Op bezoek bij de Hongaarse
gezinnen in Leiden
>f-VAN MENS TOT MINS
a
ïse
eiÉ
VANAVOND
LUISTERT
TELEVISIE
LIGTVoet
euwe leidsche courant
zaterdag 19 januari 1957
Indrukken na een jaar
Vol bereidwilligheid bouwen zij
aan een nieuwe toekomst
DE EERSTE SPONTANE R.EACTIE in Nederland, die een gevolg was
van het onmenselijke Russische optreden in Hongarije, weggeëbt is en
nuchtere Nederlander de gevolgen overziet, kan men hier en daar be-
:gde geluiden horen. Men herinnert zich de moeilijkheden met de Am-
lezen, men praat over de rechtzaken, die in de na-oorlogse jaren door
itenlanders in ons land zijn veroorzaakt, en als klap op de vuurpijl komen
•le berichten over moeilijkheden in de opvangcentra, waar de 3.000
iclvfelingen een tijdelijk onderdak hebben gevonden.
week hebben wij een bezoek ge-
n drie Hongaarse gezinnen, die
jaar in Nederland vertoeven,
an het werk zijn gegaan en zich
ij eigen leven hebben geschapen. Na af-
hadden wij de zekerheid, dat voor
i bezorgdheid in Nederland ab-
Jluut geen plaats is. Natuurlijk kost
emigratie een zekere aanpassing,
ral de emigratie van mensen, die totaal
Muperd over de grens van hun vader-
d gevlucht zijn en zich geheel met be-
ii anderen een nieuw bestaan moe-
_n scheppen.
Dit vinden de Hongaren, die wij spra-
1. nog het meest onplezierige; ze moes-
beroep doen uitzien, dat meer „internatio
naal" is, en een kans om opgeleid te wor
den tot schilder greep hij enkele jaren
geleden met beide handen aan. Twee ja
ren bleef hij nog in Oostenrijk; zijn toe
stand werd iets beter, omdat hij nu een
inkomen had, maar het „Lager" met zijn
een-kamer-woning bleef voor hem. zijn
vrouw en zijn twee kinderen de plaats,
waar zij hun leven moesten leiden.
Toen dan ook twee jaren geleden de
Nederlandse commissie in de Oostenrijkse
kampen naar bouwvakarbeiders uitzag,
was hij de eerste, die zich meldde en 14
maanden geleden kwam hij in Nederland.
In Utrecht volgde hij een cursus aan de
een Na een vlucht uit het vaderland en eindeloze rondzwervingen door
voori vluchtelingenkampen, heeft de familie Hajas eindelijk een rustpunt
gevonden in Leiden volgens de heer Lajos Hajas: een definitief
rustpunt!
'3=*
p"fc'»L
doorlopend geholpen worden; ze voel-
:ich zo echt de ontvangers van
gaven, al deed iedereen nog zo zijn
lit gevoel bij hen weg te nemen.
jaar beginnen zij zich op hun
k te gevoelen, omdat zij geleidelijk
in staat zijn het roer van hun levens-
zelf in handen te houden.
Beroep
sta:
inti-
end Het eerste Hongaarse echtpaar, dat
Henjipraken en waarvan we de naam niet
noemen, omdat dit gevolgen zou
kunnen hebben voor achtergebleven fami
lieleden, had een zeer moeilijke start ge-
'en-had. In Hongarije was de man jurist ge-
van weest én dit beroep kan hij natuurlijk
vanimoeilijk anders dan in Hongarije zelf'
juitoefenen.
f'e}" Maar zeven jaar in een vluchtelingen-
nti- kamp, waar de toestanden naar Hol
len, kndse maatstaf gemeten, verschrikkelijk
lijn, hadden hem koortsachtig naar een
De eerste maanden waren erg moeilijk,
ant de buurt, waar dit gezin kwam te
onen, was praktisch nog in de steigers.
De verdiensten waren, in venhouding tot
de grote uitgaven, Waarvoor men kwam
staan, gering, en de ambtelijke wereld,
die ondersteuning had kunnen bieden,
werkte nogal traag. Toen de buurt echter
bewoond werd, kwam het Neder
landse burger-initiabief in actie en zowel
an als de vrouw hebben daar slechts
woorden van grote dankbaarheid i
Welke apotheek?
Zaterdaigmiddag, 's avonds en 's nachts
lijn geopend voor het klaarmaken van
«poedrecepten: apotheek Boekwijt, Bree-
rtraat 74, tel. 20552; de Havenapotheek,
Haven 18, tel. 20085 en de apotheek Oegst-
geest, Wilhelminapark 8, tel. 26274.
Zondag van 's morgens 8 tot 's avonds
12 uur is alleen apotheek Boekwijt ge
opend.
ng Een dokter nodig
De zondagsdienst der Leidse huisart-
sen wordt morgen waargenomen door de
dokters De Jager, Jasperse, Postel, Wij-
Ist dicks en Van Alphen. Bij geen gehoor
ze dokterstelefoon 22222.
Initiatief
De twee zoontjes van de familie
Hajas nu alweer Hollander-
tjes met de Hollanders zijn
hier gefotografeerd in een
Oostenrijks vluchtelingenkamp,
waar zij de eerste jaren van hun
leven doorbrachten, maar
Van alle zijden werden zij geholpen
spoedig was de ergste nood gelenigd
Toen ging .de man naar mogelijkheden
uitzien en momenteel heeft hij bijna eer
schriftelijke cursus „bouwkundig-teke-
naar" beëindigd. Deze vrij dure cursus ii
door een Hongaar, die hier al langer in
Nederland woont, betaald en hierdoor ziet
de toekomst er zonniger uit, dan het ver
leden is geweest.
„Als u naar Amerika zou kunnen emi
greren, zou u dit dan doen?" vroegen we.
„Geen sprake van!" antwoordde de man,
„wij raken hier nu aardig ingeburgerd;
we krijgen een leuke kennissenkring;
onze kinderen gaan hier naar school en
spreken naast Hongaars en Duits nu ook
al perfect Nederlands. Als we nog eens
gaan verhuizen, dan gaat dat maar één
richting uit: naar Hongarije, wanneer dit
bevrijd zal zijn."
Lof
De heer Lajos Hajas, Dr. Lelylaan 25,
had in Hongarije een timmerwinkel, waar
hij ook meubels vervaardigde. De com
munisten hebben zijn zaak vernield en
ook hij is veertien maanden geleden uit
Oostenrijk in Nederland aangekomen. Om
de Hollandse bouwmethoden te leren,
heeft hij drie maanden een cursus ge
volgd te Eindhoven en thans staat hij op
de steigers van Leidse bouwobjecten. De
heer Hajas is vol lof over Nederland en
de mensen, die hij heeft leren kennen.
Op het werk is iedereen hem zoveel
mogelijk ter wille en alleen zijn er
taalmoeilijkheden. De heer Hajas
spreekt vrij goed Duits, maar onder de
bouwers, met wie hij op de steigers
staat, zijn er maar weinigen, die zich
In deze taal verstaanbaar kunnen ma
ken: „Nog een jaartje", zegt hij, „dan
ken ik voldoende Nederlands en tot
zover maak ik me wel verstaanbaar
Het is de familie Hajas a
in, dat
zij zich in Léidén thuis voelt. Hoewel zo
wel de man éls de vrouw veel familie in
Amerika heeft wonen vluchtelingen
kunnen niet altijd zo manoeuvreren, dat
zij in familieverband blijven denkt
vooral de man er niet over naar Amerika
te gaan. Zelfs aarzelt hij of hij terug zou
gaan naar Hongarije, wanneer dit bevrijd
zou worden: „Ik ben geen jonge kerel
meer", zegt de heer Hajas, „en dank zij
de hulp van vele goede Hollanders heb
ik hier weer een eigen leven; ik geloof
niet, dat ik de moed zou hebben om al dit
goede achter te laten en nog eens hele
maal opnieuw te beginnen."
Geaardheid
Als wij het hebben over de verschillende
geaardheid van Hongaren en Nederlan
ders, glimlacht hij: „Wij Hongaren werken
druk, koortsachtig bijna, maar de Neder
landers werken meer bedachtzaam en hun
tempo geeft op den duur grotere en betere
resultaten."
Mevrouw Hajas vertelt geestdriftig over
de hulp en hartelijkheid, die zij van de
buren ondervindt: „Als er een familie
feestje is, halen ze ons er bij en als ik de
stad in wil, gaat er onmiddellijk een buur
vrouw mee. Van de week wilde ik schoe
nen gaan kopen voor mijn zuster in Hon
garije, die bij de laatste gevechten alles
verloren heeft, en een van de dames, die
dit hoorde, trok direct haar mantel aan en
heeft een hele middag met mij gezocht,
tot we de juiste schoenen hadden ge
vonden."
Ook in dit gezin leveren de twee kleine
kinderen geen problemen op. Als ze thuis
samen spelen, spreken ze al Nederlands,
en hun moeder moet dan maar raden, wat
ze zeggen; het kinderuurtje voor de radio,
dat voor mevrouw Hajas even duidelijk
is als voor de Nederlander een Koran
lezing, wordt door hen met spanning ge
volgd en zij voelen zich al volkomen
Nederlandertjes met de Nederlanders.
Eén bezwaar heeft mevrouw Hajas en
dat is de Hollandse keuken. De Hongaarse
gerechten hebben haar hart gestolen,
maar in Nederland zijn die veel te duur.
Daarom studeert zij ijverig in een Neder
lands kookboek en ,.s;egt 's middags aan
tafel, dat deze gerechten ook heel lekker
zijn. Maar 's zondags eten ze nog onver
valst Hongaars en liefst zou ze dit iedere
dag willen klaarmaken.
Zon
De heer Halman, Dr. Lelylaan 39, had
in Hongarije een textielzaak en een wijn
gaard. In 1951 vluchtte hij naar Oostenrijk
en na vier lange jaren in een kamp, kwam
ook hij veertien maanden geleden
het tweede deel van hun
jeugd belooft zonniger te wor
den; de achtergrond van „Madu-
rodam" is daar een symbolisch
voorbeeld van.
iyemmenie
het transport Hongaarse bouwers in Ne
derland aan. Want de jaren in het kamp
had de heer Halman besteed om timmeren
te leren en een korte omscholing in Neder
land bracht hem op de Leidse bouw
werken.
Over het loon is de heer Halman
erg enthousiast: „In Oostenrijk kon
den we met een volledig weekloon
amper een paar schoenen kopen en
hier kunnen we daarmede wel vijf
paar kopen, als we willen." Ook hier
klinkt niets dan lof over de wijze,
waarop de Nederlanders hen ontvan
gen en opgenomen hebbeq; de taal
vormt nog wel een probleem, maar,
zo zegt de heer Halman optimistisch,
iedere dag leer ik er een paar woor
den Nederlands bjj en over een jaar
tje moet u nog maar eens terugko
men, dan behoeven we geen Duits
meer te spreken.
De 18-jarige zoon van het echtpaar
heeft ook §en cursus aan de rijkswerk-
plaats gevolgd en werkt momenteel in
Amsterdam. Hij heeft al een flinke ver
zameling vrienden gevonden en voelt zich
volkomen thuis in Nederland. Als we dit
echter aan de heer Halman zelf vragen,
aarzelt hij even: „Ziet u, we missen hier
één ding en dat is voor ons erg belang
rijk. Praktisch nooit schijnt de zon in
Nederland en zon heeft altijd een groot
deel van ons leven gevuld." We maken
een machteloos gebaar en vertellen hem,
hoe graag ook de Nederlanders de zon
zouden zien. De gemoedelijke heer Hal
man lacht alweer en het gemis ligt hem
Percentage
Zo hebben we deze drie gezinnen ge-,
vonden: Vervuld van dankbaarheid om
de nieuwe levenskans, die zij hier in
Nederland hebben gekregen. Natuurlijk
hebben zij allen hun kleine problemen,
zoals ook iedere Nederlander die heeft,
maar geen van hen voelt zich in Neder
land niet op zijn gemak.
We hebben hun allen gevraagd, of zij
ernstige moeilijkheden voorzagen voor de
3.000 vluchtelingen, die de laatste maan
den hier zijn aangekomen, maar zij waren
vrij optimistisch. „Och ziet u," zo drukte
één hunner zich voorzichtig uit, „overal
waar mensen bij elkaar zijn, ontmoet je
een klein percentage, dat niet goed wil.
Het vervélende is, dat juist dit kleine
percentage in de publiciteit komt en ovei
de honderden anderen, die geen moeilijk
heden hebben, hoort men nooit iets."
„Vooral de jongeren zullen zich moeten
aanpassen," sprak een ander. „In Hon
garije heersen nu eenmaal andere ge
woonten dan in Nederland. De invloed
van het communisme, waaronder zij hun
vormingsjaren hebben beleefd, heeft hun
natuurlijk geen goed gedaan, maar al
dezelfde Nederlanders ontmoeten, die mij
hebben ontvangen, dan zal dat allemaal
erg pijnloos gaan."
Drie gezinnen, die harder door het
leven geslagen zijn, dan de gemiddel
de Nederlander, hebben we gespro
ken. Drie gezinnen, die willekeurig
waren gekozen en dus als een pa
troon kunnen worden beschouwd van
de vele. duizenden gezinnen, die de
na-oorlogse jaren naar Nederland
hebben gebracht. Vol bereidwillig
heid zijn deze gezinnen gaan bouwen
een nieuwe toekomst en na een
jaar zijn ze daar al wonderlijk goed
in geslaagd. Geen bezorgde beden
kingen past Nederland, maar diepe
dankbaarheid, dat het in staat is, aan
deze mensen, die zo tragisch schip
breuk hebben geleden in de woelin
gen van de wereldzee, een veilige
haven te geven.
Tussen
de
bladzijden
Gervaise
Luxor. Zola heeft in „De Kroeg"' de
neergang willen tekenen van een gezin
in een Parijse voorstad, nu juist een
geleden. Hij zegt er zelf van, dat hij wil
laten zien hoe de drank het uiteenvallen
van een gezin veroorzaakt, hoe alle tegen
krachten worden lamgeslagen tot er niets
meer rest dan verdierlijkt leven
De film van Renee Clément „Gervaise'
gemaakt naar dit boek en de naam dra
gend van de centrale figuur, volgt deze
lijdensgeschiedenis op de voet.
Gervaise komt met haar twee kinderen
en de man, met wie ze nimmer huwde,
naar Parijs om een nieuw leven te be
ginnen. De man is een nietsnut en ijdel
tuit. Hij jaagt zijn kleine erfenis erdooi
en verlaat haar als er niets meer over is.
Dan verschijnt een goedige loodgieter
in het leven van Gervaise. Ze trouwen en
alles lijkt goed te worden. Een huisvriend,
smid van beroep, leent het geld om hei
ideaal van Gervaise in vervulling te doen
gaan: een eigen winkel.
De ommekeer komt, wanneer de lood
gieter van een dak stort en zijn oude be
roep na z'n herstel niet meer durft op
vatten. Hij raakt aan de drank, versjachert
de winkel en sleept Gervaise mee in het
ongeluk, door ook de vader van haar twee
eerste kinderen in huis te nemen.
De laatste beelden van de film tonen
de Gerfvaise zoals haar einde is: een vol
komen verpauperde vrouw, gebroken door
wanhoop en door drank, een uitzichtloos
Zola is naturalist. Hij tekent het lever
zoals het in zijn dagen werkelijk was
Clément heeft met Maria Schell als Ger
vaise er een film van gemaakt die duide
lijk aantoont dat ook dit medium
kunstvorm kan zijn.
Deze formidabele actrice, die tot
toe alleen rollen heeft gespeeld waarin
zij zich volkomen kan inleven, heeft hier
spel laten zien dat in realiteit overgaat.
Maria Schell was Gervaise, zoals Zola
haar moet hebben gezien.
Een gezin zonder enig geestelijk houvast
gaat te gronde. Huiveringwekkend beeld
uit vervlogen tijden. En hoe is het nu?
(Beklemmend tijdbeeld uit het c
Mars door de hel
Lido. In „Mars door de hel" is
poogd iets te laten zien van de ellendige
wijze, waarop de Japanse bezetter zich op
Malakka heeft misdragen. De camera volgt
daartoe een dapper groepje vrouwer
van het ene kamp naar het andere wordt
gestuurd, en van wie de meesten
jammerlijke dood sterven.
Het verhaal mag dan hier en daar
dramatisch zijn, de onbuigzaamheid en de
opofferingsgezindheid van de gevangenen
zijn fijn weergegeven, en van belang
ook, dat op deze droeve reis de haat tóch
niet het laatste woord heeft.
Hiermee doelen wij dan per se niet op
de in de film verwerkte romance, die ter
compensatie van alle leed en moeite moet
CANGETIE 12
Klein
tt Pianoconcert no. 2 van Saint-Saëns
(KRO 19.10 uur)
De Franse componist Camille Sa int-
Saëns (18351921) schreef niet minder dan
11 opera's, waarvan wel de bekendste is
Samson en Dalila". 5 symfonieën (de 3e
net orgel), soloconcerten voor piano,
viool en cello, pianowerken, kamermu
ziek, etc. Zijn Tweede Pianoconcert is.
evenals trouwens z'n gehele oeuvre, zorg
vuldig uitgewerkt en brillont. Voor de
pianist is hel een echt dankbaar werk.
virtuoos, stralend en nergens overspeeld
door het orkest. Een lange improvisato
rische inleiding vormt het begin (Andante
Sostenuto). waarna in het 2e deel (Scher
zo) een paukenritme, een zich langzaam
ontwikkelend fanfare-achtig hoofdthema
voorbereidt. Dit thema wordt beurtelings
door solist en orkest voorgedragen. Een
kort intermezzo van virtuoze toonladder-
passages leidt naar het tweede thema, dat
bijzonder gracieus is en door de cellisten
tegen een wiegende piano-begeleiding
wordt voorgesteld. De finale Prestois
een snelle dans met voortstuwende trlo-
len-ritmiek, echt een soort perpetuum
mobile. De Russische pianist Zadel Sko-
lofsky speelt het werk met het Omroep-
kamerorkest o.l.v. Roelof Krol.
L~*A JÉ MEE?", vroeg het kleine
meisje aan de hond, die zijn kop
een beetje omilaag moest houden om
haar te kunnen zien en samen Hepen
ze in diep gesprek gewikkeld de Hoge-
woerd af.
Het meisje vertelde de hond, wat
zij ging doen en de hond luisterde ge
ïnteresseerd, terwijl hij geduldig ach
ter het meisje aanliep: „Ik heb 42 cent
en daar ga ik iets voor kopen". Dat
„iets" klonk nogal erg vaag en met
alle mogelijkheden rekening houdend,
bleef de hond vol verwachting voor
een slagerswinkel staan. Maar het
meisje had hogere aspiraties en
dat legde ze de hond breed
voerig uit. Het dier liep even later
weer berustend achter haar aan. niet
overtuigd, maar gezwicht voor haar
argumenten.
Mèt de hond stapte het meisje ten
slotte een grote winkel binnen en toen
ze nadat drie klanten, die na haar
gekomen waren, hun inkopen gedaan
hadden eindelijk geholpen werd,
wees ze met trillende vinger een hou
ten doosje aan.
Gedurende de lange wachttijd had
ze gedroomd, daarin 's avonds haar
ringetje en kettinkje te leggen en het
boven op haar nachtkastje te zetten.
„Hoeveel geld heb je?" informeerde
de winkelier zakelijk.
Het meisje liet haar schaf zien en de
man zei. dat het drie cent te weinig
was. Toch pakte hij een doosje onder
de toonbank vandaan en draaide er
een vloeipapiertje om.
Toen ze met de hond thuisgekomen
was, kwam er spoedig een einde aan
de droom, want haar moeder consta
teerde deskundig, dat een van de
scharniertjes was gebroken. Als pleis
ter op de wonde beloofde ze, dat pap
pie het wel zou maken.
In gedachten verzonken liep het
meisje even later weer naast de hond
op straat: „Begrijp jij dat nou?" vroeg
ze. „en die meneer was nog wel Zo
vriendelijk".
Nee, de hond begreep het niet en het
is ook heel érg moeilijk voor een hond
om te begrijpen, dat grote mensen het
vertrouwen van kleine meisjes voor
een paar centen beschaamd maken.
Jean Luzac
ook 's werelds beste journalist van die
dagen het leven verloor? Het was Jean
Luzac, redacteur van de Nouvelles ex-
traordinaires de divers endrolts, ofwel
de Gazette de Leyde.
Jcan Luzac werd op 2 augustus 1746
in de Sleutelstad geboren, promoveer
de hier in 1768 in de rechten, was daar
na advocaat in Den Haag en stond
sinds 1772 zjjn oom Etienne Luzac bq
als redacteur van de Leidse Gazet. Van
deze krant voerde hij sinds 1775 in
werkelijkheid alleen de redactie.
De Gazette.de Leyde werd, door het
grote journalistieke talent van mr.
Jean Luzac, al spoedig als het beste
blad ter wereld beschouwd. Ook in het
buitenland maakte het grote opgang,
vooral in Noord-Amerika.
De redacteur had dan ook een hele
„buitenlandse nieuwsdienst" opge
bouwd.
Gedurende de Bataafse Republiek
behoorde Luzac tot de federalistische
partij. Zijn blad verdween in 1798 om
later onder andere naam en redactie
te herleven.
Mr. Jean Luzac was van 1785 tot
1796 professor in het Grieks en de va
derlandse geschiedenis en van 1802 tot
1807 in deze geschiedenis en de „be
schaafde letteren". Zijn artikelen over
het staatsbestuur werden te Warschau
in het openbaar verbrand, maar te
Constantinopel in het Turks vertaald
en hadden grote invloed op de staats
regeling van de Verenigde Staten.
In verband hiermee hebben dank
bare Amerikanen in 1907 aan zijn
woonhuis Rapenburg 112 een bronzen
gedenkplaat aangebracht.
Loos
lZ"OP OP! zo spraken we deze week
bij de Haagweg tot het sjouwers-
paard van Van Gend en Loos. dat
treurend voor zijn kar stond. Maar
onze opwekking miste de kracht der
overtuiging.
Het illusieloze paard was de wan
hoop nabij: „En dat gaat zo maar,
zonder een behoorlijke opzeggingster
mijn. Op een slechte avond sla je de
krant open en lees je, dat Van Gend
en Loos paardloos gaat worden. Jaren
lang hebben we Van Gend en Loos
baatloos gediend door vermoeienis
loos doos en kist te sjouwen Hebben
wij in de bijna anderhalve eeuw dat
we bi) deze baas werken, ooit aan
spraak gemaakt op een loonronde of
op een extra uitkering wegens geste
gen kostenSterker nog. toen we be
gonnen onder Koning Willem I. na
men we genoegen met het loon, dat
onze voorouders in de Middeleeuwen
al uitgekeerd kregen en dit is al die
tijd zo gebleven. Ik ben gewoon spra
keloos".
„Het is nog niet hopeloos", spraken
we om ook maar wat te zeggen, want
het probleem lag niet eenvoudig.
„O nee?" vroeg het paard geïriteerd,
„we zijn gewoon brodeloos. Onze
beste tijd w uoorbö, op het platteland
werken ze ook al met hersenloze ma
chines en wie wil ons nu nog heb
ben? Een ogenblik hebben we nog ge
hoopt, toen de zondagen benzineloos
werden, maar dat schijnt ook uitzicht
loos te zijn".
Ademloos zweeg het paard en woor
deloos stonden wij naast het trouwe
dier. „Ben je dan helemaal besluite
loos?" informeerden we na een ge
past en meevoelend zwijgen.
„Ik weet het niet", zo sprak het
paard met bevende stem, „misschien
de onder-ontwikkelde gebieden".
Grote tranen rolden nu uit zijn trou
we, troosteloze ogen en kletsten op de
straat, zodat harteloze mensen dach
ten dat 't ging regenen.
Evangelisatie
T"\E HEER F. BIEMOND, afkomstig
uit De Kaag, is nu al weer ruim
elf jaar in de evangelisatie werkzaam.
Eerst in Vlagtwedde en thans op Ter
schelling. Hij woont op het eiland in
het clorpje Formerum. Als evangelist
heeft de heer Biemond de wereld
conferentie voor evangelisatie onder
Zigeuners te Helsinki bijgewoond en
daarover mochten we van hemenige
gegevens ontvangen.
Op de conferentie werden drie talen
gebruikt, namelijk Engels, Duits en
Grote tranen uit trouwe ogen
Fins en er waren zeven landen ver
tegenwoordigd, te weten de Verenigde
Staten, Duitsland, Engeland, Zweden,
Noorwegen, Nederland en Finland.
Het was de eerste conferentie op het
terrein van de evangelisatie onder
de Zigeuners. Er werden alleen liede
ren gezongen, die in het Fins, Engels
en Duits dezelfde melodie hebben.
Al was de taal op deze conferentie
dan een moeilijk vraagstuk, men heeft
elkaar toch best begrepen. Een van
de sprekers merkte op, blij te zijn
dat er in de hemel maar één taal is:
de hemelse taal „Hallelujah".
Drie Zigeunerwoorden heeft de
heer Biemond van de conferentie goed
onthouden. Ze werden gesproken door
een oude Zigeunerin, die opriep om
ernst te maken met de verkohdiging
Van het evangelie onder haar volk:
Deewel hin kamliba God is liefde.
onder zigeuners
TTET AANTAL echte woonwagenbe-
woners wordt In Nederland op on
geveer 4500 geschat, waarvan de mees
ten Zigeuners zijn. In Engeland zijn
naar schatting 2035.000 Zigeuners, in
Amerika 70—100.000, in Finland 4000.
Dat zjjn zo maar een paar cijfers om
een indruk te geven. Men veronder
stelt, dat ongeveer tachtig procent van
de Zigeuners tot de R.K. kerk be
hoort, Christenzigeuners in Frankrqk
maar ook over hun godsdienst hebben
ze een eigen opvatting.
Ze hebben er 'n gewoonte van ge
maakt. hun geloof niet onder 'n koren
maat te verbergen. Dat komt onder
meer uit in de biljetten, die ze op hun
wagens plakken. Op deze biljetten staat
te lezen: „Ik en mijn huis, wij willen
God dienen". Momenteel rqden er
tientallen van deze wagens door
Frankrijk.
Eén uitspraak willen we ten slotte
In deze reeks van grepen nog door
geven, een uitspraak van een oude
Zigeuner, namelijk deze: „Zigeuner
und fromme Leute wir gehören
zusammen wir werden von der Welt
verachtet".
Gading
UIT Vrij Nederland knipten we
deze regels:
Mocht u soms enkele onderdelen
van uw vrouw missen, dan moet u
eens gaan zoeken bij die slager,
die in de Oegstgeester Courant
adverteert:
Biefstuk, Haas of Carbonade
U vindt bij ons alles van
uw .gade.
dienen. Zij zorgt weliswaar voor een
happy-ending, maar kan de eigenlijke
inhoud geen méér overtuigend karakter
schenken.
Moeite en leed onder Japanse bezetting
met een geforceerde happy-ending.)
Het loon van de angst
Casino Hier een reprise voor Leiden
van „Het loon van de angst", door Clouzot
gemaakt naar het boek „Le salaire de la
peur" van Georges Arnaud. De laatste tijd
hoort men steeds meer kritiek uitoefenen
op de film„politiek" van vooral de Ame
rikaanse filmindustrie. Deze tovert de
bioscoopbezoeker een droomwereld voor,
die met de realiteit van het dagelijks
leven weinig of niets meer van doen
heeft. Dit verwijt kan Olouzot zeker niet
maken. „Het loon van de angst" is even
keihard als de grond, waarop het verhaal,
dat bekend mag worden verondersteld,
zich afspeelt. Clouzot heeft zelfs te ver
doorgeslagen, hetgeen te betreuren Is.
Toch is dit werk boordevol artisticiteit,
zonder de minste twijfel van filmhisto
rische betekenis.
(Reprise van al te harde maar belang
rijke film
Charge aan Rode Rivier
Rex Wie enige kennis heeft van het
edele schaakspel zal daarvan de term
„overmachtige minderheid" kennen. Hier
mee wordt dan bedoeld, dat één pion
twee vijandelijke pionnen in bedwang
kan houden. Welnu, in Rex kan men deze
week een film zien waarin dit gegeven
sterk naar voren komt. Indianen in grote
massa's ten strijde trekkend tegen blanke
mannen, die een minderheid vormen,
lopen ondanks hun bekende gehuil en
ondanks hun waarlijk krijgshaftig uiter
lijk, keer op keer te pletter tegen die
overmachtige minderheid. Dat dit uit
eindelijk gaat vervelen begrijpt men. Een
film die niet de moeite waard is om te
gaan zien.
(Systematische uitmoording van Indi
anen)
Werkloosheid in Leiden
Aanbod daalde door
nieuwe werken
Over de periode van 7 t.m. 12 jan. ver
toonde de geregistreerde arbeidsreserve
(aanbod) een daling n.l. van 390 tot 370, als
gevolg van het begin van nieuwe uitge
stelde werken. Verwacht kan worden,
eventuele vorstwerkloosheid buiten be
schouwing gelaten, dat het aanbqdc(jfer
geleidelijk zal dalen.
Een analyse van het aanbod naar vorm
van werkloosheid levert het volgende
beeld op: wrijvingswerkloosheid 170, sei
zoenwerkloosheid 130 en andere vormen
van' werkloosheid 70. Hieruit blijkt, dat de
wrijvingswerkloosheid daalde.
Een vergelijking met de standcijfers van
het overeenkomstige tijdstip in 1953, 1954
en 1955 doet zien, dat de voordelige ver
schillen, t.w. resp. 2030, 1400 en 655, niet
onbeduidend zijn.
De plaatsing van Hongaarse vluchte
lingen vond voortgang. Voor nagenoeg
alle tot nu toe in Leiden aangekomen
Hongaren werd een arbeidsplaats ge
vonden.
De vraag nam toe en beliep 380 gere
gistreerde aanvragen, waarvan 165 be
trekking hadden op jeugdigen. Jeugdigen
kunnen in vrijwel alle bedrijfstakken ge
plaatst worden.
Het tekort aan arbeidskrachten doet
zich riog steeds in enkele sectoren van het
bedrijfsleven gevoelen, o.a. in de metaal-
en de textielindustrie, terwijl overigens
in vrijwel elke bedrijfstak goede tot ruime
plaatsingsmogelijkheid is.
Het aanbod van vrouwelijke arbeids
krachten steeg van 90 tot 110, hetgeen een
normaal verschijnsel is na de feestdagen
en het aflopen van de uitverkopen. De
vraag handhaafde zich en beliep 280 gere
gistreerde aanvragen, waarvan ruim 40®/»
betrekking had op jeugdigen.
Het tekort aan huishoudelijk personeel,
dat reeds lang een probleem vormt, bleef
aanhouden. Ook in andere sectoren, zoals
de textiel- en de confectie-industrie, be
staat een tekort aan vrouwelijk personeel.
GEMEENTE LEIDEN
Officiële publikalies
Bestrijding aardappelmoeheid
De burgemeester van Leiden brengt ter
algemene kennis, dat ten Stadhuize (ka-
125) voor een ieder ter Inzage ligt de
beschikking van de Minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening van
29 oktober 1955, no. L/PA 670, en diens
beschikking van 24 november 1956, no.
L/PA 3001, houdende wijziging van eerst
genoemde beschikking, alsmede de bij
irstgenoemde beschikking behorende,
op deze gemeente betrekking hebbende
kaarten en lijsten, zoals deze op 24 no
vember 1956 opnieuw zijn vastgesteld en
waarop zijn aangegeven de thans, krach
tens artikel 3, tweede lid, van het Be
sluit aardappelmoeheid aangewezen ge
bieden en/of terreinen.
Op deze gebieden en terreinen is ver
boden de teelt van:
ardappelen en tomaten;
2. bloembollen en knollen, boomkweke
rij produkten, koolraapplanten, kool-
planten, stekbieten en andere planten,
die met de ondergrondse delen worden
gerooid, een en ander voor zover zij
kennelijk bestemd zijn om te worden
uitgeplant.
(VerVëule,
bleke kinderen...
hebben iels extra*» nodig. Geef ze
Sarco-globine. Dit preparaat bevat
alle stoffen voorde-opbouw en-ver-
sterking van hel jonge lichaam.
Voot luajueo Jgma'» laququtllrnj}
