak wint, omdat hij over
recht beschikt. Maar hij waagt het
zeggen, dat dit goddelijke recht niet klopt
met wat door diezelfde God de
voorgeschreven.
God een leugenbeek
In het vijftiende hoofdstuk van Jeremia
uit hij de twijfel aan het belang
werk. Niemand neemt zijn woord
gaat men over tot vervolging en smaad.
Jeremia uit de wens, niet geboren te
zijn. Jahweh, wiens opdracht maakt, dat
hij niet alleen eenzaam maar ook gehaat
is, is hem als een „leugenbeek",
water, waarop men niet vertrouwen kan.
Terecht haalt men ter verduidelijking
van de beeldspraak „een leugenbeek" eer
plaats uit het boek Job aan, waar de beeld
spraak uitvoeriger is. Tijdens hun tocht
door de steppe buigen de karavanc
naar de plaats waar zij een water
wachten om mens en dier te drenken.
Wanneer zij slechts een opgedroogde bed
ding aantreffen, noemen ze de plaats een
„leugenbeek":
Waarom duurt mijn pijn steeds voort
en is mijn wond onheelbaar,
zonder genezing?
Gij zijt voor mij als een leugenbeek,
water, waarop men niet kan vertrouwen.
Dit is krasse taal. Geen beschouwing
over God, maar een woord tot hem ge
richt. De tocht door de steppe is eer
dodentocht, wanneer water ontbreekt. De
gang door het leven, zonder vrienden,
vrouw of familie, met een groeiende
tegenwerking, is zonder zekerheid dat
God met hem is, een wanhoopsdaad.
In die twijfelende Jeremia rijst
iemand voor ons geestesoog op, wie
niets menselijks vreemd is. Hij verzet
rich tegen een opdracht, die hem te
zwaar toeschijnt, maar hU komt er
niet van los; bij is gekwetst en ver
ontwaardigd bij tegenwerking en on
rechtvaardige behandeling; hij vloekt,
hij verwijt; hU twijfelt aan Gods bij
stand; htj ervaart dat de God, die
hem dwingt tot zijn openlijke levens
houding, hem wil gebruiken, muar niet
wil ingaan op zijn rechtmatige klacht
Toch gaat deze mens verder. Hij heefl
het geweten, dat het niemand, in geen
Prof. dr. P. A. H. de Boer
Gij hebt m(? verleid en ik liet mij
verleiden,
gij greept mij vast en waart mij de baas.
Ik ben tot een voortdurende belaching
geworden,
ieder bespot mij.
Want mijn stem verheft zich niet dan om
te schreeuwen,
om uit te roepen: Geweld! en:
Onderdrukking!
Jahweh's woord gewerd mij immers
voortdurend
tot schande en smaad.
Zeg ik dan^ij mij zelf: Ik laat hem
ik spreek niet meer in zijn naam,
ian is het alsof er in m\j een vuur brandt,
opgesloten in mijn gebeente;
k mat mij af om het in te houden
naar kan het niet.
Positieve twijfel
In een opstel van Rümke over de psy
chologie van de twijfel, waar hij als motto
n schrijft: „De twijfel is ons ereteken
ns tragisch kenmerk", onderscheidt
jteur een negatieve en een positieve
twijfel. De negatieve noemt hij ontstaan
en vermindering van het werkelijk
heidsbesef, hetzij door vermindering van
psychologische spankracht, hetzij door
verdringing van conflicten, hetzij door
nis in de relatie van het zelf tot het
zelf, hetzij door een niet meer voldoende
dóórdringen van het beleven van het zijn.
Deze verschijnselen nu ontbreken
en enenmale bij Jeremia. Hij is
-ealist, die de werkelijkheid van de
situatie in de wereld zijner dagen scher
per door heeft dan zijn tijdgenoten; zijn
psychische spankracht is niet gebroken;
tot God spreekt hij manhaftig; zijn con
flicten bergt hij niet op in zijn binnen
ste; hij weet te vloeken en hij kan zioh
in zijn gedichten uiten; zijn relatie met
zijn omgeving, de belevenis van de ge
beurtenissen met zijn volk, in de wereld,
zijn particuliere bestaan, zijn reëel en
fel.
De positieve twijfel, volgens Rümke,
ontstaat, wanneer steeds een waakzi
intuïtie waarschuwt, dat een objecti
zekerheid nieit werkelijkheid is. I
twijfel is een „spoorslag in het proces
van het worden". Aan al deze voorwaar
den nu voldoet Jeremia's twijfel.
Spoorslag
Vele onderzoekers van de teksten, die
over deze geestesgesteldheid handelen,
achten deze een zwak moment in Jere
mia's leven, een voorbijgaande neerslach
tigheid, een inzinking van zijn geloof of
een teken van een gespleten persoonlijk
heid, zoals reeds gezegd. Prof. De Boei
komt tot een ander resultaat en noem:
.Jeremia's twijfel „een spoorslag in he
proces zijner wording, een doorbraak
naar een nieuwe fase. Een zich verheffi
boven zijn ambt. Het is. alsof hij door
zijn eerlijke twijfel de zielskracht wi
oin nu uit eigener beweging de taak vi
God op zich te nemen.
Wat roeping heet in het ambtelijke v;
het profeetschap, wordt hier bewustwor
ding, de ontdekking van zijn bestemi
Jeremia wordt door zijn twijfel wi
wezenlijk is. Niet meer en niet minder.
En de verrassing is, dat zijn God hem z«
kan en wil gebruiken tot in de hard*
werkelijkheid van een eenzaam lijdei
toe. Er is dus zelfs voor een profeet nog
een hoger niveau en de twijfel
sport op de ladder naarboven.
„Ik waag het," aldus spr. „een vergelij
king te maken. Ik neem daartoe wat ah
kern deze vergadering haar plechtig ka
rakter geeft: het ambt van professor
Iemand wordt tot professor benoemd. Stel
u voor, dat dit op jeugdige leeftijd ge
schiedt, en dat hij In zijn familie wc
boeren maar geen professoren heeft; dai
is het ambt hem zo vreemd en ruim ab
de toga, die het verzinnebeeldt. Blijft hij
het professoraat zijn hele leven lang als
een verhevenheid zien hetzij uit ge
voelens van minderwaardigheid, hetzij uit
ijdelheid, overigens verwante zaken, dan
dreigt het gevaar, dat in elk ambt, of het
wereldlijk dan wel kerkelijk is, schuilt,
dat hij geen persoonlijkheid wordt. De
wording tot mens Is gestremd. Hoe nodii
is het, dat hij eens en meer dan een
twijfelt, twijfelt aan zijn ambt ook. om he
daarna als een der middelen te kunnen
gebruiken, waarmee de mens aan
bestemming tracht te beantwoorden,
onpersoonlijke van een zelfstandige gi
Puzzelprominenten
1. A. L. Eikelenboom, Kanaafl-
weg 13. Leiden; 2. Nieuwbouw Dia-
conessenhuis Leiden; 3. D Zijer-
veld, Nassaustraat 2, Alphen aan
heid opgevat ambt is de wijkplaats voor
onvolgroeiden en vreesachtigen, en het
wapen van despoten, klein en groot.
Je remia staat tegenover het gilde der
profeten zoals trouwens reeds enkele gro
ten Israëls profeten vóór hem. Zijn op
standigheid en twijfel rijpen hem tot
mens. Tot de mens, die de strijd van een
bestaan overeenkomstig Gods stem in zijn
innerlijk niet uit de weg gaat. Op dit
moment tekent de oud-testamentische
tekst ons de enkeling.
Agressief
Jer
vijfel heeft een positieve be-
tijn persoonlijkheid. Voor de
n. Heeft die twijfel ook ge-
zijn Godsconceptie? Wij
tekenis voor
wording erva
volgen voor
zagen, dat hij niet terugdeinst om aan God
te twijfelen. Dit is geen twijfel aan Gods
bestaan. Ook zou hij niet instemmen met
het lied van een stam uit het midden van
Afrika over de aard van hun God Nzame,
waarin tot uiting wordt gebracht, dat God
God is en de mens mens, en dat daardoor
God zich niet met de mens kan en wil
bemoeien. Jeremia's twijfel is agressief.
Hij beschuldigt God. Hij twist met hem.
Zich hierin juist beroepend op hem.
Prof. De Boer eindigde zijn interessante
voordracht met de vraag: „Wie wordt
twijfel bespaard? De onderzoekt
tate qua niet. De wording der wetenschap
is van twijfel afhankelijk. De vraag: Wi
wordt twijfel bespaard? reikt verder
evenwel. In onze eeuw voltrekken
op verrassend veel gebieden verand
gen in de vorm van een kansspel: v
gang of ondergang. Is het wonder, dat de
twijfel bij ons kind aan huis is? Jeremia's
twijfel kan ons, dunkt me, een aanwijzing
zijn dat de mens door postieve twijfel
kans heeft op nieuwe psychische kracht,
die hem zelfs een hard lot doet aanvaar
den. Kans ook op een nieuwe God, op een
nieuwe interpretatie van zijn majesteit en
zijn wil beide.
Bijna vier eeuwen geleden, na de slag
op de Mokerhe'ide in 1574, toen de twijfel
Oranje's hart moet hebben besprongen,
schreef hij aan zijn broeder Jan van Nas
sau de volgende woorden:
zouden wij door gebrek aan hulp
ten onder gaan. in Gods naam. dan zij
het zo. Ons blijft dan toch altijd de eer
gedaan te hebben wat geen ander volk
vóór ons heeft gedaan, te weten, dat wij
ons in zulk een klein land, zonder enige
bijstand, verdedigd en in stand gehouden
hebben tegen zo grote en verschrikke
lijke krachtsinspanning van zulke mach
tige vijanden...."
Het is met de herinnering aan dit
woord van de stichter onzer universiteit,
dat ik voor allen, die een Leids hart be
zitten, het driehonderd en drie en tach
tigste jaar onzer academie aanvaard."
Van de zomer in Oranjerie
Woensdagavond hielden de Leidse Aqua
riumvrienden een goed bezochte leden
vergadering in de recreatiezaal van de
H.C.W. alhier. By de opening deelde de
voorzitter mede. dat tussen de beide Leid
se aquariumverenigingen, De Natuur
vriend en Leidse Aquariumvrienden,
volledig eovereenstemming was bereikt
(Adve i
i He)
NIEUWE RI|N 49
VOOR DE ZELFSCHILDER
Chr. Overheidspersoneel Leiden
Christendom vraagt rechtvaardigheid
op sociaal gebied
WIJ MOETEN NIET ALLEEN materieel voordeel willen behalen, maar
dienen als Christenen de geestelijke nood van onze naaste te helpen
lenigen. De leus: Ieder voor zich en God voor allen, wordt voor de Chris-
telijk-sociale mens: Ieder voor de naaste en allen tezamen voor God".
Aldus sprak de heer W. Wieringa, secretaris van de Nederlandse Christelijke
Bond van Overheidspersoneel gisteren in De Burcht op de feestavond ter
gelegenheid van het tienjarige bestaan van de fusie van organisaties in de
sector van het Leidse overheidspersoneel.
De heer W. F. Loeve verwelkomde aan
het begin van de avond de afvaardiging
van de Chr. besturenbond en de secretaris
van het hoofdbetuur. De afgelopen tien
jaar overziende, zei hij, dat de praktijk
heeft uitgemaakt, dat een fusie noodza
kelijk is omdat één bond de belangen
van het overheidspersoneel beter kan be
hartigen. Wij zijn Chritelijk georganiseerd,
zo zei de heer Loéve, daar wij Gods
Woord ook willen laten gelden op het
terrein van het sociale leven. Met de
neutrale bond blijken soms diepgaande
verschillen te bestaan.
Met enkele woorden prees de voorzitter
de onvermoeibare ijver van de penning
meester, de heer Ch. Roosendaal, die zijn
functie heeft neergelegd. Ook zijn echtge
note werd met hartelijke woorden, een
geschenk en bloemen in de hulde betrok-
Gouden ridders"
Aan de volgende heren die vijfentwintig
jaar lid van een Christelijke vakorgani
satie zijn, werd een gouden insigne en de
daarbij behorende oorkonde uitgereikt:
G. Biesbroek. J. W. Cornelissen, P. v.
Dijk. W H. Haasbroek. C. G. Jacobs S
v. d Kwaak. L. Melkert. J. Neleman. C
Spaanderman, W. F. Stijger, P. J. v. d.
Walle, W F. van Weerlee en O. Wielinga.
De bondssecretaris roemde deze leden,
omdat zij .juist in de jaren waarin de
Christelijke vakbeweging sterk achteruit
ging, lid zijn geworden cn het in dc crisis-
jaren ook zijn gebleven. Hij dankte deze
„gouden ridders", die een voorbeeld zijn
geweest van liefde en trouw voor de Chris
telijke vakorganisatie.
De voorzitter van de propaganda-
commissie, de heer P. J. v. d. Mark.
sprak in gezelschap van zes ofge-
vaardigden van de diverse groepen
van overheidspersoneel, gekleed in
het dienstuniform, een propagandis
tisch woord. De Christelijke organisa
tie moet verder gaan in het licht, dat
het christelijk geloof sociale recht
vaardigheid van de mens vraagt.
Leden van de afdeling Leiden wisselden
het programma af met muziek, waarna
De Lekenspelers uit Oegstgeest Vrije Vo
gels van H. Frieling, onder regie van de
heer J. E. Bonker, ten tonele voerden.
Zij deden dit zeker niet onverdienstelijk.
Van de spelers willen wij mevrouw K.
van Ees noemen, niet omdat de anderen
zoveel voor haar onderdeden in presta
tie. maar omdat zij zulk voortreffelijk
stil spel leverde, waardoor haar rol naar
het hoofdplan werd gebracht.
voor het houden van een tentoonstelling.
Deze zal worden gehouden van 28 juni
tot en met 15 juli van dit jaar in de Oran
jerie van de Hortus Botanicus.
De heer Kroon hield een lezing over
„Schoonheid van het zeewateraquamvm".
Op zeer prettige wijze vertelde spreker
hoe men een bak moet isoleren om oxy-
datie tegen te gaan. Bij een „Noordzee-
aquarium" is het steeds oppassen dat het
water niet te warm wordt. Een van de op
lossingen is om het water door middel van
het grondwater te laten afkoelen.
Nadat de heer Kroon de opbouw van
het zeewater-aquarium had besproken,
vertelde hij, hoe men aan de bewoners
voor de bak kan komen. Hiervoor gaat
men b.v. naar zee en zoekt daar zelf de
vissen, krabben, anemonen enz. Bij eb
is aan onze kust veel voor de liefhebber
Na de pauze projecteerde de heer Ki-oon
verscheidene mooie beelden op het with
doek, opnamen van de kust van Neder
land en andere landen en van bewoner»
van de zee, zoals krabben, kreeften
van allerlei soorten
Royal Leiden onder
Nederlandse directie
Met ingang van 1 februari j.l. is m
G. F. Rijnders benoemd tot directeur
van de Nederlandse schrijfmachinebriek
Royal Type Writers Holland n.v. te
den. Mr. Rijnders is de eerste Néder-
landse directeur van deze n.v. Van di
oprichting der vennootschap in 1953. af
heeft steeds een Amerikaan aan het hoofd
gestaan. Het bedrijf is een dochteronder
neming van de Royal Mc Bee Corpora
tion in de Verenigde Staten en heeft, be
halve in Leiden, ook in Cuyk nog een fa
briek gevestigd.
Aanvankelijk had de Amerikaanse
directeur een vrij aanzienlijke staf var
Amerikaanse medewerkers tot zijn be
schikking. Doch in de loop der jaren zijn
steeds meer Nederlanders in leidende
functies benoemd. Met de benoeming van
mr. Rijnders is dat beleid thans voltooid.
De fabriek telt duizend rpan personeel.
Gemeenteraad Leiden
B. en W. stellen de raad voor, het be
drag, dat per leerling voor de bijzondere
scholen voor kinderen met leer- en op
voedingsmoeilijkheden in 1957 beschik
baar wordt gesteld ter bestrijding van d<
kosten, te bepalen op f 120.
Verder stelt het college voor, het be
drag, dat per leerling voor de bijzondere
scholen voor lichamelijk gebrekkige kin
deren in 1957 beschikbaar wordt gesteld,
te bepalen op f 640.
„Volhouden en doorzetten" was het
motto waaronder wijk 4 van de B.B. gis
teravond in het Antoniusclubhuis een
bindingsbjfeenkomst hield. De heer W.
Th. Breedeveld, hoofd van wfk 4. zei in
zijn openingswoord onder meer, dat de
B.B. nog niet is wat men graag zou wen
sen, maar dat men toch kan bogen op
een kern van uitstekend gehalte.
Het programma van deze avond was ter
verzorging toevertrouwd aan Sempre
Avanti met Jong en Jolig, onder leiding
van Koos Kukler en met Henk van den
Broek als conferencier. Met de solisten
Nel de Vries, Lyda Spaans, Nel Pouw.
Wim Brugman, Gerard Koolhaas en Tom
Brand werd de gehele avond op plezie
rige wijze gevuld. Een woord van lof voor
deze solisten is wel weer op zijn plaats.
Zij brengen altijd prettige afwisseling in
het toch al aan afwisseling rijke pro
gramma van Sempre. Er werd weer een
liedjestocht door vele landen gemaakt.
De heer Hagedoorn, hoofd van de B.B..
sprak een hartelijk dankwoord. De aan
wezigen bekrachtigden dit met een gul
applaus. Voor de organisatie van deze
avond dankte hij ook de heer Eradus.
assistent van de buitendienst.
(Advertentie)
VAKKLEDING
LEIDEN'S GROOTSTE
SPECIAALZAAK
(sinds 1901)
HAARLEMMERSTRAAT
Filiaal Haarlemmerstraat
Burgerlijke stand van
Leiden
GEBOREN: Gerardus Josephus Alphon-
sus Maria, z. v. G. J. M. de Wolf en L.
J. Duekman; Erik. z. v. C. Llgtvoet en
E. P. J. Penseel; Cornelis, z v. N. Brand
en G. M. Kusters; Anna Cornelia Maria,
d. v. G. P. van der Weijden en C. M. Hoog
kamer; Grietje Janneke. d v. M. H. Sie-
rink en J. A. Santman; Wytske Dominica,
d. v. H. Colenbrander en A. S. Hers; Geer-
truida. d. v H. Schalk en M. Groeneveld.
GEHUWD: J Guérin en J. Bonarius; P.
de Water en E. M. Koevoet; J P. J. Ramb
en C. J. van Steenbergen; M. V. Boon en
E. Stranders.
OVERLEDEN: J. van den Eijkel, 85 jr..
weduwe van L. Noort.
AGENDA VOOR LEIDEN
ning prov. kampioenstentoonstelling.
Gulden Vlies, 8 uur: Vereniging voor
pedagogiek, dr. L. van Gelder uit Am
sterdam over: Welke gezinsomstandighe
den beïnvloeden het leren nadelig?
Leiderdorp, Dorpshuis, 8 uur: Har
moniekapel, eerste officiële optreden.
Warmond, 't Trefpunt, 8 uur: film
„Het is middernacht, dr. Schweitzer".
Oegstgeest, Irene, 8 uur: operette
„Als kinderen dromen" door leerlingen
van de Kon. Julianaschool.
Zaterdag
Lakenhal, 2 uur: K. en O.-rondleiding
op de tentoonstelling van de schilder Kees
Bol.
Schouwburg, 8 uur: Dies-stuk „The
Philanderer" van G. B. Shaw.
Volkshuis, 8 uur: herdenking tienjarig
bestaan Leidse Jeugd Actie.
Leiderdorp, Irene. 8 uur: Chr.
korfbalvereniging Velocitas, jaarlijkse
feestavond, toneelgroep Excelsior uit
Delft met „Van dit, van dat, van alles
wat".
Leiderdorp, Kantine Durisol, 8
uur: cabaret-reivue personeel Durl6oL
Zondag
Luxor-theater, half elf: Bijzonder Ker-
kewerk, gevarieerd zondagmorgenpro
gramma (Wat doen wij met leed?).
Zuiderkerk, 12 uur: Christen Studenten
Raad, prof. dr. W. Banning (Leiden) en
W. L. Helweg (Rotterdam) over: De in
vloed van het geloof op het maatschap
pelijk leven.
Maandag
Stadhuis, 2 uur: gemeenteraad.
Schouwburg, 8 uur: K. en O.. Het be
zoek van de oude dame door toneelgroep
Theater.
Snouck Hurgronje-hui6, 8 uur: K. en O.-
cur6us „Moderne literatuur" o.l.v. Paul
Rodenko.
Harmonie, 8 uur: Expogé, pater S. Keul-
aerds O.F.M. over het leven van kardi
naal Mindszenty (Hongarije).
Lakenhal, 8 uur: concert Telemann-
De Doelen, 8 uur: Leidse amateur-
fotografenclub, competitie derde ronde.
Kleine Burcht, 8.15 uur: Fondclub Lei
den en omstreken, jaarvergadering.
Tentoonstellingen
Academisch historisch museum (Rapen
burg 73), kunstzinnig werk door hoog
leraren. stafleden en studenten (tot 14
februari).
Lakenhal, 105 uur: schilderijen van
Kees Bol (tot 4 maart).
Rijksmuseum voor Volkenkunde: „Het
leven van Buddha in de kunst" (tot 14
februari).
Rijksmuseum Geologie en Mineralogie,
(Garenmarkt lb), 10-12 en 2-4 uur: Geo
logie in Nederland.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Van Driesum, Mare 110, tel.
20406. Zuiderapotheek, Lammenschans-
weg 4. tel. 23553 en Oegstgeester apotheek,
Wilhelminapark 8, tel. 26274.
