van de zondagsschoolBORDUREN
Cyclamen
KERSTBIJ LAGE DECEMBER 1956
9
hoogtepunt voor kinderen
kom
kip. kalkoi
Kans of wild
telle!
tafel
ReriRe
Flanelbord verduidelijkt Bijbelverhaal
jnnKensmagen te vullen is. kaï
hens niet aan zulke kostbaarheden den
ken. Maar loch is het wel fijn. dan eens
iets „anders" op tafel Ie brengen. F.n
waarom, als het geen echte haas kan zün.
het dan niet eens geprobeerd met „ver
stopte haasjes"?
Wat de naam betreft, bent u helemaal
gedekt, want u koopt by de slager var
kenshaasjes: rekent u één ons per per-
soo.i. ais het er af kan.
Snjjdt u nu die haasjes in porties.
pan en, als dit i
de gezouten en g<
Deksel op de pan.
aan belde kanten
ken, en dan snddcrc
de ene en tien min
kam. Nu de deksel eraf i
haasjes, zachtjes aar
den. Vooral niet op c
braden!
Neem dan het vier
i beetje ruim boter of
geen vet) in de koeke-
oed schuimt, leg dan
paneerde stukjes erin.
nadat u het vlees even
hebt laten dichttrck-
tien minuten op
de vreugde van de eigen inspiratie
HET volgende zinnetje moet U werkster verhinderen ook een kunste-
j j nares te worden. Het verlangen om een
eens goed tot u laten doordrin-
voorwerp te verfraaien of te verleven-
gen: „Ieder, die voldoende schep- d(sen mM( swk ll)n om
•pend vermogen heeft om het bor- aanvankelijke aarzeling, wat men zal
duurwerk zelf te doen, en het ver- doen wanneer het willekeurige strijk-
langen om iets moois te maken van patroon eigenlijk niet bevredigt, te
alledaagse dingen, heeft in aanleg
iets van een kunstenaar in zich."
»ed bruin bra-
troot vuur snel
s uit dc pan, doe het
gas even uit en roer zoveel bloem door
de hete boter als die maar wil opnemen.
Doe dan alles in een braadpan, waarin
i gesnipperde ui hebt laten frulten
'einig r
irine. Vo
i langzaam
een dikke
iet soja of
jullie begrijpen, dat de herders erg schrokken toen ze die engel
zagen. Ze vielen op hun knieën, zo bang waren zeZie je wel?
/jjer zie je één zo'n herderVlug en handig wordt .een papieren
Aburtje van een herder tegen het flanelbord gedrukt. In de linkerboven-
Aiek komt een figuur van een engel, in stralend wit gewaad. „En die
Agel zei tegen de herders: jullie hoeven niet bang te'zijn, want er is zo
Ais heerlijks gebeurd: Vannacht is de Heiland geboren
Q ANDACHTIG zijn blonde en don- lectc: „Onze Vader, wij Uw kind'ren,
l/l kere kinderhoofdjes geheven, ter- brachten onze gaven U.... Hel zijn
allemaal van die kleine handelingen,
(/Jl de juffrouw vertelt. Op de tafel. die mcn aIs Rymboliek zou kunnen be-
(/gen de muur, staat een uitklapbaar schouwen, en die het kind, hoe jong
(/pten bord, bespannen met donkerrood ook- °P onbevangen wijze bepalen bij
Dat is wel een van de fijnste
momenten in het zondags-
schooluur: kerstversjes zingen
bij de piano.
al kloppende water toe tot i
saus hebt. maak die bruin i
met een tablet ossestaartsoep ei
naar smaak kruiden toe.
Als de saus klaar is. het vlees er nog
even In warmen, op het laatst wat fijn
gesneden peterselie erdoor en uw ver
stopte haasjes met saus en al op een
Is uw schotel groot genoeg, leg dan
langs de randen verschillende groenten
(spruitjes, worteltjes, boontjes of erwtjes
uit blik of diepvries) en breng uw feest
gerecht zo op tafel. V kunt hierbij zowel
verse als gebakken aardappels of puree
O moet er vooral op letten, dat alles
goed warm op tafel komt, omdat de
schaal open blijft. Dat is eventjes „alles
tegelijk doen", maar een handige huis
vrouw speelt dat wel klaar.
Met zulk een gerecht is het zaak, dc
soep een kwartier voor dc maaltijd in
koppen of bekers rond te geven, opdat u
niet een te grote onderbreking van het
maal krljgl tussen soep en hoofdgerecht.
En waarom dan niet een speciale kerst
pudding toe gegeven? Die maakt u de
vorige dag: een gelatinepudding van bes-
sensnp. Keer die voor het opdoen en gar
neer haar, als het kan lijden, met slag
room. Witte vanillesaus kan die room
natuurlijk best vervangen! Ook is het
leuk. een stevige bessensapvla te maken
ln aparte schaaltjes en dan by het op
doen er een schuimpje midden op te zet
ten. Bü het eten brokkelt u met de lepel
het schuimpje door de vla heen.
Wilt u nog iets anders feesteiyks. gar
neer dan elke portie met een lepel ge
slagen eiwit en leg in het midden een
Frans vruchtje.
En dan: succes met uw feestmaal!
"yiNDT U dat cigeniyk niet frappant?
Iemand, die er zóveel voor over
heeft om van een borduurwerkje iets
moois te maken, helemaal volgens eigen
ideeën uit te werken, zo iemand heeft
de gouden vonk van de kunstenaar in
zich. Zo iemand heeft alleen maar een
duwtje nodig, om ook de volgende stap
té zetten: zelf het borduurwerk ont-
Dat duwtje is een boek, dat uitgegeven
werd bij J. Paris ln Amsterdam en dat
een door mevrouw H. C. Dirkse-Bresters
(uitstekende) vertaling is van het werk
van dc Engelse schrijfster Joan Nichol
son: „Contemporary embroidery design".
(/pél. Een klein reepje schuurpapier,
(')plakt op de achterzijde van de uit-
knipte papieren figuren, die een
/)|belverhaal illustreren, is al voldoende
i kleuren
vertrouwd maken met de dienst a
de Heer.
Van zo'n dienst is het expressiewerk
een heel belangrijk onderdeel. Het kan
zijn dat de kinderen naar eigen idee-
en en inzichten het verhaal uitbeelden,
il houvast te krijgen op dat bord. Zo op papier of ander spelmateriaal. Maar
nu het Kerstfeest nadert, zijn ze alle
maal ijverig bezig met het „uitprikken"
van klokken uit een rood kartonnetje.
Set is advent en op de zondagsschoOen De omtrek van zo'n klok is met potlood
gden al lange tijd voorbereidingen aangegeven en met een naald prikken
ze toegewijd en nauwgezet langs de
het Kerstfeest. Er worden liJM,eI' Daama wotden de klokken
daar wordt heel ijve- voorzichtig uit het overblijvende randje
het Kerst- gescheurd. Op een mooi, wit papiertje
wordt dan een uitnodiging geschreven
de ouders, bestemd voor het Kerst-
in levendige beelden
(A verhaal geïllustreerd.
(0 troffen
/)djes geleerd
op gestudeerd
ïst, dat is immers het hoogtepunt
/ip het zondagsschooljaarl Dan komen (eest. Twee van die rode klokken doen
X ouders en de grote broers en zussen dienst als „kaftje", en er zal een mooi
t *0* n.nt/H haaotiiiM Hnitje doorheen geregen worden. Zo'n
fok en dat wordt dan een heerlijke feestelijke ze]f gemaakte uitnodiging
ddag. Het Kerstevangelie wordt
p en natuurlijk ook
rhaal.
móet de groteren wel verlangend maken
mooi Kerst- ook op het feest te komen.
Dat alles vergt voor de assistenten
Hoogtepunt hecl wat voorbereiding. Eens in dc week
hebben ze een cursusavond. Juffrouw
Anneke en juffrouw Cobie en al de
en de herders waren zo bang zie je wél?" Bij het flanelbord
wordt het Bijbelverhaal verteld.
Zo'n patroon, afgewisseld door
zijn eigen negatief, leent zich
goed voor tapisseriewerk.
In het Nederlands heet het „Ontwerp
zelf uw borduurwerk".
Joan Nicholson is een artistiek uiterst
begaafde jonge vrouw, die in Engeland
veel bekendheid heeft verworven met
haar borduurontwerpen, die wel tot de
mooiste van deze tijd gerekend kunnen
worden. Maar bovenal ligt haar ver
dienste in het feit, dat zij het borduren,
dat gevaar liep een uitstervende kunst
te worden, weer nieuw leven inblies. In
haar boek poogt Joan Nicholson dan
ook haar lezeressen te doen inzien, hoe
zeer het borduren een vreugde kan
betekenen, vreugde om het zelf creëren
van iets moois.
Met de kunst van het borduren hebben
de voorgetekende patronen eigenlijk
maar weinig meer gemeen. Het kan,
zo zegt de schrijfster, een vaardig hand-
7|P DE zondagsscholen leven ze daar
A] Iedere week een stukje dichter naar
Langzaamaan gaan de verhalen andei
r dat éne hoogtepunt. Dat wordt weü-
Opmst en heel methodisch gedaan,
)i lar op een manier, die niets hinder-
fcs of „schools" heeft.
Jet Westhill-werk neemt onder de ciaal op het
A üdagsscholen een bijzondere plaats in.
it is een methode van de Engelsman
chibald, die in het plaatsje Westhill
it dit werk begon in 1902. Een metho-
die veel navol-
tg vond, ook in
(V iderland en die is
A pgepast bij de een-
bdige en simpele
v Peiling van de
A pen by het flanel-
\r td, in feite voort
ij (rend
s zijn er met dat
uurtje op de zondagmorgen bepaald
niet mee klaar. Ze moeten zich nauw
gezet op zo'n dienst prepareren, spe-
■ertellen. Kinderen zijn
erg kritisch, ze laten zich niet afschepen
met een verhaal, dat onzeker of niet
met overtuiging verteld wordt. In zo'n
j- zondagsschool
Q h heel actief deel
B de dienst. Als
juffrouw een ver-
al gaat vertellen.
Irdt het even hecl stil in het lokaal, geval reageren ze it
tut het is een verhaal uit dc Bybel. luisteren, of te draaii
I dan mag één van de kinderen naar
éen komen en die Bybel opendoen
H is een plechtig momentje. Ankic
Drt een kleurtje van gewichtigheid.
nicl
Öan gaat de juffrouw vertellen maar
1 l kan ook gebeuren dat de Idas in
fcpJes verdeeld wordt en dat dc
kr assistenten ieder met zo'n vtjf
kinderen, ln afzonderlijke groepjes
80 zi"en en zo het verhaal vertellen beurt" mogen
deze manier kunnen de reacties van Sp„]en
B kind beter opgevangen worden F_pn
Q p !s het ook niet hinderlijk, als een
Bd opeens spontaan reageert.
j Collecte
(j KNNEMAN Is Jarig geweest en hij mag
(J [rondgaan met de mandjes
I zün de plaat
jes op het flanelbord nóg zo mooi.
en 'de herders zelden tegen el
kaar: laten we dan maar gauw naar
Bethlehem gaanl Zien jullie wel: daar
gaan de herders op weg...."
yE ZINGEN de versjes voor het grote
feest: „Klndeke Jezus met oogkens
zo blij Het ping-ping-ping van de
triangels klinkt daar tussendoor. Om de
instrumentje be-
Hij mag een vriendje uitkiezen
hem daarbij assisteert en samen met
Juffrouw, hand in hand. zingen ze
1 de kinderen na afloop van de col-
duurt zo'n kinderdienst
maar. Als hij afgelopen is. gaan ze. net
als bij het binnenkomen, hand ln hand
ln lange ri) langs de stoelen. terwU) een
van de Juffrouwen op de piano speelt.
De stoelen worden opgeklapt, de pla
ten van de muur gehaald, het werk
materiaal opgeruimd De kinderdienst
s weer voorbij Straks is het Kerst
feest: hoogtepunt in het zondagsschool-
Twee Kerstfeestvieringen
HPuiee Kerstfeest-vierin- ln dat deftige huis, waar we hun leven écht Kerstfeest zo'n buitenstaander, die wel-
-®- gen staan voor altijd "hèt van hèt" verwacht had- vieren. De Koning van He- licht gehoopt had bij óns, om-
in miin herinnerina oe- df"' St°nd het huilen ons mel en aarde, die eens van dat wij ons Christenen noe-
naEn waaróm? Ja, dat huis ging om ons een thuis men, te vinden wat hij zocht,
grift, loen ik tien jaar realiseerden wij ons toen niet. in de hemel te kunnen berei- zich bedroefd en ontmoedigd
was, ontvingen één van Nu weten wij, dat daar geen den. zal met Zijn liefdegloed afwenden.
mijn zusjes en ik een uit- c'aats was voor de Heer Je- de harten van Zijn in diepe Zélfs bij hén ls het geen
nodiging van een deftige IUS" ellende verkerende mensen vrede, zal hij constateren. Al-
Den Haag, om £)AT andere Kerstfeest
famili
daar 's middags met vele tot nog toe het mooiste vreugde en een vrede, die dóór waar liefde woont,
andere kinderen bij de ^an mijn èn anderer leven, alle verstand te boven gaat. dóór woont Hij zélf. En al-
kerstboom te komen. Hoe ^erf! 'j44' kranen van Toen de Here Jezus van leen dóór waar Hij woont,
ij i dankoaarheid schreiden we apTa aarde naar de hemel komt Iedere zwerver thuis
smeekten wij onze ouders, over de zuurkoolstamppot. fe^gi^waren ZUn d«Sr-
die wat bezwaarlijk deden, met gehakt, die we uit de boorde 5^den zegenend ge- Moge HiJ op het komend
te mogen gaan. We had- gaarkeuken kregen, lnplaats rjcbt naar de grond, waar Hi
den gehoord, dat
kerstboom tot aan het pla
fond zou zijn! Wij stelden
ons een feest voor, dat zo
ongeveer de hemelse za
ligheid nabij zou komen.
~|~^E BOOM wós hoog
Overpeinzingen van Margaritha
van de tulpenbollensoep of nooit „thuis" had kunnen zyn.
suikerbieten-prak. Een drij- Zo was het óók bij de he-
vertje op olie was onze enige meivaart nog: „Vrede op aar-
verlichting en tn het noodka- de". God is tot ons gekomen
in Bethlehems stal cn God
is bij ons gebleven. Hij gaat
Kerstfeest of het oorlog is
of vrede ln het midden van
al onze gezinnen gevonden
worden. En laten wij dan ln
ons: „Komt laten wij aan
bidden" heel de lijdende
mensheid betrekken. Zieken
en eenzamen, gedeporteerden
en vluchtelingen» Hongarèn,
maar ook "Russen en Indone-
kregen prachtig speel
goed cadeau. Thuis kregen
rflau??,»»1 Kerstfeest noolt ca' cheltje smeulden wat houtjt».
aeauijes. Ml.vaal Hóé dicht nabij was tóén het
Er werd ons een verhaal Kind ln doeken gehuld en lig-
verteld van een arm jongetje
in de sneeuw en we zongen:
Stille Nacht Mijn zusje en En ln hoeveel verschrikke-
ik wisselden een blik van lijker omstandigheden dan wij
verstandhouding onder het destijds, beleven de duizen-
vertellen van dit verhaal en den gedeporteerde Hongaren,
toen wist meteen de één, dat onze gevangen landgenoten
de ander zich nèt zo ongeluk- ln Indonesië, de bij de puin- zult
Wij kunnen als
moeders hier zo veel toe mee
werken. Vragend om Zijn
onze harten tonen
wij onszelf dankbaar en biy,
laten ons die biydschap niet
door kleine teleurstellingen
roven, doen ons best ruzies te
bezweren, zingen veel en heb-
otto voor dit Kerst- ben tijdig gezorgd voor goe-
is Lukas 2 12 „Gij de lectuur in huis. 't Zal af
kind vinden". en toe wel eens moeiiyk zijn
kig voelde als zijzèlf en dat hopen achtergebleven Honga- Als het ons dit jaar nog de sfeer goed te houden, want
die ander óók dacht aan die ren èn de vluchtelingen dit vergund wordt het Kerstfeest de duivel ln ons zondig hart-
mooie kerk. die onze broers Kerstfeest? In veler hart zal te vieren in een verwarmd Je ls er ook altijd present,
gebouwd hadden uit de An- het martelend verlangen en verlicht huls, omringd door maar die móéten we laten
ker-steenbouwdozen en die naar huis, naar 't vaderland vele kleine vreugden des le- overstemmen door het „Vre-
met witte wallen er omheen knagen. Er zullen er óók zyn, vens, hóé zal Iemand die daar dc op aarde", ook al Is de
op moeder's naaiplank stond, die weten, hier op aarde geen van buitenaf binnenkomt ons wereld vol oorlogsgeweld.
Achter de rood mica ruitjes huls, zelfs geen thuis meer dan aantreffen temidden van Het kan zijn, dat er zich
brandden lichtjes en op het te hebben. Hun huizen zijn al die hulseiyke gezelligheid? onder ons bevinden, die voor
kolengruispad. dat naar de tot puinhopen geworden, hun Ruzieënd over onbenullighe- 't eerst van hun leven Kerst-
kerkdeur voerde. stonden gezins- en familieladen, ge- den? Mokkende, ontevreden feest C h r 1 s t u s feest
poppetjes (kerkgangers). En dood. En tóch is het moge- gezichten omdat we onze zin vieren. Dit feest beeft geen
nu zongen ze, thuis bij het lijk, dat er Juist onder déze niet kregen? Vervéélde ge- einde, maar begint pas goed,
orgel het éne kerstlied na het mensen, voor wie er net als zichten? Zo van: wat moet Je met een programma dat nóóit
andere. Ons jongste zusje zei voor Gods Zoon geen plaats in vredesnaam, op al die zon- zal zijn ófgewerkt, als ons le-
nog eens Lucas 2 op. Toen meer is op deze aarde, zullen dagen uitvoeren? Wat opge- ven hier een elnda neemt,
was Ineens thuis de hemel cn zijn, die voor 't eerst van schroefde vroiykheld? Dan zal M.
zelf komen. En i
Op koel, donkerbruin linnen ko
men deze fraaie geometrische
figuren, in wit geborduurd,
goed uit. Het kussen werd ont
worpen door Greta
Hammarquist.
doorwerken van een bock als dit, lang
zamerhand enthousiast wordt en gaat
bedenken: „er zullen toch wel moolero
ontwerpen zijn dan die welke we kunnen
kopen", en later: „ik kan het zelf vast
veel beter dan die gekochte borduur
ontwerpen", dan ls zo'n handwerkster
op de goede weg.
Zij zal dan ook leren begrijpen, dat
het mooie van borduurwerk niet schuilt
ln ingewikkelde patronen of figuren,
die bedrieglijk „echt" lijken.
2^ELF zegt de schrijfster hierover,
dat borduurwerk geen middel is,
dat gebruikt kan worden om de natuur
Bloempatroon, ontleend aan
oud-Engels borduurwerk.
precies te coplëren. Wanneer de bor
duurster gebruik maakt van aan de
xatuur ontleende vormen, zoals bloe
men, grassen of bladeren, moet de bor
duurster haar inspiratie putten uit het
ln symmetrische patronen uitwerken van
hun groeiwyze.
Dat klinkt allemaal nogal gewichtig,
maar in feite komt het hier op neer:
als u een patroon ontwerpt, zoek het dan
niet direct in het moeilijke en het in
gewikkelde. U zult meer vreugde be
leven ln het uitwerken van heel een
voudige motiefjes, die u naar goeddun
ken en believen versiert.
Tientallen van die ideetjes doet de
schrijfster aan de hand, het boek staat
er vol van. Duidelijke foto's en teke
ningetjes illustreren het geheel. Het
boek is doorschoten met gele en rode
bladzijden, wat een fleurig aanzien
geeft aan het werk cn tot lezen en
doorbladeren noodt. Het bock ls boelend
als een roman, omdat het behalve
technlscffe aanwijzingen ook de geschie
denis van de borduurkunst behandelt
werkeiyk goed
over een goede
vaardigheid beschikt zo'n vrouw is
te benijden, omdat zij zichzelf vreugde
verschaft ln het werk, cn anderen met
haar werkstuk.
als zwevende vlinders
DE CYCLAMEN, die tegenwoor
dig in zoveel huiskamers te
zien is, is een heel decoratieve ka
merplant en wel bijzonder geschikt
als extra-versiering. Met de Kerst
dagen brengen we immers graag
een feestelijke versiering in onze
kamers aan? Er zijn speciale bloe
men, zoals de Kerstroos, de Kerst
ster en dan de bekende rode tulp
jes, maar toch doet de cyclamen
niet voor deze concurrenten onder.
ypWEL de elegante, als vlinders bo-
voor haar heeft ze een hekel aan
natte aarde. Men moet haar daarom
maar matig vochtig houden. Gele bla
deren ontstaan veelal door te veel
water, hoewel de oorzaak ook kan
lippen in een te koude standplaats.
Gaan de bladeren slap hangen, dan
staat ze te droog. Als men dit bijtijds
opmerkt, is het nop niet te laat. Zet
de pot maar dadelijk in een emmer of
teil of wat dan ook met flink heet
water. Gerust zó heet. dat uto handen
er niet tepen kunnenI
De cyclamen houdt, dat kunt u hieraan
wel merken, ook van warm gictwater.
Als u de plant begiet, doe het dan
steeds met warm water, zo, dat u het
nop net kunt verdragen aan uw bon
der decoratief. Dat mooie nlervor-
mige blad, soms aan dc top toegespitst
en sierlijk gekarteld; donkergroen,
soms met een karakteristieke grtjs-
groene aftekening, doet het zo goedl
Het ls mooi, zowel zonder als roet de
bloemen, hoe de kleur hiervan ook
mag zijn: wit (de oorspronkelijke
kleur), paars, rose, rood ln verschil
lende tinten, ook zalmkleurig, soms
effen, soms met franje, soms grillig
De cyclamen is afkomstig uit de landen
in en om dc oostelijke helft van dc
Middellandse Zee. en kan haar dus
ln het wild vinden op Siciliu, Malta cn
Cypm, en ln Griekenland, Syrië en
Palestina. Daar groeit ze met kleine
bloempjes, wit, met een klein rood
hartje.
7yU ZOU MEN DENKEN, dat de cycla
men veel van warmte zou houden,
doch dat ls niet zol Centrale verwar
ming is funest, gewone kachelwarmte
gaat nog, maar dan moet de plant zo
ver mogelijk vgn de haard of kachel
af staan. Het best gedijt ze In een
koele, maar vorstvrije kamer, zo een
bijvoorbeeld naast de huiskamer,
waartussen de deuren des nacht
opengezet worden, zodat daar wat
warmte heentrekt.
Hoewel ze van een vochtige omgevino
houdt zeer droge lucht is dodelijk
den. Dit warme water kunt u gerust
op de aarde pieten. Men moet daarbty
echter wel zorgen, dat de bol aan de
bovenkant niet nat wordt.
T\E CYCLAMEN groeit het best in veel
licht, maar felle middagzon moet
u wel zien te vermijden. Na de bloei
geve men steeds minder water, tot de
plant eindelijk geheel droog staat. Ze
rust dan, en dat moet 2H d 3 maanden
duren. Daarna geeft men geleidelijk
wat meer water. Als de bol dan al
een of twee jaar in de pot staat, geve
men eerst verse aarde Zorg er hierby
voor, dat de aarde niet helemaal van
de knol valt. Bloemistenaarde met
wat oude mest en zo mogelijk een
beetje klei is heel goed.
Ook moet men zo nu en dan wat mest
geven. Als de bloemknoppen te zien
zijn, niet meer! Men kan vele jaren
lang dezelfde bol in bloei krijgen Bij
een goede behandeling krijgt men
ieder volgend jagr meer bloemen.
Het ls ook mogelijk door zaad nieuwe,
vaak geheel van de moederplant af
wijkende soorten te verkrijgen Daar
moet men echter speciale liefhebberij
voor hebben. Als er lezeressen zijn,
die zich hiervoor interesseren, moe
ten ze maar eens schrijven naar de
redactie van Blad Zij, en dan zullen
tv ij wel een „gebruiksaanwijzing
sturen.