Nieuwe Leidsche Courant | 1956 | 1 december 1956 | pagina 18

Het Land achter Qods rug

36

POPULAIRS

ijn zang er' K

Cultureel
venster

«Toscanini van nabij»

de Revolutie

ZONDAGSBLAD

ZATERDAG 1 DECEMBER 1956

A. den Doolaard zong bij de gusla het lied van:

dp nude legrndf niet, Hat.
toen God de aarde ge»chapei.
had. Hij er overheen voer met
drie zakken, die aarde, zaden en
«tenen bevatten? Elk land kreeg
daarvan zijn deel; tot de Duivel
plotseling «tiekum de zak met
stenen opensneed. Het land waar
zij ratelend neerkwamen heet
vandaag Montenegro... Er is een
deel van dat land dat bijna
niemand kent: het „Land aehter
Gods Rug", zoals de Montene-
grijnen zelf zeggen, verwaar
loosd, verkommerd, vergeten.

Daar leven nog de eeuwen
oude heldenliederen, begeleid
op de gusla het instrument
waarop alleen kan spelen wie
geboren is tussen de «tenen van
dit land. Bij de geboorte van
een zoon «preken hier de
ouden hun traditionele wens:

..Dat Cod hem beware voor de
dood in een bed'"

Zo sprak ook grootvader Sa
va. toen m 1905 Wolf Crn >je-
vitsj geboren werd Wolf. da:
was de naam die de groot va
der bedacht; de jonge moejer lóldate'ii
had haar kind liever Mirko
man van de vrede, willen nor

staat dit nieuwe fascinerende Bal-
kanbock van Den Doolaard op
zo n hoog peil. dat het ongetwij
feld door velen gelezen zal wor
den

Wanneer de gusla zingt, moet
iedereen wel luisteren naar het
•>eroude heldendicht van grootva
der Sava. of
van de prozaïsche ingeni

..Eens. komt de vrede weer: en
dan moet ons volk gaan bouwen.

Maar zij zullen enkel kunnen
bouwen, omdat zij eerst bereid
waren om te vernietigen.

Zo machtig zijt gij. ide Italia
nen) dat onze schaarse wapenen
niet toereikend zijn om u te ver
slaan

Daarom moeten wij vechten, zo-
als geen enkel ander volk vecht:
met bloed en as. met vuur en

W F STAFLEU.

geschreven portret
van een groot dirigent

Bruggenbouwer

die tussen wal

gekomen. Dat was heel jammer,
wereldoorlog. HeeT alleen «chijnt het niet te merken.Tot de want m dit stuk heeft Fry op

Na het boek over de violist Yehudi Menuhin is er nu
een Nederlandse vertaling verschenen van een boek over

in r a L de dirigent loscanini. Twee groten uit het rijk der toon-

D6 terSTCjeDOrCne kunst zijn nu onder het bereik van allen gekomen. Samuel

u Chotzinoff. d:e Toscanini jarenlang als vriend en als pro-

Het indrukwekkende toneelstuk VD{, r

..De Eerstgeborere" waarin f!rammaleidei van de NBC van heel dichtbij heeft leren

Christopher Fry de Exodus dra- kennen- schreef hel boek „Toscanini, an intimate portrait",

matiseerde. is ir.der'ijd bij de op- welk werk door de N?d componist Bertus van Lier ver-
"-agsche Come- taald werd ondei de titel „Toscanini van nabij" in een
schip terecht- uitgave vah J. M Meulenhoff te Amsterdam.

viel hij honderden Oostenrijkse

Sava vertegenwoordigt het er i
oude. vaag-religieuze maar oer-
tradi-'ionele volk met zijn vu
achting voor de vrouw en zijn niet
diepe eerbied voor de heli. De ben.
moeder en haar man
staan in de overgang

naar een nieuw tijd
perk.

Een Wolf?

Hu lukt de man van
de vrede te worden:
een in Italië gevormd,
succeanjk ingenieur,
bezield door het ver
langen zun land en volk
uit de eeuwenlange
isolatie te verlossen
Maar nu. na zijn dood.
wordt weer de gusla
geslagen en wordt de held Wolf Ik zeg dat tegen jou. Wolf.
Crnojevitsj bezongen zoals ben je
grootvader Sava. de heldenzan- ,d*1. le
ger, voorspeld had

if eeuwen lang zijn krijgers
baar even nutteloos gestor-
ils ik nu sterven ga Maar

iet» hogers dan nut. en dat s,va""zij'n"'grootvadei

Italiaanse fascisten komen, en hti_ w;;7- fieuur

Wolf in het partizanenleger wordt prachtige wijze de figuur
opgenomen. Het bevel komt. dat^ff' fifi
hij zijn eigen brug moet opbla
zen. Hij gehoorzaamt, met dezelf
de onverbiddelijke heroïek van

i Mo-

Hij bekoopt het met de dood:
God is. dan zal Hij Als saboteur wordt hij door de
ioe wc gi-leefd heb- bezetters neergeknald, op de brug
e we gestorven zijn. die hij bouwde en vernielde.

Onnederlands

A. den Doolaard heeft
deze geschiedenis opge
tekend in zijn nieuwste
roman. Ons treft op
nieuw het volkomen

Wat is dit boekje nu? Een le
vensbeschrijving met heel veel
feiten en data? Een opsomming
van al de concerten die Toscanini
in de loop van zijn 89 jaren heeft
gedirigeerd" Een roman over
hot liefdesleven van een groot di
rigent" een verzameling anecdo-

geschilderd. Helaas is ons mo
dern publiek het gehoor en het
begrip voor beeldende taal kwijt
geraakt. zodat men tijdens de

vooratelling te Icdachtanvluch! "ï'an diTïllS. Het bock-

van Fry niet kon volgen. je van Chotzinoff. dat Bertus

Hoe zeer te prijzen is het daar- van Lier voortreffelijk vertaalde.

T t'\ d'Wc"di"« J"""1 Bib:r 'AS met"?,' zwakhed'en'en'zUn

iheek dit drama in de voortreffe- grootheden, met zijn char'.etanne-

lijke vertaling van Bert Voeten rie en zijn waarachtigheid, met

in druk het licht heeft laten zien. afkeer voor reclame cn sno-

bisme en zijn liefde voor het we-

Op zijn gemak kan men nu de zen van hct k,mstwerk. met z.jn

woorden van Fry tot zich laten naieviteit en zijn helder inzicht,

doordringen. Dan ontdekt men hoe Zeker. .Chotzinoff is niet ent-

nederlandse van zijn rijk aan gedachten, hoe fijn van k,°™en maarts hetlnieVbeariine-

werk Maar weinig schrij- taal. hoe Evangelisch van inhoud ijjk. dat iemand die zo lang en zo

kunnen zo «n^de dlt wcrk van Fry is intiem de grote Toscanini heeft ge-

vertellen het verhaal van hun ras

Ontroerend* verhalen van zwarte auteur

„De neger die vroeger een koopbare slaaf was,
is een gelijkwaardig burger in vele delen van de
wereld geworden Niet alleen juridisch, maar ook
psychisch heeft hij zich daartoe ontwikkeld. Neger
schrijvers beginnen zich hiervan bewust te worden.
Velen "van hen willen zich niet meer bezighouden
met de specifieke problemen van hun ras. Ze willen
schrijvers zijn zonder meer, deelhebbers aan een be
paalde gemeenschap, waarin zij zich in hun culturele
uitingen niet hoeven te onderscheiden van de anders-
huidigen in deze cultuur".

Dit ontlenen we aan het ren.' Ze slapen allen in warme

voorwoord, dat Manuel van en :achte bedden, volkomen

Loggem schreef in de bundel veiUg onder mijn dak Er

•^■"iHtlX 0®en tlovtnhoudert bte

hoff, Amsterdam!. Deze ont- mijn hart kunnen breken

wikkeling van het negerpro- door ze uit mijn armen te

blcem is in de verhalen duide- rukken, of de liefste hoop

lijk te volgen. Het is alsof we van een moeder kunnen ver-

tijdens het lezen der korte ver- nietigen door ze haar van de

S'eïfVten S'iïngïJSÏÏÏ 'e .krekken. kin-

een mens zien worden tussen deren ons eigendom

de andere mensen. Na twee niet om ze te laten ondergaan

verhalen over de sluwe spin in het werk, in rijst, suiker

Ananse uit de ncgerfolkore en yibak, maar om ze te be-

(Ananse is te vergelijken met schermen en te leiden en :e

onze Reinaert de Vos* volgt er Q voeden in de geest en

schrUver» 'n'tichriibter"''» «>°<"d

ontroerend beeld van het leven om ze wijsheid en deugd

der negers, van hun soms kin- te leren en voor zover wij

derlijke fantasie en van hun kunnen, ze voor de wereld

ook kinderlijk geloof. en voor zichzelf nuttig te

De negerschrijver mag zich maken. O. mijnheer, een sla-

dan. ,net a's venhouder komt mij nooit zo

onder"ch'lden™van de anders- volkomen dia een afgezant
huidigen, in zijn literatuur
zijn vertelkunst s-

huid van de buitenlander
kruipen als hij Ook wie
Zuid-Slavië niet kent.
voelt dat een Mor.tene-
grpn dit boek geschreven
zou kunnen hebben.
De romantiek van Den Doo-

MnM

OP DE KALENDER

De bekende Duitse muziek- werkt hij
ottcwerU Harenreiter Verlag reiken:
in Kaasel. de uitgeverij die
a.m. de volledige werken van
Hetnrtrh Srhütz en Joh. Seb.

Bach uitgeeft, ia voor het Jaar
1957 weer met haar prachtige
Huslr a-ka lender gekomen, een
„Jahrwelaer fur Muaikfreun-
4e".

kind omdat ik weet iaards boeken doet weldadig

nuttig leven wilt gaan het merendecl van de mo

derne Nederlandse literatuur. Een
romantiek, die soms. heel even
maar. ontaardt in gezwollen taal
en rweldsp'aak; zo n.i. in de af
bouw jcheidsbrief van Giulia. het meis-
Je uit Florence.

De Italiaanse episode in dit
boek valt trouwens uit de toon.
de Het hoofdstuk had gemi6t kunnen
worden; Ciulia en Wolfs leer
meester, Tomasaio, blijven min
of meer vage figuren eigenli,
alleen maar nodig

kida

Je wilt ingenieur worden, je
wilt bouwen Maai wat zijn hui
zen. wegen, bruggen? Dingen van
steen en stof Bouw ze. en bouw
ze goed; maar veracht
lijk. want als Je voor de dood
staat, dan zullen ze je niet hel
pen. maar hinderen.

Er is maar één brug nai
eeuwigheid: een dapper hart.

Wolf tracht zich aan deze he-
siek ie

bliolheek hiarvoor niet dankbaar v,„ >iJn ervaringen op papier

genoeg zijn. Wil men Fry leren zetten.

kennen, lees dan dit drama, dat
werkelijk tot de hoogtepunten van
zijn oeuvre moet worden gerekend
lüitg. Boekencentrum. Den Haag)

i iets

zijn gesprekken
dc mensheid door te geven.
Dat daarbij dc persoon van de
schrijver zich sterker manifesteert kennen

toudan wills aag tel* aan
mar en "ttf. m'Jn kmderen:

"«tuüriijk"ïaSkaM'

verhalen in 5ereK®nd naar de

EsS* ^<3^ &&TZ.* -

Frederick Douglas Is een
van de negers geweest, die
na zijn ontsnapping aan de sla
vernij in 1841, van veel bete-

het Creoolse leven beschreef.

„Er is geen dak waaronder
u veiliger zou zijn dan onder
het mijne en er, is niets in
de'welden ll"« do1 ik nic'

„Het was een middag in
oktober: de zon ging juist
onder. Ver weg

waren de neger, kezjg^ka- V0ÖT M

toen te plukken,
droeg nog steeds het dunne
witte kleed en pIchouu),„

ganser harte zou gunnen als
ge dat voor uw
zoudt hebben.

Op jacht naar de INCA"schat

Toscanini wil leren
iets wil leren begrij
pen van net raadsel van deze
..einmaiige" figuur, die soms zo
kinderlijk impulsief, soms zo ver
schrikkelijk eigenwijs kon zijn.
maar die bovenal de toonkunst ais
de meest trouwe en meest onder
danige dienaar heeft gediend.
zal het boekje van Chotzinoff moe
ten lezen. En hij zal het in één ruk
uitlezen, omdat het boeit en om
dat de schrijver erin is geslaagd
een mens te tekenen.

Laten we een enkel aardig

n zijn ideaal te be-
goed bruggenbouwer
worden. En hij slaagt Hij^ touwt te maken waardoor Wolf

Land achtei

Dit li het relaas van een mis- van tegenslagen en gevaren in het

lukte expeditie. De Engelsman Zuidamerikaanse oerwoud Deson- BRCI1

Anthony Phair en zijn Nederland- danks zit%er val uit het boek vermelden Toen

se tochtgenoot Hendrik Goeber:
zijn door bloot toeval de enig?
duidelijk blanken die bekend zijn

die het
Gods Rug afsneed.
Inmiddels begint het in Europa
smeulen; Wolf Crnojevitsj

.erhaal, de voorbereidingen bij'
worden veel te uitvoerig beschre-
c ven. Zelfs het hoofdstuk dat na-
ulaats waar een. volgens de over- drukkelijk „Climax is genoemd
levering, fabelachtig grote schat biedt nagenoeg mets dat de ge-
geworden n. alleen maar voor de nf)nder(|cn jaren geleden door de wekte verwachting zou kunnen
volledigheid. Inca-werd verborgen. Hun expe- rechtvaardigen. Derhalve: een

Doch -d.t hoofdstuk daargelaten, dit.e was een aaneenschakeling weinig boeiend boek.

Wie deze kalende:
zal er zeker ook r
grijpen om zodoende in het bezit
te komen van 27 zeldzame repro
ducties van tekeningen of schilde
rijen op muziekgebied, alsmede
van beeldhouwwerken, een orgel
front en aardewerkkunst Boven
het 14-daag:

afbeeldingen In kleur of

VIA NAALD

ÉN PLAAT

Toscanini in 1930 in Öayreuth de
..Tannhauser" van Wagner diri
geerde stonden er in de pauze vele
mensen in de gang naar de diri
gentenkamer om de Maestro te
zien. Een portier vroeg hun na
men en kwam later terug met de
mededeling, dat er slechts 2 naar
binnen mochten voor Toscanini.
het waren Chotzinoff en een an
dere vriend. Toen Chotzinoff aan
Toscanini vertelde, dat ook Koning
Ferdinand van Boelgarije en Prin
ses Margherita 'een familielid
van Koning Victor Emmanuel uit
Italië) wachtten om toegelaten te
worden, antwoordde Toscanini:

voorrecht be-
een voorbeeld te

een gouden glans rond de ae mensen met^lkaa^moes*-
n7Uhe ,f engen Ze naTn niet ten omgaan. Ik verblijf
de brede, veelgebruikte weg medemens, maar niet uZ
die naar de plantage van *W.

Vplmonde voerde. Ze liep
over een verlaten veld. waar

de stoppels haar gevoelige .'.'rr'U.r'j-

voeten verwondden en haar v,„ p^,ep-?ensclljke verhaai
dunne jurk aan flarden trnk «f ü- tBruma -De fuik-1
rie"'eZn de^wT'1 T™ .^^'"noVe^'^Ve^fch-

kwZ ZïmJTiï

drEh" 'r"icr "l00' 'oorbeeld I, %°r u neerlcat'clwn
r^rk n J 1" Fre<le- vinden,
rick Douglas aan zijn vroege- grotp literatuur? Deze
c^r»"JeMter Auld niet terzake dienend
on He h thebben gewezen !?ct ^«ti/end of ontken-
op de doorgestane verschrik- n.e"d.antwoord er op is ook
schrMft n18 ,slaaf van Auld. "'e< ^P^nd voor de vol
schrijft Douglas: kunst. Een bundel om te le
en le herlezen en zodoei.
een ijverige en de neper te leren kennen
propere metgezellin en pier J1"!"?' v,.n. LoPPem bracht de

hete kinderen. Ltete kinde- ""-n en verUalde

ze, Kundig *n boeiend.

GOEDE BIJBELSE ROMANEN TOCH

ISENT u .Jlorgenstimmung

ran Griep" Natuurlijk utel,
u heeft het in talrijke bewer
kingen gehoord en zelfs beluis
terde ik het enkele malen des
kslendarium zijn de IOndaps m de kerk als inleidend
mien In kleur ol in wit- orB,Up,l ror de ered.enat. Het r

uitgevoerd Het titelblad och. het to'n moo.e melodie en de prgantat w,Y,Choner~ de delen

.perldr het ro geroehg Wellicht meet u ook Ulnar dot ...Morgen- a caJ, amict" en „Mamma
L-nmi Hel is uit de ..Peer Gunt '-zuite ran

van'de niiitspeVerTdé'" hr "d^rsjon- ftimmunpM vandaan komt Het is u'td/_ Jul qUCl

gen van de Nederlander Hendrick de Noorse empomst Edvard Gneg 1943—1907de muziek dus geeft hij
tar Brugghen (15®7—1629'. dir Gneg schreef mor het toneelstuk ..Peer Ggnt van Hennk du zoa.

angstig zware opdracht VOOr Grieg, die h„

generoso

volk^ Een initiatief dat niet ge-

ngkunst ala Turid- "oc« i» te prijzen.

Gneg «rhreef ooor het toncelatuk Peer Ggnt pon nu.™ hSir™Ëen"phThUie'teno^'ert't plea"-*"110^,"!" muzièk. 0"

Het la trouwena opvallend hoe- Ibaen. Hel Ira, een ongit.g zware opdracht voor Oriep. die HIJ [.aU,,n, maar toch warm. In dtr spccld door niemand andcra dan

veel reproducties de kalender be- beslist niet met plezier volbracht. fragmenten hoort men trouwens Lajos Veres en zijn zigeunerorkest

nog meer prachtige zangkunste- met zang nn het Hongaars) van

faamde Hollywood Bowl Sympho- naars. nl. Anna Maria Canali (als de Ned. zangers Rie Heimig.

riv O'chesira olv Felix Slatkin. Lola-, Maria Meneghini Callas kent haar

4.i-toerenplaat FAP 1—8329). Op 'als Santuzza) en Ebe Ticozzi (als spelen en

- si)— h. subliem bege- ..Csak egy szep lany" en „Szcp

orkest van de a rozsam". alsmede ..Szomoru-

Milaan onder leiding van Vasarnap" van de componist Ale-

Solvejg's bed niet wordt gezongen.

uiucu JWL._De Babyloniërs" van Nathaniel En tochmisschien la het een

ik weet het. Maarwat Norsen wêinzel moet besbst een te hoge eis. die ik hierbij aan een

heb ik te maker met koningen en goederomanworden genoemd.de- Bijbal#a roman «telmaarl

prinsessen. Zij hebben mij niets te ze beschrijving van het werken en brengt dit boek ons de Bij-

Vv ,]vinet Het pehele zeggen, ik heb hun niets te zeg- wroeten der Babyloniërs in Juda wen. orengi au ooes. ons uc r,

van gen Nee. ik wil ze helemaal niet in Jeremia's dagen. De schrijver bel nader? Zijn deze mibeuschü-l

Va artipsten tech- graag zien. Ik zie alleen maar geeft bbjk zich zeer in het leven deringen noodzakebjk

artiesten. iecn Ken zeer dcr Oosterse oudhr-J u-w'

menselijk portret geleefd. Ook het

groot dirigent. (133 blz en van die tijd: Juda tussen jle_

komt ten goede aan de Stichting
Hulpverlening aan het Hongaarse

"I SSSsxi S3 «wis

s"~dj;:rHp«<KSr^sJtsr.i.sSSsJJ

vat. gemaakt naar Hollandse
meester» Dit is een bewijs
meer dat de muziekbeoefening
vroeger in ons land wel zeer in
tens waa. Om maar enkelen :e
noemen Jan Miense Molenaer
(Vrouwen en kinderen aan spi
net'. Adruen van Ostade (Huis
muziek bij de boeren). Cornells

(Musicerend paar). C Ploos
Amstel (Meisje aan apinet),
Gerard ter Boren (Huismuziek,
helaas in kleur wat zwak) en Ge
rard 'in Hoothorst (Nachtelijk
gezang*

Daarnaast zijn er nog afbeeldin-

Srn van beeldhouwwerken van
rnst Barlach. Hemrich Moaha-

Je. Agostine di Duccio en het do-
enmasker van Mahler, terwij!
van de Franse kunst vertegen
woordigd zijn Degas Renoir. In
gres «portret Cherubimen Jac
ques And ré Joseph Camclot Aved
(portret Raraeau). Het prachtige
orgelfront van de St. Fitter in
Freiburg en een zeer fraaie groep
huismuzikanten in Melszner-porae-
lain vervolmaken deze kalender
die een sieraad aan de wand is.

m... de radio. Ze

r„pia.. a-ap i_im», na lala samuazai cn e.ve a.coaa. ainjm te volkamuai.lt

_reede p

..Anitra s dans- ..Aaae dood

Aarabiach._ dana" Jammvr dat ^^"(iT^rinïltet SÉ iiteVTUazlP d,. thais «1 jaar

1540» is. als h;j nog leeft. Een verruK-

kelijke plaat, die ons even ver-
JT SLOT dit keer een heel plaatst in het land van de Honga-
vel zeer actuele

laat haar kinderen gaan

Boek van Titoïst werpt vragen op dfc"w^.h°a°j«cm"i|

betrekking hebben, duidelij
ker te maken? Ik kan ook
deze z.g. Bijbelse roman niet zeg-!
gen. dat zij mij in dit opzicht wij
zer heeft gemaakt. Neen, Ik houdl
me maar bever bij Jeremia zelf.|

Een goede commentaar
klaart mij deze profeet ei
boodschap beter dan deze r
Daar komt nog bij, dat de macht
van het woord bij Jeremia mij
indrukwekkender toespreekt, dan
deze literaire proeve van Natha-

d.: befaamde orkest de delen T^OT SLOT
speelt, zo vol spanning en zo tech- I bijzondere

hun eigen temperament-

Weer een hoek van een teleur- Voor het overige is „De

gestelde. Nu van een Dnitse com- lutie laat haar kinderen gaan" Voor mij b dit maar een ble- )r:

mooist, die als jongen met zlju een boek. dat voor degenen, die ke kopie. Maar misschien ™aJ"'

moeder naar de Sowjetonle ge- zich willen verdiepen in de „dia- m*n een Bl'belse roman hel€maal 1

eerst deze week uitkwam en trn Mag ik een beroep doen op alle vlucht, daar een opleiding kreeg lektiek van het Sowjetisme
ui':zondering!De heerlijke stem- doel heeft steun te geven aan de grammofoonbczitters om deze voor hoRe functies en In 1945 te- leerzaam. Als zodanig een goede
hulp VOor de Hongaarse vluchte- plaat aan te schaffen?^ ^ub^n ruJt jn Berlijn in Oost-Duitsland uitgave van De Bezige Bij te Am
bo- het communistische regiem helpt sterdam in een behoorbjke verta-

ming ;n het eerste ochtend-ontw

schaffen" Zij zullen

kên.'de lichte tragiek in het bed iingen. De plaat kwam dan ook niet alleen een fameus zigeuner
van Solvejg en de macabere span- uit onder een rood-wit-groen label orkest in huis krijgen,
ning m de hal van de bergkoning. (Hongaarse vlag) met als opdruk
het is alles subbem in klank ge Gramophonehouse. Heemstede
realiseerd Wist u overigens dat ,HHH 999' De N V. Bovema te
d-.e Hollywood Bowl in Amerika Heemstede heeft namebjk met d.--
het grootste openlucht amphithe- re opname een bijdrage willen ge
ld ia? Een zeldzaam ven aan de grootscheepse hulpvr-

als opdruk vendien zullen zij op wel zeer aan vestigen. In 1948 vlucht deze
Heemstede gename wijze kunnen meehelpen Wo|fgaBg Leonhard naar Joego-
ilavië.

ling

F. Kool.

mooi plaatje met bekende, doch lening
daarom niet minder «chone mu-

7EN ANDER POPULAIR plaatje

het leed der Hongaren
verzachten. Een plicht der r
tenliefde. waarin Bovema het v
beeld gaf.

EV. GROLLE

een Bijbelse roman helemaal
niet lezen als zo'n stutsel deriBr
Boodschap. Dat kan. maar waarjvo
voor worden Bijbelse romans danuf
geschreven? F. van OldenburdjL
Ermke vertaalde het uitnemen».,
voor de uitgever: NederlandT^
Boekhuis te Tilburg. L

Ev. GJrte

CORN. BASOSKI

Capiiol.

mooie kug 'i^

Dat is ook wel merkbaar.

tails afgebeeld van kunstenaars hoeken van de wereld bekend ge Schubert en het Wiegenlied

als Hieronymus Bosch. Pisanello m^gt Heel terecht schreef een Brahms .45-toerenplaat FAP 2—

Durer Rembrand*. Ruben» De Gnegbiograaf onlang» Als een gJ33t Met alle waardering voor

gas Kokoschka. Kandinaky en scharensliep in Warschau een de stemkwabteiten van Dorotiiy

Chabot maar kon ook geput wor- roeikamp'oen in Oxford of eer, Warenakjold. ujs_w» er toch m*t

den uit bet rijke bezit van het D-.;*»liEer in Schie-monnikdog de enthousiaat over Zij brengt de lie-

Bovmans-museum «an oinie „a-m lb«enen de titel ,>ee. derenloch een beetje te vlak en

kunstnijverheid (glas. aardewerk Gyntkent dar het vanwege povendira heeft haat^rtwn een njrt

wan*en trafiek. Ook enkele Grieg's M-irgenstlmmung ..Aa iets te sterk vibrato Niettemin

b^Whouwweïken werden afge dood-- of ..Anitra'a dans-- „n charmant plaatje, waarnaar

hüld alles toegelicht door eer Uit de Peer-Gynt-.uites heeft graag zal wordeé geluiaterd.

-w- r.n w-s opgenomen de en TOCAAL GEZIEN la At p|aat Alt
V Columbia uitbracht met

Morgenatimmunt
Lied" «a „In de hal

menselijk-

Hij is communist gebleven
maar heeft het Stalinisme de rug
toegedraaid. ..Bravo" zou men
vóór 4 november geroepen heb
ben. Maar thans zegt men: „cn
wat dan nog?" Want dc namen
komen er sindsdien niet meer op
aan. Of men nu Stalinist is. of
zich Titoïst noemt, is niet van be
lang. Het gaat erom of
keerd is tot -

heid.

Veel i» ons uit Leonhards bock
wel duidelijk geworden. Opnieuw
wordt ons hier cn thans op een
zeer deskundige «ijze uiteengezet
hoe heel het Sowjetisme niets an
ders is dan de meest amorele
real-politiek. In honderd bochten
kan men zich daar wringen, tal
loze gedaantewisselingen kan men
aannemen, alles om het doel te
bereiken: macht, macht en nog
eens macht. Maar dit wisten wij
reeds.

Wat wij niet weten cn wat ons
ook niet uit dit boek duidelijk
wordt, is of de heer Leonhard
door zijn ervaringen geleerd
heeft, dat wij mensen hier op aar
de zijn om de wet Gods. de wet
der Liefde te gehoorzamen Daar
gaat het om. Wij hopen het voor
de heer Leonhard.

<^l)e blauwe korizoi\^

5 Het huis dat gij viij hebt gebouwd

staat veilig om mij heen,
maar o, 't geneurie van de wind
hoor 'k door de muren heen,
en ieder raam, wal vrede leek,
ach, dwazen waren wij,
staat open naar d'oneindigheid,
sinds ben ik nooit meer vrij:
de verre blauwe horizon
blinkt en betovert mij,
de arbeid valt mij uit de hand,
en splinterend uiteen
spatten de uren van de dag:
ik sta aan 't raam als één
die tijdeloze dingen ziet,
die tijdeloze dingen hoort,
die midden in het leven staat
en er niet bij behoort.
e Gids Agatha HastingiusSeger

toedwrUjke vallusi »ij« «ei*ww«e