Jlieuuic geihsctfe lüourani
WEEK IN VERWOEST BOEDAPEST
Enorme voorraden Russische
zware wapens in M--Oosten
Bevolking moedig en
onverschrokken
Kadar zoekt steun bij
oud-premier Nagy
Egypte laat het leger
der Ver. Naties toe
Duizenden vrijwilligers
Egypte
voor
l!
Dili
MAANDAG 12 NOVEMBER 1956
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie Redactie Abonnen
Advertentie-afdeling: Tel 51441
ABONNEMENTEN: ?.- pet Kwartaal;
2.35 per maand, J 0.55 p«
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per mllllmetet
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58M36
Zevenendertigste jaargang No 10804
Opgejaagd door
Russisch
Directie: F ÜIEMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H- W. J. ENSERINK
CURlSTEUJKJiATIONAAL DAGBLAD
Voor Leidon en Omstreken
f Untvflitlcli Is «Itcbltvcs
BVH hert la tejlienspmt
geweld
Zit PAGINA 5
Hongaren zullen blijven vechten voor de vrijheid
(Telefonisch uit Wenen van onze correspondent Alfred van Sprang
|N EEN VAN DE KALE KAMERS van een statig patriciërshuis, ergens in
het zwaar geteisterde centrum van Boedapest, greep een Russische
^ajoor vanmorgen een Nederlands paspoort met mijn naam er in van een
tapel papieren en overhandigde mij dat, tezamen met een Russische ver-
tinning om Hongarije te mogen verlaten. „Glückliche Reise", voegde hij er
iog aan toe en daarna was er een einde gekomen aan acht dagen van span-
ling en onzekerheid.
Het begon allemaal op een andere zondag. Het was nog niet eens licht,
iien ik in mijn kamer in het Duna hotel gewekt werd door het zware ge-
ireun van tankgeschut. Even dacht ik, dat het een van de vele kleine
ehermutselingen was die de laatste dagen min of meer geregeld plaats
ladden. Daarom draaide ik me ontstemd om en trachtte weer in te slapen,
(aar het schieten hield aan en nam zelfs in hevigheid toe. Toen bleek dat
Ie Russen het nog slapende Boedapest binnentrokken om het communisti-
5he regiem in ere te herstellen.
In enkele minuten was Ik beneden li
t hal. De laatste twijfel werd daar weg
enomen door een radioboodschap
linister-president Imre Nagy, die vanuit
lt parlementsgebouw officieel medede-
Bg deed van de verrassende komst
Alfred van Sprang
weer terug
Onze speciale correspondent
Alfred van Sprang raakte op
de Nederlandse legatie in Boe
dapest geïsoleerd, toen hij voor
ons blad en voor de radio de
gebeurtenissen in Hongarije
1 versloeg. Hij heeft gisteravond
kans gezien de Hongaarse
hoofdstad te verlaten en ter
wijl de strijd op vele plaatsen
weer oplaaide, bereikte Van
Sprang Wenen. Hiervandaan
ontvingen we het bijgaand tele
fonische relaas van hem.
I Russen. Terwijl hij sprak was het ge
ld van Russische tanks een paar stra
ta verder te horen. Het was een onheil-
lellend geluid In de vale ochtendsche
ering. Een collega van Het Parool er
bedachten zich dan ook geen moment
sprongen In een auto om te trachten
lór de Russische tanks over een van c
raggen van de Donau op het Nedei
pdse gezantschap te komen.
Bet geluk was met ons Maar andei
rdcrlandse journalisten, die later het-
Ifde probeerden, konden onverricht)
ike terugkeren. Russische tanks hadden
en de bruggen afgezet en niemand koi
l stad meer verlaten.
Het begin
Op die zondagmorgen is toen de strijd
Jgonnen die vijf dagen heeft gei
I die Boedapest dat een week eerder
i zo zwaar had geleden opnieuw ern-
ige wonden heeft toegebracht Er is
Igelooflijk fel gevochten tussen machtige
ilssische tanks enerzijds en moedige, on-
jrechrokken, maar betreurenswaardig
ëcht uitgeruste vrijheidsstrijders ander-
|ds. Het was van het allereerste begin
in ongelijke, hopeloze strijd, maar de
bngaren hebben zich daardoor niet la-
p ontmoedigen. Zij hebben zich met
r wat in hen was verweerd tegen de
1 gehate Russen, die stonden voor alles
It zij dachten voor eens en voor al
fa te hebben vernietigd. Uit portieken,
N zijstraten en uit de vensters van de
|izen hebben zij de tanks aangevallen
|et machinegeweren, handgranaten, ka-
(bijnen, Molotof-cocktails en zelfs met
jvolvers. Het vuur uit de kanonnen kon
In niet tot ophouden dwingen, evenmin
B het feit dat gehele straten in een puin-
^op werden herschapen Wie gedacht
»d, dat er weinig verzet zou zijn om
it de Hongaren zich in de eerste fase
In de revolutie leeg gevochten hadden
kam bedrogen uit. Deze bedriegelijke
ivasie van de Russen verschafte het
lik nieuwe kracht en nieuwe moed.
Judenten, arbeiders, mannen en vrouwen
a zelfs kinderen sloten zich aaneen en
let alleen in Boedapest, maar overal
I het land waar Russische tanks kwa
len binnen rollen.
Barricades
Boedapest heeft op zijn vesten geschud,
fet is schuil gegaan in het door het schie-
opgejaagde stof en rook van vele
tanden, maar het heeft het machtige
ussische leger dagenlang weten tegen te
puden. In het beschermende duister
Beft het volk barricades gebouwd van
It de straten opgebroken stenen. Het
geft hele treinen van de stations de stad
Igereden om de opmars tot stilstand te
lengen. Het heeft de Russische tanks
Ct benzine begroet. Het volk heeft prak-
ch met de blote vuist de Russen ge
dongen steeds meer tanks en steeds
meer soldaten in te zetten. Dit waren geen
kapitalisten maar eenvoudige arbeiders
Het was een heroïsche strijd, die tot de
verbeelding sprak van iedereen en onge
twijfeld ook tot die van de Russen in het
Kremlhi.
Slagveld
Boedapest was op sommige punten een
werkelijk slagveld, zoals in het stadspark,
waar Hongaarse artillerie en Russische
tanks elkaar bestookten. Op andere pun
ten was het meer een partisanenstrijd.
Terwijl de mannen vochten droegen de
vrouwen ammunitie aan en verzorgden zij
de gewonden. Degenen die te oud of te
ziek waren om mee te vechten zaten in
de kelders. Maar men gaf zich niet zo
gemakkelijk over. Eerst toen alles ver
loren was heeft men de wapens neerge
legd. Maar men heeft gezworen zich op
elke mogelijke manier tegen de Russen
en tegen krt communisme te blijven ver
zetten. Een volk dat zo de vrijheid heefl^
geproefd en bovendien zo veel wilskracht'
en vechtlust bezit legt het hoofd ni<
de schoot.
De regering Kadar beseft dit ma:
te goed. Alle pogingen de bevolking
te krijgen hebben ma:
den resultaat opgeleverd. De overgi
meerderheid van de Hongaren wil niets
van Kadar en de zijnen veten en zij laten
dat overduidelijk blijken, o^k nu nog.
Strijd ten einde
Thans is het strijdrumoer in Boedapest
rerstomd. Een enkele keer klinkt hier en
laar een eenzaam schot, maar voor de
(ZIE VERVOLG OP PAG. 5)
Verzet in Hongarije duurt voort
JANOS KADAR, de communistische premier van Hongarije, heeft volgens
Reuters speciale correspondent in Boedapest gisteren besprekingen ge-
:r beschei- voer(j me^ zjjn voorganger Imre Nagy in een wanhopige poging om alsnog de
overgrote gjeun yan Hongaarse volk voor zijn regering te krijgen. Hij was daar
mee precies een week te laat: zondag 4 november riep hij honderden, mis
schien wel duizenden Russische tanks te hulp om het bewind van Nagy te
verpletteren en «daarmee de vrijheidswil van de dappere IJongaren. Nu dat
niet wil lukken, ondanks de terreur van kanonnen en niitrailleurs. gooit
deze premier het blijkbaar over een andere boeg.
Hoewel dit bericht uit officiële
bron niet werd bevestigd, blijkt uit
rede van de communistische pre-
Deze week komen
500 Hongaren
og in de loop van deze week komt een
groep van circa vijfhonderd Hongaarse
vluchtelingen nara ons land. De regerings-
imissie die de komst voorbereidt, heeft
:rdag een aantal mensen uit het kamp
Judeneau geselecteerd en bereid ge
vonden naar ons land te komen. Een der
gelijke selectie wordt gemaakt in het
kamp Traiskirchen.
Koninklijke giften voor
het Hongaarse volk
H.M. de Koningin heeft belangrijke gif
ten toegezegd aan het Nationaal comité
Hulpverlening Hongaarse volk en het Ne-
derlandsche Roode Kruis, zulks ten be
hoeve van de slachtoffers van de gebeur
tenissen in Hongarije.
Coördinatie van de
hulpverlening
Het Nationaal comité hulpverlening
Hongaarse volk en het Nederlandsche
Roode Kruis hebben een gemeenschappe
lijke verklaring gepubliceerd waarmee
organisaties het antwoord willen
de vraag v
n zij r
t elkas
Het Nationaal comité, aldus de verkla
ring wil als vertegenwoordiging van alle
lagen en gezindten alle acties overkoepe
len, het Rode Kruis echter heeft op grond
zijn internationale status een eigen
taak. Om het noodzakelijke overleg te be
vorderen is thans een contactcommissie
benoemd, waarin vertegenwoordigers van
het Nationaal comité (gevestigd in Amster
dam, giro 999) en het Rode Kruis (Den
Haag, giro 777) zitting hebben.
Gisteren hebben de Russen er
voor h& eerst in toegestemd een
konvooi van het Rode Kruis door
te laten naar Boedapest. In de
Oostenrijkse grensplaats Klingen-
bach wachtte zaterdag een Deens
konvooi meer dan een dag. Een
Zwitserse kolonne vrachtwagens
werd bij Nickelsdorf opgehouden.
mier voor radio Boedapest, dat hij
wil „schipperen". Op zijn manier
„ronduit" gaf hij niet de vrijheids
strijders de schuld van de verschrik
kelijke gebeurtenissen van de laatste
weken. De volksactie van 23 oktober
was een gevolg van fouten door het
vorige communistische bewind onder
de stalinist Matyas Rakosi.
Kadar zei: „De verohtwaardiging
van de massa's was gerechtvaardigd.
Zij wensten niet de volksdemocratie
omver te werpen, maar slechts de
fouten van het verleden uit de weg
Onmiddellijk nadat bekend was
geworden dat de Russen
Boedapest de aanval hadde)i
geopend, begonnen de bewo
ners met behulp van straat
keien barricades op te werpen,
die werden versterkt met lan
taarnpalen, meubilair en alles
wat beschutting kon bieden
tegen de Russische kogels.
te ruimen. Toen zijn de contra-revo
lutionairen gekomen en deze krach
ten dreigden de overhand te krijgen.
Hun doel was denationalisatie, her
stel van het kapitalisme en overleve
ring van Hongarije's onafhankelijk
heid aan imperialistische, koloniale
mogendheden."
„Ik riep de Russen
Kadar trachtte duidelijk te maken, dat
de zich steeds duidelijker aftekenende
beweging naar rechts hem voor de keus
had gesteld, hierin te berusten of de
Sow jets te hulp te roepen. Hij had dit
laatste gedaan om met de hulp van de
Pussen de orde te herstellen, zodat later
iet de landen van het Warschau-pact kan
worden onderhandeld over de terugtrek
king van de Russische troepen. „Slechts
via deze tweede oplossing is het bereiken
van onafhankelijkheid en soevereiniteit
mogelijk", meende Kadar.
Niemand weet, waar de verstoten Nagy
zich bevindt, niemand weet ook wat h(j
zondag tegen Kadar heeft gezegd. Toch
Vanmorgen nog gevechten bij El Cap
DE EGYPTISCHE MINISTERRAAD heeft zich akkoord verklaard met
de aanwezigheid van een internationale politiemacht op Egyptisch
grondgebied, mits hierdoor op geen enkele wijze afbreuk wordt gedaan aan
de Egyptische soevereiniteit. Dit bericht werd vanmorgen door rad^o Kairo
verspreid. Zondagavond is de ministerraad onder voorzitterschap van pre
sident Nasser ruim twee uur bijeen geweest. Voorts heeft Egypte nan tien
waarnemers van de Verenigde Naties toestemming gegeven een onderzoek
in te stellen in de Kanaalzone. In Napels is de voorhoede van het interna
tionale politieleger gereed onmiddellijk naar Egypte te vertrekken.
tekort in de stad, waar reeds tweeduizend
lijken van burgers zUn geborgen.
Vanavond vertrekt een door het Inter
nationale Rode Kruis gecharterd vliegtuig
van de „Swis Air" naar Kairo met vijf
ton bloedplasma en medicamenten aan
Port Snid
De toestand in de haven van Port Said
is weer vrij normaal. Maar als gevolg
van de vernielingen en versperringen kan
slechts een derde van het normale aantal
Vanmorgen heeft in het gebied van E
Cap, veertig kilometer ten zuiden var
Port Said, nog een vuurgevecht plaats ge
had tussen de Britse en Egyptische troe
pen. De Egyptenaren zouden het vuur
hebben geopend op de Britse parachutis
ten, die zich hadden ingegraven. Drie uur
lang beantwoordden de valschermjagers
het vuut niet. Toen was hun geduld op.
Zij namen met hun mitrailleurs de Egyp-
tenaren onder vuur. Na een uur hield de
beschieting op
De 150.000 zielen tellende bevolking van
Port Said leeft in behoeftige omstandig
heden, zo heeft de Italiaanse consul In
deze stad bekend gemaakt. Vijftigduizend
inwoners zUn dakloos en er zijn vele hul
zen door soldaten geplunderd. Gisteren
was men nog steeds bezig met het uitgra
ven van de stoffelijke resten van slaeht-
offers, die zich nog onder de puinhopen
bevinden. Er heerst een ernstig voedsel-
(Zle vervolg pag 5) ve,]d
Zes slachtoffers
van het verkeer
Een burger en een militair zijn '-an-
nacht om het leven gekomen bij een bot
sing op de rijksweg tussen Hoevela-
en en Voorthuizen.
Tijdens zware mist botsten twee elkaar
tegemoetkomende personenauto's op el
kaar. De bestuurder van een der wagens
op slag dood. Zijn medeinzitlende
werd zwaar gewond. In de andere per
sonenauto zaten zes militairen van het
legerkamp Nunspeet. Deze wagen kwam
sloot naast de weg terecht. Alle
gewonden zijn naar een ziekenhuis te
Amersfoort overgebracht. Tijdens het ver-
overleed een der militairen aan zijn
verwondingen.
In Gorredijk is zaterdagavond de
44-jarige B. K. met zijn motorfiets tegen
een boom gebotst en kort daarna over-
In Heerlen reed zondagavond de 26-
jarige M. de L. uit Bussum met zijn scoo
ter tegen een geparkeerde vrachtauto. De
duöpassagiére, zijn 21-jarige zuster M. de
L„ werd op slag gedood. De bestuurder
kreeg zeer ernstige verwondingen.
Zaterdagavond kwam de 43-jarige
motorrijder J. van L. uit Son in botsing
met de slagboom van de brug over het
Wilhclminakanaal. Hij overleed korte
tijd later.
In Wassenaar werd de 68-Jarige fiet-
:r W. Z. uit Den Haag bij het oversteken
door een auto aangereden. Dit ongeluk ge
beurde zaterdagmorgen, 's Middags over
leed Z.
Koningin Juliana is zaterdag om
streeks zes uur per vliegtuig op Soest er-
berg aangekomen van een vakantie van
enige weken d-n Taormina. Sicilië. Prins
Bomhard was ter begroeting op het vil eg-
schepen in de
Het kan echter nog wel maanden duren
voordat het Suezkanaal weer voor het
verkeer kan worden opengesteld. Naar
schatting zijn ln het kanaal vijftig sche
pen tot zinken gebracht. Een vloot van
dertig bergingsvaartuigen is van Malta
naar Port Said onderweg.
Een van de grootste problemen zal het
bergen zijn van de 8000 ton metende bag
germolen Paul Solente.
Midden-Oosten en
Hongarije in alg.
vergadering V.N.
De crisis in het Midden-Oosten en de
kwestle-HongarJje z(Jn als voorrangspun-
ten op de agenda geplaatst op de gewone
zitting van de algemene vergadering van
de Verenigde Naties, die vandaag In New
York zou beginnen.
Het Amerikaanse voorstel aan de crlsla
in het Midden-Oosten voorrang te verle
nen werd tijdens de bijzondere zitting van
de algemene vergadering zaterdag met 66
stemmen voor en twee onthoudingen aan
genomen.
Verder besloot de Algemene Vergade
ring met 53 stemmen voor, negen tegen
(de communistische landen) en acht ont
houdingen ook Hongarije met voorrang op
de agenda te plaatsen.
De vertegenwoordigers van India. Syrli
Saoedi-Arablë maakten bezwaar tegen
Sow jetunie wilde westelijke invloed
liquideren en macht overnemen
RUSLAND en Zijn bondgenoten
hebben in een jaar tijds Egypte
zeker vijftig straalbommenwerpers
van het type 11-28,' honderd Mig
straaljagers en driehonderd middel-
Nieuwe Russische dreiging
Rusland doet een
Londen aangeduid als „goed
kope", poging zijn invloed in het
Midden-Oosten te vergroten. Zater
dag maakte de Russische regering
namelijk bekend, dat zij geoefende
Russische vrijwilligers zou toestaan
zich aan te sluiten bij de Egyptische
strijdkrachten, als de agressors hun
troepen niet terug trekken.
Deze bekendmaking was voorafgegaan
door de mededeling, dat hert aantal Rus
sische vrijwilligers verscheidene duizen
den bedroeg. In de verklaring van de
Russische regering wordt met zoveel
woorden getwijfeld aan de uitvoering van
het staakt het vuren in het Midden-Oos
ten en de beschuldiging uitgesproken, dat
Engeland en Frankrijk nieuwe troepen
voor een tweede aanval.
In het Westen vraagt men zich Intussen
af. hoe Rusland vrijwilligers naar Egypte
kan zenden, zonder in conflict te komen
met de resoluties van de Verenigde Na
ties, wanneer het V.N.-leger haar stellin
gen z»l hebben betrokken
Met acht het echter niet onmogelijk,
dat zich een toestand ontwikkelt, waarin
wellicht Russische wapens, technici en
zelfs vrijwilligers naar de Arabische sta
ten gezonden zullen worden.
Na het vernemen van de Russische ver
klaring heeft de Amerikaanse regering
onmiddellijk een verklaring uitgegeven,
waarin het vertrek van Amerikaanse
vrijwilligers naar het Midden-Oosten ver
boden wordt.
Overbrenging van nieuwe strijdkrach
ten naar Egypte, aldus een commentaar
van de Amerikaanse regering, zou in
strijd zijn met het Handvest van de Ver
enigde Naties en het zal de plicht zijn van
leden van de V.N., met inbegrip van de
V.S., zich tegen e'en dergelijke actie te
Inmiddels heeft radio-Peking gemeld,
dat men In Rood-China begonnen is met
de registratie van Chinese vrijwilliger*
voor Egypte. In Moskou zijn berichten
ontvangen, dat 250.000 Chinezen bereid
zUn in Egypte te vechten.
zware en zware tanks geleverd. De
waarde wordt geschat op 1600 mil
joen gulden. Dit vermeldt een rap
port, dat is opgesteld na de Brits-
Franse actie tegen Egypte.
Syrië zou ter waarde van 210 miljoen
gulden hebben ontvangen: ten minste 100
middelzware tanks, 100 pantserauto's voor
troepenvervoer, 50 tot 100 stuks geschut,
100 kanonnen van verschillend kaliber en
verder lichte wapens en radar.
De kosten van de door het Sowjetblok
gestuurde wapens zijn veel hoger dan
Egypte kan betalen.
Uit alles blijkt, aldus het rapport, dat
Rusland het doel had de westelijke In
vloed in het Midden-Oosten te liquideren
en daar zelf de macht over te nemen. Door
de snelle operaties is veel van dit mate
rieel vernietigd. Maar die verliezen kun
nen gemakkelijk worden vervangen.
Israels buit
Israëlische troepen haasten zich de
enorme oorlogsbuit van het SLnai-eiland
(voor 180 miljoen gulden. naar Israël
over te brengen. Lange legerkonvooien
bewegen zich van Slnai oostwaarts. De
Israëliërs zullen bij hun terugtocht ver
brande aarde achterlaten en de rest van
de oorlogsbuit, die niet meegenomen kan
worden, vernietigen.
Onder het buitgemaakte oorlogsmate
riaal moet zich materiaal bevinden, dat zo
geheim is, dat het in de landen van her
komst zelfs nog nooit Is vertoond, zo heeft
de Israëlische minister mevrouw Golda
Melr gezegd.
Boycot versterkt i'
Indonesië
Na de havenarbeiders hebben nu ook de
Indonesische spoorwegarbeiders besloten,
voortaan geen voor En -eland en Frankrijk
ode of daarvan afkomstige goederen
Generaal Maleter
ontsnapt
Volgens Hongaarse vluchtelingen Is „de
held van Boedapest", generaal Paul Male
ter, zaterdag uit Russische gevangenschap
ontsnapt. Hij zou zich bJJ een groep vr(J-
'leldstrjjders hebben gevoegd. Maleter w
minister van defensie In het kabinet vi
Nagy en werd door de Russen gevang)
genomen tijdens onderhandelingen ov-
het terugtrekken van de Sowjets uit
HongarUe.
Stichting van de Arbeid
achter uurloonactie
De Stichting van de arbeid heeft
haar hartelijke instemming betuigd
met de vele acties tot hulpverle
ning aan Hongarije. In het bijzon
der stelt z(J zich achter de suggestie
van de werknemers om een uur
loon af te staan en achter het
voorstel der werkgevers het zo bij
eengebrachte bedrag te verdubbe-
IkeOok niet naar
Zwitserland
President Eisenhower heeft de Zwi-t-
9er»e uitnodiging voor een conferentie
de Grote Vijf niet aangenomen. De
premier van de Sowjetunle. Boe lg an in,
heeft zich daarentegen uitgesproken vóór
<'n conferentie. De Amerikaanse .regering
wil liever de behandeling van de inter
nationale crtaJi ln de Ver. Naties voort-
zottan.
Staatssecretaris Httppener beëdigd. De
nieuwe staatssecretaris van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, mr. R. G A
Höppener. Is vanmorgen door H.M. de
Koningin op het palels Soestdijk beëdigd.
internationale politiemacht voor
Zaterdag zijn de Deense troepen,
die deel zullen uitmaken van de
het Midden-Oosten naar Italië
vertrokken. De soldaten dragen
op de linkermouw een speciale
badge.
HET WEER IN EUROPA
J.I
i si
WEERBERICHT
Plaatselijk mist
De Bilt verwacht tot morgenavond:
M Veel bewolking met plaat-
selljk mist Geen regen van
feAggai betekenis. Zwakke tot mi-
^5^=» tlge wind tussen noord en
noordoost
ZON EN MAAN
Zon 7.58—16.54, Maan 14.322.18.
18 november V.M.
