CHRISTELIJK
KANTTEKENING
R.k. kerkelijk huwelijk niet meer
verplicht voor protestanten
1
to
Naweeën van de hervormde
reglementen van 1816
Bijbelverklaring zonder „exegetisch
jargon" in één dik deel
Uilenspiegel
taboe
2
Nieuwe huivelijksivet in Spanje
Erkenning van het recht tot overgang
naar het evangelisch Christendom
De Spaanse regering heeft een wet uitgevaardigd, die een heftig omstreden
probleem met betrekking tot het protestantisme in Spanje tot oplossing brengt.
Voortaan kunnen Spanjaarden, die zich niet meer als rooms-katholiek beschouwen.
burgerlijk huwelijk aangaan zonder dat zjj eerst voor de priester getrouwd
>(jn. J
meldt het Katholiek Nederlands Persbureau.
Voorheen werd net burgerlijk huwelijk
slechts als voldoende beschouwd voor
degenen, die niet r-katholiek gedóópt
waren. Ook was het noodzakelijk dat
beide personen aan deze voorwaarden
voldeden.
Rooms-katholieken, die tot het protes
tantisme waren overgegaan en talrijke
In donkere zuiden van V.S.
Negerkerken met
bommen bewerkt
Blank* vandalen hebben gisternacht
bommen gegooid naar vier negerkerken
in de Amerikaanse stad Montgomery
(Alabama). Ook ontploften bommen
bij de woningen van twee predikanten
die bekend staan als tegenstanders
van de rassenscheiding. De bommen
richtten veel materiële schade aan,
maar verwondden niemand.
Bii een van de predikanten, een
blanke, werd van zijn huis ae voor
deur weggeslagen en de gevel ernstig
beschadigd. Het gemeentebestuur heeft
direct het autobusverkeer stilgelegd
Boek
VAN DE DAG
„In hun schrale graven" door Ben-
no Zieser. Uitg. J. H. Gottmer,
Haarlem (250 bldz.).
Een fragment oorlogsgeschiedenis van
Duitse soldaten in Rusland tijdens
de tweede wereldoorlog met oorspron
kelijke titel ,,Rote Leuchtkugeln". ver
taald door H. M. A. Ludolph-Van Ever-
dingen. een onnodige titelverandering.
Veel herinnert aan lm Westen mchts
Neues zonder de hoogte van dat
te bereiken. De figuren komen uit het
zelfde milieu en zonder dat er van na
doen sprake is, komen dezelfde typen
naar voren. Men krijgt een inzicht, hoe
jongens van school worden wegge-
raapt, hoe hun zielen werden ver
moord, hoe zij tot hun daden kwamen
zonder de nuchtere onbeschaamdhei
van een Brasshat in no man's land.
Vreemd genoeg leest men niets van de
Nazi-geest, waarin zij toch gedurende
vele jaren doordrenkt moeten zijn ge
weest. Zwijgt de schrijver er liever
over of is dit een resultaat van de
nihilisering, waarover Rauschning
schreef? Een jeugd, die weinig mee
kreeg, die wel anders zou hebben ge
wild, een innerlijke afkeer heeft van de
beschreven gruwelen, die medelijden
gevoelt en soms tracht te helpen, doch
volkomen in de modder zou verzinken
indien de dcod niet nog sneller was.
Aanvankelijk een mens, die waarneemt
en beschrijft, tegen het slot bij Stalin
grad meegesleept in een te snelle
stroom van gebeurtenissen, en een ruw
afgebroken einde. Bekentenissen zoals
er reeds zo vele kwamen, zonder de
rust, die Augustinus vond.
protestanten van geboorte moesten dan
ook voor het burgerlijke huwelijk zich
aan de voorschriften der R.K Kerk
houden en eerst hun huwelijk door de
priester laten inzegenen.
Deze schending der gewetensvrijheid
was voor de protestanten onverdraaglijk
en naar de mening van vele vooraan
staande katholieken uiterst onredelijk.
De nieuwe wet betekent dus in feite
de erkenning van het recht van over
gang tot het protestantisme Vroeger
bleven deze protestanten rooms-katho
liek in de zin der wet en bleven zij
onderworpen aan de bepalingen zoals die
zijn vastgelegd in het concordaat tussen
de Spaanse regering en het Vaticaan.
Nijverheidsonderwijs
krijgt meer geld
(Van
parlementsredactie)
De regering wil het maximumbedrag,
waarvoor leningen voor het stichten en
Inrichten van gebouwen van gesubsidi
eerde bijzondere scholen voor nijver
heidsonderwijs gegarandeerd kunnen
worden, brengen van f 275 miljoen op
f 400 miljoen.
Het bedrag van f 275 miljoen is be
reikt. Het nog steeds groeiend aantal
leerlingen van de nijverheidsscholen en
de toenemende belangstelling voor dit
onderwijs in al zijn geledingen blijven
volgens de regering uitbreiding van het
aantal dezer scholen noodzakelijk maken.
Voor 1957 is voor het nijverheidsonder
wijs het bouwvolume op 44 miljoen be
paald. Daarboven komen nog de kosten
van grondaankoop en architectenhono
raria en die van aanschaffing van inven
taris. Bovendien zjjn nog gelden nodig
voor de inrichting en verbetering van
bestaande scholen.
Met het oog hierop dient er op gere
kend worden, dat per jaar voor ongeveer
65 miljoen aan nieuwe leningen zal moe
ten worden aangegaan. Om in de eerste
jaren in de behoefte aan te garanderen
leningen te voorzien, zal deze verhoging
van het maximumbedrag met f 125 mil
joen alleszins redelijk zijn.
Lustrumtoernee van
Ned. Studentenorkest
Het Nederlands Studentenorkest zal,
onder beschermvrouwschap van Konin
gin Juliana, op 14 januari zijn eerste
lustrum-toemep beginnen Het eerste
concert zal in Bergen worden gegeven.
Daarna volgen nog negen concerten in
verschillende steden in Nederland. Ook
staat een concert op het programma in
Rhendalen in de buurt van Muenchen-
Gladbach, op uitnodiging van de NAVO.
Sedert 1953 heeft het Nederlands Stu
dentenorkest elk jaar toernee's gehou
den. In 1956 heeft het orkest voor de
eerste maal in het buitenland geconcer
teerd en wel in Leuv^i in België.
Melodie en woord
der FAhergolven
ZATERDAG 12 JANUARI
Ontbijtclub; 9.00 V d vrouw; (935—9.40 Wa-
terst); VPRO: 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld,
caus; 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20
Gram: 10.25 Het huis is te klein, hoorsp
ens; 11.40 Strijktrio. 12.00 Dansmuz; 12.30
met muz: 10.55 BuiWnl overz; 11.10 Strijk-
Land- en tuinb.meded: 12.33 Gram; 13.00
Nws: 13 15 VARA-Varia. en gram; 13 25 M,
doline-ork; 13.45 Sportpraatje; 14.00 V
Puzzel mee
JA
2
5
7
ij
y
16
OPGAVE PUZZEL No. 16
HORIZONTAAL: 1 Keukengebruiks
voorwerp, 2 wild zwijn, no
Clown, gezichtsorgaan, 4 deel
been. broeikas. 5 middag, handgreep. 6
het een in het ander, plaats in Noord
holland, 7 plantengeslacht, echtgenoot.
8 water in Friesland, pers.voornaam-
woord, stuk grond, zangnoot, 9 haar op
de bovenlip, zangnoot, bestemming.
VERTICAAL: 1 Klap. scherpe bocht,
boom, 2 de eerste vrouw, kloosterzuster,
telwoord. 3 plant, bijgevolg. 4 vreemde
munt, drank, 5 schoolafdeling. twintig
tal. 6 vruchtbare plek, aanzien, het
Rom. rijk, 7 radio-omroep, verstand,
munt, 8 kippenprodukt, Fr. goud, en
andere, onderwijs, 9 orde.
OPLOSSING PUZZEL No. 15
HORIZONTAAL: 2 Eens. 5 tong. 6
terp. 9 keper. 11 pa, 13 lol, 14 do, 15
fra, 16 som. 17 la. 18 sim. 20 Po. 21
steek. 23 stro, 24 dooi. 25 fret.
VERTICAAL: 1 Stopfles. 2 enk. 3 egel.
4 stel. 7 er, 8 promoties. 10 porie. 12
ara, 14 dop, 18 stof, 19 mede, 21 Sr.,
22 kot.
jeugd; 14 35 Koorzang; 14.55 Nieuwe
15.20 Zuid-Limburgs progr; 15 45 Kam
en gitaarduo; 16.30 De consument in de
schappij, rep, 16.50 Dansmuz; 17.15
3.00 Nws en c
Regeringsuitz:
20.00 Nws; 20 05 Gevar.progr; 22.00
comm; 2215 Weense muz; 22.40 Samer
samen thuis, hoorsp; 23.00 Nws; 23.15—24.00
gebed en llturg.kal; 8.00 Nw
8 15 Gram; 8 50 V d vrouw; 10.00 V
kleuters; 10.15 Gram; 10.30 Ben Je zest
11.00 V d zieken; 11.45 Gram; 12.00 An
lus: 12.03 Metropole ork en soliste; 11
Land- en tuinb.meded; 12.33 Ballroom o
12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nws en kath.m
13.20 Amusmuz; 13.50 Ritm.muz; 14.00 V
40 Boekbespr;
ang; 15.10 Kroniek v. Letteren
1535 Lichte muz; 15.55 Gr»
Gregi
17.35 Lichte muz: 17.55 Amus.muz; 18.15
Journalistiek weekoverz; 18.25 Gram; 18.30
Parl.overz; 18 40 Jazzmuz; 19.00 Nws; 19.10
Philh.oi
20.00 Twee Tonnetjes prijze
Aot; 21.25 Gevar.progr: 22.35
zondag in. Aansluitend: Avo
turg. kal: 23 00 Nws; 23.15 Nwi
Televisieprogr. NCRV: 17.00-17.30 V d
kind. KRO: 20.00 Gevar.progr; NTS: 21.30—
22.00 Interland goochelwedstrijd Nederland-
Engeland. BBC Home service. 330 m. 12.00
Gevar.muz; 12 30 Dansmuz: 13.00 Gram;
13.25 Have a go! 13.55 Wccrber; 14.00 Nws;
14.10 Gevar.muz; 15.00 Hoorsp; 15.40 Sport;
16.35 Gram; 17.30 Caus, 18.00 V d kind;
18.55 Weerber: 19.00 Nws; 19.15 Stad en
land; 19.45 Lichte muz; 20 30 Interv; 21.0C
Gevar.progr; 22.00 Nws; 22.15 Hoorsp: 23.4!
Avondgebeden. 24.00—0.08 Nws en weerber.
Engeland, BBC Light programme. 1500 en
247 m 13.15 Gram; 13.55 Sport; 14.15 Orgel
spel; 14.45 V d kind: 15.00 Lichte muz;
15.45 Gevar.muz; 16 15 Sport. 17.15 Milork;
19.45 Vragenbe-
0.50 Progr.-o\
15 Radio-Almanak; 14.30 Ri
diojourn. 15.00 Gram; 15.15 Accordeonmui
15.30 Gram; 15.45 Accordeonmuz; 16.00
16.45 Eng
Nws; 22.15 Verz. progr; 23.00 5
24.00 Dansmuz.
Brussel 484 m. 12 15 Lichte
Gram; 13.00 Nws; 13.30 Gram;
tijd; 16 00 Bel Canto; 17.00 Nws:
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Amsterdam: M. L. W.
Schoch te Rotterdam; voor De Bilt-
Oost: J. H. Cirkel te Woudenberg.
Aangenomen naar Antwerpen (Prot.
Kerk; jeugd- en ziekenhuiswerk; tevens
toez. tweede predikantsplaats): B. J. J.
Naessens te Heemskerk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te 's-Gravenhage-Oost: F.
Vroon te Groningen en K. Welbedacht
te Oudewater.
GEREF. KERKEN (ond. art. 31)
Aangenomen naar Emmeloord: J. Bom-
hof te Uithuizen (vak. C. G. Bos)
G. Versteeg
kantsplaats.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Biezelinge: W. Meijn-
hout te Franeker; voor Zwijndrecht: M.
C. Tanis te Urk.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te IJsselmonde: A. F. Hon-
3op te Goes, uit een tweetal met H. van
Gilst te Dirksland.
Aangenomen naar Norwich Ont. (Ca
nada): G. Zwerus te Sunnyside Wash.
(Ver. St.).
Bedankt voor Barneveld en Melis-
kerke: W. Hage te Nunspeet.
„Kom toch maar niet"
De verkoeling ln de kerkelijke be
trekkingen tussen Oost en West gaat
door. Thans hebben de lutherse bisschop
pen van Denemarken een uitnodiging
aan het patriarchaat van Moskou tot
een bezoek aan Kopenhagen teruggeno
men, „ln verband met de huidige situa
tie".
Het is duidelijk, dat de geheel ver
schillende beoordeling van de gebeur
tenissen in Hongarije hier de oorzaax
Gebed onder het
werk
Wil je het werk goed doen, dan
is er niet veel tijd om te bidden.
Toch mag het gebed nooit ont
breken. Wanneer men werkelijk
God zoekt, dan is God nooit af
wezig en dan heeft het gebed ons
hart reeds verlaten nog voordat
er gedachten of woorden zijn ge
vormd. De woorden, die bij schrik,
opwinding en spanning uit onze
mond schieten, zijn dikwijls een
teken dat het hart niet deugt. De
woorden „God"
en „Goddank"
zijn bijna altijd
een vloek, zelden
een spontaan ge
bed. Zonder een
biddend hart is
het drukke leven
een woestijn zon
der God. En V.s
toch hoort en ziet men
zo veel, dat gebed nodig
maakt. Wat moeten er niet een
beslissingen worden genomen,
waarvan men de draagwijdte niet
kan voorzien. Hoe vele malen zijn.
het leven en gezondheid van ons
zelf en van anderen in het geding.
Hoe vele malen vernemen we
niet van ziekte en ellende, die
anderen treffen. Te veel dan dat
men dit 's avonds aan het einde
van de dag nog herinneren kan.
Al deze dingen worden in het
dagelijks gebed vergeten. Daar
om is er in het werk een leven
met God nodig. Ik heb de Heer
voortdurend voor mij, zegt David.
Hij was een man van het volle
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
De schorsingen te Nijega-Opeinde
Naar aanleiding van de schorsing
voor drie maanden van de predikant,
twee ouderlingen en een diaken te Nye-
gaOpeinde (de kerkeraad weigerde el
ders „aangenomen" vrijzinnige lidmaten
in te schrijven) schrijft de Nieuwe Pro
vinciale Groninger Courant:
Merkwaardig is dat we hier te doen
hebben met iets van de naweeën va
hervormde kerkorganisatie van 1816.
Onder de nieuwe kerkorde zou van
dergelijke inschrijving geen sprake heb
ben kunnen zijn. Het gebeurde speelde
zich echter af enige maanden voordat
de nieuwe kerkorde werd aanvaard.
Het is met het oog daarop, dat de zaak
zo lang heeft „gehangen". Het was alsof
de commissie uit de generale synode de
zaak niet goed meer aandurfde
De situatie te Nijega-Opeinde (een i
binatie van twee gemeenten) is zo, dat de
ene gemeente in meerderheid orthodox
en de andere in meerderheid vrijzinnig
is. In het verleden hebben dan ook vrij
zinnige en orthodoxe predikanten de ge
meenten gediend. Met de komst van ds.
Postma bleek, dat deze predikant zijn
kinderen op een christelijke school deed.
Dit wekte dusdanige reacties in het vrij
zinnige deel der gemeenten, dat men
pogingen ging aanwenden om de meer
derheid der vrijzinnigen sterk te maken.
Vandaar dit tot lidmaat maken van de
21 vrijzinnigen.
Toen dit onder de leiding van ds. Post
ma te Nijega-Opeinde niet ging, heeft
de methode,, bekend uit de jaren va
doleantie, aangewend om de lidmaten
in een naburige vrijzinnige gemeente te
doen aannemen en hen daarna te doen
overschrijven.
Ds. D. Lamberts te Drachten heeft
zich hiertoe geleend. Onder de oude sy
nodale organisatie was dit mogelijk.
werkelijke leven, maar bij alles
wat hij deed had hij de ogen ge
vestigd op God. Slechts dan is het
mogelijk werkend te bidden.
Imposant boekwerk gereedgekomen
MET toelichtende li
teratuur over de
Bijbel is het in Neder
land een merkwaardig
geval. Het gereformeer
de volksdeel bijvoor-
bëeld we nemen het
begrip, als zo vaak, in
zeer brede zin kan
welhaast niet over de
stapels die in de laatste
dertig jaar vooral bij
de tot begrip geworden
Kok te Kampen uit
kwamen heenzien (het
is daarom te merkwaar
diger, dat in bepaalde
hoeken van deze sector
in het kerkelijke leven
nog gegrepen wordt
naar bepaald achter
haalde uitleggers)Zo
wel theologen als ge
meenteleden kunnen
op ruime wijze uit de
voeten. En nauwelijks
was de Nieuwe Ver
taling van het Bijbel
genootschap verschenen,
of er kwam voor hen
een uitgave met ver
klarende aantekeningen.
Andere sectoren van
kerkelij k N ederland
waren minder bedeeld.
Weliswaar verschenen
voor wat de confessio
nele groep genoemd
kan worden de beken
de deeltjes Tekst en
Uitleg. Maar vaak
konden reeds de pre
dikanten, die iets rui
mer tegenover de
tekstkritiek stonden, in
weinig Nederlandse
verzamelboeken te
recht; laat staan de
gemeenteleden.
Reeds geruime tijd
ligt op onze schrijf
tafel een indrukwek
kende poging om in dié
leemte te voorzien: een
voor „leken" geschre
ven doorlopende com
mentaar op de Bijbel
in één deel. Het is de
Commentaar op de
Heilige Schrift, die
vorig jaar gereed kwam,
van buiten gezien reeds
een imposant boek
werk; de een tikje
ouderwets aandoende
band suggereert duur
zaamheid; het feit, dat
de tekst 1235 pagina's
compres gedrukt om
vat, doet geen schade
aan de leesbaarheid;
bij het eerste zien lijkt
de vrij hoge prijs van
zestig gulden redelijk.
TY71J spraken over lees-
baarheid. Men kan in
de duidelijkste letter de
onduidelijkste dingen doen
afdrukken. Een theoloog
kan dat nog beter dan
„men". Veertien theolo
gen wellicht nog beter.
Toch diende dit boek,
naar de opzet van de ini
tiatiefnemer, de inmid
dels overleden uitgever
Paris, bijzonder voor ge
meenteleden zonder theo
logische scholing duide
lijk te zijn. Dr. J. A.
Vor der Hake nam de
taak op zich alles wat
de andere bewerkers had
den geschreven door te
lezen. Hij heeft zo nodig
verklaring gevraagd
voor gebezigde woor
den, uitdrukkingen en be
grippen, die de exegeet
alles, de leek weinig zeg
gen, hij heeft attent ge
maakt op over het 'hoofd
geziene moeilijkeplaat
sen, hij heeft nadere
verklaring gevraagd waar
teksten, ondanks de ver
klaring, toch nog ondui
delijk bleven. Hij heeft
de voltooiing van het
werk niet gezien, even
min als de hoogleraren
Edelkoort en H. Th. Ob-
bink.
Kijkt men het boek na,
dan is dr. Vor der Hake,
en na zijn dood ds J.
Germans, er in geslaagd
het exegetisch jargon
(we gebruiken het woord
met eerbied) tot het mi
nimum te beperken. Dit
is reeds zo'n grote winst,
dat dit boek veel aandacht
verdient.
boek. Beter illustratie dan
de lijst der commentato
ren te geven is nauwelijks
mogelijk. Het zijn prof.
dr. F. M. Th. de Liagre
Böhl, dr H. A. Bróngers,
prof. dr. A. H. Edelkoort.
prof. dr. B. Gemser, prof.
dr. A. R. Hulst, dr. W. S.
van Leeuwen, prof. dr.
H. Th. Obbiiik, prof. dr.
H. W. Obbink, dr. J.
Schoneveld, dr. J. H.
Stelma, prof. dr. W. C.
van Unruk, prof. dr. Th.
C. Vriezen, dr. W. J. de
Wilde, prof. dr. J. de
Zwaan.
Nu zouden wij ons kun
nen begeven in allerlei
detailkritiek. Daarmede
zouden wij onszelf en de
lezers vermoeien en het
is ook zonder dat wel
duidelijk, dat over meer
dan één tekst te spreken
zou zijn, over meer dan
één onderdeel van de
uiterst instructieve inlei
dingen eveneens. Wij doe
len hier op de heldere ar
tikelen betreffende de
„Inleiding" dde het hele
boek, de beide testamen
ten en elk bijbelboek
voorafgaan. Ze staan
evenals de exegese zelf
op zeer hoog niveau en
hebben van de gecompri-
meerdheid, die een vrij
kort bestek nu eenmaal
vraagt, niet geleden.
TNTUSSEN kan de vraag
rijzen, voor wie het
boek nu eigenlijk be
stemd is. Wij zonderden
de gereformeerden uit.
Niet alleen, omdat zij
reeds ruime keus heb
ben, maar ook omdat zij
hier en daar uitleggingen
en uitspraken tegen zul
len komen, waar zij het
beslist niet mee eens zul
len zijn. Dat is niet erg,
maar zij kunnen wel iets
goedkoper, zij het iets
lastiger over onder hen
niet gangbare opvattin
gen worden ingelicht.
Idealiter zou het een
gezinsboek kunnen zijn.
Daarvoor lijkt de prijs te
hoog. Zo komen we er
toe, dit grote werk speci
aal voor de verenigings
bibliotheken van harte
aan te bevelen. Leiders,
die dagsluitingen moeten
maken, leden, die plotse
ling komen te zitten met
een schriftgedeelte, voor
gangers in kinderdien
sten, vertellers op zon
dagsscholen ze kun
nen allemaal hier terecht.
De aantekeningen zijn zo
beknopt mogelijk gehou
den, zodat men snelle in
formatie heeft.
De Commentaar op de
Heilige Schrift is een uit
nemende dienst aan het
kerkvolk. Het geeft weer
een excuus minder aan de
aanhangers van de theo
rie, dat dominee het al
leen weet!
i heel de lange procedure ge-
de spits drijft. Hij heeft echter onder dé
vigueur van de oude organisatie niet het
recht weten te krijgen waarop hij
zijn orthodoxe opvattingen in de kerk
recht meent te hebben.
Na de periode van drie maanden zal
ds. Postma vermoedelijk zijn werk her
vatten Of er verder iets zal gebeuren,
hangt af van de houding van de kerke-
Vi
Dr. A. J. Wiggers lector
aan de V.U.
Directeuren der Vrije Universiteit heb
ben dr. A. J. Wiggers te Kampen be
noemd tot iector in de faculteit der wis-
en natuurkunde om onderwijs te geven
in de geologie.
Dr. Wiggers studeerde physische ge
ologie en biologie aan de Universiteit
van Amsterdam. Van 1947 tot 1951 was
hij als geoloog-bodemkundige verbonden
aan het Landbouwproefstation en Bo
demkundig Instituut T.N.O. te Gronin
gen. Sedert 1951 is hij in eenzelfde func
tie werkzaam aan de Afdeling Onder
zoek van de Directie van de Wieringer-
meer (Noordoostpolderwerken) te Zwol
le en Kampen. In deze functie is
hoofdzaak belast met de leiding
bodemkundige kartering van buiten
dijkse of recent ingepolderde gebieden
in Nederland (IJsselmeerpolders, LJssel-
meer. Waddenzee, Z.W. Nederland).
Dr. Wiggers is in 1955 aan de Univer
siteit van Amsterdam gepromoveerd op
het proefschrift „De wording van het
Noordoostpoldergebied; een onderzoek
naar de physisch-geografische ontwik
keling van een sedimentair gebied".
Sinds 1950 zijn verschillende publicaties
van zijn hand verschenen.
C.J.M.V- bondsdag in
nieuwe vorm
De bondsdag 1957 van het landelijk
Christelijk Jongemannenverbond op He
melvaartsdag, 30 mei, in Arnhem ge
houden; mede ter gelegenheid van het
feit dat de Arnhemse C.J.M.V. honderd
jaar bestaat. Op Hemelvaartsdag
gresseren opk de chr. tamboer- ei
perskorpsen. Dit laatste congres wordt
voor een deel te Delft gehouden, i
heen en aantal korpsen zal gaan.
Op de bondsdag (onder de
Lentefeest") van het C.J.M.V. zal ook
en openluchtspel worden opgevoerd
park Zypendaall in Arnhem, waaro1
men voor deze gelegenheid de beschik
king heeft gekregen van de gemeente;
daar zullen ook een hagepreek en de
bondsrede worden uitgesproken. Aan
deze bondsdag vooraf gaat op 29 me
jeugdcongres van het C.J.M.V. in Musis
Sacrum. Vroeger was dit een huishou
delijke vergadering, doch men hoopt
door het houden van een congres meer
bezoekers te trekken.
Pensioenfonds voor
bloembollenbedrijf
verplicht gesteld
Op verzoek van de organisaties va
werkgevers en werknemers in hi
bloembollenbedrijf heeft de staatssecre
taris van sociale zaken met ingang van
1 februari a.s. voor de mannelijke
werknemers van 18 tot en met 64 jaar,
werkzaam in deze bedrijfstak, het deel
nemen in het bedrijfspensioenfonds voor
het bloembollenbedrijf verplicht ge
steld.
In dit te Haarlem gevestigde pen
sioenfonds, dat reeds in 1931 is opge
richt, nemen ongeveer 14.350 werkne
mers deel.
Met inbegrip van dit pensioenfonds
is het aantal bedrijfspensioenfondsen,
waarin de deelneming op grond van de
wet betreffende verplichte deelneming
in een bedrijfspensioenfonds verplicht
is gesteld, thans gestegen tot 22.
Jubileumcongres van
wegenbouwers
De Nederlandse Vereniging van We
genbouwers die, zoals gemeld, op 16 ja
nuari a.s. haar 20-jarig bestaan zal
vieren, werd in 1937 opgericht met het
doel de gemeenschappelijke belangen
der wegenbouwers te behartigen. Na;
op een gisteren te Den Haag gehoudi
persconferentie werd meegedeeld, zijn
bij deze vereniging thans 150 onderne
mingen aangesloten, die in 1955
een bedrag van bijna 175 miljoen
wegenbouwwerken en onderhoudswerk
uitvoeren en die werk verschaffen
ongeveer 50.000 personen.
De vereniging maakt veel propagan-
i voor een nauwere samenwerking
issen overheid en bedrijfsleven bij het
uitvoeren van het wegenbouwprogram-
terwijl zij ook meewerkt aan het ir
1956 opgerichte studiecentrum voor we
genbouw, dat beoogt door een intensieve
uitwisseling van gegevens de techniek
de wegenbouw te verbeteren.
46.
Neen, iets steekhoudends, iets, dat waar ge
beurd was, wisit niemand te vertellen. Maar
dat het komen zou, was zeker en het zou ge
weldig zijn. En er was eigenlijk een onderlin
ge stille wedijver om de eerste te zijn, die
eindelijk het bijzondere ontdekken zou. Maar
het was uitgebleven. Kuipers was nooit driftig
geworden en had nooit een zuster aan het
huilen gebracht en was evenmin bijzonder lief
tegen een ander geweest.
Ook van onenigheid in zijn huiselijk leven
was er niets bekend geworden. Moest hij ge
roepen worden, dan waren er vaste plaatsen,
waar hij te vinden was. Maar altijd was er
studie aan verbonden. Bevond hij zich in de
polikliniek, de snijkamer, woonde lezingen bij.
of zat thuis op zijn studeerkamer.
Ook hield hij zich bezig met het nemen van
proeven bij de apotheker, een muffige kerel,
die alle professoren en doktoren, vooral de
„snijers" zoals hij chirurgen noemde, met een
grenzenloze minachtig bekeek, alsof hij het le-
venskruid gevonden had. Waarom zocht Kuipers
deze man zo dikwijls op en waarom verdroeg
hij diens luimen en bedekte beledigingen?
Om te leren, te leren! Men noemde hem
„de student".
Wat wilde hij dan bereiken? Maakte hij nog
niet snel genoeg carrière?
Neen, hij wilde meer, véél meer!
Hij wilde, dat elk mens. die hij zou uitmoe
ten en elkeen, die van hem hoorde direct
zijn meerc'ïrheid zou erkennen.
Niet „óók een bekend dokter zijn", maar
zien. Zijm hoogste doel was geweest, zich aan-
ip^ i Tl #H ti genaam te maken. Had goed zijn best gedaan,
De glazen KniJkJker hmatz^d"rircnma-r ee,! gmKtis- dordeel van
door KARL WEST
d e bekende dokter. De meerdere en die
meerderheid moest voelbaar, tastbaar voor hem
zijn. Die grote dr. Kuipers moest dan doen
vervagen het beeld van die stakker, cJie eens
ook dr. Kuipers heette, .hier niet ver vandaan
in dat mooie dorpje. Die suffert.die had moe
ten zwijgen, toen een gewone plebejer hem uit
schold, omdat hij zijn kind verkeerd behandeld
had en die met beschaamde kaken de meest
beledigende opmerkingen van een professor
had moeten aanhoren.
De herinnering aan die persoon haatte hij,
in allen, die met dat tijdperk bekend waren of
er deel aan hadden. Waren zij niet de schul
digen? Hadden zijn vader en moeder dat niet
het toppunt van geluk gevonden?
O, zij allen, ook zijn vrouw, ze hadden het
prachtig gevohden, wanneer hij daar gebleven
was, vergeten voor heel de wereld. Tevreden,
gelukkig. Wat een opvoeding, wat een milieu.
Dat kwam van hun vrome overdenkingen Dat
zat er bij hem dan ook nog te veel in. Daar
om had die Rengers geen kind aan hem ge
had Die bewoog zich al zo vrij. zo zeker
toen, hoewel hij toch helemaal niet intelligen
ter was. Dat deed de opvoeding. H:j, Anton,
had geleerd in elk mens zijn meerdere te
krijgen. Soms kon je het daarmee
ver brengen. Hij ook, de rijke dochter van de
steenfabrikant was zelfs zijn loon en een goe
de ontvangst bij de professoren, maar wanneer
je tegenstanders kreeg, dan verloor je. Nee.
je moest zelfbewust zijn. Meerderheid moest
afgedwongen worden. Daartoe moest alles weg
gedrongen, vergeten worden, wat aan dat tijd-
'perk van vernedering deed terugdenken. Daar
was ook Ada bij. Aan die verbintenis was ook
vernedering verbonden. Na de ontmoeting in
het ziekenhuis dacht hij eraan, dat hij door
zo'n steenbakker was geduld en met schaamte
herinnerde hij zich, hoe klein hij zich gevoeld
had in dat grote huis. Hij, Anton Kuipers
hoe was het mogelijk, dat hij zich vroeger in
allerlei bochten had gewrongen om geduld te
worden en stond hij niet ver boven hen?
Zo groeide de nieuwe Anton KuiDers, vast
besloten een wereld te overwinnen en zo be
zag hij nu ook Ada. Niets meer was ze ge
weest dan één, die hem vroeger gehinderd
had zijn vleugels uit te slaan. Er zyl wat in
die Anton Kuipers en het zal er uitkomen
ook. Hij is op de goede weg. Hij heeft zijn
ogen wijd open en is genegen van iedereen te
Ieren. Wanneer hij na een gelukkige genezing In de vroege morgen van 9 januari
bij vooraanstaande families vriendschappelijk ,heeftBhjdorp's Orang oetan Julia haar
aan huis komt, dan herhaalt hij dat alleen twe.ecle Jpnd gekregen. Moeder en kind
wanneer hem het een of ander bijzonders ge- "IS, mL'??„teïre o
troffen heeft. 6 L. 1 a u de Rotterdanl-
(WORDT VERVOLGD1 boren? W<>rp
Vierde orang-oetan
in Blijdorp geboren
literatuur, nl. de „Tijl Uilenspiegel":
van Charles de Coster, verfilmd. Dit'
boek („La légende d'Uilenspiegel"):
heeft na zijn verschijning in 1867 nogal
wat opzien gebaard in België, waaruil
Charles de Coster stamde. De Vlaamse
vertalingen (o.a. René de Clerq) zijn
door de Belgisch-Roomse geestelijk
heid tegengewerkt, daar het boek een
anti-Roomse geest ademt. Vooral de
aflaathandel in de middeleeuwen komt
er niet zo goed van af, zonder dat de!
historie geweld wordt aangedaan. De
Franse verfilming door Gérard Phi-
lipe heeft aan de strekking of aan de
feiten van het boek niets gewijzigd,
ja zelfs bepaalde scènes nog wat ver-
In verband met de politieke instel
ling van de maker en de huidige anti-
Russische tendens in de wereld, heeft
de Nederlandse importeur besloten,
de film „Tijl Uilenspiegel" nog niet
in openbare vertoning uit te brengen.
De Centrale Commissie voor de Film-'
keuring heeft de film natuurlijk wel
gezien en wilde haar zelfs het predi
kaat „cultureel gekeurd" geven onder
voorwaarde, dat er bepaalde voor de
rooms-katholieken kwetsende scènes
zouden worden geknipt. Daar het ver
band dan geschonden zou zijn, heeft
de importeur dat geweigerd.
J~)E Filmkeuringscommissie heeft nu
besloten, dat de film voor open.
bare vertoning in ons land is verbo
den. Dit op grond van enkele scènes
over de aflaathandel en de Inquisitie,
die volgens de commissie historisch
onjuist zouden zijn en kwetsend voor
de rooms-katholieke Nederlanders.
We stellen een dergelijke zorg van
de Filmkeuringscommissie natuurlijk
bijzonder op prijs. Uit dit verbod
blijkt, dat deze commissie de zaak
ernstig neemt en geen kwetsende
films in openbare vertoning wil laten
geven. De film is naar de mening van
de commissie in strijd met de goede
zeden en voor die goede zeden wil
onze Filmkeuring goed waken.
Zo eenvoudig ligt de zaak hier ech
ter niet. Want, zo vragen we ons af,
sinds wanneer houdt de Filmkeuring
alleen maar rekening met een bepaald
volksdeel? Tot heden hebben we van
het respecteren van andere geloofs
overtuigingen bitter weinig gemerkt.
Hoeveel films zijn er niet in om-
Loop, die voor andersdenkenden kwet
send zijn of kunnen zijn. De Filmkeu
ring liet echter openbare vertoning
toe. Om een enkel actueel voorbeeld
te geven; de film „Carousel", waarin
een reeds gestorven man van de zgn.
.sterrenbewaarder" in de hemel even
terug mag naar de aarde om iets goed
te maken. Of enkele oudere producten
ils „Salome", „David en Bathseba" en
.Golgotha", waarin zelfs op ergerlijke
wijze met de Bijbel wordt gesold.
J^U de r.k. Nederlanders zich ge
kwetst zouden kunnen voelen
door de verfilming van iets, dat in de
middeleeuwen geschiedde en niet be
paald ten gunste van het rooms-katho-
licisme was, wordt een film, als zijnde
in strijd met de zeden, verboden. Wer
kelijk, we hebben er geen bezwaar
tegen als dan ook consequent door de
Filmkeuring wordt gehandeld en dus
elke film, die een bepaalde overtui
ging zou kunnen kwetsen, wordt ver
boden. En wie maakte overigens uit,
dat de verfilming van aflaathandel en
het optreden der Inquisitie historisch
onjuist is?
We menen dat de Filmkeuringscom-
issie in dit geval wat willekeurig is
omgesprongen met haar rechten en dat
ze de voorwaarden tot het verbieden
van een film wat verkeerd heeft ge-
interpretéerd.
In de film „Tijl Uilenspiegel" wordt
immers geen geloof aangevallen, maar
een ook door de rooms-katholieken
uit 1957 afgekeurd optreden van gees
telijken uit de middeleeuwen. Dit is
geen historievertekening, net zomin als
in de films „Johannes Hus" en „Maar
ten Luther".
In zijn Encycliek „Vigilanti Cura"
zei Paus Pius XI op 29 juni 1936 o.m.:
„Het is in onze tijd allernoodzakelijkst
te waken en met alle kracht er aan
mede te werken, dat de film geen
leerschool van bederf wordt, maar dat
zij er ten zeerste toe bijdraagt om de
mensheid op de juiste wijze op te
voeden en te veredelep".
Als de Filmkeuringscommissie zich
eer aan deze uitspraak hield van het
hoofd der R.K. Kerk, dan zou zij te
recht een groot deel zo niet het
grootste deel van de film verbieden
voor openbare vertoning. En dat zou
belangrijker zijn dan de film „Tijl
Uilenspiegel".
Nu zijn er precedenten geschapen,
aaraan de Filmkeuring zich ook in
het vervolg zal moeten houden.
