Gesprek met ander kan hotelkerk
veranderen in gezinskerk
Leidenaars delen vanavond de
lakens uit
In stadsgehoorzaal werden de
radio-opnamen gemaakt
Vreugderijke dag voor
Leidse huisvrouwen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 31 JANUARI 1957
Leidse Hervormde classis bijeen
Ds. Kloek hielcl inleiding over de
synodale handleiding
tn DE TWEEDE HELFT van januari komen de classes van de Hervormde
-1 Kerk in vergadering bijeen. De classis Leiden was gisteren in het Zen
dingshuis te Oegstgeest bijeen en meer dan tachtig ambtsdragers tekenden
de presentielijst. De oudste aanwezige dienstdoende predikant van de clas
sis, ds. M. Ottevanger van Leiden, opende. Hij liet zingen psalm 127 1 en 2
en las Zacharias 4.
gon met de opmerking, dat er wel
wordt beweerd, dat de Generale Synode
zich met allerlei dingen bezig houdt, be
halve met de vraag naar de waarheid er
naar het wezen van de Kerk. Hoe komt
het, dat een oproep tot bezinning ove
het vraagstuk Nieuw Guinea alles in re]
en roer brengt, terwijl een geschrift ove
het gesprek tussen de richtingen nauwe
lijks wordt opgemerkt? Spr. laakte dezi
houding zowel in de Kerk als erbuitei
zeer. Het lijkt zelfs wel, zo zei hij, als
men het op een bepaalde manier opneem
voor het werk van de Synode, dat mer
vreemd wordt aangekeken. Dit schijnt nie
meer te kunnen. Gewezen werd op aller
lei uitingen van de Synode, waarin hel
waarheidsprobleem en het wezen van dt
Kerk wel terdege aan de orde zijn.
Het luisteren naar de ander en het ge
sprek voeren met de ander vond spr. eer
deugd, die over *t algemeen zeer weinic
bij theologen wordt gevonden. Een hoofd
stuk over de wijze, waarop het gesprek
>rd kan worden, en waarin were"
i op de psyche van de ander
eze „Handreiking" voorop mc
staan. Sommige hoofdstukken zijn bo
dien veel te ponerend; dat is geen
sprek meer. Had men niet meer vra
derwijs de moeilijke punten van hel
sprek naar voren kunnen brengen?
Het woord van Zacharia tot de tempel
bouwers van zijn dagen heeft ook ons wal
te zeggen, aldus de predikant. Als we
rondom ons zien, is er veel, dat ons ver
ontrust. Dat was in Zacharia's dagen ook
De grondsteen van de tempel was gelegd,
maar de opbouw liet op zich wachten. Er
waren vijanden van binnen en vijanden
van buiten. Ook het pessimisme van zeer
velen werkte remmend. Zij zeiden, dat
de heerlijkheid van deze tempel niet zou
kunnen halen bij de heerlijkheid van de
Twee mannen werden geroepen
werk te stimuleren n.l. Haggai
charia. De laatste was de man
nachtgezichten. Met grote duidelijkheid
bracht hij naar voren, dat het niet door
kracht, noch door geweld, maar door di
Heren Geest zou geschieden. Zacharia
krijgt vierderlei toezegging: Gods hulp
komt op tijd; het werk van God zal
uitgebreid zijn; God rechtvaardigt
vrije genade de mens; de kandelaar
haar licht laten schijnen, als zij gevoed
wordt door de Geest des Heren.
Spr. meende, dat de Kerk van deze
dagen zich ook aan deze beloften
houden. Ook wij hebben wel eer
meend, dat het zal gaan m eigen kracht
De krachten van de Geest komen echter
in Christus tot ons en daaruit mogen
leven. Laten we ons werk in dit nieu\
jaar dan ook aanvaarden en voortzetti
met de bede van de oude Kerk op on
lippen: Veni Crèator Spiritus'
Leiding
Na tekening van de presentielijst bleken
42 predikanten, 34 ouderlingen, 1 diaken.
2 ouderlingen-kerkvoogd en 1 gast
wezig te zijn.
Ds. D. J. Vossers Leiden, die de laatste
zes jaren het presidium van de classis
heeft gehad, was aftredend. Ook de
sessor, ds. A. de Leeuw, Boskoop, was
tredend. Uit naam van het gehele mode-
ramen zei ds. Vossers, dat men het ge
wenst achtte, dat er enige verandering
kwam in de leiding van de cli
jaren achtereen is die nu in dezelfde han
den geweest; ds. De Leeuw zou dit jaar,
ds. Vossers het volgend jaar en ds. Hon-
nef over twee jaar willen aftreden zonder
zich opnieuw herkiesbaar te stellen.
Het breed-moderamen was hier echter
tegenop gekomen. Ds. Meuzelaar Noord-
wijl? Binnen wilde graag weten, wat de
motieven zijn van hen. die willen heen
gaan, en van hen, die continuïteit voor-
Het Gereformeerde Kerkrecht kent pe
riodieke aftreding zonder herbenoeming.
Moeten er alleen veranderingen worden
aangebracht als het ergens niet goed
gaat? Spr. bracht hulde aan de leden van
het moderamen, dat zij ook in deze rich
ting hebben gedacht.
Bij de verkiezingen werden ds. Vossers.
ds. De Leeuw, dr. Oppenheimcr Leiden en
ds. Cupedo Noordwijk aan Zee met grote
meerderheid herkozen. Ds. Vossers nam
met enige woorden van dank het presi-
diaat op zich. In 't bijzonder werd ds.
Gijsbers Leimuiden. die voor 't eerst
vergadering van de classis Leiden n
maakte, welkom geheten.
V ertegen woordiging
Van de kerkeraad van Leiderdorp
een schrijven ontvangen, waarin mer
betreurde, dat verschillende kerkeraden
uit de classis zich maar zeer weinig op
de classical© vergaderingen vertonen. Ooi
het feit, dat veel ambtsdragers de verga
dering vóór het eind verlaten, werd niet
prettig genoemd. Er zullen maati
genomen moeten worden om een en ander
te voorkomen. De scriba deelde
eind van de middagvergadering
de kerkeraden van vijf Gemeenten geen
vertegenwoordiger naar deze samenkomst
hadden gezonden, nl. Noorden, Ter Aar,
Nieuwveen, Zevenhoven en De Kaag
Tot scriba-secundus werd gekozen ds.
E Saraber. Voorschoten; tot scriba-ter-
tius: ds. H. van Gosliga Rijnsburg. Als
afgevaardigde-tertius voor de Prov. Kerk
vergadering werd R. Kuiper Alphen a.d.
Rijn aangewezen. In de commissie voor
het opzicht kreeg ds. H. J. Bogers Alphen
a.d. Rijn een plaats. Mevr. C. Slump-
Beauveser Oegstgeest, ds. T. D.
Rijnsaterwoude en N. L.
i Soest
i Dalsen Lei
don werden herbenoemd als lid van de
Zendingscommissie. In de commissie voor
het jeugdwerk namen L. Tibboel Lisse, H.
van der Ven Leiden en A. van der Welle
Warmond zitting.
Ds. De Ruiter Leiden bracht verslag uit
van de vergadering van de Synode; ds.
Hagen van die van de Prov. Kerkverga
dering en ds. Honnef over de werkzaam
heden van het moderamen van de classis
Gesprek
Ds. P. Kloek Leiden hield in de mor
genvergadering een inleiding over een
boekje, dat door de Generale Synode
wordt uitgegeven en dat bedoeld is als
handreiking voor het gesprek
richtingen ii
de Hervormde Kerk. Hij be-
KANTOORMACHINES
t>emmenÏE
Haarlemmerstraat 219
Te lef 21400
Prof. Holmer over de
dogachtigen
In „Zomerzorg" hadden de leden van
de kynologenvereniging „Rijnland" gis
teravond het genoegen om weer eens naar
een Interessante lezing van hun medelid
professor dr. A. J. M. Holmer te luiste
ren. Prof. Holmer vertelde ditmaal over
„dogachtigen", een soort die wat ont
wikkeling en karakter aangaat zeer rijk
is aan wetenswaardigheden,
Allereerst gaf hij een overzicht van de
ontwikkeling van het ras. Hij merkte
hierbij op, dat de dogachtigen tot de oudste
rassen behoren. Wij komen ze ook tegen
in de vroegere oorlogen, waar ze dienst
Gemccntc-opbouw en kerkelijk over
leg hebben een begin gemaakt met de
ontdooiing van de harde richlings-
blokken; wjj moeten voortgaan met de
ontmoeting van de ander, opdat de
hotelkerk verandere in een gezins
kerk. Wc zullen ons daarbij moeten
stellen onder het gezag van de Heer
der Kerk en de leiding van Zijn Geest
moeten vragen. Daarbij zullen wc de
mogelijkheid moeten openlaten, dat
onze eigen mening wel eens omge
gooid wordt; Is' het niet vaak het
moeilijkst. eerlijk te erkennen, dat we
ongelijk hebben en dat onze mening
moet worden herzien?
Ds. Meuzelaar deed in de discussie de
iggestie aan de hand. de redacteuren van
verschillende kerkelijke blader, eens
bij elkaar te roepen, 't Is echter de vraeg.
zullen komen, want het is natuurlijk
veel gemakkelijker in krant of bfaadje'.
te schrijven. Maar een poging zou ge
waagd kunnen worden, bijv. onder leiding
an de Raad voor Kerk en Theologie.
Kin der zorg
De heer H. Mulder Oegstgeest hield een
Hij vroeg zich in de eerste plaats af. of
het wel nodig is, dat kerkeraden op de
hoogte worden gebracht van het werk. dat
in hun eigen naam geschiedt. Hij meende,
dat het wel nodig is, want maar al te
vaak wordt gezegd, dat ..klnderzorg'
veel subsidie uit 's rijks schatkist ont
vangt, dat men particuliere belangstelling
niet meer nodig zou hebben.
Spr. wilde echter eerst wijzen op de
pastorale taak van de kerkeraden. Ah
..Kinderzorg" zich heeft ontfermd over he
verwaarloosde kind. dan moet de predi
kant of de ouderling de zorg voor di
ouders van dit kind op zich nemen, wan
het hoogste ideaal moet in deze omstan
digheden zijn, dat ouders en kind weei
bij elkaar worden gebracht.
De heer Mulder deed een beroep op de
kerkeraden voor de volgende punten:
1. Help ons bij het zoeken van geschik'
pleeggezinnen; gezinsverpleging is pr
mair. gestichtsverpleging secundair; mi
menteel worden nog 30 kinderen uit c
Leiden in de Marthastichting vei
orgd;
2. het
'erk
ce ïnspectrices
moet meer bekend worden: zij willen
graag op Gemeente- en verenigmgsavon
den komen spreken-
3. iedere kerkeraad dient een contact
man aan te wijzen voor ..Kinderzorg
4. ook financieel moeten de plaatselijk'
Gemeenten door contributies, en collecten
de arbeid van ..Kinderzorg" steunen.
Als contactpersoon tussen de classicale
vergadering en „Kinderzorg" werd bij ac
clamatie ds. Vossers aangewezen.
Ds. Geur sen
Als laatste kwam ds. M W. J. Geursen.
•roeger predikant in Leiden en nu ver
bonden aan de Presbyterian Church in
dringend beroep doen op
de kerkeraden om het werk van de Her
vormde Emigratiecommissie te steunen.
De Nederlandse predikanten in dat grote
land moeten éénmaal per jaar bij elkaar
komen. Dat kost grote financiële offers.
Ds. Bonting, die vroeger in Rijnsburg pre
dikant was, moet, om zo'n samenkomst
Melbourne bij te wonen, twaalf uur
vliegen en dan nog 240 mijl met een auto
afleggen.
Spr. geloofde bovendien, dat de Ne
derlandse Kerk in theologisch opzicht
een grootse taak heeft te verrichten
in Australië. Fel keerde hij zich tegen
hen, die menen, in dat vreemde land
te moeten overgaan tot de stichting
van een Kerk, die geheel apart gaat
staan. Hij plaatste zich tenvolle achter
het advies dat de Hervormde Synode
Samenkomst in Marekerk
Toch niet helemaal
in de mist
De Hervormde wijkgemeente Molenwijl
houdt maandelijks een doordeweekse
samenkomst voor de gehele wijk in d<
Marekerk. In de bijeenkomst van gister
avond verleenden medewerking het Mara-
nathakoor onder leiding van mevrouw Tr
MassaarVan Briel, de organist Hans de
Groot, die gesecondeerd werd door
kele bazuinblazers en de heer Jo<^> Nieu-
wenhuis, die gedichten voordroeg.
Ds. J van der Wiel, de wijkpredikant,
sprak over „Van wie is de toekomst?"
Het is een zegen, ons van God gegeven,
dat een ondoordringbaar gordijn ons van
de toekomst scheidt, zei ds. Van der Wiel.
Toch zijn we steeds weer geneigd, ons
ermee bezig te houden.
Wij willen ons veilig stellen voor die
toekomst. Niemand echter die in het hori
zontale vlak van deze aarde leeft, zal ant
woord op onze vragen kunnen geven.
De. predikant legde er evenwel de na
druk op. dat we toch niet helemaal in de
mist varen. Want het leven van de volken
rust in de handen van Christus. We weten
dit uit Openbaring 5. En als wvj dit wer
kelijk met ons hart weten, dan kunnen wij
rust krijgen voor hetgeen komen gaat.
leeft s
Australië
i iedci
nl.
die i
te sluiten bij de Presbyterian Church
van Australië, want deze Kerk draagt
in haar belijdenis de erfenis der Re-
Met zeer veel genoegen heeft de clas
sicale vergadering geluisterd naar de cau-
z van ds. Geursen. De aanbeveling
de kerkeraden om loch vooral ook
collecte te houden voor het werk var
de Emigratiecommissie kon moeilijk ster-
worden gepropageerd dan door hel
luimige en ernstige betoog van deze oud-
VERVOLG VAN PAGINA 3)
vant Dirk houdt van een grapje. Hij zoe
liet naar woorden, maar gooit eruit wat
ïem voor de mond komt. Even kijkt hij
ichichtig naar het grote zware ding. dat
plotseling tussen hem en Jan de Troye
neergelegd op de tafel: de microfoon
Dirk is de studentenkoetsier. Dat
weet ge onmiddellijk, want de ver
halen over „de heren" zijn niet van
de lucht, en de asbak, die op tafel
staat is een paardenhoef.
„Ik ben 72 jaar," vertelt hij, en met
zijn kleine, pientere oogjes tart hij on
middellijk de reporter om aan deze waar
heid te twijfelen. En er moet weer een
snedig woord volgen, want Dirk moet
iedereen, en zichzelf het meest, nu en
dan voor de gek houden. Maar als hij
over zijn werk als studentenkoetsier
spreekt komt
want de veertig Jaren, die hij achter zich
heeft, zijn mooie jaren. Zeker, het is nt
niet meer, als vroeger, maar de herinne
ring blijft. Er wordt met het jaar mooier
Als wij na een half uur het kleine
huisje verlaten, horen wij de technici te
gen elkaar zeggen, dat er wel wat geknipt
zal moeten worden. En dat gelovei
ook wel. Want wij zeiden het reeds: Dirk
zegt wat hem voor de mond komt.
PEDEL
lijker is de avond geworden,
als wij tegen achten voorrijden bij
de heer P. A. Harteveld, Rijnsburger-
singel 43a.
Wie aan de universiteit studeert, kent
de heer Harteveld. Naar hem, de pedel,
begeven zich de studenten om tentami
examen of promotie te bespreken. Hij
Kinderzorg". Leidse predikant.
Verjaardag prinses Beatrix
Van ontbreken van coulissen en entourage
zal men vanavond niets merken
Een STADSGEHOORZAAL, gevuld met nieuwsgierige Leidenaars en
zeer vele stüdenten uit verschillende studentensteden, heeft gister
avond een kijkje kunnen nemen achter de schermen, die doorgaans de
radio-uitzendingen verhullen. Luisterend achter het glimmende radio
kastje, krijgt men de indruk, dat het programma zich ontrolt in het kader
van stemmige coulissen en stijlvolle entourage. De werkelijkheid is echter,
dat een meneer in poloshirt met tragische basstem achter de microfoon.lis
pelt: „Ik sterf, de schurk heeft me getroffen!"
Iets dergelijks beleefden de aanwezigen
steren in de Stadsgehoorzaal,
opnamen werden gemaakt, die vanavond
ilaats vinden in het nationale pro
gramma, dat ter gelegenheid van prinses
Beatrix' verjaardag over de beide zenders
ordt uitgezonden. Schots èn scheef
het toneel stonden stoelen en lagen instru-
*n met daar tussen de radio-appa-
ratuur, die men bij tijd en wijle o
gebruik. In een klein hoekji
het toneel speelden de meeste scène
niemand deed enige moeite o
„gezellig" te maken. De technische
die dergelijke opname stellen zijn te
dan dat men nog zijn aandacht aai
geving kan schenken. Dit was vo
aanwezigen echter geen beletsel oi
te genieten van het voorproefje, dat
hen werd voorgeschoteld.
Programma
Het Metropole-orkest o.l.v. Dolf van der
Linden opende het programma en liet
meteen het toneel als na een veldslag
achter. Daarom verdronk het Utrechts
Studentencabaret een beetje tijdens zijn
optreden en in een ander hoekje schaarde
ich een studentenforum met een plech-
gheid, alsof men een ernstige bijeen
komst had in een directiekantoor rond een
tafel; de slingerende gitaar en de omge
vallen stoel, waar een microfoon tegenaan
gevallen, konden hen niet uit het
evenwicht brengen.
Het grootste succes van de avond boekte
Jules de Corte. Thans kon men in werke-
ijkheid zien, wat men tot nu toe meestal
lechts gehoord had. Deze blinde trouba
dour werd naar de microfoon geleid en
deden als gevechtshonden. Zeer wreed
iet om de honden tegen stieren te
laten vechten, een bezigheid waaraan het
woord bullebijter nog herinnert.
Wat het karakter betreft, merkte prof.
Holmer op, dat de dogs trouwe honden
die ondanks hun goedhartige aard
fel kunnen reageren wanneer het hun
baas aangaat. Ten slotte liet de professor
de hand van dia's enkele anatomische
verschillen zien.
soepel gleden zijn vingers over 't braille
schrift, terwijl hij zijn eigengemaakte
liedjes zong. Het applaus was ovationee1,
zoals u hedenavond zult kunnen horen.
En vanavond zult u alles kunnen horen.
Alleen zal het „zelfs voor hen die gister
avond in de Stadsgehoorzaal waren,
moeilijk zijn te bedenken, dat de leden
van het .orkest niet in jacket hun noten-
golf door de ether zenden en dat de
U.je chtse studenten al zingende verloren
gingen tussen een chaos van omgevallen
stoelen en mysterieuze kastjes
Het bestuur van de afdeling Leiden van de Nederlandse vereniging
van huisvrouwen heeft gisteravond van de leden een filmprojector ten
geschenke gekregen. De dames zijn kennelijk in hun schik met het
apparaat. Foto N. van der Horst
Veertig jaar afdeling
Echtgenoot zag in vereniging
bron van kracht
ITELE VRIENDINNEN. EN OOK VRIENDEN van de Nederlandse Vereni-
ging van Huisvrouwen hebben gistermiddag in Het Gulden Vlies tij
dens de receptie ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van de Leidse
afdeling blijk gegeven van hun warme belangstelling en sympathie. Namens
alle leden wenste de voorzitster van de feestcommissie, mejuffrouw J. R.
Mïlikan, het bestuur van harte geluk met het jubileum. „Het is wel de
moeite waard, bij een dergelijk jubileum even stil te staan en terug te zien
op het vele werk dat door u en vorige besturen is verricht", zei spreekster.
istc - zangeres - begeleidster.
de vraagbaak voor iedereen, en dikwijls
Bij plechtigheden loopt hij, gekleed ir
toga en baret en in zijn hand de pedellen-
staf, aan het hoofd van het cortege. Zijn
functie is zeer veranderd, sinds vroeger
tijden. Toen was het voornamelijk zijn
taak om als lijfwacht de rector magnifi
cus op straat te beschermen. Hij lichtte
hem bij met zijn lantaarn en hield hem
studenten of rovers van het lijf.
De pedel van nu brengt het grootste
gedeelte van zijn tijd door in de pedellen-
kamer, tegenover het zweetkamertje er
vlakbij de senaatskamer. Want hier ligt
ook eigenlijk zijn functie: de schakel tus
sen student en hoogleraar.
Een gelijkmoedig man, deze me
neer Harteveld. Ge ziet hem nooit
boos. Hij is zelden uit zijn gewone
doen. en als de onvermijdelijke ka
bels de trap worden opgesjouwd,
kijkt hij rustig, de handen in de zak
ken, naar al dat technische gedoe. En
tijdens het vraaggesprek is hij de
kalmte zelf.
Wij kunnen ons voorstellen, dat dit on
misbare üd van de academische gemeen-
ichap vaak een rustpunt
i>nd?- de dreiging
;aande pro-
oorden op
„Hierbij hebt u vele moeilijkheden moe-
n overwinnen, waarbij steeds het belang
in de leden in het oog werd gehouden.
Door de goede geest van samenwerking
bestuur en leden, en niet te vergeten
de goede geest onderling, is het resultaat:
groeiende en bloeiende vereniging. Wij
kunnen dan ook met blijdschap dit feest
Namens de leden werden aangeboden
ra projectie-apparaat, een filmstrook
inrichting, een koffer, een projectiescherm
n projectietafel. Spreekster voegde
wens aan toe, dat het bestuur nog
vele jaren met opgewektheid en in goede
lamenwerking de belangen van
eniging zal blijven behartigen.
De presidente, mevrouw Hageman-Ver-
hagen, dankte de leden. Behalve uit ideëel
iogpunt en met het oog op de rente die
het apparaat voor de vereniging zal op
brengen (men hoeft nu immers geen appa-
meer te huren) zei ze het geschenk
>m zo te waarderen, „omdat een huis-
v niet van geleende spullen houdt".
Ook de commissie van bijstand dankte zij
hartelijk.
Namens het hoofdbestuur, het bestuur
an het gewest Noordholland en de afde;
ling Haarlem bracht mevrouw A. Hamaker
de felicitaties over. De presidente van de
afdeling Amsterdam, mevrouw F. S. Dries-
sen-Blok, richtte zich eveneens met ge
lukwensen tot het bestuur. Voorts waren
er afgevaardigden van de afdelingen Was
senaar, Noordwijk, Delft en Alphen.
Veel moed
Omdat de heer Van der Heyden
zeker contact zag tussen de huisvrouwen
en de Leidse banketbakkers, bood hij het
bestuur uit naam van alle banketbakkers
in Leiden een taart aan. Een aardig mo
ment brak aan toen de heer B. Hageman
zich tot zijn echtgenote als mevrouw de
presidente richtte. In verband met het
tekort aan huishoudelijk personeel merkte
hij op. dat de huisvrouwen naar zijn me
ning in hun vereniging de kracht hebben
gevonden om hun huiselijke werk toch
met veel moed alleen te kunnen verrich-
Een van de eersten die het bestuur ge
lukwensen aanboden, was burgemeester
jhr. mr. F. H. van Kinschot, die vergezeld
was van zijn echtgenote, die ere-presi-
dente van de afdeling is. Voorts zagen wij
wethouder Menken, de heer Lambermont
namens de Leidse Middenstandscentrale,
en de heer Van der Kloot namens de
vertrouwensraad voor de melksanerlng.
de directeur van de gemeentelijke HBS.
mevrouw N. Smits-Witvliet van de WD,
en het raadslid mejuffrouw Van Nienes,
directrice van huize „Over 't Hoff".
Het bestuur mocht fraaie geschenken
in ontvangst nemen.
Toneelavond
Pedel Harteveld, de schakel
an a,ba.....a lelijke patriarch
>n eigen huis. Zoal hij een vriendelijk
man is in zijn werkkamer in het oude
universiteitsgebouw aan het Rapenburg
Leidenaars deelden de lakens uit.
Wel, het waren lakens van ver
schillende kleur en makelij.
Maar dat zult ge vanavond wel
horen.
De feestelijkheden werden 's avonds
oortgezet met een opvoering i
Schouwburg door de Rederijkerskamer
van Beers uit Utrecht - van „De
nse Edelman", geschreven door W
-fset Maugham. De voorstelling werd
ook bijgewoond door wethouder Menki
gasten van bevriende organisaties en v«
gingen en van andere afdelingen
de provincie Zuid-Holland en door de
troducé's van de leden.
Voor deze avond was er geen zwa
probleemstuk. met nadrukkelijk spel.
een charmant niemendalletje om het
oude thema: de liefde. Ditmaal een jonge
bekoorlijke weduwe die haar vakantie in
3oulo"ne doorbrengt met een bevriend
echtpo-r haar zusje en diens verloofde
en een Fransman en zijn Engelse vrouw
De rust en vrede worden verstoord door
een vurig Spanjaard, die haar al enkele
weken achtervolgt. Dan volgt het ene
misverstand op het andere: de verliefde
vreemdeling ziet in alle drie de man
nelijke huisgenoten de echtgenoot of mo
gelijke minnaar van zijn aangebedene en
wil om beurten met hen duelleren.
Een boeket bloemen speelt in dit stuk
een heel komische rol De dames wordt
om beurten het hoofd op hol gebracht,
de mannen zijn woedend, niet zozeer om
genoemd feit, maar omdat de Spanjaard
hen persoonlijk beledigt om hen tot een
duel uit te dagen. Goed wordt de aard
van de nuchtere Engelsman getypeerd in
tegenstelling met de Fransman, die een
belediging aan het adres van zijn groot
moeder, desnoods aan dat van zijn vrouw
wel kan verdragen, maar die een sma
lende opmerking ten aanzien van zijn
vest niet tolereert.
Van het gezelschap zouden we de naam
willen noemen van Ton van Aelst als de
Franse edelman en van Frans Ebell als de
door en door fatsoenlijke, enigszins uit
gedroogde rechter mr. Proudfoot.
Mevrouw Hageman, die ook de avond
opende, sprak aan het slot dankwoorden
tot het gezelschap en overhandigde de
dames een boeket bloemen in de stijl
van het stuk.
Afdeling Leiden Kerk
en Vrede
Gisteravond sprak de secretaris van
Kerk en Vrede, de heer J. J. Wentink te
Amsterdam, voor de afdeling Leiden over
het onderwerp militaire dienstplicht. Hij
noemde de militarisering een belangrijk
verschijnsel, dat als vrij normaal en van
zelfsprekend wordt beschouwd. Uitvoe
rig besprak hij de historie van de dienst
plicht.
Onder Lodewijk XIV voltrok zich de
omzetting van de huurlegers in de plicht
ra het leger te dienen. Reeds in die dagen
was er grote tegenstand. De 28ste augustus
1793 werd wel de onheilsdatum voor de
toekomende tijden genoemd. Na de val
van Napoleon in 1814 heeft men getracht
-Ie plicht ongedaan te maken. Dit gelukte
echter niet; land na land ging tot invoe
ring over. Men zag de dienstplicht
als het recht om bij de gewapende macht
te mogen dienen. Vele vooraanstaande fi
guren gaven daarover hun misnoegen te
inen. Zo wees de Duitse wysgeer Im-
nuel Kant op het gevaar van de be
dreigingen van volk tegen volk. Ook van
Franse en van R.K. zijde werd destijds
op de gevaren gewezen. In het laatst van
de negentiende eeuw sprak de bisschop
"an Reims van een ongoddelijk beginsel
n demonische verwoesting.
Uitvoerig stond de heer Wentink stil
bij het vraagstuk dienst aan de overheid.
Wanneer de overheid dienst van haar on
derdanen vraagt, dan heeft ze daar het
recht toe. Men heeft als burgers de plicht
de staat te dienen. Hoe echter als chris
ten tegenover het militarisme te staan?
behoort met Lichaam en ziel aan
God. Hij heeft beschikkingsrecht over de
gehele mens. In dit geloof staat men voor
beslissingen en spanningen aangaande de
plichten aan de staat, zo zei inleider.
Reeds Calvijn wees daarop en zei: Zodra
de onderdaan zich op zijn geweten be
roept. wijkt de overheid uit eerbied voor
het Eeuwige terug.
In 1923 werd in ons land de wet met
betrekking tot de dienstweigering inge
voerd. Dit dienstweigeren is niet zozeer
een weigeren om de staat te willen dienen
als wel een gewetensbezwaar tegenover
het instellen van de krijgsdienst, aldus
de heer Wentink.
Wie bij het volgen van deze dienst
meent in conflict te komen met het ge
weten, kan vrijgesteld worden van de
plicht om in krijgsdienst te gaan.
De inleider zei, dat de beslissing uitein-
ielijk met God genomen moet worden.
Kerk en Vrede voelt zich verplicht te
wijzen op het feit dat de oorlog een be
drijf is, waarin de geboden Gods worden
overtreden. Het is verblijdend, aldus spr.,
dat de Hervormde Synode wijst op het
teken dat de dienstweigering kan zijn.
Ten slotte merkte de inleider op, dat
Kuyper getuigdè. dat het-recht van het
ieweten op eerbiediging niet bestaat bij
i" graf.e of de tolerantie van de staat,
naar verankerd ligt in het soevereins
•echt van God.
