Eerst komt Allah en
dan Griekenland
pas
Tip opgelicht van sluier 0111 het
minderheidsmysterie
Ritmeesters
Nog geen instelling van
een bromdiploma
Viering van Statnutdag
zaterdag 15 december
WOENSDAG 12 DECEMBER 1956
DEUR VAN EUROPA (2)
(Van een onzer verslaggevers)
JOOMLOOS EN BAR is het land
van Thracië. Wit blikkert een
bergmassief, zilverig glanzen de ka
toenvelden en bruin liggen de vet
den, waar de tabak geplukt is. Het
is als slingert de weg de heuvels
door, alleen om ons een pad te geven.
Want we rijden een paar uur zonder
een sterveling tegen te komen. Dan
I verschijnen er een paar ezeltjes,
waarop ineengedoken een menselijk
;zen gehuld in zwarte doeken. Het
een vrouw, alleen de ogen kunnen
zien en een paar bruine gerim
pelde handen, die op de manden
aan weerszijden van de ezelrug rus
ten. Even later ontmoeten we een
kudde witte en zwarte schapen, ge
volgd door een herder. Traag heft hij
het hoofd als we langs rijden.
s we de volgende bocht om komen,
verrijst daar plotseling een minaret ijl
tegen de felblauwe lucht. Nog even en we
tussen de lachende, elkaar aansto
tende en zichtbaar opgewonden bevol-
van een dorp, dat niets schijnt te
zijn dan wat witte muren, waarachter
zich wat boerenbedoeninkjes verbergen.
GEMEENTERAAD
Uit de kluwen mensen maakte zich
een groepje mannen los, ze komen ons
wat plechtig tegemoet en worden
voorgesteld als de elf leden van de
gemeenteraad van Seppl. Ze hebben
verweerde koppen en harde handen
en stappen zwaar rond op hun dikke
laarzen waaruit de handgebreide sok
ken komen, die onder de knie een
wijde broek van ruige stof omsluiten,
daarboven een wollen hemd of trui.
waarover een kort los jak hangt, af
gezet met een dof gekleurd galon.
Sommigen dragen een puntige wol
len muts. anderen hebben het middel
omgord met een enorme brede wol
len lap. Ze schijnen allen zo uit het
werk weggelopen te zijn.
Aangeland in de miniatuurraadzaal van
het gemeentehuis, blijkt onze komst toch
voorbereid, want er komen bladen met
kelkjes zoete drank en dozen met de al
lerfijnste bonbons.
Het is nogal genoeglijk, al komt de
conversatie niet verder dan wat weder-
derzijdse glimlachjes en gebaren, die vriend
schap moeten symboliseren. Gelukkig
komt de tolk te hulp, die onze Franse,
Engelse en Duitse vragen in Grieks en
:lale Turks overbrengt, en even rap de ant
woorden voor ons vertaalt Dat Turks is
nodig, omdat drie van de gemeenteraads
leden geen Grieks verstaan. Ze zijn de
minderheden, wier lot wij zullen trachten
te beoordelen.
DE JONGSTE
Achmed doet het woord. Hij is de jong
ste van het gezelschap. Hij is de enige,
die een keurig donkerblauw colbert
draagt, maar hij is dan ook de intellec
tueel van het gezelschap, de voorzitter
van de Moslimschool.
Dan blijkt ons, dat de Moslims eigen
scholen kunnen hebben, waar het
Grieks een verplicht vak is, maar het
Turks evenzeer onderwezen wordt, zo
ongeveer op de basis van „ieder de
"~"j heTft".
Op de Griekse scholen wordt geen Turks
,ff€. onderwezen en dus gaan de Moslimkin-
der deren naar de Turkse school. In feite zijn
deze kinderen dus tweetalig, maar daar
ter- de leerPlicht nog jong is en het aantal
2 analfabeten groot,
het wel een ge
slacht duren voordat de bevolking als ge
heel dat ook is.
Deze mohammedanen zijn gewoon
Griekse staatsburgers, die onder de Griek
se wet vallen met alle rechten en plich
ten van dien. Het is goed dat te herha-
Sen saluut aan kwallttlt
Fiat 27ct. al méér dan
20 jaar één der meest ge
liefde Ritmeester sigaren
Zó branden
len, want telkens weer in het gesprek
komt de scheiding in twee groepen: Grie
ken en Turken.
Men zou bijna geloven, dat er van twee
nationaliteiten sprake is, inplaats var
twee religies en twee talen.
Overigens krijgen we weinig antwoor
den meer op die schoolkwestie, er zijr
kennelijk, andere problemen, waarvan de
bevolking bij monde van de raadsleden de
wereld kond wil doen. En al gauw komt
het: „Wij zijn arm. Onze kinderen hebben
vaak honger."
Soep, brood en bonen is hun voedsel.
Ze leven van wat het eigen bedrijfje op
levert. Burenhulp noch coöperatie zijn
bekende begrippen en ongelovig halen ze
de schouders op als hun voorgespiegeld
wordt, dat er samen toch meer te be
reiken is.
Ze geven toe. dat ze raad kunnen krij
gen van landbouwdeskundigen, maar
schijnen dat heel niet belangrijk te vin
den. In Ariswie, een uurtje verderop, pro
beren we het weer. Er zijn negen raads
leden, acht moslims en een Griek, de bur
gemeester (gekozen door de bevolking)
mohammedaan. Er wonen 3200 Grieken
over sociale toestanden gesproken wordt.
De Mufti is de geestelijke hoeder van
de mohammedaanse gemeente, hij wordt
op voordracht van deze gemeente doi
koning benoemd en ontvangt zijn salaris
uit Rijkskas. De mohammedaanse huwe
lijken worden door hem voltrokken, schei
dingen uitgesproken.
De Griekse regering heeft hem bekleed
met de macht, die een Orthodoxe Griek
aan de kerkelijke leider toekent. Geen
Mohammedaan kan zich beklagen belem
merd te worden in de uitoefening var
godsdienstige plichten. Als de zon daalt
stromen de moskeeën vol, door de open
deur ziet men de ter aarde gebogen
nen hun gebeden zeggen en geen
zal hen storen.
De Grieken en de Mufti zijn tevre
den en met recht. Dat wat hun hei
lig is wordt beschermd, ja gekoes
terd in staatszorg.
Voor de Griek zijn kerk en staat
verweven tot één begrip. De kerke
lijke hoogwaardigheidsbekleders zijn
de leiders van het volk, ze inspire
ren de politiek en hun gezag is on
aantastbaar.
Dit is nu juist waarvan Turkije
zich ontdaan heeft. Daar is men
eerst Turk, dan mohammedaan
christen of wat men verder wil.
In het gemeentehuis van Seppi
werden ons zoete dranken en
bonbons aangeboden.
n 2600 mohammedaanse Grieken. Dus
toeten de Grieken hun mohammedaanse
dorpsgenoten gekozen hebben.
„Natuurlijk." zegt er een. „We kiezen,
ie wa het beste vinden."
VOOR ALLES ALLAH
In Komotini, een stadje met 32.000
inwoners, vinden we eén mogelijkheid
om een tip van de geheimzinnige
sluier, die dit minderheden-mysterie
omgeeft, op te lichten.
De tip gaf ons de Mufti in handen.
Hij is een stuurs man. die stijf en
strak voor zich uitziet, hij is niet zoals
de bisschop, die ook aanzit aan het
feestelijk maal. beminnelijk neerbui
gend eh doet niet mee aan de vele
welgemeende toasten. Maar als wij
onze vragen gaan afvuren ontgaat hem
niets. Hij formuleert zijn antwoord in
één enkele zin: „Voor alles dienen wij
Allah, dan Griekenland, Turks is onze
taal en wij wensen niet anders dan dat
het zo zal blijven."
Hij staat voor ons in zijn lange zwarte
is, de wltomwikkelde fez op en zijn
zwarte ogen worden onverschillig als er
Saarlands .Heimkehr'
geeft moeilijkheden
BONN, 11 december
(Van onze correspondent)
Enkele nieuwe moeilijkheden zijn in
Bonn gerezen, die verband houden met
de her-aansluiting van het Saargebied al6
tiende deelstaat der Bondsrepubliek, op
1 januari. De afspraken die de Westduitse
minister van arbeid Storch enkele dagen
geleden maakte met zijn colilega van de
Saarlandse regering Conrad, zijn name
lijk niet door de Bondsregering geaccep
teerd. Zij zullen opnieuw het onderwerp
van besprekingen tussen beide re
gering. De gemaakte afspraak was, dat
de 6odale voorwaarden die de Saarlan-
dens op het ogenblik genieten, ook na de
her-aansluiting behouden zouden blijven.
De Saarland6€ regeling tot schadeloos
stelling en ondersteuning van oorlogs
slachtoffers Is gunstiger dan de West
duitse. Ook de kindertoeslagen zijn hoger.
Bondskanselier dr. Adenauer zal op 1
Januari een officieel bezoek aan Saar-
brücken brengen en een aantal plechtig
heden, die verband houden met de aan
sluiting van het gebied bij Westduitsland
bijwonen.
(De Mufti zei het zo scherp: „Eerst
Allah dienen dan Griekenland". De
Turken zouden zeggen „Eerst scho
len bouwen en blijft er wat over,
zet er dan maar een moskee bij".
En zo redeneert de Mufti volkomen
als de Griek ondanks zijn fier mo
hammedanisme.
Vanmiddag in K. en W.
ANOF betoogt voor
hoger salaris
De Algemene Nederlandse OnderwU-
sersfederatle (ANOF) heeft zich gister
avond uit het georganiseerd overleg met
de regering over de onderwUzerssalarls-
sen teruggetrokken en voor vanmiddag
kwart over vflf in K. en W. in Den Haag
een demonstratief spoedsalarlscongres be
legd, waarop de voorzitters van de drie
aangesloten onderwijzersverenigingen
(Prot. Chr., R.K. en openbaar) zullen spre-
Gisteren heeft de ANOF vöor het laatst
aan het overleg deelgenomen. Het resul
taat der besprekingen was echter zo on-
bevredflgend, dat men zich heeft moeten
teirugtrekken.
De ANOF-actie voor de onderwijzers
salarissen dateert reeds van 1 april 1954,
toen men de minister concrete voorstellen
deed. Minister Cals ging daar eerst ln
november van dat Jaar op ln met de
mededeling, dat de salarissen niet her
zien zouden worden. De toestand werd
echter onhoudbaar, vooral, toen de sala
rissen bij het Ulo werden verhoogd. De
salarisherzieningen bij VHMO en nijver
heidsonderwijs hebben de verhoudingen
nog meer scheef getrokken, zodat het on-
derwljzerssohap thans ondergewaardeerd
Nog steeds weten de onderwijzers niet
of er aan hun salariëring iets gedaan zal
worden. Tegen deze onbevredigende en
trage gang van zaken richt zich het de
monstratieve ANOF-congres van heden
middag.
Inval in speelclubs
Tweehonderd personen
in arrest gesteld
De Nederlandse rijkspolitie en de Bcl-
gischo rijkswacht hebben gisteravond tien
uur een grootscheepse inval gedaan In de
drie speelclubs van Baarle Nassau.
De naar schatting tweehonderd aanwezl
en werden allen door dc politie onder
vraagd. Aangenomen wordt dat alle speel-
olub-attributen in beslag zullen wo
Enquêtecommissie zet
er een punt achter
(Van onze parlementsredaotie)
De Parlementaire Enquêtecommissie
Regeringsbeleid 19401945 wil haar werk
zaamheden beëindigen en heeft daartoe
een voorstel bij de Tweede Kamer inge
diend. In september van dit jaar heeft de
commissie het achtste deel van haar ver
slag gepubliceerd. Met haar eerste ver
hoor op 17 februari 1948 en haar laatste
op 17 juli 1956 heeft zij 1250 getuigen en
(of) deskundigen gehoord, terwijl 100.045
vragen werden gesteld. De acht delen van
het verslag omvatten 14.868 bladzijden,
waarvan 4228 aan het eigenlijke verslag
zijn gewijd, 8656 aan verhoren en 1984
bijlagen. Het aantal afgeleverde exem-
en bedroeg bijna 21.000. waaruit naar
het oordeel der commissie blijkt, dat de
belangstelling naar het verslag in den
lande alleszins bevredigend kan worden
genoemd.
Begroting Verkeer en Waterstaat
(Van
parlementaire redacteur)
middag in de Tweede Kamer
verklaard, dat de regering van me
ning is dat Nederland één grote
luohthaven dient te hebben. Aan de
Kamerleden die hadden gevraagd of
de drang tot uitbreiding van het
vliegveld Zestienhoven niet te groot
zal zijn, zeide de bewindsman, dat
hij dit standpunt duidelijk aan de
gemeente Rotterdam te kennen heeft
gegeven.
Zestienhoven zullen dus slechts
beperkte mogelijkheden worden gegeven.
Volgens minister Algera is de outillage
Schiphol ook voor Rotterdam
reikend. Bovendien kan Rotterdam het
met dit nationale vliegveld doen als de
nieuwe rijksweg RotterdamSchiphol ge-
Blnnen enkele weken zal de Tweede
Kamer een wetsontwerp bereiken, waar
in de N.V.-vorm voor Schiphol zal zijn
geregeld. Schiphol zal aan het steeds toe
nemende luchtverkeer het hoofd bieden
door nog een nieuwe startbaan aan te
leggen. Bovendien komen er nieuwe ge
bouwen en een betere verlichting. De heer
Algera zelde, dat er gronden onteigend
moeten worden. Alle Instanties, die de
Het feest der nieuwe rechtsorde
Tn verband met de viering van het
in werking treden van hot st«-
belangen van de gedupeerden kunnen be
hartigen. zullen echter worden inge
schakeld. Ook aan de agrarische belan
gen zal worden gedacht. Noch ten be
hoeve van Schiphol, noch van Zestien-
hoven zullen meer cultuurgronden wor
den opgeëist dan beslist noodzakelijk is.
Verkeersveiligheid
:Un
indwei
rhlsgclecrden voorgelegd. Hel antwoord
ls nog niet binnen. Minister Algera zelde
echter, dat als er geen grondwettig be
zwaar bestaat, de regeling bU wet zal
worden getroffen. Als er wel grondwet-
lig bezwaar is, dan zullen dc bepalingen
ln het verkeersreglement, over liet bc
sturen van auto's onder toezicht, wordci
verscherpt. De heer Alger* had nog geen
behoefte aan een wettelijke regeling vooi
het verhuur van auto's zonder chauffeur,
Er zUn nl. geen duidelijke aanwijzingen,
dal de vcrhuurlnrichtlngcn slechte auto'i
Hij had zijn standpunt nog niet bepaald
/er het Instellen van een diploma
bromfietsers. Het aanleggen van afzon
derlijke bromfietspaden is, volgens de
bewindsman, niet mogelijk. Ook wilde
minister Algera de maximumsnelheid
bromfietsers (40 km) niet verla
gen. De bromfietsers zullen eerst de ge
legenheid moeten hebben aan te tonen
dat de verlaging van de maximumsnel
heid niet nodig ls.
nlclding om een maxi
male snelheid vast te stellen voor het rij
den buiten dc bebouwde kom. Minlst
Algera hoopte ook nu weer op het vc
antwoordclijkhcidsbcscf van de bestuu
ders van motorrijtuigen. Ook al konn
binnenkort oversteekplaatsen voor
voetganger, het zal noodzakelijk zijn o
;n de bebouwde kom In te stellen.
En zullen nl. niet voldoende oversteek
plaatsen zijn om te verwachten dal i
door de snelheid vanzelf zal vcrml
het Sta
tuut van het Koninkrijk der Neder
landen zal op zaterdag 15 december
van alle regeringsgebouwen de vlag
wapperen. Men heeft deze datum ge
kozen omdat de Koningin twee jaar
geleden het statuut heeft bevestigd.
Op 29 december 1954 is het in wer
king getreden.
De viering van deze dag, die in Suri-
ime en de Antillen reeds vorig jaar met
feestelijk vertoon geschiedde, zal dit jaar
ook in ons land plaats hebben teneinde
I in bredere kring meer begrip te wekken
Een schepje BUISMAN
bij de koffie doet wonderen.
Ook bij Nescafé en
koffie is een beetje
het Ko-
Voortvarendheid
In het begin van zijn redevoering heeft
minister Algera er op gewezen, dat ook
zijn departement onder de Investerings
beperking zal vallen.
Dat remt natuurlijk een dynamische
ontwikkeling van het departement. Hi;
verklaarde nu het risico op zich te moeter
zijn beleid niet voort-
mag maken.
Drie premiers
Toch is het zo
voor de nieuwe reohteord<
ndnkrljk.
Het Koninklijk Instituut voor de Tro
pen ln Amsterdam zal als centraal punt
fungeren voor de viering. Daar zal za
terdag een statuutdag worden gehouden.
Prins Bemhard heeft het erevoorzltter-
eahap van het comité, dat deze dag heeft
voorbereid, aanvaard.
Tevens ls voor de middelbare 6Cholen nemen dat
een opstelwedstrijd uitgeschreven, waar- j varend zal
de West] De binnenvaart op zondag zal tot het
uiterste worden beperkt. Het opleggen
van een algemeen vaarverbod vond de
heer Algera echter te Ingrijpend. In 1956
zijn twee „goedkope treinen" naar Ant
werpen geweest Deze reizen zijn echter
niet door de spoorwegen georganiseerd.
De minister zal hierover echter contact
opnemen met de directie van de N S.
Wat het zondagsrijverbod betreft, zelde
de bewindsman, dat deze maatregel zal
worden verzacht of Ingetrokken, zodra
de situatie dit toelaat. Het had hem zeer
onaangenaam getroffen dat een groep
voetbalsupporters uit Venlo zondag Jl.
zich tot een Duitse autobusonderneming
heeft gewend om in Amsterdam een voet
balwedstrijd bij te wonen.
Het verloop bij de spoorwegen (ln de
erste zeven maanden van dit Jaar werden
000 man ontslagen) vond de minister niet
erontrustend. De meesten zijn met pen
sioen gegaan. En 48% werd op eigen ver
zoek ontslagen. Dit verloop heeft prak
tisch geen invloed op de werktijden.
De begroting van verkeer en waterstaat
werd ten slotte z.h.s. aangenomen.
De premiers van de drie Rijksdelen
zullen op de herdenkingsdag radiorede-
voeringen houden.
Dc gevolmachtigd minister van Suri
name, rar R. H. Pos verklaarde op eer
persbijeenkomst in Den Haag, dat het
terrein van de samenwerking veel wijder
was, dan dat van de instituties. Die sa
menwerking zou zich dan moeten richten
op de ontwikkeling van de achtergebleven
gebieden van Suriname.
De gevolmachtigd minister van de Ne
derlandse Antillen, de heer W. F. M.
Lampe zei, dat tot dusverre weder
zijds de w41 had overheerst elkaa
IJSGROTTEN. ALTIJD TOCHT
809) We hebben allen wel eens van
jsgrotlen gehoord. Maar daarmee wor-
len dan niel bedoeld de kunstige bouw-
iels die ondernemende lieden tijdens
pakijs
buiten en tegelijkertijd wi
lucht naar binnen gezogen. E
1 lueht koelt echter zeer snel
de ü'koude rotswanden,
of (jsschotsen. waarna het In de winter vindt het omgekee
interieur voor enkele dubbeltje* te kijk plaaU Dan ontsnapt de verhouding
wordt gezet, maar we bedoelen hier-
mee werkelijke ijsgrotten. Dat zyn grot
irhynscl vBn de ijsvorming waarneemt
«ngearhl of bjjtende kou heerst, of dat
de bete zomerzon de rotsen blakert. Het
ijs in de garotten is eeuwig, al verande
ren dc ysformaties daarin voortdurend.
De oorzaken van de ysformstie in
de grotten zyn zo talrijk, dat
dat tussen lueht binnen en b
grot is Ingetreden. Dan treedt c
stilstand in de luchtstroom op,
duurt slechts korte tyd, want
zet de sterke trek w,er in.
In de diepste plaatsen van
eind
opsom
zul.
21
ning
E. 'Fugger, dienen
eraan wydde, niet
»gelükheden—die tot
ten kunnen leiden,
een regenachtige 10-
voldoende dus
Een wel begrijpelijk geval doet aieb
voor in een bekende ijsgrot in Oosten
rijk, di* de Rieseneiswelt wordt ge
noemd. Dat is een echte toehtpyp, waar
voortdurend de wind bh
- /jsq«or
koude lucht tijdens de win
sterk afgekoeld, dat de w
lueht die in het gunstige jac
heeft op het ijs. War
hellingen de sneeuw
pelt hel sneeuwwate
'getijde naar
laamrf geen invloed
*door'Tpleien en
n en wordt door
weer lol gs ge-
ijs in deze grot
sprookjesachtige gsforn
beneder
teller
i looi
wyi warmere grottenlucht naar huiten
en wordt de koude buitenlucht naar
binnen gezogen. Er is dus een voort-
lurende, en zeer sterke trek, met uit- gebracht?
de perioden die geken-
bevinden, waardoor verschillende kleu
ren van smaragdgroen tot azuurblauw
optreden, waant men zich werkelijk m
«•en droomwereld.
Weel U, dat hier soms de goedkoop-
fijfi wereld zijn onder
merkt
>rd©n dor
r zeker
wicht
mbtenaren pensioenen
Aantal senatoren
tegen aanpassing
(Van onze parlementsredactle)
Een aantal leden der Eerste Kamer zal
volgende weck tegen het wetsontwerp tot
aanpassing van de ovcrlieldspcnstoencn
aan het algemeen ouderdomspensioen
stemmen. Dtt bllikl uit het voorlopig ver
slag over de ambtcnarenpenslocnweUcn,
die a.s. dinsdag door de Senaat In open
bare behandeling zullen worden genomen.
Genoemde leden zien In het aanpassing!-
ontwerp een duidelijke discriminatie van
de overheidsdienaren.
Vele andere leden willen zich het eind-
oordcel over dit ontwerp voorbehouden.
Zij wensen eerst antwoord op de vraag
of voor de oplossing van de gerezen moei
lijkheden wel alle andere mogelijkheden
ln de ruimste zin des woords z.ljn over
wogen en of het algemeen belang de aan
tasting van verkregen pensioenrechten
wel voldoende rechtvaardigt.
BIJ de overige senatoren ontmoet het
aanpasslngsontwerp geen principiële be-
Bromfietser verongelukt
Ten gevolge van het slechte zicht reed
gisteren de 28-jarige wever J. H. J. Nib-
bclink uit Haaksbergen met zijn brom
fiets tegen een rechts i an de weg lo
pende voetganger. Dc bromfletsbcrljder
viel en overleed kort nadien.
HOOFDPIJN
WEG HOOFDPIJN
UTRECHT, 10
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM. G.U., 12 december. -
tlazgd voor doei. politieke en unciale
te happen: Ph. van Pra.ig, Dca Haag.
Kand. Idem: mcj. K. SUbbe, AmUerdan
DELFT. 12 december. Geklaagd vooi
Apeldofl
ktulgkundle Ir
cC P. M
M.
Arbeider gedood. In Vlaardlngen ver
loor de 27-jarige A. Schruyer het leven
toen in een kunstmestfabrlck twee
ptjpdelen van elkaar schoten. Een andere
arbeider werd ernstig gewond.
tltilgbouwkjindlg ingrr
H. P. L. Vergrui w<
Dr. W. Drees heeft gisteren in
het tropenmuseum in Amsterdam
de tentoonstelling Vijfduizend
jaar schrift en schrijven" geopend.
Op de foto ziet men de minister
president b(j een der eerste
schrijfmachines.
