Maagdelijke geboorte niet langer in het geding? GEESTELIJK LEVEN ft ft ft ft ft ft ft ft ALEXANDER COMRIE Wordt Okke Jager een godsdienstige Carmiggelt Waarom Advent? (III) Wat betekent Paradox in de theologie ZONDAGSBLAD ZATERDAG 15 DECEMBER 1956 Parthenogenese ook mogelijk hij de mens volgens Sunday Pictorial) Wit in de maagdelijke geboorte gelooft, maakt zich volgens de weten schap niet langer onsterfelijk belachelijk. Tot voor kort bestonden er slechts twee soorten mensen. Daar waren de ouderwetse „domme gelovigen", die nog altijd vast wilden houden aan zulk een dwaas idee, dat Christus uit de maagd Maria geboren was en de mensen van de wetenschap, die aan dergelijke vooroordelen slechts schouderophalend voorbij gingen. De algemene christelijke kerk heeft zich niet al te gauw aan de wijzen der wetenschap overgegeven, omdat de maagdelijke geboorte van Christus nauw verband hield met de centrale leerstellingen van het christelijk geloof. Geef de maagdelijke geboorte op en men geeft de Godheid van Christus op; geeft men de Godheid van Christus op, dan heeft liet werk der verzoening geen inhoud meer en is de Heiland, die dan heiland wordt; slechts als een arme martelaar gestorven en zijn wij nog altijd in onze zonde en schuld. De wetenschap schudt echter zijn hoofd niet langer over de „domme christenen" maar is bezig te bewijzen dat een maagdelijke geboorte, of zoals het met een wetenschappelijke term heet „partheno genese" wel degelijk mogelijk is. Voor we verder gaan verklaren, dat wij per soonlijk niets tegen de wetenschap hebben, dat wil zeggen zolang zij wetenschap blijft en zich uitsluitend bepaalt tot onderzoekingen zonder met voorbarige conclusies valse gevolgtrekkingen te gaan maken. Wel hebben wij iets tegen de weten schap die in de Middel eeuwen goud maakte en in de tijd van de verlichte PRAKTIJK Volgens een journalist van het Al gemeen Handelsblad slaagde één van zijn vrouwelijke collega's de verzuch ting: ..Ik vind het een rustig gevoel getrouwd te zijn". En ..Vrii Nedei land" schreef ter" gerustjrtelling va haai lezers: ..Maar wat theoretisch denkbaar is. behoeft in de praktijk nog niet voor te komen. Praktisch is he. vraagstuk van de parthenogenesis in elk geval nog precies zo ver als het was vóór de dagbladpers aandacht aan dit probleem wijdde. Maar wel is de op laag van de ..Sunday Pictorial" er in dertijd mee gebaat geweest." Deze parthenogenese is echter niet alleen een medisch probleem, maar ook een theologisch probleem Toen de we tenschap zei ..Maagdelijke geboorte be staat niet," kon de gelovige zeggen: ..Man doe niet zo snobistisch." Heb ben we nu een antwoord of is Chris tus nu gedegradeerd tot een uitzondering, die in één op de paar honderd duizend gevallen Helen Spurway heeft gezegd dat in een geval van geboorte zonder vo afgaande bevruchting verschillende voorwa den zijn waaraan voldaan moet worden: a. Het kind moet een meisje zijn. Het kind moet sprekend op de moeder gelijken We hebben wel iets tegen die wetenschap, die bewust de belangrijkste grondstelling van het heelal, de werke- lijkheid van God verwaarloosde. day Pictorial, (die in Nederland niet zo'n heel erg beste naam meer heeft, sinds de kwestie rondom het Konings huis), met grote opmaak en dit blad schreef een enquête uit wie een derge lijk geval van „maagdelijke geboorte" van nabij meegemaakt had. Er kwamen Veel Is er in onze eeuw niet over- heel wat brieven binnen, die zorgvuldig gebleven van de wetenschappelijke dog- j werden geschift tot er één mogelijk ge- ma's van honderd Jaar geleden. Zelfsval overbleef, nl. dat van Emmimarie de „onmogelijkheid" van de maagde-1 Jones, In 1944 zou deze vrouw van Duit- lljke geboorte is tot een mogelijkheid Se afkomst, zich bij een dokter gemeld uitgegroeid, en dat^veroorzaakte grote hebben, omdat ze last had van duize- ~1"" lingen en andere stoornissen. De dok ter constateerde tot haar ontsteltenis zwangerschap. Vooral tot haar ontstel tenis omdat ze, volgens haar zeggen. VISJES Het begon allemaal met een refe raat van een Engelse geleerde Helen Spurway, dat in het medisch tijdschrift „The Lancet" werd afgedrukt. Helen Spurway werkte met een levendbarend visje Lebistes Reticulatus genaamd en werd getroffen door het feit, dat wijf jes, die zonder mannetjes in afzonde ring gehouden werden in staat bleken 92 jongen voort te brengen, waarvan 90 wijfjes. In haar voordracht heeft zij toen op deze gegevens voortgeborduurd en gezegd, dat mogelijk ook bij ande re zoogdieren waaronder de mens in dit proces van parthenogenese, dus ba ring zonder bevruchting zou kunnen voorkomen. De volgende dag verscheen de Sun- de zwangerschap torium voor rheuma-patiënten pleegd zijn geweest, waar slechs welijk personeel werkte. En zo (aldus het blad) Monica ook ma; lijk geboren. En (al stond het treft moet het kind niets bezitten, wat niet va moeder afkomstig kan zijn. d. Een huid- transplantatie van het kind op de moeder of de moeder op het kind moet volledig gelukken. In een Nederlands medisch tijdschrift zegt een arts, dr. P. Waardenburg, dat er misschien gen kunnen rijzen over de punten c en d. maar dat punt a. het kind moet een meisje zijn. volledig juist is. In dit geval staat Jezus Christus dus al volkomen buiten de medisch aange toonde parthenogenese. Mocht het echter toch mogelijk zijn dat ook deze wetenschappelijk vast gestelde regel uitzonderingen heeft en mocht het waar zijn wat het „Algemeen Handelsblad" schreef: „In. de eerste plaats zal de nakomeling vrijwel 11 i j d een meisje zijn," dan nog be hoeven we ons niet ongerust te maken. De Bijbel spreekt van een geboren worden uit de maagd Maria, maar van parthenogenese. Parthenogenese immers is een vruchtbaarheid zonder bevruchting. Van Maria wordt eve Bezoek ds. Cignoni wordt herhaald Ds. Cignoni, de Spaanse predikant, die een bezoek van zes weken aan Ne derland heeft gebracht, heeft besloten om volgend jaar opnieuw een tournée door Nederland te maken. Hij kreeg in deze zes weken zoveel aanvragen voor spreekbeurten, dat hij vele kerken en comité's heeft moeten teleurstellen. Hij hoopt van 18 maart tot 6 april ons land voor een tweede maal te bezoeken Wasmiddel en jeugdvereniging In een kerkblaadje vonden wij een enthousiast verhaal over een spaar kaart, uitgaande van een wasmiddelen- fabriek waardoor het mogelijk wordt, dat het jeugdwerk gesteund gaat wor- De emmertjes die op de spaarkaart geplakt moeten worden hebbén voor de kopers van dit wasmiddel geen waarde, omdat de opbrengst uitsluitend aan jeugdverenigingen ten goede komt. Het komt ons begrijpelijk voor, dat de re clame-afdeling van de wasmiddelen-fa briek dit middel aangrijpt om zijn pro duct meer te verkopen, maar toch vra gen wij ons af of in een kerkblad de naam van het wasmiddel onderstreept en wel onder de aandacht van de ge meenteleden moet worden gebracht. Wij zouden ons kunnen voorstellen dat een winkelier, die juist veel moeite heeft gedaan om een ander wasmiddel er in te krijgen, er zich aan ergert dat een kerkelijk orgaan met zoveel jubel het concurrerende wasmiddel aanbeveel! vanwege het voordeel dat jeugdvereni gingen er uit trekken. (Woord en Dienst) DE MACHT VAN HET LIED In een evungelisatietoespraak haalde de. Vellema uit Eindhoven een ervaring op uit zgn werk ale legerpredikant in Indo nesië. Eén van de voorposten werd door een bende aangevallen en de Indische Nederlander», die daar lagen, moeeten vluchten. Toen onze eigen jongene daar ""ten,3 wa" aUee Ie"*. Tiet zgn allen trokken ze voorzichtig de velden in om te zien of ze zirh daar misschien voor de vgand verscholen hadden. Hoe ze ook zochten ze vonden niemand en de vree» groeide dat alle soldaten van de voorpoet gevangengenomen waren. Het wa» de week voor Kerstmi* en toen de jongen» een ogenblik bü elkaar kwamen om te beraadslagen zette één van hen een kerstlied in en de hele compagnie gong mee. Toen gebeurde het wonder. Overal vandaan begon men mee te zin gen. De gevluchte soldaten hadden niet geweten of het vrienden of vjjanden waren, maar toen de Kerstliederen ge- nongen werden, kwamen ze uit de schuilhoeken te voorachijn. op elkaar. Maar is dal bewijs De vraag blijft: U deze feit? gezegd: dat zij zwanger was uit de Heilige Geest. Tot Jozef wordt gezegd schroom niet Maria, uw vrouw, tot U te nemen, want wat in haar ver- we k t is, is uit de Heilige Geest". De geboorte van Christus was niet natuur lijk in de zin van een normale geboor te, ook niet natuurlijk in de zin van een uitzondering" op de regel die wel eens kan voorkomen. De Bijbel zegt met nadruk dat Christus uit de Heilige Geest was. Em mimarie Jones kan alleen verklaren dat haar dochtertje Monica uit haar is. Christus heeft echter kunnen verklaren: „Hiertoe ben ik geboren, hiertoe ben ik gekome n." en HIJ zei: „Eer Abraham was ben 1 k." en Jo hannes de Doper getuigde: „Die na mij komt. Is voor mij geweest, want Hij was eer dan 1 k." Het blijft dus een wonder. En het dorp werd kleiner De gemeente Pietersbierum, die haar zelfstandigheid sedert 1561 heeft kunnen handhaven, staat thans voor de moeilijkheid, dat zij aan het eind j van haar financieel latijn is, zodat een combinatie wordt voorzien met de gemeente van Wynaldum. Waar-j sch\jnl\jk zullen in de naaste toekomst meerdere gemeenten, die in deze tijd' de noodzakelijke lasten niet meer bijeen kunnen brengen, tot combino tie moeten besluiten. (De Hervormde Kerk) en weinig is het licht in de dominee van Woubrugge „Welterusten!" Erg vriendelijk had de stem van de boer niet geklonken, toen hij zijn gast met wat brood en melk en een kaars in het kleine schuurtje achter liet om het zich in het stro gemakkelijk te maken. Hij vertrouwde die vreemde signeur niet erg. Hij zag er wel eerlijk uit zo te zien. maar dat gekke accentEen Hollander was hij vast niet en wat deed hii eigenlijk zo langs de weg? Het w maar goed dat hij hem in het schuurtje had achtergelaten, want nou kon hij vanuit de aangebouwde slaapkamer tenminste een oogje in het zeil houden. Wat dê boer eigenlijk verwacht h»d| Geen menigten te zien, wist hij zelf niet goed, maar zeker niet dat wat gebeurde. Inner- Comrie was 8een reizend prediker; hij was geen spreker die enorme men- lijk voelde hij .zich naderhand diep senmenigten op de been bracht in de beschaamd d,at hij die jonge krel steden^ van n rPch bespied .had'. Tn plaats van allerlei1 kringen, boosaardige streken uit te halen. z.'jn le.ven knielde de vreemde gast en bad. Dat gebed zou de boer nooit meer ver geten, want de jonge man had God niet alleen gedankt, maar ook het zieleheil van zijn gastheer gebe den. En de boer„die zich nooit om Gods Woord had bekommerd wist die nacht dat God ook recht op zijn leven had. Alexander Comrie, de Schot, die zijn dik accent nog lang niet kwijt was. had zijn eerste bezoek gebracht aan Wou brugge. Hij was een jongen met een innig geloofsleven, die graag predikant wilde worden, maar nimmer de kans had gekregen omdat zijn vader te arm was om de studie te betalen Gelukkig had hij op het Rotterdamse kantoor van Van Willigen een prachtige betrekking gekregen en. wat nog belangrijker was. had hij in zijn baas een echte geloofs genoot gevonden, die hem in contact bracht met andere gelovigen De boer zorgde er wel voor dat het verhaal van de biddende Comrie wijd en zijd bekend werd en misschien was dat wel één van de redenen dat Van Willigen er in slaagde om de ambachts heer van Woubrugge voor de jonge man te interesseren, zodat Alexander zijn studie aan de Groningse Universiteit kon beginnen. In 1734 zes jaar na zijn eerste kennismaking met de boer van Woubrugge werd Comrie predikant van de kleine gemeente. Zijn hele leven bracht hij in de pastorie van het Zuld-| Hollandse dorpje door. hij bekend gebleven tin gereformeerd^" "en. Prof Honig van Kampen, vona rdevol genoeg "Óm ctü dissertatie aan te wijden en vorige week nog verscheen er een advertentie ui ver schillende kerkbladen, waarin stond „In februari verschijnt: Comrie en Hol- tius. Examen van Tolerantie (verkor te uitgavei 8.90". terwijl enkele weken geleden aangekondigd werd. dat nog een ander geschrift herdrukt zal wor den. Zondag 16 december, zal het pre cies 250 jaar geleden zijn dat deze prediker werd geboren en nog steeds heeft hij grote invloed in bepaalde ker kelijke kripgen. Hij is één van de meest geliefde „oude schrievers,". Comrie leefde in de dageh va verlichting. Het rationalisme brak al baan. De kerk van de Hervorming was voor e<;n groot gedeelte verdogma- tiseerd of tot ongeloofstheorieën verval len Zoals in onze dagen probeerden wel vele predikanten hun gehoor nog vast te houden met z.g. populaire pre ken. die veelal de gemeenteleden toch te plat in de oren klonken. In zijn eigen kerk was Comrie een gewild predikant, omdat zijn preken zich richtten tot de gewone man zonder Latijnse of Griekse citaten, zonder geleerde theologische ten«*«-—--« en predikte'weer de vrilê genade God in al haar kracht. Hij won het hart van de eenvoudigon in den lande richtte zich als Kuyper tot de „kleine luyden" en had dc ga\ ieder begrijpelijke wijze het evangelie te verklaren. Comrie werd de vigen, dié voedsel meer terugtrokken „„„„.y.... Comrie brak oqk de tijd „Feest op Feest", overdenkingen als ontspanningslectuur Van zijn tijd i zijn tijd Wij twijfelen er niet aan of de be- feest? kende jonge predikant uit Almelo, 'eest? Er staat in Okke Jager, zal zijn Bijbel wel ken- !^en mMn Hemeiy nen, het i, evenwel de vraag of hv dal komt" °md" reeds de waarheid heeft erv de tgkst: „Er is geen einde maken van veel boeken hemelvaarts- de r Jn zakagenda lede MIP89S Hemelvaartsdag. Zou die gelezen werden door professoren, moeilijk is te begrijpen, dat het vertrek van Jezus een féést was?" De vraag kwam bij het lezen de stukjes bij glimlach) daarna de criticus die heerlijk kon overdrijven, maar juist daarom din- een zei waarvan de mensen even heeft wakker werden, nu kunnen we met "iriani op een bekend gezegde :ns uit met Ok- nog bezig zijn om hun vulpennen te vullen om zich te werpen op: ..In terview met de tijdgeest", verschijnt ,1 een nienw hoek d,,„ae, een serie korte overdenkingen voor werd de feestdagen. Kok in Kampen boekje schijnt het niet meer bij te kunnen houden, want dit laatste boek is uitgegeven door zijn collega's Zo mer en Keuning. Het boekje bevat korte stukjes We geloven wel dat het grif zeggen: ..Vlieg er 'erkocht zal worden. Toen er gespro- ke Jager" ;en werd over een cadeautje voor Al met icn oma van 82, die vorig jaar vooi Z-Jn eeuw haar verjaardag een boek kreeg t haar te diep ging al spreekt Okke Jager tol zijn eeuw. Onze tijd heeft geen tijd meer om te denken. Alles moet roets- roets gaan. alles moet ons komen gezegd: „Geef haar Jat aanwaaien. We laten gebeurtenis, een aardige illustratie van daar redeneert Jager dan na«. de Bijbel toe. Als altijd zijn zijr vondsten vaak subliem, hoewel zo ni en dan de sprong van het beeld naai de geestelijke werkelijkheid wel wa: heel onverwacht komt. Dc meest na tuurlijke en voor de hand liggende „vondsten" troffen ons eigenlij' het meest, zo b.v. in een stukji het „Hemelvaartsfeest" waar Jager begint met de woorden: „Hoe zou het komen, dat wij wél spreken var kerstfeest, paasfeest en pinkster- Okke Jager, dat is echt iets voor haar". Bedoeld werd: „Een kind kan het begrijpen". Nog steeds weten we niet goed hoe ve de hoofdstukjes moeter betitelen Zijn het meditaties? Ze zetten de mensen niet aan het denken: men de lezers slechts mee kronkelgangen van eer ?eest, door een belezen brein ■en bepaalde niet al te diepe gedach- e over één van de christelijke feesi- iagen De mens wordt hier niet zeil jan het denken gezet, hij wordt meegenomen en zegt aan hel einde van het hoofdstuk: „Hé. wat aardig!" eigenlijk no* Precies zoals we na een hoofdstuk van Carmiggelt zeggen: „Hé, wst leuk!" den ken. we denken zelf niet. We laten ons ontspannen, we ontspannen zelf niet De wereld is vol met lichte mu ziek. lichte lectuur cn bonte avonden We kunnen ons niet meer voorstel len dat er eens een tijd was. dat de mensen de lange hoofdartikelen van de Kuiper spelden cn ze uitknipten en liiêhterliikc "PPlakten Niemand zal er aan den- K,®«- "25? ken <>m de artikelen van Okke Ja ger uit te knippen, dat doet de uit- S?ver wel. Voor deze lichte tijd heeft 1 ikke Jager nu een boekje te geestelijke overdenk-neen geschre ven. Het zal goed verkocht worden, het zal best gelezen worden, en men zal zeggen, wat wij thuis zeiden „Aardig!" En dit laatste is hele maal niet sarcastisch bedoeld. Okke Jager i. in dit boekje heel hct tyPeeft "FeMt Feest" licht gekomen bij het genre van „Feest op Feest", Okke Jager de leuke-stukjes-in-de-krant-schrijven- en Keunins. prijs 3,90. Comrie was een man heen gesproken tot xijn tijd." Voor de andaag zouden zijn preken >- - beetj^ jeugd waarschijnlijk wel SL.,,, lange kant zijir Een leerrede besloeg wel om iedere prediker in zijn tijd te laten; al zou het ons heus geen kwaad doen om dc werken van deze schrijver nog eens te bestuderen. De preken van Comrie werden In een enor me oplaag verspreid en ook zijn bro chures en boeken, zoals „Examen va het ontwerp der Tolerantie idat in febi weer za! verschijnen). „Het A.8 C 'va het geloof." en ..De Eigenschappen vh het geloof' werden veel gelezen. den kunnen worden. Bovendien was hij voor de gemeente een trouw herder, die zeer geliefd was. Als het gin* om ongeloof en valse leer. kon hij stand vastig zijn, maar hij bleef ten allen tijde een zachtmoedig en vriendelijk mens. wars van alle kettorjagerijen. die twist vermeed en graag vergaf Als we ons echter afvragen waarom deze man niet met zijn tijdgenoten in de ver getelheid is ondergegaan, vinden wij geen verklaring door te wijzen op zijn vriendelijkheid of op andere mooie raktertrekken. Wij vinden ook geen verklaring door te zeggen dat zijn schriften hem deze bekendheid ga Vele geschriften uit zijn tijd li_, dik onder het stof In oude archieven verborgen om nooit moor voor dc dag te komen Comrie echter wordt nog steeds gelezen omdat hij sprak uit •levend geloofsleven. De vrucht van arbeid is slechts te verklaren met het beeld, dat -de boer zag door de s| van zijn slaapkamermuur: Een 1 lende, biddende Comrie. die niet zelf zuchtig bad. maar ook dacht aan 'gasfhêer en vrienden. Acht preken voor... de prullemand Vóór hij naar India ging, had men Graham verteld, dat hij wel op een heel andere wijze zijn boodschap zou moeten brengen als in Europa en Amerika. De bevolking van India was im mers Qua geestelijke structuur vol komen anders! Graham prepareerde 2ich en maak te acht toespraken gereed, waarin hij rekening hield met de eigen aard van deze bevolking. Toen hij in Madras zyn eerste grote toespraak hield (één van de acht), bemerkte hij na vijf minuten al, dat hij mis geweest was. De geprepa reerde toespraken belandden in de prullemand cn Graham preekte na die eerste vijf minuten op dezelfde duidelijke, direkte wijze als hij het ook in Europa en Amerika gedaan had. (De Christen) TER OVERDENKING „Waar is de koning dor Joden?" vroegen de wijzen en zij vonden de koning in een kribbe te Bethlehem, omdat de moordenaar Herodes op de koningstroon zat. „Dit is de Koning der Joden!!" schreef Pilatus boven het kruis en de koning hing aan de schandpaal^omdat de joden geroepen hadden. „Wij heb ben geen koning dan de keizer." De koning in een kribbe cn de ko ning aan een kruis zijn beelden die niet overeenkomen met onze mense lijke opvattingen. Toch was Christus werkelijk een koning Hij zei immers tegen Pilatus: „Gij hebt geluk want ik ben een koning! Hiertoe ben ik geboren en hiertoe ben ik gekomen." Zijn koninkrijk was echter niet van deze wereld. Hij leefde volgens een andere grondwet, volgens andere prin cipes, die dwars tegen de gedachten van deze wereld ingaan. De grondwet van Gods Rijk Aardse rijken worden geregeerd volgens aardse normen. Wij mensen zijn uit op eer en aanzien, rijkdom en macht. Onze kracht wordt bepaald door het aantal atoombommen en straalvlieg tuigen Onze macht wordt gerekend naar het aantal inwoners en uranium- mijnen. In het rijk van Christus gaat het anders toe: Wie daar de meeste wil zijn moet de minste worden. Wie daar krachtig wil zijn, moet zwak worden, want Gods kracht wordt in zwakheid volbracht Wie daar wil ontvangen, moet Juist geven. Wie daar zijn leven wil behouden, moet Juist willen sterven. Wie daar heilig wil zijn moet erken nen dat hij een zondaar is. Christus werd in dit rijk koning. Hij verliet de heerlijkheid voor aard se armoede. Hi| werd geboren om aan het kruis Hij gaf zijn leven opdat wij leven zouden. Hij, die legioenen engelen ter be schikking had strekte vrijwillig zijn hand uit om die met een roestige spijker te laten doorboren. Koninklijke rechten Wij spreken sedert het einde van de af gelopen wereldoorlog veel over „de rechten van de mens." In het hand vest van de Vereniade Naties staan alle rechten vermeld. De mens heeft recht op vrijheid van gedachten; hij moet vrij zijn om zijn geloof te be leven;.hij heeft recht op werk en voed sel. Als één van die rechten «eschpndcn wordt staan de kranten vol lange artikelen. Er wordt fel geprotesteerd. Een koning heeft ook rechten. Koning Christus heeft recht op ons leven op onze liefde, op onze gaven. De meeste kranten zwijgen aLs de rechten van deze Koning geschonden worden. We zijn er zo aan gewoon dat bet niet eens nieuw is. De krant zou er zelfs raar uit gaan zien. als we dc rechten van God- de eerste plaat» zouden gaan geven Dan stond er: „Verenigde Naties pas seren God De Koning van het Heel al niet gekend in de internationale situatie", en daar vlak onder: „Grote Fraude: Na de loonronde van 6 pet zijn de giften aan geestelijk werk niet üisterdet Onder gemengde berichten zou Uw eigen naam wel eens kunnen staan: „De heer en mevrouw van der Aa tot Zyxema stelden zich niet beschikbaar om te helpen bij het zondagsschool werk, hoe wel er een zeer groot gebrek is aan onderwijzend personeel. Zij dronken liever een kopje koffie na de kerk dienst.". Christus kwam om koning te zijn, maar heeft Hij onderdanen, die Zijn rechten erkennen? Fins Barthiaan overleden Dr. K. V. L. Jalkanen. een bekend Fins filosoof is onlangs overleden Hij was verbonden aan de Theologische faculteit van de Universiteit te Helsinki. Prof Jalkanen was vijftig jaar oud Hij diende oorspronkelijk enkele landelijke gemeentes cn aanvaardde in 1949 het professorambt aan de theologische facul teit. De overleden geleerde was de lei dende figuur uit de Barthiaansc kringen in Finland. Niet stil U stond hij dan in een klein plaati al» Woubrugee. Comrie zat niet »t> lore week hield hij drie preken c.. die eigenlijk t)e "rote -lad erorit door Dc snelle uitbreiding van de Her vormde gemeente van Rotterdam Charlois heeft geleid tot een 5-jaren plan met betrekking tot de vorming van nieuwe predikantsplaatsen, het stichten van een nieuwe wijkge- meente en het splitsen van inmiddels te groot geworden wijkgemcentcn. Intussen werd een bouwcommissie ingesteld, die in de polder Pendrecht tot cm» kerkelijk centrum wü komen. Enige tijd geleden namen wij uit het „Centraal Weekblad" een vraag over die prof K Dijk beantwoordde n.l „Wat is dialectisch Een andere vra genstelier vroeg hem nu wat een para- Prof. Dijk schrijft: „Met een paar woorden', dat is niet gemakkelijk. de paradox in de religie is iets. over wijlen prof. Schilder een disser tatie van honderden bladzijden heeft ge schreven Ik zal proberen om onze goedwillende broeder tevreden te stellen, cn beg;! met de opmerking, dal volgens dialectische theologen uit de zoéven ge noemde dialectische verhouding van God cn mens voortvloeit, dat we over die betrekking ook alleen in tegenstellingen spreken kunnen. Het is altijd tegelijk bevestiging en ontkenning' Het is. om het bekende voorbeeld te gebruiken, steeds braambos die brandt I niet verteert: zij staat in vlammen verbrandt niet, zij verpulvert niet' tot as en wordt toch verbrand, het is het Ja van de brand en tegelijk het neen van het niet verteren, en die belde kunnen nooit tot een oplossing gebracht worden: die beide moeten tegenover el kaar blijven staan: die beide zijn ge lijktijdig werkelijk, en on* geloof be weegt zich daartussen maar komt nooit tot de oplossing In de waarheid, die in God ligt Dat noemt men nu de leer van de paradox Daarna zet de schrijver uiteen wat het verschil Is tussen zijn opvatting van de paradox als schijnbare tegenstelling hen de opvatting van de dialectische theo logie. die spreekt van reële, blijvende tegenstellingen. „Terwijl (om dit bekende voorbeeld te Sebrulken) voor ons de predestinatie en e schuld van de ongelovige mensen zijn als twee langs elkaar hangende einden van het ene touw, dat van dc zolder door tWec gaten naar beneden gelaten Is. maar aan de andere kant van de zolder een is. dat wil zeggen, terwijl voor ons de paradox in de ver houding van Gods wil en onze wil zich oplost in Gods welbehagen, waarin ten volle plaats is voor ons willen, lopen in de dialectische theologie de twee touw-einden om zo te zeggen, eindeloos door en bereiken elkaar niet." Finse collecte voor utherse Hongaren Niet alleen in Nederland, maar ook in Finland is de offervaardigheid voor de Hongaren geweldig geweest. Op 25 november werd in de Finse kerken ge- collecteerd voor de Lutherse kerk in Hongarije. Alleen in Helsinki werd reéds 1 875 000 bijeengebracht. Dc ge tallen van het gehele land zijn nog niet bekend, maar men verwacht dal dit het grootste bedrag zal zijn. dat ooit in Finland in een dag werd gecol lecteerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | | pagina 17