Mallotige „SUNDERKLAAS-OMES*
spoken bij tientallen rond
MIEBEL BIJ DE MASSAJEUGD
VIJF OOIEVAARTJES
Qebed
om een vo
lie sch
oen
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 1 DECEMBER 1956
Op 12 december een jaarlijks feest op Fexel
«Hfl gemeentebestuur van Texel sedert enige jaren op
gemerkt hebbende het alleszins strafwaardig en ongeoor
loofd gebruik, hetwelk onder de aankomende en ook vol
wassen jongelieden plaats heeft, van zich op het zoge
naamde Sint Nicolaasfeest in allerhande vreemde klede
ren, zelfs die de gedaante van beesten hebben, te vermom
men, en zodanig toe te takelen, dat zij geheel onherkenbaar
zijn, en als dan onder dat masker zich veroorloven niet
alleen aan de huizen der ingezetenen aan te kloppen, de
inwoners te verontrusten en de aldaar zijnde jonge kinde
ren schrik in te boezemen, maar zelfs de voorbijgangers op
publieke straten te molesteren en voorts twist en twee
dracht te verwekken, alles strijdig met de goede orde en
politie en rust der ingezetenen. verbieden het Sint
Nicolaasfeest op een boete van 10 gulden voor ieder die
in overtreding is. Deze zullen worden opgebracht teneinde
ontmaskerd en herkend te worden".
Zo Sunderklaaz «pelen
doen ze alleen maar op
Texel: het eiland dat schier
aan Den Helder vastzit, maar
waar Texels Eigen Stoom
boot Onderneming (TESSO)
de vreemdeling voor een
habbekrats heen vaart en
daarmee dan tevens voor
komt dat er van een schier
eiland gesproken kan wor
den.
Een dergelijke ondernemende
eigenzinnigheid z ook terug te
vinden in wat we goedsmned-
Texels Eigen Sunderklaas «TESi
souden willen noemen. Een roem
rucht feest is er aan te danken
én bovenstaande officiële aankon-
Wat gaat schuil achter
de <Grim>
If der jaar op 12 december trek
ken op Texel en ook op andere
Waddeneilanden) de Sunder-
klazen door de straten ran de
dorpen ran het eiland, dat dan
exen uit zijn uxnterslaap op
schrikt. Deze tiering van Sinter
klaas heeft een duistere her
komst en de tientallen ver
momde personen hebben maar
hitter weinig ran de „echte"
Sint Nicolaas. Hoe zij uitgedost
zijn, ziet u op bijgaande foto en
wat zij uitspoken vertelt een on
zer verslag gevers op deze pagina.
een vermeende dorpsvijand wor
den stukgeslagen. Onder de zeven
dorpen zijn er nu nog twee, die
voor de gezelligste doorgaan. Den
Hoorn en Cocksdorp, en dan Den
Burg zelf wat de optochten en
grote maskerade betreft. Dat is
eigenlijk wel het hoogtepunt, want
dan worden personen en gebeur
tenissen uit een heel Texels le
vensjaar door de spotvogels onder
de loep genomen en in caricatuur
er op dit Texel zeven stuks. In uitgebeeld. Menigeen krijgt bij die
een uitgelaten stemming trekt de schone gelegenheid een veeg uit
menigte dan het eiland rond, via de pan veel wat na een jaar ach-
Den Burg, de hoofdplaats, gaat terklap en dorpsroddel stand heeft
v_. .i. v-weten te houden gaat over de
tong in deze optochten. Zij. die
hebben ge-
"V.
jT
op Oosterend. de Koog.
Cocksdorp. Den Hoorn, Oude-
schild, de Waal. Vogelliefhebbers
strandbenutters. die het eiland ïnaakt, vóóf'of tegen het
ander, moeten het ontgelden.
in andere seizoenen bevolken, 2
den deze plaatsjes moeilijk mei
herkennen en meer nog, de mei
sen, die er dan feesten.
De meeste huisdeuren zijn va:
wage de Sunderklazen ook niet c
slot. maar staan uitnodigend
Zoals die hoge gemeenteambte
naar bijvoorbeeld, die kersvers
uit Den Haag ineens Texelse be
langen kreeg te behartigen. Hij
zal op de 12e wel maken dat hij
wegkomt. De SS
folklore
Een op het punt
blijkbaar ongevoelige
kr van ..orde en rust" kennelttk
overgevoelige burgemeester mask-
te deze poging tot het torpederen
van een volksfeest met veel om
haal van woorden van het raad
huis van .Den Burg, Texels hoofd
plaats. bekend. De kalender wees
de 24ste november 1818 en op
die gedenkwaardige dag stonden
de gezichten van de eilandbevol
king op storm.
Het volk van schapenboer
Tienduizend Texelaars, de import Kn peperduur maar bouwvallig die de Texelaren lange tijd heeft
meegerekend, voelen zich op de huis in opdracht van de gemeen- beziggehouden. In Den Haag en
avond van de 12e buur en na-buur te> gerede aanleiding zal zijn andere grote steden mag de term
van elkaar en het maakt dus hem er eens duchtig tussen te .aangeklede borrel" bij een ge-
geen verschil wie er aanklopt. Wie nemen, in de vorm van milde meentelijke ontvangst zijn inge-
die met vee. spot uiteraard. De hoge ambte- burgerd. toen die van Texel op
--ar. die niet op de hoogte bleek dag een uitnodiging van
zijn met het plaatselijk ge- hun gemeentebestuur ontvingen
..n. u.j -» r— huizen met de gedrUkte aankondiging
misbaar binnenkomt, weet je toch
nooit, omdat elk bezoek aan fleze
of gene een vermomming inhoudt. bruik bij het veilen
De Gertjes. Grietjes en Krelissen en kennelijk niet goed
moeten er maar naar raden wie door de notaris ter veiling voorge-
die achter hun grim schuilgaan- lezen voorwaarden had geluis
de Sunderklazen (bijna niet een is terd, mijnde op een dag een huis
er als echte Sinterklaas ver- af Voor twee duizend gulden meer
momd) 'teken. En als de kinde- dan hij dacht te doen. Deze dure
ren dar met een handvol koek grap, die de Texelaars zo duur
wegfeaan of de ouderen met een kwam te staan, dank zij de or.-
..segaar" in het gemaskerde hoofd wetendheid van ..een meneer uit wcesi uni UU16C1J1C„.C.
k3pjew"LukkJelaa "u Den Haa«"- *al in de gebruike- voigende Ouwe Sunderklaas
ende buik. dan zijn het ia »«- - «-
tien tezen een de grote onbeken
den gebleven voor de vrijgeviger,
die braaf visite blijven houden
en de tortuur van soms kwalijke,
soms geestige, Sunderklaasgrap-
pen gelaten over zich heen laten
gaan. Zo wil het oude gebruik en
zo wil de bevolking zelf nu een-
aangeklede borrel", hebben
ze zich het hoofd suf gepeinsd
wat dat wel allemaal zou heb
ben te beduiden.
Nu, de borrel met smakelijke
aanhang viel goed, maar dat ..aan
kleden" bleef ze duchtig dwars
zitten. Het gevolg is dan ook ge
weest. dat burgemeester op de
1 zeker van zijn. bezoek kreeg.
,.AI ironiTifAn Die vertelden hem ongezouten.
VULKhHLJMUK zoals Sunderklazen in welke ver-
Een echte Texelaar poetst op momming dan ook dat kunnen
SCHORRE KEEL
Zeker is, dat de onru*
tweede Klaas-avond ovei
langwerpige eiland w
tiet men er overal, dit
wat spookachtige:
K1u-K,u,.K1.„ „lijk. E Jagen,
ban doen van da ..Klaas-omes" en
hun mallotige aanhang weinig ple
zier beleefd De eilandera heten
zich door ..insluipsel' door een
•lecht Ingeburgerde burgervader. n
•>p deze manier de wet niet «tel- 2LT|V'^
i„„ 7ii Kil .ink V "jn oevei
sche figuren ver-Amelandste le-
- duivels, grommend en ulV* masker van*'
in;het bonzende hartje nog leuk grauwèhd achter de wreed vertrolf- ,cn door bun masker van stof.
1U. 12e december niet ,.over straat'
doe je' mee met de eilandgr- wordt gebracht. Meer dan
ichap, wil je je geen buiten- ~4~' 4
len. ZIJ hielden voet bij «tuk.
12 DECEMBER
Waar die tweede Sunderklaas,
op de 12e december vallend, na
pre< les zijn ontstaan aan dankt,
niemand van de toch ruii
ook. de meidjes.
En Oude Sunderklaas mag iede
re eilander zijn. zodra hij achttien
is De vrouwen en meisjes, die
hij In hun huizen opzoekt, moeten
1 stok heen-
gen°wordt"^°io^hoó« za 1*atraffet *lraatvegers dan ruim baan voor slaap.'want elke maskerade heeft
kII. x.J de °yderen' dle lateI 0P dc ?rond zijn voor- en naspel. Zij die het
ken maskers.
Als de kleine ook al verklede Voor de een het feest van
"IFL K,ini opgegroeide geven Voor de ander een wil-
eiUndertjes niet gauw maken dat Urn-hebben Die nacht van Sun-
1e in huis komen, zwaait er wat, derk]aas hebben er overigens wei-
Zo maken deze hansworstige nig op het ?iUnd geruste
staander voelen.
Daarom lachte ook deze bur-
Stampend met de stokken grnrr
mend in de koehoorns en sner
pend op de lange versierde flui
ten. bonkt de uitgelaten bende 1
Hen- huis tot huis
kinderen beng HHM
Sunderklaas, de groteren zijn het
echt wel voor Oude Sunderklaas.
Dan doet iedereen
Ten slotte gaat het
Alles wat rokken draagt wordt
deur tot deur verkleedpartij, ledereen. die de de ®nd"e dc
eiland weg t
Wellicht Is hij er gekomen toen
de plaatselijke schapenboaren lang
genoeg de midwinter op de koe
hoorns hadden geblazen en wel
eens wat anders wilden. Ean on
omstotelijk feit Is. dat wie in de
dan geacht achter d»- kachel
zitten en zich te schikken in de
"fcel grappen en grollen van de bo*
vrolijke broek" wil en kan uit- Sunderklaas.
hangen. Niemand schaamt zich krijgt, niet ontdekt.
voor de ander, want het is winter
grappen en grossen1 van1 oe ww-.- op Xexel en mcn |5 er dus onder
ge Sunderklazen. die de straten elkaar.
Het slaat acht uur van Den
Burgs toren, tijd voor het feest,
waarvan de vreugde pas in de
vroege morgen
overstromen.
ben, herken je de volgende dag
aan een schorre keel.
srom, dat De Ooievaar-serie is,
achter de weet. een reeks z.g
ij op bezoek books" op het gebied
Dat bereik je ratuur en kunst.
niet alleen door een koddig pak heeft een omvang
of een mal geval aan te trekken, bladzijden. De
daarvoor is het in de eerste plaats gave
nodig, dat je je
weegt zich achterwaarts 1
andere stem N.V Den Haag. De boekjes vol-
BAANVEGERS
Wat dat betreft komt ons de
mBBHHHHQPSP„frim" op Texel iets minder
vroege decemberdagen liet Wad grimmig voor Maar ook hier ko-
oversteekt en de trits eilanden ™en. d* *ind*ren. in de vroege
bezoekt, dan toch wel ergens op Sunderklaasavond op straat in
de Klaas-omes moet stuiten, die d® bange •••-* 1 J~'
alige Sunderklaas- straks doo
feesten van de eilanden op zo d«? worden weggeveegd
aanmeet Dit'feest is een lang gen 'elkaar in "vrij snel tempo
feest en dc meesten komen pas op en omdat ze vaak bloemlezin-
||H| uiuiacn uu «eimaaien - Tiet de dauw op de ogen" terug, gen of herdrukken bevatten,
Want'het" feest' is'met ^UiuisThet zoals de ouden dan zeg gen.. Vroe-
is van huis en mooi is het, om- Ker was
dat er altijd wel een medespeler aanleiding
te vinden
en tc mei altijd aanleiding -- -
dan nog wel eens afzonderlijke bespreking. „Over dc pier Garmt Stuiveling heeft onder
iemand aan wie je Kling" is de titel van een door Vor"»tT«nHl<rh «n
'glöeTende hekel 'had. te be- N. Marja verzamelde
De mens van het eiland w
ven en lachen, en huiveren
tussendoor, en daarom b
Ouwe Sunderklaas steeds
de enige tweemalige Sunderklaas- straks
feesten van de eilanden op zo
luidruchtige wijze plegen op te Pat dan de baanvegers
luisteren bezems en rammelende kettingen één dorp eigenlijk wel kunnen.
Dit feest van de twaalfde de- gewapend, gaan deze onheilspellen
de onverlaten iedereen 1
uur mm miin mit
cember is de eilandbevolking- J
aan J»et hart gelegen Op Texel n»et ogenbhkkeiijk het veld
doen ze het zus, op Ameland weer ben ruimt, kerels om zelfs
zo: blijft echter, dat Sunderklaas
hier tweemaal Jarig Is. We zijn
er bij geweest, we hebben het
meegemaakt en we zeggen dus
dat het wel leuk is. voor een
keertje. Voor de rest Is de ware
vreugde om het merkwaardige
feeat de Texelaar en de Amelan
der zelve voorbehouden, want als
nl. meermalen voor ge-
lijf, die houden: Oude Sunderklaas vier je
dan pas goed. als je alle dorpen
dreigen met de uitroep Op Sun
derklaas kom ik je wel tegen,
vriend".
STOK STUK
Niet, dat er dan meteen maar
de kturVPHMHH
in poëzie en proza uit de Neder
landse literatuur. Het aardige
van dergelijke verzamelingen is,
dat men vergeten of moeilijk te be
reiken opstellen gemakkelijk bij de of vergeten
de hand gekregen heeft Het sti- tijd de moeite
muleert de lectuur van letterkun
dige voortbrengselen uit
langs bent geweest. En dat zijn ook wel eens op de brede rug
stok kon op zo'n avond toch gere periode. De samensteller be
gint
de jongste tijd
inif mv mm mm min mil iiiim min minimi mui min unit inn mm mini iinm mm mm iiiim mm nm urn >11111 mm
5e te dicht bij de mensen staat.
ie het feest maken, ontgaat u f.
nog veel en In elk geval de we- -5
zenUJke betekenis ervan.
DE „GRIM"
Het begint allemaal heel nor-
maal. met de 5e december dus
Het normale gaat dan pas in het 2
anders-zijn over. waar ze hier van
Nieuwe of Jonge en Oude Sun- -ö
derklaas spreken. Het eiland gaat -b
dan schuil achter ëén groot geza-
menlijk masker. waar%an iedere
Texelaar een stukje schijnt te -{s
bezitten. Als vastelander kijk Je
wel een beetje verbaasd naar aJ J
het spektakel, waarmee die mas-
kerade gepaard gaat. in eik ge-
val met een heidens kabaal. Op 6
Nieuwe Sunderklaasavond komen
eerst de kinderen op straat
Verklede kinderen, in allerhan- c
de pakjes en natuurlijk de ..grim" ji
voor. het belangrijkste attribuut
bij het feest Die ..grim" is meer
dan alleen maar een mombakkes
en te stellen, dat achter der b
eilanden „grim" een bakkes zon- r
der meer schuilgaat zou een on-
vergeeflijke fout sijn. een misken- -s
nln* van dit stukje e:land-f<Mk!r>rr o
Hoe grimmiger deze bakkes ies j*
te geslaagder max de Sunder-
klaas heten, voor de lieve jeugd c
en voor hen die mét de bakkes
de onschuld al lang geleden af-
legden
Op Ameland wordt er zelfs nog c
straffer de hand aangehouden en
daar zijn de Klaas-omes als spook-
verschijningen nog huiveringwek-
kender ea angstaanjagender Daar <r
dan speciaal voor het vrouwvolk.
dat bij een onverwachts, masr T
toch immer weer welkom (naar <-
gelang de teeftijd van de Jonge- tr
dochters» bezoek van een In gro-
te witte laken# gehulde en ge-
puntmutjte Sunderklaas altijd 4
maar braaf Ja, ome" en „neen. c
ome" zeggen h
Ze weten zich aan die demon!-
Gesin achter matglas
(23)
maakte inbraak in twaalf
weken!) en hp bezoekt zelfs Hngen de plank
geen leeszaal. En tóch studeert eiSfn werk
r„ andere mogelijkheden bestaan, precies met hem
op. de cadet van de mui- zterstrxps, beeldroman*^asss- - - •- J
slaan dergelijke verhande- £HARLIE studeert dus, want
j- -11- tts* «-<- hij wn hogerop. H\j snapt
waarschijnlijk zelf niet hoe dat g
elkaar zit.
halen zij het don zonder met die rare en bijz
een heldhaftige inbreker de misdaad en puiUpheid. We heb- waarschijnlijke held
faire academie droomt t
generaalschap, de aankomen- wonderbaarlijkste geschiedenis- hen ontdekt dat de meeste boekjes. Maar
zie» zich al kapi-
beleeft. In beide gevallen lezertjes ervan al spoedig over- vooral i
een oceaanstomer gaat het dus enkel en alleen schakelen op het jongensboek, wieling der
wil op hetzelfde
hoe zou dat Aan de ene kant omdat er al- dreigt te verzinken, als deze
rijn leertijd blijven anders kunnen'' Charlie heeft tijd te weinig strips bestaan. Charlie zoekt zich
tein tian
Niemand
niveau t»a.. „v.. j - -j-
Charlie vormt op deze regel merkelijk te weinig onderwijs Aan de andere zyde omdat
„t* uiuonderinj M« m "O'^keld, boe- *- b.« teooeo en
verstande dat nette mensen
zullen zeggen dat h\j dl dieper
in de misdaad wegzakt. Nette Iteld
mensen zien hem Afglijden ter- ogen
ken te kunnen lezen; Charlie
uitsluitend
wijl Charlie zelf vindt dat hij bruiken. Maar
goede vorderingen maakt. die geeft hy
dan ook uitne-
Conhnetenlen rv" ktnderipnl mfvd d, koJ,
Een villa besluipen en plun
deren het eist al wat mee
inzicht, maar gróót werk is he
ook nog niet Groot werk alleen
dat is als een geslepen Lord staan met ten hoogste
Lister tonnen en tonnen gouds schriftje, dat
Uit de
VOLKSWIJK
ze lang-.
hand
moeilijk infantiele stadium van enkel
beeld. Hij droomt dat hij de
us is, die de gekste avontu-
zonder kleerscheuren door-
verhaal met leeft. Zijn prentjes zijn hem
meer tekst dan garantie dat hy. zo hy dezelf-
illustratie de de kunsten uithaalt, er ook
moeite van het heelhuids en met groot succes
lezen waard zal doorheen rollen. En vandaar
Dan raken dat hij op een gegeven moment
1er- de voet zet op de ladder naar
het omhoog.
Die ladder staat figuurlijk e
kyken heen. Maar dat letterlijk aan de achtérzijde van
de boeken, die vergt heel wat van de biblio-
uit plaatjes be- theekleiding en de narigheid is
&•'- dat menig verkoper van beeld
een soort rook-
gróte zaak. Een dure zaak
Een zaak waar ze horloges en
ringen verkopen. Een zaak
de ramen sterk ge-
tntlbtómokon. dal i. aU
htU rtamuwr. m« du™»- ,.„Pri.
loctuor er allooi, maar op uil „j^"Eon ,'uiielicVs-
zoveel mogehjk boekjes ,aak Een onneembaar fort
ten overmeestert; dat is al# je
komt, sterk veroordeeld. Men
heeft er allerlei rerhandelin-
slag slaat, die je voorgoed gen tegen gfgchreven, die met
alle armoede bevrydt. En interesse zyn gelezen door
te verkopen, zonder zich iets
de weelde. Maar
z\jn klanten. Waarbij dan geen luxueus en zwaarlijvige
Charlie beoogt die promotie. Zó mensen, die lezen kunnen. Maar nog komt dat een of andere klant zich doorheen zal kun-
staat het in zyn vakliteratuur.'
Want Charlie studeert op zyn
manier ook. Geen academie.
noch volksuniversiteit komt
daar aan te pas. Hy heeft zich iezen
heeft te weinig aandacht vreemde kronkel
geschonken aan het feit dat er
ren hele bevolkingslaag bestaat
die voor de keuze is gesteld
óf nooit iets te horen of te
1 ons over- nen iverken.
heidsbeleid nog steeds toestaat jongen, die slank is en sterk.
voorraden griezel- Vooral als zijn boekjesheld dat
óf via deze beeld-
niet geabonneerd op een romans althans nog iets in zich Men zou zo zeggen dat
schriftelijke cursus (de vol- op te kunnen nemen. En daar- geld béter konden besteden
prentjes vanuit België ons land ook zo pleegt te doen. En
blijven binnengestuwd worden, der aarzelen beklimt Charlie ij-
die ladder.'
MIEBEL. Ü-
TOEKOMST
Dimitri Frenkrl Frank heeft ons
een optimistische blik gegund in
de naaste toekomst. Het probleem
van de automatie en haar gevolgen.
evolutie.
brengen" En
r welvaart c
1 lux»
r de arhei
worden, omdat
h\j verlost wordt van het domme
aan de lopende band werk. Dat was
zo ongeveer dc inhoud van bet
klankbeeld van Frank, waarin dui
delijker dan in welke causerie of
verhandeling ook uit de doeken
werd gedaan wat automatie eigen
lijk is. Dimitri Frenkel Frank
landse radioluisteraars. Begeleid
aan de vleugel door George van
Renesse zong zij vier liederen van
Brahms en vyf van Hugo Wolff.
Afscheid wekt steeds weemoedige
gevoelens op en als een bekende
en vooral geliefde zgngeres voor
het laatst haar stem in een directe
uitzending laat horen is dat toch
weer aangrijpend. Drie en dertig
jaar geleden begon z\j haar carriè
re, meer dan eens zong zij onder
de grootste dirigenten van de ge
hele 1
reld, t
lakte
nkele
.raagde
ln het vat zit, en dat Dit hekelen van de plaatselijke
de volkshumor zich ook tegen toestanden op één
hem keren kan. Burgemeester Di
Koning Is op deze
schijnlijk nog
;t op deze plaagde
onuitputtelijke bron
,ar- van vermaak, en wee degeen, die
'el de meest ge- zich er aan zou durven onttrek-
n het eiland. Alle ken. Het is zelfs zo erg. dat de
het hele 'pekelzonden door hem of zijn 11- Texelaars, die ons van een en
irt. Dit lustere mede-bestuurderen bc- ander vertelden, dat al.een in het
oms iet- gaan. komen dan op zijn hoofd verborgene wensten te doen. Bang
iam laat neer. HIJ zal er echter niet aan als ze waren, dat bij het bekend
licht door, een deur staat aan. denken de hulsdeur op het nacht- worden van hun praatlust deze of
een silhouet maakt zich plots van slot te doen of. zoals zijn In de gene hen straks ook bij de optocht
de donkere omgeving los en storm aanhef aangehaalde voorganger te schande zouden maken, als
luid krijsend naar binnen, de zo- deed. de hele volksfeest te ver- ..verraderlijke inlichters van jour-
veelste Sunderklaas, die er schik bieden. Integendeel, deze avond nalisten" of iets dergelijks Op
ln heeft. Och, het Is allemaal on- recipleert hij met „sukkelaat" en dit eiland ben je namelijk nooit
schuldiger dan een buitenstaander koek mee met dc andere belaag- helemaal^zeker of je er op de
wel denkt. Ze rukken, figuurlijk den. Op Ouwe Sunderklaa
groot mens de stuipen op het lijf ^sproken, op deze avond
ellingcn uit, maar aan de an
dere kant is zijn klankbeeld, det
donderdagmiddag door de
A.V.R.O. werd uitgezonden zo lo
gisch en werkelijk, dat ik geloof,
gevolge]
Afrika
cember zal Annie Woud voor het
laatst op het concertpodium staan.
Zij neemt afscheid op het moment,
dat zjj, hoewel ze enkele jaren ge
leden een operatie moest onder
gaan, nog de zangeres is, die ge-
•nderd
>rdt.
-allen. De robots vind ik t
Ier griezelig.
zuller
gek-aanstekerij", moet ge er meer
eertijds onder een volksgericht
verstond, in zien. Dan valt alles
op Texel, zelfs op 12 december,
nog wel mee!
VLUCHTELINGEN
Het gehele drama van de Hongaar
se vluchtelingen hebben Wim Ruth
en Tom Nieuwenhuysen maandag--
avond in' de gevarieerde A.V.R.O.-
radioscoop ontrold. Deze radiore
porters gaven een terugblik op wat
er in de afgelopen weken voor de
verjaagden is gedaan, maar ook
lieten zij duidelijk uitkomen wat
er allemaal^ nog gebeuren moe!.
programma van vrolijke klanken
worden aan een schrijnend pro-
»ld. Juist hierom
ellende
.ed, c
af schut v»
„pocket- negentiende 1
tan lite-
Elk deeltje ,_°e bekende schrijver over
van J80224 beeldende kunst W. Jos de Gruy-
lj i .e is een uit- ter geeft in „Schouwend Oog" be-
Bert 3BakkerDaamén sprekingen van en beschouwingen
------ tgar schilderijen en andere voort-
jselen van beeldende kunst
deze 19e eeuwse Ter Braak.
Dit interessante boekje bevat zes
tien illustraties op kunstdrukpa-
de titel „Vernuft ontzondlgh"
ingelei- aantal letterkundige opstellen van
polemische uitingen Cd. Busken Huet bijeengebracht
en van een deskundige en leesba
re inleiding voorzien. Het werk
van deze 19e-eeuwse Ter Braak,
hoewel het handelt over verouder-
ïs nog al-
Bi. het lezen
aard. niet alleen uit een oog
punt van literatuurhistorie, maar
voornamelijk om de stijl.
Het tijdschrift „Podium" heeft
tien jaren bestaan en bij die ge
legenheid is een bloemlezing ver
schenen. „Losse Planken". uit
hun verband gerukt en bijeenge
stapeld door de huidige Podium
redactie Het boekje bevat gedich
ten, proza, essays en polemieken,
voorafgegaan door een verant
woording van de hand van G.
Borgers, die tevens in het kort
de tien jaren releveert.
lauwelük*
geregelde
Nationale
PIERRE KEMP
De Limburgse dichter Pierre
Kemp is vandaag zeventig jaar ge
worden Gisteren it hem de Con
stanten Huygensprys uitgereikt en
in verband daarmee heeft mevrouw
A. Srhuitema gistermiddag naar de
keuze van de jarige uit diens werk
voorgedragen. Maandagmiddag is
liet literair-muzikaal recital van de
V.A.R.A. aan de zeventigjarige
Pierre Kemp gewyd.
AFSCHEID
De bekende Nederlandse altzan
geres Annie Woud heeft gister-
Het is weer Garmt Stuiveling,
die als verzamelaar en Inleider
optreedt, ditmaal ten aanzien
van Herman Gorter „De dag
gaat open als een gouden roos"
is de wel wal lange titel van
dit deeltje, dat de verzamelde
verzen ir vier afdelingen ver
deelt, nl. „individualistische ver
zen", „Socialistische verzen",
„verzen" en „nagelaten werk".
Ook deze uitgave in de Ooievaar
reeks is de moeite waard; ze
brengt het dichtwerk van een
onzer oorspronkelijkste poëten bin
nen het bereik en in het bezit
van velen, die om welke reden
dan ook niet tot de afzonderlijke
dichtbundels of het kostbare ver
zamelde werk kunnen doordrin
gen.
Ons huis in de prairie
Wie van paarden houdt zal ge
nieten van dit boek van Ralph
Moody (Uitgeverij Ploegsma,
Amsterdam 1956).
Het is een verhaal van een
Amerikaans gezir, dat van de
stad naar de prairie trekt om in
een boerderij een nieuw bestaan
op te bouwen. De hoofdfiguur van
dit in de ik-vorm geschreven
boek. de oudste zoon van het ge
zin. volgen wij ln al zijn kleine
en grote belevenissen, waarin
paarden een voorname plaats in
nemen Spanning is er op iedere
bladzijde De sfeer in het gezin
wordt bijzonder goed getekend.
Lezers van 12 jaar af zullen aan
dit boek hun genoegen beleven.
De uitstekende vertaling is van
A. Rutgers van der Loeff-Base-
nau en F. H. Schouten-de Boone.
ANNIE WOUD
de zangeres die onder het gro
bliek een goede herinnering zal
achterlaten. Een herinnering, die
de liederen van Brahms en Wolff
zong, onvergetelijk scheen.
KRACHTPROEF
In het algemeen heb ik weinig
waardering voor de bonte trein
van dinsdagavond. Maar dese week
bewonderde ik toch Tom Erich,
die op staande voet een liedje
van de passagiers opgegeven on
derwerp; Anton Beuving, die on
middellijk de tekst schreef en Ed
dy Christiani, die na de pauze het
liedje vlot zong. De omstandighe
den in aanmerking genomen klonk
het niet eens onaardig.
Wie leest er
eens voor
Nel Verschoor-van der Vlls, als
kinderschrijfster voor onze lezers
zeker geen onbekende, heeft bij
G. F. Callenbach N.V. te Nijkerk
een achttiental korte vertellingen
geschreven, geschikt om aan kin
deren te worden voorgelezen in
een niet al te lange zitting. Ze
heeft de kindertoon uitstekend ge
troffen. Van de Hulst junior, die
van huis uit weet hoe een kin
derboek moet zijn, heeft er gezel
lige platen bij getekend, die bij
het voorlezen van de verhalen aan
de kinderogen wel niet zullen ont
gaan. Het boek is in royaal for
maat uitgevoerd en op de kaft
van een kleurige tekening in geel.
rood en blauw voorzien: een eend
met zeven pulletjes, aan welk on
derwerp ook een alleraardigst ver
haaltje en een versje zijn gewijd.
Een plezierig en praktisch zeer
bruikbaar kinderboek.
Naakte waarheid
over toneel
„Wij spelen een klassiek stuk...
alle heren luisteren naar honden
namen als Hector, Ajax en Nero,
terwijl de dames heten naar siga
rettenmerken, verzekeringsmaat
schappijen, gasgeijsers en step-
ins: Juno, Venus, Agrippina en
Minerva...." Dit is een citaat uit
het vrolijke boekje, dat Theodor
Troll opendoet over „De naakte
waarheid van toneel en toneelspe
len". Harriët Freezer gaf aan dit
werkje een Nederlands tintje door
er voorbeelden, ontleend aan de
Gijsbreght e.d. aan toe te voegen,
en er enkele namen van Neder
landse acteurs en vaderlandse
plaatsen bij te halen. Niet alle 10
loofdstukjes zijn even geslaagd.
Dver het algemeen is het boekje
oppervlakkig. Toch zitten er goe-
Jc nootjes tussen. De kleine Hol-
landia serie te Baarn is er aar
dig mee verrijkt.
Zoals uw zoon of dochter van vier jaar
de oen neerzet om gaven te ontvangen
Zo willen wij dit zeifs van God verlangen
en zet ook ik mijn schoen steeds voor Hem klaar.
Maar mijn begrip gaat boven suikerwaar,
het vormt een lijst door schreeuwend leed gevangen.
Een lange reeks van honderden belangen,
van beterschap tot vrijheid voor Hongaar.
En als de schoen door Hem teruggezet,
de leegte toont van mijn onnozel denken,
sta ik direct met 't driftig antwoord klaar.
Zo is de mens die denkt dat een gebed
het recht .inhoudt van fel gebiedend wenken....
Zijn schoen blijft leeg en maakt zijn God onwaar!
D. VAN BOXEL JR.