CHRISTELIJK
ME
1
Westfaalse synode over de
glijdende arbeidsweek
rrrnri
d4f. 800 f_
LIBER AMICORUM VOOR
PROF. BASCHWITZ
Een „glijdende werkweek" brengt de
zondag in ernstig gevaar
Permanente
samenwerking j
2
KANTTEKENING
De zondag moet zondag blijven
De synode van de Lutherse Kerk van Westfalen heeft sich in nefatieve
sin uitsproken over het streven naar een „glijdende werkweek" in de
WestduiUe Industrie, met name in de metaalbedrijven. De Duitse Industrie
vakbond Metal wil door toepassing biervan komen tot Invoering van een
veertlgurige werkweek. Elders op dese pagina treft u reeds een artikel over
deie controverse aan.
De Lutherse synode van Westfalen
erkent graag de voordelen van de ver
korting van de werktijd. Wanneer ze
echter met alle ernst en nadruk waar
schuwt tegen een verdere uitholling van
de zondag, laat ze zich lelden door de
volgende overwegingen:
1. De glijdende arbeidsweek verstoort
de viering van de christelijke zondag
en maakt de heiliging van de feestdag
zoals zij door het woord Gods geboden
is. practisch onmogelijk. De zondag is
de dag van de gemeente van Jezus
Christus HU is onontbeerlijk voor de
rust, voor het samenzijn van de familie
en voor de gemeenschappelijke ont
spanning
1. Het vervangen van de ion dag door
een (lijdend systeem van dagen waarop
niet behoeft te worden gewerkt, ver
stoort niet alleen het leven van de
familie, maar ook dat van de hele sa
menleving. Wanneer de leden van een
gesin los Van elkaar hun vrtje dag
hebben, geraakt de enkeling In een ge
vaarlijk Isolement.
4'lpertenite
hen
die
meer
eisen
RADIO TELEVISIE
Boek
VAN DE DAG
Naar dit boek werd Indertijd de film
temaaki, waarin de Duitse artisten
Imil Jannlngs als leraar Metz en Mar
len speelden.
Metz is een despotische leraar, die
de danseres «pedaal tegen een van zijn
leerlingen ..in bescherming neemt", met
hasr trouwt, zich daardoor in moeilijk
heden brengt eo van kwaad tot erger
vervalt De leraar wordt daarbij niet
in de eerate plaats geleid door een
liefde ln zijn tweede Jeugd, doch veel
meer door <Un obsessie zijn tegenstan
ders te ..verpletteren".
In dK wrange thema heeft Mann op
knappe wijze een climax gebracht De
sfeer is terecht -» beklemmend,
waartoe de eenvoudige, kille schrijf
trant van de Mann veel bijdraagt
uit de barmhartigheid van God en n*
in de liefde tot God en de naaste w
den verwerkelUkt. De Lutherse kerk
Duitsland richt zich daarom niet tegen
werk, dat in net belang van beharti
ging van openoare belangen en van d<
ontspanning moet worden gedaan.
4 Voor het toestaan van werk op
zondag kan het economische en tech
nische belang van het individuele be-
drUf niet worden beschouwd als
voldoende grond Ook het voordeel, dat
de bekorte arbeidstijd bQ gelijkblijvend
loon voor de werknemer met zich
brengt, mag de doorslag niet gev<.
Slechts een overtuigend algemeen be
lang kan het toestaan van werken op
tondag bi) wtJse van uitsondering legt.
timeren.
5. De synode wil niet ontoegankelijk
zijn voor het argument, dat daar. waar
tot nog toe geregeld op de zondag
moest worden gewerkt, het invoeren
van een glUdende arbeidsweek onder
bepaalde omstandigheden voordelen kan
hebben voor de zondagsrust.
Beslissend voor de beoordeling sal
dan moeten ilJn, of door deze regeling
de zondag beter kan worden geheiligd
dan voorheen.
Prot. Militair Tehuis
in Kampen
..Ons Tehuis boven", staat er op de
deur van het protestants militair tehuis
aan de Nleuwemarkt te Kampen. Het
Tehuis wordt namelijk nogal ingrijpend
verbouwd.
Een comité van bezoekers richt nu
een oproep aan bezoekers en oud-bezoe
kers van het Kamper Militair Tehuis
waarin zij het voornemen kenbaar
ken. bij de in gebruik neming var
vernieuwde Tehuis een geschenk
te bieden. Voor 1 januari worden de
Iiften verwacht op postglronummer
0 07 10 tn.v. protestants militair tehuis
te Kampen.
Ondertvijsbenoemingen
Benoemd tot hoofd van de Juliana
van Stolbergschool te PoederoiJen: H
P Bezemrr te Bennekom
Benoemd tot onderwijseres aan de
Van der Schaarschool te Vlaardlngen:
mejuffrouw ,H. Hogenkamp. aldaar.
Benoemd tot onderwijzer aan
school met de Bijbel te Leens: H. Stulp
te Groningen en H. Kuizenga te Warf-
fum. aan de Rehobothschool te Amers
foort: A. Stryker te Asperen; aan de
chr. u.l.o -school te Alphen aan den
Rijn: N. Helsloot te Hilversum: aan de
Van der Schaarschool te Vlaardingen:
C. van de Werve te Rotterdam-Zuid.
Melodie en woord
der Ethergolven
ZONDAG 1 DECEMBER IBS*.
10 00 o»-
Gram: 8 J9 Hoogmt
witerst; G*e»!«Il)ke
re< kerkdienst; 11.30 Grim, 11 «9 Ki
Omr koor en t«: KRO 1*18 Gram. 12.20
Apolo^ 13A® Licht# mus; 12.S6 ^ZonnewtJ-
mui 13 46 Boekbespr: 14.00 V d jeugd: 14 SS
Radio Ptuih ork en eolliie. 18 16 Fr;*» Half.
uur; 15 43 Muz caua; 18 15 Sport. 16 J0 Ve»-
ten IKOR !t 00 Jeufddtenit; Moe ..De
trk een het w#rk". eau»; 18.1* Filmrubrtek;
1819 Overpe;nt,ngen van een dorpedonunee;
18 JS Kerkmui; '.6.40 Redloectupperacatectu-
■atie NCRV 19 00 Kerkelijk nwi; 09 Sa
menzang; 19 29 ..De vlucht uit de reran'.-
woordelijkheidd.acua.le KRO; i» 46 Nw.;
i platteland: 9.30 Weer
*-""k laren.
10 30 Mi
MM R«t puik ran s
9 49 0##('elljk let
10 00 Twee vlo
zonder omslag;
kelen. 11J0 De
Puzzel mee
'1
Speeldoos. AVRO 13 00 3*11 ork: 13 30 Sport-
ip;ege:. IJ 35 V d atrljdkrachten. 1400 Pier-
re Kemp fo jaar. caus; 14 30 Bti en plano;
14.30 Kunnen wij ran het onderwijs i
•peiling 1999 enig «uccea verwachten?, eau»;
13 10 Promenade-ork; 14 00 Danimuz, 18.30
Sportrevue VARA 17 00 Zlfeunerork; 17 30
V d Jeugd; 17 30 Nw» en »portult»l; 18.09
Sportjourn VPRO 16 30 Korte kerkdienst
IKOR 19 00 Kerkdieni- v d Jeugd: 19.30 Ra-
dioaondagsblad AVRO 20 00 Nws. 20 09 Amu»
muz. 20 45 Cabaret; 31.19 Weitlndiach ork.
:i Voordr; 21 43 P.anotpe:. 33 00 Hersen-
gyrn: M 30 Gram: 32 30 Journ; 13 00 Nw»;
tt '.S Ga nog niet weg! 23 39—23 39 Gram
MAANDAG 3 DECEMBER 1SM
Hilversum 1. 402 m. NCRV 7 00 Nws en
SOS-ber. 7.30 Gewijde muz; 7 30 Gram; 7.49
10 .10 Tbeolognche Etherleergang; 11.10
Grem; 1120 Gevar progr; 12 28 Voor boer
en tuinder: 12 30 Land- en tuinb meded; 12 33
Gram: 12.53 Cram en act: 13 00 Nw«; 13.1,r
Lichte muz; 13 49 Gram 14.09 SchoolradK
14 30 Gram; 14 49 V d vrouw; 19 15 Licht»
19.00 Bijbeltez: 18 30
46 Re-
Fer-
18.00
les:
19 30
n.u
jeugd; 17 30 Gram: 17 40 Koersen; 11
(erlngaultz Rijk «-leien Overzee; R
r;e- Het bankiezen ln Suriname
Orgel.pe'; :8 30 Sport; 16 40 Enge!
19 oo Nwi en weerber; 19.10 Kamermu
I Volk en SUat. caus; 19 40 Houtblai
JOrtn Radiokrant; 30.90 Poppenkast-opera-
20 3o Men»en en minuten, hoorsp. 21 M Gram
22 in Boekbejnr 23 28 Negro-splrttnals: 22.43
Avnndoverdenking: 23.00 Nw»; 23 15 Gram;
33 4034 00 Het Evangelie tn Esperanto
Hilversum n. 3M r
Gym; 7 30 Gram; 8 00 Nw»: 8 18 Gri
V d vrouw VPRO 10 00 Voor de «ud
Morgenwijding VARA 10 30
VARA 7 00 Nw»; 7.10
oorsp; 13 38 Zeitlg
estlg 1*39
7 30 Luchte
**43 'pa^verz 19 00
i Li'-muz
soldaten,
boven de
OPGAVE PUZZEL No. M
Horizontaal: 3 Ik, 5 metaal. 6 onge
dwongen. 8 vaterkant. 9 dulden, 11
gewicht. 12 lokaal. 14 nvter ut Rusland.
18 keukengerei. 19 kledingstuk, 20 ▼oor
zetsel. 21 edel metaal. 23 schoen.
Vertikaal: 1 Verheugd. 2 plagge, 4
projektiel. 7 vissoort, 8 jong dier, 9 ver
der. 10 maanstand. 13 twintigtal. 15 ver
dikking, 17 familielid. 18 kraan, 19 meis
jesnaam. 22 rlvltr.
OPLOSSING PUZZEL No. 92
8 vuig. 11 ram. 12 trap.
17 wet, 18 oa. 19 fabel. 20 des, 21 gin.
22 foezel
Doorsnee. 20 33 Amu» mu
gramma v d militairen;
wereld, eau»; 22 09 Radlc
soliste; 33 00 Nw»; 33.19 Gri
Orgtl
19-30 Promenade
Act; "?ea*Rage-
dtepvrlesklul» Ir
20i» De famlii*
19.00
FUhsr
ork
bergbewoner in da A b run en a
t Hector Bei
14. Harold ln de bergen
grim* dia hun avor
de van een bergbewi
zlin geliefde Bank.
harm on lach Orkest van Berlijn oir. Igör
Markevitcn (aKviooieolo Hein» Kirchner)
2 uit .Xa Damnation de Faust": Hon-
Kf msr» FUharmonlach Orkaat van Ber-
oj.v rarenc Frtc*ay.
II Franz U«r» 1 Concert voor plano en
rkest nr. l in e» gr t An dor Fotdee. pi».
Berlijn
Beroepin°siverk
CHR. GEREP. KERKEN
Tweetal te Deventer: A. C. Noort te
Meppel en H. W. Velema te Eindhoven.
Uniecollecle lijst 8
LHst 8 van de Uniecollecte voor de
scholen met den Bijbel is verschenen. In
totaal hebben nu 200 lokale comité'r
94.150"
dezelfde
Op ltjat S komen de volgende plaatsen
voor Fringe: 420.75 vj 273. 301; Oldekerk
315.95 322.831. Zuldwolde 424 29 400 -.
Brltaum: f 408.73 (406.—); ïernewoude: f 3*.l!
48.49)Gerkeaklooster: f J23.S5 (344.13); Kol-
lum f 478.35 (874.40); Lloessen» f 71».V
(300.03): Oudega (Small): f 313.83 (306.30)
Ttinje: 182 30 (249-1; Wolvega378.75
(372.—): Berkum: f 842.- (336.—): Langesli
f 300.70 (103.30): Schalkhaar: f 123,47
Apeldoorn: f 2.388.07 (2 033.70): Achttienho
ven: f 38.60 Leerbroek: f 374.—
17810, Preld.ik 760 05 554.— RIJfooi
1 258.29 (1.228.30); Schoc
180.4
Tlnte 294.30 291.1
304.40 1311.13) Rltthem 90 76 (101.51
Ooat- en We»t-Souburg l 533.73 488.85';
Rijswijk (N.Br) I 473.30 433.63).
Middagklok
i u in de buurt van een Roomse
kerk woont, dan zult u merken, dat
om twaalf uur 's middags de klok van
die kerk enige tijd gaat luiden: het
Angelus, dat volgens het versje ln de
verte luidt.
Vijfhonderd Jaar geleden werd deze,
middagklok ingesteld door paus Calixtus
III, het hoofd van de ongedeelde Wes-
Kerk. De Turken bedreigde Euro-
Door de middagklok werden alle
Christenen opgeroepen tot gebed, opdat
de Turkse aanval zou worden afgekeerd
De landen die toen bezet waren, lij-
en nu onder het communisme Daar-
n heeft paus Pius XIT de oude beteke
nis. die eeuwenlang niet meer actueel
was. weer aan het Angelus verbonden
Over heel de wereld nu. bidden de
rooms-katholieken in het middaguur
voor hun broeders, die onder heidense
druk verkeren.
Advent
Misschien hebt u gedacht, toen
u de kerkbode las, of misschien
denkt u nu u hier leest, dat het
morgen de eerste zondag van de
Advent is: Wat gaat de tijd toch
vlug! Maar dat is de enige ver
rassing, die er voor ons in het
naderen van* kerstmis gelegen is.
Advent zegt ons nu nog niet zo
veel. Woensdag is het sinterklaas
en daar hebben we het voorals
nog maar wat
druk mee. Intus-
EE>
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
sen: vanaf morgen
zijn we weer in
de Advent, we
leven weer in de
verwachting. Ja
waarvan eigen
lijk? Van een paar
drukke, maar erg
gezellige weken?
Neen, u wèèt beter, maar is het
niet zo?
Het is goed, dat wij naar kerst
mis gaan toeleven deze weken.
Het zou nog beter zijn, wanneer
we bij alle onrust maar weer
meer naar God toeleven. Hij heeft
zijn Licht en zijn Waarheid ge
zonden op het eerste Christus-
feest, zodat wij morgen kunnen
opgaan naar de God onzer jube
lende vreugde. (Psalm 43 3, 4).
Vijf bisschoppen
komen terug
De Poolse regering heeft een vijf
jaar oud verbod opgeheven, waardoor
v|jf r.k. bisschoppen verhinderd werden
hun ambt uit te oefenen.
De apostolische administrator van
Krakau, aartsbisschop Baziak, dje in
1953 korte tijd in arrest heeft verkeerd
en sedertdien van zijn diocees uitgeslo
ten was. heeft van de regering verlof
gekregen terug te keren.
De status van deze bisschoppen was
een van de belangrijkste punten in de be
sprekingen tussen de r.k. kerk en de
staat, die spoedig na de vrijlating van
kardinaal Wyszynski zijn begonnen en
nog steeds voortduren.
De houding tegenover de bisschoppen
en het godsdienstonderwijs op de scholen j
vormde zoals men weet het voornaamste i
geschilpunt tussen de regering en de,
kerk van het byna geheel rooms-katho-
lieke Polen.
Ter gelegenheid van zijn afscheid als
hoogleraar in de perswetenschappen
aan de gemeentelijke universiteit van
Amsterdam, heeft een groep vrienden
en collegae de 70-jarige prof. dr.
Baschwitz een liber amicorum aangebo
den. Het boek, waarin een aantal we
tenschappelijke bijdragen is opgeno
men. draagt de titel „pers. props
da en publieke opinie", en werd
hoogleraar overhandigd door prof.
dr. J. Barents.
Tijdens een huldigingsbijeenkomst in
het I.C.C. in de hoofdstad voerden
schillende sprekers het woord. Mr
de Roos, wethouder voor onderwijs
kunstzaken van Amsterdam, schetste
de hoogleraar als een krantenjongen op
hoog niveau. Hij noemde hem de pio
niet van een tak van wetenschap, die
in het begin van zijn ontstaan, vlak
de oorlog, nog niet de belangstelling
dervond die hij verdiende.
Advertentie
ZETHAMETAn.v.
BRUIKBAAR IJZER
VLAARDINGEN
Verzet tegen de dictatuur van de machine
In Belijden e
schrijft prof.
Schippers: V.
N West-Duitsland «leoht.
I a - drie. vier of selfs vijf
A vindt thans een het- ken
discussie
West-Duitsland
een hele rond;
zal hebben. Het rlti
arbeid en rust wordt op de-
wijze losgemaakt
de leen het economische ren-
we- dement van het bedrijf de
vrij doorslag te laten geven,
van ..Slechts zulke ploegensy-
sternen mogen worden aan-
vaard. die aan de godsdien- "Jj"1
de week. stige en sociale gezichts-
t zijn een- punten recht doen en in het
algemeen belang zijn.
geling pleiten, dit alles be
doelen. maar door een in
nerlijke noodwendigheid
zal de ontwikkeling daar
heen leiden, wanneer men
er eenmaal een begin mee
gemaakt heeft. Het gods
dienstig leven ln ons volk
niet zwaarder
dat
tige discussie plaats
over de bedreiging van
de zondag in verband het verloop
met de strijd om de ™-
veertigurige werkweek,
de vijfdaagse werkweek DE.aË&!l*£
zoals men bij ons zegt. In West-Duitsland houden rrWê
zich met deze kwestie de bezig gehouden, op de bis- ders en allen die voor de
Het schijnt zo te zijn, dat laatste tijd hartstochtelijk schopsconferentie van Ful- ontwikkeling van het open-
aantal fabrikanten m bezig. Adenauers partij de da, enkele weken geleden. bare
L Het spreekt vanzelf.
het de zondag ont-
Daarom vragen
en vermanen de bisschop
pen de mannen van de re-
fering en het bedrijfsleven.
_JH ondernemers en de ar-
choppen zich met de zaak beiders, de vaders
daar uitgesproken, dat de 8en, passende aandacht
kende Industrie, daar wel de glijdende arbeidsweek, bisschoppen een verkorting schenken
de arbeidstijd begroe-
vooral wanneer
daarbij gaat over de
willen. wanneer de de persdienst -
maatregel gepaard zou listen daarentegen
kunnen gaan met de invoe- leert, dat het afwij
ring van het vol-continu- de glijdende arbeidsweek
arbeldsschema; dat wil uit zuiver politieke o\
zeggen dat het bedrijf dan gingen voortspruit:
hun woord,
dat zij spreken uit ernsti-
het ge herderlijke bezorgdheid;
alles
dag
nacht, zondag
hier de kans schoon
blijft voor het Duitse volk.
Ook de synode van de
evangelische kerk in West
falen heeft zich met deze
HH IP zaa* bezig gehouden. De
weg eenmaal opgaan. J*on n°8 niet vinden
weekdag onafgebroken zien het produktieverlies dienstige waarden, worden 'alen heeft zich
moet doorwerken. zodat bij zondagsarbeid aan de prijsgegeven. Zou "alr
een doorlopend benutten vakbonden in de schoenen
machines verzekerd te schuiven De rooms-ka- ««i ue mBBrioi van
de produktiestroom tholleke arbeidersbond pro- de bisschoppen verder, dan
testeerde op een aparte is er geen stopzetten meer
meeting en ook de voorzit- aan.
ter van de Duitse vakbe- hoort
veging erkende de bezwa
volledig. ..Reeds
Seen dag en geer
erbroken wordt.
De arbeiders zouden dan
„een glijdende arbeids-
veek" krijgen, zoals dat
geestelijke culturele le- redenen. Duitsland ligt niet
heet Telkens vijf dagen uit het gezichtspunt
werk en twee dagen rust.
van dag- en nachtdlei
komt het hierop
de Individuele arbeider,
weliswaar meer vrije
gen krijgt dan thans
halve saterdag mhAb'
vensorde
het ke volken en van onze
de zondag vrij zinnen, zou vernietigd
werk". Men den. Ons volk zou al rr
gemaakt worden
blijven
Doordat er ook wisseling ziet gelukkig in de Duitse
1 Is vakbeweging in. zoals het mfÊJÊÊÊË
dat daar ergens in een brief te machinerie
geformuleerd is. dat het. zinne
voor de beoordeling van de kaar
noodzakelijkheid va Hl.
dagsarbeid niet juist is al- het ogenblik vóór deze
weg. Ook la de
katholieke belangstelling
voor de zondag verheugend.
En het verzet tegen de dic-
geraffineerd uitgedach- latuur van de machine
die kan het niet hei-
doet het ook niet;
zouden geheel i
i hele i
niet minder.
Prof. dr. H. C. J. Duyker, collega
van prof. Baschwitz aan de gemeente
lijke universiteit, achtte het van bijzon
der belang dat de scheidende hoogle
raar altijd heeft gewezen op de gren
zen van de propaganda, en daarmee
blijk heeft gegeven van een onschat
baar geloof in de waardigheid van d<
mens. Dit geloof heeft prof. Baschwitz
een wetenschappelijke grondslag gege
ven. aldus prof Duyker.
Namens buitenlandse hoogleraren in
de perswetenschappen sprak prol dr.
P, N. de Volder uit Gent. Voorts spra
ken o.m. mr. dr. N. Rooy, dr. ir. I.
Fobbes, de heer J. J. van Mechelen
en de heer H. G. Kersting.
Onderwijsraad
Bij Koninklijk Besluit is aan dr. G
Kalsbeek te 's-Gravenhage op zijn
zoek eervol ontslag verleend als lid
de Onderwijsraad, onder dankbetuiging
voor de door hem in deze functie be
wezen diensten. Tot lid van de onder
wijsraad is benoemd, met de bepaling
dat hij zitting zal hebben in de afdeling
hoger onderwijs, prof. dr. K. Posthumus,
hoogleraar aan de Technische Hoge
school te Eindhoven, wonende te
Huizen (N.H.)
Voorzitter Vereniging
van letterkundigen
afgetreden
De voorzitter
Hetterkundieen, de heer Max Nord,
heeft zijn -functie
de Vereniging van
heer Max Nord,
-functie neergelegd. In een
brief aan de leden heeft hij meegedeeld.
waar hil door de ere-voorzitter der
vereniging professor dr. N. A. Don
kersloot onheus zou zijn behandeld
zonder dat de vergadering hiertegen
protesteerde. De hëer Nord wenste
echter eerst aan zijn voornemen uit
voering te (geven, wanneer hij zijn
medebestuursleden op hoogte had ge
steld.
Met nadruk stelt de heer Nord, dat
de reden van zijn aftreder, niet ligt
in het feit, dat een bestuursvoorstel
verworpen werd. Alleen de gang van
zaken tijdens de vergadering, waar
uit het bestuur na de aanval van prof.
Donkersloot, uitermate grove toon en
een vijandige houding ten deel is ge
vallen. maakte het hem duidelijk,
dat hij moest aftreden. „Ik heb er
geen enkele behoefte aan een ge
meenschap te besturen, die het be
stuur zo bejegent, nog wel in navol
ging van haar ere-voorzitter".
Advertentie
La«p«l 4 Lutfwfr
fonisch gedicht nr j onrast
National» Om reap ©U.tr
- 1* Ba'fi-
V Pater T.jaU
Romae an Julia
Me'
14 lelie. 19 oeae. 17 weg. 19 fez. 20 de. I berg ej.v. rnu
Vertikaal. 1 HoL 2 «rijs. 1 ln. drum
nadat, 8 vak. 9 galt. 10 stroef. 13 ro*.
n r I
tn Max Bruch Concert v«©r viool an <_-
Baat nr ln g W. t op 26 Aüegro mo-
deraSo. Adagia Finale WoHsang Schnaldar-
ham. vtoo, Symfonie Orttast van Bamberg
ej.v Ferdinand LaKnar
IV Peter Tsjalkoweky Fantaaia-Ouvartur»
Andante. Allegro fiuito.
•rmfneil# Orkaat van
14.
Alleen gebleven overviel Anton weer dat ver
lammende gevoel, dat hem de eerste keer, toen
hij Rengers ontmoette, ook al in de war ge
bracht had. Wat zat die vent nu te zwetsen
dat machtige gezicht wanneer zo'n gewel
dig schip te water ging. Wat ging hem dat aan!
Zo. speet het Ada zo. dat ze niet mee kon?
..Maar nu zal ze wel in haar schik zijn!"
Zo. wat weet jij daar van, we zullen onze
middag heus wel doorkomen zonder die snert-
boot. waarom zeg ik dat die vent nou niet zo
'n gezicht, dat die hele boot me gestolen
kan worden! Nee. dat is niet beleefd, dat zou
gewoon de muren van dit deftige huis ineen doen
storten Zo'n slag in het gezicht van een ban
kier. dat verdragen de fundamenten niet van
een rijkelui's huis
Maar ik moet toch antwoorden
,.Of trekt het u niet zo aan'*"
..Nee, natuurlijk niet. ik blijf liever hier al
leen met Ada dat kun je ook niet zeggen
,,Eh... ja zeker, ik ben blij, ten minste wan-
?er Ada graag wil dat ik mee ga
Daar kwam ze al binnen.
..Gaan we mee? Ik dacht eigenlijk dat het
niets voor jou was
Rengers was hem voor met het antwoord.
..Ja hoor. mijnheer Kuipers zegt juist tegen
mij. dst hij blij is het eens te kunnen mee
maken."
..Dan ga ik me ook maar kleden." Weg was
ze. Dag. mooie middag samen....
Autorit in de zeven persoonswagen Ontvangst
op de werf Toespraak Rengers. Champagne
Rengers Rondleiding door Rengers Souveniers
Rengers. Voorstellen aan B en W door Ren
gers Mijnheer Haak als een pauw achter Ren
gers aan. Ada vol belangstelling voor de grote
wereld Mocht die even verflauwen, mevrouw
wijst hsar weer op iets. waaruit blijkt, dat Ren
gers toch wel een geweldenaar moet zijn. Diner
De glazen knikker
door KARL WEST
Rengers. In de wagen van Rengers weer naar
huis En Anton Kuipers, de jongen van buiten,
was er ook bij.... Hij was opvallend stil. Te
vergeefs praatte Ada. Ze bleef zelfs heel veel
bij hem, zoveel als zonder onbeleefdheid tegen
over Rengers. maar mogelijk was
Maar Anton was niet enthousiast te krijgen.
Gelukkig. Rengers ging niet meer mee naar
binnen, hoezeer mijnheer en mevrouw hem ook
noodden. Hun bedanken was minstens overdre
ven. Ook Ada kon niet laten te zeggen dat ze
een prachtige middag had gehad.
Maar in Anton's hart heeft er iets gestalte ge
kregen. Het moet er uit. Hij verdraagt het niet
langer.
Mevrouw was moe en ging onmiddellijk naar
haar slaapkamer Mijnheer moest nog de post
nazien die van de fabriek gebracht was Ze ble
ven alleen over.
Nu moest hij praten, maar de woorden kon
..Waarom kijk je zo somber? Kom hier bij me
zitten op de divan, vader blijft wel een uur weg."
Hij antwoordde nog niet.
Even nog aarzelde hij. Wat, zou hjj dan op
haar toegaan, haar in zijn armen nemen, net
doen of er niets was? Zou dat het beste zijn?
Nee, nee dan was het morgen of volgende week
weer hetzelfde. Toen sprak hij:
..Ik weet niet wat ik van je denken moet Ada."
Ze keek verwonderd ..Wat bedoel je?"
.-Dat bedoel ik, dat ik je niet meer begryp."
Ze stond op en ging voor hem staan, ze pro
beerde luchtig te spreken maar het ging niet
gemakkelijk. ,,Je bent toch zeker niet jaloers?"
Plotseling opspringend vroeg Anton met ge
smoorde stem: „Ben je nog van mij, Ada?"
„Wat je daar vraagt begrijp ik niet." zei ze
met een pruilend gezicht, „ben ik soms niet
goed tegen je? Ik mocht het wel vragen, je zei
de hele middag haast geen woord en je ge
zicht...." 6
„Ja, ja, ik weet het," zei hij heftig, „je praat
en je bent goed tegen me Maar hier, hier.
hoe is het daar?-' Ken je jezelf nog wel?"
Hij sloeg op zijn hart. Heftig werd zijn stem
..Heb ik je verloren? Trekt die man je zo aan?
Zeg het dan. zeg het dan...
Ze viel hem om de hals. „Stil toch, stil toch,
hoe kun je dat zeggen Wanneer je niet geko
men was, was ik ook niet meegegaan dat weet
t.(?ch!" Er waren tranen in haar ogen.
Hij werd er door ontwapend en kuste haar:
„Goed dan. goed. stil dan maar. Ik maakte
me zo ongerust.Ik had zo'n akelige middag,
ik kijk. zie je, je was wel bij me en lief
ook, maar toch. ik had maar zo'n gevoel of ji
dat om mij deed. medelijden zie je.
Dat je liever mee wou schitteren met die an
dere. Maar nu dat niet zo is.
Hij begon luchtiger te spreken, hoopvoller. Het
was of er iets van hem was afgewenteld.
Maar nu zat Ada diep in gedachten. Die zo
snel achter elkaar gesproken woorden, waarin
Anton zijn vrees biechtte, vielen in haar hart
„Zou dat kunnen", zei ze opeens met schrik
in haar ogen. „Zou dat kuimen, dat je daar
niets aan doen kunt. dat Je getrokken wordt
zonder dat je wilt? Wat je daar zegt. Anton
dat is erg...."
Ze snikte het uit. ..Zeg me. wat ik doen moet
Dat zou toch vreselijk zijn, dan zouden we toch
ongelukkig worden.
£)E STICHTING VAN DE ARBEID
heeft gezegend werk gedaan in het j
na-oorlogse Nederland. Zij droeg in
sterke mate bij tot de voltooiing van
het wonder van herstel, dat Nederland
in de wereld werd.
Als men aan een buitenlander ver-
telde, wat de Stichting was, dan viel
het hem vaak moeUijk, dat te be
grijpen. Wij herinneren ons de ont
vangst van een minister uit Siam in
het gebouw van de Stichting. De
directeur, prof. Slotemaker, had hem
van de inrichting en werking van de
Stichting verteld. Maar hij zei: dat
kan toch niet; werkgevers en werk-
nemers kunnen toch niet gezamenlijk
opkomen voor de sociale verhoudingen
in het bedrijfHet geviel echter,
dat juist op dat moment de loon-
commissie van de Stichting bijeen
was. Prof, Slotemaker opende de
deuren van de kamer, waar de zitting
werd gehouden. En daar moest de
oosterse gast zien, dat voor de tafel,
tegenover de looncommissie (die toch
ook al uit werkgevers en werknemers
bestond) een vertegenwoordiger uit
het meubelbedrijf zat te bepleiten,
dat de lonen in dat bedrijf moesten
zijn, zoals de partijen het met elkaar
waren overeengekomen. De minister
kon het nog maar moeilijk geloven.
^OCH WAS er van het begin af aan
de gedachte: de Stichting is geen
blijvende Instelling.
De studie over bedrijfsorganisatie,
e aan het overleg een permanente
en wettelijke basis zou geven, werd
Stichtingsverband voortgezet en
later door de regering overgenomen,
waarna eerst een minder juist en daar.
na een beter wetsontwerp in behande-
ling kwam en het laatste werd aan
vaard.
Wij schrijven thans niet breder over
bedrijfsorganisatie en over de huidig*
wet. Het gaat er om, dat de Stichting,
hoe toegejuicht ook, van het begin af
werd gezien als een overgangsappa
raat. Bij de inwerkingtreding van de
Sociaal-Economische Raad werd dan
ook gedacht: nu zal de Stichting wel
spoedig verdwijnen. Haar personeel
ging voor het overgrote gedeelte over
naar de S.E.R., haar gebouw werd
verkocht en een bescheiden kantoor
leek voor de (tijdelijke) voortzetting
van de arbeid voldoende.
^HANS ECHTER, een vijftal jaren
na dato, werkt de Stichting nog
steeds. Wel rezen er hoe langer hoe
meer stemmen, dat de Stichting niet
meer zo goed werkt als vroeger, dat i
er niet altijd meer eenstemmigheid
heerst, werd zelfs eens officieel ge
publiceerd, dat ze niet meer functio
neerde, maar blijken er desondanks
een aantal organisaties en ook bladen
t« zijn, die tot alle prijs de Stichting
willen handhaven.
Wat de bladen betreft hebben na
elkaar de Nieuwe Rotterdamse Cou
rant en het Handelsblad zich tot tolk
van deze gedachte gemaakt. En wat
de organisaties aangaat, hebben het
N.V.V. en de liberale werkgevers
organisaties van een voorkeur voor de
Stichting blijk gegeven.
Wij kunnen deze ontwikkeling niet
anders dan als wonderlijk kwalifi-
Het merkwaardige feit doet zich
daarbij nog voor, dat een op dit punt
toch stellig zeer bevoegd man als
prof. De Gaay Fortman, die in het
Sociaal Maandblad Arbeid zijn visie
op dit punt gaf, aanleiding was voor
de genoemde bladen, om hun stand
punt uiteen te zetten en daarbij stel
lig te pleiten voor een vernieuwde
Stichting van de Arbeid, die breder
terrein zou moeten krijgen, namelijk
niet alleen het sociale, maar ook het
economische.
Ons wil dit schijnen, een poging tot
terugdraaien van de schiedenis te zijn.
Wis-, natuur- en scheikunde
Opleiding B-akte volgend
jaar aan de universiteit
▼•rsiteilen da opleiding in dagonder
wijs voor de nieuwe middelbare akten
B in wis-, natuur- en scheikunde
kunnen beginnen.
De koninklijke besluiten waarin de
programma's voor de nieuwe akten
wkorden vastgesteld, zullen namelijk
waarschijnlijk tijdens het lopende stu
diejaar het staatsblad bereiken.
De sterk verouderde regeling van
de middelbare akten wis-, natuur- en
scheikunde is grondig herzien bij de
wet van 26 mei 1955. waarin de be
palingen in de middelbaar onderwijs
wet met betrekking tot de akten van
bekwaamheid opnieuw werden vast-
geste.d. Voor de wiskunde bepaalt
deze wet dat er twee akten van be
kwaamheid zijn, A en B. waarvan
de B-akte slechts wordt uugereikt,
aan hem, die in het bezit is van de
B-akte. Voor de natuur- en schei-
kunde Is een gemeenschappelijke A-
akte ingesteld doch afzonderlijke B-
akten. welke beide laatste akten even
eens slechts worden uitgereikt aan
degenen, die in het bezit zijn van de
-akte voor natuur- en scheikunde.
Hat plan, da opleiding voor de ak-
tan B aan da universiteiten i* doen
esc m ad en. wordt door da faculteiten
'•f 7r}>' natuurkunde unaniem toe
gejuicht, zo daalt het ministerie v*n
I_-,uunuMii» T«n
SSiy-lj, kumt.n «i w.l.n.eh.pp.n
