LANDBOUW EIST RECHT
Overbevissing is een
onmiddellijk gevaar
De tuiiibouwgronden zijn
niet goed te verplaatsen
Madeleine de Rauch komt met
heren "-manchetten
BEURSBAROMETERl
Nieuw hoogovenplan van
Nederland in studie
Roemenië in
de knel
ZATERDAG 2 FEBRUARI 193;
Op massaal congres in Utrecht
Felle beschuldigingen aan het
adres van de regering
O o
(Van onze sociale redacteur)
DE NEDERLANDSE LANDBOUW is er gisteren op een massaal bezocht
voorlichtingscongres te Utrecht in geslaagd met kracht van argumenten
de rechtvaardigheid van de landbouweisen aan te tonen. Deze bewering
houdt veel in, maar wij menen, dat de initiatiefnemers van het congres deze
eer toekomt. En van de initiatiefnemers zouden we dan nog in het bijzonder
willen noemen de voorzitter van de Nederlandse Christelijke Boeren- en
Tuindersbond, de heer Chr. van den Heuvel. In eenvoudige bewoordingen
zette hij de moeilijke landbouwproblematiek uiteen. Het congres dat be
zocht was door zeven a achtduizend boeren, was behalve door de C B.T.B.
ook georganiseerd door het Koninklijk Nederlands Landbouw Comité.
Voor de C.B.T.B. voerde behalve de heer Chr. van den Heuvel ook de alge
meen secretaris mr. B. W. Biesheuvel het woord. De beide K.N.L.C.-spre-
kers waren ir. C. S. Knottnerus en ir. M. A. Geuze.
Als kardinale fout die na de oorlog in
het landbouwbeleid is gemaakt noemde
de heer Van den Heuvel, dat voor de
grond en gebouwen in de landbouw als
kostprijs is aangehouden de op over*
komende gronden geldende pacht. Of
ders gezegd voor de eigenaar-gebruiker
werden voor grond en gebouwen dezelfde
kosten gerekend als voor de pachter. Als
bijkomende oorzaken voor de ellende in
de landbouw zijn dan nog te noemen het
ontbreken van een beloning voor de on
dernemersfunctie en het niet op de juiste
wijze meeberekenen van de handenar
beid. Hierdoor zijn jarenlang de kost
prijsberekeningen in de landbouw lager
uitgevallen dan ze in werkelijkheid moes
ten zijn.
Dat de protesten tegen de wijze van
berekening der kostprijzen juist de afge
lopen jaren zo bijzonder sterk zijn ge
weest, is gemakkelijk te verklaren, zo
meende de heer Van den Heuvel. Hoewel
er reeds eerder op was geattendeerd, be
gonnen de boeren toen pas goed aan den
lijve te gevoelen wat deze berekening be
tekende. Terwijl voorheen de minimum
prijs voor de melk veelal overschreden
werd, viel de prijs nu terug op de garan
tieprijs. De opbrengst was ongeveer gelijk
aan de garantie. Een garantie evenwel die
volgens een te lage berekening was ver
kregen. Bovendien maakte tot voor kort
de niet-gegarandeerde landbouwproduk-
ten het bedrijf rendabel.
De kostprijsberekeningen zijn evident
onjuist. Dit zou zonder dat de landbouw
organisaties er over praten, vanzelf ver
anderd moeten worden. We zijn er van
overtuigd, zo riep de heer Van den Heu
vel uit, dat de minister van economische
zaken, wanneer het hem duidelijk wordt,
dat er een fout in zijn berekeningen is
geslopen, deze fout herstelt, al vroeg
niemand hem daarnaar en al leidde dit
tot hogere prijzen. De minister van land
bouw zou thans hetzelfde moeten doen.
Evidente fouten moet men herstellen
en niet in termijnen maar inees.
De heer Van den Heuvel besloot z(jn
rede met de peroratie: W(J komen niet
met dreigementen, maar met argumenten.
WU komen niet om iets groots of specta
culairs maar om herstel van fouten. wy
maken niemand hiervan een verwijt, maar
nu ze ontdekt zjjn moeten ze hersteld
Verkeerd beleid
Fel en beschuldigend was de toon van
de rede van mr. Biesheuvel. Van over-
heidszijde heeft men thans niet het recht
te beweren, dat de agrarische vertegen
woordigers in de S.E.R. er zorg voor had
den moeten dragen, dat de landbouw
voorstellen in het advies over de beper
king van de bestedingen waren verwerkt
De regering had in haar adviesaanvrage
met geen woord over de landbouw gerept.
De S.E.R. had hoogstens in een minder
heidsnota de wensen van het landbouw
schap op kunnen nemen, doch ook zonder
dat waren deze wensen wel bij de rege
ring bekend.
Mr. Bicsheuvel betoogde vervolgens dat
minister Hofstra kort na het uitbrengen
van het S.E.R -advies in de Tweede Ka
mer mededeelde, dat in het advies geen
rekening gehouden had kunnen worden
met ingrijpende beslissingen die voor de
landbouw nodig zullen zijn. Ook had men
in het S.E.R.-advies het betalingsbalans
tekort meer dan 400 miljoen te laag ge
taxeerd.
Niettemin aanvaardde de regering het
advies als leidraad voor haar beleid. De
regering ging zelfs er toe over afspraken
te maken met de werkgevers- en werkne
mersorganisaties op basis van dit S.E.R.-
advies.
Daarmee blokkeerde de regering voor
zichzelf de weg tot het treffen van voor
stellingen voor de landbouw
Begrip gevraagd
De heer Biesheuvel hield de duizenden
landbouwers ook voor. dat men in deze
tijd meer begrip moet hebben voor de be
slissende betekenis, die aan het overleg
toegekend moet worden. Men zal het
moeten aanvaarden, dat over de belangen
van de agrariërs wordt gesproken door
anderen, die zich niet allereerst geroepen
gevoelen de agrarische belangen te be
hartigen.
In dit verband moet men er aan den
ken. dat evenzeer de landbouwvertegen-
woordigers in de S.E.R. de Stichting van
de Arbeid en andere instellingen mee
spreken over de belangen van andere
groeperingen van ons volk. Het zal goed
zijn de betekenis hiervan ook niet te on
derschatten.
Ir. Knottnerus hield een gedocumen
teerd betoog over „De landbouw deelt
Ir. Geuze besprak de positie van de
boer in de samenleving. Hij betoogde dat
mechanisatie in de landbouw en in de
industrie onvergelijkbare grootheden zijn.
Het is voor de landbouw niet mogelijk het
probleem op te lossen dat een machine
slechts enkele weken per jaar gebruikt
wordt.
De commissaris der Koningin in Zee
land, jhr. A. F. C. Casembroot, heeft
gisteren in Kruiningen, op Zuid-Beve
land, een monument onthuld, ter na
gedachtenis van de rampslachtoffers
van 1952. Het monument stelt een
moeder voor, die starend naar de zee,
een kind tegen haar hart drukt. Op
het voetstuk staat een vers van A.
Roland Holst geschreven, luidende:
„Hoort gij de zee achter mijn hart,
dan zal ik heen zijn, en gij zult met
de zee alleen zijn, de golven zullen
breken in uw hart".
In de Hervormde kerk van Kruinin
gen werd een kerkdienst gehouden,
waar de beide plaatselijke predikanten
Ambonees erkent vrouw
te hebben vermoord
J. L. M., een 43-jarige Ambonees uit het
woonoord Schattenberg bij Westerbork,
heeft bekend zijn vrouw, de 40-jarlge L.
M.-M. te hebben vermoord. Hijhad
k een andere vrouw ontmoet. Hij had
zijn misdaad gepleegd door het toedienen
een tablet sublimaat.
Twee biologen spraken er over
op visserijdagen in Bergen
OP DE IN BERGEN gehouden visserijdagen heeft ir. G. L. Lienesch, de
directeur der visserijen in Nederland, een welkomstwoord gesproken
tot de vele aanwezigen die uit het bedrijfsleven van de vishandel en uit
overheidskringen tegenwoordig waren. De discussies sloten aan op de in
leidingen van de biologen drs L. K. Boerema, die een algemene visie gaf,
en drs J. J. Zijlstra, die een gespecialiseerde serie opmerkingen maakte
over de dreigende overbevissing van de Noordzee.
De heer Boerema ging aan de hand van
een aantal feiten het vraagstuk van de
overbevissing in algemene zin na. Hij
merkte op, dat teruglopende vangsten niet
altijd hun oorzaak in overbevissing be
hoeven te hebben. Hij stelde zelfs, dat
toenemende bevissing nog geen overbevis
sing hoeft op te leveren. Er ls echter een
optimum, zei hij, dat bij overschrijding
onrendabele visserij oplevert. De vangsten
wegen in zo'n geval niet langer op tegen
de kostbaar wordende outillage van de
visserij vloot.
Een goede maatstaf, aldus drs. Boe
rema. om eventuele overbevissing na
tc gaan. wordt geleverd door de totale
bcvissing te bestuderen en het procen
tuele verlies van de visstand als ge
volg van de bcvissing vast te stellen.
Het onderzoek heeft zich zowel na
tionaal als internationaal de afgelopen
jaren sterk uitgebreid en daardoor kan
het effect van mogelijke maatregelen
tegen deze overbevissing gemakkelij
ker worden nagegaan.
Maaswijdte
broed uit zee haalt, waardoor het aantal
vissen weliswaar groter wordt maar het
gewicht geringer, terwijl bij matige be
vissing de vis de kans krijgt ouder te
worden en er dus veel meer aan gewicht
uit zee komt. De vergroting van de maas
wijdten der netten sorteert al effect, maar
men redt er. als gevolg van vele bijko
mende oorzaken en gevolgen, de situatie
nooit geheel mee. Er heerst bij de visserij
nog de gedachte, aldus de bioloog, dat de
zee geheel wordt doodgevlst. maar het is
bewezen, dat de vangsten bij de huidige
intensieve visserij alleen maar op het
huidige lagere niveau blijven.
Dit niveau zou echter hoger kunnen zijn
meende drs. Boerema, wanneer de visserij
rationeler werd uitgevoerd en er dus ma
tiger gevist werd. Het hoofdprobleem in
deze wordt op dit ogenblik gevormd door
de haringvisserij
leden niet eens wilde aannemen, dat zij
ooit gevaar zou lopen, uft te lopen op
Haring
Drs. Zijlstra heeft hierop verder i
mentaar geleverd en hij kwam onder i
tot de concluslé, dat het wellicht aanbe
veling zou verdienen de visserijvloot
riodiek en gedeeltelijk binnen te houden,
terwijl ook hier de kwestie van de maas
wijdten een uitzicht zou kunnen bieden.
Blijkens internationale uitspraken die on
langs nog zijn gedaan door de Internatio-
nade raad voor het onderzoek van de Zee
in Kopenhagen, is de overbevissing van
de haring wel degelijk een probleem ge
worden.
Doordat bijvoorbeeld in dc Duitse
Bocht dc Deense en Duitse visserij veel
op jonge haring vist. vervolgde spre
ker. komt er minder geslachtrijpe
haring naar de zuidelijke gedeelten
van dc Noordzee waar de paaigronden
zijn. Hierdoor lopen de totaalvangsten
dan ook terug. Niettemin werd er
enige jaren geleden zeer veel haring
gevangen, waardoor een top ontstond
in de curve van na dc oorlog. Daar
echter dc vangsten per nacht op die
plaatsen terugliepen, moet hieruit
worden geconcludeerd, zei drs. Zijl
stra. dat er intensiever wordt gevist
en dat de a3n de visserij gespendeerde
kosten dus niet geheel terugkomen.
Hij verwees de mening, dat de haring
door ziekte en door roof van haringetende
vogels en rissen wordt uitgedund,
het rijk der fabelen, voorzover dit als
zaak van de snelle haringsterfte wordt
gennpmd Tntussen zit dit hele problei
nog vol onduidelijke factoren, maar in
geval is vastgesteld, dat de overbevissing
niet langer een ver in de toekomst lig
gende dreiging doch een onmiddellijk ge
vaar boven de Nederlandse visserij is ge
worden, besloot spreker.
„Gehaaid" cluo na
jaren in arrest
Twee sinds jaren gezochte internatio
nale geveltoeristen, de Duitsers Hans Dic-
ter-Stolz en Hermann Krutschau. alias
..baron von Rackwitz", die honderd inbra
ken in verschillende landen op hun ge
weten hebben, zijn in Münchcn gearres
teerd. Zij hebben onder andere een tijd
lang in Nederland geopereerd.
Als menselijke vliegen beklom het duo
de gevels van grote hotels, stalen alles wat
van zijn gading was en verkocht de buit
Juweien, geld, fototoestellen enz. in
Italië. De politie meent, dat zij in totaal
zeker voor 300.000 gulden aan geld en
goederen hebben gestolen.
Onveilige veerponten
Tweede-Kamerlid Posthumus (lib.'
heeft de minister van verkeer en wa er-
staat gevraagd of op sommige veerponten
sn oprijdende auto, waarvan de remmen
•eigeren. onvermijdelijk te water moet
geraken, en of daaraan iets te doen is.
-IAN AMOS K0MENSKV
15 9 '2 -16 7 (l
..Opc,
Didai
dc hand van de Tsjechische peda
goog en godgeleerde Jan Amos
Komensky in Nederland beter be
kend als Comenius. Te Praag zullen
op 28 maart de 365ste geboortedag
van de geleerde drie postzegels
verschijnen. Op de foto ziet men een
van deze zegels met de beeltenis van
IR. VAN SOEST VOOR C.B.T.B.:
Voor defaitisme geen plaats, maar
organisatie is dringend geboden
T~\E LUCHT boven Zuid-Holland gonst van de stedelijke uitbreidingsplan-
U nen. In steeds sneller tempo worden cultuurgronden, goede en minder
goede opgeslokt vbor woningbouw, vestiging van industrieën, recreatie of
voor andere doeleinden. Het feit dat de grote steden Den Haag en Rotter
dam steeds dieper de tuinbouwgebieden binnendringen vervult de agra
riërs met schrik. Hoewel er wel reden is om de ontwikkeling nauwgezet
gade te slaan is er plaats voor een defaitistische houding die zich voorna
melijk van de tuinders dreigt meester te maken, aldus ir. W. van Soest, di
recteur van het proefstation voor de groente- en fruitteelt onder glas te
Naaldwijk, toen hij gisteravond op een vergadering van de chr. boeren- en
tuindersbond, kring Delft, Loosduinen, Berkel, Schipluiden, Leidsendam
en Pijnacker sprak over: „De positie van land- en tuinbouw bij de stad in
Holland".
Na een bespreking van dc snel groeien
de steden Den Haag en Rotterdam en dc
groei in mindere mate van Delft zei de
heer Van Soest dat de te verwachten groei
van dc bevolking tot 1980 van 185.000 zie
len in Zuid-Holland ook een groei van het
tuinbouwgebied noodzakelijk maakt. Ge
rekend naar de aanwas van de bevolking
van Nederland tot 1980 zal het tuinbouw
gebied ook met 35 procent moeten wor
den uitgebreid, wil men aan de vraag
van binnen- en buitenland kunnen beant
woorden.
Het is eenvoudig uitgesloten, aldus spr.
e enbepaald tuinbouwgebied naar een
ander deel van Nederland over te plaat
sen. De tuinbouwcentra van Zuid-Hol-
Koorddanseres stort naar beneden
Er hing geen net
Eén luchtnummer zullen wij ons in het
bijzonder blijven herinneren: dat van
'Les deux Geraldos", Madeleine en René;
het jonge Franse echtpaar dat met onge
naarde vermetelheid en een onzegbare
■rme aan de vaste trapeze verbluffen
de prestaties- leverde. Zó hachelijk ech
ter, dat velen het hoofd afwendden. Zij
werkten zonder net. Elk moment meende-
men de catastrofe te moeten verwachten.
Telkens was het of Madeleine reddeloos
•eggleed in de diepte. Maar in de onmo
gelijkste standen wist altijd weer Réne met
ijzeren greep haar polsen, haar enkels
vangen. Op het kritiekste moment
ikten tóch weer de voeten van de een
die van de ander één vlugge
laamsbeweging was dan voldoende om
i weer samen te brengen op de trapeze.
Toch voorvoelde men dat het eenmaal mis
moest gaan. Eén ondeelbaar moment van
vertraagde reactie, het wegglijden van een
rand of voet langs de door transpiratie
natgeworden huid
U ként de spanning vóór de schermen van
het circus. Maar die erachter daar
maakt u kennis mee in het eerste Neder
landse circusboek, waar dit fragment uit
genomen is. ,.De Bonte Droom van het
Circus" vertelt u de boeiende en afwisse
lende geschiedenis van het circus door
alile eeuwen heen tot vandaag toe!
Voor slechts 2.50 koopt u dil nü al be
faamde werk van de schrijvers J. v.
Doveren en Fred. Thomas bij uw room-
boterleverancier. En u kunt het ook
rechtstreeks bestellen bij Kantoor „Room-
boteralbum". Postbus 47. Den Haag. dan
ontvangt u het per omgaand onder rem
bours. zodat u er él die lange winter
avonden van genieten kunt!
Met prachtige kleurenplaten en leuke
tekeningen verlucht, en ruimte voor nóg
meer kleurenplaten en fotoreprodukties
die u gratis krijgt voor de rijksbotermer-
ken. Op elk pakje roomboter treft u er
één aan. (Natuurlijk ook op koelhuisboter)
Neem een pakje extra voor de zondag'
land zijn onlosmakelijk van elkaar afhan
kelijk. Goede teeltgronden alleen zijn met
voldoende, maar er moeten ook veilin
gen zijn, een rijke variatie van produk-
ten en van kopers, die ieder weer hun
speciale belangen en wensen hebben, wel
ke weer verband houden met de afzetge
bieden in het buitenland waarop ge zijn
gespecialiseerd. Daarnaast dient rekening
te worden gehouden met de vele toeleve
rende bedrijven van de tuinbouw waar
voor de verplaatsing van een tuinbouw
centra eveneens grote consequenties heeft.
Organisatie
Er zijn talloze kaarten met dc wensen
van de steden voor de vestiging van
nieuwe woonwijken of recreatiegebieden.
In dit geheel van plannen ontbreekt ech
ter een kaart van de wensen tot uitbrei
ding van de tuinbouw. Voor een defaitis
tische houding is geen plaats, maar de
tuinders zullen in georganiseerd verband
hun belangen moeten bepleiten op de
plaatsen waar over hen wordt beslist.
Uit een inventarisatie, die onlangs is op
gemaakt, blijkt dat tot 1980 vierhonderd
tot vijfhonderd tuinbouwbedrijven aan de
stedelijke uitbreiding ten offer zullen val
len. Er zijn twee gebieden in Zuid-Hol
land waarheen ze zouden kunnen worden
overgebracht: Goeree-Overflakkee en het
gebied rond Zoetermeer, waarin de plaat
sen Bleiswijk. Bergsehoek en Berkel lig
gen. Goeree-Overflakkee is de eerste twin
tig jaar daarvoor ongeschikt wegens de
verzilting van de bodem.
De omgeving van Zoetermeer leent zich
wel om als tuinbouwgebied dienst te gaan
doen, echter niet om zich daar inciden
teel te gaan vestigen. Er zal een stichting
in het leven moeten worden geroepen.
welke ei
ontsluiten. Goede voorlichting
tuinbouw is ook alleen mogelijk a
sprake is van grote centra.
:al kui
de
Geslaagde hekkensluitster
99
(Van onze moderedactrice)
Parijs, zaterdagmorgen
y(TE HEBBEN nu gezien wat Parijs dus voorschrijft voor de komende
zomer. Een duizelingwekkende reeks van shows hebben we achter
de rug en alle typen ontwerpers hebben hun duit in het zakje gedaan. Dat
als laatste Madeleine de Rauch kwam is eigenlijk zo gek nog niet, want zij
neemt een heel aparte plaats in de Parijse haute couture in. Geen filmster
ren, geen vorsten, geen oosterse schonen kleedt zij, maar de gezeten Franse
burgeres, die chic wil zijn zonder op te vallen, die gemakkelijk gekleed wil
zijn zonder nochalance.
plooirok, waarvan de plooien heel smal
zijn en naar plissee neigen.
Veelal bestaat het tailleur uit een japon
met een kort jasje. Daarbij heeft ze een
enige vondst gedaan. Het rechte jasje
sluit namelijk niet. Op de japon zijn ge
wone mantelknopen, soals op een heren
jas, aangebracht. De voorpanden van bet
jasjes hebben alleen knoopsgaten, die op
de knopen corresponderen. Zo zit het jasje
kenrig op de japon en fladdert niet nit.
Nd Madeleine de blouse niet wilde
brengen, heeft ze Iets anders verzonnen.
Over de pols laat zij hagelwitte „heren"-
manchetten dragen, die sluiten met een
manchetknoop. Dat staat heel grappig
en origineel.
Gilbert Ortel ontwierp de hoeden bij
haar collectie. Enorme gevallen, die niet
alleen zwaar, maar ook topzwaar lijken!
Madeleine de Rauch was cr zelf ver
baasd over toen zij door het buitenland
ontdekt werd en heeft eens gezegd „niet
aan modegrillen" te doen.
Nu is dat wat overdreven, want wie de
mode als heerseres aanvaardt, ontkomt
ook niet aan haar grillen. Maar toch
weet Madeleine het gulden midden te
behouden.
Zo vertoont ook haar collectie voor
deze zomer de „flou", maar is niet zo
overdreven zwierig als bij sommige an
deren. Meer dan vijftig procent van
haar modellen zijn uitgevoerd in don
kerblauw. verder veel donkerbeige en
grijs.
korte
Negen mijnenvegers voor
minder dan vier ton
Bij de gisteren te Alkmaar gehou
den verkoping door de domeinen van
negen afgedankte mijnenvegers van de
Koninklijke marine waren 59 inschrijvin
gen. Koper werd de dumpfirma M. Ca-
ransa en Co. te Amsterdam, die het hoog
ste bod had gedaan van 378.969 gulden.
D
Buitenland toonde belangstelling
voor emissie Philips
,E GROTE EMISSIE van 5°/o converteerbare obligaties Philips Gloeilam
pen is een succes geworden. De opnemingscapaciteit der kapitaal
markt is meegevallen. De beleggingsmarkt legde deze week een vaste stem
ming aan de dag.
De prijs der claimrechten, waai
4 nodig waren voor de inschrijving op
1000 5'/. con v. obl. Philips heeft ge
wisseld van ruim 15 tot bijna f 29 en de
hogere prijzen werden in de laatste week
van verhandeling geboekt. Het is voor eei
groot deel te danken aan dc onverwacht,
belangstellino van buitenlandse zijde uoo
aandelen Philips Gloeilampen, dat de
emissie van converteerbare obligaties zo
vlot plaatsing heeft gevonden Terwijl het
Nederlands publick veelal aandelen ver
kocht en daarvoor via de claims belang
nam bij de obl.lening. kwam het buiten
land cn met name Engeland met grote
kooporders aan de markt. Op verscheiden
dagen was er in de aand. Philips een grote
Op grond van de in het prospectus ver
strekte gegevens heeft men in het bui
tenland vastgesteld, dat Philips groten
mérites had als vooraanstaande eiger
soortgelijke bedrijven en dientengevolge
zijn de kooporders voor het lampen
fonds naar de Amsterdamse beurs ge
vloeid. Ware deze buitenlandse steun
niet geweest, dan zou het aanbod van a;
delen van de zijde van het Nederlandse
publiek slechts tegen lagere koersen ge
plaatst zijn.
Overigens kunnen we vaststellen, dal
de opnemingscapaciteit der kapitaalmarkt
meegevallen is, mede als men let op de
ontvangst der 4Ti'/, obligaties ten laste
der Ned. Spoorwegen. Deze stukken z(jr
uitgegeven tegen 98en de koers is In
middels al tot 101*/» opgelopen.
Het publiek stelt klaarblijkelijk de be
paling. dat geen vervroegde aflossing op
deze lening mag plaats vinden, ten ze
op prijs. Meermalen heeft men erv
dat debitrices er „als de kippen" bij zijn
om tot tussentijdse aflossing over te gaan,
zodra de rentevoet enige
Financieel daling vertoont en
overzicht een goedkopere lening
kan plaatsen. Op die wijze
heèft het publiek dikwijls slechts korte
tijd van de hogere rentetarieven kun
nen profiteren. Met de jongste spoor
weglening heeft men de zekerheid
gedurende een aantal jaren ongestoord
van de 4Wit rente 's jaars te kunnen ge
nieten.
Het Is in dit verband goed erop te w(j
zen, dat diverse obligaties van lagere ren
tetypen dikwijls aantrekkelijker zijn dan
de jongste emissies. Dergelijke oude le
ningen noteren aanzienlijk beneden pari.
Men betaalt slechts inkomstenbelasting
over de jaarlijkse rente, terwijl de koers
winst bij uitloting of verkoop vrq var
deze belasting biytt.
Onlangs werd ter beurze een 3Vt 'U
lening Noordholland geïntroduceerd,
voortkomende uit een onderhandse lening.
Deze stukken worden nu voor ongeveer
90verhandeld. Volgende week komt er
een introductie van 3ü obl. Amster
dam, eveneens een onderhandse lening.
Dergelijke introducties komen Voor
de tegenwoordige liquiditeitsmoeilijkhe
den bij de oorspronkelijke geldgevers,
bijv. de boerenleenbanken. Slechts via
officiële notering kan men onderhandse
leningen beleenbaar maken, vandaar de
voor de geldgevers verliesbrengende in
troducties wegens de beurskoers beneden
Staatsfondsen omhoog
TAE NOTERINGEN van staatsfondsen
zijn deze week verder omhoog gelop'
zodat de gestaffelde lening 1947, welke
vanaf 15 dezer 3\6*/« rente 's jaars
opleveren, van 85 tot 8lVa'lt is gestegen. Er
zijn de laatste weken enkele lichte symp
tomen van ontspanning op de kapitaal
markt aanwezig, maar geheel overtuigend
zijn ze nog niet.
Er zal nog veel van de kapitaalmarkt
gevergd worden in verband met de be
staande behoeften aan emissies.
Heit jaarverslag der Meelfabrieken der
Ned. Bakkerij is verschenen en heeft op
nieuw aangetoond, dat dit bedrijf eer
buitengewoon sterke financiële positie in
neemt. Ondanks de ongezonde situatie in
de maalindustrie en de scherpe coi
rentie, is dit bedrijf er in geslaagd, in te
genstelling tot andere minder draagkrach
tige fabrieken, met een flinke winst vooi
de dag te komen, n.l. ruim 2 miljoen
op een aandelenkapitaal van 6 miljoen
Er wordt een onveranderd dividend var
ll*/t voorgesteld. Toch viel het dividend
de beurs blijkbaar tegen, want de koers
der aandelen daalde van 273 tot 255'
Grote order
TAE AANDELEN Ned. Dok Mj) w
den licht gevraagd door het bericht,
dat opdrachten voor de bouw van 3
pertankers, ieder van 65.000 ton,
verkregen. Deze werf is tot 1964 al
werk voorzien. Het grote probleem zal
wel zyn het aantrekken en vasthouden
van voldoende arbeidskrachten.
Internationale fondsen toonden weinig
verandering. Van de bankaandelen
Twentsche Bank enkele punten in
tie door het teleurstellend bericht
verlaging van het dividend van 11 tot
10*/». Scheepvaartwaarden bleven enigs
zins zwakker gestemd en opnieuw w;
zwakke houding van Holland Amerika
Lijn opvallend. Zal er een emissie
aandelen verschijnen en is het aanbod
insiders afkomstig?
rPE ROTTERDAM i6 hedenochtend de
Staalstudiestichting in het leven ge
roepen ter bestudering van de mogelijk
heden van een nieuw hoogoven- en staal
bedrijf aan de mond van de Nieuwe Wa
terweg of elders ter vervaardiging van
thomasstaai en daaruit te bereiden lichte
walsprodukten, zomede ter voorbereiding
van daartoe strekkende plannen.
Er i6 reeds contact aangeknoopt met
verschillende leveranciers van hoogoven-
staal en wals installaties, o.a. Krupp.
Het curatorium bestaat uit mr. K. P.
van der Mandele, voorzitter; J. Smith,
penningmeester; dr. J. F. de Meyer, se
cretaris; prof. dr. J. R. N. van den Brink,
mr. J. Burgerhout, H. J. van der Esch,
dr C. F. Karsten, R. Verdam en ir. J. de
Wit. Het bureau i6 aan het Lange Voor
hout 62, Den Haag.
De Kon. Boot heeft een onveranderd
dividend van 10*/» voorgesteld, een te
leurstelling. omdat vorig jaar ook nog
6'.*''t bonus werd betaald. Door de uit
breiding van het aandelenkapitaal is er
ditmaal voor het dividend een aanmerke
lijk groter bedrag nodig om 10'uit te
keren. De Maatschappij Zeevaart kwam
beter voor de dag en verhoogde het di
vidend van 12 op 14'/». De zelffinancie
ring der rederijen loopt overigens de laat
ste jaren wel wat „de spuigaten" uit.
In het jaarverslag van het Beleggings
fonds „Algemeen Fondsenbezit" wordt op
gemerkt. dat belegging in aandelen op
het huidige koerspeil, waarop een ren
dement van circa 6*/» voor prima aan
delen is bereikt, zo voor als na aantrek
kelijk i6. Nederlandse aandelen kunnen,
in vergelijking tot buitenlandse, met name
Amerikaanse aandelen, altijd nog op een
merendeels zeer goedkope basis worden
gekocht, aldus de beheerders van dit be
leggingsfonds.
Overigens zijn de geografische, mone
taire en binnenlandse politieke aspecten
ook van betekenis bij de belegging en het
is goed ook daarop te letten.
"LTET KREMLIN heeft nu op Roemenië
en Bulgarije na alle regeringen en
partijleiders der satelMetlanden op het
matje laten komen.
Op deze wijze hoopt Rusland wiet alleen
lich te overtuigen van de betrouwbaarheid
•an deze landen, maar ook de wellicht
wat onwilligen zachtjes aan in het gareel
te krijgen.
Er is iin de communistische wereld wat
losgeraakt. Kroesjtsjef heeft het onfeil
baarheidsprincipe aan het wankelen ge
bracht. Noch een nieuwe ommezwaai,
noch dreiging met nieuwe terreur kan
deze vermeende onfeilbaarheid weer ge
loofwaardig maken. Wat in Poznan begon,
is zonder einde. Nu Polen een bepaalde
mate van zelfstandigheid in de politiek
hèeft bereikt en de kranten daar rustig
hun beschouwingen geven, gaat een
stroom van kranten dagelijks naar
Tsjecho-Slowakije, waar men met jaloerse
gretigheid dit nieuws opneemt.
Toch heeft de Tsjechische communisti
sche partij alles onderschreven wat op
het Kremlin gedicteerd werd voor de ge-
gemeenschappelijke venkflaning, waarin
het volkomen congruente denken der par
tijen tot uiting werd gebracht.
IAAT KAN GEBEUREN, maar evenmin
als Tsjou En-lai er in slaagde Polen
terug te voeren tot het onderdanige voe
tenbankje van Rusland zal het gelukken
de eenmaal losgewoelde opstandige ge
voelens, die het communisme doordringen
tot staan te brengen.
In de Sowjetunie zelf heeft de partij
openlijk moeten toegeven, dat de commu
nisten en de lagere
't Verklaarde partijleiders steeds
lauwer worden, dat de
uitzicht „reactionaire krach
ten" aan invloed win
nen. Een nieuwe Komintern wordt door
het Kremlin wel gewenst, maar zal moei
lijk door te voeren zijn, nu de krachten
afbrokkelen. Dat de Franse en Italiaanse
communistische partij weer eens trouw
hebben beloofd en Moskou als het centrale
punt van het wereldcommunisme erken
nen. behoeft niet gezien te worden als
een overweldigende steun. De communis
tische partijen zelf in deze landen verlie
zen aan kracht. De kiezers, zo is geble
ken bij tusentijdse verkiezingen, wenden
zich af en dat de keiharde kern extra
hard schreeuwen moet, is dus begrijpelijk.
Bulgarije en Roemenië dus moeten nu
nog met hun verklaring van trouw en er
kenning komen. In Bulgarije neemt de
ontevredenheid voortdurend toe. tn het
leger zijn hele kernen onbetrouwbaar ge
worden en niemand kan zeggen, t
vuur daar uitbreekt.
Dwingt Rusland een uitspraak af, waarin
Roemenië 6lechts de weg van Moskou
■kent en dus Tito
afzweert, dan zal het ongetwijfeld econo
misch door Zuid-Slavië getroffen worden,
anderzijds is het niet sterk genoeg om als
Polen een onafhankelijk standpunt in te
Morgen moeten de Roemenen naar de
stembus voor de parlementsverkiezing.
Ze krijgen daarby niet de kans. die de
Polen hadden, want de kandidatenlijst
heeft 6lechts evenveel namen als er zetels
zijn. De kiezer kan dus niet veel anders
doen dan het stembiljet zo in de bus
il hij niet als ..neenstemmer" te
boek staan. Ook het niet gehoor geven
de oproep, brandmerkt de kiezer als
Souburg noemt school
naar Vau Dale
Te Oost- en West-Souburg op Walche
ren is gisteren een nieuwe openbare
lagere school geopend genoemd naar J.
an Dale. Souburg eerst met deze
de onderwijzer-taalkunlige en his
toricus J. H. van Dale die van 1828—1872
in het Zeeuwse Sluis leefde en grote be
kendheid verwierf door het samenstellen
zijn Woordenboek der Nederlandse
Taal dat nog altijd als gezaghebbend
geldt. De school zal officieel worden ge
opend door het Jongste kleinkind vaji de
taalkundige, de heer Van Dale uit Utrecht.
Deze nakomeling zal de naam van zijn
i ader onthullen, di* in graniet op de
school werd aangebracht
